Wdrażanie projektów systemowych

Transkrypt

1 Wdrażanie projektów systemowych

2 Rozliczanie wkładu własnego Wkład własny może pochodzić ze środków: a) publicznych (budżetu np. jednostki samorządu terytorialnego szczebla wojewódzkiego, powiatowego lub gminnego, Funduszu Pracy, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych). b) prywatnych (np. środków własnych beneficjenta będącego podmiotem prywatnym). Instytucja będąca stroną umowy zobowiązana jest monitorować wysokość wkładu własnego w projektach i przy końcowym rozliczeniu projektu powinna mieć na uwadze fakt, że nie jest możliwe przekroczenie wkładu własnego ze środków wkładu własnego powyżej 10,5%.

3 Rozliczanie wkładu własnego c.d. W przypadku gdy poziom wkładu własnego przekracza 10,5% wydatków kwalifikowalnych ze środków publicznych na etapie końcowego rozliczenia projektu, należy odpowiednią wysokość wkładu własnego finansowanego ze środków publicznych uznać za niekwalifikowalną.

4 Koszty pośrednie Zasady finansowania PO KL koszty pośrednie mogą być różnie rozpatrywane w zależności od konkretnego stanu faktycznego, tj. kolejnych wersji Wytycznych, w oparciu o które koszty te były rozliczane niniejsza prezentacja dotyczy stanu faktycznego obowiązującego od 1 stycznia 2013 r.

5 Koszty pośrednie Zasady finansowania PO KL c.d. Koszty pośrednie - koszty administracyjne związane z funkcjonowaniem beneficjenta. W zamkniętym katalogu kosztów pośrednich wydatki dot. kosztów osobowych, w tym: koszty zarządu (koszty wynagrodzenia osób uprawnionych do reprezentowania jednostki, których zakresy czynności nie są przypisane wyłącznie do projektu, np. kierownik jednostki); koszty personelu obsługowego (obsługa kadrowa, finansowa, administracyjna, sekretariat, kancelaria, obsługa prawna) na potrzeby funkcjonowania jednostki;

6 Koszty pośrednie Zasady finansowania PO KL c.d. koszty obsługi księgowej (koszty wynagrodzenia osób księgujących wydatki w projekcie, w tym koszty zlecenia prowadzenia obsługi księgowej biuru rachunkowemu); koszty utrzymania powierzchni biurowych (czynsz, najem, opłaty administracyjne) związanych z obsługą administracyjną projektu; opłaty za energię elektryczną, cieplną, gazową i wodę, opłaty przesyłowe, opłaty za odprowadzanie ścieków w zakresie związanym z obsługa administracyjną projektu; amortyzacja aktywów używanych na potrzeby personelu, o którym mowa w tiret 1-3; koszty usług pocztowych, telefonicznych, telegraficznych, teleksowych, internetowych, kurierskich związanych z obsługą administracyjną projektu;

7 Koszty pośrednie Zasady finansowania PO KL c.d. koszty usług powielania dokumentów związanych z obsługą administracyjną projektu; koszty materiałów biurowych i artykułów piśmienniczych związanych z obsługą administracyjną projektu; koszty ubezpieczeń majątkowych; koszty ochrony; koszty sprzątania pomieszczeń związanych z obsługą administracyjną projektu, w tym środki do utrzymania ich czystości oraz dezynsekcję, dezynfekcję, deratyzację tych pomieszczeń.

8 Koszty pośrednie Zasady finansowania PO KL c.d. Wspomniane koszty stanowią katalog zamknięty kosztów pośrednich. Jednocześnie żadna z ww. kategorii wydatków nie może zostać wykazana w ramach kosztów bezpośrednich, w szczególności w zadaniu zarządzenie projektem. Oznacza to, że podmiot dokonujący oceny kwalifikowalności na etapie wyboru projektu ma obowiązek zweryfikować, czy w ramach zadań określonych w budżecie projektu (w kosztach bezpośrednich) nie zostały wykazane koszty, które stanowią koszty pośrednie. Dodatkowo, na etapie realizacji projektu podmiot zatwierdzający wniosek o płatność weryfikuje, czy w zestawieniu poniesionych wydatków bezpośrednich załączanym do wniosku o płatność nie zostały wykazane wydatki pośrednie wskazane w powyższym katalogu. Należy zauważyć, że katalog kosztów pośrednich wskazuje w kilku przypadkach odniesienie do kosztów związanych z obsługą administracyjną projektu (np. koszty materiałów biurowych i artykułów piśmienniczych związanych z obsługą administracyjną projektu),

9 Koszty pośrednie Zasady finansowania PO KL c.d. których nie można przypisać do konkretnego zadania merytorycznego. Oznacza to, że w przypadku, gdy analogiczne koszty związane byłyby z realizacją zadań merytorycznych (np. koszty materiałów biurowych lub artykułów piśmienniczych niezbędnych do realizacji zadania merytorycznego), to nie są one uwzględnione w katalogu kosztów pośrednich i tym samym nie są ograniczone limitem kosztów pośrednich w przypadku ich rozliczania ryczałtem. Natomiast w każdym przypadku, gdy koszty administracyjne odnoszą się do zarządzania projektem, w szczególności dotyczą: kosztów rozmów telefonicznych personelu zarządzającego, kosztów dostępu do Internetu na potrzeby personelu zarządzającego; kosztów materiałów biurowych i powielania dokumentów na potrzeby personelu zarządzającego, będą rozliczane w ramach kosztów pośrednich i z tego powodu nie mogą zostać wykazane w kosztach bezpośrednich w zadaniu zarządzanie projektem.

10 Koszty pośrednie Zasady finansowania PO KL c.d. Dla wszystkich Beneficjentów istnieje możliwość wyboru rozliczania kosztów pośrednich ryczałtowo albo na podstawie rzeczywiście ponoszonych wydatków. Jednakże Instytucja Zarządzająca Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki zaleca stosowanie ryczałtowego sposobu rozliczania kosztów pośrednich projektu.

11 Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem Zgodnie z Wytycznymi, wysokość ryczałtu w ramach danego projektu wynosi (wraz z uwzględnieniem wydatków dotyczących cross-financingu): 9% kosztów bezpośrednich w przypadku projektów o wartości nieprzekraczającej 500 tys. zł, 8% kosztów bezpośrednich w przypadku projektów o wartości powyżej 500 tys. do 1 mln zł włącznie, 7% kosztów bezpośrednich w przypadku projektów o wartości powyżej 1 mln do 2 mln zł włącznie, 5% kosztów bezpośrednich w przypadku projektów o wartości powyżej 2 mln do 5 mln zł włącznie, 4% kosztów bezpośrednich w przypadku projektów o wartości przekraczającej 5 mln zł.

12 Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem c.d. W sytuacji zlecania przez beneficjenta realizacji zadań merytorycznych na zewnątrz, podstawa wyliczenia limitu kosztów pośrednich rozliczanych ryczałtem ulega pomniejszeniu (poprzez pomniejszenie wartości kosztów bezpośrednich) o wartość zleconych zadań. Dlatego, w przypadku gdy całość wydatków bezpośrednich jest zlecanych na zewnątrz, beneficjentowi nie przysługują koszty pośrednie rozliczane ryczałtem.

13 Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem c.d. W przypadku rozliczania kosztów pośrednich ryczałtem, procentowy ryczałt kosztów pośrednich jest wskazany w umowie o dofinansowanie projektu. Ryczałt ten jest podstawą do rozliczania kosztów pośrednich we wnioskach o płatność w zależności od wysokości przedstawianych do rozliczenia wydatków bezpośrednich zgodnych z budżetem projektu i zasadami kwalifikowalności w ramach programu.

14 Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem c.d. Dokumenty księgowe dotyczące kosztów pośrednich rozliczanych ryczałtem nie podlegają wymogom ewidencyjnym dotyczącym dokumentacji projektu. Brak wymogu ewidencjonowania w projekcie kosztów pośrednich rozliczanych ryczałtem oznacza, że wydatki z nimi związane wykazane we wniosku o płatność nie podlegają kontroli na miejscu. Kontroli na miejscu może natomiast podlegać fakt zlecania zadań merytorycznych wykonawcom zewnętrznym. Ma to bowiem wpływ na prawidłowość rozliczanego przez beneficjenta procentowego ryczałtu kosztów pośrednich.

15 Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem c.d. W przypadku kosztów pośrednich rozliczanych ryczałtowo, forma angażowania osób wykonujących czynności mieszczące się w katalogu kosztów pośrednich lub sposób ponoszenia pozostałych wydatków ujętych w tym katalogu nie ma znaczenia dla uznania, że koszty pośrednie zostały poniesione w ramach projektu prawidłowo. Beneficjent w takiej sytuacji bowiem dysponuje określoną kwotą, zaś koszty pośrednie są traktowane jako wydatki poniesione bez konieczności potwierdzenia ich poniesienia. W takim przypadku katalog kosztów pośrednich jest istotny o tyle, że w Wytycznych istnieje zakaz wykazywania kosztów pośrednich w kosztach bezpośrednich projektu, w szczególności w zadaniu zarządzanie projektem.

