PODSUMOWANIE WYNIKÓW ANKIETY PROINŻYNIER ANALIZA PRZYGOTOWANA PRZEZ FINEART COMMUNICATIONS
WPROWADZENIE... 3 ZA POŚREDNICTWEM JAKICH ŹRÓDEŁ ZAMIERZASZ W PIERWSZEJ KOLEJNOŚCI SZUKAĆ PRACY?... 4 Wykres 1: Sposoby poszukiwania pracy... 4 Wykres 2: Odsetek studentów korzystających z targów pracy w podziale na uczelnie... 5 Wykres 3: Źródła poszukiwania pracy w podziale na płeć... 5 JAK WAŻNE JEST DLA CIEBIE ZNALEZIENIE PRACY ZWIĄZANEJ Z KIERUNKIEM STUDIÓW?... 6 Wykres 4: Istotność znalezienia pracy w zawodzie... 6 Wykres 5: Odsetek studentów uważających pracę w zawodzie za bardzo lub raczej ważną... 7 PLANUJESZ PRACOWAĆ W POLSCE, CZY WYJECHAĆ W POSZUKIWANIU PRACY ZA GRANICĘ?... 7 Wykres 6: Preferowane miejsce pracy... 8 Wykres 7: Studenci wyrażający chęć pracy w Polsce w podziale na rok studiów... 9 CO BĘDZIE DLA CIEBIE NAJWAŻNIEJSZE PRZY WYBORZE PRZYSZŁEGO PRACODAWCY?... 9 Wykres 8: Czynniki decydujące o wyborze pracy... 10 W JAK DUŻEJ FIRMIE CHCIAŁBYŚ PRACOWAĆ?... 10 JAK OCENIASZ SZANSE ZNALEZIENIA PRACY W ZAWODZIE W KRAJU?... 10 Wykres 9: Ocena szans znalezienia pracy w zawodzie w Polsce... 11 JAK OCENIASZ SZANSE ZNALEZIENIA PRACY W ZAWODZIE ZA GRANICĄ?... 11 Wykres 10: Ocena szans znalezienia pracy w zawodzie za granicą... 11 Wykres 11: Odsetek studentów uważających, że za granicą łatwiej znajdą pracę... 12 ZNAJOMOŚĆ JĘZYKÓW OBCYCH... 12 Wykres 12: Bardzo dobra znajomość języków... 13 Wykres 13: Dobra znajomość języków... 13 JAKA PENSJA (NETTO) PO STUDIACH BYŁABY DLA CIEBIE SATYSFAKCJONUJĄCA?... 14 Wykres 14: Oczekiwane wynagrodzenie bezpośrednio po studiach... 14 Wykres 15: Oczekiwane wynagrodzenie w podziale na płeć... 15 Wykres 16: Oczekiwania finansowe osób planujących wyjazd z Polski... 15 Wykres 17: Studenci oczekujący wynagrodzenia powyżej 5 000 zł... 16 PODSUMOWANIE... 16 ANKIETA... 17 METODOLOGIA... 19 2
WPROWADZENIE Ogólnopolska kampania PROinżynier, organizowana przez PROCHEM S.A. we współpracy ze Stowarzyszeniem Studentów BEST, miała na celu zbadanie planów i oczekiwań zawodowych przyszłych inżynierów. Postanowiliśmy dowiedzieć się, między innymi, gdzie i w jaki sposób szukają pracy, czego oczekują od pracodawców, oraz czy faktycznie chcą pracować za granicą. W tym celu stworzono specjalną stronę internetową www.proinzynier.pl, na której zamieszczono ankietę skierowaną do studentów pięciu uczelni technicznych w Polsce (Politechniki Warszawskiej, Śląskiej, Łódzkiej, Gdańskiej oraz AGH). Na pytania odpowiedziało blisko 1000 osób. Patronat medialny nad kampanią PROinżynier objęli: Nowy Przemysł, The Warsaw Voice, Gazeta Studencka, Przegląd Techniczny, Specjalista, Magazyn BCC, www.wnp.pl, www.polibuda.info, www.korba.pl, Semestr i Serwis Praca.gazeta.pl. 3
