SPIS TREŚCI VII. 2. Termoterapia Regulacja temperatury ciała Energia cieplna Termoregulacja... 39

Transkrypt

1 SPIS TREŚCI 1. Podstawy fizjoterapii... 1 Istota fizjoterapii... 1 Problemy terminologiczne... 2 Charakterystyka fizjoterapii... 5 Cele fizjoterapii... 6 Fizjoterapia jako metoda wywoływania reakcji na bodziec i usprawniania mechanizmów homeostazy... 7 Działanie ogólne zabiegów fizjoterapeutycznych... 9 Podstawowe wiadomości o pobudliwości tkanek i bodźcach Podstawy dawkowania zabiegów fizjoterapeutycznych Czynniki determinujące reakcje na bodziec (odczyny) Zdolność reagowania na bodźce Typy reagowania na bodźce Fizjoterapia jako metoda rozwoju adaptacji Zasady ogólne dawkowania zabiegów fizjoterapeutycznych Zasady ogólne obowiązujące w fizjoterapii Co powinno zawierać zlecenie lekarskie na zabiegi Skóra jako narząd bezpośredniego odbioru bodźców fizjoterapeutycznych Budowa skóry Skóra jako bariera rozdzielająca dwa środowiska Skóra jako narząd zmysłowy Skóra jako narząd wydzielniczo-wydalniczy Skóra a procesy odpornościowe Skóra a wchłanianie niektórych składników wody kąpielowej Skóra jako narząd termoregulacji Odczyn skóry na bodźce fizyczne Mechanizmy fizjologicznego działania zabiegów fizjoterapeutycznych Reakcje miejscowe Reakcje ogólne Termoterapia Regulacja temperatury ciała Energia cieplna Termoregulacja VII

2 Miejscowe i ogólne działanie zimna Miejscowe i ogólne działanie ciepła Lecznicze stosowanie ciepła Terapeutycznie pożądane działanie ciepła Terapeutycznie niepożądane działanie ciepła Wskazania do stosowania ciepła Przeciwwskazania do stosowania ciepła Zabiegi z zastosowaniem ciepła suchego Zabiegi z zastosowaniem ciepła wilgotnego Zabiegi parafinowe Lecznicze stosowanie zimna Krótka historia Działanie biologiczne zimna Zabiegi zimnolecznicze Istota krioterapii Podział zabiegów krioterapeutycznych Zabiegi krioterapeutyczne miejscowe Krioterapia ogólnoustrojowa Zabiegi krioterapeutyczne całego ciała Wodolecznictwo Krótka historia Istota współczesnego wodolecznictwa Woda Właściwości fizyczne wody Działanie fizjologiczne zabiegów wodoleczniczych Termiczny komponent zabiegów wodoleczniczych Fizjologiczne mechanizmy wyrównawcze w zanurzeniu ciała w wodzie Działanie ogólne zabiegów wodoleczniczych Zasady dawkowania zabiegów wodoleczniczych Czynniki wpływające na siłę działania zabiegów wodoleczniczych Zasady zwiększania dawki zabiegów wodoleczniczych Podział zabiegów wodoleczniczych według siły ich działania Urządzenia do wodolecznictwa Wanny Pomieszczenia zabiegowe Baseny kąpielowe do hydrogimnastyki Wskazania i przeciwwskazania do zabiegów wodoleczniczych Zasady kwalifikowania chorych do zabiegów wodoleczniczych Zasady wykonywania zabiegów wodoleczniczych Warunki wykonywania zabiegów wodoleczniczych Nieprawidłowe odczyny naczyniowe na bodźce wodolecznicze Spaczony odczyn tętniczy Spaczony odczyn żylny Spaczony odczyn tętniczo-żylny Paradoksalna reakcja naczyniowa Niewłaściwa reakcja ogólna Wodolecznictwo kneippowskie Fizjoterapia kneippowska Fizjoterapia kneippowska dzieci Hartowanie metodą Kneippa Wodolecznictwo według Żniniewicza VIII

