INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE Technik telekomunikacji kod 352203 ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI: 1) ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY 2) SYTUACJA ZAWODU NA RYNKU PRACY 3) PROGNOZY DLA RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW 4) KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE 5) INFORMACJE DODATKOWE 6) MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ. ANEKS STATYSTYCZNY Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy, Aktualizacja: Bydgoszcz, październik 2018 r.
1)ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY Technik telekomunikacji (kod 352203) to jeden z 2455 zawodów ujętych w klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku (tekst jedn. Dz. U. z 2018, poz. 227). Rozporządzenie obowiązuje od 01 stycznia 2015 r.. W klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy obowiązującej od 01 lipca 2010 r. do 31 grudnia 2014 r. (Dz. U. 2010 Nr 82, poz. 537), zawód ten miał nazwę i kod, jak obecnie. Technik telekomunikacji Montuje, uruchamia i konserwuje urządzenia radiokomunikacyjne, radiolokacyjne, telewizyjne, telekomunikacyjne i radiofoniczne w celu zapewnienia ciągłości ich pracy i zachowania parametrów transmisji sygnałów oraz zajmuje się kontrolą jakości urządzeń w placówkach badawczo-rozwojowych, w pracowniach i biurach konstrukcyjno-technologicznych, projektujących wymienione urządzenia; posługuje się narzędziami monterskimi i elektroniczną aparaturą kontrolno-pomiarową. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik telekomunikacji powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: montowania i uruchamiania urządzeń sieci telekomunikacyjnych oraz urządzeń sieci transmisyjnych; uruchamiania i utrzymania linii i urządzeń transmisji cyfrowej; konfigurowania i utrzymania urządzeń sieci telekomunikacyjnych oraz urządzeń sieci transmisyjnych; testowania urządzeń sieci telekomunikacyjnych oraz urządzeń sieci transmisyjnych; monitorowania pracy urządzeń oraz natężenia ruchu w sieciach transmisji cyfrowej. Zadania zawodowe: czytanie i wykonywanie schematów ideowych, blokowych oraz montażowych układów i urządzeń elektronicznych; interpretowanie zjawisk i stosowanie praw z zakresu elektrotechniki i elektroniki oraz analizowanie działania elementów i układów elektronicznych stosowanych w urządzeniach telekomunikacji; posługiwanie się dokumentacją techniczną układów elektronicznych oraz instrukcjami obsługi i dokumentacją serwisową urządzeń telekomunikacyjnych; posługiwanie się techniką komputerową, oprogramowaniem narzędziowym i użytkowym wspomagającym projektowanie i diagnozowanie urządzeń telekomunikacyjnych; montaż, uruchamianie i testowanie układów elektronicznych oraz urządzeń stosowanych w telekomunikacji; posługiwanie się aparaturą pomiarową i diagnostyczną stosowaną w telekomunikacji; przeprowadzanie kontroli technicznej we wszystkich fazach produkcji, uruchamiania i kontroli urządzeń telekomunikacyjnych; obsługiwanie i konserwowanie urządzeń i systemów telekomunikacyjnych; prowadzenie działalności marketingowej w zakresie usług telekomunikacyjnych oraz wypełnianie dokumentów niezbędnych przy zawieraniu umów z klientem; organizowanie stanowisk pracy własnej i podległych pracowników przy produkcji urządzeń telekomunikacyjnych zgodnie z zasadami ergonomii, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisami przeciwpożarowymi. Dodatkowe zadania zawodowe: obsługiwanie urządzeń studia radiowego lub telewizyjnego; prowadzenie zakładu serwisowego dla urządzeń radiofonicznych, telewizyjnych, telefonicznych.