ZA POŚREDNICTWEM JAKICH ŹRÓDEŁ ZAMIERZASZ W PIERWSZEJ KOLEJNOŚCI SZUKAĆ PRACY? Na podstawie odpowiedzi studentów, widać, że najistotniejszym źródłem wiedzy o rynku pracy jest dla nich Internet. Blisko 45% respondentów zamierza szukać przyszłego zatrudnienia właśnie za pośrednictwem sieci www. Część przyszłych inżynierów (23,4%) w pierwszej kolejności sprawdzi portale rekrutacyjne, a pozostali (21,6%) poszukają interesujących ofert bezpośrednio na stronach korporacyjnych potencjalnych pracodawców. W poszukiwaniu zatrudnienia 13,76% osób wybierze się na targi pracy dla przedsiębiorstw zatrudniających inżynierów jest to znak, że warto prezentować profil działalności swojej firmy właśnie podczas takich imprez. Wykres 1: Sposoby poszukiwania pracy Sposoby poszukiwania pracy 2 2 23,39% 21,59% 1 1 13,76% 11,64% 11,01% 7,83% 6,56% 3,81% 0,42% portale rekrutacyjne strony korporacyjne firm targi pracy rodzina/przyjaciele/znajomi prasa networking ulotki, ogłoszenia na uczelni biura pośrednictwa pracy urzędy pracy Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 1 Analiza odpowiedzi na pytanie o źródła, za pośrednictwem których studenci poszukują pracy w podziale na uczelnie pokazuje, że studenci z różnych regionów poszukując pracy korzystają z podobnych źródeł informacji. Relatywnie największe zróżnicowanie można zaobserwować w skłonności do korzystania z ofert prezentowanych podczas targów pracy. Przy ogólnym odsetku na poziomie 13,76% dla wszystkich przebadanych studentów, z targów pracy korzysta aż 18,79% studentów krakowskiej AGH i jedynie 8,89% Politechniki Gdańskiej. 4
Wykres 2: Odsetek studentów korzystających z targów pracy w podziale na uczelnie Odsetek studentów korzystających z targów pracy w podziale na uczelnie 2 18,00% 16,00% 14,00% 12,00% 1 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 18,79% AGH 13,75% Politechnika Warszawska 11,48% Politechnika Śląska 10,81% Politechnika Łódzka 8,89% Politechnika Gdańska Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 1 Większe różnice niż w przypadku uczelni dostrzegamy analizując rozkład odpowiedzi w zależności od płci. Kobiety dużo częściej niż mężczyźni deklarują, że poszukując pracy przeglądają ogłoszenia prasowe (16,95% kobiet i 9,03% mężczyzn). Częściej też odwiedzają biura pośrednictwa pracy (6,36% kobiet i 2,96% mężczyzn). Z drugiej strony mężczyźni ponad dwa razy częściej niż kobiety poszukując pracy próbują korzystać ze znajomości (13,40% mężczyzn i 6,36% kobiet). Pozostałe sposoby poszukiwania pracy cieszą się podobnym zainteresowaniem kobiet i mężczyzn. Wykres 3: Źródła poszukiwania pracy w podziale na płeć Źródła poszukiwania pracy w podziale na płeć 18,00% 16,00% 16,95% 14,00% 12,00% 13,40% 1 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 9,03% 6,36% 2,96% 6,36% kobiety mężczyźni ogłoszenia w prasie biura pośrednictwa pracy znajomi Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 1 5
Sposoby poszukiwania pracy nie są także ściśle związane z etapem studiów. Studenci wszystkich lat w podobnym stopniu korzystają z większości dostępnych form poszukiwania pracy, z dwoma wyjątkami. Po pierwsze, wraz ze wzrostem liczby lat spędzonych na uczelni spada zainteresowanie ulotkami i ogłoszeniami zamieszczanymi na tablicach na uczelni (w ten sposób szuka pracy 12,63% studentów I roku i tylko 3,07% studentów V roku); natomiast rośnie zainteresowanie portalami rekrutacyjnymi (korzysta z nich 21,05% studentów I roku, jedynie 19,11 II roku i aż 30,26% studentów V roku). WNIOSKI: Dla studentów Internet jest istotnym źródłem wiedzy o rynku pracy. Blisko 45% respondentów zamierza szukać przyszłego zatrudniania właśnie za pośrednictwem sieci. Wraz ze wzrostem liczby lat spędzonych na studiach spada zainteresowanie ulotkami i ogłoszeniami zamieszczanymi na tablicach na uczelni (12,63% I roku i tylko 3,07% V roku); natomiast rośnie zainteresowanie portalami rekrutacyjnymi (21,05% I roku, 19,11% II roku i aż 30,26% V roku). JAK WAŻNE JEST DLA CIEBIE ZNALEZIENIE PRACY ZWIĄZANEJ Z KIERUNKIEM STUDIÓW? Ogromna większość studentów (ok. 90%) uważa znalezienie pracy w swoim zawodzie za istotne, tylko niecałe 3% nie zwraca na to kryterium uwagi. Jest to sygnałem dla firm, że warto nawiązywać współpracę z wydziałami kształcącymi specjalistów z konkretnej branży (koła naukowe, programy dokształcania, stypendia, itp.). Wykres 4: Istotność znalezienia pracy w zawodzie Znalezienie pracy w zawodzie jest dla mnie... 5 4 4 3 3 2 2 1 1 49,42% 40,63% 6,98% bardzo ważne raczej ważne obojętne raczej nieważne 1,59% 1,38% zupełnie nieważne Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 2 Różnice między studentami poszczególnych uczelni nie są w tym przypadku znaczące. Studenci z badanych ośrodków w ponad 85% odpowiedzieli, że znalezienie pracy w zawodzie jest dla nich bardzo ważne lub raczej ważne. Najwięcej takich odpowiedzi udzielili studenci Politechniki Gdańskiej aż dla 96,67% z nich praca w zawodzie jest ważna. Stosunkowo najbardziej elastyczni i otwarci na propozycje zawodowe są studenci Politechniki Łódzkiej, niemal 15% zgodzi się na pracę w innym zawodzie niż wyuczony. 6
Wykres 5: Odsetek studentów uważających pracę w zawodzie za bardzo lub raczej ważną Odsetek studentów poszczególnych uczelni uznających znalezienie pracy w zawodzie za bardzo lub raczej ważne 98,00% 96,00% 96,67% 94,00% 92,00% 9 88,00% 91,63% 86,00% 87,27% 86,89% 86,49% 84,00% 82,00% 8 Politechnika Gdańska Politechnika Warszaw ska AGH Politechnika Śląska Politechnika Łódzka Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 2 Także płeć nie ma wpływu na chęć znalezienia pracy w zawodzie. Jest to ważne dla 9 na 10 studentów, zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Jeszcze mniejsze różnice pojawiają się, gdy wyniki podzielimy ze względu na rok studiów różnice nie przekraczają jednego punktu procentowego. WNIOSKI: Ogromna większość studentów (ok. 90%) uważa znalezienie pracy w swoim zawodzie za istotne, tylko niecałe 3% nie zwraca na to kryterium uwagi. PLANUJESZ PRACOWAĆ W POLSCE, CZY WYJECHAĆ W POSZUKIWANIU PRACY ZA GRANICĘ? Kolejny pozytywny trend widać w odpowiedziach na pytanie o preferowane miejsce pracy większość studentów chce pozostać w kraju. Prawie ¼ osób zadeklarowała bezwzględną chęć pracy w Polsce, a kolejne 53% wolałoby pracować w kraju, jednak nie wykluczają możliwości wyjazdu na pewien czas do pracy za granicę. Tylko 4% studentów chce wyjechać z Polski na stałe. 7
