soczewka, leży ona poza tęczówką i jest drugą w kolejności strukturą załamującą światło, przy czym jej kształt przez długi okres życia jest zmienny

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "soczewka, leży ona poza tęczówką i jest drugą w kolejności strukturą załamującą światło, przy czym jej kształt przez długi okres życia jest zmienny"

Antonina Kubicka
8 lat temu
Przeglądów:

1 Wzrok

2 Jak Widzimy? Wzrok - jeden z pięciu zmysłów, polega on na rozpoznawaniu kształtów, barw oraz natężenia światła. Głównym narządem wzroku jest oko, które posiada aparaty ochronne w postaci brwi, rzęs, powiek oraz narządów łzowych. Światło odbite od przedmiotów przechodzi przez rogówkę i wpada do oka. Ilość światła, jakie wpadnie do środka, zależy od aktualnego rozszerzenia źrenicy. Im ciemniejsze światło tym źrenica jest bardziej rozszerzona. Szerokość źrenicy dopasowuje się zatem do jasności światła. Następnie światło przechodzi przez soczewkę, która je załamuje. Załamane światło pada na siatkówkę, na której powstaje obraz odwrócony. Siatkówka przetwarza impulsy świetlne na odpowiednie sygnały nerwowe, które poprzez nerw wzrokowy wędrują do mózgu. Tu kończy się rola oka, teraz pora by do akcji wkroczył mózg. Obraz który widzimy nie powstaje w oku, tylko w mózgu! Mózg przetwarza sygnały dostarczone mu przez oko za pomocą nerwu wzrokowego, a następnie na podstawie tych sygnałów tworzy obraz..

3 Budowa oka

4 soczewka, leży ona poza tęczówką i jest drugą w kolejności strukturą załamującą światło, przy czym jej kształt przez długi okres życia jest zmienny może ona mniej lub mocniej uwypuklać się (dzięki skurczowi mięśnia rzęskowego), a więc załamywać promienie świetlne z różną mocą. Dzięki temu widzimy wyraźnie zarówno odległe jak i bliskie nam przedmioty. nerw wzrokowy - obserwując dno oka widzimy tylko początkowy fragment nerwu wzrokowego, tzw. tarczę nerwu wzrokowego. Zbierają się tu włókna nerwowe z całej siatkówki, skąd następnie drogą nerwu wzrokowego i dalej drogi wzrokowej impulsy świetlne docierają do kory wzrokowej w mózgu. siatkówka - najbardziej wewnętrzna warstwa budująca ścianę gałki ocznej, światłoczuła, porównywana do kliszy w aparacie fotograficznym, to tu skupiają się promienie świetlne i powstają impulsy elektryczne przenoszone drogą neuronów do ośrodkowego układu nerwowego, gdzie powstają wrażenia wzrokowe. plamka - maleńki obszar centralnej siatkówki, odpowiadający za widzenie szczegółów. To właśnie tą częścią oka postrzegamy szczegóły, czytamy, rozpoznajemy twarze czy godzinę na zegarku. Poczucie kontrastu czy orientację w przestrzeni daje nam natomiast obwodowa siatkówka.

5 twardówka - zewnętrzna ochronna tkanka oka nadaje kształt gałce ocznej, chroni wewnętrzne części oka przed mechanicznym uszkodzeniem. spojówka - najbardziej zewnętrzna osłonka oka mająca kontakt ze środowiskiem zewnętrznym, stale wilgotna, lśniąca, odpowiada za prawidłowe nawilżenie, a więc funkcjonowanie części optycznych oka, rozprowadza łzy. Chroni przed głębszymi infekcjami oka. tęczówka - część oka, która determinuje kolor naszych oczu. źrenica - pełni w oku rolę podobną do przesłony w aparacie fotograficznym zwęża się pod wpływem ostrego światła i przy patrzeniu na bliskie przedmioty, rozszerza w ciemności i do dali, umożliwiając wpadanie do oka odpowiedniej ilości promieni świetlnych. rogówka, zasłania w przedniej części oka tęczówkę i źrenicę niczym szkiełko zegarkowe. Jest to najsilniej załamująca światło część oka, w dużej mierze jej kształt determinuje występowanie wad wzroku. Musi być cały czas nawilżona, lśniąca i przezierna. Choroby rogówki powodujące jej zmętnienie w znacznym stopniu obniżają widzenie.

6 Aparaty ochronne oka Rzęsy i brwi Rzęsy - głównym i najważniejszym zadaniem rzęs jest ochrona oczu polegająca na wyłapywaniu cząstek brudu, kurzu, jak i drobnych owadów. Brwi - łukowata wypukłość na kości czołowej nad oczodołem porastająca krótkimi włosami. Podstawową jej funkcją jest ochrona oka przed dostaniem się do niego potu i wody deszczowej (również krwi przy urazach głowy).

7 Narząd łzowy oraz powieki Narząd łzowy - część aparatu ochronnego oka prodkująca ciecz łzową składajaca się z 97,8 % z wody która ma za zadanie nawilżać i dezynfekować gałkę oczną. Składa się z gruczołów łzowych i dwóch kanalików łzowych. Powieki - ruchomy, umięśniony fałd skórny okrywający i chroniący oko. Powieki stanowią ochronę gałki ocznej przed urazami i regulują dopływ światła do oka. Ich funkcją jest również rozprowadzanie na powierzchni gałki ocznej cieczy łzowej.