3 Zabiegi z wykorzystaniem ciśnienia hydrostatycznego wody Kąpiele w zwykłej wodzie Kąpiele z dodatkami gazowymi Kąpiele z dodatkami roślinnymi (aromatyczne) Podwodne płukanie jelita grubego metodą Broscha Zabiegi z wykorzystaniem ciśnienia hydrodynamicznego wody Polewania Natryski Zabiegi wodolecznicze za pośrednictwem tkaniny Zmywania Nacierania Oklepywanie Szczotkowanie Zawijania Okłady i kompresy Zabiegi wodolecznicze bez ciśnienia wody Sauna Kąpiele parowe Światłolecznictwo Krótka historia Istota światłolecznictwa Światło widzialne Światło czerwone i purpurowe Światło niebieskie i fioletowe Światło żółte i pomarańczowe Światło zielone Promieniowanie podczerwone (IR) Działanie biologiczne promieniowania podczerwonego Aparatura do leczniczego stosowania promieni podczerwonych Zasady wykonywania naświetlań promieniami podczerwonymi Promieniowanie nadfioletowe (UV) Wnikanie promieniowania nadfioletowego do skóry Reakcje skóry na promieniowanie słoneczne Sztuczne źródła promieniowania nadfioletowego Zasady naświetlania sztucznymi promieniami nadfioletowymi Zasady dawkowania naświetlania promieniami nadfioletowymi Wskazania do stosowania promieni nadfioletowych Przeciwwskazania do stosowania promieni nadfioletowych Podsumowanie zasad postępowania przy naświetlaniu promieniami nadfioletowymi 310 Zasady organizacji działu światłolecznictwa Zagrożenia zdrowia podczas zabiegów światłoleczniczych Kąpiele słoneczne Solaria Laseroterapia Podstawy fizyczne powstawania światła laserowego Działanie promieniowania laserowego na tkanki Efekty biologiczne wywołane promieniowaniem laserowym małej mocy Lasery stosowane w medycynie IX

4 6. Elektrolecznictwo Krótka historia Aparaty do elektrolecznictwa i elektrodiagnostyki Działanie biologiczne prądów stosowanych w elektroterapii Fizyczne podstawy elektryczności Budowa atomu Elektryczność Prąd elektryczny Rodzaje prądów stosowane w elektrolecznictwie Niebezpieczeństwa przy stosowaniu prądów w elektrolecznictwie Ogólne przeciwwskazania do elektrolecznictwa Prąd stały, czyli galwaniczny Działanie prądu stałego na organizm Procesy elektrochemiczne Działanie cieplne prądu stałego Działanie zabiegów elektroleczniczych przy użyciu prądu stałego Galwanizacja Elektroliza Kąpiele elektryczno-wodne Jonoforeza Najczęściej popełniane błędy przy wykonywaniu zabiegów z użyciem prądu stałego Prądy impulsowe małej częstotliwości Wskazania ogólne do stosowania prądów impulsowych Przeciwwskazania ogólne do stosowania prądów impulsowych Podstawowe cechy prądów impulsowych małej częstotliwości Podstawowy podział prądów impulsowych małej częstotliwości Działanie bodźcowe prądów impulsowych małej częstotliwości Działanie prądów impulsowych małej częstotliwości na organizm Zasady wykonywania zabiegów przy użyciu prądów impulsowych Zasady dawkowania prądów impulsowych Prądy impulsowe małej częstotliwości stosowane do zabiegów Elektrostymulacja Prądy impulsowe średniej częstotliwości Kombinacja prądu średniej częstotliwości zprądem galwanicznym Modulacja prądów średniej częstotliwości Obrzmiewające prądy średniej częstotliwości Prądy interferencyjne powstające w tkankach, czyli prądy Nemeca Prądy stereointerferencyjne Prądy z zewnętrznie (w aparacie) modulowaną amplitudą Korzyści wynikające ze stosowania zmodulowanych prądów zmiennych średniej częstotliwości Zagrożenia przy wykonywaniu zabiegów elektroleczniczych i elektrodiagnostycznych oraz zasady bhp Działania niepożądane prądu galwanicznego oraz prądów małej i średniej częstotliwości Prądy wielkiej częstotliwości Promieniowanie elektromagnetyczne Działanie fizjologiczne prądów wielkiej częstotliwości Rodzaje pola prądu elektrycznego wielkiej częstotliwości Metody przenoszenia energii elektromagnetycznej z aplikatora do tkanek X

5 Mechanizm powstawania ciepła Diatermia krótkofalowa Przerywane (impulsowe) fale elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości (pulsujące fale krótkie) Mikrofale i fale decymetrowe Mikrofale Fale decymetrowe Lecznicze stosowanie prądów wielkiej częstotliwości uwagi końcowe Zagrożenia podczas zabiegów prądami wielkiej częstotliwości Zasady bhp dotyczące stosowania prądów wielkiej częstotliwości Wolnozmienne pola magnetyczne Działanie biofizyczne pola magnetycznego Działanie biologiczne pola magnetycznego Zmienne pole magnetyczne o dużej indukcyjności (magnetoterapia) Zmienne pola magnetyczne o małej indukcyjności (magnetostymulacja) Jednoczesne stosowanie zmiennego pola magnetycznego i monochromatycznego promieniowania podczerwonego (nielaserowego) Ultradźwięki Właściwości fizyczne ultradźwięków Działanie biofizyczne ultradźwięków Zagadnienia techniczne Wykonanie zabiegów Rodzaje zabiegów Wskazania do stosowania ultradźwięków Przeciwwskazania do stosowania ultradźwięków Zasady bhp Ultradźwięki małej częstotliwości Skorowidz... I XI

6 SPIS TREŚCI 9.Badanie pacjenta Uwagi ogólne Badanie podmiotowe wywiad Badanie przedmiotowe Oglądanie Badanie palpacyjne Zasady oceny układu krążenia w fizjoterapii Ewa Straburzyńska-Migaj Badanie chorego kwalifikowanego do ćwiczeń fizycznych Technika i znaczenie badań Testy wysiłkowe Test spiroergometryczny Test 6-minutowego marszu Ocena ryzyka wystąpienia powikłań podczas ćwiczeń fizycznych Ustalanie obciążeń treningowych Ogólne zasady bezpieczeństwa w przebiegu ćwiczeń Elektrodiagnostyka Podstawy fizjologiczne elektrodiagnostyki Uszkodzenie pierwszego, górnego neuronu ruchowego (ośrodkowego) Uszkodzenie drugiego, dolnego neuronu ruchowego (obwodowego) Uszkodzenia nerwów obwodowych Prawa skurczu mięśnia Ocena jakościowa układu nerwowo-mięśniowego Ocena przewodnictwa i pobudliwości obwodowych nerwów ruchowych Metoda badania Ocena wyników badania Elektrodiagnostyczne metody ilościowe Reobaza Chronaksja VII

7 Krzywa it Iloraz akomodacji mięśnia (współczynnik akomodacji mięśnia, wartość alfa) Iloraz akomodacji mięśnia według Jantscha Próg galwaniczny skurczu tężcowego (galvanotetanus) Odczyn miasteniczny Jolly ego Odczyn miotoniczny Podstawy leczniczego stosowania ruchu Morfologiczne podstawy wysiłku fizycznego Odruchy Wysiłek dynamiczny i statyczny Energetyka skurczu mięśnia Wpływ treningu fizycznego na organizm Trening fizyczny a mięśnie szkieletowe Wysiłek fizyczny a czynność układu krążenia Wysiłek fizyczny a czynność układu oddechowego Trening fizyczny a autonomiczny układ nerwowy Trening fizyczny a podnoszenie sprawności organizmu Ocena wielkości obciążenia wysiłkiem fizycznym Zmęczenie i wypoczynek Wydolność fizyczna Rodzaje treningu Wpływ niedostatku ruchu na organizm Zapobieganie chorobom rozwijającym się na podłożu niedostatku ruchu Zasady przeprowadzania treningu zdrowotnego Kontrola reakcji organizmu na wysiłek fizyczny Trening wytrzymałościowy Marsz i turystyka piesza Biegi Pływanie Jazda na rowerze Trening na ergometrze rowerowym Gimnastyka Tenis stołowy Tenis ziemny Bieg na nartach Wysiłek fizyczny w starszym wieku Gimnastyka lecznicza Zasady leczniczego stosowania ruchu Masaż leczniczy Krótka historia Rodzaje masażu Masaż klasyczny Drenaż chłonny tkanek Masaż segmentowy Masaż tkanki łącznej Masaż okostnej Masaż podciśnieniem (próżniowy) Masażnadciśnieniem VIII