Wykres 6: Preferowane miejsce pracy Preferowane miejsce pracy 6 5 52,70% 4 3 2 24,97% 1 8,99% 7,72% 4,13% wolałbym w Polsce, ale może wyjadę chcę pracować w Polsce jest mi obojętne chcę wyjechać, ale nie na stałe chcę wyjechać na stałe Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 5 Do ciekawych wniosków prowadzi analiza pytań związanych z perspektywami pracy w kraju i za granicą. Stosunkowo niewielkie różnice dzielą studentów poszczególnych uczelni a także studentów i studentki, ale warto zwrócić uwagę na odpowiedzi w podziale na studentów poszczególnych lat studiów. W znaczący sposób z każdym rokiem studiów rośnie odsetek osób deklarujących chęć pozostania po studiach w kraju i podjęcia tu pracy. 18,95% studentów I roku twierdzi, że chce pracować w Polsce, ale z każdym kolejnym rokiem odsetek takich osób się zwiększa. Wśród studentów V roku ponad 27% deklaruje chęć pozostania w kraju. Taka struktura odpowiedzi może oznaczać, że osoby rozpoczynające studia mają duże oczekiwania i wyobrażenia związane z pracą za granicą. Natomiast osoby kończące naukę na uczelni mają większe doświadczenie, świadomość rzeczywistej sytuacji na rynku pracy, zarówno szans, jakie daje praca w Polsce, jak i zagrożeń płynących z pracy za granicą. 8
Wykres 7: Studenci wyrażający chęć pracy w Polsce w podziale na rok studiów Odsetek studentów wyrażających chęć pracy w Polsce w podziale ze względu na rok studiów 3 2 25,88% 26,64% 27,19% 2 1 1 18,95% 21,82% I rok II rok III rok IV rok V rok Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 5 WNIOSKI: Prawie ¼ osób zadeklarowała chęć podjęcia pracy w Polsce, a kolejne 53% wolałoby pracować w kraju, jednak nie wykluczają możliwości wyjazdu na pewien czas do pracy za granicę. Tylko 4% studentów chce wyjechać na stałe. W znaczący sposób z każdym rokiem studiów rośnie odsetek osób deklarujących chęć pozostania po studiach w kraju i podjęcia tu pracy. CO BĘDZIE DLA CIEBIE NAJWAŻNIEJSZE PRZY WYBORZE PRZYSZŁEGO PRACODAWCY? W tym pytaniu studenci mieli możliwość wskazania trzech odpowiedzi, co pozwoliło dokładniej przyjrzeć się oczekiwaniom zawodowym młodych ludzi. Bardzo cenna jest informacja, że najważniejszym czynnikiem (wskazanym przez ponad 68% osób) przy wyborze przyszłego pracodawcy jest możliwość rozwoju osobistego i zawodowego, czyli bezpłatne lub częściowo dofinansowane szkolenia, studia podyplomowe, itp. Stosunkowo dużo osób (prawie 20%) wskazało również na możliwość wyjazdu za granicę w ramach kontraktu. Wysokość zaproponowanego wynagrodzenia znalazła się na drugiej pozycji (ok. 65%), a zaraz za nim branża, w której działa firma. Tylko dla 21% osób istotna jest lokalizacja zakładu pracy blisko, lub w miejscu obecnego zamieszkania czy studiowania, co oznacza, że mobilność geograficzna przyszłych inżynierów jest stosunkowo duża. 9
Wykres 8: Czynniki decydujące o wyborze pracy Czynniki decydujące o wyborze pracy 7 6 5 68,36% 65,40% 57,35% 4 3 2 1 21,06% 19,47% 19,47% 16,08% 8,15% 3,70% 3,60% możliwości rozwoju wysokość wynagrodzenia branża lokalizacja (blisko) elastyczny czas pracy możliwość wyjazdu za granicę umowa na czas nieokr. wielkość firmy inne czynniki dod. świadczenia socjalne Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 4 WNIOSKI: Najważniejszym czynnikiem (wskazanym przez ponad 68% osób) przy wyborze przyszłego pracodawcy jest możliwość rozwoju osobistego i zawodowego, na drugim miejscu wynagrodzenie, a na trzecim branża. Mobilność geograficzna przyszłych inżynierów jest stosunkowo duża. W JAK DUŻEJ FIRMIE CHCIAŁBYŚ PRACOWAĆ? Nie ma to znaczenia dla 53,44%. Oznacza to ogromną szansę dla mniejszych firm: mając odpowiednią ofertę mogą swobodnie konkurować z dużymi przedsiębiorstwami. JAK OCENIASZ SZANSE ZNALEZIENIA PRACY W ZAWODZIE W KRAJU? Szanse znalezienia pracy w zawodzie w kraju studenci oceniają dość dobrze. Blisko 33% uważa, że znajdzie pracę bez problemu, a 44% twierdzi, że znajdzie, ale zdają sobie sprawę z trudności, jakie mogą napotkać. Tylko 4 osoby nie planują szukania zatrudnienia w kraju. 10
Wykres 9: Ocena szans znalezienia pracy w zawodzie w Polsce Ocena szans znalezienia pracy w zawodzie w Polsce 4 4 44,13% 3 3 32,80% 2 2 1 1 7,51% 7,41% 7,09% znajdę, ale nie będzie to łatw e znajdę bez problemu będzie ciężko znaleźć nie zastanaw iam się nad tym myślę, że mi się nie uda Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 6 JAK OCENIASZ SZANSE ZNALEZIENIA PRACY W ZAWODZIE ZA GRANICĄ? Ponad 41% osób uważa, że szanse znalezienia pracy w zawodzie za granicą są mniej więcej takie same, co w kraju; a niecałe 10% szanse ocenia jako mniejsze. Czyli, jeśli zaproponowane warunki zawodowe i płacowe w kraju będą spełniały oczekiwania studentów i jednocześnie nie będą odbiegały od oferowanych za granicą większość inżynierów wybierze pracę w Polsce. Wykres 10: Ocena szans znalezienia pracy w zawodzie za granicą Ocena szans znalezienia pracy w zawodzie za granicą 4 4 3 3 2 2 1 1 41,16% 39,05% 9,52% mniej więcej takie same większe mniejsze Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 7 11
Widać wyraźną rozbieżność w postrzeganiu możliwości podjęcia pracy w zawodzie za granicą przez studentów poszczególnych lat studiów. Znalezienie pracy w innych krajach wydaje się łatwiejsze ponad połowie studentów I roku, ale takie samo zdanie ma już tylko 32% studentów V roku. Wraz z rosnącym doświadczeniem na studiach maleje przekonanie o tym, że za granicą jest łatwiej o pracę, choć nie zmienia się przekonanie o łatwości znalezienia pracy w Polsce. Wykres 11: Odsetek studentów uważających, że za granicą łatwiej znajdą pracę Odsetek studentów twierdzących, że za granicą łatwiej znajdą pracę w podziale na rok studiów 6 5 55,79% 4 3 2 1 41,21% 42,11% 34,06% 32,46% I rok II rok III rok IV rok V rok Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 7 WNIOSKI: Znalezienie pracy za granicą wydaje się łatwiejsze ponad połowie studentów I roku, ale takie samo zdanie ma już mniej, niż co trzeci student V roku. Wraz z rosnącym doświadczeniem na studiach maleje przekonanie o tym, że za granicą jest łatwiej o pracę, ale nie zmienia się przekonanie o łatwości znalezienia pracy w Polsce. ZNAJOMOŚĆ JĘZYKÓW OBCYCH Mimo, że ponad połowa respondentów deklaruje możliwość wyjazdu za granicę, niekoniecznie na stałe, to znajomość języków obcych wśród nich nie jest zbyt dobra. Niecałe 48% twierdzi, że zna bardzo dobrze j. angielski, ale inny język na takim samym poziomie zna już tylko 4% - j. niemiecki, 1,3% - j. rosyjski, pozostałe języki poniżej 1%. Należy tutaj pamiętać, że Wielka Brytania jest tylko jednym z wielu rynków zagranicznych, a od momentu wejścia Polski do UE szacuje się, że wyjechało tam około 2 miliony * Polaków. * Zdaniem dr. hab. Romualda Jończego, specjalisty od migracji z Uniwersytetu Opolskiego (za Gazetą Wyborczą z 27.06.2006) 12
Wykres 12: Bardzo dobra znajomość języków Znajomość języków na poziomie bardzo dobrym 5 4 4 3 3 2 2 1 1 47,83% 1,38% 0,74% 0,32% 4,23% Angielski Niemiecki Rosyjski Francuski Hiszpański Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 10 Na kolejnym wykresie została zaprezentowana deklarowana znajomość języków na poziomie dobrym. Struktura odpowiedzi układa się podobnie różnica między językiem angielskim, a drugim w kolejności niemieckim jest ogromna, ok. 25%. Wykres 13: Dobra znajomość języków Znajomość języków na poziomie dobrym 3 3 34,29% 2 2 1 1 9,52% 2,33% 1,27% 0,95% 0,85% Angielski Niemiecki Rosyjski Francuski Hiszpański Włoski Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 10 WNIOSKI: Znajomość języków obcych wśród respondentów nie jest zbyt dobra. Niecałe 48% zna bardzo dobrze angielski, ale inny język na takim samym poziomie zna już tylko 4% - niemiecki, 1,3% - rosyjski, pozostałe języki poniżej 1%. 13
JAKA PENSJA (NETTO) PO STUDIACH BYŁABY DLA CIEBIE SATYSFAKCJONUJĄCA? Oczekiwania finansowe młodych inżynierów są na stosunkowo wysokim poziomie. Pytaliśmy o satysfakcjonujące wynagrodzenie zaraz po studiach, czyli w większości przypadków jeszcze bez doświadczenia zawodowego. Mniej niż 1% osób zgodziłoby się na pensję poniżej 1 500 netto, ok. 20% zaznaczyło przedział między 1 500 a 2 000 zł, najwięcej osób, bo ponad 40% byłoby zadowolone z pensji na poziomie 2 000 3 000 zł. Co ciekawe, ponad 8% chciałoby zaraz po studiach zarabiać więcej niż 5 000 zł. Wykres 14: Oczekiwane wynagrodzenie bezpośrednio po studiach Oczekiwane wynagrodzenie bezpośrednio po studiach (netto) 4 4 3 3 2 2 1 1 42,12% 27,62% 21,16% 8,36% 0,74% 2000-3000 3000-5000 1500-2000 > 5000 < 1500 Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 9 Analiza oczekiwań dotyczących wysokości pensji w podziale na płeć pokazuje, że nie tracą na aktualności stereotypy odnośnie wysokości zarobków kobiet i mężczyzn. Zdecydowanie więcej kobiet niż mężczyzn zaakceptowałoby niższe wynagrodzenie (33,90% kobiet uzna za satysfakcjonującą pensję w wysokości 1500-2000 zł netto, przy jedynie 16,93% mężczyzn). Tymczasem ponad dwa razy więcej mężczyzn niż kobiet oczekuje pensji w wysokości 3000-5000 zł i aż trzy razy więcej mężczyzn oczekuje pensji wyższej niż 5000 zł netto. Na podstawie tych danych można stwierdzić, że finansowe oczekiwania mężczyzn są zdecydowanie wyższe niż kobiet. 14
Wykres 15: Oczekiwane wynagrodzenie w podziale na płeć Oczekiwane wynagrodzenie w podziale na płeć (netto) 4 4 3 3 2 2 1 1 1,27% 0,56% 33,90% 16,93% 44,07% 41,47% 17,37% 31,03% 3,39% <1500 1500-2000 2000-3000 3000-5000 >5000 10,01% kobieta mężczyzna Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 9 Oczekiwania finansowe osób planujących wyjazd za granicę na stałe lub na jakiś czas, są wyższe niż ogółu respondentów. Osoby planujące wyjazd na stałe mają zdecydowanie wyższe oczekiwania odnośnie wynagrodzenia najwięcej z nich (38,46%) oczekuje zarobków między 3 000 a 5 000 zł. Natomiast średnie oczekiwania wszystkich ankietowanych mieszczą się w przedziale 2 000 do 3 000 zł. Wykres 16: Oczekiwania finansowe osób planujących wyjazd z Polski Oczekiwania finansowe osób planujących wyjazd z Polski 4 3 39,73% 38,46% 3 2 2 1 1 17,95% 15,07% 28,21% 31,51% 15,38% 13,70% chcę wyjechać na stałe chcę wyjechać, ale nie na stałe 1500-2000 2000-3000 3000-5000 >5000 Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 9 i 5 Największe różnice w oczekiwaniach finansowych widać przy najwyższej stawce (powyżej 5 000 zł) w podziale na rok studiów. O ile na pierwszym roku takie honorarium zadowoli blisko co piątego studenta (17,89%), o tyle pensji w tej wysokości oczekuje mniej niż co dwudziesty student V roku (3,51%). Wiele wskazuje na to, że rosnące doświadczenie, także na rynku pracy, negatywnie 15
weryfikuje nierealne oczekiwania finansowe. Wykres 17: Studenci oczekujący wynagrodzenia powyżej 5 000 zł Odsetek studentów oczekujących pensji powyżej 5000 zł w podziale na rok studiów 18,00% 16,00% 14,00% 12,00% 1 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 17,89% 10,09% 8,48% 7,42% 3,51% I rok II rok III rok IV rok V rok Źródło: Badanie PROinżynier, pytanie 9 WNIOSKI: Oczekiwania finansowe młodych inżynierów są na stosunkowo wysokim poziomie. Finansowe oczekiwania mężczyzn są zdecydowanie wyższe niż kobiet. Osoby planujące wyjazd na stałe mają zdecydowanie wyższe oczekiwania odnośnie wynagrodzenia najwięcej z nich (38,46%) chciałoby zarabiać między 3 000 a 5 000 zł, natomiast średnie oczekiwania wszystkich ankietowanych mieszczą się w przedziale 2 000 do 3 000 zł. Ponad 5 000 zł chciałoby zarabiać 17,89% studentów I roku, i tylko 3,51% studentów V roku. PODSUMOWANIE Na podstawie analizy odpowiedzi na ankiet widać, że przyszli inżynierowie bardzo chcą znaleźć pracę związaną z kierunkiem studiów i woleliby pracować w Polsce. Najważniejsze czynniki decydujące o wyborze pracodawcy to: możliwości rozwoju zawodowego i osobistego, wynagrodzenie oraz branża, w której działa firma. Znalezienie pracy za granicą wydaje się łatwiejsze ponad połowie studentów I roku, ale takie samo zdanie ma już mniej, niż co trzeci student V roku. Wraz z rosnącym doświadczeniem na studiach maleje przekonanie o tym, że za granicą jest łatwiej o pracę. Znajomość języków obcych wśród respondentów nie jest zbyt dobra. Niecałe 48% zna bardzo dobrze angielski, ale inny język na takim samym poziomie zna już tylko 4% - niemiecki, 1,3% - rosyjski, pozostałe języki poniżej 1%. Jeśli więc polscy pracodawcy będą w stanie wyjść naprzeciw ich oczekiwaniom odnośnie warunków pracy, to absolwenci uczelni technicznych będą woleli podjąć pracę w kraju. 16
ANKIETA 17
18
METODOLOGIA Ankieta była dostępna na stronie www.proinzynier.pl między 10 października a 24 listopada 2006 roku. Odpowiedziało na nią 945 osób. Wśród nich znalazło się 236 kobiet i 709 mężczyzn; 531 respondentów studiuje na Politechnice Warszawskiej, 165 na AGH, 122 na Politechnice Śląskiej, 90 na Politechnice Gdańskiej, a 37 na Politechnice Łódzkiej. 229 z nich to studenci czwartego roku, po 228 piątego oraz trzeciego, 165 drugiego i 95 pierwszego. W trybie dziennym studiuje 902 z nich, zaocznym 24, a wieczorowym 19. 19