SZKOŁA PODSTAWOWA W PRZECŁAWIU ZAGROŻENIA W INTERNECIE

Transkrypt

1 SZKOŁA PODSTAWOWA W PRZECŁAWIU ZAGROŻENIA W INTERNECIE

2 Nie da się ukryć, że korzystanie z Internetu jest w dzisiejszych czasach koniecznością. Internet jest największym medium informacyjnym. Przez Internet można się uczyć, podróżować, poznawać nowych ludzi. Niestety, wielu użytkowników Internetu nie zdaje sobie sprawy z tego, jak bardzo trzeba być ostrożnym w korzystaniu z tego dobrodziejstwa techniki. W Internecie czyhają na nas nie tylko takie niebezpieczeństwa jak wirusy i hakerzy, ale przede wszystkim zagrożenia głębsze, socjologiczne i psychologiczne. Oczywiście, nie jest powiedziane, że każdy kto korzysta z Internetu musi wpaść w jakąś pułapkę. Świadomość zagrożenia i odpowiedzialne zachowanie często minimalizuje ryzyko. Jednak trzeba pamiętać o wielu aspektach i być przygotowanym na stawienie czoła wielu zagrożeniom. Jak pokazały badania przeprowadzone na zlecenie portalu Interklasa ( aż dla 92% uczniów ma on właśnie takie zastosowanie. Statystyki dotyczące korzystania przez dzieci z Internetu: 89% dzieci w Polsce korzysta z Internetu. Czas korzystania z Internetu przez dzieci wydłuża się. Od 2006 do 2007 zwiększył się z 15 godzin 56 minut do 24 godzin 27 minut. Pod uwagę brany był średni czas w trakcie jednego miesiąca i nadal rośnie. 45% dzieci (czyli co drugie) korzysta z Internetu codziennie lub prawie codziennie. 70% dzieci w wieku 7 14 lat gra on-line. Najważniejsze niebezpieczeństwa związane z Internetem: 1. Rozpowszechnianie nielegalnych treści: a. pornograficznych, b. ofert sprzedaży pirackiego oprogramowania komputerowego oraz nagrań audio i video, c. ofert sprzedaży przedmiotów pochodzących z kradzieży lub przemytu, 2. Nielegalne uzyskiwanie danych: a. phishing to wyłudzanie poufnych informacji osobistych (np. haseł lub szczegółów karty

3 kredytowej) przez podszywanie się pod godną zaufania osobę lub instytucję, której te informacje są pilnie potrzebne, b. pharming - bardziej niebezpieczna dla użytkownika oraz trudniejsza do wykrycia forma phishingu. Charakterystyczne dla pharmingu jest to, że nawet po wpisaniu prawidłowego adresu strony www, ofiara zostanie przekierowana na fałszywą (choć mogącą wyglądać tak samo) stronę www. Ma to na celu przejęcie wpisywanych przez użytkownika do zaufanych witryn haseł, numerów kart kredytowych i innych poufnych danych. 3. Włamania sieciowe i zainfekowanie komputera programem wirusowym otwieranie każdej przychodzącej poczty wraz z załącznikami, korzystanie z sieci P2P, używanie nośników danych tj., pendrive, dyskietka itp. - grozi ściągnięciem szkodliwego oprogramowania na komputer. Oprogramowanie to może wyrządzić wiele szkód np.: a. wykraść poufne dane, np. hasła, numery kont bankowych, b. uszkodzić dokumenty, programy lub system operacyjny, c. otworzyć komputer na włamania, d. spowolnić prędkość Internetu, e. utrudnić lub uprzykrzyć celowo pracę na komputerze, f. dodać złośliwy kod HTML do plików na serwerach FTP, g. zniszczyć drogie podzespoły naszego komputera, h. uczynić nasz komputer komputerem zoombie - to znaczy, że będziemy należeć do sieci wyrządzającej szkody innym komputerom bez naszej wiedzy 4. Kontakt z nieznajomymi- wszelkiego rodzaju komunikatory, czaty umożliwiają na szybkie poznawanie wielu ludzi, niekoniecznie uczciwych. Przez Internet łatwiej można zakamuflować swoje prawdziwe intencje, bo sieć zapewnia dosyć dużą anonimowość. Te elementy sprawiają, że Internet stał się dobrym narzędziem dla przestępców, osób reprezentujących sekty religijne oraz różnego rodzaju dewiantów, którzy mają ułatwione zadanie w nawiązywaniu nowych kontaktów w poszukiwaniu swoich potencjalnych ofiar. 5. Infoholizm (siecioholizm) czyli Uzależnienie od Internetu - Niewielu ludzi zdaje sobie sprawę z tego, że komputer może uzależnić w taki sam sposób jak alkohol, praca czy narkotyki. Niepokojące symptomy sygnalizujące uzależnienie od Internetu, na które powinni zwrócić uwagę rodzice dzieci korzystających z komputera i Internetu: dziecko wpada w ciągi komputerowe siedzi po kilka godzin bez przerwy, nie może się oderwać, jest rozdrażnione, gdy nie może skorzystać z komputera, zaniedbuje inne ulubione zajęcia na rzecz komputera jest zaangażowane w świat wirtualny przynosi szkody w realnym, np. nie odrabia lekcji, zaniedbuje przyjaciół, ucieka przed rzeczywistymi problemami w świat wirtualny, używa komputera by poprawić sobie nastrój.

