India Juliet Bravo dla nad Polaków mają wielkie symboliczne znaczenie. Znaczą one: "wyjdźcie na morze, gdy tylko będziecie gotowi". Ale musicie być gotowi moralnie i psychicznie. gen. Mariusz Zaruski na pokładzie s/y Zawisza Czarny, 07.08.1939 Centrum Wychowania Morskiego ZHP Gdynia 2016 PROGRAM WYCHOWANIA WODNEGO MATERIAŁY DLA DRUŻYNOWEGO
Program Wychowania Wodnego Stopnie i sprawności harcerskie Gdynia 2016 Opracowanie: Magdalena Dziedzic, Stanisław Firlej, Aleksandra Golecka, Ewa Kaczor, Rafał Klepacz, Natalia Łoś, Robert Przybysławski, Andrzej Sawuła, Magdalena Szwarczewska, Jagoda Szkarłat, Łukasz Szkarłat, Anna Świerczyńska, Karolina Walicka Opracowanie graficzne i skład: Aleksandra Golecka Fundacja Harcerstwa Centrum Wychowania Morskiego ZHP al. Jana Pawła II 5 81-345 Gdynia tel/fax 58 620-90-37 cwm@zhp.pl, cwm.edu.pl Copyright Fundacja Harcerstwa CWM ZHP Strona 29
Fundacja Harcerstwa Centrum Wychowania Morskiego ZHP istnieje od5lat(choć samo CWM ZHP w różnej formie od 82 lat)ijejgłównym celem jestwspieranie Związku Harcerstwa Polskiego,szczególnie w obszarze wychowaniawodnegoimorskiego. Fundacja,opróczzarządzaniaflagowymijednostkamiZHP: s/yzawiszaczarny,s/yzjawaiv is/ywarszawskanike, zajmuje się również prowadzeniem morskich szkoleń żeglarskich,prowadziośrodek egzaminowania na patenty żeglarskie oraz wspiera powstawanie iwdrażanie programów związanych zwychowaniem wodnym imorskim w ZHP. Przykładem takiego działania jestniniejsze wydawnictwo.całość wysiłku organizacyjnego związanazwydaniem Programu WychowaniaWodnego system stopni i sprawności wodniackich, a więc organizacja spotkań, pozyskanie finansowania,złożenie idruk wydawnictw wzięła na siebie FH CWM ZHP.Instruktorzy specjalnościwodnejzaangażowaniw tworzenie tego projektu,dostarczylitreściirozwiązaniasłużącestworzeniu.z punktu widzeniaefektywnościzarządzania,takierozwiązanieuważamyzamodelowe dlazhp. Nasza Fundacja,choć formalnie jestosobnym podmiotem prawnym,jest częściąruchuharcerskiegow Polsce,nierozerwalniezwiązanym zezwiązkiem HarcerstwaPolskiego. System stopniisprawnościwodniackichjestpierwszym odwielulatcentralnym rozwiązaniem programowym adresowanym dladrużynwodnychiśrodowisk zainteresowanychspecjalnościąwodną.mamynadzieję,żezapoczątkowaliśmy program,którynatrwaleosadzisięw świadomościharcerskichwodniaków izaistniejew programachpracydrużyniszczepów. Czującogromnąsatysfakcjęzpracy,którąwykonaliśmy,życzymywszystkim użytkownikom ProgramuWychowaniaWodnego,systemustopniisprawności wodniackichtakiejsamejsatysfakcjizjegorealizacji. hm.lucjanbrudzyński PrezesZarządu FundacjiHarcerstwaCentrum WychowaniaMorskiegoZHP Strona 28 DruhnoDrużynowa,DruhuDrużynowy, Zakończyliśmy prace nad pierwszą częścią Programu Wychowania WodnegoZHP systemem stopniisprawnościwodniackich.instrumentten, obok stopni harcerskich oraz pozostałych sprawności harcerskich, mazazadanie motywować wszystkich członków ZHP, których pasją sądyscyplinywodne,dodalszegorozwojuswoichzainteresowań. System jesttak pomyślany,by poprzez zdobywanie sprawnościosiągnąć mistrzostwow swojejspecjalizacji.oznaczato,żemłodyczłowiekzdobywa wprawdzie sprawności, ale pośrednio przygotowuje się do zdobycia specjalistycznejwiedzy,azdrugiejstronyrozwijasięw bardzoszerokopojętym wychowaniuwodnym,zarównomorskim,jakiśródlądowym. Nie jest to program tylko specjalistyczny. Program, znowu pośrednio, przekazujetreścizzakresuekologiwód,dziedzictwamorskiego,gospodarki morskiej, bezpiecznego wypoczynku nad wodą, a więc tę wiedze iumiejętności,które potrzebne są obywatelowipaństwa morskiego,jakim powinnabyćpolska. Pracanadtąpropozycjątrwałakilkanaściemiesięcy.Zaczynaliśmyskromnie odprogramudlaharcerskichżeglarzy skończyliśmynazestawiesprawności istopniw sześciudyscyplinach. Efektnaszejpracyto dwieksiążeczki jednato regulamin iinstrukcjajak pracować z systemem. Druga zaś to indywidualna książeczka stopni isprawności. Najważniejszeizarazem najtrudniejszebyłoscaleniew jedenprojektróżnych regionalnych założeń ioczekiwań wobec programu stopniisprawności. Jesteśmy jednak bardzo zbudowanitym,że mimo wszelkich różnic braci wodniackiejzcałejpolskiudałosięwypracowaćprogram,któryjestpropozycją dlawszystkichharcerzy,w tym dlatychzdrużynwodnych. Nakoniecchcielibyśmypodziękowaćwszystkim tym,którzyszczególniedużo pracywłożyliw przygotowanieprojektu.popierwsze,zbiorowo,instruktorom chorągwigdańskiej,krakowskiej,mazowieckiej,stołecznejiśląskiej,którzy naregionalnych zbiórkach konsultowali, a następnie przesyłali uwagi dozałożeńprogramu. Chcemy też indywidualnie podziękować druhnom i druhom, którzy konsultowali,opracowywali,czasem krytykowali,spędzalinoceiswójwolny czasnadopracowaniuszczegółów.a sąto:magdalenadziedzic,aleksandra Golecka,Ewa Kaczor,Natalia Łoś,RobertPrzybysławski,AndrzejSawuła, MagdalenaSzwarczewska,JagodaSzkarłat,ŁukaszSzkarłat,AnnaŚwierczyńska, KarolinaWalicka. Strona 1
