Elementarz odkrywców Matematyka klasa
Elementarz odkrywców Matematyka klasa nazwisko klasa
Elementarz odkrywców Ćwiczenia są skorelowane z podręcznikiem Elementarz odkrywców klasa 2, semestr 1 dopuszczonym do użytku szkolnego i wpisanym do wykazu podręczników przeznaczonych do kształcenia ogólnego do edukacji wczesnoszkolnej. Numer ewidencyjny podręcznika w wykazie MEN: 790/3/2018 Ćwiczenia zostały opracowane na podstawie Programu nauczania uczenia się dla I etapu kształcenia edukacji wczesnoszkolnej Elementarz odkrywców zgodnego z podstawą programową z 14 lutego 2017 roku. Nabyta przez Ciebie publikacja jest dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy o przestrzeganie praw, jakie im przysługują. Zawartość publikacji możesz udostępnić nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście znanym, ale nie umieszczaj jej w internecie. Jeśli cytujesz jej fragmenty, to nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. Możesz skopiować część publikacji jedynie na własny użytek. Szanujmy cudzą własność i prawo. Więcej na www.legalnakultura.pl Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. 2018 ISBN 978-83-267-3226-3 Autorzy: Krystyna Bielenica, Maria Bura, Małgorzata Kwil, Bogusława Lankiewicz. Redaktor serii: Bożena Gepert. Redakcja merytoryczna: Bożena Gepert, Agnieszka Grzegółka-Maciejewska, Monika Kubik. Opracowanie redakcyjne: Małgorzata Misiak. Redakcja językowa: Agnieszka Grzegółka-Maciejewska. Nadzór artystyczny: Kaia Juszczak. Opieka graficzna: Anna Wielbut. Projekt okładki: Logoteka Piotr Rudź. Projekt graficzny: Anna Wielbut. Realizacja projektu graficznego: Małgorzata Koper. Fotoedycja: Maciej Wróbel. Ilustracje i zdjęcia na okładce: Shutterstock.com; s. 4/Shutterstock.com. Ilustracje: Małgorzata Cieślak: s. 30, 36/z. 2, 40/z. 1, 55; Alicja Gapińska: s. 5/z. 3; Małgorzata Koper: s. 5/z. 1, 7/z. 5, 11/z. 4, 19, 20, 48, 72; Tomasz Samojlik: s. 33; Elżbieta Śmietanka-Combik: s. 22, 35/z. 5; Anna Szaniawska: termometry, s. 10, s. 45, 81, 82; Ewa Wardzyńska: s. 13/z. 3. Zdjęcia: All Canada Photos/Alamy: s. 66/sanie; Maciej Wróbel: s. 4/ciupaga; 11/pieniądze; 12/monety; 14/szyszki; 26; 30/monety; 38; 40/monety; 58/pieniądze; 60; 73/komplet różowy; 78/pieniądze; Shutterstock.com: s. 4/bez ciupagi; 7; 8; 10; 11/bez pieniędzy; 12/ćw. 7; 13; 14/orzechy; 15; 16; 17; 18; 24; 27; 28; 29; 31; 32; 34; 35; 37; 39; 41; 42; 43; 44; 47; 49; 50; 51; 53; 58/skrzynki; 61; 66/bez sań; 67; 68; 69; 70; 71; 73/komplet kolorowy; 75; 77; 78/nożyczki, zszywacz; 79; 80; 84; 85; 86; 87. Wydawnictwo dołożyło wszelkich starań, aby odnaleźć posiadaczy praw autorskich do wszystkich utworów zamieszczonych w podręczniku. Pozostałe osoby prosimy o kontakt z Wydawnictwem. Nowa Era Sp. z o.o. Aleje Jerozolimskie 146 D, 02-305 Warszawa www.nowaera.pl, e-mail: nowaera@nowaera.pl, tel. 801 88 10 10 Druk i oprawa: Toruńskie Zakłady Graficzne ZAPOLEX
