Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Ogrzewnictwo, wentylacja i klimatyzacja II. Klimatyzacja

Transkrypt

1 Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Ogrzewnictwo, wentylacja i klimatyzacja II. Klimatyzacja Rozdział 3 Bilans cieplny budynku mgr inż. Agnieszka Sadłowska-Sałęga

2

3 3 Bilans cieplny budynku Zadaniem jakie stawiamy systemowi klimatyzacyjnemu jest wymiana zanieczyszczonego powietrza w pomieszczeniu na powietrze czyste oraz kształtowanie jego parametrów tak aby osiągnąć warunki komfortu cieplnego. W celu zwymiarowania (obliczenia wydajności) urządzenia klimatyzacyjnego należy wykonać bilans cieplny budynku. Dla pełnej klimatyzacji obiektu (chłodzenie w lecie, ogrzewanie w zimie) należy wykonać pełny bilans cieplny. W Polskich warunkach klimatycznych najczęściej klimatyzuje się pomieszczenia jedynie w lecie. W takim wypadku należy sporządzić jedynie bilans cieplny dla lata, a zatem policzyć zyski ciepła. W obliczeniach bilansu cieplnego bardzo często poszczególne wielkości określane są na podstawie względnej masy budowli, którą obliczyć można z następującego wzoru: m A m gdzie: A i powierzchnia i-tej przegrody, [m 2 ], A p powierzchnia podłogi, [m 2 ], m 1i masa 1 m 2 i-tej przegrody, [kg m -2 ]. i i A p 1i [kg m 2 ]; (3.1) Wartości masy poszczególnych elementów budowlanych określić można na podstawie ich gęstości (wg PN-82/B02020) lub odczytując masę jednostkową z tablic. W tabeli 3.3. i 3.4. podano wartości mas jednostkowych dla wybranych przegród. Uwaga! W przypadku, gdy powierzchnia podłogi wyłożona jest dywanem lub wykładziną do obliczeń bierze się tylko połowę masy podłogi. W obliczeniach nie uwzględnia się masy okien natomiast uwzględnia się masę drzwi. 3

4 Ze względu na zdolność do akumulowania ciepła rozróżnia się następujące typy budowli: 1. Wg VDI 2078: typ I (bardzo lekki) m < 150 kg m -2, typ II (lekki) m = kg m -2, typ III (średni) m = kg m -2, typ IV (ciężki) m > 800 kg m Kraje anglosaskie: konstrukcje lekkie m = 150 kg m -2, konstrukcje średnie m = 500 kg m -2, konstrukcje ciężkie m = 750 kg m Straty ciepła Obliczenie strat ciepła zostało omówione w materiałach pomocniczych do ogrzewnictwa. Poniżej zaprezentowano jedynie obliczenia zysków ciepła. 3.2 Zyski ciepła Całkowite zyski ciepła składają się z wewnętrznych zysków ciepła (od oświetlenia, ludzi, urządzeń, przedmiotów znajdujących się w pomieszczeniu, od ścian sąsiadujących z innymi pomieszczeniami) oraz zewnętrznych zysków ciepła (zyski przez przegrody przezroczyste i nieprzezroczyste pochodzące od nasłonecznienia). Rys.3.1. Podział zysków ciepła 4