Specjalnepodziękowaniaprzesyłamyteżdruhom seniorom,którychwsparcie byłodlanasbardzopomocnew chwilach,gdyogrom pracynasprzytłaczał. DziękiWam wszystkim udałosięstworzyćmateriał,któryukierunkujeiułatwi pracędrużynowegow obszarzespecjalizacjiwodnych. Czuwaj Ahoj! hm.rafałklepacz KierownikWydziałuWychowania WodnegoGKZHP phm.stanisław Firlej SzefZespołuProgram Wychowania WodnegoWydziałuWychowania WodnegoGKZHP Strona 2 wodniackie Strona 27
Strona 26 Sprawności Stopnieisprawnościwodniackiew ZHP WydziałWychowaniaWodnegoGKZHPopracowałzestaw sprawnościistopni dlaharcerzyzainteresowanychrozwojem zainteresowańzwiązanychzwodą. W skrócie nazwaliśmy je stopnie isprawnościwodniackie,choć niesąone przeznaczone jedynie dla członków harcerskich drużyn wodnych.wprost przeciwnie,należypodkreślić,że proponowane stopnie isprawnościmogą zdobywaćwszyscyczłonkowiezhp,w tym zuchy. Stopnie isprawnościwodniackie to główna część Programu Wychowania WodnegoZHP. Jakdziałaprogram stopniisprawności? Zuchy zdobywają jeden stopień zuch wodny.zdobywa się go poprzez zdobyciesprawnościindywidualnychizespołowych. Harcerze,harcerze starsi,wędrownicy iinstruktorzy zdobywają stopnie wodniackiew sześciudyscyplinach: 1.żeglarstwo, 2.kajakarstwo, 3.wioślarstwo, 4.motorowodniactwo, 5.płetwonurkowanie, 6.ratownictwowodne. W każdejznichdozdobyciasąstopnienasześciupoziomach: 1.poziom junga (żeglarski, motorowodny, wioślarski, kajakarski, płetwonurkowy,ratowniczy)dlaharcerzyw wieku10-12lat 2.poziom kadet (żeglarski, motorowodny, wioślarski, kajakarski, płetwonurkowy,ratowniczy)dlaharcerzyiharcerzystarszychw wieku 12-14lat 3.poziom podstawowy(żeglarzjachtowy,sternikmotorowodny,wioślarz, kajakarz,płetwonurek,młodszyratownikwodnyzhp) dlaharcerzy starszychw wieku14-16lat 4.poziom zaawansowany(sternikjachtowy,starzysternikmotorowodny, sternikłodziwiosłowej,starszykajakarz,starszypłetwonurek,ratownik wodnyzhp) dlawędrowników w wieku16-18lat 5.poziom mistrzowski (jachtowy sternik morski, morski sternik motorowodny,organizatorspływów,płetwonurek ratownik,ratownik wodnyrp) dlakadryzhp 6.W niektórych dyscyplinach wprowadzono też stopień profesjonalny: kapitanjachtowy,kapitanmotorowodny,divemaster. Strona 3
Zdobyciestopnianapoziomiejunga,kadet,podstawowym izaawansowanym polega na zdobyciu określonych w regulaminie sprawności,przypisanych dozdobywanego stopnia, przy czym zdobycie stopnia podstawowego w specjalizacjach żeglarskiej,motorowodnejipłetwonurkowejzwiązanejest dodatkowo ze zdobyciem patentu żeglarskiego, nurkowego lubmotorowodnego. Zdobycie stopnia na poziomie mistrzowskim i profesjonalnym polega nauzyskaniuwewnętrznychlubzewnętrznychuprawnieńspecjalistycznych. Należy pamiętać,że dla wszystkich stopnijestustanowiona pewna grupa sprawnościwspólnych,tzw.sprawnościpodstawowe,czyliratownik,marynista, pływak,meteorolog. Dlaprzykładu,abyzdobyćstopieńkadetażeglarskiegonależyzdobyćwszystkie sprawnościpodstawowe na poziomie kadet(ratownik,marynista,pływak, meteorolog)orazsprawnościspecjalizacjiżeglarskiejnapoziomiekadet(szyper, jurystażeglarski,bosman,nawigator). Pozdobyciukompletusprawnościpodstawowychispecjalizacyjnychharcerz możeotrzymaćstopień.stopieńprzyznajedrużynowyw swoim rozkazie. Zadania na sprawnościzdobywa się w dedykowanejdo tego książeczce sprawności.wykonanieposzczególnychzadańmogąpotwierdzać: drużynowi i instruktorzy ZHP, posiadający co najmniej stopień podstawowyw danejspecjalizacji,dopoziomuposiadanegostopnia, specjaliściw uprawnienia. danejspecjalizacjispoza ZHP,posiadający stosowne Program jestpilotażowo wprowadzony do ZHP.Pracę z tym programem rozpoczynamyod1września2016roku.jednocześniewydziałwychowania Wodnego oprócz monitoringu stopni i sprawności rozpocznie prace nadpozostałymielementamiprogramuwychowaniawodnegozhp. Strona 4 Stopniewodniackie Strona 25
STOPNIEISPRAWNOŚCIZUCHOWE Oznaczeniestopniazuchawodnego: znaczekwpinanynaprawejkieszenimunduru. Strona 24 RegulaminProgramuWychowaniaWodnegoZHP REGULAMIN WPROWADZAJĄCY PROGRAM WYCHOWANIAWODNEGO ZHP WSTĘP RozdziałI 1.Za wprowadzenie irealizację programu wychowania wodnego ZHP odpowiadawydziałwychowaniawodnegogkzhp. 2.Naprogram wychowaniawodnegoskładasięmiędzyinnymi: niniejszyregulaminwprowadzający; indywidualneksiążeczkistopniisprawności. 3.Program Wychowania Wodnego stanowi instrument metodyczny dorealizacji celów statutowych Związku Harcerstwa Polskiego, aw szczególnościrozwojumłodegoczłowiekapoprzezwspieraniejego rozwojuipasji. 4.Program Wychowania Wodnego obejmuje następujące obszary funkcjonowania: a)rozwójfizyczny kształtowanymiędzyinnymiprzezpływanie, wiosłowania,nurkowanie; b)rozwój obywatelski - kształtowany między innymi przez zdobywanie wiedzy o tradycji,histori,gospodarce morskiej iwodnej,znajomościakwenów; c)podnoszeniepoziomuwiedzyoochronieśrodowiskaiekologi; d)podnoszenie poziomu wiedzy o bezpieczeństwie wypoczynku nadwodąiuprawianiaturystykiisportów wodnych; e)rozwójmanualny zdobywanie wiedzy technicznej(między innymi prace bosmańskie, praca z silnikami, samodzielne przygotowanie i wyposażenie środków pływających, prace szkutnicze,modelarstwomarynistyczne); f) rozwójzaradnościżyciowej przygotowaniedoradzeniasobie w trudnych sytuacjach życia codziennego, nauka odpowiedzialności,korzystaniazezdobyczynaukiitechniki. 5.Program oddziałuje naharcerzapoprzezrozwójjego własnych pasji izainteresowań(naturalnośćmetodyharcerskiej). 6.U zuchów/wilczków rozwójodbywasiępoprzezrealizowaniecyklów sprawnościowych. Strona 5
7. U harcerzy/jungów,harcerzystarszych iwędrowników iinstruktorów rozwójodbywasiępoprzezzdobywaniestopniisprawnościwodniackich w ZHP. 8.Dlainstruktorów zdobyciestopniapoleganazdobyciuodpowiedniego patentu/certyfikatulubuprawnieńpaństwowych. 9.WprowadzasięnastępującespecjalizacjewychowaniawodnegoZHP: a)żeglarska b)motorowodna c)płetwonurkowa d)ratownictwawodnego e)wioślarska f) kajakarska 10.Graficznysposóboznaczeniastopniisprawnościnamundurzeokreśla załącznikdoniniejszegoregulaminu. ORGANIZACJAIWPROWADZENIEPROGRAMU RozdziałI 1.Program wprowadzany jest przy pomocy i udziale oraz zapośrednictwem pilotów chorągwi,wydziałów ds.specjalnościwodnej orazretmanów. 2.Za wprowadzenie i prawidłową realizację programu wychowania wodnego na szczeblu chorągwi odpowiada pilot chorągwi lubupoważnionyprzezpilotaczłonekzespołupilota. 3.Za wprowadzenie i prawidłową realizację programu wychowania wodnegonaszczebludrużynyodpowiadadrużynowy,aw pozostałych jednostkachinstruktorkierującydanąjednostką. 4.WydziałWychowaniaWodnegoGKZHPw celuprawidłowejrealizacji programu przygotowuje irozpowszechnia pomiędzy zainteresowane środowiskamateriałymetodyczne,aw szczególności: a. program w formieopisowo-graficznej; b. indywidualneksiążeczkistopniisprawnościwodnych; c. w miarępotrzebimożliwościwydrukpatentów; d. graficznąoprawęprogramu,w tym wzorysprawnościistopni. Strona 6 Ratownicze JUNGARATOWNICZY Skończył10lat,przestrzegazasadbezpieczeństwaw działaniachnawodzie. KADETRATOWNICZY Skończył12lat,pełnifunkcjeratowniczepodczasspływów irejsów drużyny izastępu. Dopełnia wszelkich starań, by podczas działań na wodzie przestrzegać zasad bezpieczeństwa.pilnuje swoich kolegów z zastępu, byprzestrzegalizasadbezpieczeństwa. RATOWNIKWODNYZHP Wspiera swójzastęp lub drużynę w czynnościach ratowniczych podczas spływów lubrejsów.doskonalepływa. STARSZYRATOWNIKWODNYZHP Skończył16lat,pełnifunkcjeasystentaratowników nakąpielisku,ukończył minimum 15godzinnykurspierwszejpomocy. Nurkowe JUNGARATOWNICZY Skończył10 lat,interesujesięnurkowaniem zesprzętem,przygotowujesię dozdobyciastopniapłetwonurka. KADETRATOWNICZY Skończył12lat,starasięzdobyćuprawnieniapłetwonurkowe,doskonalitechniki nurkowania. PŁETWONUREK Potrafiwykonaćnurkowaniazesprzętem,skompletowaćsprzętnanurkowanie iwykonać nurkowanie z doświadczonym partnerem.zdobyłpodstawowy stopień nurkowyw uznanejfederacjinurkowej(padi,psai,ssi,sdi,naui, CMAS). ZAAWANSOWANYPŁETWONUREK Skończył16lat,wykonałkilkanurkowańnagłębokośćwiększąniż15metrów. Zdobyłstopień zaawansowanego płetwonurka(aowd)w uznanejfederacji nurkowej(padi,psai,ssi,sdi,naui,cmas) Strona 23
