Opracowanie Kierownik PCPR w Górze Bożena Merta

Podobne dokumenty
KANCELARIA OGÓLNA. O l

Szanowny Pan Piotr Wołowicz Starosta Górowski

ul. Szkolna Środa Wlkp. Tel./fax: SPRAWOZDANIE

Uchwała nr XIX/123/2008 Rady Powiatu Sztumskiego z dnia 27 marca 2008 roku

SPRAWOZDANIE z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Tomaszowie Mazowieckim w 2016 r.

WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Uchwała Nr XLI/307/2014 Rady Powiatu Mławskiego z dnia 23 września 2014 roku

STATUT POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W WOŁOMINIE ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE

S T A T U T POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W KĘTRZYNIE

Załącznik Nr 1 do Sprawozdania z działalności Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krakowie za rok 2014

Regulamin Organizacyjny Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Rzeszowie

Warszawa, dnia 4 lipca 2017 r. Poz. 5815

mgr Małgorzata Bejnarowicz Dyrektor PCPR Kętrzyn, 2013 r.

mgr Małgorzata Andrzejewska Dyrektor PCPR Kętrzyn, 2015 r.

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W ŁOBZIE. ZA OKRES OD STYCZNIA 2011 r. DO GRUDNIA 2011 r.

Zarządu Powiatu Lubańskiego uchwala, co następuje:

UCHWAŁA NR.. Rady Powiatu Lęborskiego

Uchwała Nr Zarządu Powiatu w Opatowie. z dnia 15 marca 2013 r.

Instytucjonalna piecza zastępcza to system pieczy zastępczej sprawowany w formie całodobowych placówek opiekuńczo wychowawczych.

DZIENNIK URZĘDOWY. Kielce, dnia 4 czerwca 2012 r. Poz UCHWAŁA NR XXV/21/12 RADY POWIATU W STASZOWIE. z dnia 9 maja 2012 r.

Białystok, dnia 3 stycznia 2017 r. Poz. 24 UCHWAŁA NR XXVIII/332/2016 RADY MIEJSKIEJ W SUWAŁKACH. z dnia 28 grudnia 2016 r.

Uchwała Nr V/26/15 Rady Powiatu w Piszu z dnia 26 marca 2015 r.

Uchwała Nr 42/87/07 Zarządu Powiatu w Lwówku Śląskim z dnia 10 lipca 2007 roku

REGULAMIN ORGANIZACYJNY POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W ZGIERZU

System pieczy zastępczej w Polsce

UCHWAŁA NR XII/68/12 RADY POWIATU ZAMBROWSKIEGO. z dnia 30 marca 2012 r.

UCHWAŁA NR XXV/21/12 RADY POWIATU W STASZOWIE. z dnia 9 maja 2012 r.

OPISOWE SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI I WYKONANIA PLANU FINANSOWEGO MIEJSKIEGO OŚRODKA POMOCY RODZINIE W ŚWINOUJŚCIU ZA 2018 ROK

STATUT POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W KĘPNIE

STATUT POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W GRYFINIE. Rozdział I. Postanowienia ogólne

Sprawozdanie z efektów pracy organizatora rodzinnej pieczy zastępczej za rok 2015

Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w Powiecie Prudnickim (dane za 2018 r.)

POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W KRAPKOWICACH ZA 2015 ROK

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROGRAMU WSPIERANIA RODZINY W GMINIE STAWISKI. za rok 2016

SPRAWOZDANIE RZECZOWO-FINANSOWE Z WYKONYWANIA PRZEZ POWIAT ZADAŃ INNYCH NIŻ REALIZACJA DODATKU WYCHOWAWCZEGO ZA OKRES OD DO

STATUT POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W WĄBRZEŹNIE

Uchwała Nr XV/118/2012 Rady Powiatu Lęborskiego z dnia 29 lutego 2012 roku

UCHWAŁA NR XXIV/195/12 RADY POWIATU SEJNEŃSKIEGO. z dnia 28 września 2012 r.

Uchwała Nr../../.. Rady Powiatu w Oświęcimiu z dnia..

SAMORZĄDY W OBLICZU WEJŚCIA W ŻYCIE USTAWY O WSPIERANIU RODZINY I SYSTEMIE PIECZY ZASTĘPCZEJ

Rodziny zastępcze spokrewnione Rodziny zastępcze niezawodowe Rodziny zastępcze zawodowe Rodzinny dom dziecka Rodziny pomocowe

Zmiany w Regulaminie Organizacyjnym Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Gryfinie

SPRAWOZDANIE RZECZOWO-FINANSOWE Z WYKONYWANIA PRZEZ POWIAT ZADAŃ INNYCH NIŻ REALIZACJA DODATKU WYCHOWAWCZEGO ZA OKRES OD DO

Rodziny zastępcze spokrewnione Rodziny zastępcze niezawodowe Rodziny zastępcze zawodowe Rodzinny dom dziecka Rodziny pomocowe

Uchwała Nr XXV/245/2008 Rady Powiatu w Tarnowskich Górach z dnia 27 maja 2008 roku

SPRAWOZDANIE RZECZOWO-FINANSOWE Z WYKONYWANIA PRZEZ POWIAT ZADAŃ INNYCH NIŻ REALIZACJA DODATKU WYCHOWAWCZEGO ZA OKRES OD DO

Gdańsk, dnia 2 kwietnia 2015 r. Poz UCHWAŁA NR IV/26/2015 RADY POWIATU W NOWYM DWORZE GDAŃSKIM. z dnia 25 lutego 2015 r.

Rodziny zastępcze spokrewnione Rodziny zastępcze niezawodowe Rodziny zastępcze zawodowe Rodzinny dom dziecka Rodziny pomocowe

Rozdział IV Zadania Centrum Do zadań własnych powiatu z zakresu pomocy społecznej oraz przeciwdziałania przemocy w rodzinie, które realizuje

Piecza zastępcza w m.st. Warszawa. Warszawskie Centrum Pomocy Rodzinie

Rodziny zastępcze spokrewnione Rodziny zastępcze niezawodowe Rodziny zastępcze zawodowe Rodzinny dom dziecka Rodziny pomocowe

STATUT CENTRUM POMOCY RODZINIE W SIEMIATYCZACH

UCHWAŁA NR 363/2013 ZARZĄDU POWIATU GRODZISKIEGO z dnia 11 czerwca 2013 r.

PROJEKT ZARZĄDU POWIATU POSIEDZENIE Nr

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE ZA ROK 2011 ORAZ OCENA ZASOBÓW POMOCY SPOŁECZNEJ POWIATU ŚREDZKIEGO

MATRYCA LOGICZNA AKTUALIZACJI STRATEGII ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW POMOCY SPOŁECZNEJ W POWIECIE ŻARSKIM

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI GMINNEGO ZA ROK 2014

PFRON, osoba niepełnosprawna. PFRON, osoba niepełnosprawna. PFRON, osoba niepełnosprawna. PFRON, osoba niepełnosprawna

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

KATALOG USŁUG. Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Koszalinie. Opracował: Sprawdził: Zatwierdził:

1. Uchwala się Regulamin Organizacyjny Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Wadowicach, stanowiący załącznik do Uchwały.

Uchwała Nr XIX Rady Powiatu w Lesku z dnia 25 kwietnia 2012r.

ZADANIA WŁASNE GMINY Z ZAKRESU POMOCY SPOŁECZNEJ (OBLIGATORYJNE)

PLAN FINANSOWY NA 2015 ROK (zatwierdzony uchwałą Nr IV/1/15 Rady Miejskiej Grudziądza z dnia 28 stycznia 2015 r.)

UCHWAŁA NR... RADY POWIATU W OPATOWIE. nadania Statutu Powiatowemu Centrum Pomocy Rodzinie w Opatowie.

Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. na rok 2012

DOK Wydanie nr 3 Obowiązuje od 29 sierpnia 2017 r. KATALOG USŁUG. Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Koszalinie

WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA GDYNI. z dnia r.

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie

Instytucjonalna piecza zastępcza to system pieczy zastępczej sprawowany w formie całodobowych placówek opiekuńczo wychowawczych.

System wsparcia dzieci niepełnosprawnych w Powiecie Białostockim w ramach środków PFRON realizowany przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w

Powiatowy Program Opieki nad Dzieckiem i Rodziną Powiatu Limanowskiego na lata:

UCHWAŁA NR RADY POWIATU RYBNICKIEGO z dnia.. r.