8 Choroby wzroku Choroby oczu schorzenia narządu wzroku mogą być wywołane przez różnego rodzaju przyczyny, jak np.: urazy, zakażenia i nowotwory. Chorobowe objawy w oku mogą także być miejscowym objawem ogólnego schorzenia ustrojowego, jak np. zaćma w przebiegu cukrzycy czy podczas choroby krwi, nerek lub też w czasie ciąży. Choroby oczu można leczyć zachowawczo lub operacyjnie. W leczeniu zachowawczym dużą role odgrywają obecnie antybiotyki dzięki którym w wielu schorzeniach, dawniej bardzo opornych na leczenie, dziś medycyna osiąga bardzo dobre wyniki w ich leczeniu. Wśród operacji okulistycznych szeroko stosowany jest przeszczep rogówki, który umożliwia przywrócenie wzrok w przypadkach bielma rogówki, dawniej nieuleczalnego.

Krótkowzroczność i dalekowzroczność Krótkowzroczność jest jedną z najczęstrzych chorób wzroku. Objawia się niezdolnością do rozpoznawania kształtów odległych od obserwatora.

9 Krótkowzroczność i dalekowzroczność Krótkowzroczność jest jedną z najczęstrzych chorób wzroku. Objawia się niezdolnością do rozpoznawania kształtów odległych od obserwatora. Dalekowzroczność jest przeciwieństwem krótkowzroczności. Chory nie potrafi dobrze rozpoznawać przedmiotów które są blisko niego. Obie te wady wzroku są przyczyną złego skupiania światła przez oko. Można je skorygować poprzez odpowiednie okulary lub soczewki.

10 Jaskra oraz zaćma Jaskra polega na uszkodzeniu nerwu wzrokowego poprzez nadmierne ciśnienie w gałce ocznej co może prowadzić do utraty wzroku lub jego stałego pogorszenia. Zaćma (inaczej katarakta) Polega ona na zmętnieniu soczewki co powoduje znaczne osłabienie ostrości obrazu i może prowadzić do trwałych uszkodzeń wzroku lub ślepoty.

11 Ślepota barw Ślepota barw (inaczej daltonizm) to schorzenie układu wzrokowego powodujące brak lub zaburzenie zdolności do rozróżniania barw. Chorzy mają szczególne trudności w rozróżnianiu barw czerwonych oraz zielonych, zostało to wykorzystane w tzw. tablicach ishihary do wykrywania ślepoty barw. Przykłady tablic Ishihary

12 Ślepota całkowita Jest to całkowite zaburzenie widzenia. Ślepota może być spowodowana wadami oka, chorobami i uszkodzeniami mechanicznymi. Ślepotę leczy się przyczynowo, zwykle operacyjnie. Niektóre jej postacie mają charakter nieodwracalny (niepoddający się leczeniu lub niemożliwy do leczenia). Z racji na znaczne kalectwo ludzie tacy mają poważne problemy z poruszaniem się i wykonywaniem codziennych czynności. Problemem pozostaje także akceptacja własnego kalectwa. Osoby niewidome nie używają pojęć wynikających z postrzegania świata zmysłem wzroku (np. barw). W celu ułatwienia życia osobom kalekim prowadzi się tresurę psów przewodników, drukuje książki alfabetem L. Braille'a i prowadzi zajęcia z psychologami.

13 Higiena oka Higiena oka polega na ochronie przed nieprzyjaznymi czynnikami środowiskowymi oraz nawilżaniu narządu wzroku tak, aby zapewnić mu optymalny poziom filmu łzowego. W tym celu zalecane są następujące działania profilaktyczne: odpowiednie nawilżanie spojówki i rogówki, dostarczanie organizmowi optymalnej ilość płynów, dbanie o poziom wilgotności powietrza w pomieszczeniach, przebywanie na świeżym powietrzu, używanie okularów ochronnych podczas pływania, jazdy na nartach i innych aktywności sportowych, unikanie sztucznego, oślepiającego światła,

14 Złudzenia optyczne Polegają one na błędnej interpretacja obrazu przez mózg pod wpływem kontrastu, cieni, użycia kolorów, które automatycznie wprowadzają mózg w błędny tok myślenia. Złudzenie wynika z mechanizmów działania percepcji, które zazwyczaj pomagają w postrzeganiu. Przykłady:

16 Ciekawostki Podczas mrugania powieki zwilżają powierzchnię oka oczyszczając ją z kurzu i zarazków. Człowiek mruga średnio 1-2 razy co 10 sekund, a każde mrugnięcie trwa około 1/3 sekundy. Oznacza to, że w ciągu 12-godzinnego dnia mrugamy łącznie około 25 minut. Obraz jaki powstaje na siatkówce jest odwrócony. W pierwszych dniach życia mózg uczy się jak odwracać go do prawidłowej pozycji. Zatem przez kilka pierwszych dni swojego życia widzimy do góry nogami! Noszenie specjalnych gogli odwracających obraz przez kilka dni, spowoduje, że mózg znowu zacznie go odwracać i w końcu się przeprogramuje. Kiedy zdejmiemy takie gogle przez kilka kolejnych dni będziemy widzieć do góry nogami. Podczas kichania powietrze wylatujące z dróg oddechowych osiąga nawet 170 km/h! Powoduje to powstawanie bardzo dużego ciśnienia w zatokach, które mogłoby być groźne dla naszych oczu gdyby udało nam się psiknąć bez ich zamknięcia.

Podobne dokumenty

Temat: Budowa i działanie narządu wzroku.

Temat: Budowa i działanie narządu wzroku. Oko jest narządem wzroku. Umożliwia ono rozróżnianie barw i widzenie przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach. Oko jest umiejscowione w kostnym oczodole.