Moduł Mikołajkowe kodowanie I. Przygotowania przed zajęciami: 1. Instalacja środowiska Adobe i programu Scratch. 2. Wgranie plików graficznych i dźwiękowych na komputer. Możemy wgrać je z pendrive na komputer- ta wersja opisana jest w scenariuszu. Pliki wysłane w załączniku. Jeżeli mamy ograniczony czas to możemy skupić się jedynie na tworzeniu skryptów i pobrać na komputer projekt z samą grafiką i dźwiękiem ze Studia Scratch. http://scratch.mit.edu/projects/37013082/ 3. Sprawdzenie czy stanowiska posiadają głośniki, słuchawki. Jeżeli nie, to można w scenariuszu pominąć dodawanie pliku dźwiękowego. 4. Sprawdzenie czy stanowiska posiadają dostęp do Internetu. Jeżeli nie to należy pominąć dodawanie projektu do studia online. II. Tworzymy prostą grę polegającą na tym, że Mikołaj zbiera pogubione prezenty. 1. Omawiamy zasady pracy online i offline. Dane dostępowe do Mikołajkowego Studia online: Użytkownik: mikolajki Hasło: mikolajkikzk 2. Uruchamiamy program i omawiamy jego funkcję: scenę, pudełka z klockami, obszar roboczy itp. 3. Przedstawiamy cel naszej pracy: stworzenie prostej gry. Główny bohater Mikołaj będzie sterowany przez nas za pomocą myszki. Będzie zbierał porozrzucane prezenty. Kiedy będzie się poruszał, będą ruszały się jego nogi czyli stworzymy efekt animacji. Kiedy zbierze prezent powie : ho, ho i otrzyma 1 punkt. Kiedy zbierze wszystkie prezenty ( będzie ich 10) to zmieni się tło na tło z życzeniami Wesołych świąt. 4. Dodajemy tło sceny np. z zimową scenerią ( możliwość wyboru z biblioteki teł). Strona 1
5. Dodajemy duszki prezenty. Pokazujemy możliwość dodawania duszków- prezentów z biblioteki oraz z plików komputera. Prosimy aby uczestnicy dodali duszki i rozmieścili je w dowolnym miejscu na naszej scenie. Pokazujemy możliwość zmiany nazwy duszków, prosimy aby uczestnicy zmienili nazwy duszków według uznania. Pokazujemy, że każdy duszek- prezent ma swoją pozycję- widoczną w prawym górnym rogu obszaru roboczego. 6. Dodajemy duszka- Mikołaja z plików na komputerze. Plik- Mikołaj. Mówimy uczestnikom, że nasz Mikołaj ma podczas chodzenia przebierać nogami. Tłumaczymy zasadę tworzenia prostej animacji, za pomocą zmiany kostiumów. Dodajemy kostiumy Mikołaja : kostium1 i kostium2 7. Tworzenie skryptów Mikołaja. Przypominamy, że scena i każdy duszek do którego tworzymy skrypty musi być zaznaczony niebieską ramką. Tworzymy skrypty Mikołaja więc on musi być zaznaczony niebieską ramką. Pokazujemy obraz pełnoekranowy sceny i pytamy o 2 przyciski w górnym prawym rogu. Uczestnicy sami powinni stwierdzić, że flaga jest do startu gry a czerwony punkt do jej zatrzymania. Pytamy więc czy jest gdzieś klocek odpowiedzialny za uruchomienie gry- z zieloną flagą. Uczestnicy sami powinni go znaleźć. Przypominamy, że nasz Mikołaj ma się poruszać. Prosimy aby uczestnicy znaleźli klocek odpowiedzialny za ruch i dołączyli go do poprzedniego. Prosimy aby uczestnicy uruchomili program. Co się dzieje? Strona 2