16 Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem c.d. W składanym wniosku o płatność wartość kosztów pośrednich powinna wynikać z ryczałtu kosztów pośrednich określonego w umowie o dofinansowanie w stosunku do wydatków bezpośrednich (pomniejszonych o zadania zlecone) wykazywanych za dany okres rozliczeniowy.

17 Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem c.d. W przypadku gdy beneficjent odznaczył we wniosku o dofinansowanie projektu zadanie merytoryczne jako zadanie zlecone (co wpłynęło na wysokość kosztów pośrednich, obniżając podstawę ich wyliczenia), a następnie w trakcie realizacji projektu zadanie to zostało w całości wykonane bezpośrednio przez beneficjenta, wartość kosztów pośrednich jest kwalifikowalna zgodnie z umową o dofinansowanie, niemniej jednak nie może przekroczyć wartości dofinansowania projektu.

18 Koszty pośrednie rozliczane ryczałtem c.d. Zalety ponoszenia kosztów pośrednich ryczałtem: koszty pośrednie traktowane jako wydatki konieczności potwierdzenia ich poniesienia, poniesione bez katalog kosztów pośrednich istotny o tyle, że w Wytycznych istnieje zakaz ich wykazywania w kosztach bezpośrednich, w szczególności w zadaniu zarządzanie projektem, forma angażowania osób wykonujących czynności mieszczące się w katalogu kosztów pośrednich bez znaczenia, uproszczenie dla beneficjentów i dla IP / IP2, Gwarancja uniknięcia nieprawidłowości związanych z błędnym rozliczaniem kosztów pośrednich. IZ PO KL zaleca stosowanie ryczałtowego sposobu rozliczania kosztów pośrednich projektu!

19 Kwalifikowalność kosztów racjonalność, efektywność Podstawowe zasady kwalifikowania wydatków: Wszystkie wydatki w ramach PO KL są kwalifikowalne, o ile łącznie spełniają następujące warunki: a) są niezbędne dla realizacji projektu, a więc mają bezpośredni związek z celami projektu; b) są racjonalne i efektywne, tj. nie są zawyżone w stosunku do cen i stawek rynkowych oraz spełniają wymogi efektywnego zarządzania finansami (relacja nakład/rezultat); c) zostały faktycznie poniesione; d) dotyczą towarów dostarczonych lub usług wykonanych oraz zaliczek dla wykonawców poniesionych zgodnie z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych lub z zastosowaniem zasady konkurencyjności; e) dotyczą towarów lub usług wybranych w sposób przejrzysty i konkurencyjny, zgodnie z sekcją Wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach PO KL, o ile ten warunek ma zastosowanie;

20 Kwalifikowalność kosztów racjonalność, efektywność c.d. f) odnoszą się do okresu kwalifikowalności wydatków i są poniesione w tym okresie, z zastrzeżeniem podrozdziału 3.2 pkt 6 i 8 Wytycznych; g) są udokumentowane, z zastrzeżeniem podrozdziału 4.2 i podrozdziału 4.4 pkt 3a Wytycznych; h) są zgodne z zatwierdzonym budżetem projektu, z uwzględnieniem zasad konstruowania budżetu, o których mowa w podrozdziale 3.4 Wytycznych; i) są zgodne ze szczegółowymi zasadami określonymi w Wytycznych, tj: - nie zostały wymienione w katalogu wydatków niekwalifikowalnych w ramach PO KL w podrozdziale 4.1, - zostały poniesione zgodnie z zasadami określonymi w Wytycznych; j) są zgodne z Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki i Szczegółowym opisem priorytetów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki; k) są zgodne z przepisami prawa krajowego i wspólnotowego, w szczególności z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.).

21 Kwalifikowalność kosztów racjonalność, efektywność c.d. W przypadku zmian w prawie krajowym lub wspólnotowym wpływających na wysokość wydatków kwalifikowalnych w projekcie, podmiot będący stroną umowy negocjuje z Beneficjentem ewentualne zmiany w budżecie projektu. W ramach PO KL niedozwolone jest podwójne finansowanie wydatku, tzn. zrefundowanie całkowite lub częściowe danego wydatku dwa razy, ze środków publicznych wspólnotowych lub krajowych. Podwójnym finansowaniem jest również finansowanie w ramach umowy cywilnoprawnej zadań osoby stanowiącej personel projektu, które mieszczą się w zakresie obowiązków służbowych wynikających ze stosunku pracy tej osoby.

