Porównanie technologii pakietowego przesyłania danych w sieciach telefonii komórkowej
|
|
- Michał Jasiński
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 WYŻSZA SZKOŁA BIZNESU W DĄBROWIE GÓRNICZEJ Wydział Zarządzania, Informatyki i Nauk Społecznych PRACA DYPLOMOWA LICENCJACKA / INŻYNIERSKA Damian Twardowski Porównanie technologii pakietowego przesyłania danych w sieciach telefonii komórkowej Praca licencjacka/inżynierska napisana pod kierunkiem: dr inż. Marcin Blachnik Dąbrowa Górnicza, Styczeń
2 Spis treści 1.Wstęp Geneza GSM System GSM Transmisje w GSM Architektura sieci GSM GPRS GSM a GPRS Transmisja w GPRS Kodowanie Architektura sieci GPRS Zastosowania EDGE Transmisja w EDGE Terminale Budowa sieci wspomagającej transmisję w technologii EDGE Przyszłość EDGE Geneza UMTS Rozwój telefonii 3G(UMTS) UMTS,następca systemów 2G Architektury szkieletowe w sieci UMTS Mobilność Systemu Usługi i transmisja informacji w systemie UMTS HSDPA HSUPA Metodologia pomiarów pakietowego przesyłania danych Pomiary statyczne Pomiary dynamiczne Analiza wyników pomiarów Podsumowanie Wykaz Rysunków Wykaz Tabel Bibliografia
3 1.Wstęp Na świecie z telefonów komórkowych korzysta obecnie kilkadziesiąt milionów osób. Urządzenie to służy do komunikowania się z innym za pośrednictwem fal radiowych oferując, jednocześnie coraz to nowsze funkcje, bez których ciężko było by sobie wyobrazić wszelkiego rodzaju wymianę informacji. Aby umożliwić zarówno transmisję danych jak i głosu stworzono całą sieć przekaźników, pozwalających na zwiększenie mocy sygnału niezbędnego do przeprowadzenia transmisji i pokrycia efektywnym zasięgiem jak największych obszarów państw. W telekomunikacji używa się terminu Komutacja pakietów ; jest to sposób transmisji danych polegający na tym, że strumień danych jest dzielony na kawałki (pakiety), które następnie są wysyłane za pomocą łączy komunikacyjnych pomiędzy różnymi węzłami sieci. Każdy pakiet podlega osobnemu trasowaniu; każdy pakiet może podążać do celu własną ścieżką. Cechami komutacji pakietów wynikających z trasowania są: odporność na uszkodzenia mogące występować wewnątrz sieci zwiększona przepustowość sieci przesyłanie pakietów w przypadkowej kolejności opóźnienia wynikające z przetrzymywania wewnątrz pamięci routera pakietów Technologia ta została wykorzystana w wielu różnych aplikacjach, w tym również w Internecie, dokładniej w stosie protokołów internetowych (TPC/IP). Rozwój Internetu spowodował wymuszenie postania technologii mobilnego dostępu do sieci. Dzięki temu powstał taki standard jak Wi-Fi. Jednak technologia Wi-Fi ma kilka wad a najpoważniejszą z nich jest ograniczony zasięg, dlatego też rozpoczęto prace nad dostępem do sieci Internet poprzez wykorzystanie istniejących już infrastruktur telefonii komórkowej. Niniejsza praca będzie dotyczyć właśnie porównania technologii mobilnego dostępu do Internetu za pomocą systemów telefonii komórkowej. 4
4 Celem pracy jest porównanie technologii umożliwiających transmisje danych, a także porównanie prędkości przesyłania danych dla systemów GSM i UMTS. Praca swoim zakresem obejmuje: 1. Opis systemów umożliwiających komunikacje oraz wymianę danych pomiędzy użytkownikami korzystającymi telefonów komórkowych. 2. Wyszczególnienie oraz opis technologii wykorzystywanych w systemach GSM oraz UMTS. 3. Przeprowadzenie pomiarów badających prędkość transmisji dla wysyłania oraz pobierania danych w czasie postoju oraz podczas przemieszczania się odbiorcy usług. 4. Zadanie ograniczono do weryfikacji funkcjonalności dla protokołu TCP, z pominięciem protokołu UDP. Rozdział 2 został poświęcony standardowi telefonii komórkowej GSM. Zawiera o genezę standardu jak również, architekturę sieci wraz z opisem jej podzespołów, a także usługi jakie są dostępne dla abonentów korzystających z GSM. W rozdziałach 3 i 4 opisane zostały technologie korzystające/oparte o GSM. W rozdziałach znajdują się schematy struktury szkieletowej sieci, opis interfejsu radiowego, oraz sposoby kodowania wykorzystywane podczas różnych szybkości transmisji. Rozdział 5 podporządkowany jest technologii UMTS. W skład rozdziału wchodzi przede wszystkim geneza systemu jak również rozwój standardu od momentu jego zaistnienia na świecie. Rozdziały 6 i 7 przedstawiają informacje dotyczące technologii użytych w standardzie UMTS tj. HSDPA oraz HSUPA. W rozdziale 8 umieszczono tabele pomiarowe, dzięki którym można prześledzić szybkość transmisji danych w obu standardach GSM oraz UMTS. 5
5 2.Geneza GSM Początki prac nad systemem telefonii komórkowej 2G zapoczątkowano już w latach 80tych. A dokładniej w 1982 roku, kiedy to CEPT (Conference Europeenne des Posters ef Telekomunications), powołał grupę osób GSM (Groupe Specjale Mobile), których zadaniem było stworzenie wspólnej sieci dla całej Europy. Do pracy systemu, porozumienie CEPT przyjęło częstotliwość 900MHz. Pod koniec roku 1982 w Sztokholmie miało miejsce pierwsze spotkanie grupy GSM. Pierwsza sieć GSM[17] została uruchomiona w 1991 roku w Finlandii przy współpracy z Lars Magnus Ericsson. Pierwsze działające sieci obsługiwały tylko transmisję głosu, w 1994 roku dodano do nich także możliwość przesyłania danych [31]. Prace zespołu GSM nabrały rozmachu w połowie lat osiemdziesiątych, kiedy okazało się że część analogowych systemów komórkowych działających w Europie w ciągu kilku lat zbliży się do granicy swojej pojemności. Pojawiły się próby rozwiązań tymczasowych, m.in. poprawiono przejęcie przez systemy analogowe części zakresów częstotliwości zarezerwowanych dla przyszłego standardu ogólnoeuropejskiego [37]. Rozwój GSM można przedstawić w 3 fazach: Phase 1 [6] Zawierała transmisje głosowe, SMS (Short Message Service; Krótka wiadomość tekstowa; max 160 a w przypadku użycia polskich znaków max ilość spada do 70), umożliwienie roamingu. Stworzono prototypy urządzeń radiowych, przeprowadzano badania nad optymalnym sposobem dostępu do sieci [31]. 25 czerwca 1987 roku Rada Europejska wydała dyrektywę nakazującą zarezerwowanie częstotliwości i MHz na potrzeby nowego cyfrowego systemu łączności [24]. Phase 2 [6] Zawierała CLIP (Calling Line Identification Procedures), umożliwiał on identyfikacja numeru dzwoniącego abonenta, wstrzymanie rozmowy, połączenie oczekujące, serwisy informacyjne oraz bardziej wydajniejsze korzystanie z Internetu, implementacja wydajniejszego algorytmu kodowania mowy. 6
6 Prace nad fazą 2 specyfikacji zakończyły się w 1995 roku. W tym momencie GSM opisany był ponad 150 dokumentami. Dzięki specyfikacjom firmy zajmujące się rynkiem telekomunikacyjnym zyskały szerokie pole w tworzeniu różnych usług dla swoich klientów. Faza 2 zawierał następujące główne aspekty[33]: połączenie specyfikacji GSM 900 i DCS 180 w jeden dokument (opisujący standard, wymagania oraz parametry dla każdego systemu) dodanie nowych definicji związanych z transmisją radiową standaryzacja opcjonalnych średnich prędkości kodowania mowy usprawnienia wiadomości tekstowych SMS zaawansowane właściwości karty SIM Faza 2 była kompatybilna z faza 1. Phase 2+ [6,33] Dopiero po zaprezentowaniu systemu GSM w fazie1 i 2, abonenci domagali się więcej nowych usług. Uwzględniono technologie przesyłania danych High Speed Circuit Switched Data oraz CAMEL (Customised Application for Mobile network Enhanced Logic); funkcjonalność sieci umożliwiającą pełny roaming [31] (umożliwia korzystanie z sieci obcych operatorów, w momencie gdy abonent znajduje się np. poza granicą swojego kraju) System GSM Tworząc GSM opierano się o sieć ISDN (Integrated Services Digital Network; Cyfrowa Sieć stacjonarna z Integracją Usług). Celem było umożliwienie pełnej mobilność u abonenta sieci. Obecnie w systemie GSM stosuje się pasmo 900 MHZ i 1800MHz (w Amerykach występują pasma 850 MHz oraz 1900MHz). Podobieństwa pomiędzy ISDN a GSM: obie posiadają cyfrowe centrale telefoniczne w celu transmisji danych lub głosu wykorzystują ten sam rodzaju łącza usługi zintegrowane z siecią roaming 7
