Otoczenie Konkurencyjne Grupa ORLEN jest największą grupą rafineryjną w Europie Środkowo-Wschodniej. Łączne moce przerobowe rafinerii Grupy ORLEN na poziomie 35,2 mln ton. Rafineria PKN ORLEN w Płocku stanowi jeden z najnowocześniejszych, zintegrowanych zakładów produkcyjnych w Europie Środkowo-Wschodniej o mocach przerobowych na poziomie 16,3 mln ton/rok. W obszarze produkcji petrochemicznej kluczowa instalacja Olefin posiada maksymalne moce wytwórcze około 700 tys. ton etylenu i około 380 tys. ton propylenu. Produkowane monomery stanowią wsad do produkcji polimerów w Basell ORLEN Polyolefins oraz PCW w ANWIL. PKN ORLEN posiada również nowoczesny Kompleks PX/PTA o mocach produkcyjnych około 690 tys. ton kwasu tereftalowego rocznie. Pozostałe polskie rafinerie ORLEN Południe zlokalizowane w Trzebini i Jedliczu specjalizują się w produkcji biokomponentów, baz olejowych, olejów opałowych, parafin hydrorafinowanych oraz prowadzą regenerację olejów przepracowanych. Rafineria ORLEN Lietuva w Możejkach o mocach produkcyjnych 10,2 mln ton/rok jest jedynym tego typu zakładem na rynku państw bałtyckich (Litwa, Łotwa i Estonia). Rafinerie Grupy Unipetrol zlokalizowane w Kralupach i Litvinovie dysponują łącznymi mocami produkcyjnymi w wysokości 8,7 mln ton/rok. Grupa Unipetrol posiada również aktywa petrochemiczne o mocach produkcyjnych polimerów w wysokości około 600 tys. ton/rocznie (320 tys. ton polietylenu oraz około 280 tys. ton polipropylenu). Realizowana jest również budowa nowej instalacji Polietylenu III o mocy około 270 tys. ton/rocznie, która umożliwi wyższe wykorzystanie instalacji Olefin oraz głębszą integrację produkcji petrochemicznej i rafineryjnej. ANWIL we Włocławku jest jedynym wytwórcą polichlorku winylu (PCW) w Polsce oraz jednym z największych producentów nawozów sztucznych i wodorotlenku sodu w Polsce. Potencjał produkcyjny wynosi około 1 160 tys. ton/rok nawozów azotowych, 560 tys. ton/rok PCW i granulatów oraz 360 tys. ton/rok wodorotlenku sodu. Basell ORLEN Polyolefins w Płocku posiada instalacje o łącznych mocach wytwórczych na poziomie 820 tys. ton (420 tys. ton polietylenu i 400 tys. ton polipropylenu), a produkty dystrybuowane są zarówno w kraju, jak i na rynkach zagranicznych. Aktywa produkcyjne Grupy ORLEN i główni konkurencji w Europie Środkowowschodniej/moce przerobowe [mln t] Źródło: Opracowanie własne Do największych konkurentów Grupy ORLEN należą: Grupa Lotos z siedzibą w Gdańsku druga co do wielkości rafineria w Polsce. Rafineria Mitteldeutschland w Leuna/Spergau położona w południowo-wschodnich Niemczech w odległości około 150 km od granicy polskoniemieckiej, która jest najnowocześniejszą niemiecką rafinerią. Rafineria PCK w Schwedt położona na północny wschód od Berlina, w odległości około 20 km od granicy polsko-niemieckiej. Rafineria Slovnaft zintegrowana grupa rafineryjno-petrochemiczna o dominującej pozycji w Republice Słowackiej, zlokalizowana w pobliżu Bratysławy. Rafineria Mozyr wiodąca rafineria białoruska, położona w pobliżu granicy z Ukrainą. Udziały rynkowe Grupy ORLEN w segmencie Downstream W 2017 roku Grupa ORLEN prowadziła hurtową sprzedaż produktów rafineryjnych na terenie Polski, Czech, Niemiec, Słowacji, Węgier, Austrii, Litwy, Łotwy, Estonii, Finlandii i Ukrainy oraz drogą morską do terminali przeładunkowych Europy Zachodniej. Do rynków macierzystych Grupy ORLEN należą rynek polski, litewski i czeski. Grupa ORLEN posiada bogate portfolio produktów rafineryjnych, m.in. benzyna, olej napędowy, paliwo lotnicze Jet A-1, olej opałowy lekki i ciężki, asfalty, oleje silnikowe oraz szeroką gamę pozostałych produktów rafineryjnych i petrochemicznych.
Udział w rynku paliw w Polsce Źródło: Opracowanie własne. Grupa ORLEN pozostaje liderem sprzedaży na rynku polskim. Wzrost udziału rynkowego w sprzedaży oleju napędowego Grupy ORLEN na rynku polskim o 1,2 p.p. (r/r) w efekcie realizacji ambitnych planów sprzedażowych i sukcesu strategii przejmowania wolumenów szarej strefy oraz intensyfikacji importu. Zmniejszenie udziału w rynku sprzedaży benzyny o (2,4) p.p. pomimo zwiększenia wolumenu sprzedaży benzyny tempo wzrostu było niższe od rozwoju rynku głównie w efekcie agresywnej polityki cenowej konkurencji wynikającej ze strukturalnej nadpodaży produktów w regionie. Udział w rynku paliw w Czechach Źródło: Opracowanie własne. Grupa ORLEN jest liderem sprzedaży paliw na rynku czeskim. Wzrost udziału w rynku oleju napędowego o 6,8 p.p. w rezultacie zwiększonej dostępności instalacji produkcyjnych. Nieznaczny spadek udziału w rynku sprzedaży benzyny o (0,2) p.p. Udział w rynku paliw krajów bałtyckich
Źródło: Opracowanie własne. Umocnienie pozycji lidera na rynkach bałtyckich, pomimo silnej konkurencji cenowej ze strony dostawców fińskich, białoruskich i rosyjskich. Wzrost udziału w rynku sprzedaży benzyny o 1,2 p.p. oraz w rynku oleju napędowego o 0,4 p.p. Hurt petrochemiczny Grupa ORLEN jest największą firmą petrochemiczną w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, jedynym producentem monomerów i polimerów na rynku polskim oraz większości produktów petrochemicznych na rynku czeskim. Producenci polietylenu w Europie Źródło: Opracowanie własne na podstawie POLYGLOBE. Moce produkcyjne polietylenu wysokiej i niskiej gęstości w Europie na poziomie około 13 567 tys. ton/rok. Lyondell Basell Industries największy producent polietylenu o zdolnościach produkcyjnych około 2 195 tys. ton/rok (z uwzględnieniem 50% udziału w spółce Basell ORLEN Polyolefins Sp. z o.o. (BOP) i aktywami produkcyjnymi w Niemczech, Francji i Polsce. Ineos Olefins & Polymers Europa o mocach produkcyjnych około 1 745 tys. ton/rok i aktywami w Belgii, Francji, Niemczech, Włoszech i Norwegii oraz Sabic moce około 1 590 tys. ton/rok i aktywami w Niemczech, Holandii i Wielkiej Brytanii. Łączne moce produkcyjne Grupy ORLEN z zakładami w Polsce i Czechach (z uwzględnieniem 50% udziału w BOP) wynoszą około 555 tys. ton/rok. Grupa ORLEN na rynku czeskim realizuje budowę nowej instalacji Polietylenu III o mocach około 270 tys. ton/rok. Producenci polipropylenu w Europie
Źródło: Opracowanie własne na podstawie POLYGLOBE. Moce produkcyjne polipropylenu w Europie kształtują się na poziomie około 11 609 tys. ton/rocznie. Lyondell Basell Industries posiada zdolności produkcyjne na poziomie około 2 365 tys. ton/rok (z uwzględnieniem 50% udziału w spółce BOP) i aktywa w Niemczech, Francji, Włoszech, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Polsce. Borealis z mocami produkcyjnymi około 1 920 tys. ton/rok i aktywami zlokalizowanymi w Belgii, Niemczech, Austrii i Finlandii oraz Total Petrochemicals moce produkcyjne około 1 280 tys. ton/rok i aktywa zlokalizowane w Belgii i Francji. Łączne moce produkcyjne Grupy ORLEN z zakładami w Polsce i Czechach (z uwzględnieniem 50% udziału w BOP) wynoszą około 480 tys. ton/ rok. Producenci PTA w Europie Źródło: Opracowanie własne na podstawie POLYGLOBE. Produkcja PTA w 2017 roku w Europie wyniosła około 2 663 tys. ton/rok. BP Chembel NV największy producent PTA o mocach 1 400 tys. ton/rok z aktywami zlokalizowanymi w Belgii. Artlant z zakładami w Portugalii o nominalnych mocach około 750 tys. ton/rok z uwagi na długotrwałe wyłączenie instalacji produkcyjnych od III kwartału 2014 wielkość produkcji jest ograniczona. PKN ORLEN jako jedyny w Europie posiada instalacje produkcyjne w pełni zintegrowane z produkcją paraksylenu i dysponuje mocami produkcyjnymi na poziomie 690 tys. ton/rok. Producenci PCW w Europie
Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportu Petrochemical Market Dynamics, Vinl 2017, Październik (Nexant). Nominalne zdolności produkcyjne PCW w Europie wynoszą 7 855 tys. ton/rocznie. Wiodący producent PCW w Europie spółka Inovyn powstała z połączenia Ineos Chlor i Solvay i posiada moce produkcyjne 2 005 tys. ton/rok. Kolejni producenci Kem One, Vynova, Vinnolit posiadają zdolności produkcyjne PCW szacowane odpowiednio na 882 tys. ton/rok, 830 tys. ton/rok i 780 tys. ton/rok. Po pięcioletnim okresie postoju Karpatneftekhim, z nominalnymi mocami produkcyjnymi około 300 tys. ton/rok, w połowie 2017 roku wznowił produkcję. Grupa ORLEN z instalacjami w ANWIL i Spolanie i zdolnościami 475 tys. ton/rok zajmuje 5 pozycję na europejskim rynku tworzyw sztucznych. Głównymi konkurentami ANWIL na rynku europejskim PCW są spółki Inovyn i Vynova, a na rynku krajowym spółka BorsodChem.