22 Kwalifikowalność kosztów Reguła proporcjonalności Reguła proporcjonalności dotyczy rozliczenia projektu pod względem finansowym w zależności od stopnia osiągnięcia założeń merytorycznych określonych we wniosku o dofinansowanie projektu. W związku z powyższym: a) w przypadku niespełnienia kryterium dostępu w ramach projektu podmiot będący stroną umowy może uznać wszystkie wydatki dotychczas rozliczone w ramach projektu za niekwalifikowalne; b) w przypadku niespełnienia kryterium strategicznego w ramach projektu lub nieosiągnięcia celu projektu (wyrażonego wskaźnikami produktu lub rezultatu w zależności od założeń wskazanych w zatwierdzonym wniosku o dofinansowanie projektu) wysokość wydatków w dotychczas zatwierdzonych wnioskach o płatność może zostać proporcjonalnie zmniejszona, co jednocześnie oznacza odpowiednie obniżenie kwoty dofinansowania określonej w umowie o dofinansowanie projektu.

23 Kwalifikowalność kosztów Reguła proporcjonalności c.d. Wysokość zmniejszenia dofinansowania uzależniona jest od stopnia niezrealizowania kryterium lub celu projektu. Zmniejszenie dofinansowania dotyczy wydatków związanych z tym zadaniem merytorycznym (zadaniami merytorycznymi), którego założenia nie zostały osiągnięte lub kosztów zarządzania projektem i kosztów pośrednich. Stopień nieosiągnięcia założeń projektu określany jest przez podmiot będący stroną umowy. Reguła proporcjonalności nie obejmuje rezultatów miękkich projektu. Reguła proporcjonalności weryfikowana jest przez podmiot będący stroną umowy według stanu na zakończenie realizacji projektu na etapie weryfikacji końcowego wniosku o płatność.

24 Kwalifikowalność kosztów Reguła proporcjonalności c.d. Zastosowanie reguły proporcjonalności ma miejsce pod warunkiem, że nieosiągnięcie założeń merytorycznych projektu wynika z przyczyn leżących po stronie Beneficjenta. Podczas ustalania stopnia nieosiągnięcia założeń merytorycznych projektu podmiot będący stroną umowy bierze pod uwagę m.in.: stopień winy lub niedochowania należytej staranności przez Beneficjenta skutkujące nieosiągnięciem ww. założeń, charakter kryterium, okoliczności zewnętrzne mające na to wpływ, w szczególności opóźnienia ze strony podmiotu będącego stroną umowy w zawarciu umowy lub przekazywaniu środków na finansowanie projektu.

25 Kwalifikowalność kosztów Reguła proporcjonalności c.d. Podmiot będący stroną umowy o dofinansowanie projektu może odstąpić od rozliczenia projektu zgodnie z regułą proporcjonalności lub obniżyć wysokość środków tej regule podlegających, jeśli Beneficjent o to wnioskuje i należycie uzasadni przyczyny nieosiągnięcia założeń, w szczególności wykaże swoje starania zmierzające do osiągnięcia założeń projektu. Reguła proporcjonalności nie ma zastosowania w przypadku wystąpienia siły wyższej. W przypadku projektów partnerskich sposób egzekwowania przez Beneficjenta od partnerów projektu skutków wynikających z zastosowania reguły proporcjonalności z powodu nieosiągnięcia założeń projektu z winy partnera reguluje umowa partnerska.

26 Wydatki niekwalifikowalne Na podstawie art. 11 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1081/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dn. 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1784/1999, za niekwalifikowalne w ramach PO KL uznaje się poniższe kategorie wydatków: a) podatek od towarów i usług (VAT), jeśli może zostać odzyskany w oparciu o przepisy krajowe, tj. ustawę z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; b) zakup nieruchomości, gruntu oraz infrastruktury; c) zakup sprzętu, mebli oraz pojazdów, z wyjątkiem: - wydatków w ramach cross-financingu, o których mowa w podrozdziale 4.13 Wytycznych, - sprzętu, którego wartość początkowa jest niższa od 10% kwoty określonej w przepisach podatkowych, tj. 350 zł; d) odsetki od zadłużenia.