Załącznik Nr 1 do Sprawozdania z działalności Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej za rok 2017

Warszawa, dnia 5 marca 2012 r. Pozycja 240

P O W I A T S U W A L S K I

UCHWAŁA Nr... Rady Powiatu w Ostródzie z dnia...

PROGRAM ROZWOJU PIECZY ZASTĘPCZEJ W MIEŚCIE KALISZU NA LATA

OCENA ZASOBÓW POMOCY SPOŁECZNEJ W SOPOCIE

Sprawozdanie dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Hrubieszowie z efektów pracy organizatora rodzinnej pieczy zastępczej w 2014 roku

STATUT POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W ZŁOTOWIE

STATUT POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W KALISZU

STATUT Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Ełku. Rozdział 1 Postanowienia ogólne

UCHWAŁA NR.. /2012 RADY MIEJSKIEJ W PRZEMYŚLU z dnia roku

Informacja o stanie pomocy społecznej i polityki prorodzinnej. Wspieranie osób niepełnosprawnych

REGULAMIN ORGANIZACYJNY POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE w R a d z i e j o w i e

Gminny Program Wspierania Rodziny w Gminie Pszczyna na lata

PROPONOWANE ZMIANY DO USTAWY Z DNIA R. O WSPIERANIU RODZINY I SYSTEMIE PIECZY ZASTEPCZEJ

Załącznik nr 1. Podstawy prawne strategii

Uchwała Nr 8 S /2001. Zarządu Powiatu Kłodzkiego Z dnia... W sprawie zmian Regulaminu Organizacyjnego Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kłodzku

Statut Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przodkowie

UCHWAŁA NR IV/30/15 RADY POWIATU DZIERŻONIOWSKIEGO. z dnia 27 stycznia 2015 r.

STATUT Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Łowiczu

PLAN FINANSOWY NA 2014 ROK (zatwierdzony uchwałą Nr XLIII/121/13 Rady Miejskiej Grudziądza z dnia 30 grudnia 2013 r.)

Uchwała Nr 543/2006 Zarządu Powiatu w Ostrołęce z dnia 14 czerwca 2006roku

DOK Wydanie nr 11 Obowiązuje od r. KATALOG USŁUG. Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Koszalinie

Regulamin Organizacyjny Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Poznaniu. Rozdział I Postanowienia ogólne

UCHWAŁA Nr XLV/272/2018 Rady Powiatu Kępińskiego z dnia 28 sierpnia 2018r.

Transkrypt:

Sprawozdanie z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Górze, działania Organizatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej za 2016 rok oraz wykaz potrzeb na 2017 rok Opracowanie Kierownik PCPR w Górze Bożena Merta

Góra, dnia 01 sierpnia 2017 r Szanowny Pan Jan Rewers Przewodniczący Rady Powiatu Górowskiego FKA.8209.4.2017 Wypełniając obowiązek wynikający z art. 112 ust 12 ustawy z dnia 12 marca 2004r o pomocy społecznej (Dz. U z 2016r poz. 930 j.t.) oraz art. 182 ust 5 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U z 2017 poz. 697 j.t) przedstawiam w załączeniu sprawozdanie z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Górze, działania Organizatora rodzinnej pieczy zastępczej za 2016rok oraz zestawienie potrzeb na 2017 rok. Szanowni Państwo Radni Wstęp Miniony rok był szóstym i zarazem ostatnim rokiem wdrażania Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Górowskim na lata 2011-2016 i wynikających z niej programów opisanych szczegółowo w załączniku na podstawie, której Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Górze realizuje zadania własne i zadania zlecone. Z dniem 10 listopada 2016 roku rozpoczęły się prace przygotowawcze nad opracowaniem Strategii na kolejne lata 2017-2022. Uchwałą nr 88/2016 z dnia 5 grudnia 2016 roku Zarządu Powiatu Górowskiego, powołany został Zespół do spraw przygotowania i opracowania przedmiotowego dokumentu na lata 2017-2022. Koordynację nad dokumentem powierzono kierownik PCPR, a w skład Zespołu ponadto powołano osoby, które wyraziły chęć pracy nad opracowaniem dokumentu: 2 osoby z grona Radnych Rady Powiatu Górowskiego w osobach: Teresa Frączkiewicz i Mirosław Żłobiński oraz dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Górze Barbara Murlik. Prace zakończyły się w maju 2017 roku. W dniu 6 czerwca 2017 roku Uchwałą nr XIX/115/2017 Rada Powiatu Górowskiego uchwaliła Powiatową Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2017-2022. Dlatego też niniejsze 1

sprawozdanie kierownik PCPR w Górze przedstawia dopiero w okresie obowiązywania nowego dokumentu, który jest kluczowym dla działalności PCPR w Górze. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Górze w 2016 roku realizowało zadania w oparciu o zatwierdzony plan budżetowy, środki pochodzące z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, przyznaną dotację Wojewody Dolnośląskiego, z Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pozyskane w ramach programów konkursowych oraz środki z Europejskiego Funduszu Społecznego. Zadania te dotyczyły: opieki nad dzieckiem w formie pieczy zastępczej rodzinnej i instytucjonalnej, pomocy osobom niepełnosprawnym poprzez rehabilitację społeczną i aktywną integrację, poradnictwa specjalistycznego, przemocy w rodzinie oraz obsługi administracyjnej Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności. Od 2012 roku jednostka pełni również funkcję Organizatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej. Strukturę organizacyjną jednostki tworzy 12 stanowisk pracy, a personel jednostki to same kobiety. Pracownicy realizując merytoryczną działalność, zadania własne i zadania z zakresu administracji rządowej posiadają wymagane kwalifikacje zawodowe zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz wynikające z obowiązujących standardów. W 2016 roku jednostka wykonywała takie działania, które nie zawsze można przedstawić liczbą ani w tabelach, które z kolei zajmowały wiele czasu, wymagały wiedzy, odporności psychicznej pracowników, umiejętności zrozumienia drugiego człowieka, głębokiej życzliwości, poszanowania godności człowieka i odpowiedniej postawy etycznej. Należą do nich między innymi sprawy rodzinne dotyczące dzieci pozbawionych opieki w tym z pogranicza patologii. Do PCPR napływały zgłoszenia dotyczące przemocy w rodzinie naruszające prawa i dobra osobiste członków rodziny, narażające na niebezpieczeństwo utraty zdrowia, a nawet życia, powodujące szkody na zdrowiu fizycznym, psychicznym, a także wywołujące krzywdy moralne, w każdym z tych przypadków podjęte były interwencje. W związku ze zjawiskiem przemocy w rodzinie prowadzone były działania z zakresu interwencji kryzysowej poprzez między innymi poradnictwo specjalistyczne. Specyfika poradnictwa opierała się głównie o porady dotyczące radzenia sobie w kryzysie związanym z trudną sytuacją, poradnictwo w zakresie pism procesowych oraz wsparcia rodzin zastępczych w zakresie procesu wychowawczego. Prowadzona była współpraca ze służbami społecznymi : ośrodkami pomocy społecznej, szkołami, policją, ośrodkiem adopcyjnym oraz sądem. W celu wdrażania systemu współpracy na rzecz osób poszkodowanych przemocą w rodzinie, w roku sprawozdawczym PCPR organizowało spotkania konsultacyjne ze służbami 2