-DN NRU]\VWDÓ ] ]HV]\WX ÓZLF]Hü Przykładowa strona ćwiczeniowa Pomyślę i rozwiążę zadania rozwijające myślenie matematyczne, tworzenie własnych strategii rozwiązań 1. Odczytaj, o której godzinie zaczyna się obiad w szkole Franka. Obiady są wydawane do godziny trzeciej. Zaznacz tę godzinę na zegarze obok. 7VT`NjSLJ P YVa^PǃǏLJ 2. Odczytaj godzinę na każdym zegarze. Na zegarze obok zaznacz godzinę, którą będzie on wskazywał godzinę później. 1. Rozłóż 4 cukierki na 3 talerzykach tak, żeby na każdym były nie więcej niż 2 cukierki. 2. Wpisz w okienka znaki: < lub >. 3. Przeczytaj zdania i wpisz w kratki właściwe godziny. +6 %DUWHN ]DF]\QD ]DMÚFLD RbJRG]LQLH +8 5 4 OHNFMH 3R F]WHUHFK JRG]LQDFK MHVW MXĝ ZbGRPX 3R GZöFK JRG]LQDFK RGSRF]\QNX ]DF]\QD RGUDELDÊ OHNFMH 4. W rodzinie 4. W rodzinie Mama wst Leona tata wstaje najwcześniej. Brat Leona Julek wstaje 3 godziny później. Mama wstaje 2 godziny wcześniej niż Julek. Leon śpi najdłużej. Napisz pod zegarami, kto wstaje o wskazanej godzinie. wstaje ow 7 4 10 + 10 3. Według jakiej zasady narysowane są strzałki? Uzupełnij brakujące strzałki. 4. Mama, tata i Wojtek na śniadanie zjedli 9 kanapek. Ile kanapek zjadło każde z nich, jeżeli mama zjadła o 1 kanapkę więcej niż Wojtek, a tata o 1 więcej niż mama? Możesz wykonać rysunek pomocniczy. 16 Kończy się lato M cz. 1 s. 14 odniesienie do stron w Matematyce zadania trudniejsze 31 temat kręgu Sprawdzam siebie to przygotowanie do sprawdzianu kie ciars i nar Biegla 2 osób Gra d ą ą drog okrężn niesz róty bieg na sk niesz bieg gry. ki do i pion kostkę anszy. na pl tujcie acz je Przygo : zn za RY i G BIEG oje zasady PRZE legą. yśl sw ą i ko ym nk W z leża aj z ko z Zagr 86 Gra rozwijanie umiejętności myślenia strategicznego, logicznego i tworzenia zasad
1. Staś przywiózł z wakacji takie pamiątki. Przyjrzyj się i oceń, czego jest najwięcej. Narysuj to w okienku. Najwięcej jest. Policz i zapisz, ile jest pamiątek każdego rodzaju. Czy dobrze udało ci się wcześniej ocenić, czego jest najwięcej? Pokoloruj odpowiedź. TAK NIE 2. Pokoloruj kratki na żółto i zielono tak, żeby żółtych kratek było mniej. 3. Wpisz w okienka sąsiednie liczby. W ostatnim rzędzie zaproponuj swoje liczby. 2 4 8 10 9 3 10 13 18 4 Jestem w drugiej klasie M cz. 1 s. 4
1. Pokoloruj piłki tak, żeby ilustracja była zgodna z zapisem. 9 > 7 2. Wpisz w okienka lub kratki odpowiednie liczby albo znaki. 15 > 15 < 13 = 15 > 15 > 15 < 15 < 9 = 11 = 14 7 6 8 20 19 3. Pokoloruj ptaki tak, żeby tych, które lecą w lewą stronę, było o 2 więcej niż ptaków lecących w prawą stronę. 4. Wykonaj obliczenia. 3 + 6 = 4 + 5 = 7 4 = 8 5 = 9 4 + 5 = 8 6 + 3 = 2 + 8 7 = 4 + 4 3 = 10 7 + 2 = 10 6 + 4 = 10 9 + 5 = 10 5 + 4 = M cz. 1 s. 5 5