PROFIL KOMPETENCYJNY 1 dla grupy Technicy informatycy (grupa duża 2 35) Przykładowe zawody dla grupy Technicy informatycy: technik informatyk, technik teleinformatyk, technik telekomunikacji, projektant stron internetowych (webmaster), realizator dźwięku, technik tyfloinformatyk itp. Kompetencje to cechy/dyspozycje osoby, w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, pozwalające realizować zadania zawodowe na wymaganym poziomie/efekty. Kompetencje są obserwowalne i mierzalne dzięki temu, że przejawiają się w zachowaniu. Podlegają procesowi uczenia się, są dynamiczne, zmienne w czasie, rozwijają się w ramach zdobywanego doświadczenia. Pozwalają określić, w jakich zadaniach, na jakim stanowisku, przyszły pracownik będzie mógł efektywnie wykorzystać swój potencjał. Tempo ich rozwoju zależy od zmiennych zewnętrznych (otoczenia) oraz względnie trwałych dyspozycji (osobowość, inteligencja). 3 Są uniwersalne (transferowalne), wykorzystywane w różnych zadaniach i różnych obszarach funkcjonowania. Dla grupy Technicy informatycy określono 4 kompetencje, tj.: Kompetencja 1 Sumienność w dążeniu do rezultatów - rozumiana jako wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. Kompetencja 2 Obsługa komputera z wykorzystaniem Internetu - to korzystanie z dostępnych urządzeń technicznych (np. komputerów, drukarek, skanerów) i aplikacji komputerowych do usprawnienia realizacji zadań. Swobodne przeglądanie stron internetowych w celu szybkiego dotarcia do informacji przydatnych ze względu na wykonywane obowiązki. Skuteczne wyszukiwanie w sieci potrzebnych wiadomości, formułowanie poleceń wyszukiwania w taki sposób, aby zapewniały szybkie dotarcie do źródeł na odpowiednim poziomie merytorycznym, bez konieczności sprawdzania przypadkowych rezultatów wyszukiwania. Kompetencja 3 Gotowość do podnoszenia kwalifikacji - otwartość na wiedzę i na zadania umożliwiające jej zdobycie. Wykorzystywanie napotkanych problemów jako okazji do rozwoju. Chęć eksperymentowania i podejmowania nowych zadań. Staranna analiza sukcesów i porażek oraz traktowanie tych drugich jako cennej lekcji. Kompetencja 4 Sprawność motoryczna - wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają: zdolności kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz kondycyjne (dostosowanie ruchu, zdolności: utrzymania równowagi, szybkiej reakcji, orientacji, sprzężenia ruchów, rytmizacji). Zestaw kompetencji może się różnić od podanych wyżej kompetencji, w zależności od wymagań pracodawcy w konkretnym zawodzie i na konkretnym stanowisku. Zróżnicowane będzie również natężenie każdej z kompetencji. Kto i w jaki sposób może wiedzę o naszych kompetencjach można wykorzystać? Odpowiedź jest prosta My Sami oraz pracodawca. Coraz więcej pracodawców wykorzystuje analizę kompetencyjną w procesie rekrutacji. W niektórych firmach dodatkowo jest ona wykorzystywana podczas: okresowej oceny pracowników - jako narzędzie do oceny efektywności pracy; ustalania indywidualnych planów rozwoju - dostarcza informacji, jakie właściwości predysponują do np. awansów. Jest również źródłem informacji odnośnie obecnych i przyszłych potrzeb szkoleniowych. Jeśli stwierdzimy, że nie posiadamy dostatecznej wiedzy i umiejętności, które są wymagane przez pracodawców warto zatem zastanowić się nad skorzystaniem z różnych form działań rozwojowych (szkolenia, wsparcie innych, literatura, uczestniczenie w coachingu, itp.). 1 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych Warszawa 2014r. 2 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, DZ.U. z 2014r. poz.1145 3 Jurek P., Analiza wybranych metod oceny kompetencji zawodowych, artykuł w książce pod red. A. Witkowski, T. Listwan, Kompetencje a sukces zarządzania organizacją, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2008
