Program współfinansowany ze środków Unii Europejskiej ŻYWNOŚCIOWEGO ORAZ ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH 2004-2006



Podobne dokumenty
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 326/331 ZAŁĄCZNIKI

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 202/329 ZAŁĄCZNIKI DO TRAKTATU O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ

Wsparcie innowacji na obszarach wiejskich - działanie Współpraca. Lubań,

Uwaga: ubiegający się o dofinansowanie projektu nie wypełnia pól zaciemnionych. X 3. Typ projektu Dochodowy

Oś 3 / oś 4 LEADER Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej

Wykaz dokumentów, które należy dołączyć do wniosku o płatność

Różnicowanie w kierunku. - kryteria dostępu, koszty kwalifikowane, dokumentacja aplikacyjna

Wykaz dokumentów, które należy dołączyć do wniosku o płatność

Wykaz dokumentów, które należy dołączyć do wniosku o płatność

Oś 3 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej

Wykaz dokumentów, które należy dołączyć do wniosku o płatność

Wykaz dokumentów, które należy dołączyć do wniosku o płatność

Działanie 1.1 Inwestycje w gospodarstwach rolnych

Informacja dla beneficjentów Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich

Wykaz dokumentów, które należy dołączyć do wniosku o płatność

Lista sektorów i działalności w ramach których, nie można uzyskać dofinansowania z tytułu pomocy de mini mis

Warszawa, dnia 8 sierpnia 2013 r. Poz Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 8 lipca 2013 r.

Zespół ds. dotacji unijnych All-grants.pl DZIAŁANIE 311. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej

Tworzenie i rozwój. - kryteria dostępu, koszty kwalifikowane, dokumentacja aplikacyjna

PROGRAM SAPARD WNIOSEK O POMOC FINANSOWĄ DZIAŁANIE 4: RÓŻNICOWANIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ NA OBSZARACH WIEJSKICH

Załącznik nr 2. do umowy przyznania pomocy nr

Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego Departament Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich

RÓŻNICOWANIE W KIERUNKU DZIAŁALNOŚCI NIEROLNICZEJ

Wykaz dokumentów, które należy dołączyć do wniosku o płatność

Przewodnik dla Beneficjenta. Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw

Działanie 311: RÓŻNICOWANIE W KIERUNKU DZIAŁALNOŚCI NIEROLNICZEJ

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich

INSTRUKCJA WYPEŁNIANIA ZAŁĄCZNIKA PP-3 POMOC PUBLICZNA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

Wykaz dokumentów, które należy dołączyć do wniosku o płatność

Finansowe aspekty przedsiębiorczości na obszarach wiejskich

Załącznik nr 1 do ogłoszenia o naborze wniosków nr 5/ Lista wymaganych dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udzielenia wsparcia.

INSTRUKCJA DO WNIOSKU O DOFINANSOWANIE. W ramach IV priorytetu Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko DZIAŁANIE 4.1

A01i/02/2.4. SPO Strona 1 z Uzupełnienie Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego

3.1 NIP 4. ADRES ZAMIESZKANIA / ADRES DO DORĘCZEŃ LUB ADRES GŁÓWNEGO WYKONYWANIA DZIAŁALNOŚCI / ADRES SIEDZIBY BENEFICJENTA. 4.

5.2 Powiat. 5.4 Ulica 5.5 Nr domu 5.6 Nr lokalu 5.7 Miejscowość Adres www Imię Powiat

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

OGŁOSZENIE O NABORZE NR 1/2018. Rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej, lub kulturalnej.

Pomoc finansową udziela się podmiotom z tytułu inwestycji związanych z tworzeniem lub rozwojem mikroprzedsiębiorstw, działających w zakresie:

WNIOSEK O PŁATNOŚĆ* w ramach działania 421 Wdrażanie projektów współpracy

Osoby fizyczne, osoby prawne, wspólnicy spółek cywilnych, spółki osobowe prawa handlowego, które:

Najważniejsze informacje dotyczące konkursu na podejmowanie działalności gospodarczej

INSTRUKCJA WYPEŁNIANIA POSZCZEGÓLNYCH PUNKTÓW FORMULARZA WNIOSKU

Ubiegający się o dofinansowanie (Wnioskodawca) wypełnia wyłącznie białe pola wniosku.

Programy pomocowe dla przedsiębiorców z terenów wiejskich realizowane przez ARiMR. Kraków,

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

FINANSOWANIE INNOWACJI W ROLNICTWIE W RAMACH PROW

WNIOSEK O PŁATNOŚĆ* w ramach działania 413 Wdrażanie Lokalnych Strategii Rozwoju objętego PROW na lata w zakresie małych projektów

OGŁOSZENIE O NABORZE NR 5/2018

5.2 Powiat Adres www Imię Powiat Poczta Nr telefonu Nr faksu

WNIOSEK O PŁATNOŚĆ* 4.7 Ulica 4.8 Nr domu 4.9 Nr lokalu 4.10 Miejscowość Kod pocztowy 4.12 Poczta 4.13 Nr telefonu 4.

Podejmowanie działalności gospodarczej Oborniki

PREMIE NA ROZPOCZĘCIE DZIAŁALNOŚCI POZAROLNICZEJ" W POMOC NA ROZPOCZĘCIE POZAROLNICZEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ NA OBSZARACH WIEJSKICH

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata REGON -

WNIOSEK O PŁATNOŚĆ W RAMACH DZIAŁANIA 431 FUNKCJONOWANIE LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA, NABYWANIE UMIEJĘTNOŚCI I AKTYWIZACJA*

NIE TAK. III. Osoba upoważniona do reprezentowania wnioskodawcy. IV. Dane osoby uprawnionej do kontaktu

Wykaz niektórych artykułów rolnospożywczych. importu do Rosji :08:02

OGŁOSZENIE O NABORZE NR 6/2018

Odnowa i rozwój wsi działanie objęte Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Warszawa październik 2010 r.

LGD Stowarzyszenie Rozwoju Ziemi Płockiej. Plac Wolności Bielsk (24)

LGD Perły y Czarnej Nidy ul. Kielecka 38, Morawica tel wew. 239

DOTYCZY: NABORU WNIOSKÓW W RAMACH PODDZIAŁANIA 4.2 WSPARCIE INWESTYCJI W

II. DANE IDENTYFIKACYJNE BENEFICJENTA 1. Nazwa Beneficjenta 2. Numer Identyfikacyjny 3. NIP Adres www. 5.5 Powiat Kod pocztowy 5.

Wykaz rodzajów działalności gospodarczej wykluczonej z pomocy de minimis lub podlegającej innym ograniczeniom tej pomocy.

ZASADY ROZLICZANIA JEDNORAZOWEJ DOTACJI INWESTYCYJNEJ

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

OGŁOSZENIE O NABORZE NR 2/2018. Miejsce składania wniosków: Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Ziemia Łęczycka Pl. T. Kościuszki Łęczyca

DOFINANSOWANIE NA PODEJMOWANIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Wsparcie ma formę PREMII, której poziom wynosi zł

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Działanie 312 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw

Zasady przyznawania pomocy w ramach działania Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej

5.2. Powiat Powiat Nr lokalu Nr domu

Budowa lub modernizacja dróg lokalnych w ramach poddziałania

OGŁOSZENIE O NABORZE NR 4/2018

WNIOSEK O PŁATNOŚĆ* w ramach działania 413 Wdrażanie Lokalnych Strategii Rozwoju objętego PROW na lata w zakresie małych projektów

OGŁOSZENIE O NABORZE NR 2/2018

Działanie 123: Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej Data przyjęcia i podpis

WNIOSEK* O PŁATNOŚĆ. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Znak sprawy Nr telefonu Adres www. 3.6 Nr lokalu. 4.

Tworzenie lub rozwój inkubatorów przetwórstwa lokalnego w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich

WNIOSEK* O PŁATNOŚĆ. w ramach działania 321 "Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej" Program Rozwoju Obszarów Wiejskich

WoP. Agnieszka Bielska ARiMR OR01 BWI WA

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI

warunków uzyskania wsparcia oraz trybu aplikowania o pomoc dla młodych rolników.

