Rada Unii Europejskiej Bruksela, 17 lutego 2017 r. (OR. en) Międzyinstytucjonalny numer referencyjny: 2017/0009 (NLE) 6357/17 SCH-EVAL 65 FRONT 75 COMIX 128 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 17 lutego 2017 r. Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 5781/17 Dotyczy: Decyzja wykonawcza Rady ustanawiająca zalecenie w sprawie wyeliminowania niedociągnięć stwierdzonych w toku oceny z 2016 r. dotyczącej stosowania przez Włochy dorobku Schengen w dziedzinie zarządzania granicami zewnętrznymi Delegacje otrzymują w załączeniu decyzję wykonawczą Rady ustanawiającą zalecenie w sprawie wyeliminowania niedociągnięć stwierdzonych w toku oceny z 2016 r. dotyczącej stosowania przez Włochy dorobku Schengen w dziedzinie zarządzania granicami zewnętrznymi; decyzja ta została przyjęta przez Radę na 3518. posiedzeniu, które odbyło się 17 lutego 2017 r. Zgodnie z art. 15 ust. 3 rozporządzenia Rady (UE) nr 1053/2013 z dnia 7 października 2013 r. zalecenie to zostanie przekazane Parlamentowi Europejskiemu i parlamentom narodowym. 6357/17 pas/kkm 1 DG D 1 A PL
ZAŁĄCZNIK Decyzja wykonawcza Rady ustanawiająca ZALECENIE w sprawie wyeliminowania niedociągnięć stwierdzonych w toku oceny z 2016 r. dotyczącej stosowania przez Włochy dorobku Schengen w dziedzinie zarządzania granicami zewnętrznymi RADA UNII EUROPEJSKIEJ, uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) nr 1053/2013 z dnia 7 października 2013 r. w sprawie ustanowienia mechanizmu oceny i monitorowania w celu weryfikacji stosowania dorobku Schengen oraz uchylenia decyzji komitetu wykonawczego z dnia 16 września 1998 r. dotyczącej utworzenia Stałego Komitetu ds. Oceny i Wprowadzania w Życie Dorobku Schengen 1, w szczególności jego art. 15, uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej, a także mając na uwadze, co następuje: 1. Niniejsza decyzja ustanawiająca zalecenie dotyczy działań naprawczych, których wdrożenie zaleca się Włochom w celu wyeliminowania niedociągnięć stwierdzonych w toku oceny z 2016 r. dotyczącej stosowania dorobku Schengen w dziedzinie zarządzania granicami zewnętrznymi. W wyniku przeprowadzonej oceny decyzją wykonawczą Komisji C(2017)210 przyjęte zostało sprawozdanie zawierające ustalenia i opinie, wymieniające najlepsze praktyki oraz wskazujące niedociągnięcia stwierdzone w toku tej oceny. 1 Dz.U. L 295 z 6.11.2013, s. 27. 6357/17 pas/kkm 2
2. Policja graniczna we włoskich portach lotniczych nawiązała udaną współpracę z przewoźnikami lotniczymi, w szczególności z przedsiębiorstwem Alitalia, dzięki czemu uzyskuje dane pasażerów, a w niektórych przypadkach kopie dokumentów podróży pasażerów przyjeżdżających z krajów o wysokim ryzyku nielegalnej migracji. Owocem tej współpracy jest celniejsza ocena ryzyka w stosunku do pasażerów przybywających z określonych miejsc obarczonych ryzykiem oraz ścisły nadzór tych pasażerów w strefie tranzytowej. 3. W porcie lotniczym Fiumicino działa system kontroli granicznej (BCS), który analizuje dane API przekazywane przez 77 przewoźników w odniesieniu do 46 połączeń lotniczych. System ten umożliwia wstępną kontrolę list pasażerów, danych API, jak również dodatkowych danych dotyczących pasażerów, takich jak informacje o przewożonym bagażu, kopie dokumentów oraz szczegóły rezerwacji. Dane te są przetwarzane i analizowane przez graniczną jednostkę dochodzeniową, co umożliwia jej prowadzenie kontroli przylatujących pasażerów przy wejściu do portu lotniczego. Ponadto funkcjonariusze pierwszej i drugiej linii są na bieżąco informowani o pasażerach wymagających ewentualnego zwiększonego nadzoru, dzięki czemu w razie konieczności mogą przeprowadzić bardziej szczegółowe kontrole. Wyniki przeprowadzanej analizy są ponadto na co dzień wykorzystywane przez graniczną jednostkę dochodzeniową, która oddelegowuje swój personel do kontroli przy bramkach w przypadku wybranych lotów z obszarów wysokiego ryzyka oraz w celu zapobiegania wykorzystywaniu do niewłaściwych celów tranzytu w tym porcie lotniczym. 