4 Osoby, u których stwierdzono uzależnienie od Internetu lub zagrożenie tym uzależnieniem, najczęściej spędzają czas na następujących formach rozrywki: Internet Relay Chat (IRC) usługa służąca do porozumiewania się z innymi osobami korzystającymi, z Internetu. Jest to forma pisanej rozmowy. Gry online specyfika gier online (sieciowych) polega na tym, iż naszym przeciwnikiem nie jest komputer, lecz żywy człowiek. Według niektórych badaczy tego zjawiska, poprzez tego typu gry narasta w graczach poziom agresji, który następnie jest rozładowywany w świecie realnym, na zwykłych ludziach. c. World Wide Web (WWW) d. Grupy dyskusyjne (newsgroups) i listy adresowe Uzależnienie od Internetu pociąga za sobą wiele konsekwencji zarówno psychologicznychjak i fizjologicznych. Typowe skutki uzależnienia to: a. zaniedbywanie nauki, życia rodzinnego, zawodowego, b. zapominanie o posiłkach c. zaburzenia w sferze uczuć i emocji, d. utrwalenie postaw egocentrycznych, e. zaburzenia w sferze własnej tożsamości, f. zmiana języka (zubożenie, techniczny slang, używanie skrótów), g. niekontrolowanie czasu spędzanego w Sieci, h. brak troski o własne zdrowie i higienę osobistą. 6. Spam - niechciane lub niepotrzebne wiadomości elektroniczne. Najbardziej rozpowszechniony jest spam za pośrednictwem poczty elektronicznej. Istotą spamu jest rozsyłanie dużej ilości informacji o jednakowej treści do nieznanych sobie osób. Aby określić wiadomość mianem spamu, musi ona spełnić trzy następujące warunki jednocześnie: treść wiadomości jest niezależna od tożsamości odbiorcy. odbiorca nie wyraził uprzedniej, zamierzonej zgody na otrzymanie tej wiadomości. treść wiadomości daje podstawę do przypuszczeń, iż nadawca wskutek jej wysłania może odnieść zyski nieproporcjonalne w stosunku do korzyści odbiorcy. 7. Wyłudzenia i oszustwa na aukcjach internetowych

5 Współcześnie najbardziej rozpowszechnionym wśród dzieci i młodzieży zagrożeniem w Internecie jest Cyberbulling (cyberprzemoc) prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak: SMS, , witryny internetowe, fora dyskusyjne w Internecie i inne. Taka forma znęcania się nad swoimi ofiarami,zdaniem psychologów wynika z tego, że łatwiej poniżać, dyskredytować i szykanować, gdy istnieje szansa ukrycia się za internetowym pseudonimem i nie ma potrzeby konfrontacji z ofiarą oko w oko. Prześladowanie przez Internet jest szczególnie groźne dlatego, że kompromitujące czy poniżające materiały są dostępne w krótkim czasie dla wielu osób i pozostają w sieci na zawsze, jako kopie na wielu komputerach, nawet po ustaleniu i ukaraniu sprawcy. Formy cyberprzemocy: a. zdjęcia i filmy, b. przemoc werbalna, c. poniżanie, ośmieszanie, d. upokarzanie, straszenie, grożenie, szantaż, e. publikowanie kompromitujących materiałów, f. podszywanie się za kogoś (kradzież tożsamości), g. kontakt z nielegalnymi treściami w Internecie (pornografia dziecięca, teksty rasistowskie, ksenofobiczne, szowinistyczne). Dane z badań dotyczących kontaktów z niebezpiecznymi treściami: 71% dzieci ma kontakt z treściami pornograficznymi, przy czym 63% trafia na nie w przypadkowy sposób. 51% dzieci spotyka się z brutalnymi scenami przemocy, w tym 61% przypadkowo. 28% dzieci spotkało się z treściami propagującymi przemoc i nietolerancję. 25% dzieci deklaruje, że rodzice nie interesują się ich działaniami w sieci. zaledwie 10% dzieci ma regularną opiekę rodziców podczas korzystania z Internetu.

6 więcej niż 90% dzieci korzysta z serwisów komunikacyjnych; 68% dzieci spotkało się z propozycją spotkania od osoby, którą poznały w Internecie; 44,6% spośród tych dzieci skorzystało z propozycji; 23,6% dzieci poinformowało rodziców o spotkaniu z takimi osobami; 50% dzieci chodzi na takie spotkanie samo; 28,4% rodziców nie dostrzega żadnych zagrożeń. Przestrzeganie jednak kilku zasad bezpiecznego korzystania z Internetu może ograniczyć ryzyko zetknięcia się z niewłaściwymi treściami przez dziecko. Bezpieczeństwo dzieci w Internecie: 4 rzeczy, które może zrobić rodzic Krok 1. Zdecyduj które witryny Twoje dziecko może odwiedzać, a których nie. Dobrze jest odwiedzić kilka witryn przeznaczonych dla dzieci. Zwróć uwagę czy gromadzą dane osobowe. Przeczytaj politykę prywatności i jeśli się z nią nie zgadzasz, poszukaj podobnych witryn, które nie wymagają podawania danych osobowych. Zablokuj nieodpowiednie treści. Jednym z najlepszych sposobów na ochronę przed nieodpowiednimi treściami jest blokada dostępu. Krok 2: Zwiększ bezpieczeństwo i prywatnośd Poza zablokowaniem nieodpowiednich treści, dobrze jest zablokować strony i pobrane pliki, które mogą stanowić zagrożenie dla Twojego bezpieczeństwa i prywatności. Ustal limity pobierania plików. Darmowe gry, darmowa muzyka, animowane paski narzędzi i inne pobrane pliki mogą narazić Twój komputer na oprogramowanie szpiegujące lub inne niechciane oprogramowanie. Krok 3: Kontroluj które witryny Twoje dzieci odwiedzają Nie jesteś w stanie zawsze być przy swoim dziecku, kiedy korzysta z Internetu. Możesz jednak później sprawdzić, które witryny odwiedziło Twoje dziecko. Przeglądając historię w przeglądarce internetowej, możesz zobaczyć wszystkie witryny, które Twoje dziecko odwiedziło. Kliknij przycisk Historia na pasku narzędzi przeglądarki, aby zobaczyć historię przeglądania sieci Web. Krok 4: Przypominaj dzieciom, żeby nie rozmawiały z obcymi

7 Pokoje rozmów, portale społecznościowe i komunikatory internetowe mogą stanowić dla dzieci świetny sposób na rozmawianie o swoich zainteresowaniach i poznawanie przyjaciół. Jednak anonimowy charakter Internetu może być zagrożeniem dla dzieci, które mogą stać się ofiarami oszustów i pedofili. Aby ograniczyć bezbronność swojego dziecka, naucz je jak zachować ostrożność, na przykład: - Używaj tylko pierwszego imienia lub pseudonimu. - Nigdy nie podawaj numeru telefonu ani adresu. - Nigdy nie wysyłaj swoich zdjęć. - Nigdy nie zgadzaj się na spotkanie bez żadnego nadzoru z osobą poznaną przez Internet. Aby chronić swoje dziecko przed kontaktowaniem się z obcymi osobami za pomocą komunikatorów internetowych, skonfiguruj tak swoje oprogramowanie, aby przyjmowało wiadomości tylko od zatwierdzonych osób. Zaproponuj dziecku umowę

8 Źródła: