DROGI SAMORZĄDOWE X LAT AKTUALNE PROBLEMY ZWIĄZANE Z OBSZARAMI NATURA 2000 Janusz Bohatkiewicz EKKOM Sp. z o.o. www.ek-kom.pl Regietów, 21 stycznia 2010
Krótka informacja nt. obszarów NATURA 2000
SYSTEM OBSZARÓW CHRONIONYCH SYSTEM OBSZARÓW CHRONIONYCH NATURA 2000
DYREKTYWA PTASIA Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikich ptaków (ze zmianami) na tej podst. w PL rozporządzenie Załącznik ą I - gatunki ptaków, które powinny zostać objęte szczególnymi środkami ochronnymi, obejmującymi także ochronę ich siedlisk, mającymi na celu zapewnienie przetrwania i rozrodu tych gatunków w miejscach ich występowania. Załącznik II-1 1, Załącznik II-2 2, Załącznik III-1 1, Załącznik III-2 2. DYREKTYWA SIEDLISKOWA Dyrektywa y Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory na tej podstawie przekazano listę obszarów do KE Załącznik ł I -rodzaje siedlisk przyrodniczych ważnych ż dla Wspólnoty, których ochrona wymaga wyznaczenia Specjalnych Obszarów Ochrony. Załącznik II - gatunki roślin i zwierząt będące przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, których ochrona wymaga wyznaczenia Specjalnych Obszarów Ochrony. Załącznik III, Załącznik IV, Załącznik V. USTAWA z 16 kwietnia 2004 r o ochronie przyrody (Dz U z 2004 r Nr 92 poz USTAWA z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r. Nr 92, poz. 880 z późn. zmianami)
OBSZARY NATURA 2000 SDF Standardowy Formularz Danych Mapa obszaru
OBSZARY NATURA 2000 2000 - Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska opracowanie wstępnej koncepcji sieci 2002 20032003 - Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska i Instytut Ochrony Przyrody PAN z Krakowa Koncepcja NFOŚ i IOP oraz Dodatkowe opracowanie IOP zawierały 420 obszarów, 18% powierzchni kraju
OBSZARY NATURA 2000 2002 Pierwsza propozycja do konsultacji międzyresortowych Maj 2004 MŚ Ś przesyła do Komisji listę 256 obszarów, 9.3 % powierzchni kraju. Grudzień 2004 skarga do KE i opublikowanie Shadow list proponującej 336 obszarów (tzw. obszary potencjalne)
2005-2006 MŚ uwzględnia z Shadow list : tylko część obszarów lista 98 Propozycja organizacji ekologicznych lista 446 obszarów obejmujących ok. 10 % kraju 2006-20072007 Dalsze prace w terenie prowadzone przez organizacje ekologiczne mające na celu przygotowanie do zgłoszenia następnych obszarów lub powiększenie istniejących 2009 Wyznaczenie obszarów OBSZARY NATURA 2000
NATURA 2000 w Polsce i Europie
Informacje o zmianach prawa OŚ ze szczególnym uwzględnieniem problemów dotychczasowych i nowych (inwestor, organy administracji i ochrony środowiska) dotyczących obszarów NATURA 2000
DOTYCHCZASOWE PROBLEMY z punktu widzenia Inwestora Brak informacji i danych o obszarach Natura 2000 oraz powiększająca się liczba i powierzchnia obszarów (obszary potencjalne) Znacząca liczba kolizji planowanych inwestycji z obszarami Natura 2000 Ciągłe zmiany (i eskalacja) w podejściu do obszarów NATURA 2000 przy niezmiennym wykorzystaniu ciągle tych samych przepisów a) Zgodnie z zapisami ustawy o ochronie przyrody, na obszarach Natura 2000 zabrania się podejmowania działań mogących w istotny sposób pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk roślin i zwierząt, a także w istotny sposób wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony ten obszar (art. 33). b) Jeżeli jednak przemawiają za tym konieczne wymogi nadrzędnego interesu publicznego, w tym wymogi o charakterze społecznym lub gospodarczym, i wobec braku rozwiązań alternatywnych, wojewoda może zezwolić na realizację planu lub przedsięwzięcia, które mogą mieć wpływ na ten obszar, zapewniając wykonanie kompensacji przyrodniczej niezbędnej do zapewnienia spójności i właściwego funkcjonowania sieci Natura 2000 (art. 34).