STARSZYSTERNIKMOTOROWODNY Skończył16 lat,posiada patentsternika motorowodnego,potrafi kierować jachtami kabinowymi, sprawnie przeprowadza manewry na silniku. Jestprzygotowany do samodzielnego kierowania każdym jachtem śródlądowym ido prowadzenia pierwszych rejsów po wodach morskich osłoniętychw strefiedo2milodbrzegu,w porzedziennej. Kajakowe JUNGAKAJAKARSKI Skończył10lat,potrafibezpieczniezachowaćsięw kajaku,odbyłkrótkispływ kajakowy. KADETKAJAKARSKI Skończył12 lat,potrafi samodzielnie kierowaćkajakiem,sprawnie wiosłuje, umieutrzymaćkajakw zadanym kierunku.dbao bezpieczeństwo podczas spływania. KAJAKARZ Kierujesamodzielniekajakiem,brałudziałw kilku spływach,potrafipomóc w ichorganizacji STARSZYKAJAKARZ Skończył16lat,jestdoświadczonym kajakakrzem zpokaźnym stażem.pomaga w organizacjispływów,potrafiwybraćodpowiedniąrzekęnaspływ,czytarzekę, podejmujesięcorazodpowiedzialniejszychfunkcjinaspływach. Wioślarskie JUNGAWIOŚLARSKI Skończył10 lat,potrafibezpieczniezachowaćsięw łodziwiosłowej,odbył krótkispływ. KADETWIOŚLARSKI Skończył 12 lat, potrafi samodzielnie kierować kajakiem/łodzią wiosłową/czółnem,sprawnie wiosłuje,umie utrzymać łódź w zadanym kierunku.dbaobezpieczeństwopodczasspływów. WIOŚLARZ Kierujesamodzielniekajakiem/łodziąwiosłową/czółnem,brałudziałw kilku spływach,potrafipomócw ichorganizacji. STERNIKŁODZIWIOSŁOWEJ Skończył16lat,jestdoświadczonym wioślarzem zpokaźnym stażem.pomaga w organizacjispływów,potrafiwybraćodpowiedniąrzekęnaspływ,czytarzekę, podejmuje się coraz odpowiedzialniejszych funkcjina spływach.dowodzi łodziąwiosłową. Strona 22 FUNKCJONOWANIEPROGRAMUORAZTRYB ZDOBYWANIASTOPNIISPRAWNOŚCIWODNYCH ZHP Rozdział I 1.Program WychowaniaWodnegoZHPrealizowanyjestw podstawowych jednostkachorganizacyjnychzhp. 2.W uzasadnionych przypadkach Program Wychowania Wodnego ZHP możebyćrealizowanyw szczepachlubzwiązkachdrużyn. 3.Środowiskaharcerskiemogąokreślićpoziom uprawnieńwynikających zezdobytychstopniwodniackich.uprawnieniamogąmiećzastosowanie w korzystaniuzharcerskichośrodków Wodnych,Stanicisprzętu. 4.Sprawnościwodniackiezdobywanesąnazasadachogólnych,stosownie dotreściregulaminuiprogramusprawnościprzyjętychuchwałągłównej Kwatery ZHP nr 24/2014 z dnia 11 czerwca 2014 r.zwyjątkami przewidzianymininiejszym regulaminem. 5.Potwierdzeniezdobyciastopniapotwierdzasiępoprzezwpisaniestopnia do indywidualnej książeczki stopni i sprawności wodnych oraz ogłoszeniew rozkazie. 6.Zdobycie sprawnościpotwierdza się poprzez wpisanie sprawności doindywidualnej książeczki stopni i sprawności wodnych oraz własnoręcznypodpisbezpośredniegoprzełożonego. 7.Zdobycie sprawnościogłaszane jestrozkazem przez bezpośredniego przełożonego. 8.Stopnie i sprawności, o których mowa, mogą być oznaczane namundurze zgodnie z zasadami określonymi w regulaminie mundurowym ZHP. 9.Stopnie na poziomie mistrzowskim iprofesjonalnym (np.kapitan jachtowy,divemasteritp.)nie są przyznawane,a jedynie oznaczane namundurze. 10.Zdobycie stopnia na poziomie mistrzowskim iprofesjonalnym może zostaćogłoszonew rozkazie. 11.Do potwierdzenia wykonania zadań na sprawność uprawniony jestdrużynowyposiadającystopieńwodniackipoziomupodstawowego lubwyższegozdanejspecjalizacji,dopoziomuposiadanegostopnia. 12.W przypadku,gdy drużynowy lub instruktor realizujący program nieposiadakompetencjidopotwierdzaniasprawności,możetouczynić inny instruktor harcerski posiadający odpowiedni stopień lubuprawnieniaalboprofesjonalistaniebędącyinstruktorem harcerskim, ale posiadający stosowne uprawnienia państwowe, związkowe lubuprawnieniainnejorganizacji. Strona 7
13.Zdobywanie stopni wodniackich powinno stanowić część prób nastopnieharcerskieiinstruktorskie. STOPNIEWODNIACKIEZHP RozdziałIV 1.Stopniewodniackiedzieląsięnapoziomyprzeznaczonekolejnodlagrup wiekowych(metodycznych)wedługschematu: poziom jungadlaharcerzyw wieku10-12lat, poziom kadetdlaharcerzyiharcerzystarszychw wieku12-14lat, poziom podstawowy dla harcerzy starszych iwędrowników w wieku14-16lat, poziom zaawansowanydlawędrowników iinstruktorów w wieku 16-18lat, poziom mistrzowski i profesjonalny dla wędrowników iinstruktorów powyżej18.rokużycia, 2.Wprowadzasięnastępującestopniespecjalizacjiżeglarskiej: jungażeglarski, kadetżeglarski, żeglarzjachtowy, sternik, jachtowysternikmorski, kapitanjachtowy. 3.Wprowadzasięnastępującestopniespecjalizacjiwioślarskiej: jungawioślarski, kadetwioślarski, wioślarz, sternikłodziwiosłowej, organizatorspływów. 