4. W porcie lotniczym Malpensa w Mediolanie realizowany jest projekt pilotażowy o nazwie Sybil. Ma on na celu monitorowanie pasażerów od kontroli bezpieczeństwa do bramek odlotu przez skanowanie kart pokładowych i ponowne sprawdzanie, czy do planowanej podróży dana karta pokładowa jest wykorzystywana przez tę samą osobę. Funkcjonariusze straży granicznej otrzymują wykaz odnotowanych pasażerów sporządzany w oparciu o uprzednią ręczną analizę danych API i ewentualne trafienia pochodzące z baz danych. Dane API otrzymuje się i analizuje w przypadku wszystkich pasażerów przylatujących spoza strefy Schengen. 6357/17 pas/kkm 3
5. Organy straży granicznej w porcie lotniczym w Neapolu opracowały we współpracy z jednostką antyterrorystyczną lokalnej policji kryminalnej (DIGOS) prototyp bazy danych umożliwiającej śledzenie historii wzorców podróżowania pasażerów przylatujących z miejsc obarczonych ryzykiem. Baza ta ma pomóc w identyfikacji ewentualnych zagranicznych bojowników terrorystycznych i innych pasażerów stanowiących zagrożenie. Ten elektroniczny system umożliwia lokalnym funkcjonariuszom odpowiedzialnym za analizę ryzyka zindywidualizowane przeszukiwanie wszystkich danych API przekazanych w porcie lotniczym przez wszystkich przewoźników w odniesieniu do wszystkich miejsc docelowych znajdujących się poza strefą Schengen. Kryteria wyszukiwania mogą opierać się na zapytaniach/wymogach/wpisach (np. pochodzących z innych źródeł, takich jak DIGOS) zawierających informacje o podejrzanych wzorcach podróżowania, miejscach docelowych, wieku bądź narodowości. Listy API są automatycznie porównane z kryteriami wyszukiwania, co pozwala oznaczyć pasażerów, w przypadku których wyszukiwanie dało trafienie. Funkcjonariusze pierwszej linii również mają dostęp do tego systemu za pośrednictwem lokalnego intranetu. Dzięki temu informowani są o odnotowanych pasażerach w czasie rzeczywistym. 6. W Bari policja państwowa powołała wyspecjalizowaną jednostkę ds. przestępczości transgranicznej, która nawiązała sprawną praktyczną współpracę z jednostkami dochodzeniowymi z innych państw członkowskich lub państw trzecich (z Belgii, Niemiec, Grecji, Turcji, FYROM i Albanii). Współpraca z oficerami łącznikowymi w zakresie zwalczania handlu ludźmi, przemytu narkotyków i zagranicznych bojowników jest bardzo skuteczna. 7. W świetle znaczenia, jakie ma przestrzeganie dorobku Schengen, w szczególności prawidłowe wdrażanie rozporządzenia w sprawie kodeksu granicznego Schengen, w pierwszym rzędzie należy wdrożyć zalecenia nr: 1, 11, 12, 15, 17, 18, 26, 30, 31 i 49. 8. Niniejszą decyzję ustanawiającą zalecenie należy przekazać Parlamentowi Europejskiemu i parlamentom państw członkowskich. Zgodnie z art. 16 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1053/2013 w terminie trzech miesięcy od momentu, gdy zalecenie zostanie przyjęte, oceniane państwo członkowskie opracowuje plan działania w celu wyeliminowania niedociągnięć wymienionych w sprawozdaniu z oceny i przekazuje go Komisji i Radzie, 6357/17 pas/kkm 4
NINIEJSZYM ZALECA, by Włochy Zintegrowane zarządzanie granicami Strategia zintegrowanego zarządzania granicami 1. ustanowiły krajową strategię zintegrowanego zarządzania granicami zgodną ze zaktualizowaną unijną koncepcją w tym zakresie przez określenie głównych zasad, obowiązków i priorytetów dotyczących wdrażania i rozwoju działań w dziedzinie zarządzania granicami; strategii tej powinien towarzyszyć wieloletni plan działania wskazujący także potrzebne zasoby, ramy czasowe i zadania; 2. rozwinęły stałe struktury koordynacji i określiły procedury obejmujące wszystkie elementy związane ze zintegrowanym zarządzaniem granicami w ramach wspomnianej wyżej strategii; wspólne strategiczne planowanie zdolności krajowych powinno opierać się na jasnych priorytetach wskazanych w strategii krajowej; Analiza ryzyka 3. usprawniły system analizy ryzyka przez wdrożenie wszystkich elementów CIRAM 2.0. Organy centralne powinny w szczególności regularnie oceniać, czy funkcjonariusze pierwszej i drugiej linii skutecznie wykorzystują wskaźniki ryzyka do wykrywania sfałszowanych dokumentów, zagranicznych bojowników terrorystycznych, nielegalnych imigrantów, osób ukrywających się w pojazdach i ofiar handlu ludźmi; 4. opracowały strategiczną analizę ryzyka do celów podejmowania decyzji w zakresie inwestycji i przydziału środków w perspektywie średnioterminowej (2 3 lata) i długoterminowej (powyżej 3 lat) analiza ta powinna obejmować ocenę słabych punktów; opracowywały wspólne strategiczne analizy ryzyka z udziałem służby celnej, policji granicznej, straży przybrzeżnej i policji finansowej na szczeblu centralnym, regionalnym i lokalnym; 6357/17 pas/kkm 5
5. udoskonaliły system analizy ryzyka przez dostarczenie opisu metodologii i podręcznika na temat efektywności produktów analizy ryzyka na wszystkich szczeblach oraz przez organizowanie regularnych spotkań między lokalnymi jednostkami analizy ryzyka poszczególnych organów zaangażowanych w zarządzanie granicami; zapewniły horyzontalny przepływ informacji na potrzeby analizy ryzyka na szczeblu lokalnym dzięki zapewnieniu dostępu do danych wprowadzonych do systemu SMSI-RA przez inne lokalne jednostki sprawozdawcze; 6. opracowały krajowy program szkoleń w dziedzinie analizy ryzyka w oparciu o zasady CIRAM 2.0, by zagwarantować, że analiza ryzyka będzie przeprowadzana w jednolity sposób; 7. wyciągnęły wnioski operacyjne w odniesieniu do produktów analizy ryzyka oraz opracowały standardowe procedury wykorzystania takich produktów na potrzeby funkcjonariuszy pierwszej i drugiej linii; 8. dopilnowały, by funkcjonariusze straży granicznej dokonujący odprawy granicznej w pełni korzystali ze wspólnych wskaźników ryzyka dotyczących zagranicznych bojowników terrorystycznych; Współpraca międzyinstytucjonalna 9. rozwijały współpracę między policją a służbami celnymi przez stworzenie jasnej podstawy prawnej dla lepiej zorganizowanej i jednolitej współpracy na szczeblu krajowym i lokalnym; formy praktycznej współpracy na szczeblu lokalnym (regionalnym) powinny zostać określone w drodze umowy lub wspólnego protokołu ustaleń; Współpraca międzynarodowa 10. opracowały i uruchomiły współpracę między służbami granicznymi Włoch i Chorwacji, jak również Włoch i Czarnogóry; Zasoby ludzkie i szkolenia 11. zapewniły, aby wszyscy funkcjonariusze straży granicznej poszczególnych organów przeprowadzający kontrole graniczne i odpowiedzialni za ochronę granic wzięli udział w odpowiednim szkoleniu podstawowym w zakresie kontroli granic w oparciu o wspólny podstawowy program szkoleń (CCC); 6357/17 pas/kkm 6
Krajowy ośrodek koordynacji (Eurosur) 12. udoskonaliły działanie krajowego ośrodka koordynacji poprzez zapewnienie kompleksowego obrazu sytuacji w całym kraju, zintegrowanie istniejących aplikacji lub zapewnienie stałego całodobowego dostępu do wszystkich stosownych aplikacji; Rzym port lotniczy Fiumicino Analiza ryzyka 13. ustanowiły stały system przeprowadzania briefingów na początku zmian oraz dopilnowały, by uczestniczyli w nich wszyscy funkcjonariusze straży granicznej; Procedury odprawy granicznej 14. zapewniły regularne informacje zwrotne i wymianę informacji z policją graniczną, aby poprawić jakość procedury dotyczącej kar dla przewoźników lotniczych; 15. zwiększyły częstotliwość przeszukiwania baz danych z wpisami o dokumentach i osobach w odniesieniu do osób korzystających z prawa do swobodnego przemieszczania się na mocy przepisów unijnych, a