- Mikołaj porusza się tylko wtedy gdy klikamy zielona flagę. Porusza się również w dowolnym kierunku, na który my nie mamy wpływu a to my mieliśmy nim sterować za pomocą wskaźnika myszy. Prosimy aby uczestnicy znaleźli klocek który spowoduje, że Mikołaj będzie ustawiał się w stronę naszego wskaźnika myszy. Uruchamiamy program. Czy działa prawidłowo? - Niestety nie działa prawidłowo gdyż Mikołaj tylko porusza się o 5 kroków i ustawia się w kierunku wskaźnika myszy gdy klikniemy zielona flagę a miał się poruszać cały czas czyli zawsze. Prosimy aby znaleźli klocek zawsze. Omawiamy jego kształt i prosimy uczestników aby zastanowili się gdzie go umieścić. Uruchamiamy program? Co się dzieje? Mikołaj porusza się za wskaźnikiem myszy. Chodzi jednak na głowie. Pokazujemy możliwość modyfikacji stylu obrotu na: prawo-lewo Co się teraz powinno wydarzyć? - Mikołaj powinien zbierać prezenty a one powinny znikać. Za każdy prezent powinien otrzymać punkt. Tłumaczymy uczestnikom zasadę tworzenia zmiennych i prosimy aby stworzyli zmienną Punkty lub liczba prezentów. Strona 3
Co się powinno zdarzyć z punktami gdy rozpoczynamy grę? -Powinny się wyzerować. Prosimy więc aby uczniowie znaleźli odpowiedni klocek i umieścili go na początku gry. Powiedzieliśmy sobie, że Mikołaj idąc będzie poruszał nogami- będzie zmieniał swoje kostiumy. Prosimy aby uczniowie znaleźli klocek odpowiedzialny za zmianę kostiumów. Wyjaśniamy różnicę między klockiem następny kostium i zmień kostium na. Prosimy aby umieścili klocek następny kostium we właściwym miejscu i uruchomili program. Co się wydarzyło? - Mikołaj idąc rusza nogami jednak jego ruchy nie są płynne. Tłumaczymy, że w naszej pętli znajduje się wiele klocków i program musi za każdym razem najpierw przesunąć o 5 kroków, później ustawić w kierunku wskaźnika myszy a dopiero zmienić kostium. Wyjaśniamy, że aby zapobiec temu możemy tworzyć wiele skryptów dla 1 duszka. Skrypty te również mogą rozpoczynać się tym samym klockiem. Strona 4
Co się teraz powinno zdarzyć? -Prezenty powinny znikać kiedy są dotknięte przez Mikołaja. 8. Tworzymy skrypty dla duszka- jednego z prezentów. Powiedzieliśmy sobie że prezent ma zniknąć, czyli się ukryć. Prosimy aby uczestnicy znaleźli właściwy klocek. Kiedy ma się ukryć? -Ma się ukryć jeżeli dotknie go Mikołaj. Prosimy aby uczestnicy znaleźli klocek jeżeli i klocek odpowiedzialny za dotyk. Omawiamy budowę tych klocków. Prosimy aby uczestnicy zastanowili się jak połączyć te 3 klocki: ukryj, jeżeli i dotyka. Co jeszcze powinno się wydarzyć gdy Mikołaj dotknie- zbierze prezent? - Musi zwiększyć się liczba punktów i powinien zostać zagrany dźwięk. Tłumaczymy zasadę dodawania dźwięków z biblioteki dźwięków i z plików komputera. Prosimy aby uczestnicy umieścili klocki we właściwym miejscu, aby dodali klocek rozpoczynający z zielona flagą i uruchomili skrypt. Należy pamiętać, że powinien zniknąć prezent dla którego tworzymy skrypt. Strona 5
Czy skrypt działa prawidłowo? - Nie działa prawidłowo. Gdyż program sprawdza nasz warunek jeżeli tylko w momencie kliknięcia zielonej flagi a powinien cały czas- czyli zawsze. Prosimy aby uczestnicy znaleźli klocek zawsze i umieścili go we właściwym miejscu. Prosimy aby uczestnicy uruchomili program 2 razy. Co się stało? - Prezent dla którego napisaliśmy skrypt znikł i nie pojawił się. Prosimy aby znaleźli klocek który umożliwi nam pokazanie duszka, i umieścili go we właściwym miejscu, na początku gry. 9. Kopiowanie skryptu prezentu- do innych duszków prezentów. Wyjaśniamy zasadę kopiowania skryptów do innych duszków. Podkreślamy, że nie można puścić skryptu na środku ekranu gdyż zostanie usunięty. Prosimy aby uczestnicy uruchomili program. Co zauważyli? - Mikołaj rozpoczyna grę w miejscu w którym zebrał ostatni prezent. W efekcie prezent ten się nie pojawia gdyż od razu Mikołaj go dotyka i on znika. Powinniśmy ustalić pozycję startową Mikołaja inną niż prezenty. 10. Rozbudowa skryptów Mikołaja. Strona 6
Prosimy aby uczestnicy ustawili Mikołaja w odpowiednim miejscu i znaleźli klocek z jego pozycją a następnie aby umieścili go we właściwym miejscu w skrypcie. Co jeszcze powinno pojawić się na samym początku gry np. dla innego gracza który jej nie tworzył? - Powinna pojawić się instrukcja, zasady gry. Mikołaj mógłby opowiedzieć o zasadach gry. Wyjaśniamy zasadę komunikatów za pomocą dymków nie dźwięków. Prosimy aby uczestnicy znaleźli właściwy klocek, wpisali w nim odpowiedni komunikat i umieścili we właściwym miejscu. 11. Budowa skryptów sceny. Przypominamy, że scena musi być zaznaczona niebieską ramką. Ustaliliśmy, że po zebraniu wszystkich prezentów których jest 10 zmieni się tło sceny na tło z życzeniami. Prosimy aby uczestnicy dodali 2 tło z plików na komputerze, plik : kzk_swieta Kiedy ma pojawić się to tło? Strona 7
-Ma się pojawić wtedy gdy Mikołaj zbierze wszystkie prezenty czyli liczba prezentów będzie równa 10. Prosimy aby uczestnicy znaleźli klocki odpowiedzialne za: warunek jeżeli, klocek ze znakiem =, i klocek z liczbą prezentów i klocek odpowiedzialny za zmianę tła konkretnie na kzk_swieta. Prosimy aby spróbowali ułożyć z nich skrypt. Czy skrypt działa prawidłowo? - Nie działa prawidłowo bo nie zostało ustawione pierwsze tło na samym początku. Dodatkowo program sprawdza nasz warunek jeżeli tylko w momencie rozpoczęcia gry a powinien cały czas- zawsze. Co możemy jeszcze ulepszyć? - Kiedy zmieniło się tło Mikołaj powinien się też zatrzymać i stanąć w określonym miejscu. Skąd Mikołaj będzie wiedział w którym momencie ma się zatrzymać? - Scena powinna wysłać mu wiadomość. Omawiamy zasadę nadawania i odbierania wiadomości. Prosimy aby uczestnicy znaleźli klocek odpowiedzialny za nadawanie wiadomości i zmienili jego nazwę. Prosimy aby również umieścili go we właściwym miejscu w skrypcie sceny. 12. Rozbudowa skryptów Mikołaja. Przypominamy, że Mikołaj musi być zaznaczony niebieską ramką. Mikołaj musi odebrać wiadomość, że ma się zatrzymać i stanąć w określonym miejscu. Prosimy aby uczestnicy znaleźli klocek odpowiedzialny za odbiór wiadomości, oraz aby ustawili Mikołaja w tym miejscu w którym ma się zatrzymaćwyznaczając jego pozycję klockiem, a także klocek zatrzymujący inne skrypty. Strona 8