5 Te dwa rodzaje zysków ciepła można podzielić również na jawne zyski ciepła (powodujące wzrost temperatury powietrza w pomieszczeniu) lub utajone (powodujące wzrost zawartości wilgoci) Zewnętrzne zyski ciepła Zewnętrzne zyski ciepła generowane są przez promieniowanie słoneczne oraz różnicę temperatur po obu stronach przegrody. Zyski ciepła od nasłonecznienia spowodowane są przez bezpośrednie i rozproszone promieniowanie słoneczne oraz promieniowanie odbite od powierzchni otaczającej budynek takich jak tarasy, parking, tafla wody Na ich wysokość ma również wpływ wysokość temperatury powietrza zewnętrznego. Do opisania bezpośredniego promieniowania słonecznego używa się następujących określeń: 1. Wysokość słońca (h). Jest to kąt zawarty między promieniem słonecznym i rzutem tego promienia na płaszczyznę poziomą w danym miejscu na powierzchni Ziemi (rys. 3.2a). Danego dnia, o danej godzinie wysokość wzniesienia Słońca jest różna w różnych miejscach na kuli ziemskiej (tab.3.1). 2. Azymut słoneczny (a o ). Jest to kąt zawarty między rzutem poziomym promienia słonecznego i kierunkiem południowym na półkuli północnej (rys. 3.2b). Azymut słoneczny w stopniach jest kątowym przesunięciem kierunku południowego na wschód lub na zachód. W literaturze można spotkać również inną definicję azymutu słonecznego: kąt zawarty miedzy płaszczyzną pionową przechodzącą przez Słońce i płaszczyzną pionową przechodzącą przez kierunek północny. rys.3.3). Wartości azymutu Słońca w zależności od pory roku i czasu słonecznego zestawiono w tabeli Azymut słoneczny ściany (a w ). Jest to kąt zawarty między rzutem poziomym promienia słonecznego i kierunkiem normalnym do danej ściany (rys. 3.2c). Wartości azymutu słonecznego dla ścian o różnej orientacji względem stron świata przedstawiono w tabeli

6 4. Czas słoneczny ( ). Jest to czas w godzinach, w którym godzinie odpowiada najwyższe położenie Słońca. Tab Wysokość Słońca i azymut słońca (w stopniach) [5] Czas słoneczny i i i i i h a o h a o h a o h a o h a o h a o h a o Tab Azymut słoneczny ściany [5] Azymut ściany (w stopniach) N 0 E 90 S 180 W 270 NNE 23 ESE 113 SSW 203 WNW 293 NE 45 SE 135 SW 225 NW 315 ENE 68 SSE 158 WSW 248 NNW 338 6

7 Rys.3.2. Podstawowe definicje w odniesieniu do promieniowania słonecznego [3] Rys.3.3.Położenie Słońca i oznaczenie kątów [5] 7

8 Przegrody nieprzezroczyste Ciepło przedostaje się do pomieszczenia z zewnątrz w wyniku różnicy temperatur powietrza i promieniowania słonecznego. Obydwa te zjawiska należy rozpatrywać łącznie, gdyż ich efekty są ze sobą powiązane i wzajemnie od siebie uzależnione. Zatem chwilową gęstość strumienia ciepła przenikającego przez przegrodę nieprzezroczystą w dowolnym momencie określa wzór: q pn 2 ( ) ( ) [W m ]; U (3.2) m gdzie: U współczynnik przenikania ciepła przez przegrodę, [W m -2 K -1 ], m średnia dobowa temperatura słoneczna powietrza zewnętrznego, [ C], w temperatura powietrza po wewnętrznej stronie przegrody, [ C], E chwilowa temperatura słoneczna powietrza zewnętrznego, [ C], v współczynnik zmniejszania amplitudy. w E m Zjawisko nieustalonego przepływu ciepła przez ścianę jest skomplikowane gdyż posiada ona pewną pojemność cieplną (cześć przewodzonego przez nią ciepła jest akumulowana) zatem ciepło oddawane jest z pewnym opóźnieniem. Akumulacja ciepła w przegrodzie powoduje zmniejszenie amplitudy wahań temperatury po stronie wewnętrznej przegrody w stosunku do amplitudy występującej po stronie zewnętrznej (rys.3.4). Obserwuje się również przesunięcie w czasie dopływającego do pomieszczenia strumienia ciepła opóźnienie ( ). Współczynnik zmniejszenia amplitudy (v) obliczyć można z następującej zależności: Aw ; (3.3) A gdzie: A w amplituda wahań temperatury po wewnętrznej stronie przegrody, A z amplituda wahań temperatury po zewnętrznej stronie przegrody. z Zarówno współczynnik zmniejszenia amplitudy jak i opóźnienie zależą od grubości przegrody (rys.3.5), współczynnika przewodzenia materiału przegrody, ciepła właściwego i gęstości materiału, struktury, kolejności warstw, a także od współczynników wnikania ciepła po obu stronach przegrody. Przykładowe wartości współczynnika opóźnienia oraz współczynnika zmniejszenia amplitudy zawiera tab