Budowa lub przebudowa ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej, lub kulturalnej

I. 1) NAZWA I ADRES: Dom Pomocy Społecznej im. Św. Brata Alberta w Izdebniku, Izdebnik, woj. małopolskie, tel , faks

Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach PROW

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

LGD Kraina Trzech Rzek

Działania dla przedsiębiorców

Pomoc dla rolników z obszarów Natura 2000

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich

Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Nasza Krajna zachęca osoby. chcące rozpocząć działalność lub rozwinąć prowadzoną już

UMOWA NR... O DOFINANSOWANIE PROJEKTU ZINTEGROWANEGO REALIZOWANEGO W RAMACH DZIAŁANIA...

Omówienie zasad ubiegania się o wsparcie w ramach poddziałania 19.2 Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego

... Znak sprawy (wypełnia UM) 3. NIP Nr telefonu Adres www. 6.9 Nr lokalu Adres www

5.2. Powiat Nr domu Adres www Powiat

Transkrypt:

Program współfinansowany ze środków Unii Europejskiej SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY RESTRUKTURYZACJA I MODERNIZACJA SEKTORA ŻYWNOŚCIOWEGO ORAZ ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH 2004-2006 DZIAŁANIE 2.4 RÓŻNICOWANIE DZIAŁALNOŚCI ROLNICZEJ I ZBLIŻONEJ DO ROLNICTWA W CELU ZAPEWNIENIA RÓŻNORODNOŚCI DZIAŁAŃ LUB ALTERNATYWNYCH ŹRÓDEŁ DOCHODÓW PORADNIK DLA BENEFICJENTÓW DZIAŁANIA 2.4 MATERIAŁ UWZGLĘDNIA ZMIANY Z 12 PAŹDZIERNIKA 2005 R. W UZUPEŁNIENIU SPO RESTRUKTURYZACJA Warszawa, 2005

SZANOWNI PAŃSTWO Z chwilą przystąpienia do Unii Europejskiej Polska uzyskała pełne prawo do korzystania z pomocy przeznaczonej dla krajów członkowskich. Dzięki temu polscy rolnicy i przedsiębiorcy mogą korzystać z pomocy w ramach Wspólnej Polityki Rolnej oraz programów współfinansowanych z Funduszy Strukturalnych UE. Jednym z głównych instrumentów przekształceń strukturalnych w rolnictwie w pierwszych latach po akcesji jest Sektorowy Program Operacyjny (SPO) Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006, podobny pod wieloma względami do Programu SAPARD. SPO Restrukturyzacja... przeznaczony jest głównie dla rolników oraz przedsiębiorców działających w branży przetwórstwa artykułów rolnych i ma na celu: poprawę konkurencyjności oraz trwałego i zrównoważonego rozwoju sektora rolnego, wsparcie dla przemysłu przetwórczego w celu poprawy jego pozycji konkurencyjnej, wsparcie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich. Instytucją wdrażającą dla większości Działań objętych SPO Restrukturyzacja... jest Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Ważnym zadaniem ARiMR jako instytucji wdrażającej jest zapewnienie Państwu jako potencjalnym beneficjentom niezbędnych informacji o zasadach udziału oraz procedurze ubiegania się o dofinansowanie w ramach SPO Restrukturyzacja.... Jedną z form przekazu informacji jest niniejsza broszura, którą przygotowaliśmy specjalnie dla Państwa. Mam nadzieję, iż informacje zawarte w broszurze ułatwią Państwu udział w Programie oraz pozwolą na realizację projektów przyczyniających się do modernizacji polskiego rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich. 2

Jeżeli jesteście Państwo: osobą fizyczną, obywatelem państw członkowskich Unii Europejskiej: rolnikiem lub domownikiem lub osobą prawną, której jednym z celów działalności jest prowadzenie działalności rolniczej to oznacza, że możecie Państwo ubiegać się o dofinansowanie w ramach Działania 2.4 Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów. Rolnikiem jest osoba fizyczna, prowadząca na własny rachunek działalność rolniczą jako posiadacz samoistny (np. właściciel) albo zależny (np. dzierżawca, użytkownik) gospodarstwa rolnego położonego w granicach Rzeczypospolitej Polskiej, która opłaca podatek rolny. Domownikiem jest osoba pełnoletnia, która jest objęta ubezpieczeniem w pełnym zakresie z mocy ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Beneficjentem możny być również małżonek rolnika, który ubiega się o dofinansowanie na takich samych zasadach jak domownik. Osobą prawną jest podmiot wpisany do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, którego celem zgodnie z wpisem do ww. rejestru jest prowadzenie działalności rolniczej i który prowadzi taką działalność w oparciu o gospodarstwo rolne, położone w granicach Rzeczypospolitej Polskiej, będące jego własnością. Gospodarstwem rolnym w ramach niniejszego Działania jest gospodarstwo w rozumieniu Kodeksu Cywilnego, o powierzchni co najmniej 1 ha użytków rolnych. 1. JAKIE WARUNKI NALEŻY SPEŁNIĆ, ABY SKORZYSTAĆ Z DOFINANSOWANIA? Pomoc finansową możecie Państwo uzyskać, jeżeli: projekt uzyska co najmniej 2 punkty (na 6 możliwych) zgodnie z kryteriami przedstawionymi w poniższej tabeli: 1. Bezrobocie na terenie, gdzie znajduje się Państwa gospodarstwo rolne (maksymalnie 2 punkty): gmina zagrożona szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym, 1 punkt bezrobocie w powiecie, w którym znajduje się Państwa gospodarstwo jest wyższe od średniej w województwie w 1 punkt każdym z ostatnich 6 miesięcy. 2. Dochód podatkowy gminy, w której znajduje się Państwa gospodarstwo rolne, w przeliczeniu na 1 mieszkańca, kształtuje się na poziomie: nie więcej niż 75% średniej krajowej, 2 punkty powyżej 75% i nie więcej niż 100%, 1 punkt powyżej 100%. 0 punktów 3. W gospodarstwie rolnym, którego dotyczy projekt, na 1 osobę w nim pracującą przypada nie więcej niż 15 ha przeliczeniowych 1 punkt powierzchni użytków rolnych. 4. Gospodarstwo spełnia kryterium wielkości ekonomicznej przyjęte w Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich dla gospodarstw 1 punkt niskotowarowych. 3

Nie ma znaczenia, na podstawie którego z kryteriów omawiane minimum punktowe zostanie osiągnięte. Jeżeli np. Państwa gospodarstwo rolne znajduje się na terenie gminy, w której dochód podatkowy w przeliczeniu na jednego mieszkańca jest niższy niż 75% średniej krajowej, oznacza to, że uzyskaliście Państwo wymagane minimum. Wykaz powiatów [gmin] zagrożonych szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym, stanowi załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 1999 r. w sprawie określenia powiatów [gmin] zagrożonych szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym (Dz.U. z 30 grudnia 1999 r. Nr 110, poz. 1264 z późn. zm.). Dane dotyczące bezrobocia w powiecie i średniej krajowej bezrobocia publikowane są przez Główny Urząd Statystyczny. Pod uwagę brane są dane z każdego z ostatnich 6 miesięcy przed złożeniem Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu. Wskaźnik G podstawowy dochód podatkowy gminy, a także wskaźnik GG średnia krajowa podstawowego dochodu podatkowego gminy publikowane są przez Ministerstwo Finansów. Informację na ten temat można również uzyskać w Oddziałach Regionalnych ARiMR. Gospodarstwo rolne spełnia kryterium żywotności ekonomicznej przyjęte w PROW dla gospodarstw niskotowarowych, jeżeli posiada żywotność ekonomiczną w przedziale od 2 do 4 ESU. Żywotność ekonomiczną ustala się na podstawie wielkości ekonomicznej danego gospodarstwa rolnego. Jest nią suma nadwyżek bezpośrednich wszystkich działalności wraz z produkcją w działach specjalnych produkcji rolnej, prowadzonych w tym gospodarstwie. Nadwyżki bezpośrednie oblicza się na podstawie wskaźników Standardowych Nadwyżek Bezpośrednich (SGM) wyznaczonych rodzajów produkcji rolnej dla danego regionu kraju. Dla prowadzonej w Państwa gospodarstwie rolnym produkcji mógł nie zostać określony wskaźnik SGM lub wartość nadwyżki bezpośredniej produkcji, liczonej przy pomocy wskaźników SGM jest niższa od wartości wyliczonej na podstawie faktycznych danych z gospodarstwa rolnego. Mogą Państwo wówczas udokumentować spełnienie kryterium żywotności ekonomicznej, przedstawiając wyliczenie wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego na podstawie faktycznych danych z Państwa gospodarstwa rolnego. projekt jest realizowany w miejscowości liczącej do 5 tys. mieszkańców, należącej do gminy wiejskiej lub miejsko-wiejskiej; ograniczenie to dotyczy również miejsca położenia gospodarstwa rolnego; projekt może być realizowany z udziałem innych środków publicznych przyznanych w związku z realizacją tego projektu; nie mają Państwo zaległości podatkowych ani zaległości w opłacaniu składek z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego; projekt jest uzasadniony ekonomicznie, co jest sprawdzane w trakcie oceny Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu; przedłożycie Państwo kopie decyzji, pozwoleń lub opinii administracji publicznej jeżeli z odrębnych przepisów, w szczególności z przepisów sanitarnych, weterynaryjnych, dotyczących warunków zdrowotnych żywności i żywienia, ochrony środowiska oraz warunków utrzymania zwierząt gospodarskich, wynika obowiązek ich uzyskania do realizacji projektu; Powiatowy lekarz weterynarii wydaje zaświadczenie o spełnieniu minimalnych standardów co do higieny i warunków utrzymania zwierząt w gospodarstwie w zakresie niezbędnym do ubiegania się lub otrzymania dofinansowania. w przypadku projektów w zakresie podjęcia działalności: 4

- agroturystycznej lub usług związanych z turystyką i wypoczynkiem, obejmujących tworzenie bazy noclegowej dla turystyki wiejskiej jesteście Państwo zobowiązani przedłożyć opinię jednostki prowadzącej kategoryzację obiektów zakwaterowania potwierdzającą zgodność projektu z wymaganiami standaryzacji, - w zakresie usług hotelarskich świadczonych wyłącznie w obiektach hotelarskich przedłożyć przyrzeczenie zaszeregowania obiektu do odpowiedniego rodzaju i kategorii (promesę) wydaną na podstawie art. 39a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o usługach turystycznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 223, poz. 2268, z późn. zm.); w przypadku projektów w zakresie rozwijania działalności: - w zakresie agroturystyki lub usług związanych z turystyką i wypoczynkiem, obejmujących tworzenie bazy noclegowej dla turystyki wiejskiej jesteście Państwo zobowiązani przedłożyć kopię dokumentu określającego jego kategorię nadaną przez jednostkę nadającą kategorię obiektom zakwaterowania, jeżeli obiekty poddane zostały kategoryzacji, - w zakresie agroturystyki lub usług związanych z turystyką i wypoczynkiem, obejmujących tworzenie bazy noclegowej dla turystyki wiejskiej jesteście Państwo zobowiązani przedłożyć opinię jednostki nadającej kategorie obiektom zakwaterowania potwierdzającą zgodność projektu z wymaganiami standaryzacji, jeżeli obiekt na którym realizowany będzie projekt nie został poddany kategoryzacji, - w zakresie usług hotelarskich świadczonych wyłącznie w obiektach hotelarskich, jesteście Państwo zobowiązani przedłożyć kopię decyzji określającej kategorię obiektu hotelarskiego, nadaną na podstawie art.38 ust.1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o usługach turystycznych; nie mają Państwu ustalonego prawa do: - emerytury, lub - renty stałej albo renty stałej rolniczej, lub - wojskowej renty inwalidzkiej orzeczonej w związku z całkowitą niezdolnością do pracy (I grupa), lub - renty inwalidzkiej z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, lub - renty inwalidzkiej przyznanej na podstawie przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, orzeczonej w związku z całkowitą niezdolnością do pracy (I grupa). 2. JAKIE PROJEKTY MOGĄ BYĆ PRZEDMIOTEM DOFINANSOWANIA? Pomoc finansowa może być Państwu przyznana na realizację projektów, które obejmują: agroturystykę, usługi związane z turystyką i wypoczynkiem, usługi na rzecz rolnictwa i gospodarki leśnej, prowadzenie na małą skalę przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych, 5

sprzedaż bezpośrednią produktów pochodzących z własnego gospodarstwa rolnego. Sprzedaż produktów pochodzących spoza własnego gospodarstwa nawet jeżeli większość produktów pochodzi z własnego gospodarstwa nie może być określana mianem sprzedaży bezpośredniej, wytwarzanie materiałów energetycznych z biomasy (zagospodarowanie słomy, odpadów łąkowych, leśnych) oraz zakładanie plantacji roślin wieloletnich przeznaczonych na cele energetyczne, rzemiosło i rękodzielnictwo, drobne usługi na rzecz mieszkańców obszarów wiejskich, e-commerce sprzedaż lub promocja przez internet produktów rolnych, objętych Załącznikiem I do Traktatu (WE) oraz towarów i usług odpowiadających zakresowi niniejszego Działania. Pod pojęciem agroturystyki rozumie się przypadek, gdzie w czynnym gospodarstwie rolnym, w budynku mieszkalnym znajduje się nie więcej niż 5 pokoi przeznaczonych na wynajem (nie liczy się pomieszczeń wspólnych takich jak np.: salonik, łazienki, kuchnie). Pojęcie czynnego gospodarstwa rolnego oznacza, iż prowadzona jest w nim produkcja rolna. Potwierdzeniem prowadzenia w Państwa gospodarstwie tej produkcji jest wykazanie w tabeli służącej wyliczeniu żywotności ekonomicznej dodatniej wartości (bez względu na spełnienie kryterium określonego dla gospodarstw niskotowarowych pomiędzy 2 a 4 ESU). Szczegółowy wykaz dodatkowych kategorii działalności gospodarczej w ramach Działania 2.4, sporządzony został na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności i zawarty jest w Załączniku nr 7 do Uzupełnienia SPO. Znajdziecie go Państwo również w załączniku nr 2 do niniejszego Poradnika oraz na stronie internetowej www.arimr.gov.pl. 3. NA JAKĄ POMOC MOŻECIE PAŃSTWO LICZYĆ? Pomoc finansowa udzielana jest w formie grantów inwestycyjnych, na zasadzie refundacji (zwrotu) części poniesionych przez Państwa kosztów kwalifikowalnych projektu, tj. tych kosztów realizacji projektu, które mogą podlegać współfinansowaniu w ramach niniejszego Działania. Maksymalny poziom pomocy finansowej może wynosić 50% kosztów kwalifikowalnych. Natomiast maksymalna wysokość pomocy finansowej udzielonej w ramach Działania, jednemu beneficjentowi i gospodarstwu rolnemu nie może przekroczyć 100 tys. zł. Oznacza to, iż w okresie realizacji Programu: jeden beneficjent może otrzymać pomoc w wysokości nie wyższej niż 100 tys. zł, rolnicy oraz domownicy ubiegający się o dofinansowanie projektów realizowanych w ramach jednego gospodarstwa mogą otrzymać łączną pomoc w wysokości nie przekraczającej 100 tys. zł. Dofinansowanie w ramach Działania 2.4 udzielane jest zgodnie z rozporządzeniem 69/2001 z dnia 12 stycznia 2001 roku w sprawie stosowania art. 87 oraz 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis. Oznacza to, iż kwota pomocy publicznej (łącznie z wnioskowaną) nie może przekroczyć 100 tys. euro w okresie kolejnych trzech lat liczonych do dnia przyznania dofinansowania w ramach przedmiotowego projektu. 6

4. JAKIE RODZAJE KOSZTÓW MOGĄ BYĆ OBJĘTE REFUNDACJĄ? Refundacji podlegają wyłącznie koszty kwalifikowalne projektu, dotyczące: rozbudowy, nadbudowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją istniejących budynków mieszkalnych i gospodarczych na cele agroturystyczne oraz ich wyposażenie (pokoje gościnne, pomieszczenia wspólne dla gości, łazienki, kuchnie), urządzania miejsc do wypoczynku, zakupu wyposażenia i sprzętu turystycznego lub rekreacyjnego do działalności turystycznej, a także zwierząt służących do celów terapeutycznych, sportowych lub rekreacyjnych, budowy lub remontu połączonego z modernizacją obiektów budowlanych (z wyłączeniem budowy budynków mieszkalnych), zakupu maszyn, urządzeń, narzędzi i wyposażenia, zakupu sprzętu komputerowego i oprogramowania, zakupu środków transportu na potrzeby świadczenia wyłącznie usług transportowych; pomocą nie jest objęty zakup samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z kierowcą, zakupu środków transportu na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej z wyjątkiem potrzeb świadczenia wyłącznie usług transportowych; pomocą nie jest objęty zakup samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z kierowcą, kwalifikowalny koszt zakupu środków transportu nie może stanowić więcej niż 50% kosztów kwalifikowalnych projektu (z wyłączeniem kosztów ogólnych), zagospodarowania terenu na potrzeby prowadzenia planowanej działalności w ramach projektu, zakupu roślinnego materiału nasadzeniowego na potrzeby zakładania plantacji roślin wieloletnich przeznaczonych na cele energetyczne, robót budowlanych, transportu, instalacji, materiałów i wyposażenia, które są związane bezpośrednio z kosztami wymienionymi powyżej i są niezbędne do osiągnięcia celu projektu. Koszty ogólne związane z przygotowaniem i realizacją projektu są kwalifikowalne w wysokości do 12% pozostałych kosztów kwalifikowalnych projektu. Obejmują one: przygotowanie dokumentacji technicznej, przygotowanie dokumentacji ekonomicznej: kosztorysów, analiz ekonomicznych, planów przedsięwzięć, analiz rynkowych, analiz marketingowych, uzyskanie zaświadczeń, pozwoleń, opłat i wszelkiej dokumentacji związanej z projektem, nadzór urbanistyczny, architektoniczny i budowlany, obsługę geodezyjną, usługi dotyczące zarządzania projektem, nabycie patentów i licencji. 7

Koszty ogólne związane z przygotowaniem projektu mogą być poniesione przez Państwa przed podpisaniem Umowy o dofinansowanie projektu, lecz nie wcześniej niż od 1 stycznia 2004 r., z zastrzeżeniem, że koszty ogóle związane z realizacją projektu (tj. nadzór urbanistyczny, architektoniczny i budowlany oraz usługi dotyczące zarządzania projektem) można ponieść dopiero po podpisaniu Umowy. 5. JAKIE SĄ OGRANICZENIA W ZAKRESIE KOSZTÓW KWALIFIKOWALNYCH: ARiMR nie refunduje kosztów niezgodnych z zasadami ich kwalifikowalności oraz takich, które nie są bezpośrednio związane z realizowanym projektem; Zakup sprzętu, maszyn lub urządzeń używanych może stanowić koszt kwalifikowalny pod warunkiem, że: sprzęt ten w ciągu ostatnich 7 lat od daty zakupu nie został nabyty z wykorzystaniem pomocy krajowej lub wspólnotowej, cena sprzętu nie przekracza jego wartości rynkowej i jest niższa od ceny podobnego nowego sprzętu, sprzęt posiada właściwości techniczne niezbędne do realizacji projektu i spełnia obowiązujące normy i standardy; Wsparciu nie podlega budowa budynków mieszkalnych; Wsparciu nie podlega zakup samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z kierowcą; VAT; koszty leasingu nie są kosztami kwalifikowalnymi. 6. JAKIE DOKUMENTY BĘDĄ POTRZEBNE DO UZYSKANIA DOFINANSOWANIA? Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu Wzór Wniosku można znaleźć na stronach internetowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa www.arimr.gov.pl lub Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi www.minrol.gov.pl. Dokument ten można również pobrać w Oddziale Regionalnym bądź Biurze Powiatowym ARiMR. Wniosek można wypełnić ręcznie bądź elektronicznie za pomocą edytowalnej wersji Wniosku udostępnionej na ww. stronach internetowych. W poprawnym wypełnieniu Wniosku oraz skompletowaniu niezbędnych załączników będzie pomocna Instrukcja wypełniania Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu, również dostępna na tych stronach. Jeżeli będziecie Państwo mieli trudności w przygotowywaniu wniosku, wówczas możecie skorzystać z pomocy instytucji lub podmiotów doradczych a koszty sporządzenia tego dokumentu mogą stanowić koszty kwalifikowalne. Załączniki oraz formularze składane przez Państwa wraz z Wnioskiem o dofinansowanie realizacji projektu Do Wniosku powinni Państwo załączać oryginały dokumentów, chyba że w Instrukcji zostało to określone inaczej. Załączone kopie dokumentów muszą być parafowane na każdej stronie przez Państwa albo osoby Państwa reprezentujące. 8

Niektóre z dokumentów powinni Państwo sporządzić na formularzach udostępnionych przez ARiMR i wypełnić zgodnie z Instrukcją. Dokumenty muszą oprócz podpisów zawierać datę ich sporządzenia. Wzory formularzy oraz Instrukcje ich wypełniania również znajdą Państwo na ww. stronach internetowych. Załączone do Wniosku zaświadczenia dotyczące zobowiązań publiczno-prawnych (np. zaświadczenia z ZUS, KRUS, Urzędu Skarbowego, Urzędu Gminy, itd.) muszą być aktualne. Oznacza to, że data ich wystawienia nie może być wcześniejsza niż 1 miesiąc przed złożeniem Wniosku, chyba że w treści zaświadczenia oraz w Instrukcji zostało to określone inaczej. Załączone dokumenty, takie jak: opinie, protokoły, wypisy, odpisy, zaświadczenia, pozwolenia itp., uznawane są przez ARiMR za ważne bezterminowo, jeżeli w ich treści oraz w Instrukcji nie określono inaczej. A. Załączniki dotyczące identyfikacji Wnioskodawcy: Osoba fizyczna: kopia dokumentu tożsamości - części dotyczącej danych osobowych dokument obowiązkowy, zaświadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) o braku zaległości w opłacaniu składek z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego albo zaświadczenie o niefigurowaniu w ewidencji płatników ZUS dokument obowiązkowy, zaświadczenie wydane przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) o braku zaległości w opłacaniu składek z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego albo o zaświadczenie o niefigurowaniu w ewidencji płatników dokument obowiązkowy, zaświadczenie wydane przez KRUS, potwierdzające, że domownik, w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, jest objęty ubezpieczeniem z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego dokument obowiązkowy załączany w przypadku, gdy wnioskodawcą jest domownik, zaświadczenie wydane przez właściwy organ emerytalno-rentowy potwierdzające, że wnioskodawca nie ma ustalonego prawa do - emerytury, - renty stałej albo renty stałej rolniczej, - wojskowej renty inwalidzkiej orzeczonej w związku z całkowitą niezdolnością do pracy (I grupa), - renty inwalidzkiej z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, - renty inwalidzkiej przyznanej na podstawie przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin orzeczonej w związku z całkowitą niezdolnością do pracy (I grupa), dokumenty obowiązkowe zaświadczenie wydane przez naczelnika urzędu skarbowego o braku zaległości podatkowych albo o niefigurowaniu w ewidencji płatników dokument obowiązkowy, 9

Osoba prawna: odpis z rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, z którego wynika, że jednym z celów działalności wnioskodawcy, zgodnie z wpisem do ww. rejestru, jest prowadzenie działalności rolniczej dokument obowiązkowy, Data wystawienia odpisu z KRS nie powinna być wcześniejsza niż 3 miesiące przed wpływem Wniosku. zaświadczenie z ZUS o braku zaległości w opłacaniu składek z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego dokument obowiązkowy, zaświadczenie wydane przez naczelnika urzędu skarbowego o braku zaległości podatkowych dokument obowiązkowy, kopia umowy, statutu lub regulaminu organizacyjnego dokumenty obowiązkowe załączane do Wniosku odpowiednio w zależności od formy prawnej wnioskodawcy. B. Załączniki dotyczące prowadzonej działalności i projektu: kopia zaświadczenia o nadaniu numeru w krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej (REGON) dokument obowiązkowy załączany do Wniosku, jeżeli projekt dotyczy rozwijania prowadzonej działalności gospodarczej, zaświadczenie wydane przez wójta (burmistrza) o wielkości gospodarstwa rolnego i braku zaległości podatkowych dokumenty obowiązkowe, opis zadań wymienionych w zestawieniu rzeczowo-finansowym projektu dokument obowiązkowy załączany w oryginale sporządzonym na formularzu udostępnionym przez ARiMR, W przypadku zadania, którego planowany koszt (w kwocie netto) jest wyższy niż 50 tys. zł do Opisu zadań zobowiązani są Państwo dołączyć: kopie zapytań ofertowych wysłanych do co najmniej 5 dostawców wraz z potwierdzeniem ich wysłania, kopie co najmniej 3 ważnych ofert na zakup lub wykonanie zadań, uzasadnienie wyboru najkorzystniejszej oferty. Obowiązek uzasadniania planowanych kosztów poprzez przedstawianie ofert na realizację przewidzianych projektem zadań nie dotyczy robót budowlanych i remontowych oraz zakupu sprzętu, maszyn lub urządzeń używanych, a także tych wnioskodawców, którzy zobowiązani są stosować przepisy o zamówieniach publicznych. W uzasadnionych przypadkach, jeżeli wynika to z przyjętej technologii produkcji, mogą Państwo przedłożyć jedną ofertę. ekonomiczny plan projektu dokument obowiązkowy załączany w oryginale sporządzonym na formularzu udostępnionym przez ARiMR, wyliczenie żywotności ekonomicznej gospodarstwa rolnego na podstawie wartości standardowej nadwyżki bezpośredniej (SGM) dokument obowiązkowy załączany w oryginale sporządzonym na formularzu udostępnionym przez ARiMR, 10

kopia dokumentu potwierdzającego tytuł prawny do gospodarstwa rolnego, którego dotyczy dofinansowanie, potwierdzona za zgodność z oryginałem przez notariusza lub pracownika ARiMR dokument obowiązkowy, dokument potwierdzający zgodę właściciela nieruchomości na realizację projektu dokument obowiązkowy, jeżeli projekt realizowany jest na nieruchomości niebędącej własnością wnioskodawcy, kopie dokumentów potwierdzających udzielenie wnioskodawcy pomocy publicznej, do której zgodnie z rozporządzeniem 69/2001/WE z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (Dz. Urz. WE L 010 z 13.01.2001) stosuje się art. 87 i 88 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, w okresie trzech kolejnych lat, liczonych do dnia przyznania dofinansowania na realizację projektu dokumenty obowiązkowe, jeżeli wnioskodawca uzyskał pomoc publiczną jako pomoc de minimis, pełnomocnictwo, jeżeli zostało udzielone oryginał lub potwierdzona notarialnie kopia, opinia jednostki prowadzącej kategoryzację obiektów zakwaterowania potwierdzająca zgodność projektu z wymogami standaryzacji, Zasady wydawania opinii oraz wszelkie potrzebne dokumenty w tym listę inspektorów Wiejskiej Bazy Noclegowej możecie Państwo znaleźć na stronie internetowej PFTW GG www.agroturystyka.pl moduł Fundusze UE, ARiMR www.arimr.gov.pl oraz MRiRW www.minrol.gov.pl. Wymóg uzyskania opinii o zgodności projektu z wymogami standaryzacji dotyczy wszystkich ubiegających się o dofinansowanie projektów dotyczących podjęcia działalności w zakresie agroturystyki lub usług związanych z turystyką i wypoczynkiem, obejmujących tworzenie lub rozwijanie bazy noclegowej dla turystyki wiejskiej. przyrzeczenie zaszeregowania obiektu hotelarskiego do odpowiedniego rodzaju i kategorii wydane na podstawie art. 39a ust.2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz.U. z 2004 r., Nr 223, poz. 2268 i Nr 273, poz. 2703) dokument obowiązkowy, jeżeli projekt dotyczy podjęcia działalności w zakresie usług hotelarskich świadczonych wyłącznie w obiektach hotelarskich, kopia dokumentu określającego kategorię obiektu zakwaterowania nadana przez jednostkę nadającą kategorię obiektom zakwaterowania, które poddane zostały kategoryzacji dokument obowiązkowy, jeżeli projekt dotyczy rozwijania działalności w zakresie agroturystyki lub usług związanych z turystyką i wypoczynkiem obejmujących tworzenie bazy noclegowej dla turystyki wiejskiej, a obiekt został poddany kategoryzacji, opinia jednostki nadającej kategorię obiektom zakwaterowania potwierdzająca zgodność projektu z wymogami standaryzacji dokument obowiązkowy, jeżeli projekt dotyczy rozwijania działalności w zakresie agroturystyki lub usług związanych z turystyką i wypoczynkiem obejmujących tworzenie bazy noclegowej dla turystyki wiejskiej, a obiekt nie został poddany kategoryzacji, kopia decyzji określającej kategorię obiektu hotelarskiego nadana na podstawie art. 38 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych dokument obowiązkowy, jeżeli projekt dotyczy rozwijania działalności w zakresie usług hotelarskich świadczonych wyłącznie w obiektach hotelarskich, 11

kopie decyzji, w tym zezwoleń, pozwoleń lub opinii organów administracji publicznej dokumenty obowiązkowe, jeżeli do realizacji projektu, z odrębnych przepisów, w szczególności z przepisów sanitarnych, weterynaryjnych, dotyczących warunków żywności i żywienia, ochrony środowiska oraz warunków utrzymania zwierząt gospodarskich, wynika obowiązek ich uzyskania. C. Załączniki dotyczące robót budowlanych: Wymienione poniżej załączniki są składane w przypadku, gdy w zakres projektu wchodzą roboty budowlane: kosztorys inwestorski dokument obowiązkowy, Przy sporządzaniu tego dokumentu można skorzystać z Informacji w sprawie kosztorysów inwestorskich na roboty budowlane, zamieszczonej na stronie internetowej Agencji - www.arimr.gov.pl. kopia pozwolenia na budowę lub pozwolenia wodnoprawnego dokument obowiązkowy, jeżeli na podstawie przepisów Prawa budowlanego lub przepisów Prawa wodnego istnieje obowiązek uzyskania tych pozwoleń; pozwolenie musi być prawomocne, kopia dokumentu zgłoszenia właściwemu organowi zamiaru wykonania robót budowlanych, potwierdzona przez ten organ, wraz z: oświadczeniem wnioskodawcy, że w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia zamiaru wykonania robót budowlanych, właściwy organ nie wniósł sprzeciwu lub kopią zaświadczenia wydanego przez właściwy organ, że nie wniósł sprzeciwu wobec zgłoszonego zamiaru wykonania robót budowlanych, dokumenty obowiązkowe, jeżeli na podstawie Prawa budowlanego istnieje obowiązek dokonania takiego zgłoszenia. 7. GDZIE NALEŻY ZŁOŻYĆ WNIOSEK O DOFINANSOWANIE REALIZACJI PROJEKTU? Wypełniony Wniosek wraz z wymaganymi załącznikami powinni Państwo złożyć w Oddziale Regionalnym ARiMR osobiście lub przez pełnomocnika albo przesłać listem poleconym bądź pocztą kurierską. Bardzo ważną informacją dla Państwa jest to, iż powinien być to Oddział Regionalny ARiMR właściwy ze względu na miejsce realizacji projektu. Wnioski przyjmowane są od 15 września 2004 roku. Projekty zgodne z wymogami określonymi dla Działania Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów przyjmowane są do realizacji według kolejności złożenia Wniosków poprawnie wypełnionych wraz z wymaganymi załącznikami, w ramach dostępnych środków. W przypadku, gdy we Wniosku dokonywane są poprawki lub uzupełnienia, o kolejności przyjęcia projektu do realizacji decyduje dzień dokonania ostatniej poprawki lub ostatniego uzupełnienia. Dlatego powinni Państwo dołożyć wszelkich starań, aby Wniosek został złożony na obowiązującym formularzu oraz był w chwili jego składania, kompletny i poprawny, a by nie został odesłany Państwu do uzupełnienia. 12

8. CO SIĘ DZIEJE Z WNIOSKIEM O DOFINANSOWANIE REALIZACJI PROJEKTU W ODDZIALE REGIONALNYM ARiMR? Dniem złożenia Wniosku jest dzień wpływu do Oddziału Regionalnego ARiMR poprawnie wypełnionego Wniosku wraz z wymaganymi załącznikami. Złożenie Wniosku do ARiMR potwierdza się pieczęcią z datą wpływu. Niekompletny lub niepoprawny Wniosek wymaga uzupełnienia w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania, o czym jesteście Państwo informowani pisemnie. Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu jest poddawany ocenie: formalnej, w szczególności w zakresie poprawności jego wypełnienia i kompletności załączników, merytorycznej obejmującej w szczególności ocenę: - zgodności projektu z zakresem pomocy przewidzianym w ramach Działania, - zgodności z kryteriami dostępu, w tym efektywności ekonomicznej projektu, - poprawności kalkulacji kosztów i wnioskowanej pomocy. ARiMR sprawdza również zasadność zakresu projektu oraz weryfikuje wysokość planowanych kosztów jego realizacji. Na poszczególnych etapach oceny możecie być Państwo poproszeni o wyjaśnienie wątpliwych kwestii. Jeśli Wniosek przejdzie pozytywnie weryfikację pod kątem zgodności z celami i zasadami Działania oraz dostępne będą środki na sfinansowanie Państwa projektu, następuje podpisanie Umowy o dofinansowanie projektu. 9. UMOWA O DOFINANSOWANIE PROJEKTU Zatwierdzenie projektu do realizacji następuje z dniem zawarcia Umowy o dofinansowanie projektu. Umowa określa m.in.: zakres i cel projektu, wysokość i maksymalny poziom przyznanej pomocy, zobowiązania beneficjenta, warunki i okoliczności w jakich umowa może zostać zmieniona, tryb i warunki dokonywania płatności. Umowa określa zobowiązania ARiMR wobec beneficjenta do współfinansowania planowanego projektu pod warunkiem, że beneficjent zrealizuje projekt w określonym zakresie i terminie, udokumentuje poniesione koszty oraz dotrzyma zobowiązań wynikających z Umowy. Zawarta Umowa może zostać zmieniona na wniosek każdej ze stron. Zmiana warunków Umowy wymaga zachowania formy pisemnej w postaci aneksu pod rygorem nieważności. Tekst Umowy jest Państwu przesyłany, a jej podpisanie następuje w siedzibie Oddziału Regionalnego ARiMR. 10. CO NALEŻY ZROBIĆ PO ZAKOŃCZENIU REALIZACJI PROJEKTU? 13

Po zakończeniu realizacji projektu lub jednego z jego etapów, w celu otrzymania przysługującej Państwu refundacji kosztów kwalifikowalnych, należy złożyć w wersji papierowej i elektronicznej Wniosek o płatność w tym samym Oddziale Regionalnym ARiMR, w którym złożyli Państwo Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu. Wniosek o płatność należy złożyć osobiście lub poprzez upoważnioną osobę. Wzór Wniosku można znaleźć na stronach Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa www.arimr.gov.pl lub Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi www.minrol.gov.pl. Można go również pobrać w Oddziale Regionalnym bądź Biurze Powiatowym ARiMR. Do Wniosku powinni Państwo dołączyć wszelkie wymagane załączniki (w tym dokumenty potwierdzające poniesione koszty). W poprawnym wypełnieniu Wniosku oraz skompletowaniu niezbędnych załączników będzie pomocna Instrukcja do Wniosku o płatność, dostępna na ww. stronach internetowych. Niektóre z dokumentów powinniście Państwo sporządzić na formularzach udostępnionych przez ARiMR, zgodnie z Instrukcją ich wypełniania. Wzory formularzy oraz Instrukcje ich wypełniania znajdą Państwo również na ww. stronach internetowych. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości/niepoprawności złożonej dokumentacji, Wniosek wymagał będzie uzupełnienia/poprawienia w terminie określonym przez ARiMR, o czym zostaniecie Państwo poinformowani pisemnie oraz telefonicznie lub pocztą elektroniczną. Płatności dokonuje się po złożeniu wypełnionego Wniosku wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami oraz stwierdzeniu przez ARiMR zgodności realizacji projektu z Umową oraz po otrzymaniu przez ARiMR środków finansowych. Płatność końcowa w ramach projektu może być dokonana po złożeniu przez Państwa m.in. sprawozdania z realizacji projektu. 11. JAKIE DOKUMENTY BĘDĄ POTRZEBNE DO REFUNDACJI? Do Wniosku o płatność załączają Państwo załączniki w formie kopii potwierdzonych za zgodność z oryginałem przez notariusza, urząd gminy lub pracownika ARiMR, chyba że w Instrukcji zostało to określone inaczej. Załączniki oraz formularze składane wraz z Wnioskiem o płatność: kopie faktur lub dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej, zgodne z zestawieniem z tabeli nr (20) wraz dowodami zapłaty dokumenty obowiązkowe, kopie dokumentów potwierdzające odbiór/wykonanie prac dokumenty obowiązkowe, jeżeli przedmiotem projektu była budowa lub remont połączony z modernizacją obiektów budowlanych lub zakup maszyn i urządzeń wymagających montażu i rozruchu, oznaczone datą i poświadczone za zgodność z oryginałem kopie wyciągów bankowych lub przelewów bankowych, dokumentujących operacje na rachunku, którego Wniosek dotyczy dokumenty obowiązkowe, jeżeli dokonywali Państwo płatności bezgotówkowych, inne dokumenty, wymagane zgodnie z załącznikiem nr 2 do Umowy o dofinansowanie projektu, 14

zestawienie rzeczowo-finansowe z realizacji projektu dokument obowiązkowy załączany w oryginale sporządzonym na formularzu udostępnionym przez ARiMR, oświadczenie o kwalifikowalności VAT nie jest wymagane od beneficjentów Działania 2.4, pomimo zapisu w dokumentach programowych ARiMR, aktualne zaświadczenie wydane przez wójta (burmistrza) o braku zaległości podatkowych dokument obowiązkowy, aktualne zaświadczenie wydane przez naczelnika urzędu skarbowego o braku zaległości podatkowych lub niefigurowaniu w ewidencji płatników dokument obowiązkowy dla osób fizycznych; w przypadku osób prawnych aktualne zaświadczenie o braku zaległości podatkowych, aktualne zaświadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) o braku zaległości w opłacaniu składek z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego lub niefigurowaniu w ewidencji płatników dokument obowiązkowy dla osób fizycznych; w przypadku osób prawnych aktualne zaświadczenie z ZUS o braku zaległości w opłacaniu składek z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego, aktualne zaświadczenie z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) o braku zaległości w opłacaniu składek z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego lub niefigurowaniu w ewidencji płatników (dotyczy osób fizycznych) dokument obowiązkowy dla osób fizycznych, umowy z dostawcami lub wykonawcami zawierające specyfikację będącą podstawą wystawienia każdej z faktur lub innych dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej dokumenty obowiązkowe, jeżeli nazwa towaru lub usługi w przedstawionej fakturze lub dokumencie księgowym o równoważnej wartości dowodowej, odnosi się do umów zawartych przez beneficjenta lub nie pozwala na precyzyjne określenie kosztów kwalifikowanych, opinie i decyzje w zakresie wymagań weterynaryjnych, sanitarnych, ochrony środowiska, a także dotyczące warunków zdrowotnych żywności i żywienia oraz warunków utrzymania zwierząt gospodarskich dokumenty obowiązkowe, jeżeli wymagane są przepisami prawa krajowego w odniesieniu do realizowanego projektu, inne pozwolenia lub licencje niezbędne do rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej dokumenty obowiązkowe załączane do Wniosku o płatność końcową, jeżeli są wymagane przepisami prawa krajowego, W przypadku gdy projekt dotyczył działalności transportowej załączają Państwo wydane przez właściwy organ udzielający licencji zaświadczenie z rejestru wydanych licencji na usługi transportowe, potwierdzające aktualny stan związany z zakupem nowych pojazdów samochodowych (w przypadku rozwijania działalności po zgłoszeniu tych zmian). atesty, świadectwa homologacji, certyfikaty zgodności lub jakości bądź inne dokumenty potwierdzające dopuszczenie maszyn i urządzeń do używania dokumenty obowiązkowe, jeżeli obowiązek ich uzyskania wynika z przepisów prawa krajowego, w odniesieniu do maszyn i urządzeń podlegających współfinansowaniu, o w przypadku posiadania przez beneficjenta oryginału dokumentu kopia poświadczona za zgodność z oryginałem przez notariusza, podmiot, który wydał dokument lub pracownika ARiMR, 15