13. Dodatkowe modyfikacje skryptów duszków- prezentów. Możemy zmodyfikować program tak aby prezenty pojawiły się dopiero po tym jak Mikołaj wyjaśni nam zasady gry. Do każdego prezentu dodajemy np. na początku klocek ukryj i pokaż po 10 s. Skrypt dla wszystkich prezentów Skrypt dla sceny Skrypty Mikołaja Link do gotowego projektu: http://scratch.mit.edu/projects/37011962/ Strona 9
III. Modyfikacja gry na dwóch graczy. 1. Kopiowanie duszka Mikołaja i modyfikacja jego skryptów. Kopiujemy duszka i zmieniamy jego nazwę na Mikołaj 2 W edytorze grafiki ( najlepiej w trybie wektorowym) zmieniamy np. kolor worka we wszystkich kostiumach Mikołaja2 Zmieniamy klocki odpowiedzialne za ruch teraz będziemy sterować za pomocą klawiszy strzałek, pozycje startową i komunikat. Mikołaj1 Mikołaj 2 Strona 10
Skrypty Mikołaj1, mogą być również zmodyfikowane podobnie jak w przypadku Mikołaj2, lecz w tym przypadku za jego sterowanie mogą odpowiadać klawisze a - lewo, d - prawo, w - góra i s - dół. Mikołaj1 - sterowanie klawiszami a,d,w,s. Skrypty zmiany kostiumów pozostają bez zmian. Zmienia się tez pozycja końcowa Mikołaja Strona 11
Zmienna liczba prezentów została już ukryta nie ma potrzeby dodawania tego klocka u Mikołaja2 2. Modyfikacja skryptów- prezentów. 3. Modyfikacja skryptu sceny Link do gotowego projektu: http://scratch.mit.edu/projects/37012408/ Strona 12
IV.Przydatne informacje dla uczestników. 1. Projekty zapisujemy zgodnie z zasadą: nazwisko _projekt1 np. kowalska_projekt1 Nie używamy polskich znaków, kropek i spacji. 2. Zamieszczanie projektu w Studio. Kliknij: Plik a później Share to Scratch Website W pierwszym polu wpisz nazwę swojego projektu Wpisz: nazwisko_gra Nazwa: mikolajki Hasło: mikolajkikzk Kolejne pola uzupełnij według wzoru. Kliknij OK 3. Praca w domu w Studio online. Konieczny dostęp do Internetu! Otwieramy przeglądarkę i wpisujemy w pasku adresu : http://scratch.mit.edu/ W prawym górnym rogu klikamy : Zaloguj się Hasło: mikolajkikzk Wpisujemy nazwę użytkownika i hasło. Klikamy Zaloguj się Po zalogowaniu klikamy nazwę Studia (przy ikonce kotka w prawym górnym rogu), rozwijamy listę i wybieramy : Moje rzeczy Po wybraniu pojawia się okno ze wszystkimi zamieszczonymi projektami. Po kliknięciu zajrzyj do środka otwiera się okno programu- online, w którym możemy modyfikować projekt. Strona 13
Po modyfikacji projektu należy zapisać zmiany: o Klikając Zapisz jako kopię tworzymy kopię danego projektu o Klikając Zapisz teraz zapisujemy zmiany w tym samym projekcie o Klikając Nowy otwieramy okno nowego projektu o Klikając na pasek z nazwą projektu możemy zmienić jego nazwę Instrukcja instalacji programu Scratch. 1. W przeglądarce wpisujemy adres strony Scratch a: http://scratch.mit.edu 2. W górnym niebieskim pasku wybieramy zakładkę Pomoc 3. Po prawej stronie klikamy na Scratch 2 Offline Editor ( Beta) 4. Odpowiednio do zainstalowanego sytemu na komputerze wybieramy; pobieramy zapisujemy na komputerze i instalujemy Adobe AIR. (System Windows Downoland) 5. Odpowiednio do zainstalowanego systemu na komputerze wybieramy; pobieramy zapisujemy na komputerze i instalujemy Scratch. (System Windows Downoland) Strona 14