Sieć dróg wojewódzkich w Małopolsce na tle obszarów Natura 2000 (lista rządowa oraz Shadow list )
Występujące kolizje obszarów chronionych z DW Możliwe skutki finansowe kolizji planowanych inwestycji Wnioski podstawowe z obszarami chronionymi przyrodniczo Spośród 36 dróg wojewódzkich: 7% 1. 9 z istniejących dróg nie przecina ani nie sąsiaduje z obszarami Natura 2000 (rządowymi ani potencjalnymi) DW Nr 22% 775, 776, 933, 948, 949, 37% 953, 955, 967, 979. Brak komplikacji Przeciętne komplikacje 2. 9 z istniejących dróg nie przecina: parku narodowego, parku krajobrazowego ani obszaru chronionego Pozostałe krajobrazu 34% DW Nr 774, 775, 776, 953, 955, 959, 968, 982, 984. Duże komplikacje 3. 8 dróg jest zlokalizowanych jedynie w pobliżu obszarów Natura 2000 DW Nr 780, 783, 791, 956, 961, 965, 973, 979
Oceny (raporty OOŚ) dla obszarów NATURA 2000 Zgodnie z art. 72 ust 7 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008r. Nr 199, poz. 1227), jeżeli przedsięwzięcie, dla którego została wydana decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach lub decyzje o których mowa w ust. 1 pkt 1-13 (w tym decyzja o pozwoleniu na budowę), może ż znacząco negatywnie oddziaływać ł ć na obszar Natura 2000 wyznaczony po dniu wydania tych decyzji, uprawniony podmiot powinien złożyć, w terminie roku od dnia wyznaczenia tego obszaru wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w zakresie oddziaływania na obszar Natura 2000. Przepisy ustawy o wydawaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach stosuje się odpowiednio, z wyłączeniem obowiązku opiniowania przez organ, o którym mowa w art. 78.
Termin badań: S L M K M Cz L S W P L G Ogólna waloryzacja przyrodnicza OBECNE PROBLEMY Inwentaryzacje z punktu botaniczne widzenia KE, instytucji finansujących, adm. ochrony środowiska, d i k ekologów zespoły leśne i zadrzewienia murawy Co można zrobić nie tak jak trzeba? cieki, zbiorniki wodne i starorzecza zbiorowiska i ziołoroślowe ł źródliskowe k i lasy higrofilne torfowiska Zrobić niekompletne badania terenowe (inwentaryzacje) Zrobić ocenę nie dość wcześnie, w nieodpowiednich okresach Zinterpretować znaczące wpływy jako nieznaczące Inwentaryzacje zoologiczne Nie wziąć pod uwagę zasadnych alternatyw (wariantów) Nie uwzględnić ę łącznego g oddziaływania różnych/kilku projektów (oddziaływania skumulowane) Nie przeprowadzić odpowiednich konsultacji społecznych Nie Nietoperze: uwzględnić kolonie ę lęgowe wyników oceny Nie wprowadzić adekwatnych działań zmniejszające szkodliwy wpływ / działań Gady kompensacyjnych Nie Płazy zagwarantować, okres rozrodu że kompensacja zostanie wykonana w Płazy odpowiednim w okresie sezonowych czasie migracji zmiennowilgotne łąki i zbiorowiska szuwarowe grzyby i porosty Ptaki lęgowe Ptaki: okres zimowania Ptaki: okres migracji Ssaki lądowe (poza hibernującymi) Nietoperze: hibernacja Łososiowate w okresie tarła Karpiowate w okresie tarła Owady: Motyle dzienne okres optymalny okres badań uzupełniających lub specjalistycznych (np. badanie zagęszczenia niektórych gatunków sów, szukanie gniazd ptaków Wg : A. Zdanowicz. KE, DG. Wydział Natura 2000 (B3), 14-15.12.2009 drapieżnych)
WNIOSKI Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko to niezwykle ważny element dokumentacji narzędzie Celem dobrego raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko jest stworzenie lepszych rozwiązań ą projektowych Należy unikać w lokalizacji nowych inwestycji obszarów NATURA 2000 jeśli jest to konieczne, to należy od samego początku procedury zadbać o najwyższą jakość działań projektowych i formalnych (najniższa cena przygotowania i realizacji inwestycji spowoduje problemy pozyskania funduszy)
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ jb@ek-kom.pl www.ek-kom.pl kom.pl