2) SYTUACJA ZAWODU NA RYNKU PRACY W I pół. 2018 r. w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko-pomorskiego zarejestrowano 10 bezrobotnych z zawodem technik telekomunikacji. W tym czasie nie zgłoszono ofert pracy dla tego zawodu. Na koniec tego okresu zarejestrowanych było 14 bezrobotnych. Prezentowana analiza dotyczy okresu od 2013r. do 2017r. WYKRES 1 BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY W ZAWODZIE TECHNIK TELEKOMUNIKACJI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM 2013-2017. Źródło: sprawozdanie MPiPS-01 o rynku pracy W 2017 roku zarejestrowały się 23 osoby z zawodem technik telekomunikacji, tj o 9 więcej niż w 2016r. W tym czasie pracodawcy nie zgłosili wolnego miejsca pracy dla tego zawodu. W latach 2013-2017 zgłoszono łącznie 4 oferty zatrudnienia dla zawodu technik telekomunikacji, w 2016 r. (3) i w 2013 r. (1). Od 2015 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej wprowadziło nową metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych 4. Według tej metodologii zamiast wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów, dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych na podstawie trzech wskaźników: wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnych. Wprowadzona zmiana spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup, ponieważ żaden ze wskaźników nie osiągnął wymaganego poziomu. W 2015 r. zawód technik telekomunikacji sklasyfikowany został do grupy zawodów maksymalnie nadwyżkowych. W 2016, 2017 oraz w I pół. 2018 r. zawód pozostawał w grupie zawodów nieokreślonych. 4 Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie.
3)PROGNOZY DLA RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW Z badania pt. Barometr zawodów 5, prognozującego zapotrzebowanie na zawody w województwie kujawsko-pomorskim wynika, że zawód technik telekomunikacji, ujęty w grupie barometrowej pod nazwą Specjaliści telekomunikacji, było trudne do ustalenia. Wynika to z tego, że wyniki wojewódzkie uwzględniają zawody oceniane w co najmniej połowie powiatów. Tymczasem sklasyfikowano go jedynie w 7 powiatach, (w pięciu jako zrównoważony, w dwóch jako nadwyżkowy). 4)KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 marca 2017 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. 2017 poz. 622 z późn. zm.) określa, że zawód technik telekomunikacji będzie można zdobyć w technikum oraz na kwalifikacyjnych kursach zawodowych w zakresie kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie. Dotychczasowe 4-letnie technikum z dniem 1 września 2019 r. zostanie przekształcone w 5-letnie technikum. Do roku 2019/2020 prowadzona będzie rekrutacja do dotychczasowego 4-letniego technikum (dla absolwentów gimnazjum), natomiast na rok szkolny 2019/2020 i późniejsze lata rekrutacja będzie prowadzona do 5-letniego technikum (dla absolwentów 8-letniej szkoły podstawowej). W latach 2013-2017 r. w województwie kujawsko-pomorskim kształciło się 8 osób w zawodzie technik telekomunikacji (8 os. w roku szkolnym 2012/2013). W tym czasie nie odnotowano absolwentów kończących ten kierunek kształcenia. 5 Barometr zawodów jest prognozą zapotrzebowania na pracowników w 2018 r. Badanie zostało przeprowadzone na przełomie III i IV kwartału 2017 r. W przypadku wystąpienia nieprzewidzianych zdarzeń, sytuacja w niektórych zawodach może ulec zmianie.
Według stanu na dzień 30 września 2017 r., w województwie kujawsko-pomorskim nie ma szkoły kształcącej w zawodzie technik telekomunikacji. DOSKONALENIE W ZAWODZIE - Aktualna informacja o szkoleniach przydatnych dla zawodu technik telekomunikacji dostępna w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych: http://ris.praca.gov.pl, przez wyszukiwarkę, http://stor.praca.gov.pl/portal/#/ris, w obszarze: Technika i handel artykułami technicznymi, w tym: mechanika, metalurgia, energetyka, elektryka, elektronika, telekomunikacja, miernictwo, naprawa i konserwacja pojazdów (kod 16). 5)INFORMACJE DODATKOWE Przydatne serwisy/strony internetowe www.psz.praca.gov.pl Wortal Publicznych Służb Zatrudnienia ; http://wup.torun.pl/urzad/centrum-informacji-i-planowania-kariery-zawodowej/osobybezrobotne/informacja-zawodowa/ strona Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Toruniu zawierająca miedzy innymi informacje o: lokalnym rynku pracy, zawodach, kursach szkoleniach i możliwościach kształcenia, projektach unijnych; https://tujestpraca.eu/ Serwis prowadzony przez Urzędy Pracy województwa kujawskopomorskiego; https://doradca.praca.gov.pl/d2k5/zawody - DORADCA 2000_ Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej; http://pasjagsm.pl - aktualności z rynku telekomunikacyjnego; www.telix.pl - serwis poświęcony telefonom komórkowym i telekomunikacji; http://www.tech-portal.pl/content/section/11/44/ - technologie sieciowe. http://www4.rp.pl/biznes/telekomunikacja -telekomunikacja i IT Książki http://ksiegarnia.pwn.pl/kategoria/162148/telekomunikacja.html Czasopisma http://www.sigma-not.pl/czasopisma-59-elektronika-energetyka-elektrotechnika-przegladtelekomunikacyjny.html - Przegląd telekomunikacyjny - wiadomości telekomunikacyjne Miesięcznik ISSN 1230-3496 - rok powstania: 1928 Czasopismo Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP) Opracowanie: Adam Mickiewicz doradca zawodowy CIiPKZ Bydgoszcz Akceptacja: Elżbieta Słowińska kierownik CIiPKZ Bydgoszcz WUP Toruń, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy 6)MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Technik telekomunikacji 1. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni.
2. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie technik telekomunikacji w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako technik telekomunikacji w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód technik telekomunikacji jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie w czterech krajach EOG zawód technik telekomunikacji jest regulowany, są to: Czechy, Grecja, Islandia i Portugalia. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm 3. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem technik telekomunikacji wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z tym zawodem zgłoszonych zostało 1212 ofert pracy z 19 krajów EOG. Najwięcej ofert pracy dla technika telekomunikacji znajduje się we Francji (909 ofert), Niemczech (155 ofert), Republice Czeskiej (42 oferty) i Szwecji (17 ofert) - dane wg stanu na dzień 13.03.2018 r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie technik telekomunikacji w krajach EOG powinny posiadać wykształcenie średnie techniczne z zakresu telekomunikacji, elektroniki lub pokrewne oraz udokumentowane doświadczenie zawodowe wraz z odpowiednimi uprawnieniami ( uprawnienia SEP do 1 kv, uprawnienia do pracy na wysokości). Ponadto wymagana jest podstawowa znajomość aplikacji biurowych (MS Word, Excel) oraz znajomość rysunku technicznego. Należy pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę oraz prawa jazdy kat. B. Przykładowe stawki płacy w zawodzie technik telekomunikacji w wybranych krajach: Niemcy 10 /godz.(brutto), Francja 2100-2300 /m-c (brutto), Holandia 1700-2100 /m-c (brutto). Opracowała: Beata Baranowska Pośrednik pracy, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP w Bydgoszczy
ANEKS Tabela 1. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w zawodzie technik telekomunikacji w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2013 2017 Tabela nr 2 Absolwenci i uczniowie kształcący się w zawodzie technik telekomunikacji w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2013-2017
Tabela 1 Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej w zawodzie technik telekomunikacji w województwie kujawsko pomorskim w latach 2013-2017 Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2017 23 13 0 0 0 0 2016 14 19 0 0 3 0 2015 32 25 0 0 0 0 2014 25 23 2 0 0 0 2013 39 26 0 1 1 0 Źródło: sprawozdanie MPiPS-01 o rynku pracy Tabela nr 3 Absolwenci i uczniowie kształcący się w zawodzie technik telekomunikacji w województwie kujawsko pomorskim w latach 2013-2017 Wyszczególnienie / rok szkolny Liczba absolwentów, stan na rok szkolny: Liczba uczniów, stan na rok szkolny: 2016/2017 0 0 2015/2016 0 0 2014/2015 0 0 2013/2014 0 0 2012/2013 0 8 Źródło: opracowanie własne podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego