Zespół Szkół Technicznych w Suwałkach Pracownia Sieci Teleinformatycznych KONFIGURACJA SERWERA USŁUG INTERNETOWYCH WWW ORAZ FTP Opracował Sławomir Zielioski Suwałki 2012
Cel ćwiczenia Nabycie praktycznych umiejętności konfigurowania serwera usług www oraz serwera usług ftp Wprowadzenie Podczas niniejszych zajęd nauczysz się, jak można zamienid zwykły komputer pracujący pod systemem operacyjnym Windows w serwer usług www oraz serwer usług ftp. Praktyczne wskazówki wyjaśniające, jak skonfigurowad komputer w roli serwera usług www oraz w roli serwera usług ftp podane są w podręczniku w rozdziale pt. Internetowe usług informacyjne [1]. Wprawdzie przykłady tam zawarte zostały opracowane przy użyciu systemu operacyjnego Windows 2003 Server, jednak mogą one również posłużyd jako ilustracje konfigurowania usług www oraz usług ftp w innych systemach Windows. Zadania 1. Korzystając z udostępnionej przez nauczyciela płyty instalacyjnej, doinstaluj Internetowe Usługi Informacyjne (IIS) do systemu operacyjnego Windows bieżącego komputera, o ile usługi te nie są już zainstalowane w systemie. W tym celu w panelu sterowania wybierz opcję Dodaj lub usuo programy, a następnie wybierz opcję Dodaj/Usuo składniki systemu Windows, znajdującą się na pasku w lewej stronie okna (Rys. 1). Rys. 1. Okno dodawania lub usuwania programów Następnie na liście dostępnych składników zaznacz usługę, którą chcesz zainstalowad, czyli w tym przypadku Internetowe usługi informacyjne (pozostałe usługi na liście można wyłączyd), po czym wybierz Szczegóły, a w nich elementy, które chcesz zainstalowad, tak jak to pokazano str. 2
na rys. 2. Po zaakceptowaniu dokonanego wyboru system poprosi użytkownika o włożenie do napędu płyty instalacyjnej Windows. Należy wówczas postępowad zgodnie z komunikatami Kreatora składników systemu Windows. Rys. 2. Elementy internetowych usług informacyjnych (IIS) 2. Używając języka html stwórz stronę www o zawartości przedstawionej na rys. 3. Wskazówki dotyczące tworzenia stron www w języku html można znaleźd w jednym z publicznie dostępnych kursów internetowych *2, 3]. Zapisad stworzoną stronę na dysku C: komputera bieżącego w katalogu www. Uwaga! Stworzona strona powinna zawierad plik index.htm. str. 3
WITAMY NA NASZEJ STRONIE! Strona testowa pracowni teleinformatyki stworzona przez (tu podać imiona i nazwiska twórców strony) Suwałki, (tu wpisać dzisiejszą datę) Rys. 3. Zawartośd strony www 3. Opublikuj w sieci lokalnej stworzoną wcześniej stronę www przy użyciu usługi serwera www. W tym celu wpierw udostępnij w sieci folder C:\www jako zasób sieciowy o nazwie www. Skonfiguruj uprawnienia sieciowe i zabezpieczenia NTFS tak, jak to pokazuje rys. 4 oraz rys. 5. Administratorzy powinni mied pełną kontrolę nad folderem www, natomiast użytkownicy powinni mied jedynie prawa do odczytu (uwaga na błąd w tłumaczeniu w polskiej wersji systemu powinno byd Odczyt i wykonanie, a nie jak błędnie przetłumaczono Zapis i wykonanie), tak jak to pokazano na rys. 5. Podczas konfigurowania zabezpieczeo NTFS należy wyłączyd dziedziczenie po obiektach nadrzędnych. Następnie należy opublikowad folder C:\www jako domyślną witrynę sieci Web tak, aby pod adresem IP bieżącego komputera zgłaszał się plik index.htm. W tym celu we właściwościach domyślnej witryny Web, które można odnaleźd w Narzędziach Administracyjnych, należy ustawid adres IP bieżącego komputera tak, jak to zilustrowano na rys. 6. W niniejszym przykładzie użyto adres IP 192.168.0.119. str. 4
Rys. 4. Uprawnienia sieciowe do udziału www Rys. 5. Zabezpieczenia NTFS folderu www str. 5
Rys. 6. Właściwości domyślnej witryny sieci Web adres IP strony www W kolejnym kroku w zakładce Katalog macierzysty należy tak skonfigurowad ścieżkę lokalną, aby wskazywała ona na folder zawierający stronę www, jak to pokazano na rys. 7. W ostatnim kroku należy wybrad zakładkę Dokumenty i usunąd z listy dokumentów domyślnych wszystkie formaty dokumentów za wyjątkiem formatu index.htm. Po skonfigurowaniu zakładka ta powinna wyglądad tak, jak na rys. 8. Przetestowad poprawnośd skonfigurowanego serwera usług www używając przeglądarki internetowej i wpisując tam adres IP bieżącego komputera. W naszym przykładzie adres ten będzie wyglądał następująco: http://192.168.0.119 Ważne jest, aby test ten przeprowadzid zarówno z lokalnego komputera jak również z innego komputera pracującego w sieci LAN. W przypadku, gdy test ten zakooczył się powodzeniem na komputerze lokalnym i jednocześnie niepowodzenie na komputerze zdalnym, należy sprawdzid ustawienia zapory sieci komputerowej na komputerze będącym serwerem usług www. Po wykonaniu testów i usunięciu ewentualnych usterek zademonstruj nauczycielowi skonfigurowany serwer usług www. str. 6
Rys. 7. Właściwości domyślnej witryny sieci Web ustawienie ścieżki lokalnej str. 7
Rys. 8. Właściwości domyślnej witryny sieci Web ustawienia dokumentów domyślnych Niniejsze i poprzednie zadania dotyczyły konfigurowania komputera w roli serwera usług www. Kolejne zadania dotyczyd będą konfigurowania komputera w roli serwera ftp. 4. Skonfiguruj komputer w roli serwera ftp. Doinstaluj do systemu Usługę FTP w sposób analogiczny do wyżej opisanej instalacji Usługi World Wide Web (patrz rys. 2). Utwórz i udostępnij w sieci folder C:\plikidopobrania jako zasób sieciowy o nazwie plikidopobrania. Skonfiguruj uprawnienia sieciowe i zabezpieczenia NTFS podobnie, jak to miało miejsce powyżej w poprzednich zadaniach w przypadku udziału www. W nowoutworzonym folderze umieśd trzy pliki tekstowe stworzone w programie notepad, o nazwach Plik1.txt, Plik2, txt oraz Plik3.txt. W pierwszym pliku zapisz swoje imię i nazwisko, w drugim zapisz adres IP bieżącego komputera, natomiast w trzecim wpisz adres fizyczny MAC bieżącego komputera. Do identyfikacji adresu fizycznego komputera użyj funkcji ipconfig /all. Następnie uruchom konsolę zarządzania usługami internetowymi i we właściwościach witryny FTP wpisz adres IP bieżącego komputera. W przykładzie używanym w niniejszej instrukcji użyto adresu 192.168.0.119 patrz rys. 9. W kolejnym kroku wybierz zakładkę Katalog macierzysty i w polu Ścieżka lokalna podaj ścieżkę dostępu do nowoutworzonego folderu plikidopobrania. Krok ten zilustrowano na rys. 10. str. 8
Rys. 9. Właściwości domyślnej witryny FTP Adres IP Rys. 10. Właściwości domyślnej witryny FTP ustawienia ścieżki lokalnej str. 9
Przetestuj poprawnośd wykonania niniejszego zadania albo używając klienta ftp albo używając przeglądarki internetowej. W tym drugim przypadku w polu adresu wpisz: ftp://aaa, gdzie aaa oznacza adres IP komputera skonfigurowanego w roli serwera usług ftp. Test ten wykonaj zarówno z komputera lokalnego jak również z innego komputera sieci lokalnej. Po wykonaniu powyższych testów zademonstruj nauczycielowi działający serwer usług ftp. 5. Używając opcji Dodaj/Usuo składniki systemu Windows usuo wcześniej zainstalowane Internetowe Usługi Informacyjne (IIS), a następnie ponownym uruchomieniu komputera skonfiguruj go na nowo w roli serwera usług www. Stwórz stronę internetową o zwartości identycznej z poprzednią. Dodatkowo, korzystając ze środowiska programistycznego HTML 5, dodaj do strony plik wideo w ten sposób, aby użytkownik mógł go odtworzyd. Sposób dodawania plików wideo do stron tworzonych w języku HTML można znaleźd w publicznie dostępnych samouczkach *3+. Zademonstruj nauczycielowi ponownie skonfigurowany serwer usług www z możliwością odtwarzania pliku wideo. 6. Skonfiguruj komputer na nowo w roli serwera usług ftp. Zademonstruj nauczycielowi ponownie skonfigurowany serwer usług ftp. 7. Analizując właściwości domyślnej witryny Web (rys. 6) oraz właściwości domyślnej witryny FTP (rys. 9), napisz w sprawozdaniu, jaki port jest typowo używany do obsługi serwisu www, a jaki port do obsługi serwisu ftp. Opracowanie Pisemne sprawozdanie dokumentujące wykonanie powyższych zadao należy przekazad nauczycielowi na zakooczenie zajęd. Literatura [1] K. Pytel, S. Osetek: Systemy operacyjne i sieci komputerowe. WSiP, Warszawa 2010. [2] Kursk html dla zielonych, http://www.kurshtml.edu.pl (data dostępu styczeo 2012). [3] html tutorial, http://www.w3schools.com (data dostępu styczeo 2012). str. 10