o w przypadku, gdy oryginał znajduje się u producenta kopia poświadczona za zgodność z oryginałem przez sprzedającego, zaświadczenie z banku o rachunku bankowym, na który mają być przekazane środki finansowe oryginał, Zaświadczenie załączane jest obowiązkowo: o wraz z Wnioskiem o płatność końcową w przypadku, gdy projekt jest realizowany w jednym etapie, o wraz z Wnioskiem o płatność pośrednią w przypadku, gdy projekt jest realizowany w dwóch etapach. sprawozdanie z realizacji projektu (dołączane do Wniosku o płatność końcową) dokument obowiązkowy, załączany w oryginale sporządzonym na formularzu udostępnionym przez ARiMR, uzasadnienie zmian dokonanych w poszczególnych pozycjach zestawienia rzeczowo-finansowego z realizacji projektu, przekraczających 10% w stosunku do wartości wykazanych w zestawieniu rzeczowo-finansowym projektu stanowiącym załącznik nr 1 do Umowy dokument obowiązkowy załączany w oryginale, jeżeli wystąpiły ww. zmiany, opinia wraz z wyceną rzeczoznawcy, stwierdzająca, że cena zakupu używanych: sprzętu, maszyn lub urządzeń nie przekracza wartości rynkowej, oraz że sprzęt ten posiada właściwości techniczne niezbędne do realizacji projektu, a także spełnia obowiązujące normy i standardy dokument obowiązkowy, jeżeli projekt obejmował zakup używanego sprzętu, maszyn lub urządzeń, oświadczenia beneficjenta, że: o sprzęt w ciągu ostatnich 7 lat od dnia zakupu nie został nabyty ze środków pomocy krajowej lub wspólnotowej, o cena tego sprzętu nie przekracza jego wartości rynkowej i jest niższa od ceny podobnego nowego sprzętu, załączane w oryginale, jeżeli projekt obejmował zakup używanego sprzętu, maszyn lub urządzeń, w przypadku projektów realizowanych w zakresie agroturystyki lub usług związanych z turystyką i wypoczynkiem, obejmujących tworzenie bazy noclegowej dla turystyki wiejskiej należy dołączyć do Wniosku o płatność końcową potwierdzone za zgodność z oryginałem kopie następujących dokumentów: o wypis z ewidencji, o której mowa w art. 38 ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych, potwierdzający wpisanie obiektu, którego dotyczy projekt, do tej ewidencji, o dokument określający kategorię obiektu, którego dotyczy projekt, nadaną przez jednostkę nadającą kategorię obiektu zakwaterowania, w przypadku projektów realizowanych w zakresie usług hotelarskich, świadczonych wyłącznie w obiektach hotelarskich należy dołączyć do Wniosku o płatność końcową potwierdzone za zgodność z oryginałem kopie następujących dokumentów: o wypis z ewidencji, o której mowa w art. 38 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych, potwierdzający wpisanie obiektu, którego dotyczy projekt, do tej ewidencji, 16

. o decyzję określającą kategorię obiektu, którego dotyczy projekt, nadaną na podstawie art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych, aktualny wypis z Rejestru Przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym potwierdzający, że beneficjent prowadzi działalność zgodną z projektem dokument obowiązkowy dla osób prawnych dołączany do Wniosku o płatność końcową, zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, zgłoszenie w urzędzie skarbowym rozpoczęcia działalności gospodarczej oraz zaświadczenie o numerze identyfikacyjnym REGON potwierdzające prowadzenie działalności gospodarczej zgodnej z projektem dokument obowiązkowy dla osób fizycznych, dołączany do Wniosku o płatność końcową, informacja na temat stosowanego okresu obrachunkowego, jeżeli okres ten jest inny niż rok kalendarzowy dokument obowiązkowy dla osób prawnych, załączany w oryginale sporządzanym na formularzu udostępnianym przez ARiMR, dowód rejestracyjny, świadectwo homologacji, dokument obowiązkowego ubezpieczenia OC dokumenty obowiązkowe, jeżeli obowiązek ich uzyskania wynika z prawa krajowego, a projekt dotyczy zakupu środków transportu objętych współfinansowaniem, spis załączników złożonych przez beneficjenta wraz z Wnioskiem o płatność dokument obowiązkowy załączany w oryginale sporządzonym na formularzu udostępnionym przez ARiMR. 12. JAKIE SĄ PAŃSTWA OBOWIĄZKI PO UZYSKANIU REFUNDACJI? Zakończenie projektu i uzyskanie refundacji z ARiMR nie kończy naszej współpracy z Państwem. Musicie Państwo pamiętać, że Umowa o dofinansowanie projektu zobowiązuje nie tylko do zrealizowania określonego projektu i złożenia Wniosku o płatność. Z tytułu uzyskanej pomocy będziecie Państwo zobowiązani do: przechowywania całości dokumentacji związanej z realizacją projektu przez okres 5 lat od dnia dokonania przez ARiMR płatności końcowej związanej z jego realizacją, umożliwienia dokonywania przez ARiMR lub inne uprawnione do tego podmioty kontroli dokumentów lub kontroli na miejscu, złożenia ankiety monitorującej, zapewnienia, że obiekty bazy noclegowej, których dotyczyły projekty w zakresie agroturystyki lub usług związanych z turystyką i wypoczynkiem, a także obiekty hotelarskie zachowają standard lub zostanie on podwyższony oraz obiekty te będą ujęte w ewidencji prowadzonej na podstawie art. 38 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o usługach turystycznych, przez okres 5 lat od dokonania płatności końcowej, nie dokonywania zmiany przeznaczenia projektu oraz przeniesienia na rzecz innych osób prawa własności ani zawierania umów przenoszących posiadanie (z wyjątkiem zobowiązań zaciąganych zgodnie z zakresem prowadzonej działalności gospodarczej, które nie są sprzeczne z celem i przeznaczeniem projektu, jeżeli przedmiot projektu służy świadczeniu usług na rzecz osób trzecich) nabytych dóbr, wyremontowanych, wybudowanych lub zmodernizowanych budynków lub budowli z wykorzystaniem środków z pomocy przyznanej na podstawie umowy o dofinansowanie projektu, 17

w okresie realizacji projektu oraz przed upływem 5 lat od dnia dokonania płatności końcowej. Inne zobowiązania beneficjenta określone są w Umowie o dofinansowanie projektu zawartej z ARiMR. Ponadto, prawo do całości lub części pomocy zostanie Państwu odebrane w przypadku, gdy: 1) rozpoczniecie Państwo realizację projektu przed dniem zawarcia umowy, lub 2) złożycie podrobione, przerobione, nierzetelne lub stwierdzające nieprawdę dokumenty lub oświadczenia mające istotny wpływ na przyznanie pomocy, lub 3) niewłaściwie lub w sposób niepełny udokumentujecie realizację projektu, lub 4) zrealizujecie projekt w niepełnym zakresie, nie osiągniecie jego celu lub dokonacie zmiany realizacji projektu w stosunku do postanowień umowy, lub 5) złożycie podrobione, przerobione, nierzetelne lub stwierdzające nieprawdę dokumenty lub oświadczenia mające istotny wpływ na wypłatę pomocy, lub 6) naruszycie zasady zamówień publicznych lub zasady wyboru wykonawców usług lub dostawców towarów w ramach projektów. 13. KONTROLA Z ARiMR Zgodnie z wymogami Komisji Europejskiej ARiMR ma obowiązek przeprowadzania wyrywkowych kontroli w miejscu realizacji projektu. Może to oznaczać, że w trakcie rozpatrywania Wniosku, podczas realizacji projektu lub w ciągu 5 lat od otrzymania pomocy będzie przeprowadzana kontrola mająca na celu sprawdzenie zgodności realizacji projektu z zapisami i zobowiązaniami wynikającymi z Umowy, poświadczenie stanu faktycznego, sprawdzenie zaawansowania realizacji projektu oraz utrzymania przedmiotu Umowy. W przypadku stwierdzenia istotnych niezgodności ARiMR ma prawo odstąpić od Umowy bądź zażądać zwrotu otrzymanej pomocy. Jeżeli wszystkie zobowiązania zostaną przez Państwa wypełnione, ARiMR zwraca Państwu podpisany przy umowie weksel in blanco i tym samym kończy z Państwem współpracę (do czasu złożenia kolejnego Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu). 18