1. Wykonaj obliczenia. W każdym wyniku podkreśl na zielono cyfrę jedności. 2 + 6 = 5 + 4 = 3 + 6 = 12 + 6 = 7 4 = 17 4 = 15 + 4 = 8 5 = 18 5 = 13 + 6 = 6 5 = 16 5 = 2. Przyjrzyj się tabeli i odczytaj zapisane liczby. W tabeli obok uzupełnij brakujące liczby dziesiątek lub jedności. 1 2 8 0 18 20 1 1 15 11 17 3. 4. Zapisz po 3 liczby dwucyfrowe takie, w których: liczba jedności jest większa niż 2 liczba jedności jest mniejsza niż 8 liczba jedności jest równa 0 liczba dziesiątek jest równa 1 5. Która liczba jest większa: zero jedności i 2 dziesiątki czy 2 jedności i zero dziesiątek? > 6 M. cz. 1 s. 6
1. 2. To są orzechy laskowe, które Tosia zerwała w ogrodzie dziadka. Wybierz pytanie do zadania podkreśl je. Zapisz obliczenie i odpowiedź. Ile orzechów ma dziadek w ogrodzie? Ile orzechów zerwała Tosia? Tosia trzy orzechy oddała siostrze. Ile orzechów jej zostało? 3. Wykonaj obliczenia. 12 + 4 = 13 + 6 = 15 + 3 = 16 + 4 = 12 + 8 = 15 + 5 = 17 4 = 19 6 = 18 3 = 4. Z przodu koszuli taty jest 8 guzików i po 2 guziki przy rękawach. Ile guzików jest razem? Odpowiedź: Razem jest guzików. Ułóż podobne zadanie. 5. Przy kurtce mamy jest 16 guzików 4 przy rękawach, a pozostałe z przodu. Narysuj na kurtce te guziki. Uzupełnij obliczenie. M cz. 1 s. 7 7
1. Odczytaj pod każdą ramką, ile kosztowały zakupy. Uzupełnij brakujące ceny. 2. Jaka to liczba? Jeżeli do liczby 13 dodasz tę liczbę, otrzymasz 17. Jeżeli od liczby 10 odejmiesz tę liczbę, otrzymasz 7. Jeżeli od tej liczby odejmiesz 4, otrzymasz 14. 3. Notes i długopis kosztują razem 19 złotych. Notes kosztuje 7 złotych. Ile kosztuje długopis? Obliczenie: Odpowiedź: 4. Wymień kolejne dni od końca do początku tygodnia. 8 Wakacyjne wspomnienia M cz. 1 s. 8
1. Wykonaj obliczenia. 13 + 4 = 4 + 13 = 19 + 1 = 1 + 19 = 15 + 2 = 2 + 15 = 11 + 7 = 7 + 11 = 16 + 3 = 3 + 16 = 17 + 2 = 2 + 17 = 2. Co zauważasz? 3. Wykonaj obliczenia. Wpisz brakujące liczby. 12 + 6 + 1 = 6 + 1 + 12 = 1 + 12 + 6 = 1 + 6 + 12 = 11 + 3 + 4 = 3 + 4 + = + + = + + = 4. Uzupełnij piramidy. Dodawaj dwie sąsiednie liczby. 3 3 0 1 4 Odejmuj dwie sąsiednie liczby. 10 2 1 1 8 0 M cz. 1 s. 9 9
1. Wstaw znak + lub tak, żeby każdy zapis był poprawny. 10 9 > 10 10 16 2 < 2 16 11 7 = 7 11 5 4 8 = 9 4 2 3 = 3 8 2 1 = 9 2. Z beczki na działce rano wzięto 4 wiadra wody, a wieczorem 6 wiader. W beczce zostało 8 wiader wody. Ile wiader wody mieści się w tej beczce? Obliczenie: Odpowiedź: 3. Oliwia czytała przed snem książkę. Zaczęła czytać od strony 14, a skończyła na stronie 20. Ile stron książki przeczytała? Sprawdź w swojej książce, czy twoje obliczenie jest prawidłowe. 4. Narysuj brakujące ludziki tak, żeby w każdym rzędzie i szeregu ludzik wystąpił tylko raz. 5. Na boisku bawiło się 13 dzieci. Kiedy przyszła dziewczynka, to chłopców i dziewczynek było po tyle samo. Ilu chłopców i ile dziewczynek było na początku? Było chłopców. Było dziewczynek. 10