4.Wprowadzasięnastępującestopniespecjalizacjikajakarskiej: jungakajakowy, kadetkajakowy, kajakarz, starszykajakarz, organizatorspływów kajakowych. Strona 8 IDEESTOPNIWODNIACKICH Żeglarskie JUNGAŻEGLARSKI Skończył10lat,potrafibezpiecznieporuszaćsiępojachcie,znapodstawowe węzły,rozróżnia elementy jachtu.umie wiosłować w łodziwiosłowejlub żaglowej. KADETŻEGLARSKI Skończył12lat,potrafisamodzielniepokierowaćjachtem typuketlubjachtem slupodługości do6m nażaglach.jestsprawnym członkiem załogijachtu żaglowego, potrafi operować sterem, szotami, pracować na cumach iodbijaczach.sprawniewykonujekomendy. ŻEGLARZJACHTOWY Skończył14lat,potrafiwykonaćpodstawowemanewrynajachcieodługości powyżej5metrów,podżaglamiinasilniku.umiepokierowaćzałogąjachtu żaglowego,mawiedzęwystarczającado kierowaniajachtem śródlądowym. Posiadapatentżeglarzajachtowego. STERNIK Skończył16lat,posiadapatentżeglarzajachtowego,potrafikierowaćjachtami kabinowymi,sprawnie przeprowadza manewry na żaglach ina silniku. Jestprzygotowany do samodzielnego kierowania każdym jachtem śródlądowym ido prowadzenia pierwszych rejsów po wodach morskich osłoniętychw strefiedo2milodbrzegu,w porzedziennej. Motorowodne JUNGAMOTOROWODNY Skończył10lat,potrafibezpiecznieporuszaćsiępojachcie,znapodstawowe węzły, rozróżnia elementy jachtu. Umie wiosłować w łodzi żaglowej lubmotorowej. KADETMOTOROWODNY Skończył12lat,potrafisamodzielniepokierowaćłodziaonapędziemotorowym z silnikiem przyczepnym.jestsprawnym członkiem załogijachtu,potrafi operować sterem,manetką,pracować na cumach iodbijaczach.sprawnie wykonujekomendy. STERNIKMOTOROWODNY Skończył14lat,potrafiwykonaćpodstawowemanewrynajachciemotorowym na silniku. Umie pokierować załogą jachtu motorowego, ma wiedzę wystarczającado kierowaniajachtem śródlądowym.posiadapatentsternika motorowodnego. Strona 21
Wodnikekolog a.znagatunkiwystępującenadnajbliższym zbiornikiem b.wiecotogatunekchroniony,potrafiwskazaćprzykładyw najbliższej okolicy. c.przedstawiformy podczaszbiórki. ochrony środowiska w tym oszczędnościwody d.przygotowałalbum najciekawszychroślinwystępującychw okolicy. e.wziąłudziałw akcjisprzątaniaokolicyjezioralubstawu. Meteorolog a.rozpoznaje zjawiska atmosferyczne oraz potrafi wytłumaczyć, jakonepowstają. b.wie co to skala Beauforta, potrafi opowiedzieć gdzie jestwykorzystywana. c.rozróżniarodzajechmur,potrafiokreślićcooneoznaczają. d.prowadził dzienniczek pogody przez min. 2 tygodnie, zapisując najważniejszezjawiskaiinformacjepogodowe. e.zbudowałdeszczomierz/wiatromierz,odnotowałwynikipomiarów. Geograf a.potrafiwskazaćnamapierzekigłównepolski,3największejezioraoraz porty. b.wiegdziew regionieznajdująsięatrakcyjnerzekiizbiorniki. c.potrafiokreślićkierunekpółnocnybezużyciakompasu. d.sporządziłmapęokolicynajbliższegozbiornikawodnego. Ratownik a.potrafiużywaćrzutkiorazkołaratunkowego. b.zzamkniętymioczamipotrafizawiązaćwęzełratowniczy. c.zna organizacje odpowiedzialne za bezpieczeństwo nad wodą, wiecooznaczająkoloryflagnaplażachorazwiejakwezwaćpomoc w raziewypadkunadwodą. d.wraz z szóstką przygotował scenkę dotyczącą bezpieczeństwa nadwodą. e.zawszepływaw dobrzezapiętejkamizelcew odpowiednim rozmiarze, dba,byresztazałogirównieżbyładobrzeprzygotowana. Strona 20 5.Wprowadzasięnastępującestopniespecjalizacjimotorowodnej: jungamotorowodny, kadetmotorowodny, sternikmotorowodny, starszysternikmotorowodny, morskisternikmotorowodny, kapitanmotorowodny. 6.Wprowadzasięnastępującestopniespecjalizacjinurkowej: junganurkowy, kadetnurkowy, płetwonurek(owd), starszypłetwonurek(aowd), płetwonurekratownik(rd), divemaster. 7.Wprowadzasięnastępującestopniespecjalizacjiratownictwawodnego: jungaratowniczy, kadetratowniczy, młodszyratownikwodnyzhp, ratownikwodnyzhp, ratownikwodnyprofesjonalny. 8.Strukturęstopniokreślazałącznikdoniniejszegoregulaminu. 9.WzoryoznaczeńgraficznychstopniwodniackichZHPokreślazałącznik doniniejszegoregulaminu. HARCERSKIESPRAWNOŚCIWODNIACKIEZHP RozdziałV 1.Wprowadzasięnastępującepodstawowesprawnościwodniackie: ratownik, marynista, pływak, meteorolog. 2.Sprawnościpodstawowemogąbyćzdobywanenaczterechkolejnych poziomach: poziom junga, poziom kadet, Strona 9