GDZIE MOŻECIE PAŃSTWO SZUKAĆ DODATKOWYCH INFORMACJI? w Oddziałach Regionalnych ARiMR INFOLINIA 0 800 38 00 84 na stronach internetowych: Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, 2004-2006 (SPO): Uzupełnienie SPO: Wnioski o dofinansowanie realizacji projektów, Wniosek o płatność, Instrukcje, wzory formularzy, WPR i Fundusze Strukturalne: www.minrol.gov.pl; www.arimr.gov.pl www.minrol.gov.pl www.arimr.gov.pl www.minrol.gov.pl www.arimr.gov.pl http://europa.eu.int/comm/ Kredyty preferencyjne: www.arimr.gov.pl MGiP: http://www.funduszestrukturalne.gov.pl 19

Załącznik 1-1 - Numer nomenklatury brukselskiej DZIAŁ 1 DZIAŁ 2 DZIAŁ 3 DZIAŁ 4 LISTA, O KTÓREJ MOWA W ARTYKULE 32 TRAKTATU 1-2 - Opis produktów Zwierzęta żywe Mięso i podroby jadalne Ryby, skorupiaki, mięczaki i inne bezkręgowce wodne Produkty mleczarskie; jaja ptasie; miód naturalny; jadalne produkty pochodzenia zwierzęcego, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone DZIAŁ 5 05.04 Jelita, pęcherze i żołądki zwierząt (z wyjątkiem rybich), całe lub w kawałkach, świeże, chłodzone, mrożone, solone, w solance, suszone lub wędzone: 05.15 Produkty pochodzenia zwierzęcego, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone; martwe zwierzęta objęte działami 1 lub 3, nienadające się do spożycia przez ludzi: DZIAŁ 6 Żywe drzewa i inne rośliny; bulwy, korzenie i podobne; cięte i ozdobne liście DZIAŁ 7 Warzywa oraz niektóre korzenie i bulwy jadalne DZIAŁ 8 Owoce i orzechy jadalne; skórki owoców cytrusowych lub melonów DZIAŁ 9 Kawa, herbata i przyprawy, z wyjątkiem herba mate (pozycja Nr 09.03) DZIAŁ 10 Zboża DZIAŁ 11 Produkty przemysłu młynarskiego; słód; skrobie; inulina; gluten pszenny DZIAŁ 12 Nasiona i owoce oleiste; ziarna, nasiona i owoce różne; rośliny przemysłowe i lecznicze; słoma i pasza DZIAŁ 13 ex 13.03 Pektyna DZIAŁ 15 15.01 Słonina i inny przetworzony tłuszcz wieprzowy; przetworzony tłuszcz drobiowy 15.02 Nieprzetworzone tłuszcze wołowe, owcze i koźle; łój (łącznie z "premier jus") wytwarzany z tych tłuszczy 15.03 Stearyna z tłuszczu, oleju i łoju; olej z tłuszczu, oliwy i łoju, nieemulgowany, niemieszany i niepreparowany 15.04 Tłuszcze i oleje z ryb i ssaków morskich, oczyszczane lub nie 15.07 Tłuszcze roślinne, płynne lub stałe, surowe, rafinowane lub oczyszczane 15.12 Tłuszcze i oleje zwierzęce oraz roślinne, uwodorniane, rafinowane lub nie, ale bez dalszej przeróbki 15.13 Margaryna, sztuczna słonina i inne preparowane tłuszcze jadalne 15.17 Pozostałości po oczyszczaniu substancji tłuszczowych i wosków zwierzęcych lub roślinnych DZIAŁ 16 Przetwory z mięsa, ryb lub skorupiaków, mięczaków i innych bezkręgowców wodnych DZIAŁ 17 17.01 Cukier trzcinowy lub buraczany i chemicznie czysta sacharoza, w postaci stałej: 1 1. Wspólny rynek obejmuje także rolnictwo i handel produktami rolnymi. Przez produkty rolne należy rozumieć płody ziemi, produkty pochodzące z hodowli i rybołówstwa, jak również produkty pierwszego przetworzenia, które pozostają w bezpośrednim związku z tymi produktami. 2. Z zastrzeżeniem odmiennych postanowień artykułów 33-38, zasady przewidziane w celu ustanowienia wspólnego rynku stosują się do produktów rolnych. 3. Produkty podlegające postanowieniom artykułów 33-38 są wymienione na liście stanowiącej załącznik I do niniejszego Traktatu. 4. Funkcjonowaniu i rozwojowi wspólnego rynku produktów rolnych musi towarzyszyć ustanowienie wspólnej polityki rolnej. 20

17.02 Inne rodzaje cukru; syropy cukrowe; miód syntetyczny (zmieszany z naturalnym lub nie); karmel 17.03 Melasa, odbarwiona lub nie 17.05 * Cukry, syropy, aromatyzowana melasa lub z dodatkiem barwników (w tym cukier waniliowy lub wanilina), z wyjątkiem soków owocowych z dodatkiem cukru w jakichkolwiek proporcjach DZIAŁ 18 18.01 Ziarna kakaowe, całe lub łamane, surowe lub palone 18.02 Kakaowe łuski, łupiny, osłonki i inne odpady z kakao DZIAŁ 20 Przetwory z warzyw, owoców, orzechów lub innych części roślin DZIAŁ 22 22.04 Moszcz winogronowy, fermentujący lub z fermentacją zatrzymaną w inny sposób niż przez dodanie alkoholu 22.05 Wino ze świeżych winogron; moszcz winogronowy z fermentacją zatrzymaną przez dodanie alkoholu 22.07 Inne napoje na bazie fermentacji (np. jabłecznik, wino z gruszek i miód pitny) ex 22.08 * Alkohol etylowy, denaturowany lub nie, o jakiejkolwiek mocy, otrzymywany z ex 22.09 * produktów rolnych, o których mowa w załączniku I do Traktatu, z wyłączeniem wódek, likierów i innych napojów spirytusowych, złożone preparaty alkoholowe (znane jako skoncentrowane ekstrakty ) do wyrobu napojów. ex 22.10 * ocet i jego substytuty DZIAŁ 23 Pozostałości i odpady przemysłu spożywczego; gotowa pasza dla zwierząt DZIAŁ 24 24.01 Tytoń nieprzetworzony; odpady tytoniowe: DZIAŁ 45 45.01 Korek naturalny surowy; odpady korka; korek kruszony, granulowany lub mielony: DZIAŁ 54 54.01 Len surowy lub przetworzony ale nieprzędzony; pakuły i odpady lniane (w tym skrawki workowe lub rozwłóknianie) DZIAŁ 57 57.01 Konopie naturalne (Cannabis sativa), surowe lub przetworzone ale nieprzędzone; pakuły i odpady z konopi naturalnych (w tym liny oraz skrawki workowe lub rozwłókniane) * Pozycja dodana artykułem 1 rozporządzenia nr 7a Rady Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej z 18 grudnia 1959 roku (Dz.U. 7 z 30.1.1961, str. 71/61). 21