1. W każdej ramce dorysuj takie monety, żeby otrzymać podane kwoty. 2. Co może kupić każde dziecko za wszystkie pieniądze, które ma? Zapisz obliczenia w zeszycie. 7 Kasia ma 3. TAK NIE 4. Za pelerynę i rękawiczki Ula zapłaciła 18 zł. Rękawiczki były tańsze niż peleryna. Ile mogła kosztować peleryna, a ile rękawiczki? Podaj kilka przykładów. Zapisz je w zeszycie. Porównaj swoje rozwiązania z rozwiązaniami koleżanek i kolegów. Co zauważasz? M cz. 1 s. 10 11 11
5. Jak można rozmienić 20 zł? Czy wszyscy w klasie podali takie same propozycje? z/ł] z/ł] 6. Jakie monety ukryły się pod kwadratami? 7. Dobierz ceny towarów tak, żeby otrzymać kwoty z karteczek. Ceny towarów nie mogą się powtarzać. 8. Czyje to pieniądze? Połącz każdą ramkę z odpowiednim imieniem dziecka, wiedząc, że: Iza ma najmniej pieniędzy, a Ada najwięcej, Paweł i Jędrek mają po tyle samo pieniędzy. Iza Ada 12
1. W kwiaciarni na trzech półkach stały kwiaty. Nazwij je. Oblicz i zapisz w tabeli, ile kwiatów stało na każdej półce. Oblicz i zapisz w tabeli, ile kwiatów każdego rodzaju stało na półkach. Razem 1. półka 10 2 4 2. półka 5 5 3 3. półka 3 3 3 Razem 2. Pytanie: Obliczenie: Odpowiedź: 3. Oblicz. Pokoloruj jesienny dywan zgodnie z podanym kodem. 13 + 7 19 3 14 + 4 18 3 13 + 4 20 6 14 + 2 15 + 5 13 + 1 + 1 17 3 11 + 7 20 2 1 11 + 5 15 0 19 1 M cz. 1 s. 11 Zasady w szkole i poza szkołą 13
1. W klasie Lidki dzieci urządziły kącik przyrodniczy. Na mchu położyły 3 borowiki i 4 maślaki. Ile razem grzybów położyły? Do wazonu dzieci wstawiły 13 czerwonych kwiatów i 4 żółte. Ile kwiatów dzieci wstawiły do wazonu? Przeczytaj działania. Co zauważasz? 2. Uzupełnij zdania na podstawie ilustracji. Wykonaj obliczenia. 3. Przygotuj kostkę do gry i rzucaj nią. Liczbę wyrzuconych oczek wpisuj do zielonych okienek. Oblicz, ile to razem. 11 + = 12 + = 13 + = 14 + = 13 + = 11 + = 10 + = 14 + = 12 + = 14 + = 11 + = 13 + = 14 M cz. 1 s. 12
4. Krzyś miał 17 zł, a Emil 18 zł. Krzyś kupił lody za 6 zł, a Emil torcik za 7 zł. Któremu chłopcu zostało więcej pieniędzy? Podkreśl jego imię. Co zauważasz? Emil 5. W każdym pudełku było 18 farb. Odczytaj z ilustracji, ile farb wyjęło każde dziecko. Oblicz, ile farb zostało w każdym pudełku. Ada 6. Obliczenie: Odpowiedź: 7. Oblicz. Wyniki wpisz do tabelki. + 3 4 7 12 16 11 14 15 10 13 17 15
1. Odczytaj, o której godzinie zaczyna się obiad w szkole Franka. Obiady są wydawane do godziny trzeciej. Zaznacz tę godzinę na zegarze obok. 2. Odczytaj godzinę na każdym zegarze. Na zegarze obok zaznacz godzinę, którą będzie on wskazywał godzinę później. 3. Przeczytaj zdania i wpisz w kratki właściwe godziny. 4. W rodzinie Leona tata wstaje najwcześniej. Brat Leona Julek wstaje 3 godziny później. Mama wstaje 2 godziny wcześniej niż Julek. Leon śpi najdłużej. Napisz pod zegarami, kto wstaje o wskazanej godzinie. 16 Kończy się lato M cz. 1 s. 14
5. Zapisz godziny, które wskazują zegary. Uporządkuj wyniki malejąco i wpisz do tabeli wraz z literami. Odczytaj hasło. Z K D I 6. Klara zaczęła czytać książkę w sobotę o godzinie 9 wieczorem. Czytała ją przez 4 godziny. O której godzinie skończyła czytać książkę? Jaki to był dzień tygodnia? 7. Odczytaj godzinę na zegarze. Na kolejnych zegarach zaznaczaj godziny, które będą 3 godziny później. Co zauważasz? 17
1. Przeczytaj i popraw treść zadania tak, żeby można było je rozwiązać. 2. Przeczytaj i popraw treść zadań tak, żeby można było je rozwiązać. 3. Skreśl błędne obliczenia. Zapisz poprawne wyniki. 14 + 3 = 17 18 5 = 12 12 + 6 = 19 16 3 = 11 19 8 = 11 17 2 = 14 18 M cz. 1 s. 15
1. Pokoloruj tylko te figury, z których ułożono ten kształt. Jakie zwierzę ci on przypomina? 2. Przyjrzyj się, jak pokolorowano figury. Jakiego koloru będzie siedemnasta, osiemnasta i dziewiętnasta figura? 3. Pokoloruj rysunek według własnego pomysłu tak, żeby wzór się powtarzał. 4. W ramce obok narysuj taki sam wzór. M cz. 1 s. 16 19
5. Na kratkach obok narysuj figurę o tym samym kształcie. 6. Powiedz, z jakich figur składa się smok. W ramce obok narysuj figury, zamieniając ich kształty i kolory według podanego kodu. Które figury nie zostały zamienione? Dorysuj je w wybranym przez siebie miejscu. 20 M cz. 1 s. 16
1. Do podanych sum dobierz po dwa składniki. Zaznacz je odpowiednim kolorem. Każdy składnik możesz zaznaczyć tylko raz. 20 15 11 18 13 13 19 9 14 1 16 10 4 7 17 6 3 5 2 2. 18 1 1 2 2 6 2 5 1 1 3 1 1 18 3 1 1 2 5 1 1 6 2 10 1 4 18 3. 12 i 7 14 i 6 15 i 3 13 i 4 11 i 8 12 i 6 4. W sadzie było 19 krzewów porzeczek: 4 z nich to były krzewy czerwonych porzeczek, 2 białych, a pozostałe czarnych. Ile było krzewów czarnych porzeczek? Obliczenie: Odpowiedź: M cz. 1 s. 17 21
1. Przyjrzyj się ilustracji i odpowiedz na pytania. W której ręce trener trzyma piłkę? Po której stronie trenera stoją chłopcy? W której ręce trzyma piłkę dziewczynka? Ile dziewczynek stoi po jej lewej stronie?, a ile po prawej? Ile dzieci jest na zajęciach sportowych? 2. Dzieci rzucały woreczkami do celu. Każde dziecko miało 19 woreczków i za każdy celny rzut otrzymywało 1 punkt. Witek zdobył 4 punkty. Ile miał niecelnych rzutów? Kasia miała 2 niecelne rzuty. Ile zdobyła punktów? Hubert zdobył 7 punktów. Ile miał niecelnych rzutów? 3. Patryk powiesił w szatni kurtkę. Policzył, że po prawej stronie jego kurtki wisi jeszcze 6 kurtek, a po lewej 3 kurtki. Ile kurtek wisi razem? Przed treningiem po lewej stronie swoje kurtki powiesili Franek i Antek. Ile kurtek wisiało teraz po lewej stronie kurtki Patryka? 22 Smacznie, zdrowo, kolorowo
4. Obliczenie: Odpowiedź: 5. Oblicz. Możesz korzystać z liczydła. 13 + 2 + 3 = 16 + 3 + 1 = 15 + 3 + 2 = 16 1 4 = 19 6 2 = 17 5 1 = 6. 12 + 3 + 2 7. Dorysuj drugą część każdej figury. Po której stronie linii dorysowane są brakujące figury? 8. Wpisz w okienka brakujące liczby. + 4 + 10 5 + 8 6 3 Wymyśl podobne działania i zapisz je. 23