zajmującymi się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie. Zjawisko przemocy uważane jest od lat za istotny problem społeczny. Pomimo wielu regulacji prawnych wynikających z Konstytucji RP, ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz kodeksu karnego nadal istnieją mity na temat przemocy, która uważana jest iż, jest to sprawa prywatna, nikt nie powinien się wtrącać, zdarza się w rodzinach patologicznych, a jeśli ktoś jest bity to znaczy, że sobie na to zasłużył. Dlatego też konieczna jest zmiana postaw społecznych i brak akceptacji dla przemocy, a nasze działania są wyrazem sprzeciwu na wszelkie akty przemocy, by obok przepisów prawnych pojawił się jeszcze czynnik ludzki. W roku sprawozdawczym jednostka zapoczątkowała realizację programu korekcyjno-edukacyjnego dla osób stosujących przemoc w rodzinie. Do PCPR zgłaszane były sprawy niewydolności w sprawach opiekuńczowychowawczych o których informowano ośrodki pomocy społecznej, problem macierzyństwa nieletnich, problemy rodziców z dorastającymi dziećmi wynikające z braku wzorców zachowań, wówczas dzieci szukają środowiska gdzie mogą czuć się ważne i popadają w konflikt z prawem. Następnie sprawy związane z rozpadem rodziny, matek samotnie wychowujących dzieci, nieletnich matek, sprawy mieszkaniowe oraz problemy ludzi starych, których nikt nie chce, bo przeszkadzają w domu. Największym problemem jak co roku był problem dotyczący dzieci pozbawionych opieki ze strony rodziców biologicznych. W zakresie opieki nad dzieckiem PCPR stara się umieścić dziecko w środowisku rodzinnym odchodząc tym samym od pieczy zastępczej instytucjonalnej. Najlepszym jednak rozwiązaniem w tym zakresie jest adopcja, ale proces adopcji jest często bardzo długi i skomplikowany, PCPR nie jest stroną w postępowaniu sądowym i nie ma wpływu na przyspieszenie tej procedury. Z ubolewaniem należy stwierdzić, że PCPR nie może uczestniczyć w postępowaniu sądowym, w wielu przypadkach często monitowano do sądu w sprawie zmiany zarządzeń opiekuńczych dotyczących zdemoralizowanej młodzieży umieszczonej w placówce, za którą PCPR zobowiązane było ponosić koszty nawet wtedy jeśli małoletni jest na ucieczce i w placówce nie przebywa. Obowiązujące ustawodawstwo daje w tych sprawach wyłączność sądom. Postanowienia przesyłane są do PCPR celem ich wykonania i ponoszenia kosztów. Mając na względzie dobro małoletnich, którzy nie mogą przebywać pod opieką rodziców biologicznych, korzystając z nowej delegacji prawnej ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, jednostka uruchomiła procedurę adopcyjną dzieci z uregulowaną sytuację prawną, a wszystkie rodziny zastępcze objęte zostały pomocą i nadzorem koordynatora i organizatora rodzinnej pieczy zastępczej. W minionym roku 3

jednostka zorganizowała również szkolenie dla rodzin niezawodowych i szkolenie dla nowopowstałych rodzin zastępczych zawodowych i kandydatów na rodzinę zastępczą. Bardzo ważnym zadaniem było podejmowanie działań zmierzających do ograniczenia skutków niepełnosprawności poprzez szeroki katalog usług. W tym zakresie zrealizowano zadania z zakresu rehabilitacji społecznej dofinansowanych ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Rada Powiatu Górowskiego pozytywnie zaopiniowała każdy projekt uchwały w sprawie podziału środków z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Na tej podstawie realizowano zadania mające na celu niwelowanie skutków niepełnosprawności. Mając na uwadze potrzeby osób niepełnosprawnych, wzorem lat ubiegłych, jednostka w roku sprawozdawczym zorganizowała dla mieszkańców powiatu górowskiego pokaz sprzętu pomocniczego, rehabilitacyjnego i środków pomocniczych. W 2016r po raz kolejny realizowano zadania z pilotażowego programu Aktywny samorząd, które finansowane są ze środków PFRON. Nadal w PCPR funkcjonuje wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego i pomocniczego. W 2016 roku pozyskano również dodatkowo nieodpłatnie sprzęt od instytucji, a nawet osób fizycznych, używany ale w bardzo dobrym stanie, a nawet nowy. Coraz częściej osoby z powiatu górowskiego oddają do PCPR sprzęt, który używany był przez członków rodziny, a który już jest niepotrzebny. Osoby, których nie stać na zakup nowego sprzętu, bądź z powodu braku środków z PFRON, często potrzebują go w sytuacjach wyjątkowych mogą skorzystać z usług wypożyczalni. Jest to przykład ogromnej wrażliwości środowiska lokalnego na potrzeby osób niepełnosprawnych. W roku sprawozdawczym z wypożyczalni skorzystało 55 osób. Zorganizowane były kampanie i konferencje na rzecz osób niepełnosprawnych, by zmieniać świadomość w postrzeganiu osób niepełnosprawnych, by oczywistym stało się że inny to nie znaczy gorszy. Osoba niepełnosprawna ma takie same potrzeby jak osoba pełnosprawna ale ma również dodatkowe potrzeby wynikające z niepełnosprawności, a każdy z nas powinien mieć świadomość, że też kiedyś będzie stary i niepełnosprawny. W tym zakresie jednostka opracowała Przewodnik dla osób niepełnosprawnych, który jest publikacją ogólnodostępną jak również podejmuje dodatkowe działania by zmieniać świadomość społeczności lokalnej na temat niepełnosprawności. PCPR w Górze prowadzi również obsługę administracyjną Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności, oraz wykonuje nowe zadanie w zakresie wydawania kart parkingowych oraz zajmuje się weryfikacją uprawnień do korzystania z karty parkingowej. 4

W ramach współpracy ze stowarzyszeniami prowadzono szeroką współpracę ze Związkiem Niewidomych. Ma to szczególny wymiar w podejmowaniu działań na rzecz osób niepełnosprawnych. Obserwując trudną sytuację osób niepełnosprawnych w powiecie górowskim, jednostka wykonywała również zadania wykraczające poza podstawową działalność, wynikające z rozeznanych potrzeb które szczegółowo opisano w załączniku. W 2016 roku PCPR w Górze rozpoczęło realizacje projektu konkursowego finansowanego z nowej perspektywy finansowej Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego 2014-2020. PCPR w Górze jak jedna z nielicznych jednostek na Dolnym Śląsku znalazła się w czołówce na liście rankingowej: 4 pozycja z pośród 9 otrzymując pozytywną ocenę wniosku o dofinansowanie projektu ( 84 punkty na 100 możliwych ). W roku sprawozdawczym rozpoczęto realizację I edycji programu, który kontynuowany będzie w latach 2017/2018 opisanego szczegółowo w załączniku, na realizację którego pozyskano środki z Europejskiego Funduszu Społecznego i podjęto dodatkowe działania wspierające niepełnosprawnych mieszkańców powiatu górowskiego. W 2016r PCPR uczestniczyło również w programach konkursowych ogłoszonych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej z których pozyskano dotację na pieczę zastępczą oraz działania z zakresu interwencji kryzysowej. Z dniem 1 kwietnia 2016 roku jednostka rozpoczęła realizację zadania zleconego przez administrację rządową w zakresie realizacji Programu 500 plus dotyczącego pieczy zastępczej. Jednostka koordynuje również realizację Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Górowskim, która wyznacza główne i zasadnicze kierunki działania Samorządu Powiatu Górowskiego w obszarze dotyczącym polityki społecznej. Są one zgodne z założeniami ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej i zawierają kompetencje samorządu powiatowego w tym zakresie. Bardzo ważna jest również rola PCPR w koordynowaniu oceny zasobów pomocy społecznej, która przedstawiana jest Zarządowi Powiatu Górowskiego, a następnie Sejmikowi Województwa. Ponadto na bieżąco prowadzono działania promocyjne w celu poprawy jakości i skuteczności pracy jednostki, oraz działania promująco-informacyjne na stronie internetowej by zwiększyć dostępność korzystania z usług jednostki całej społeczności lokalnej. Znajdują się tam informacje o zakresie działalności, zamieszczane są wszelkie druki wniosków jak również informacje z podejmowanych działań oraz ważne informacje i komunikaty dla 5

mieszkańców powiatu górowskiego. Przekaz tych informacji dostosowany jest dla potrzeb osób niedowidzących. Zgodnie z zapisami znowelizowanej ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz uchwałą Zarządu Powiatu Górowskiego przeprowadzono kontrolę rodzinnej pieczy zastępczej podczas której dokonywano oceny funkcjonowania dziecka w rodzinie zastępczej jak również oceny pracy opiekunów zastępczych. Kontrola kontynuowana jest w bieżącym roku. W roku sprawozdawczym jednostka kontynuowała również realizację zadań Organizatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej. Katalog zadań Organizatora określa wyżej przywołana ustawa, jednak nie jest to katalog zamknięty. Dlatego też PCPR jako Organizator podejmowało inne zadania nieokreślone w ustawie, a wynikające z rozeznanych potrzeb rodzicielstwa zastępczego, które doprecyzowano w Powiatowym programie rozwoju pieczy zastępczej w powiecie górowskim. Podsumowując działalność jednostki za 2016 rok uprzejmie informuję, iż kierownik PCPR kierowała pracami jednostki gwarantując terminową i poprawną merytorycznie realizację zadań w PCPR, brała udział w spotkaniach poświęconych szeroko rozumianej działalności społecznej, podejmując owocną współpracę i konsultacje z Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Miejskich i Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie CENTRUM, by bardziej skutecznie diagnozować problemy społeczne. Pracownicy PCPR we wszystkich swoich działaniach kierowali się określoną w Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Górowskim misją. Uczynili wiele by te założenia urzeczywistnić mając jednocześnie świadomość, że wiele jest jeszcze do zrobienia. Uczestniczyli w szkoleniach finansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podnosząc swoje kwalifikacje i umiejętności zawodowe, by bardziej profesjonalnie wykonywać swoje obowiązki służbowe i nieść pomoc tym, którzy tej pomocy potrzebują, ponieważ praca w PCPR to przede wszystkim praca na rzecz ludzi, którzy z różnych względów losowych, zdrowotnych, wynikających z ludzkiej bezradności, przemocy w rodzinie nie dają sobie rady w życiu. Otrzymują 1. Starosta Górowski- Pan Piotr Wołowicz 2. Przewodniczący Rady Powiatu Górowskiego- Pan Jan Rewers 6

Załączniki: 1.Piecza zastępcza...9 1.1 Finansowanie pobytu dziecka w pieczy zastępczej...9 1.2 Odpłatność rodziców biologicznych za pobyt dziecka w pieczy zastępczej...11 1.2 Program 500 plus -dodatek wychowawczy na dzieci w pieczy zastępczej.....12 1.4 Alimentacja rodziców biologicznych na rzecz dziecka...14 1.5 Zasady finansowania pieczy zastępczej....14 2. Całodobowe usługi opiekuńcze w Domu Pomocy Społecznej we Wronińcu...16 3. Przemoc w rodzinie...17 4. Katalog usług finansowanych ze środków PFRON...18 4.1 Rehabilitacja zawodowa..........19 4.2 Rehabilitacja społeczna.......... 19 4.2.1Turnusy rehabilitacyjne... 19 4.2.2 Sport, kultura i rekreacja.....20 4.2.3 Zaopatrzenie w sprzęt rehabilitacyjny, ortopedyczny i pomocniczy...21 4.2.4 Likwidacja barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się... 22 5. Pilotażowy program Aktywny samorząd...24 6. Obsługa Administracyjna Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności...25 7. Powiatowa Społeczna Rada do Spraw Osób Niepełnosprawnych...27 8.Środki pozyskane dodatkowo z programów konkursowych..27 9. Sprawozdanie finansowe...28 10. Ocena zasobów pomocy społecznej...28 11. Informacja z realizacji założeń i działań strategicznych Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Górowskim:...29 11.1 Powiatowy program działań na rzecz osób niepełnosprawnych.... 30 11.2 Powiatowy program przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie...33 11.3 Powiaty program oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie............36 11.4 Powiatowy program rozwoju pieczy zastępczej...38 11.5 Projekt człowiek jest zawsze najważniejszy RPO WD 2014-2020.39 11.6 Podsumowanie...39 12.Działalność PCPR z zakresu Organizatora rodzinnej pieczy zastępczej... 41 7

12.1 Działania podejmowane przez Zespół ds. rodzinnej pieczy zastępczej.. 41 12.2 Kontrola rodzinnej pieczy zastępczej.. 44 13. Wykaz potrzeb z zakresu pomocy społecznej oraz pieczy zastępczej na 2017 rok.. 45 8

1. Piecza zastępcza 1.1 Finansowanie pobytu dziecka w pieczy zastępczej Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Górze zapewnia opiekę dzieciom pozbawionym częściowo lub całkowicie opieki przez rodziców biologicznych poprzez umieszczanie dziecka w pieczy zastępczej. Z dniem 1 stycznia 2012r wprowadzone zostały nowe regulacje prawne w tym zakresie: ustawodawca podzielił pieczę zastępczą na 2 obszary :obszar finansowania i wspierania, ten drugi opisano w punkcie 12 niniejszego sprawozdania. W 2016r umieszczono w pieczy zastępczej 24 dzieci, w tym 20 dzieci umieszczono w rodzinnej pieczy zastępczej, 4 dziecko w pieczy instytucjonalnej. Dzieci umieszczono w 8 rodzinach zastępczych. Na każde dziecko przyznano świadczenie dla osoby pełniącej funkcję rodziny zastępczej. Świadczenia nie są wielkością stałą, zależą od rodzaju pieczy zastępczej, oraz sytuacji zdrowotnej dziecka i wynoszą od 660,00 do 1200,00 w rodzinie zastępczej finansowanej na nowych zasadach,od 980,00 do 1482,00 w rodzinach finansowanych na starych zasadach oraz od 2900,00 do 5400,00 zł za pobyt dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej. W roku sprawozdawczym 2 dzieci powróciło do rodziców biologicznych, 7 dziecko umieszczono w rodzinach adopcyjnych w tym 5 to adopcja zagraniczna, 11 wychowanków osiągnęło pełnoletność w tym: 3 wychowanków pozostało w pieczy zastępczej, 5 usamodzielniło się, a 3 kontynuuje naukę. W poniższej tabeli przedstawiono statystykę dzieci przebywających w rodzinach zastępczych na koniec 2016 roku. Tabela nr 1: Liczba rodzin zastępczych i liczba dzieci przebywających w tych rodzinach według stanu na dzień 31 grudnia 2016r Lp. Piecza zastępcza Liczba rodzin zastępczych i liczba umieszczonych dzieci w tych rodzinach Liczba rodzin Liczba dzieci 1 Rodziny zastępcze spokrewnione 29 42 2 Rodziny zastępcze niezawodowe 16 20 3 Rodziny zastępcze zawodowe 3 13 4 Pogotowie rodzinne 1 6 5 Rodzinny dom dziecka 2 20 9

6 Razem 51 101 7 Rodzinny zastępcze zamieszkujące na terenie innego powiatu w których umieszczone są dzieci z powiatu górowskiego 9 21 Ogółem 60 122 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych PCPR w Górze Tabela nr 2 Statystyka udzielonej pomocy dla małoletnich pozbawionych opieki rodziców biologicznych według stanu na koniec grudnia 2016r Lp. Wyszczególnienie Liczba dzieci 1 dzieci, przebywające w pieczy rodzinnej 122 2 dzieci przebywające w pieczy instytucjonalnej 9 3 małoletni, którzy rozpoczęli proces usamodzielnienia 17 4 dzieci umieszczone w rodzinie adopcyjnej 7 5 Pełnoletni wychowankowie kontynuujący naukę 15 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych PCPR w Górze W poniższej tabeli przedstawiono strukturę finansowania pieczy zastępczej w 2016 roku Tabela nr 3: Wydatki n utrzymanie dziecka w pieczy zastępczej poniesione przez powiat górowski w 2016 r Lp. Wyszczególnienie Poniesione wydatki 1 Świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej 1 221.821,68 2 Świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dzieci z powiatu górowskiego, przebywających na terenie innych powiatów 347.566,21 3 Utrzymanie dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych 359.744,66 4 Wynagrodzenia rodzin zastępczych, prowadzących rodzinny dom dziecka i rodzin do pomocy 251.293,40 5 Razem 2.180.425,95 Źródło : Opracowanie własne na podstawie danych z PCPR w Górze W powyższej tabeli odniesiono się tylko do świadczeń nie uwzględniając kosztów pośrednich poniesionych przez PCPR w Górze. W 2016 roku wydatki na pieczę zastępczą zmniejszyły się w porównaniu do roku poprzedniego około 67000 zł. W porównaniu do 2015 roku wrosły roczne koszty utrzymania 10

dzieci w pieczy rodzinnej, zmalały zdecydowanie roczne koszty utrzymania dzieci w pieczy instytucjonalnej, ponieważ 3 wychowanków opuściło placówkę opiekuńczo-wychowawczą. Piecza rodzinna jest zdecydowanie korzystniejsza od instytucjonalnej: w wymiarze społecznym- przemawia za tym dobro dziecka, ekonomicznym- mniejszy koszt jego utrzymania. PCPR tam gdzie jest to możliwe zmienia zabezpieczenie dziecka z pieczy instytucjonalnej na pieczę rodzinną. Patologie społeczne czynią spustoszenia w rodzinach. Człowiek nie rodzi się ani dobry ani zły, dziecko przyjmuje system wartości od rodziców. Miejscem funkcjonowania dziecka powinna być rodzina biologiczna, a opieka poza rodziną własną powinna nastąpić gdy zostaną wyczerpane wszystkie możliwości pomocy dziecku w rodzinie naturalnej. W przypadku umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej rodzice biologiczni zobowiązani są do ponoszenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej. 1.2 Odpłatność rodziców biologicznych za pobyt dziecka w pieczy zastępczej Za pobyt dziecka w pieczy zastępczej rodzice ponoszą miesięczną opłatę w wysokości przyznanych świadczeń na rodzinną pieczę zastępczą i w wysokości średnich miesięcznych wydatków za dziecko umieszczone w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Za ponoszenie opłaty rodzice ponoszą odpowiedzialność solidarnie. Odpłatność naliczana jest zgodnie z uchwałą nr XXXVIII/224/14 z dnia 20 listopada 2014 roku Rady Powiatu Górowskiego w sprawie określenia szczegółowych warunków umorzenia w całości lub w części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, albo w zakładzie opiekuńczo- leczniczym, w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym lub w zakładzie rehabilitacji leczniczej. W związku z powyższym, w roku sprawozdawczym wszczęto 128 postępowań względem rodziców biologicznych dzieci z pieczy zastępczej na podstawie którego podjęto następujące decyzje: 1) 7 decyzji w sprawie całkowitego umorzenia odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, ponadto 9 rodzicom utrzymano w mocy wydane decyzje w roku poprzednim o całkowitym umorzeniu, 2) 12 decyzji w sprawie częściowego umorzenia odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, ponadto 6 decyzji-rodzicom utrzymano w mocy decyzję wydaną w roku poprzednim o częściowym umorzeniu, 11

3) 72 decyzje w sprawie odstąpienia od naliczenia odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, ponadto w przypadku 53 rodziców utrzymano w mocy decyzje wydane w latach poprzednim o odstąpieniu od naliczenia odpłatności, 4) W przypadku 37 postępowań nie zebrano materiałów dowodowych z uwagi na brak kontaktu z rodzicami biologicznymi, na wezwania nie zgłaszają się, brak możliwości skutecznego doręczenia korespondencji. W 2016 roku 6 rodziców zobowiązanych było do odpłatności, ale tylko 3 z nich dokonało pojedynczych wpłat o łącznej wysokości 894,94 zł. Komornik dokonał wpłaty w wysokości 157,34 zł za osobę zobowiązaną za okres od 2012 do 2014 roku, natomiast 8 rodziców biologicznych zobowiązanych do odpłatności za 2013 rok zgłoszono do rejestru dłużników, ponieważ postępowanie prowadzone przez PCPR w Górze okazało się bezskuteczne. W przypadku 2 osób wszczęto postępowanie egzekucyjne. 1.3 Program 500 plus -dodatek wychowawczy na dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej Z dniem 1 kwietnia 2016 roku Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Górze rozpoczęło realizację kolejnego zadania zleconego Program 500 plus. Ustawa z dnia 11 lutego 2016 roku o pomocy państwa w wychowaniu dzieci Dz U z 2016r poz 195 wprowadziła zmiany w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wprowadzając zapis: Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka do świadczenia na każde umieszczone dziecko w wieku do ukończenia 18 roku życia przysługuje dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego określonego w przepisach o pomocy państwa w wychowaniu dzieci, zwany dodatkiem wychowawczym. W ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wprowadzono dwa świadczenia: dodatek wychowawczy i dodatek do zryczałtowanej kwoty środków finansowych na utrzymanie dziecka w placówce. Powiat Górowski realizuje powyższy program tylko dla rodzinnej pieczy zastępczej. W dniach od 23 lutego 2016 roku do 25 lutego 2016 roku w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Górze odbyło się spotkanie Starosty Górowskiego i kierownik Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Górze z rodzinami zastępczymi i prowadzącymi rodzinne domy dziecka. Podczas spotkania przekazano informacje dotyczące nowych zasad finansowania rodzinnej pieczy zastępczej. 12

W dniu 16 marca 2016 roku Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Górze przedstawiło do Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu informację na temat zapotrzebowania na realizację dodatku wychowawczego w powiecie górowskim na 2016 rok. W celu realizacji powyższego zadania jednostka opracowała i wprowadziła do obiegu stosowną dokumentację i wzory wniosków. Z dniem 1 kwietnia 2016 roku PCPR w Górze rozpoczęło nabór i weryfikację wniosków dotyczących wypłaty dodatku wychowawczego. W miesiącu maju 2016 roku rozpoczęto wypłatę świadczeń z wyrównaniem od 01 kwietnia 2016 roku. W wyniku przeprowadzonego postępowania administracyjnego wydano 109 decyzji administracyjnych w sprawie przyznania dodatku wychowawczego do świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w pieczy zastępczej. Wydane decyzje administracyjne dotyczą dodatku wychowawczego przysługującego rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinne domy dziecka na każde dziecko przebywające w pieczy zastępczej, które nie ukończyło 18 roku życia. Liczba dzieci w miesiącu na które wypłacono powyższe świadczenie jest wartością zmienną z uwagi na rotację i wiek wychowanka. Poniżej w tabeli przedstawiono dane dotyczące realizacji programu 500 plus w powiecie górowskim w 2016 roku. Tabela nr 4: Wysokość dodatku wychowawczego wypłaconego przez powiat górowski w 2016 roku Lp. Wyszczególnienie Wartość ogólna 1 Rodziny zastępcze spokrewnione 184 839,79 2 Rodziny zastępcze niezawodowe 94 290,32 3 Rodziny zastępcze zawodowe 73 674,72 W tym pełniące funkcję pogotowia rodzinnego 21 174,72 W tym rodziny pomocowe 2 630,64 4 Rodzinne domy dziecka 69 912,90 5 Razem 422 717,73 Źródło : Opracowanie własne na podstawie danych z PCPR w Górze Na realizację programu 500 plus w 2016 roku powiat górowski otrzymał 427 000 zł w tym 422 717,73 zł przeznaczono na wypłatę dodatku wychowawczego i 4260,00 zł tj. 1% na obsługę. Różnicę w wysokości 22,27zł zwrócono na konto Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej we Wrocławiu. Za pośrednictwem systemu Centralnej Aplikacji Statystycznej jednostka przekazywała w roku sprawozdawczym 13

comiesięczne informacje do Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu i Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w Warszawie dotyczące wydatkowanych środków. 1.4 Alimentacja rodziców biologicznych na rzecz dziecka W roku sprawozdawczym kierownik PCPR korzystając z delegacji prawnej wynikającej z art.38 znowelizowanej ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, jak również wypełniając obowiązek ustawowy, wytoczyła powództwo o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych na rzecz dzieci przebywających w pieczy zastępczej. Złożono 5 pozwów z których wszystkie postępowania zostały już zakończone w wyniku, którego w 2 sąd zasądził obowiązek alimentacyjny rodziców na rzecz dziecka. Sąd rodzinny zasądził świadczenie alimentacyjne w wysokości 100 zł miesięcznie na każde dziecko, zgodnie z wnioskiem kierownik PCPR, 2 postępowania zostały umorzone, zaś 1 wniosek został odrzucony. Z obowiązku alimentacyjnego wywiązuje się 22 rodziców biologicznych i płaci alimenty, 2 rodziców wywiązuje się z obowiązku w formie rzeczowej, 5 rodziców płaci dobrowolnie na podstawie spisanej ugody po 50 zł miesięcznie na każde dziecko. W przypadku pozostałych dzieci toczy się postępowanie wyjaśniające w Sądzie Rodzinnym w Głogowie. Nie wszyscy rodzice wywiązują się z nałożonych przez sąd zobowiązań alimentacyjnych, a podejmowane starania PCPR skontaktowania się z nimi są bezskuteczne ponieważ kila razy w roku zmieniają adres zamieszkania, a egzekucje komornicze są również bezskuteczne ponieważ zobowiązani nie wykazują żadnych dochodów. 1.5 Zasady finansowania pieczy zastępczej Powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej, ponosi wydatki za pobyt dziecka w pieczy zastępczej. W pieczy zastępczej w powiecie górowskim przebywają również dzieci, które przed umieszczeniem w pieczy zastępczej zamieszkiwały na terenie powiatu: krakowskiego, lubińskiego, wrocławskiego, wschowskiego, żagańskiego, trzebnickiego, rawickiego, gostyńskiego, Chełmski, leszczyński i Środy Śląskiej. Powiaty ponoszą wydatki za te dzieci, które przebywają w pieczy zastępczej na terenie powiatu górowskiego. Podobna sytuacja jest w przypadku dzieci, które umieszczono w pieczy zastępczej na terenie innego powiatu, które przed umieszczeniem zamieszkiwały powiat górowski, a obecnie zamieszkują z rodziną zastępczą w powiecie: poznańskim, Grodzisk Wielkopolski, 14