także dostosowały odprawy graniczne do wymogów art. 8 kodeksu granicznego Schengen; Infrastruktura i sprzęt 16. zwiększyły bezpieczeństwo stanowisk odprawy, tak by zapobiec nieuprawnionej obserwacji monitorów komputerowych, i poprawiły umiejscowienie funkcjonariuszy straży granicznej wewnątrz kabin na stanowiskach odprawy, aby umożliwić prawidłową analizę behawioralną pasażerów oczekujących na odprawę graniczną; Mediolan port lotniczy Malpensa Procedury odprawy granicznej 17. zwiększyły częstotliwość przeszukiwania baz danych z wpisami o dokumentach i osobach w odniesieniu do osób korzystających z prawa do swobodnego przemieszczania się na mocy przepisów unijnych; 6357/17 pas/kkm 7
Kadry i szkolenia 18. zagwarantowały, by wszyscy (nowi) funkcjonariusze policji granicznej brali udział w podstawowych szkoleniach straży granicznej, najlepiej jeszcze przed podjęciem pracy na przejściu granicznym; Infrastruktura i sprzęt 19. poprawiły ergonomię kabin, tak aby strażnicy graniczni mieli widok na pasażerów i mogli przeprowadzać prawidłowe profilowanie; 20. zapewniły odpowiednie pasy ruchu dla podróżnych po wylądowaniu w celu zagwarantowania prawidłowego profilowania oraz w celu uniknięcia mieszania się pasażerów; Port lotniczy w Neapolu Analiza ryzyka 21. rozbudowały krajową bazę danych (SMSIRA) w taki sposób, aby zapewnić rozpowszechnianie informacji i przepływ danych między poszczególnymi przejściami granicznymi; 22. organizowały regularne spotkania funkcjonariuszy odpowiedzialnych za analizę ryzyka zatrudnionych w jednostkach analizy ryzyka w porcie lotniczym, po to by poprawić wymianę doświadczeń i informacji oraz orientację sytuacyjną w odniesieniu do włoskiej granicy zewnętrznej; 23. rozważyły opracowanie krótkoterminowych programów wymiany personelu, które umożliwiłby oddelegowanie lokalnych analityków ryzyka do innych włoskich portów lotniczych; Procedury odprawy granicznej 24. dostosowały procedurę odmowy wjazdu do wymogów kodeksu granicznego Schengen, zgodnie z którymi dany obywatel państwa trzeciego powinien otrzymać decyzję po tym, jak została podjęta i podpisana; 25. dostosowały standardowy formularz odmowy wjazdu do standardowego formularza określonego w załączniku V część B kodeksu granicznego Schengen; 6357/17 pas/kkm 8
Kadry i szkolenia 26. wdrożyły w praktyce mechanizm zwiększania liczby personelu w okresach wysokich przepływów pasażerów; 27. dopilnowały, aby bramki elektroniczne były zawsze nadzorowane przez dwóch funkcjonariuszy straży granicznej; 28. zapewniły, aby funkcjonariusze straży granicznej byli regularniej szkoleni w zakresie przepisów kodeksu granicznego Schengen oraz innych odpowiednich przepisów prawnego dorobku UE; 29. wprowadziły program szkoleń językowych (zwłaszcza języka angielskiego) mający na celu poprawę umiejętności językowych, skierowany do wszystkich funkcjonariuszy straży granicznej zgodnie z katalogiem schengeńskim; 30. wdrożyły krajową strategię i roczny program kursów utrwalających dla funkcjonariuszy straży granicznej i kierownictwa, aby zapewnić wszystkim funkcjonariuszom tej służby możliwość udziału w regularnych szkoleniach; 31. zapewniły pracownikom dokonującym odpraw granicznych bardziej regularne szkolenia w zakresie wykrywania sfałszowanych dokumentów; 32. częściej korzystały z usług tłumaczy ustnych w przypadku, gdy bariery językowe uniemożliwiają komunikację, i dopilnowały, aby pytania służące weryfikacji narodowości pasażerów zmieniały się regularnie w celu zapobieżenia potencjalnym nadużyciom ze strony nielegalnych migrantów; Infrastruktura i sprzęt 33. zapewniły poufność odpraw granicznych poprzez zmianę układu kabiny oraz zabezpieczenie odpowiednim materiałem bocznej szklanej ściany kabin na stanowiskach odprawy granicznej; 34. zainstalowały oznakowanie i dostosowały je do wymogów załącznika III kodeksu granicznego Schengen; 35. zapewniły w hali odlotów więcej znaków wskazujących umiejscowienie stanowisk odprawy granicznej w celu ułatwienia pasażerom opuszczenia strefy Schengen; 6357/17 pas/kkm 9
Współpraca międzysłużbowa 36. przygotowały i zawarły z innymi zainteresowanymi podmiotami działającymi w porcie lotniczym pisemne umowy o współpracy określające warunki współpracy w różnych w sytuacjach; Port w Palermo Analiza ryzyka 37. opracowały zasady lokalnej analizy ryzyka uwzględniające warunki lokalne i obraz sytuacji w całym kraju; należy się skoncentrować na wyciąganiu lokalnych wniosków na potrzeby funkcjonariuszy pierwszej i drugiej linii, w szczególności w odniesieniu do wykrywania fałszywych dokumentów, zagranicznych bojowników, nielegalnych wjazdów i ofiar handlu ludźmi; analiza lokalnych słabych punktów powinna przyjąć postać regularnych testów wyposażenia technicznego i pracowników pod kątem wykrywania fałszywych dokumentów i nielegalnych wjazdów, jak również oceny kryteriów wjazdu; Infrastruktura i sprzęt 38. poprawiły jakość odpraw granicznych dzięki lepiej wyposażonym stanowiskom kontroli pierwszej i drugiej linii dla promów; Szkolenia 39. zapewniły funkcjonariuszom straży granicznej kursy językowe, ze szczególnym uwzględnieniem języków używanych przez większość podróżnych przekraczających granicę (angielski, francuski i arabski); Procedury odprawy granicznej 40. poszerzyły we współpracy z innymi organami zakres elektronicznego przesyłania danych w celu uproszczenia kontroli list pasażerów oraz członków załogi; 6357/17 pas/kkm 10
Port w Katanii Szkolenia 41. zadbały o to, by wszyscy funkcjonariusze straży granicznej uczestniczyli w szkoleniach językowych i by doskonalili swoje umiejętności językowe; Infrastruktura i sprzęt 42. zainstalowały stałe kabiny w celu ułatwienia prawidłowych kontroli wjazdu/wyjazdu; Procedury odprawy granicznej 43. zapewniły, by co do zasady statki rekreacyjne przypływające spoza strefy Schengen mogły cumować jedynie na przejściach granicznych, po to by dostosować procedurę do wymogów załącznika VI kodeksu granicznego Schengen; 44. poprawiły znajomość wymogów kodeksu granicznego Schengen w zakresie kontroli statków rekreacyjnych wśród kierownictwa policji granicznej i straży przybrzeżnej; 45. zapewniły dostępność stempla Revoked (cofnięto) na przejściu granicznym w porcie w Katanii; 46. wdrożyły skuteczny program szkoleń dotyczących wydawania wiz na granicy skierowany do pracowników odpowiedzialnych za podejmowanie decyzji, a także wprowadzały dane do systemu wydawania wiz; Port w Bari Procedury odprawy granicznej 47. zapewniły, by wszystkie odciski stempli wjazdowych i wyjazdowych były wyraźnie widoczne, zgodnie ze specyfikacjami technicznymi określonymi w dokumencie SCH/Gem- Handb (93) 15; Infrastruktura i sprzęt 48. wyposażyły policję graniczną w porcie w Bari w dodatkowe urządzenia techniczne i środki do wykrywania osób ukrywających się w pojazdach; 6357/17 pas/kkm 11
Hotspot w Pozzallo 49. rejestrowały wszystkich migrantów, wraz ze zdjęciem i odbitką linii papilarnych, bez wyjątków. Należy opracować plany awaryjne przewidujące, w jaki sposób można to zapewnić również w warunkach masowego napływu migrantów; Ochrona granicy morskiej 50. poprawiły system nadzorowania granic morskich poprzez stworzenie bardziej zintegrowanego systemu radarowego oraz zwiększyły zasięg obecnego systemu radarowego; 51. zainstalowały system CCTV w porcie w Katanii w taki sposób, aby obejmował główne obszary i punkty portu, oraz zapewniły straży przybrzeżnej i policji finansowej dostęp do tego systemu; 52. poprawiły znajomość języków obcych wśród wszystkich zaangażowanych pracowników nawiązujących jakąkolwiek komunikację podczas patrolowania wód. Sporządzono w Brukseli dnia r. W imieniu Rady Przewodniczący 6357/17 pas/kkm 12