8 14. Balneologia i balneoterapia Wody lecznicze Charakterystyka wód leczniczych Mikroflora wód mineralnych Powstawanie wód i gazów leczniczych Nazwy wód leczniczych Występowanie wód leczniczych w Polsce Rodzaje zabiegów przy użyciu wód leczniczych Działanie biologiczne wód leczniczych Kąpiele w wodach leczniczych Gazy lecznicze Dwutlenek węgla Siarkowodór Radon Peloidy Muły Borowina (torf leczniczy) Inne peloidy Kąpiele medyczne sztuczne Kuracja pitna wodami mineralnymi Działanie mineralnych wód leczniczych Niemiecka klasyfikacja wód leczniczych pod kątem wskazań do ich stosowania. 791 Wskazania do kuracji pitnych wodami mineralnymi Ogólne zasady przeprowadzania kuracji pitnej wodami mineralnymi Przeciwwskazania do kuracji pitnej Wziewania inhalacje Podziałi charakterystyka aerozoli Czynniki wpływające na działanie biologiczne aerozoli Wytwarzanie aerozoli do celów leczniczych Aparaty do inhalacji Technika posługiwania się inhalatorami Działanie i cele inhalacji Środki lecznicze stosowane w inhalacjach Inhalacje wód mineralnych Inhalacje roztworów soli kuchennej Temperatura roztworu inhalacyjnego Dawkowanie inhalacji Wskazania do inhalacji Przeciwwskazania do inhalacji Zasady bhp przy stosowaniu aerozoloterapii Aerozole specjalne Elektroaerozole Aerozole wibracyjne Aerozole znadciśnieniem Inhalacje naturalne Inhalacje aerozolu morskiego Inhalacje okołotężniowe Subterraneoterapia Jonizacja powietrza IX

9 16. Podstawy klimatoterapii uzdrowiskowej Klimat i pogoda Przyczyny zróżnicowania klimatu Klimat Polski Leczniczy wpływ klimatu Formy klimatoterapii Wrażliwość na pogodę (meteorotropizm) Zapobieganie reakcjom meteorotropowym Zabiegi klimatoterapeutyczne Kąpiele powietrzne Talasoterapia (leczenie morzem) Leczenie uzdrowiskowe Krótka historia Zmiany w koncepcji i działaniu uzdrowisk w XX wieku Charakterystyka leczenia uzdrowiskowego Cele i zadania leczenia uzdrowiskowego Zasady leczenia uzdrowiskowego Okresy kuracji uzdrowiskowej Zmiany reaktywności organizmu w przebiegu leczenia uzdrowiskowego Odczyn uzdrowiskowy Leczenie uzdrowiskowe metodą Kneippa Rola i znaczenie leczenia uzdrowiskowego we współczesnej medycynie Zasady kwalifikowania chorych do leczenia uzdrowiskowego Typowe błędy lekarza prowadzącego leczenie uzdrowiskowe Wskazania ogólne do leczenia uzdrowiskowego Przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego Organizacja polskiego lecznictwa uzdrowiskowego stan w 2006 roku Fizjoterapia w chorobach układu ruchu Choroby reumatyczne Reumatoidalne zapalenie stawów Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa Choroba zwyrodnieniowa stawów obwodowych Choroba zwyrodnieniowa stawów kręgosłupa Bolesny bark, łokieć tenisisty, zespół cieśni nadgarstka Stany po urazach narządu ruchu Urazy sportowe Skręcenie, zwichnięcie kończyny Zapalenie pochewek ścięgien Naderwanie i rozerwanie ścięgien lub więzadeł Naciągnięcie, naderwanie i rozerwanie włókien mięśnia Krwiaki mięśni Kurcze mięśni Przykurcze mięśni Bóle mięśni Osteoporoza X

10 19. Fizjoterapia w wieku podeszłym i starczym Termoterapia Hydroterapia Elektroterapia Masaż Ćwiczenia ruchowe Leczenie klimatyczne i uzdrowiskowe Fizjoterapia w wieku rozwojowym Wodolecznictwo Krioterapia Elektroterapia Leczenie uzdrowiskowe i balneoterapia Fizjoterapia w chorobach układu oddechowego Zapalenia dróg oddechowych i przeziębienie Nieżyt nosa Ostre zapalenie oskrzeli Przewlekła obturacyjna choroba płuc Rozedma płuc Astma oskrzelowa Fizjoterapia w chorobach serca i układu krążenia Choroba niedokrwienna serca Ruch Wodolecznictwo Zawał mięśnia sercowego Mała hydroterapia Sauna Nadciśnienie tętnicze Ruch Wodolecznictwo Sauna Leczenie uzdrowiskowe i balneoterapia Niskie ciśnienie tętnicze Wodolecznictwo Leczenie uzdrowiskowe Ruch Choroba Raynauda Wodolecznictwo Elektroterapia Leczenie uzdrowiskowe i balneoterapia Ruch Organiczne zaburzenia krążenia obwodowego Wodolecznictwo Masaż i elektroterapia Leczenie uzdrowiskowe i balneoterapia Ruch XI

11 Żylaki kończyn dolnych Wodolecznictwo Elektroterapia Sauna Ruch Żylakowy zespół pozakrzepowy Wodolecznictwo Elektroterapia Wybrane piśmiennictwo Skorowidz... I XII