poziom podstawowy, poziom zaawansowany. 3.Wymagania na poszczególne sprawnościpodstawowe określa tabela stanowiącazałącznikdoniniejszegoregulaminu. RozdziałVI 1.Wprowadza się następujące sprawności wodniackie specjalizacji żeglarskiej: szyper, jurystażeglarski, bosman, nawigator. 2.Sprawnościwodniackiespecjalizacjiżeglarskiejmogąbyćzdobywane naczterechkolejnychpoziomach: poziom junga jungażeglarski, poziom kadet kadetżeglarski, poziom podstawowy żeglarzjachtowy, poziom zaawansowany sternik. 3.Wymagania na poszczególne sprawności wodniackie specjalizacji żeglarskiejokreślatabelastanowiącazłącznikdoniniejszegoregulaminu. RozdziałVI 1.Wprowadza się następujące sprawności wodniackie specjalizacji motorowodnej: mechanik, jurystażeglarski, szypermotorowodny, nawigator. 2.Sprawności wodniackie specjalizacji motorowodnej mogą być zdobywanenaczterechkolejnychpoziomach: poziom junga jungamotorowodny, poziom kadet kadetmotorowodny, poziom podstawowy sternikmotorowodny, poziom zaawansowany starszysternikmotorowodny. 3.Wymagania na poszczególne sprawności wodniackie specjalizacji motorowodnej określa tabela stanowiąca złącznik do niniejszego regulaminu. Strona 10 e.wiemyjakiesąobyczajeitradycjeżeglarskie. f. Zorganizowaliśmy nazbiórkach. g.pływaliśmynaoptymistach. międzyszóstkowy konkurs szant poznanych h.spotkaliśmysięzneptunem,któryopowiedziałnam o mieszkańcach mórzijezior. Kapitan/Marynarz a.wstąpiliśmydoakadem imarynarskiej. b.pełniliśmy różne funkcje oka iwioślarza na czółnie.próbowaliśmy samodzielniesterowaćłódką. c.urządziliśmyzawodypływackienapobliskim basenie. d.stworzyliśmydziennikpokładowy,gdziezapisujemynaszeumiejętności isprawności. e.wiemyjakzachowaćsięw raziewywrotki. f. Wzięliśmyudziałw regatach. g.oczyściliśmybrzegstawulubrzeki,wiemyjaknależyzachowywaćsię nadwodą. h.nieboimysiępływania,wiemyjakporuszaćsiępo dowolnejłódce. Potrafimyzamienićsięmiejscaminakanadyjceibezpieczniedo niej wejśćzniskiegoiwysokiegobrzegu. i. Pływającnaoptymistachradzimysobiezrozpoznaniem kierunkuwiatru, potrafimysamodzielnieodbićiwrócićdokei. j. Odbyliśmyegzaminizostaliśmymianowaninakapitanów/marynarzy. Sprawnościindywidualne: Mistrzwęzłów a.zna10węzłów,wiekiedymożnajewykorzystać. b.potrafizawiązać5węzłów zzamkniętymioczami. c.w ciąguminutypotrafizawiązać6ósemek d.nauczyłswojąszóstkędwóchnowychwęzłów Szantymen a.wziąłudziałw konkursiemiędzyszóstkowym b.wieskądwziąłsięzwyczajśpiewaniaszant. c.zaśpiewałulubionąszantęprzedpublicznością. d.nauczyłzałogęwybranejprzezsiebieszanty. e.stworzyłśpiewnikzwybranymiprzezsiebieszantami. Strona 19
PropozycjaProgramuSprawnościWodnych w pioniezuchowym Stopieńzuchwodny Stopieńzuchawodnegomożeotrzymaćzuch,który: zdobył wraz z gromadą dwie sprawnościzespołowe wodniackie, przyczym cyklesprawnościoweniepowinnynastępowaćbezpośrednio posobie, zdobyłmin.jednąsprawnośćwodniackąindywidualną. Sprawnościzespołowe Wilczek/Indianin/Wiking a.przeszliśmychrzestwilkamorskiego/testodwagiwikinga/nadanieimion indiańskich,zbudowaliśmywłasneokręty. b.wiemyjakim sprzętem dysponujedrużyna,wiemygdzieznajdująsię burty,dzióbirufa. c.poznaliśmy tajniki pływania na czółnie: komendy, wiosłowanie, wyposażeniełodzi.klarowaliśmyłodziepozakończeniupływania. d.wzięliśmy udziałw zajęciach na basenie,uczyliśmy się pływania podokiem ratownika. e.nauczyliśmysiętrzechwęzłów,wiemykiedyjewykorzystać. f. WiemygdzienamapiePolskiznajdująsięnajważniejszerzekiijeziora. g.byliśmy załogantami podczas pływania na kanadyjkach, wiemy jakzachowywać się na wodzie i co trzeba przygotować przed wypłynięciem. h.stworzyliśmyalbum znajciekawszymizwierzętamiiroślinamiokolicy najbliższegonam zbiornika. i. Urządziliśmy zawody w posługiwaniu się sprzętem ratunkowym. (Ubieraniekapokanaczas,rzucanierzutkami,kołem) Optymistrz a.poznaliśmy budowę optymista, wiemy jak otaklować łódkę przedwypłynięciem. b.poprowadziliśmy prognozę pogody,wiemy jak przewidzieć rodzaj pogodyirozróżniamypodstawowechmury. c.wiemyskądwiejewiatrijakwpływatonapływanienaoptymiścieoraz jak pracować żaglem. d.znamy5 węzłów w tym cumowniczyiratowniczy.nauczyliśmy się buchtowanialiny. Strona 18 4.Zdobycie sprawnościjurysty żeglarskiego oraznawigatora może być podstawą zdobycia równocześnie stopni specjalizacji żeglarskiej imotorowodnej. 1.Wprowadza kajakowej: kajakarz, RozdziałV I się następujące sprawności wodniackie specjalizacji zwiadowcawodny, wiking. 2.Sprawnościwodniackie specjalizacjikajakowejmogąbyćzdobywane naczterechkolejnychpoziomach: poziom junga jungakajakarski, poziom kadet kadetkajakarski, poziom podstawowy kajakarz, poziom zaawansowany starszykajakarz. 3.Wymagania na poszczególne sprawności wodniackie specjalizacji kajakarskiej określa tabela stanowiąca złącznik do niniejszego regulaminu. 1.Wprowadza wioślarskiej: oryl, RozdziałIX się następujące sprawności wodniackie specjalizacji bosmanwioślarski, zwiadowcawodny, wiking. 2.Sprawnościwodniackie specjalizacjikajakowejmogąbyćzdobywane naczterechkolejnychpoziomach: poziom junga jungawioślarski, poziom kadet kadetwioślarski, poziom podstawowy wioślarz, poziom zaawansowany sternikłodziwiosłowej. 3.Wymagania na poszczególne sprawności wodniackie specjalizacji kajakarskiej określa tabela stanowiąca złącznik do niniejszego regulaminu. 4.Zdobycie sprawnościzwiadowcy wodnego oraz wikinga może być podstawą zdobycia równocześnie stopni specjalizacji kajakarskiej iwioślarskiej. Strona 11
RozdziałX 1.Wprowadza się sprawność wodniacką specjalizacji ratowniczej ratownikawodnego. 2.Sprawnośćwodniackaspecjalizacjiratowniczejmożebyćzdobywana naczterechkolejnychpoziomach: poziom junga jungaratowniczy, poziom kadet kadetratowniczy, poziom podstawowy ratownikwodnyzhp, poziom zaawansowany starszyratownikwodnyzhp. 3.Wymagania na poszczególne sprawności wodniackie specjalizacji kajakarskiej określa tabela stanowiąca złącznik do niniejszego regulaminu. RozdziałXI 1.Wprowadzasięsprawnośćwodniackąspecjalizacjinurkowej foki. 2.Sprawność wodniacka specjalizacjinurkowejmoże być zdobywana naczterechkolejnychpoziomach: poziom junga junganurkowy, poziom kadet kadetnurkowy, poziom podstawowy nurek, poziom zaawansowany zaawansowanynurek. 3.Wymagania na poszczególne sprawności wodniackie specjalizacji kajakarskiej określa tabela stanowiąca złącznik do niniejszego regulaminu. ZUCHOWESTOPNIEISPRAWNOŚCIWODNIACKIEZHP RozdziałXI 1.Wprowadzasięstopieńwodniacki ZuchWodny. 2.Wymagania na stopień zucha wodnego określa tabela stanowiąca załącznikdoniniejszegoregulaminu. RozdziałX I 1.Wprowadzasięnastępującezespołowesprawnościzuchowe: wilczek/indianin/wiking, optymistrz, kapitan/marynarz. 2.Wymagania na zespołowe sprawności zuchowe określa tabela stanowiącazałącznikdoniniejszegoregulaminu. Strona 12 PRZEPISYPRZEJŚCIOWE RozdziałXXI 1.Dopuszcza się uznawanie wybranych sprawnościzdobytych przed wejściem w życie Programu na poczet sprawności wodnych niezbędnychdozdobyciastopnia. 2.Przy uznawaniu sprawności zdobytych przed wprowadzeniem niniejszego Programu bierze się pod uwagę przede wszystkim ichwymagania.wymagania sprawnościjuż zdobytejnie mogą być niższeniżsprawnościuznawanejzazdobytą. POSTANOWIENIAKOŃCOWE RozdziałXX I 1.W przypadkuzaistnieniapotrzebyinterpretacjininiejszegoregulaminu, właściwym organem jest WydziałWychowania Wodnego Głównej KwateryZHP. 2.WydziałWychowania Wodnego GłównejKwatery ZHP może zlecić realizacjęczęściprogramufundacjiharcerstwacentrum Wychowania MorskiegoZHP. 3.Zwnioskiem odokonanieinterpretacjiregulaminumogązgłaszaćczynni instruktorzy ZHP za pomocą poczty elektronicznej Wydziału WychowaniaWodnegoGłównejKwateryZHPnaadres:woda@zhp.pl. 4.Program ma charakterpilotażowy izostaje wprowadzony na okres próbny. Strona 17
zdobyciewszystkich sprawnościspecjalizacjiwioślarskiej(oryla, bosmanawioślarskiego,zwiadowcywodnego,wikinga)poziomu zaawansowanego sternikałodziwiosłowej, ukończenie16rokużycia. RozdziałXX 1.StopieńwodniackiZHPjungi/kadeta/ratownikawodnegoZHP zdobywa siępoprzezłączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomu jungi/kadeta/ratownika wodnegozhp, zdobycie sprawności specjalizacji ratowniczej (ratownika wodnego)poziomujungi/kadeta/ratownikawodnegozhp. 2.StopieńwodniackiZHPstarszegoratownikawodnegoZHPzdobywasię poprzezłączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomuzaawansowanego, zdobycie wszystkich sprawności specjalizacji ratowniczej (ratownika wodnego)poziomu zaawansowanego starszego ratownikawodnegozhp, ukończenieconajmniej15godzinnegokursupierwszejpomocy, ukończenie16rokużycia. RozdziałXXI 1.StopieńwodniackiZHPjungi/kadeta/nurkazdobywasiępoprzezłączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomujungi/kadeta/nurka, zdobycie sprawności specjalizacji nurkowej (foki) poziomu jungi/kadeta/nurka. 2.Stopień wodniackizhpzaawansowanego nurkazdobywasiępoprzez łączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomuzaawansowanego, zdobycie wszystkich sprawności specjalizacji nurkowej (foki) poziomuzaawansowanego zaawansowanegonurka, ukończenie16rokużycia. Strona 16 3.Wprowadzasięnastępująceindywidualnesprawnościzuchowe: mistrzwęzłów, szantymen, wodnikekolog, meteorolog, geograf, ratownik. 4.Wymagania na indywidualne sprawności zuchowe określa tabela stanowiącazałącznikdoniniejszegoregulaminu. RozdziałXIV 1.Stopień wodniackizhp zdobywa się poprzez zdobycie wszystkich sprawnościpodstawowychzpoziomuwłaściwegodladanegostopnia orazsprawnościspecjalizacyjnychwłaściwychdlapoziomustopnia. RozdziałXV 1.DopuszczasięzdobywaniestopniawodniackiegoZHPbezzachowania kolejności,jednak przy zdobywaniu sprawnościwyższego poziomu zdobywający musi wykazać się wiedzą z zakresu niezbędnych dozdobyciastopniasprawnościniższegopoziomu. 2.StopniwodniackichZHPzpoziomumistrzowskiegoiprofesjonalnego nienabywasiępoprzezzdobywaniesprawności. 3.Dopuszczalnejestposiadaniewielustopniróżnychspecjalizacjiiróżnych poziomów. WARUNKIZDOBYCIASTOPNIWODNIACKICH RozdziałXVI 1.StopieńwodniackiZHPjungi/kadetażeglarskiegozdobywasiępoprzez łączne: 2.Stopień łączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomujungi/kadeta, zdobyciewszystkich sprawnościspecjalizacjiżeglarskiej(szyper, jurysta żeglarski, bosman, nawigator) poziomu jungi/kadeta żeglarskiego. wodniackizhp żeglarza jachtowego zdobywa się poprzez marynista,pływak,meteorolog)poziomupodstawowego, Strona 13
zdobyciewszystkich sprawnościspecjalizacjiżeglarskiej(szyper, jurysta żeglarski, bosman, nawigator) poziomu żeglarza jachtowego, zdobyciepatentużeglarskiegożeglarzajachtowego. 3.StopieńwodniackiZHPsternikazdobywasiępoprzezłączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomuzaawansowanego, zdobyciewszystkich sprawnościspecjalizacjiżeglarskiej(szyper, jurystażeglarski,bosman,nawigator)poziomusternika, posiadaniepatentużeglarskiegożeglarzajachtowego, ukończenie16rokużycia. RozdziałXVI 1.Stopień wodniackizhp jungi/kadeta motorowodnego zdobywa się poprzezłączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomujungi/kadeta, zdobycie wszystkich sprawności specjalizacji motorowodnej (mechanik,jurysta żeglarski,szypermotorowodny,nawigator) poziomujungi/kadetamotorowodnego. 2.StopieńwodniackiZHPsternikamotorowodnegozdobywasiępoprzez łączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomupodstawowego, zdobycie wszystkich sprawności specjalizacji motorowodnej (mechanik,jurysta żeglarski,szypermotorowodny,nawigator) poziomupodstawowego-sternikamotorowodnego. zdobyciepatentusternikamotorowodnego. 3.StopieńwodniackiZHPstarszegosternikamotorowodnegozdobywasię poprzezłączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomuzaawansowanego, zdobyciewszystkich sprawnościspecjalizacjiżeglarskiej(szyper, jurystażeglarski,bosman,nawigator)poziomuzaawansowanego starszegosternikamotorowodnego, posiadaniepatentusternikamotorowodnego, ukończenie16rokużycia. Strona 14 RozdziałXV I 1.StopieńwodniackiZHPjungi/kadetakajakarskiegozdobywasiępoprzez łączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomujungi/kadeta, zdobycie wszystkich sprawności specjalizacji kajakarskiej (kajakarza,zwiadowcywodnego,wikinga)poziomujungikadeta kajakarskiego. 2.StopieńwodniackiZHPkajakarzazdobywasiępoprzezłączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomupodstawowego, zdobycie wszystkich sprawności specjalizacji kajakarskiej (kajakarza, zwiadowcy wodnego, wikinga) poziomu podstawowego-kajakarza. 3.StopieńwodniackiZHPstarszegokajakarzazdobywasiępoprzezłączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomuzaawansowanego, zdobycie wszystkich sprawności specjalizacji kajakarskiej (kajakarza, zwiadowcy wodnego, wikinga) poziomu zaawansowanego starszegokajakarza, ukończenie16rokużycia. RozdziałXIX 1.StopieńwodniackiZHPjungi/kadetawioślarskiegozdobywasiępoprzez łączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomujungi/kadeta, zdobyciewszystkich sprawnościspecjalizacjiwioślarskiej(oryla, bosmanawioślarskiego,zwiadowcywodnego,wikinga)poziomu jungi/kadetawioślarskiego. 2.StopieńwodniackiZHPwioślarzazdobywasiępoprzezłączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomupodstawowego, zdobyciewszystkich sprawnościspecjalizacjiwioślarskiej(oryla, bosmanawioślarskiego,zwiadowcywodnego,wikinga)poziomu podstawowego-wioślarza. 3.StopieńwodniackiZHPstarszegosternikałodziwiosłowejzdobywasię poprzezłączne: marynista,pływak,meteorolog)poziomuzaawansowanego, Strona 15