1. Dzieci robiły jesienne bukiety. W wazonie było 5 żółtych liści i kilkanaście czerwonych. Razem było 18 liści. Ile było czerwonych liści? Razem: Obliczenie: Odpowiedź: 2. Kuba miał duże kasztany i 4 małe. Razem miał 19 kasztanów. Ile miał dużych kasztanów? Rozwiązanie przedstaw na grafie. Odpowiedź: + 19 3. Wykonaj obliczenia na grafach. + 7 + 3 + 9 20 16 19 4. 5. Wpisz do okienek takie liczby, żeby zapisy były poprawne. + = 15 + = 20 + > + + > + 24 M cz. 1 s. 18
1. W skrzynce było 15 kg gruszek. Dziadek sprzedał kilka kilogramów i zostało jeszcze 5 kg. Ile kilogramów gruszek sprzedał dziadek? Było: kg Sprzedał: kg Zostało: kg Obliczenie: Odpowiedź: 2. W koszyku były orzechy. Ania zjadła 3 i zostało 12. Ile orzechów było w koszyku? Było: Zjadła: Zostało: 3 Rozwiązanie przedstaw na grafie. 3. Wykonaj obliczenia. 11 + = 17 17 = 12 + 3 12 5 = 14 15 + = 19 13 + = 20 19 = 10 15 = 11 7 = 11 4 = 13 4. Dzieci były w świetlicy na zajęciach. Pięcioro dzieci grało na instrumentach, a 11 tańczyło. Ile dzieci było na zajęciach? 5 11 5. Uzupełnij obliczenia. 16 + 4 = 10 17 + 6 = 16 18 + 2 = 10 + 5 13 = + 3 + 15 = + + 20 = + 4 + M cz. 1 s. 19 25
1. W każdej ramce narysuj pod spodem o 4 śliwki więcej, niż jest ich na górze. Zapisz w kratkach, ile jest śliwek w każdym rzędzie. 2. Obliczenie: Odpowiedź: 3. Policz i zapisz, ile kwiatków jest na półce. Na drugiej półce jest o 5 kwiatków więcej. Ułóż i zapisz pytanie, obliczenie i odpowiedź. Pytanie: Obliczenie: Odpowiedź: 4. Przepisz do zeszytu działania i wykonaj obliczenia. 10 + 7 14 + 5 18 5 12 + 6 16 4 17 3 19 6 15 4 20 7 20 4 26 M cz. 1 s. 22
1. W sklepie były żółte i zielone latarki. Policz i zapisz, ile jest żółtych latarek. Narysuj o 3 zielone latarki mniej. Ile latarek zostało narysowanych? Obliczamy to tak: 2. 3. Klasy 2a i 2b brały udział w zawodach sportowych. Klasa 2a zdobyła 19 punktów, a klasa 2b o 6 punktów mniej. Ile punktów zdobyła klasa 2b? Klasa 2c zdobyła o 4 punkty więcej niż klasa 2b. Ile punktów zdobyła klasa 2c? 4. W poniedziałek Mateusz wrzucił do skarbonki 10 zł. Każdego kolejnego dnia wrzucał do niej o złotówkę mniej. Ile pieniędzy Mateusz wrzucił do skarbonki w piątek? O ile to było mniej pieniędzy niż w poniedziałek? Obliczenia wykonaj w zeszycie. M cz. 1 s. 23 Razem raźniej 27
Kluczowe umiejętności trzeba wyćwiczyć Liczę coraz lepiej. Części A D To cykl zeszytów z ćwiczeniami rozwijającymi i doskonalącymi umiejętności matematyczne. Od zadań związanych z orientacją na kartce, cechami wielkościowymi, rytmami, ćwiczeniami na spostrzegawczość, dziecko przechodzi do działań na liczbach, których zakres jest stopniowo poszerzany. Zamawiaj tak, jak Ci wygodnie na stronie internetowej: sklep.nowaera.pl poprzez infolinię, dzwoniąc pod numer: 801 88 10 10 lub 58 721 48 00 (w godz. 8 19) poprzez przedstawicieli oświatowych wydawnictwa Nowa Era Więcej ciekawych publikacji na www.nowaera.pl