kościańskim, leszczyńskim, wschowskim, wrocławskim, głogowskim, milickim, kluczborskim, wołowskim,świdnickim, rawickim, legnickim oraz skierniewickim. Powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi wydatki na podstawie porozumienia podpisanego pomiędzy powiatami. W roku sprawozdawczym podpisano 2 porozumienia : z powiatem chełmskim z którego przebywa dziecko na terenie powiatu górowskiego, oraz z powiatem skierniewickim w którym przebywa dziecko z powiatu górowskiego. W poniższej tabeli przedstawiono źródła finansowania pieczy zastępczej w powiecie górowskim w 2016 rok. Tabela nr 5: Źródła finansowania pieczy zastępczej w 2016r Lp. Wyszczególnienie kwota 1 Powiat górowski 2 180 425,95 w tym częściowa partycypacja gmin z powiatu górowskiego 416 286,91 w tym dotacja z konkursów ministerstwa 41 292,00 w tym powiat właściwy według miejsca pochodzenia dziecka 161 607,15 Źródło : Opracowanie własne na podstawie danych z PCPR Góra Z dniem 1 stycznia 2012r gminy zostały zobowiązane do partycypowania w kosztach pobytu dziecka w pieczy zastępczej. W przypadku umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej, gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w pieczy zastępczej ponosi wydatki w wysokości: 10% w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej 20% w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej 30% w trzecim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej. W roku sprawozdawczy wszystkie gminy z terenu powiatu górowskiego zobowiązane były do ponoszenia wydatków za pobyt dzieci, które pochodzą z terenu danej gminy. Są to koszty w wysokości 10% za dzieci, których okres pobytu w pieczy nie jest dłuższy niż 12 miesięcy, 20% w przypadku dzieci, których okres pobytu w pieczy przekroczył już 12 miesięcy oraz 30% w przypadku kiedy dziecko przebywa w pieczy ponad 3 lata. Obecnie przeważa odpłatność w wysokości 30% z uwagi na przedłużający się czas pobytu dziecka w pieczy. Gminy ponoszą odpłatność tylko za dzieci, które umieszczono w pieczy po 1 stycznia 2012 roku, za pozostałe dzieci z poszczególnych gmin umieszczone w pieczy zastępczej przed 1 stycznia 2012 roku koszty pokrywa w całości powiat górowski. 15

Tabela nr 6 : Odpłatność gmin za pobyt dzieci w pieczy zastępczej w 2016r Lp. Gmina Piecza rodzinna Piecza instytucjonalna Razem 1 Góra 226 261,08 61 477,02 287 738,10 2 Niechlów 42 286,12 35 364,17 77 650,29 3 Jemielno 22 296,49 26 430,23 48 726,72 4 Wąsosz 2 171,08-2 171,08 5 Razem 293 014,77 123 271,42 416 286,19 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z PCPR w Górze Ustawodawca zobowiązał gminy do ponoszenia odpłatności za pobyt dzieci w pieczy zastępczej i określił, iż wysokość tej odpłatności będzie w każdym kolejnym roku wyższa o 10 %. Jeżeli w okresie trzech lat dziecko nie powróci do rodziców biologicznych lub nie zostanie umieszczone w rodzinie adopcyjnej zobowiązanie gminy wzrasta o kolejne 10% w kolejnym roku jego pobytu w pieczy zastępczej. W roku sprawozdawczym odpłatność gmin wzrosła o 31 375,24 w porównaniu do 2015 roku. Założeniem przedmiotowej ustawy jest, by piecza zastępcza była okresem przejściowym, a gmina zobowiązana jest do pracy z rodziną biologiczną dziecka na rzecz powrotu dziecka do rodziców naturalnych, do podejmowania takich działań, by pobyt dziecka w pieczy zastępczej tam gdzie jest to możliwe był jak najkrótszy. 2. Całodobowe usługi opiekuńcze w Domu Pomocy Społecznej we Wronińcu W 2016 roku PCPR w Górze wydało 4 decyzje o umieszczeniu osoby w Domu Pomocy Społecznej we Wronińcu. Na koniec 2016r nie było osób oczekujących na umieszczenie w domu pomocy społecznej. Osobę, która ze względu na schorzenie nie kwalifikuje się na umieszczenie w przedmiotowym domu, PCPR nie wpisuje na listę osób oczekujących. W trakcie minionego roku zmarło 4 mieszkańców. Należy zaznaczyć, iż Dom Pomocy Społecznej we Wronińcu świadczy całodobowe usługi opiekuńcze na poziomie obowiązujących standardów i posiada zgodę Wojewody. Co miesiąc do PCPR przekazywane jest sprawozdanie z podjętych działań na rzecz mieszkańców. W roku sprawozdawczym PCPR w Górze otrzymało 12 sprawozdań z DPS we Wronińcu zawierających szczegółowe informacje na temat działalności terapeutyczno-rehabilitacyjnej prowadzonej na rzecz mieszkańców. Na koniec 2016r w DPS przebywało 73 mieszkańców. 16

3. Przemoc w rodzinie Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Górze jest instytucją otwartą na wszelkie zgłaszane problemy. W miarę posiadanych kompetencji jednostka zajmuje się niesieniem pomocy osobom i rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, realizowane są zadania w zakresie prowadzenia Ośrodka wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, powiatowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, oraz powiatowego programu oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy w rodzinie. Osobie dotkniętej przemocą udziela się pomocy w szczególności w formie: poradnictwa specjalistycznego, wsparcia i pracy socjalnej. Praca z osobami dotkniętymi przemocą polega na rozpoznaniu zjawiska, udzieleniu pomocy w przezwyciężaniu trudności poprzez monitorowanie sytuacji oraz udzielenie stosownej porady, a w szczególnych przypadkach nawet schronienia. W związku z powyższym prowadzone są konsultacje z przedstawicielami służb społecznych, które mają na celu wypracowanie wspólnej metody pracy terapeutycznej. W roku sprawozdawczym PCPR w Górze wzorem lat ubiegłych również zorganizowało spotkanie z przedstawicielami służb społecznych. Niejednokrotnie zobowiązuje się do stawiennictwa w PCPR osoby stosujące przemoc, które informowane są o konsekwencjach swojego postępowania oraz o skutkach prawnych popełnianego czynu. W przypadkach, kiedy PCPR wyczerpie swoje możliwości i uprawnienia i nie da się rozwiązać problemu, sprawa kierowana jest do Sądu Rodzinnego w Głogowie lub prokuratury. W roku sprawozdawczym PCPR monitorowało sytuację 1 osoby w celu zapewnienia tymczasowego schronienia w związku z przemocą fizyczną. W 2016r odnotowano 36 zgłoszeń dotyczących przemocy jak również konfliktów rodzinnych i sąsiedzkich. W porównaniu do poprzedniego roku liczba ta zmniejszyła się. W ramach tych zgłoszeń PCPR udzieliło pomocy i porady. Były to : 1) zgłoszenie molestowania, 2) zgłoszenia przemocy wobec kobiet, 3) zgłoszenia różnych aktów przemocy, 4) zgłoszenia konfliktów małżeńskich, rodzinnych i sąsiedzkich, 5) zgłoszenia dotyczyły alkoholizmu, 6) zgłoszenia choroby psychicznej w rodzinie, 7) zgłoszenia rozpadu małżeństwa i wynikające z tego konflikty podziału kompetencji rodzicielskich, 17

Powody tych interwencji to przykład, iż w naszym społeczeństwie nie są przestrzegane obowiązujące normy zwyczajowe, zasady dobrego wychowania i współżycia społecznego. W zakresie zjawiska przemocy, PCPR bierze udział w posiedzeniach zespołu interdyscyplinarnego działającego przy OPS w Górze. W roku sprawozdawczym odbyło się 27 spotkań w ramach zespołów interdyscyplinarnych, 129 spotkań grup roboczych na których sporządzono 12 niebieskich kart na zespole oraz 1 niebieską kartę sporządził pracownik PCPR w związku ze zgłoszeniem aktów przemocy. Ponadto pracownik PCPR służył pomocą dla 27 mieszkańców powiatu górowskiego w zakresie przygotowania pozwu do sądu. 4. Katalog usług finansowanych z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Środki wykorzystano i rozdysponowano zgodnie z podjętą Uchwałą nr XVI/96/2016 Rady Powiatu Górowskiego z dnia 28 grudnia 2016r w sprawie określenia zadań, na które przeznaczone zostaną środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 2016r, Ustawą z dnia 27 sierpnia 1997r o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych DZ.U z 2016 poz 2046 j.t, Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002r w sprawie określenia zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych DZ.U z 2015 poz 926j.t oraz Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 listopada 2007r w sprawie turnusów rehabilitacyjnych Dz U nr 230 poz 1694 ze zm. Wartość środków z PFRON otrzymanych w 2016r ogółem 433 823,00 zł. Rada Powiatu Górowskiego zatwierdziła środki na realizację zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej: 1. Rehabilitacja zawodowa 37 587,00 zł 2. Rehabilitacja społeczna 396 236,00 zł Wartość środków PFRON wykorzystanych 433 813,45 zł w tym: 1. Rehabilitacja zawodowa 37 586,61 zł 2. Rehabilitacja społeczna 396 226,84 zł 3. Zwrot do PFRON 9,55 zł w tym: rehabilitacja zawodowa 0,39 zł rehabilitacja społeczna 9,16 zł 18

Ze względu na znaczny niedobór środków na realizację zadań z zakresu rehabilitacji społecznej, nie wszystkie zadania realizowano w całości i nie wszystkie wnioski rozpatrzono pozytywnie. Ilość wniosków złożonych w 2016r ogółem 543 Ilość wniosków ogółem do rozpatrzenia w 2016r 543 1. Ilość wniosków rozpatrzonych pozytywnie 405 2. Ilość wniosków rozpatrzonych negatywnie z uwagi na brak środków 124 3. Ilość wniosków rozpatrzonych negatywnie z uwagi na niespełnianie kryterium 12 4. Ilość wniosków bez rozpoznania ( zgon wnioskodawcy) 2 5. Liczba osób, które zrezygnowały z dofinansowania 15 Środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przyznane dla Powiatu Górowskiego na 2016 rok wykorzystane zostały przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Górze na realizację zadań z zakresu rehabilitacji społecznej oraz przez Powiatowy Urząd Pracy w Górze na realizację zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej z podziałem na zadania przedstawione w niniejszym sprawozdaniu. Poniżej szczegółowy podział na zadania z uwzględnieniem kwoty i przedmiotu dofinansowania. 1. Rehabilitacja zawodowa Zadanie realizowane jest przez Powiatowy Urząd Pracy w Górze, natomiast obsługę finansową prowadzi Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Górze. W ramach rehabilitacji zawodowej zrealizowano zadanie: finansowanie wydatków na instrumenty lub usługi rynku pracy określone w ustawie o promocji w odniesieniu do osób niepełnosprawnych zarejestrowanych jako poszukujących pracy niepozostających w zatrudnieniu. Dofinansowanie przyznano 6 osobom, które ubiegały się o dofinansowanie. Na powyższe zadanie wydatkowano ogółem 37 586,61zł. 2. Rehabilitacja społeczna Wszystkie zadania z zakresu rehabilitacji społecznej realizowane są przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Górze. 2.1 Turnusy rehabilitacyjne Tabela nr 7: dofinansowanie do turnusów rehabilitacyjnych w 2016 roku Wyszczególnienie Ilość wniosków 1 Ilość złożonych wniosków 248 2 Ilość wniosków rozpatrzonych pozytywnie 196 19

3 Ilość wniosków rozpatrzonych negatywnie z powodu braku środków 52 4 Liczba osób, które zrezygnowały z dofinansowania 12 5 Wartość dofinansowania 187 187,00 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z PCPR w Górze Dofinansowanie do turnusów rehabilitacyjnych przyznano osobom i dzieciom niepełnosprawnym. Na dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych w 2016 roku wydatkowano kwotę187 187,00 zł. Turnusy rehabilitacyjne zgodnie z obowiązującymi przepisami odbyły się w ośrodkach rehabilitacyjno-wypoczynkowych zgodnie z dysfunkcjami osób niepełnosprawnych. Ośrodki, z których skorzystały osoby z powiatu górowskiego to ośrodki rehabilitacyjno-wypoczynkowe znajdujące się nad morzem ORW Syrena w Mielnie, ORW Róża Wiatrów w Darłowie, ORW Panorama Morska w Jarosławcu, ORW Piramida w Ustce, ORW Kormoran i Dozamel w Kołobrzegu; nad jeziorem: Leśna Tuczno-Ustroń oraz w górach: Złoty Łan w Lądku Zdrój i inne. 2.2 Sport, kultura i rekreacja osób niepełnosprawnych Tabela Nr 8: dofinansowanie do sportu, kultury i rekreacji osób niepełnosprawnych w 2016 roku Wyszczególnienie Ilość wniosków 1 Ilość złożonych wniosków 3 2 Ilość zawartych umów 3 3 Wartość dofinansowania 19 098,00 zł Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z PCPR w Górze Z dofinansowania skorzystały podmioty wykonujące zadania na rzecz osób niepełnosprawnych : 1) Zarząd Koła Polski Związek Niewidomych w Górze Przedmiot umowy: wycieczka turystyczno-integracyjno- rehabilitacyjna na Mazury. Mazury i zabytki, historia i tradycje. Kwota dofinansowania 6 300,00 zł 2) Środowiskowy Dom Samopomocy w Górze Przedmiot umowy: X Spartakiada sportowo - integracyjna Środowiskowych Domów Samopomocy. Kwota dofinansowania 2 250,00 zł 20

3) SPZOZ Ośrodek Rehabilitacyjny Dzieci Niepełnosprawnych w Górze. Przedmiot umowy: Wycieczka integracyjno rekreacyjna Wspólny wypoczynek jako forma autoterapii Rewal 2016. Kwota dofinansowania 10 548,00 zł Kwota wydatkowana na dofinansowanie sportu, kultury i rekreacji osób niepełnosprawnych ogółem : 19 098,00 zł 2.3 Zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze i sprzęt rehabilitacyjny Tabela Nr 9: dofinansowanie do przedmiotów ortopedycznych i sprzętu pomocniczego w 2016 roku lp. Wyszczególnienie dzieci Dorośli 1 Ilość złożonych wniosków 12 209 2 Ilość wniosków rozpatrzonych pozytywnie 12 154 3 Liczba osób, które zrezygnowały z 0 3 dofinansowania 4 Ilość wniosków rozpatrzonych negatywnie z 0 49 powodu braku środków 5 Ilość wniosków, rozpatrzonych negatywnie z 0 6 uwagi na niespełnianie kryterium Wartość dofinansowania 12 129,47 132 297,36 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z PCPR w Górze Tabela Nr 10: dofinansowanie do sprzętu rehabilitacyjnego w 2016 roku Lp. Wyszczególnienie dzieci Dorośli 1 Ilość złożonych wniosków 5 9 2 Ilość wniosków rozpatrzonych pozytywnie 5 9 3 Liczba osób, które zrezygnowały 0 0 z dofinansowania 4 Ilość wniosków rozpatrzonych negatywnie z 0 0 uwagi na niespełnianie kryterium Wartość dofinansowania 5 780,99 10107,00 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z PCPR w Górze Tabela Nr11: Wartość udzielonego dofinansowania do przedmiotów ortopedycznych,środków pomocniczych i sprzętu rehabilitacyjnego w 2016 roku lp Wyszczególnienie dzieci dorośli Razem 1 przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze 12 129,47 132 297,36 144 426,83 2 sprzęt rehabilitacyjny 5 780,99 10 107,00 15 887,99 Wartość dofinansowania 17 910,46 160 314,82 21

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z PCPR w Górze 142 404,36 Na dofinansowanie do zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze wydatkowano ogółem 160 314,82 zł. Mieszkańcy powiatu górowskiego w 2016 roku otrzymali dofinansowanie ze środków PFRON do zakupu: 1) przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych: aparaty słuchowe, wkładki uszne, system wspomagający słyszenie, obuwie ortopedyczne, pieluchomajtki, cewniki, worki do zbioru moczu, worki stomje, wózki inwalidzkie o napędzie elektrycznym, materace przeciwodleżynowe, balkoniki, protezy uda i podudzi, obuwie ortopedyczne, peruki i ortezy korygujące zaburzenia osiowe i gorsety. 2) sprzętu rehabilitacyjnego: rower stacjonarny, orbitrek magnetyczny, bieżnia elektryczna, kabiny prysznicowe z hydromasażem, wanny z hydromasażem rowery trójkołowe. 2.4 Likwidacja barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się Tabela Nr12: dofinansowanie do likwidacji barier architektonicznych w 2016 roku lp. Wyszczególnienie Dzieci Dorośli 1 Ilość złożonych wniosków 0 6 2 Ilość wniosków rozpatrzonych pozytywnie 0 0 3 Ilość wniosków bez rozpoznania 0 0 (zgon wnioskodawcy) 4 Ilość wniosków rozpatrzonych negatywnie z uwagi na 0 0 niespełnianie kryterium 5 Liczba osób, które zrezygnowały z dofinansowania 0 0 6 Ilość wniosków rozpatrzonych negatywnie z powodu 0 6 braku środków Wartość dofinansowania 0,00 0,00 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z PCPR w Górze Tabela Nr 13: dofinansowanie do likwidacji barier technicznych w 2016 roku lp. Wyszczególnienie Dzieci Dorośli 1 Ilość złożonych wniosków 0 24 2 Ilość wniosków rozpatrzonych pozytywnie 0 8 3 Ilość wniosków bez rozpoznania (zgon wnioskodawcy) 0 2 4 Ilość wniosków rozpatrzonych negatywnie z powodu 0 14 braku środków Wartość dofinansowania 0 15 322,02 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z PCPR w Górze 22

Tabela nr 14: dofinansowanie do likwidacji barier w komunikowaniu się w 2016 roku Lp. Wyszczególnienie Dzieci Dorośli 1 Ilość złożonych wniosków 7 14 2 Ilość wniosków rozpatrzonych pozytywnie 5 7 3 Ilość wniosków bez rozpatrzenia (zgon wnioskodawcy) 0 0 4 Ilość wniosków rozpatrzonych negatywnie z uwagi na 2 4 niespełnianie kryterium 5 Ilość wniosków rozpatrzonych negatywnie z powodu brak 0 3 środków Wartość dofinansowania 6 945,00 7 360,00 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z PCPR w Górze Tabela Nr15: Wartość udzielonego dofinansowania do likwidacji barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się w 2016 roku lp. Wyszczególnienie dzieci dorośli Razem 1 likwidacja barier architektonicznych 0,00 0,00 0,00 2 likwidacja barier technicznych 0,00 15 322,02 15 322,02 3 likwidacja barier w komunikowaniu się 6 945,00 7 360,00 14 305,00 Wartość dofinansowania 6 945,00 22 682,02 29 627,02 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z PCPR w Górze Kwota wydatkowana na dofinansowanie do likwidacji barier: 29 627,02 zł Mieszkańcy powiatu górowskiego w 2016 roku otrzymali z dofinansowanie ze środków PFRON w ramach likwidacji barier do: 1) likwidacji barier technicznych: schodołaz, oprzyrządowanie łazienki, sprzęt AGD (robot wielofunkcyjny kuchenny i pralka automatyczna), łóżko ortopedyczne, krzesło prysznicowe. 2) likwidacji barier w komunikowaniu się: laptopy, komputery stacjonarne z oprzyrządowaniem, specjalistyczne programy logopedyczne, urządzenia wielofunkcyjne. W 2016 roku z uwagi na znaczny niedobór środków nie realizowano zadanialikwidacja barier architektonicznych. By w pełni realizować zadania z zakresy rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych w Powiecie Górowskim, konieczne jest zapewnienie odpowiedniego poziomu ich finansowania. Powiat Górowski otrzymał w 2016 roku z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych środki o 11 240,00 zł niższe w porównaniu do 2015 roku. Co roku wzrasta ilość wniosków składanych do Powiatowego Centrum Pomocy 23

Rodzinie w Górze, lecz z powodu ograniczenia środków wiele z nich nie może być realizowanych. Przepisy prawne wprawdzie uwzględniają potrzeby i prawa osób niepełnosprawnych, jednak z uwagi na niedobór środków nie znajdują praktycznego zastosowania. Nowe regulacje prawne określają również możliwość zwiększenia dofinansowania, bez przyznania dodatkowych środków na ten cel, w żaden sposób nie przyczyniają się do poprawy sytuacji osób niepełnosprawnych. W związku ze znacznym niedoborem środków PFRON przyznanych dla Powiatu Górowskiego w 2016 roku, w stosunku do realnych potrzeb mieszkańców Powiatu Górowskiego, zwrócono uwagę na największe problemy oraz wskazano tylko część osób najbardziej potrzebujących. 5. Pilotażowy program Aktywny samorząd Powiat górowski kontynuuje realizację pilotażowego programu Aktywny Samorząd, rozpoczętego w 2012 roku, którego koordynatorem jest PCPR w Górze. Po raz kolejny już pozyskano środki z PFRON na realizację pilotażowego programu Aktywny samorząd w 2016 roku, którego celem jest wyeliminowanie lub zmniejszenie barier ograniczających uczestnictwo beneficjentów pomocy w życiu społecznym, zawodowym i w dostępie do edukacji. Formy wsparcia przewidziane w programie adresowane są do uprawnionych osób fizycznych i dotyczą likwidacji barier ograniczających społeczne i zawodowe funkcjonowanie osób niepełnosprawnych. Tabela nr 16: Środki finansowe z PFRON wykorzystane na realizację programu Aktywny samorząd w 2016r z podziałem na moduły i poszczególne obszary Lp. Obszar wsparcia Ilość złożonych wniosków / Ilość zawartych umów Kwota dofinansowania Moduł I likwidacja barier utrudniających aktywizację społeczną i zawodową Obszar A likwidacja barier transportowych 1 Zadanie 2 pomoc w uzyskaniu prawa jazdy kat B 1/1 1124,62 Obszar B likwidacja barier w dostępie do uczestnictwa w społeczeństwie informacyjnym 2 Zdanie 1 pomoc w zakupie sprzętu elektronicznego lub jego elementów oraz oprogramowania 2/2 12960,05 Obszar C likwidacja barier w poruszaniu się 24

3 Zadanie 2 pomoc w utrzymaniu sprawności 9/4 7800,00 technicznej wózka inwalidzkiego 4 Zadanie 3 pomoc w zakupie protezy 2/1 20200,00 Obszar D pomoc w utrzymaniu aktywności zawodowej poprzez zapewnienie opieki dla osoby zależnej 5 Zadanie 1 zapewnienie opieki dla osoby zależnej 3/3 2612, 27 Razem moduł I 44696,94 Moduł II Pomoc w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym 1 Pomoc w uzyskaniu wykształcenia na poziomie 32/30 52832,20 wyższym 2 Razem 97 529,14 3 Obsługa programu 6936,04 4 Promocja programu 1387,20 5 Ewaluacja programu 693,59 6 Ogółem wydatkowano 106 545,97 7 Kwota otrzymana z PFRON 147 737,88 Do wykorzystania w 2017 roku 41 191,91 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z PCPR w Górze. Wysokość środków pozyskanych przez PCPR z PFRON w roku sprawozdawczym umożliwiła realizację wsparcia wszystkim osobom, które spełniały kryteria wynikające z warunków brzegowych opracowanych przez PFRON. Z uwagi na zmianę wytycznych Zarządu PFRON podjętej Uchwały w sprawie realizacji pilotażowego Programu Aktywny Samorząd obowiązujących na 2016 rok środki otrzymane w 2016 roku wykorzystano częściowo, różnica pozostała do wykorzystana do końca kwietnia 2017 roku. 7. Obsługa administracyjna Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności W strukturze Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Górze usytuowany jest Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności, zajmujący się orzekaniem do celów poza rentowych. Osoba, która uzyska status osoby niepełnosprawnej nabywa uprawnienia do korzystania z ulg i uprawnień osób niepełnosprawnych. PCPR prowadzi obsługę administracyjno-biurową i finansową zespołu. W ramach tej obsługi w 2016roku: 1. Przyjęto ogółem 1398 wniosków w tym: 25