27 Wydatki niekwalifikowalne c.d. Dodatkowo, zgodnie z Krajowymi Wytycznymi, niekwalifikowalne są następujące kategorie wydatków: a) koszty prowizji pobieranych w ramach operacji wymiany walut; b) wydatki poniesione na zakup środków trwałych, które były współfinansowane ze środków krajowych lub wspólnotowych w przeciągu 7 lat poprzedzających datę zakupu środka przez Beneficjenta; c) koszty kar i grzywien, a także koszty procesów sądowych oraz koszty realizacji ewentualnych postanowień wydanych przez sąd; d) wydatki związane z umową leasingu, a w szczególności: marża finansującego, odsetki od refinansowania kosztów, koszty ogólne, opłaty ubezpieczeniowe; e) wydatki związane z wypełnieniem wniosku o dofinansowanie projektu; f) koszty kredytu.

28 Wydatki niekwalifikowalne c.d. Zgodnie z zasadami przyjętymi przez Instytucję Zarządzającą, niekwalifikowalne są: a) wydatki poniesione ze środków publicznych w ramach wkładu własnego przekraczające na zakończenie projektu 15% poniesionych i zatwierdzonych wydatków kwalifikowalnych sfinansowanych ze środków publicznych; b) inne wydatki, o ile tak stanowią Wytyczne. Podejmując decyzję o uznaniu wydatku za niekwalifikowalny, podmiot będący stroną umowy bierze pod uwagę znaczenie uszczerbku dla prawidłowej realizacji projektu i osiągnięcia jego celu. Nie dotyczy to taryfikatora korekt, o którym mowa w sekcji pkt 4. Wydatki niekwalifikowalne związane z realizacją projektu ponosi Beneficjent.

29 Przykłady wydatków niekwalifikowalnych Obszary, na które należy zwrócić szczególną uwagę podczas realizacji projektu: 1) 13-ta pensja wypłacona pracownikowi w okresie, kiedy projekt nie był realizowany; 2) Nieosiągnięcie wskaźnika w przypadku, gdy w miejsce części uczestników projektu zabrano na wycieczkę więcej osób z otoczenia. Dodatkowo otoczenie uczestnika nie może przekroczyć 50% kosztów całkowitych przypadających na uczestnika, zgodnie z Zasadami przygotowania, realizacji i rozliczania projektów systemowych Ośrodków Pomocy Społecznej, Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie oraz Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki : w punkcie 3.2 Wniosku o dofinansowanie projektodawca powinien opisać zarówno klientów, jak i otoczenie osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, którzy otrzymają wsparcie w ramach projektu, bowiem:

30 Przykłady wydatków niekwalifikowalnych c.d. Z instrumentów aktywnej integracji mogą korzystać również osoby zaliczone do otoczenia osób wykluczonych społecznie, o ile mieszczą się w limicie wydatków na uczestnika projektu (przy czym wydatki na wsparcie otoczenia osób wykluczonych nie mogą przekraczać 50% limitu wydatków na uczestnika projektu), a działania wobec uczestnika projektu (korzystanie z instrumentów aktywnej integracji) zostaną prawidłowo zaplanowane zgodnie z Zasadami. Ponadto otoczenie osób wykluczonych społecznie, może wziąć udział w projekcie jedynie w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne dla wsparcia osób wykluczonych społecznie objętych wsparciem w ramach projektu;

31 Przykłady wydatków niekwalifikowalnych c.d. 3) Zakupy zbędnych przyborów szkolnych tj. komputery, tablety, drogie firmowe ubrania. W myśl przepisów kwalifikowane są koszty nauki oraz inne niezbędne koszty nauki; 4) Każde szkolenie w PO KL powinno być zwolnione z podatku od towarów i usług, o ile są finansowane w co najmniej 70% ze środków publicznych. W przypadku posiadania przez Beneficjenta interpretacji podatkowej wydanej w jego indywidualnej sprawie przez organ podatkowy, ocena kwalifikowalności VAT będzie się opierać na tej interpretacji; 5) Warunkiem koniecznym dla uznania poniesionych wydatków za kwalifikowalne jest skończony 15 r.ż. w momencie przystąpienia do projektu uczestnika projektu;

32 Przykłady wydatków niekwalifikowalnych c.d. 6) Prawidłowość sporządzania wniosku o płatność i jego kolejnych wersji. Podmiot będący stroną umowy może odmówić kwalifikowania całości bądź części wynagrodzenia personelu zarządzającego projektem, jeżeli zadania przedmiotowego personelu nie są realizowane właściwie, np. uwagi wielokrotnie zgłaszane przez ten podmiot do wniosków o płatność nie byłyby uporczywie uwzględniane; 7) Niespełnienie kryterium dostępu np. w przypadku niezrekrutowania do projektu wymaganej liczby osób z niepełnosprawnością.

33 Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu Dziękujemy Dział Wdrażania EFS