7 Projektując schemat sieci GSM wzięto pod uwagę: elementy zapisujące informacje o abonencie i jego aktualnym miejscu utrzymanie połączenia w czasie przemieszczania się użytkownika możliwość wykorzystania technologii FDMA[5,17] (wielodostęp z podziałem częstotliwości) i TDMA[5,17] (wielodostęp z podziałem czasowym), do nawiązania komunikacji telefonu z siecią swobodne poruszanie się pomiędzy stacjami pracującymi na różnych zakresach (GSM 400 do 1900) 2.2.Transmisje w GSM Projektując system 2G GSM, nie przewidziano że system ten spotka się z tak ogromnym zainteresowaniem. Miał on bowiem umożliwić transmisji mowy pomiędzy użytkownikami sieci. Jednak z czasem okazało się to niewystarczające. GSM nie mógł sprostać coraz to większym wymaganiom dotyczących polepszenia jakości sygnału mowy, jak również możliwości łączenia się z siecią Internet. Analogowe kanały radiowe zastąpiono cyfrowymi, przez co polepszyła się zarówno jakość sygnały mowy oraz umożliwiły transmisje danych pomiędzy użytkownikami i to ze znacznie większą prędkością. Transmisja mowy W czasie wykonywania połączenia Kontroler Stacji Bazowych otrzymuje raporty pomiarowe (informacje o sile i jakości sygnału). Dzięki tym raportom Kontroler Stacji Bazowych może przyznać częstotliwość innej stacji bazowej w momencie kiedy sygnał aktualnego połączenia stanie się zbyt słaby. W porównaniu z sieciami stacjonarnymi (kablowymi), transmisja w telefonii komórkowej ograniczona jest ze względu na: Ograniczone pasmo częstotliwości Zakłócenia transmisji interfejsu radiowego[14] 8
8 Transmisja danych Dzięki wykorzystaniu (High Speed Circuit Switched Data)[14], prędkość transmisji danych w systemie GSM osiągnęła wartość 14.4 kb/s. Na potrzeby transmisji można było przydzielić cztery szczeliny czasowe, umożliwia to osiągnięcie prędkości rzędu 57,6 kb/s. Tego typu rozwiązania miały jednak podstawową wadę: na czas połączenia przyznawane były całe kanały cyfrowe, użytkownik zajmował je nawet w momencie, gdy nie wysyłał ani nie odbierał danych, było to więc rozwiązanie kosztowne [15]. Transmisja wiadomości (Messaging) Umożliwia wysyłanie prostych wiadomości tekstowych SMS lub kombinacji wiadomości tekstowych i multimedialnych MMS. Stała się najbardziej lubianą formą kontaktowania się pomiędzy abonentami. Jeśli odbiorca wiadomości jest poza zasięgiem sieci lub ma wyłączony telefon, system zapamiętuje wiadomość przeznaczoną dla niego. Jest to tzw. mechanizm Zapamiętaj i Pokaż później (ang. Store and Forward). SMS można dostarczać równolegle z prowadzoną transmisją mowy [37]. 9
9 2.3.Architektura sieci GSM Rysunek 1.Struktura sieci GSM Źródło.[37] Elementy sieci zapewniające korzystanie z usług telekomunikacyjnych [6,17,34]: MS (Mobile Station, Stacja Ruchoma), inaczej jest to telefon komórkowy (terminal) zdolny do odbierania sygnałów nadawanych bądź wysyłanych. BTS (Base Transceiver Station, Stacja nadawczo odbiorcza); element sieci, który jest interfejsem pomiędzy telefonem komórkowym a siecią GSM. Dzięki systemowi anten transmituje i odbiera na kilku częstotliwościach [30]. Służy jako dodatkowy element w sterowniku BSC, stacji bazowej, centrali MSC. 10
10 BSC (Base Station Controller, Kontroler Stacji Bazowych); element sieci, odpowiedzialnym za zarządzanie stacjami bazowymi, transmisję danych pomiędzy stacjami bazowymi a resztą sieci, odpowiedzialne również za przydzielanie telefonowi wolnej szczeliny na odpowiedniej częstotliwości oraz za śledzenie jakości rozmowy [15]. MSC (Mobile Switching Centre, Centrala Systemu Ruchomego); odpowiada za zestawianie połączeń i koordynuje współpracę pomiędzy elementami sieci [30].Dodaktowo centrala opdowiada za weryfikację terminala (sprawdzanie numeru seryjnego), sprawdzanie tożsamości (identyfikację) abonenta, zarządzanie położeniem (aktualizacje położenia abonenta w sieci) przy pomocy rejestrów danych HLR i VLR [37]. Ze względu na zapotrzebowanie dla szybkiego dostępu do sieci, liczba centrali ciągle jest zwiększana. HLR (Home Location Register, Rejestr Stacji Własnych); baza danych zawierająca informacje o abonentach danego operatora. Informacje mogą dotyczyć m.in.: o aktualnego status abonentów o wykupionych usług VLR (Visitor Location Registers, Rejestr Gości innych Stacji); zawiera informacje o abonentach na danym obszarze obsługiwanym przez dana centralę MSC [37]. Podczas wprowadzania systemu GSM, rejestry VLR i HLR muszą ze sobą współpracować np. podczas wyszukiwania odpowiedniej drogi aby nawiązać polaczenie z telefonem abonenta. EIR (Equipment Identification Register, Rejestr Identyfikacji Urządzenia); rejestr identyfikacji w której zawarte są numery seryjne używanych stacji ruchomych [37]. Daje możliwość operatorom blokowania danego telefonu np. w przypadku zgłoszenia kradzieży. SMSC (Short Message Service Center, Centrum Krótkich Wiadomości); odbiera, przechowuje i przekazuje wiadomości od i do abonentów komórkowych [37]. 11
11 GMSC (Gateway Mobile Switching Centre, Centrala Dostępowa Systemu Ruchomego); jej zadanie polega na kierowaniu przychodzących do sieci GSM połączeń do odpowiedniej centrali MSC, która w danym momencie obsługuje wzywanego abonenta [37]. Gdy centrala GMSC chce uzyskać informacje o położeniu abonenta wysyła zapytanie do HLR. AuC (Authentication Centre, Centrum Uwierzytelnienia Użytkownika); realizuje funkcje związane z bezpieczeństwem systemu przed niepowołanym dostępem. Zabezpiecza przed podsłuchaniem transmisji danych przesyłanych w kanale radiowym oraz kontroluje i zapobiega próbom połączeń na koszt innych abonentów [37]. Dodatkowo w sieci można umieścić takie elementy jak: SCP - Service Control Point [15] SDP - Service Data Point [15] FNR - Flexible Number Register [30] 12
12 3.GPRS General Packet Radio Service; technologia GSM przeznaczona do transmisji głosu oraz danych. Technologia GPRS umożliwia przesyłanie danych z prędkością w przedziale kb/s. GPRS nazywane jest często technologią 2.5G, ponieważ stanowi element ewolucji GSM w drodze do sieci w standardzie 3G [32]. W świecie telefonii komórkowej istnieje takie pojęcie jak Sieć GPRS. Jest to grupa Stacji Bazowych wykorzystywanych w GSM, których zadaniem jest przede wszystkim umożliwienie przeprowadzenia transmisji głosowej. Ponadto umożliwiają łączenie się telefonicznej sieci radiowej z sieciami zewnętrznymi opartymi na protokole IP, a także komunikowanie się z innym sieciami komórkowymi. Pakietowy sposób przesyłania informacji oznacza, że użytkownicy mogą być połączeni z Internetem przez cały dzień (nie blokując łącza), a wysyłać i odbierać dane tylko wtedy, kiedy zachodzi potrzeba [10]. Zaletą GPRS-u jest to, że użytkownik nie płaci za czas połączenia z Internetem, lecz za ilość pobranych bądź wysłanych pakietów danych. Podstawowe założenia związane z technologią GPRS zawarto w specyfikacji 3GPP : Technologia ma umożliwiać przesyłanie danych pomiędzy dwoma punktami (Point- To-Point) lub rozsyłanie ich do większej ilości odbiorców (Point-To-Multipoint), Do transmisji danych pomiędzy telefonem komórkowym a siecią operatorzy mogą wykorzystywać istniejącą sieć radiową używaną do transmisji głosu w systemie, GSM. Wewnątrz sieci GSM, centrale (MSC) używane do komutowania połączeń głosowych nie będą angażowane w przesyłanie danych, powstanie niezależna sieć, której elementy będą odpowiedzialne za komutację pakietów i za kontakt z zewnętrznymi sieciami (w tym z Internetem). Elastyczność w kształtowaniu taryf: sprzedaż usług korzystających z transmisji GPRS może bazować na naliczaniu opłat za ilość odebranych i przesłanych danych, na stałej, periodycznej opłacie, może również być zależna od źródła, z którego pobierane są dane [12]. 13
13 3.1. GSM a GPRS Dla technologii GPRS zawartej w GSM Sieci GSM i GPRS korzystają ze wspólnej sieci radiowej [32]. Ze względu na urządzenia (terminale), dzięki którym możliwa jest wymiana danych, specyfikacja 3GPP podzieliła je na 3 klasy: Klasa A urządzenia znajdujące się w tej klasie umożliwiają jednoczesne korzystanie z GPRS i GSM w tym samym czasie. Terminal musi mieć wbudowany układ nadawczo-odbiorczy. Umożliwia nawiązywanie połączeń głosowych, gdy użytkownik jest podłączony do Internetu bez żadnych przerw podczas pracy. Klasa B Podobnie jak w przypadku Klasy A, daje możliwość połączeń z siecią GPRS oraz GSM. Jednakże gdy realizowane jest połączenie głosowe(gsm), usługa transmisji danych (GPRS) jest w tym momencie niemożliwa do zrealizowania. Obecnie na rynku znajduje się bardzo duża liczba telefonów znajdujących się w tej klasie. Klasa C urządzenia należące do tej klasy mogą być zarejestrowane tylko w jednej sieci GPRS lub GSM, przy czym nie mogą odbierać wydarzeń z obu sieci w tym samym momencie. Urządzenia należące do tej klasy umożliwiają transmisję danych, a wykonywanie połączeń głosowych w tym czasie nie jest możliwe. Ta klasa jest powszechnie stosowana przez modemy GPRS, które nie są wykorzystywane do połączeń głosowych. Powyższe klasy terminali zostały podzielone ze względu na możliwość jednoczesnej współpracy z GSM. 14
14 Poniższa tabela przedstawia najczęściej stosowane klasy oraz parametry w jakich pracuje terminal. Każda klasa ma określoną ilość slotów dostępną do abonenta jak i od niego. Ogólna liczba slotów nie może przekroczyć odpowiedniej wielkości aktywnych slotów. Klasa Sloty do Sloty od Aktywne Maksymalna prędkość transferu abonenta abonenta sloty danych kb/s upload kb/s do pobrania kb/s upload kb/s do pobrania kb/s upload kb/s do pobrania kb/s upload kb/s do pobrania kb/s upload kb/s do pobrania kb/s upload Tabela 1.Zestawienie klas GPRS i EDGE Źródło: kb/s do pobrania 15
15 3.2.Transmisja w GPRS Cyfrowy sygnał wysyłany z telefonów dociera poprzez stacje bazowe do ich kontrolera, gdzie jest rozdzielany; sygnał związany z połączeniami głosowymi jest przesyłany do sieci szkieletowej stworzonej na bazie central MSC, a ruch pakietowy przesyłany jest do sieci szkieletowej GPRS [29]. Podczas wykonywania połączenia lub transmisji, użytkownikowi przydzielana jest określona częstotliwości, która zawiera 8 szczelin czasowych. Maksymalnie technologia GPRS wykorzystuje tylko 4 szczeliny. Pierwsza szczelina przesyła dane związane z rozmową przez około 0,577 ms, to samo dotyczy kolejnych i tak aż do ostatniej używanej szczelin, następnie transmisja ta jest powtarzana co pewnie okres czasu. Może się zdarzyć, że każda ze szczelin będzie zawierać dane z kilku transmisji. Dla transmisji głosowej szczeliny czasowe przydzielane są od 1 do 8 (transmisja w górę ), dla transmisji danych szczeliny przydzielane są odwrotnie od 8 do1 (transmisja w dół ). Daje to możliwość operatorom komórkowym na bardziej optymalne wykorzystanie usług (4 szczeliny są używane, a pozostałe szczeliny mogą zostać dynamicznie użyte przez terminal w chwili gdy nie obsługują innych połączeń). Rysunek 2.Szczeliny czasowe w interfejsie radiowym Źródło. timestamp= Ilość szczelin czasowych przeznaczonych dla transmisji w stronę stacji bazowej oraz dla odbierania transmisji wysyłanej przez stację bazową zależy od klasy terminala [32]. 16
16 Dodatkowym sposobem wpływającym na zwiększenia liczby użytkowników korzystających z Internetu w tym samym czasie, było umożliwienie przydzielenia jednej szczeliny do kilku urządzeń obsługujących połączenia np. głosowe. 3.3.Kodowanie W standardzie GPRS przyjmuje się cztery różne schematy kodowania kanałowego, od CS-1 do CS-4.W przypadku EDGE jest on rozszerzony do CS-9. Aby transmisja była możliwa do przeprowadzenia na maksymalnych wartościach, dla każdego kanału radiowego, niezbędny byłby brak zakłóceń, czego niestety nie da się uniknąć Specyfikacja 3GPP określa 4 schematy kodowania, które przedstawiono w poniższej tabelce. Kodowania CS-1 CS-2 CS-3 CS-4 Maksymalna Przepływowość Pojedynczego Kanału (kbit/s) Tabela 2.Schematy kodowań zdefiniowane w GPRS Źródło: [26], str. 91 Podstawowa różnica pomiędzy schematami polega na liczbie bitów przesyłanych dodatkowo w celu korekcji błędów. Wyboru używanego sposobu kodowania dokonuje stacja bazowa sieci GSM/GPRS [26]. Różnica pomiędzy kodowaniami może mieć spore znaczenie, niech za przykład posłużą kodowania CS-1 oraz CS-4. Kodowanie CS-1 posiada najwolniejszy transfer, ale za to umożliwia najlepszą korekcje błędów i może być stosowane wszędzie gdzie istnieje zasięg GSM. 17
17 Kodowanie CS-4 posiada najszybszy transfer, ale jest ograniczone do obszarów, gdzie siła i jakość sygnału jest najwyższa [32]. 3.4.Architektura sieci GPRS Aby korzystanie z GSM było możliwe po wprowadzeniu technologii GPRS, niezbędne było dokonanie zmian z strukturze sieci. Rysunek 3.Struktura sieci GPRS Źródło. amp= Elementami pozostawionym z klasycznej sieci GSM są: VLR MSC HLR 18
18 BSC SCP (Service Control Point, Serwisowy Punkt Kontrolny); główny element platformy związanej z sieciami inteligentnymi. Może być na nim umieszczony na przykład serwis, zarządzający naliczaniem opłat za korzystanie z GPRS [11]. Nowymi elementami wprowadzonymi do sieci w celu umożliwienia korzystania z GPRS: PCU (Packet Control Unit, Kontroler Przesyłanych Pakietów); odpowiada za prawidłową obsługę ruchu pakietowego w części radiowej sieci. Przydziela terminalom GPRS kanały radiowe, buforuje dane przesłane przez SGSN, przesyła je do odpowiedniej stacji bazowej dodając informację, która umożliwi terminalowi zidentyfikowanie danych [11]. SGSN (Serving GPRS Support Node); pośredniczy w dostępie do zasobów sieciowych na rzecz MS (Mobile Station, Telefon komórkowy). Umożliwia również obsługę zestawień połączeń w GPRS oraz umożliwia współpracę z GSM GGSN (Gateway GPRS Support Node); jest nadrzędnym elementem siei GPRS, może współpracować z GMSC znajdującym się w sieci GSM. GGSN posiada funkcje niezbędne do: połączeń z zewnętrznym sieciami (działa jak router), zabezpiecza dostęp do sieci zewnętrznych poprzez sprawowani kontroli, zarządza sesjami. Współpracuje z sieciami opartymi na protokołach IP. Gdy użytkownik terminala chce skorzystać z zasobów sieci, GGSN przydziela mu numer IP (z własnej puli numerów), kontroluje obszar, na którym znajduje się użytkownik [11]. współpracuje z sieciami opartymi na protokołach IP. 19
19 3.5.Zastosowania Wprowadzenie technologia GPRS umożliwiło operatorom komórkowym na znaczne zwiększenie usług oferowanych swoim abonentom. Dostęp do Internetu lub transmisja danych nie miała by jednak szans zaistnienia gdyby nie wprowadzono technologii HSCSD[18,26], która znacznie polepszyła korzystanie z nowych usług korzystających z sieci Internet. Protokoły transmisji bezprzewodowej GPRS, oparte na protokołach internetowych IP, łatwo dają się komponować z istniejącymi protokołami IP sieci stacjonarnej stosowanymi zarówno do transportu głosu pakietowego (VoIP), jak i do transmisji danych [10]. Poniższy rysunek przedstawi resztę usług oferowanych dla abonentów sieci dla technologii GPRS. Rysunek 4. Zakres zastosowań transmisji GPRS Źródło: Dla porównania w technologia EDGE, dzięki ulepszonemu systemowi kodowania wewnątrz sieci radiowej, udało się doprowadzić do zwiększenia prędkości transmisji danych. 20
20 4. EDGE Enhanced Data for GSM Evolution jest następcą technologii GPRS. Teoretyczna maksymalna szybkość połączenia EDGE wynosi 473,6 kbit/s, faktycznie uzyskiwane prędkości są rzędu 230 kbit/s, uzyskiwana poprzez zastosowanie wydajniejszej techniki modulacji (8PSK[2]) na wybranych szczelinach czasowych [9]. W stosunku do GPRS, zmiany miały miejsce w interfejsie radiowym w sposobie zmiany szybkości przesyłania danych zależnych od warunków pogodowych. EDGE pozwala na korzystanie z większości mobilnych usług multimedialnych, lecz nie wymaga, tak jak w przypadku UMTS, całkowitej przebudowy infrastruktury operatora jak i zupełnie nowych terminali (telefonów), a jedynie stosunkowo niewielkich modyfikacji infrastruktury już istniejącej [9]. Dzięki wprowadzeniu EDGE abonenci zyskali dodatkowe możliwości: szybszy czas dostępu do Internetu korzystanie z transmisji strumieniowych (muzyka, filmy, programy sportowe i informacyjne, relacje z koncertów itp.) połączenia audio-video gry on-line W Wersji7, EDGE, nazywany także EGPRS2 został zaprezentowany jako oferujący jeszcze większe prędkości transmisji danych poprzez mechanizmy takie jak redukcja czasu opóźnienia, użycie podwójnego kanału do pobierania, a także nowsze techniki modulacji zwiększające szybkość transmisji podczas przemieszczania się. 21
21 4.1.Transmisja w EDGE Dla transmisji danych w technologii GPRS i EDGE zastosowano modulację GMSK (Gaussian Minimum Shift Keying) oraz modulacja 8-PSK (8 Phase Shift Keying). Wykorzystanie tych modulacji pozwala na udostępnienie większej prędkości, jednak kosztem tej operacji jest zwiększona wrażliwość na warunki transmisji. Poniższa tabela przedstawia typy modulacji wraz z ich prędkościami w szczelinach dla poszczególnych rodzajów kodowania. Rodzaj kodowania Typ modulacji Przepływność szczeliny (kb/s) Sprawność kodowania Szybkość kodowania nagłówka MCS-9 8PSK 59,2 1,0 0,36 MCS-8 8PSK 54,4 0,92 0,36 MCS-7 8PSK 44,8 0,76 0,36 MCS-6 8PSK 27,2 0,49 0,33 MCS-5 8PSK 22,4 0,37 0,33 MCS-4 GMSK 17,2 1,0 0,53 MCS-3 GMSK 13,6 0,80 0,53 MCS-2 GMSK 11,2 0,66 0,53 MCS-1 GMSK 8,8 0,53 0,53 Tabela 3.Tabela modulacji i kodowania dla EDGE Źródło: 22
22 Do transmisji danych technologia EDGE umożliwia wykorzystanie 4 szczelin czasowych dla przesyłania w kierunku stacji bazowej bądź w kierunku terminala. Jedna szczelina może być wykorzystana przez kilka osób jednocześnie, natomiast sam sygnał dobierany jest na podstawie aktualnie panujących warunków[8]. Rysunek 5.Schemat transmisji radiowej w technologii EDGE Źródło W GSM dla technologii EDGE transmisja danych następuje poprzez: RLC (Radio Link Contro) warstwa, w której sprawdzana jest poprawność transmisji oraz inicjowana retransmisja w przypadku błędów w analizowanych blokach danych [4]. (MAC) Media Access Control - z warstwą związane są procedury synchronizujące korzystanie wielu terminali z tych samych kanałów radiowych oraz umożliwiające terminalowi nadawanie i odbieranie w kilku kanałach [4] warstwy fizycznej wybór metody kodowania danych zostaje wybrany bezpośrednio przed ich wysłaniem. 23
23 4.2.Terminale Obecnie, na całym świecie jako terminale umożliwiające nawiązywanie połączeń z Internetem służą telefony komórkowe i modemy na kartach PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association Międzynarodowe Stowarzyszenie Producentów Kart Pamięci dla Komputerów Osobistych); coraz częściej możemy spotkać się z modemami na USB (wygląd identyczny jak pamięci przenośne USB popularne,,pendrive ). Rozróżniamy 3 klasy terminali GPRS/EDGE przedstawione przez 3GPP: Klasa A[8] - jednoczesna obsługa transmisji związanych z komutacją łączy w GSM, jak i z komutacją pakietów EDGE. Klasa B[8] użytkownik za pomocą terminala (telefon komórkowy) może łączyć się z siecią poprzez GPRS lub EDGE, może również wykonywać nasłuchiwanie kanału radiowego dla (połączenie przychodzących, przesyłania danych, przesłanie sms). Klasa C umożliwia na korzystanie wzajemnie lub razem technologii GPRS i EDGE. W przypadku obsługiwania transmisji obu rodzajów podczas włączania się do sieci automatycznie lub manualnie jest ustawiany w tryb związany z obsługą tylko jednego rodzaju transmisji [8]. 24
24 4.3.Budowa sieci wspomagającej transmisję w technologii EDGE Rysunek 6.Schemat sieci wspomagającej EDGE Źródło. &filetimestamp= Elementy wykorzystane w Siecie wspomagającej EDGE: Stacja bazowa taka sama jak w przypadku technologii GSM. Niezbędne jest dokonanie aktualizacji oprogramowania, które zapewni możliwość korzystania z EDGE, a także umożliwi wykorzystanie modulacji 8-PSK[2]. BSC - Base Station Controller (Kontroler Stacji Bazowych) sprawuje kontrolę nad kilkudziesięcioma stacjami bazowymi wchodzącym w skład GSM. PCU - Packet Control Unit odpowiedzialny za prawidłową obsługę ruchu pakietowego podczas połączenia do sieci GSM. Jest powiązany z BSC. 25
25 SGSN- Serving GPRS Support Node zarządzanie terminalami na kontrolowanym przez siebie terenie. Element ten śledzi położenie użytkownika telefonu i zapewnia bezpieczeństwo oraz zdalny dostęp. SGSN wykorzystany został również w sieci UMTS. GGSN - GPRS Gateway Support Node. Wspomaga funkcję routing w EDGE, podczas łączenia z siecią GPRS. Aby skorzystać z zasobów zewnętrznej sieci, GGSN przydziela adres IP użytkownikowi Przyszłość EDGE EDGE umożliwi pokrycie większej ilości regionów, w których abonent do tej pory nie miał możliwości korzystania z systemów 3G, poprzez integrację z WCDMA. Docelowo będzie to wspólna chociaż niejednorodna technicznie infrastruktura komórkowa, korzystająca z wielu standardów technologii mobilnych: GSM/GPRS/EDGE oraz WLAN i WCDMA. Jej alternatywą jest jedynie czysty UMTS z podwójnym trybem dupleksu w dziedzinie częstotliwości FDD oraz czasu TDD - stosowanych w zależności od środowiska i mobilności użytkownika [7]. Zgodnie ze specyfikacją 3GPP w interfejsie radiowym uwzględnia się jego wykorzystanie do: umożliwienie transmisji poprzez dwie częstotliwości, na pojedynczej możliwe są maksymalnie 5 szczelin czasowych nowe rodzaje i schematy kodowania oraz kodowanie podniesienie prędkości w pojedynczej szczelinie do 100kb/s wprowadzenie podwójnych układów odbiorczych W porównaniu z technologią EDGE koszt wdrażania technologii 3G (UMTS) jest znacznie większy. Aby obniżyć inwestycje i przyspieszyć proces wprowadzania technologii UMTS do produkcji, dostawcy telekomunikacyjni łączą się w korporacje, których zasadniczym celem jest wspólna praca nad rozwojem sprzętu dla systemów radiowych UMTS w najbliższej przyszłości [7]. 26
Sieci Komórkowe naziemne. Tomasz Kaszuba 2013 kaszubat@pjwstk.edu.pl
Sieci Komórkowe naziemne Tomasz Kaszuba 2013 kaszubat@pjwstk.edu.pl Założenia systemu GSM Usługi: Połączenia głosowe, transmisja danych, wiadomości tekstowe I multimedialne Ponowne użycie częstotliwości
Bardziej szczegółowo7.2 Sieci GSM. Podstawy GSM. Budowa sieci GSM. Rozdział II Sieci GSM
7.2 Sieci GSM W 1982 roku powstał instytut o nazwie Groupe Spécial Mobile (GSM). Jego głównym zadaniem było unowocześnienie dotychczasowej i już technologicznie ograniczonej komunikacji analogowej. Po
Bardziej szczegółowoARCHITEKTURA GSM. Wykonali: Alan Zieliński, Maciej Żulewski, Alex Hoddle- Wojnarowski.
1 ARCHITEKTURA GSM Wykonali: Alan Zieliński, Maciej Żulewski, Alex Hoddle- Wojnarowski. SIEĆ KOMÓRKOWA Sieć komórkowa to sieć radiokomunikacyjna składająca się z wielu obszarów (komórek), z których każdy
Bardziej szczegółowoArchitektura systemu teleinformatycznego państwa - w. 7
Architektura systemu teleinformatycznego państwa - w. 7 dr Piotr Jastrzębski Szerokopasmowe sieci telekomunikacyjne radiowe - cz.2 Szerokopasmowe sieci telekomunikacyjne radiowe Główne rodzaje: naziemne
Bardziej szczegółowoCzym jest EDGE? Opracowanie: Paweł Rabinek Bydgoszcz, styczeń 2007 http://blog.xradar.net
Czym jest EDGE? Opracowanie: Paweł Rabinek Bydgoszcz, styczeń 2007 http://blog.xradar.net Wstęp. Aby zrozumieć istotę EDGE, niezbędne jest zapoznanie się z technologią GPRS. General Packet Radio Service
Bardziej szczegółowoco to oznacza dla mobilnych
Artykuł tematyczny Szerokopasmowa sieć WWAN Szerokopasmowa sieć WWAN: co to oznacza dla mobilnych profesjonalistów? Szybka i bezproblemowa łączność staje się coraz ważniejsza zarówno w celu osiągnięcia
Bardziej szczegółowoSzerokopasmowy dostęp do Internetu Broadband Internet Access. dr inż. Stanisław Wszelak
Szerokopasmowy dostęp do Internetu Broadband Internet Access dr inż. Stanisław Wszelak Rodzaje dostępu szerokopasmowego Technologia xdsl Technologie łączami kablowymi Kablówka Technologia poprzez siec
Bardziej szczegółowoWyznaczanie zasięgu łącza. Bilans mocy łącza radiowego. Sieci Bezprzewodowe. Bilans mocy łącza radiowego. Bilans mocy łącza radiowego
dr inż. Krzysztof Hodyr Sieci Bezprzewodowe Część 5 Model COST 231 w opracowaniu nr 7/7 Walfish'a-Ikegami: straty rozproszeniowe L dla fal z zakresu 0,8-2GHz wzdłuż swobodnej drogi w atmosferze Podstawowe
Bardziej szczegółowoSystemy teleinformatyczne w zarządzaniu kryzysowym. (http://www.amu.edu.pl/~mtanas)
Systemy teleinformatyczne w zarządzaniu kryzysowym (http://www.amu.edu.pl/~mtanas) Sieć komórkowa infrastruktura telekomunikacyjna umożliwiająca łączność bezprzewodową swoim abonentom w zakresie przekazywania
Bardziej szczegółowoAkademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej Wydział Budowy Maszyn i Informatyki Laboratorium z sieci komputerowych Ćwiczenie numer: 7 Temat ćwiczenia: Konfiguracja i badanie połączenia GPRS 1. Wstęp
Bardziej szczegółowoCDMA w sieci Orange. Warszawa, 1 grudnia 2008 r.
CDMA w sieci Orange Warszawa, 1 grudnia 2008 r. Dlaczego CDMA? priorytetem Grupy TP jest zapewnienie dostępu do szerokopasmowego internetu jak największej liczbie użytkowników w całym kraju Grupa TP jest
Bardziej szczegółowosieci mobilne 2 sieci mobilne 2
sieci mobilne 2 sieci mobilne 2 Poziom trudności: Bardzo trudny 1. 39. Jaka technika wielodostępu jest wykorzystywana w sieci GSM? (dwie odpowiedzi) A - TDMA B - FDMA C - CDMA D - SDMA 2. 40. W jaki sposób
Bardziej szczegółowoSystem UMTS - usługi (1)
System UMTS - usługi (1) Universal Mobile Telecommunications Sytstem Usługa Przepływność (kbit/s) Telefonia 8-32 Dane w pasmie akust. 2,4-64 Dźwięk Hi-Fi 940 Wideotelefonia 46-384 SMS 1,2-9,6 E-mail 1,2-64
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA
Załącznik nr 2 do umowy SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Świadczenie usług telefonii komórkowej wraz z dostawą komórkowych aparatów telefonicznych I WYMAGANIA PODSTAWOWE 1. Ewentualne przeniesienie
Bardziej szczegółowoSystem trankingowy. Stacja wywołująca Kanał wolny Kanał zajęty
SYSTEMY TRANKINGOWE Systemy trankingowe Tranking - automatyczny i dynamiczny przydział kanałów (spośród wspólnego i ograniczone do zbioru kanałów) do realizacji łączności pomiędzy dużą liczbę użytkowników
Bardziej szczegółowozmianie ulegają postanowienia:
Informujemy, że w związku z obowiązkami wynikającymi z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2015/2120 z dnia 25 listopada 2015 r. ustanawiającego środki dotyczące dostępu do otwartego
Bardziej szczegółowoBezprzewodowe Sieci Komputerowe Wykład 3,4. Marcin Tomana marcin@tomana.net WSIZ 2003
Bezprzewodowe Sieci Komputerowe Wykład 3,4 Marcin Tomana WSIZ 2003 Ogólna Tematyka Wykładu Telefonia cyfrowa Charakterystyka oraz zasada działania współczesnych sieci komórkowych Ogólne zasady przetwarzania
Bardziej szczegółowoPLAN KONSPEKT. Bezprzewodowe sieci dostępowe. Konfigurowanie urządzeń w bezprzewodowych szerokopasmowych sieciach dostępowych
PLAN KONSPEKT do przeprowadzenia zajęć z przedmiotu Bezprzewodowe sieci dostępowe TEMAT: Konfigurowanie urządzeń w bezprzewodowych szerokopasmowych sieciach dostępowych CEL: Zapoznanie uczniów z podstawami
Bardziej szczegółowoPORADNIKI. Architektura bezprzewodowego systemu WAN
PORADNIKI Architektura bezprzewodowego systemu WAN Bezprzewodowy WAN W tej części podam bliższy opis systemów bezprzewodowych WAN. Tu opiszę architekturę systemu, plany czasowe i charakterystyki. W porównaniu
Bardziej szczegółowoOpis przedmiotu zamówienia. Uwaga: O ile nie zaznaczono inaczej, wszelkie warunki należy rozumieć jako minimalne.
Załącznik nr 1 do SIWZ Opis przedmiotu zamówienia Uwaga: O ile nie zaznaczono inaczej, wszelkie warunki należy rozumieć jako minimalne. Wykonawca świadczy usługi telefonii komórkowej w oparciu o sieć obejmującą
Bardziej szczegółowoZmiany w regulaminach usług transmisji danych i w cenniku usługi Biznesowy VPN
1 stycznia 2017r. Orange Polska S.A. wprowadza zmiany w Regulaminach usług: Biznesowy VPN, Miejski Ethernet, Ethernet VPN, IP VPN, Dostęp do Internetu Frame Relay, Transmisji Danych Frame Relay/ATM. Wprowadzane
Bardziej szczegółowoOP-IV.272.49.2015.LK Załącznik nr 1 do SIWZ. Opis przedmiotu zamówienia
Załącznik nr 1 do Opis przedmiotu zamówienia Uwaga: O ile nie zaznaczono inaczej, wszelkie warunki należy rozumieć jako minimalne. 1. Przedmiotem zamówienia jest świadczenie usług telekomunikacyjnych telefonii
Bardziej szczegółowoProf. Witold Hołubowicz UAM Poznań / ITTI Sp. z o.o. Poznań. Konferencja Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji Warszawa, 9 czerwca 2010
Alokacja nowych częstotliwości dla usług transmisji danych aspekty techniczne i biznesowe Prof. Witold Hołubowicz UAM Poznań / ITTI Sp. z o.o. Poznań Konferencja Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji
Bardziej szczegółowoNajszybszy bezprzewodowy Internet
Najszybszy bezprzewodowy Internet Poczuj się wolny, gdziekolwiek jesteś blue connect Najszybszy bezprzewodowy Internet Teraz możesz cieszyć się najszybszym bezprzewodowym Internetem bez limitu przesyłanych
Bardziej szczegółowoOPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA CZĘŚĆ II. Usługa bezprzewodowego dostępu do Internetu wraz z dostawą 15 modemów.
Załącznik nr 1c OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA CZĘŚĆ II Usługa bezprzewodowego dostępu do Internetu wraz z dostawą 15 modemów. OFERTA WYKONAWCY Lp. WYMAGANIA ZAMAWIAJĄCEGO Informacja o spełnianiu lub nie spełnianiu
Bardziej szczegółowoDr Michał Tanaś(http://www.amu.edu.pl/~mtanas)
Dr Michał Tanaś(http://www.amu.edu.pl/~mtanas) Jest to zbiór komputerów połączonych między sobą łączami telekomunikacyjnymi, w taki sposób że Możliwa jest wymiana informacji (danych) pomiędzy komputerami
Bardziej szczegółowoTransmisja danych w systemach TETRA dziś i jutro
Transmisja danych w systemach TETRA dziś i jutro Jacek Piotrowski Dyrektor ds. Klientów Kluczowych Motorola Polska Listopad 2006 1 Ewolucja standardu TETRA w kierunku realizacji potrzeb rynku Zapytania
Bardziej szczegółowoWykorzystanie nowoczesnych technologii w zarządzaniu drogami wojewódzkimi na przykładzie systemu zarządzania opartego na technologii GPS-GPRS.
Planowanie inwestycji drogowych w Małopolsce w latach 2007-2013 Wykorzystanie nowoczesnych technologii w zarządzaniu drogami wojewódzkimi na przykładzie systemu zarządzania opartego na technologii GPS-GPRS.
Bardziej szczegółowoSieci WAN. Mgr Joanna Baran
Sieci WAN Mgr Joanna Baran Technologie komunikacji w sieciach Analogowa Cyfrowa Komutacji pakietów Połączenia analogowe Wykorzystanie analogowych linii telefonicznych do łączenia komputerów w sieci. Wady
Bardziej szczegółowoUSŁUGI DODATKOWE W SIECIACH BEZPRZEWODOWYCH VoIP oraz multimedia w sieciach WiFi problemy
Seminarium poświęcone sieci bezprzewodowej w Politechnice Krakowskiej - projekt Eduroam USŁUGI DODATKOWE W SIECIACH BEZPRZEWODOWYCH VoIP oraz multimedia w sieciach WiFi problemy Wprowadzenie Problematyka
Bardziej szczegółowoOPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA DLA CZĘŚCI II Usługa bezprzewodowego dostępu do Internetu wraz z dostawą 20 modemów.
Załącznik nr 1c do SIWZ OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA DLA CZĘŚCI II Usługa bezprzewodowego dostępu do Internetu wraz z dostawą 20 modemów. Lp. WYMAGANIA ZAMAWIAJĄCEGO OFERTA WYKONAWCY Informacja o spełnianiu
Bardziej szczegółowo(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1571864. (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 05.03.2004 04005227.
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1571864 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 05.03.2004 04005227.6 (13) (51) T3 Int.Cl. H04W 4/10 (2009.01)
Bardziej szczegółowoTelefonia Internetowa VoIP
Telefonia Internetowa VoIP Terminy Telefonia IP (Internet Protocol) oraz Voice over IP (VoIP) odnoszą się do wykonywania połączeń telefonicznych za pośrednictwem sieci komputerowych, w których dane są
Bardziej szczegółowoRodzaje, budowa i funkcje urządzeń sieciowych
Rodzaje, budowa i funkcje urządzeń sieciowych Urządzenia sieciowe modemy, karty sieciowe, urządzenia wzmacniające, koncentratory, mosty, przełączniki, punkty dostępowe, routery, bramy sieciowe, bramki
Bardziej szczegółowoProjektowanie układów scalonych do systemów komunikacji bezprzewodowej
Projektowanie układów scalonych do systemów komunikacji bezprzewodowej Część 1 Dr hab. inż. Grzegorz Blakiewicz Katedra Systemów Mikroelektronicznych Politechnika Gdańska Ogólna charakterystyka Zalety:
Bardziej szczegółowo(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 26.04.2006 06724572.0
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1878193 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 26.04.2006 06724572.0 (13) T3 (51) Int. Cl. H04L29/06 H04Q7/22
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia r.
PROJEKT z dn. 30.11. 2009 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia... 2009 r. w sprawie szczegółowego wykazu danych oraz rodzajów operatorów publicznej sieci telekomunikacyjnej lub dostawców
Bardziej szczegółowoSieci urządzeń mobilnych
Sieci urządzeń mobilnych Część 3 wykładu Mobilne-1 Mapa wykładu Wprowadzenie Dlaczego mobilność? Rynek dla mobilnych urządzeń Dziedziny badań Transmisja radiowa Protokoły wielodostępowe Systemy GSM Systemy
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp...13
Spis treści Wstęp...13 ROZDZIAŁ 1. ROZWÓJ TECHNIK INFORMATYCZNYCH... 17 1.1. Próba zdefiniowania informacji...17 1.2. StaroŜytne urządzenia liczące...20 1.3. Maszyny licząco-analityczne... 21 1.4. Elektroniczne
Bardziej szczegółowoOP-IV ŁB Zmieniony Załącznik nr 1 do SIWZ. Opis przedmiotu zamówienia
OP-IV.272.48.2016.ŁB Zmieniony Załącznik nr 1 do SIWZ Opis przedmiotu zamówienia Uwaga: O ile nie zaznaczono inaczej, wszelkie warunki należy rozumieć jako minimalne. 1. Przedmiotem zamówienia jest świadczenie
Bardziej szczegółowoCennik usług - w ofercie M2M
Cennik usług w ofercie M2M obowiązuje od dnia 01 stycznia 2014 roku Cennik usług w ofercie M2M, dalej zwany Cennikiem Usług, obowiązuje od dnia 01 stycznia 2014 roku do odwołania dla Abonentów będących
Bardziej szczegółowoCENNIK USŁUG DOSTĘPU DO SIECI INTERNET XLTE (zwany dalej Cennikiem XLTE ) Cennik obowiązuje od dnia 1 stycznia 2017 roku
CENNIK USŁUG DOSTĘPU DO SIECI INTERNET XLTE (zwany dalej Cennikiem XLTE ) Cennik obowiązuje od dnia 1 stycznia 2017 roku ROZDZIAŁ I - AKTYWACJA USŁUG DOSTĘPU DO SIECI INTERNET Jednorazowa opłata za Aktywację
Bardziej szczegółowoEwolucja systemów komórkowych. Robert Krawczak
Ewolucja systemów komórkowych Robert Krawczak Geneza systemów radiokomunikacji ruchomej Okres powojenny do lat 50. radiotelefony i radiostacje przewoźne budowane na potrzeby służb bezpieczeństwa i porządku
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ I METALURGII PORÓWNANIE TECHNOLOGII PAKIETOWEGO PRZESYŁANIA DANYCH W SIECIACH TELEFONII KOMÓRKOWEJ
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ I METALURGII Kierunek: Edukacja Techniczno Informatyczna Rodzaj studiów: dzienne praca dyplomowa inżynierska Michał GAS PORÓWNANIE TECHNOLOGII PAKIETOWEGO
Bardziej szczegółowoSieci Komputerowe Modele warstwowe sieci
Sieci Komputerowe Modele warstwowe sieci mgr inż. Rafał Watza Katedra Telekomunikacji AGH Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Polska tel. +48 12 6174034, fax +48 12 6342372 e-mail: watza@kt.agh.edu.pl Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoCENNIK USŁUG DOSTĘPU DO SIECI INTERNET W TARYFACH XLTE_5 ORAZ XLTE_12 DOSTĘPNYCH W OFERCIE SFERIA S.A. (zwany dalej Cennikiem XLTE )
CENNIK USŁUG DOSTĘPU DO SIECI INTERNET W TARYFACH XLTE_5 ORAZ XLTE_12 DOSTĘPNYCH W OFERCIE SFERIA S.A. (zwany dalej Cennikiem XLTE ) Cennik obowiązuje od dnia 3 grudnia 2015 roku ROZDZIAŁ I - AKTYWACJA
Bardziej szczegółowoCENNIK USŁUG DOSTĘPU DO SIECI INTERNET XLTE (zwany dalej Cennikiem XLTE ) Cennik obowiązuje od dnia 18 maja 2016 roku
CENNIK USŁUG DOSTĘPU DO SIECI INTERNET XLTE (zwany dalej Cennikiem XLTE ) Cennik obowiązuje od dnia 18 maja 2016 roku ROZDZIAŁ I - AKTYWACJA USŁUG DOSTĘPU DO SIECI INTERNET Jednorazowa opłata za Aktywację
Bardziej szczegółowoOPIS I PARAMETRY TECHNICZNE
Załącznik Nr 2 OPIS I PARAMETRY TECHNICZNE 1) Dane charakteryzujące realizację zadania: Świadczenie usług telekomunikacyjnych w sieci komórkowej a) Aktywacje 40 szt. (zgodnie z tabelą nr 1) Suma minut
Bardziej szczegółowoDwa lub więcej komputerów połączonych ze sobą z określonymi zasadami komunikacji (protokołem komunikacyjnym).
Sieci komputerowe Dwa lub więcej komputerów połączonych ze sobą z określonymi zasadami komunikacji (protokołem komunikacyjnym). Zadania sieci - wspólne korzystanie z plików i programów - współdzielenie
Bardziej szczegółowoMechanizmy regulacji ruchu stosowane przez Operatora i opisane w Regulaminie nie wpływają na prywatność oraz ochronę danych osobowych Abonenta.
Szanowni Państwo, uprzejmie informujemy, że z dniem 1 stycznia 2017r. Orange Polska S.A. wprowadza zmiany w regulaminach świadczenia usług telekomunikacyjnych oraz w regulaminach ofert i cennikach usług
Bardziej szczegółowoProtokoły sieciowe - TCP/IP
Protokoły sieciowe Protokoły sieciowe - TCP/IP TCP/IP TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol) działa na sprzęcie rożnych producentów może współpracować z rożnymi protokołami warstwy
Bardziej szczegółowoProjektowanie Sieci Lokalnych i Rozległych wykład 5: telefonem w satelitę!
Projektowanie Sieci Lokalnych i Rozległych wykład 5: telefonem w satelitę! Dr inż. Jacek Mazurkiewicz Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki e-mail: Jacek.Mazurkiewicz@pwr.wroc.pl Pozycja systemów
Bardziej szczegółowoInternet szerokopasmowy technologie i obszary zastosowań
Internet szerokopasmowy technologie i obszary zastosowań 1 ZBIGNIEW KĄDZIELSKI 2 3 512 KB danych 4 Rozmiar 1440 na 14 000 punktów! 10 obiektów flash 14 MB danych 5 Ewolucja telewizji 6 icore 2 Duo, 2 GB
Bardziej szczegółowoRedukcja kosztów połączeń telekomunikacyjnych przy wykorzystaniu central ISDN PABX
Andrzej Białas, Waldemar Fuczkiewicz Aksonet Poznań Wojciech Kabaciński Instytut Elektroniki i Telekomunikacji Politechnika Poznańska Redukcja kosztów połączeń telekomunikacyjnych przy wykorzystaniu central
Bardziej szczegółowoRozproszony system zbierania danych.
Rozproszony system zbierania danych. Zawartość 1. Charakterystyka rozproszonego systemu.... 2 1.1. Idea działania systemu.... 2 1.2. Master systemu radiowego (koordynator PAN).... 3 1.3. Slave systemu
Bardziej szczegółowoActiveXperts SMS Messaging Server
ActiveXperts SMS Messaging Server ActiveXperts SMS Messaging Server to oprogramowanie typu framework dedykowane wysyłaniu, odbieraniu oraz przetwarzaniu wiadomości SMS i e-mail, a także tworzeniu własnych
Bardziej szczegółowoCennik usług - w ofercie M2M
Cennik usług w ofercie M2M obowiązuje od dnia 08 czerwca 2014 roku Cennik usług w ofercie M2M, dalej zwany Cennikiem Usług, obowiązuje od dnia 08 czerwca 2014 roku do odwołania dla Abonentów będących przedsiębiorcami
Bardziej szczegółowoPIERWSZA W ŚWIECIE KOMERCYJNA SIEĆ LTE 1800 MHz. KONFERENCJA PRASOWA 07 września 2010r.
PIERWSZA W ŚWIECIE KOMERCYJNA SIEĆ LTE 1800 MHz KONFERENCJA PRASOWA 07 września 2010r. Agenda Internet w XXI wieku LTE - co to jest? Dlaczego LTE 1800MHz? Przyszłość - usługi 4G LTE - a następnie Nasza
Bardziej szczegółowoWykorzystanie telefonii komórkowej do przeszukiwania baz bibliograficznych.
Poznańska Fundacja Bibliotek Naukowych Temat seminarium: Wykorzystanie telefonii komórkowej do przeszukiwania baz bibliograficznych. Autor: Łukasz Gientka Wykorzystanie telefonii komórkowej do przeszukiwania
Bardziej szczegółowo1. W protokole http w ogólnym przypadku elementy odpowiedzi mają: a) Postać tekstu b) Postać HTML c) Zarówno a i b 2. W usłudze DNS odpowiedź
1. W protokole http w ogólnym przypadku elementy odpowiedzi mają: a) Postać tekstu b) Postać HTML c) Zarówno a i b 2. W usłudze DNS odpowiedź autorytatywna dotycząca hosta pochodzi od serwera: a) do którego
Bardziej szczegółowoO P I S P R Z E D M I O T U Z A M Ó W I E N I A
O P I S P R Z E D M I O T U Z A M Ó W I E N I A OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA (OPZ) Przedmiotem zamówienia jest świadczenie usług telekomunikacyjnych obejmujących usługi telefonii komórkowej oraz pakietowej
Bardziej szczegółowoSygnalizacja Kontrola bramy Media
PROTOKOŁY VoIP Sygnalizacja Kontrola bramy Media H.323 Audio/ Video H.225 H.245 Q.931 RAS SIP MGCP RTP RTCP RTSP TCP UDP IP PROTOKOŁY VoIP - CD PROTOKOŁY VoIP - CD PROTOKOŁY VoIP - CD PROTOKOŁY SYGNALIZACYJNE
Bardziej szczegółowoZmiany w Regulaminie świadczenia usług telekomunikacyjnych w Mobilnej Sieci Orange dla Abonentów ofert na abonament z dnia 13 listopada 2015 roku.
Szanowni Państwo, uprzejmie informujemy, że z dniem 1 stycznia 2017r. Orange Polska S.A. wprowadza zmiany w regulaminach świadczenia usług telekomunikacyjnych oraz w cennikach usług dotyczących usług mobilnych
Bardziej szczegółowoEWOLUCJA SYSTEMÓW TELEFONII KOMÓRKOWEJ
mgr inż. Robert Krawczak Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Elektroniki, Instytut Telekomunikacji ul. Gen. S.Kaliskiego 2, 00-908 Warszawa tel.: 0-22 6839247, fax: 0-22 6839038, e-mail: rkrawczak@wel.wat.edu.pl
Bardziej szczegółowoMODEL WARSTWOWY PROTOKOŁY TCP/IP
MODEL WARSTWOWY PROTOKOŁY TCP/IP TCP/IP (ang. Transmission Control Protocol/Internet Protocol) protokół kontroli transmisji. Pakiet najbardziej rozpowszechnionych protokołów komunikacyjnych współczesnych
Bardziej szczegółowoKomunikacja bezprzewodowa w technologiach GSM/GPRS/EDGE/UMTS/HSPA
Komunikacja bezprzewodowa w technologiach GSM/GPRS/EDGE/UMTS/HSPA Piotr Gocłowski 21.05.2013 Agenda Sieć Komórkowa Oferta modemów przemysłowych Moxa Zakres Funkcjonalności Sieć Komórkowa GSM Global system
Bardziej szczegółowoRegulamin usługi Pakiety internetowe obowiązuje od 27 października 2017 r. do odwołania
Regulamin usługi Pakiety internetowe obowiązuje od 27 października 2017 r. do odwołania 1. Pakiety internetowe (dalej: Usługa, Pakiety ) to usługa promocyjna dostępna dla Abonentów wszystkich taryf w Orange
Bardziej szczegółowoPolska Szerokopasmowa Raport Cisco: Czterokrotny wzrost ruchu w Internecie w ciągu czterech lat
Raport Cisco: Czterokrotny wzrost ruchu w Internecie w ciągu czterech lat Strona 1/5 Autorzy dorocznego raportu Cisco VNI Forecast szacują, że liczba urządzeń i połączeń internetowych ulegnie w latach
Bardziej szczegółowoRegulamin świadczenia Usług Telekomunikacyjnych przez P4 sp. z o.o. dla. Regulamin świadczenia Usług Telekomunikacyjnych przez P4 sp. z o.o.
W związku z obowiązkiem wynikającym z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2120 z dnia 25 listopada 2015 r. ustanawiającego środki dotyczące dostępu do otwartego internetu oraz zmieniające
Bardziej szczegółowoCENNIK USŁUG DOSTĘPU DO SIECI INTERNET świadczonych w mobilnej sieci SFERIA S.A. (zwanych Usługami Telekomunikacyjnymi )
CENNIK USŁUG DOSTĘPU DO SIECI INTERNET świadczonych w mobilnej sieci SFERIA S.A. (zwanych Usługami Telekomunikacyjnymi ) Cennik obowiązuje od dnia 1 stycznia 2017 roku ROZDZIAŁ I - AKTYWACJA USŁUG TELEKOMUNIKACYJNYCH
Bardziej szczegółowoFizyczne podstawy działania telefonii komórkowej
Fizyczne podstawy działania telefonii komórkowej Tomasz Kawalec 12 maja 2010 Zakład Optyki Atomowej, Instytut Fizyki UJ www.coldatoms.com Tomasz Kawalec Festiwal Nauki, IF UJ 12 maja 2010 1 / 20 Podstawy
Bardziej szczegółowoZmienione Regulaminy i Cenniki będą obowiązywać od dnia 16 stycznia 2017 r.
Informujemy, że w związku z obowiązkami wynikającymi z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2015/2120 z dnia 25 listopada 2015 r. ustanawiającego środki dotyczące dostępu do otwartego
Bardziej szczegółowoPierwszy modem LTE 1800 na świecie. KONFERENCJA PRASOWA 17 listopada 2010 r.
Pierwszy modem LTE 1800 na świecie KONFERENCJA PRASOWA 17 listopada 2010 r. Agenda Status LTE na świecie Urządzenia abonenckie LTE Jesteśmy pierwsi! Nasz terminal LTE 1800 Pokaz Pierwszy modem LTE 1800
Bardziej szczegółowoASEM UBIQUITY PRZEGLĄD FUNKCJONALNOŚCI
ASEM UBIQUITY PRZEGLĄD FUNKCJONALNOŚCI tel. 22 549 43 53, fax. 22 549 43 50, www.sabur.com.pl, sabur@sabur.com.pl 1/7 ASEM UBIQUITY ASEM Uqiuity to nowatorskie rozwiązanie na platformy Win 32/64 oraz Win
Bardziej szczegółowoSmart Plan Halo II, Smart Plan Multi II, Smart Plan Multi II Max, Smart Plan Mix II to promocja (dalej: Promocja ) dostępna dla:
regulamin promocji w ofertach Smart Plan Halo II, Smart Plan Multi II, obowiązuje od 10 lutego 2015 r. do odwołania Smart Plan Halo II, Smart Plan Multi II, to promocja (dalej: Promocja ) dostępna dla:
Bardziej szczegółowoŁącza WAN. Piotr Steć. 28 listopada 2002 roku. P.Stec@issi.uz.zgora.pl. Rodzaje Łącz Linie Telefoniczne DSL Modemy kablowe Łącza Satelitarne
Łącza WAN Piotr Steć P.Stec@issi.uz.zgora.pl 28 listopada 2002 roku Strona 1 z 18 1. Nośniki transmisyjne pozwalające łączyć sieci lokalne na większe odległości: Linie telefoniczne Sieci światłowodowe
Bardziej szczegółowoPrognoza Cisco: 13-krotny wzrost globalnego ruchu w sieciach mobilnych na przestrzeni lat
Prognoza Cisco: 13-krotny wzrost globalnego ruchu w sieciach mobilnych na przestrzeni lat 2012-2017 Prognoza Cisco wskazuje, że do 2017 roku technologia 4G będzie obsługiwać prawie 10 % wszystkich połączeń
Bardziej szczegółowo- na terenach pozbawionych technicznych możliwości tradycyjnego dostępu do Internetu
Transmisja danych z wykorzystaniem technologii bezprzewodowych zdobywa coraz większą popularność. Mobilny Internet to dostęp do sieci oferowany przez operatorów komórkowych na terenie Polski. Plus, Era
Bardziej szczegółowo2. STRUKTURA RADIOFONICZNYCH SYGNAŁÓW CYFROWYCH
1. WSTĘP Radiofonię cyfrową cechują strumienie danych o dużych przepływnościach danych. Do przesyłania strumienia danych o dużych przepływnościach stosuje się transmisję z wykorzystaniem wielu sygnałów
Bardziej szczegółowoOP.43-00048/2012 Załącznik nr 3 Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia
OP.43-00048/2012 Załącznik nr 3 Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia Specyfikacja usług telefonii komórkowej i mobilnego dostępu do internetu: Specyfikacja abonamentów: Telefoniczne: 12 abonamentów:
Bardziej szczegółowoCennik Usług Telekomunikacyjnych ITI Neovision S.A. - Mobile z dnia 7.03.2016 r.
Cennik Usług Telekomunikacyjnych ITI Neovision S.A. - Mobile z dnia 7.03.2016 r. Zestawienie Opłat dla produktów i Usług świadczonych przez ITI Neovision S.A., w ramach Usługi nc+ Mobile, uregulowanej
Bardziej szczegółowoProtokoły sieciowe model ISO-OSI Opracował: Andrzej Nowak
Protokoły sieciowe model ISO-OSI Opracował: Andrzej Nowak OSI (ang. Open System Interconnection) lub Model OSI to standard zdefiniowany przez ISO oraz ITU-T, opisujący strukturę komunikacji sieciowej.
Bardziej szczegółowow Przemyśle Modemy Moxa OnCell Maciej Kifer Inżynier Sprzedaży Moxa/Elmark Automatyka
Bezprzewodowa komunikacja GSM w Przemyśle Modemy Moxa OnCell Maciej Kifer Inżynier Sprzedaży Moxa/Elmark Automatyka Agenda Sieć Komórkowa Oferta modemów przemysłowych Moxa Zakres Funkcjonalności Sieć Komórkowa
Bardziej szczegółowoPrzesyłania danych przez protokół TCP/IP
Przesyłania danych przez protokół TCP/IP PAKIETY Protokół TCP/IP transmituje dane przez sieć, dzieląc je na mniejsze porcje, zwane pakietami. Pakiety są często określane różnymi terminami, w zależności
Bardziej szczegółowoRegulamin usługi Nowe pakiety internetowe obowiązuje od dnia 25 września 2015 r. do odwołania uwzględnia zmiany obowiązujące od 1 stycznia 2017
Regulamin usługi Nowe pakiety internetowe obowiązuje od dnia 25 września 2015 r. do odwołania uwzględnia zmiany obowiązujące od 1 stycznia 2017 1. Nowe pakiety internetowe (dalej: Usługa, Nowe pakiety
Bardziej szczegółowoWLAN bezpieczne sieci radiowe 01
WLAN bezpieczne sieci radiowe 01 ostatnim czasie ogromną popularność zdobywają sieci bezprzewodowe. Zapewniają dużą wygodę w dostępie użytkowników do zasobów W informatycznych. Jednak implementacja sieci
Bardziej szczegółowoRegulamin korzystania z Usług Dodatkowych w Planach Korzystnych dla Firm obowiązuje od dnia 24 sierpnia 2012 roku do odwołania
Regulamin korzystania z Usług Dodatkowych w Planach ch dla Firm obowiązuje od dnia 24 sierpnia 2012 roku do odwołania Definicje 1. Na potrzeby niniejszego Regulaminu zostają przyjęte następujące definicje
Bardziej szczegółowoRegulamin świadczenia Usługi Multimedia Internet przez Multimedia Polska S.A. oraz Multimedia Polska-Południe S.A.
Wykaz zmian w: 1) Regulaminie świadczenia Usługi Multimedia Internet przez Multimedia Polska S.A. oraz Multimedia Polska-Południe S.A. 2) Regulaminie Usługi dostępu do Internetu świadczonej przez Multimedia
Bardziej szczegółowoOpis przedmiotu zamówienia
Załącznik nr 7 do SIWZ Załącznik nr 1 do Umowy Nr 272...2013 z dnia...2013 r. Opis przedmiotu zamówienia Nazwa zamówienia: Świadczenie usług telefonii komórkowej dla Urzędu Gminy Brwinów wraz z dostawą
Bardziej szczegółowoWarstwy i funkcje modelu ISO/OSI
Warstwy i funkcje modelu ISO/OSI Organizacja ISO opracowała Model Referencyjny Połączonych Systemów Otwartych (model OSI RM - Open System Interconection Reference Model) w celu ułatwienia realizacji otwartych
Bardziej szczegółowoCennik świadczenia Usług w trakcie trwania przeniesienia numeru do ITI Neovision S.A. z dnia r.
Cennik świadczenia Usług w trakcie trwania przeniesienia numeru do ITI Neovision S.A. z dnia 7.03.2016 r. Zestawienie Opłat dla produktów i Usług świadczonych przez ITI Neovision S.A., w trakcie przenoszenia
Bardziej szczegółowoWykład 2: Budowanie sieci lokalnych. A. Kisiel, Budowanie sieci lokalnych
Wykład 2: Budowanie sieci lokalnych 1 Budowanie sieci lokalnych Technologie istotne z punktu widzenia konfiguracji i testowania poprawnego działania sieci lokalnej: Protokół ICMP i narzędzia go wykorzystujące
Bardziej szczegółowoOFERTA NA SYSTEM LIVE STREAMING
JNS Sp. z o.o. ul. Wróblewskiego 18 93-578 Łódź NIP: 725-189-13-94 tel. +48 42 209 27 01, fax. +48 42 209 27 02 e-mail: biuro@jns.pl Łódź, 2015 r. OFERTA NA SYSTEM LIVE STREAMING JNS Sp. z o.o. z siedzibą
Bardziej szczegółowoRodzaje sieci bezprzewodowych
Rodzaje sieci bezprzewodowych Bezprzewodowe sieci rozległe (WWAN) Pozwala ustanawiad połączenia bezprzewodowe za pośrednictwem publicznych lub prywatnych sieci zdalnych. Połączenia są realizowane na dużych
Bardziej szczegółowoSieci GSM - działanie i systemy zabezpieczeń
Sieci GSM - działanie i systemy zabezpieczeń Seminarium z kryptologii i ochrony informacji Łukasz Kucharzewski Politechnika Warszawska 2009 Historia Groupe Spécial Mobile Global System for Mobile Communications
Bardziej szczegółowoPBS. Wykład Zabezpieczenie przełączników i dostępu do sieci LAN
PBS Wykład 7 1. Zabezpieczenie przełączników i dostępu do sieci LAN mgr inż. Roman Krzeszewski roman@kis.p.lodz.pl mgr inż. Artur Sierszeń asiersz@kis.p.lodz.pl mgr inż. Łukasz Sturgulewski luk@kis.p.lodz.pl
Bardziej szczegółowoOPIS SPECJALNEGO PLANU CENOWEGO BEZ LIMITU. Bez LIMITU 20. Bez LIMITU 30
OPIS SPECJALNEGO PLANU CENOWEGO BEZ LIMITU 1. Specjalny plan cenowy Limitu oferowany jest KLIENTOWI przez POLKOMTEL. 2. Stawki i opłaty za usługi telekomunikacyjne wskazane w pkt. 3 poniżej uwzględniają
Bardziej szczegółowoZiMSK. VLAN, trunk, intervlan-routing 1
ZiMSK dr inż. Łukasz Sturgulewski, luk@kis.p.lodz.pl, http://luk.kis.p.lodz.pl/ dr inż. Artur Sierszeń, asiersz@kis.p.lodz.pl dr inż. Andrzej Frączyk, a.fraczyk@kis.p.lodz.pl VLAN, trunk, intervlan-routing
Bardziej szczegółowoMODEM. Wewnętrzny modem PCI, 56Kbps DATA/FAX/VOICE, V.92
SPRZĘT SIECIOWY Urządzenia sieciowe MODEM Wewnętrzny modem PCI, 56Kbps DATA/FAX/VOICE, V.92 Zewnętrzny modem USB 2.0 DATA/FAX/VOICE (V.92) 56Kbps Zewnętrzny modem 56Kbps DATA/FAX/VOICE V.92 (RS-232) MODEM
Bardziej szczegółowoERA INTERNET STACJONARNY
ERA INTERNET STACJONARNY SPIS TREŚCI 1. INFORMACJE OGÓLNE 1 2. INFORMACJE SZCZEGÓŁOWE 1 OPIS PRODUKTU 1 WARIANTY USŁUGI ERA INTERNET STACJONARNY 2 PRZYKŁADOWE ZESTAWY ERA INTERNET STACJONARNY 2 DLACZEGO
Bardziej szczegółowo