9 Rys.3.4.Przenikanie ciepła przez przegrodę nieprzezroczystą Tab Masa jednostkowa i współczynnik dla wybranych typów konstrukcji przegród pionowych [5] Wykonanie U [W m -2 K -1 ] Masa jednostkowa [kg m -2 ] Klasa przegrody Współczynnik korekcyjny [godzina] 1. Ściana murowana z ociepleniem od strony zewnętrznej tynk zewnętrzny twarda pianka 5,0 cm pustak lub cegła dziurawka a) pustak lub cegła dziurawka 17,5 cm 0, b) pustak lub cegła dziurawka 24,0 cm 0, c) pustak lub cegła dziurawka 30,0 cm 0, Ściana szczelinowa z wypełnieniem izolacyjnym cegła klinkierowa 11,5 cm twarda pianka 5,0 cm pustak lub cegła dziurawka a) pustak lub cegła dziurawka 17,5 cm 0, b) pustak lub cegła dziurawka 24,0 cm 0, Ściana murowana z ociepleniem od strony zewnętrznej i podwieszoną elewacja. blacha aluminiowa pustka powietrzna twarda pianka 8,0 cm pustak lub cegła dziurawka a) pustak lub cegła dziurawka 17,5 cm 0, b) pustak lub cegła dziurawka 24,0 cm 0, c) pustak lub cegła dziurawka 30,0 cm Ściana betonowa z ociepleniem od strony zewnętrznej tynk zewnętrzny twarda pianka 5,0 cm żelbet a) żelbet 10,0 cm 0, b) żelbet 20,0 cm 0, c) żelbet 30,0 cm 0,

10 c.d. tab. 3.3 Wykonanie U [W m -2 K -1 ] Masa jednostkowa [kg m -2 ] Klasa przegrody Współczynnik korekcyjny [godzina] 5. Ściana betonowa z ociepleniem od strony zewnętrznej i podwieszoną elewacją okładzina zewnętrzna pustka powietrzna twarda pianka 8.0 cm żelbet 5.1. Okładzina zewnętrzna: blacha aluminiowa a) żelbet 10,0 cm 0, b) żelbet 20,0 cm c) żelbet 30,0 cm 0, Okładzina zewnętrzna: żelbet 5,0 cm lub płyta z naturalnego kamienia 2,5 cm a) żelbet 10,0 cm 0, b) żelbet 20,0 cm 0, c ) żelbet 30,0 cm 0, Ściana z betonu lekkiego tynk zewnętrzny gazobeton tynk wewnętrzny a) żelbet 20,0 cm 1, b) żelbet 25,0 cm 1, c) żelbet 30,0 cm 0, Ściana z betonu lekkiego z ociepleniem od strony zewnętrznej tynk zewnętrzny twarda pianka 5,0 cm gazobeton a) żelbet 20,0 cm 0, b) żelbet 25,0 cm 0, c) żelbet 30,0 cm 0, Ściana drewniana z ociepleniem płyta okładzinowa drewniana twarda pianka 10,0 cm płyta okładzinowa drewniana 0, Ściana drewniana dwuwarstwowa z ociepleniem płyta okładzinowa drewniana 2,4 cm szczelina powietrzna twarda pianka 10,0 cm otyta gips owo-katto nowa 1,5 cm 0,

11 c.d. tab. 3.3 Wykonanie U [W m -2 K -1 ] Masa jednostkowa [kg m -2 ] Klasa przegrody Współczynnik korekcyjny [godzina] 10. Ściana metalowa z ociepleniem blacha aluminiowa twarda pianka 10,0 cm płyta gipsowo-kartonowa 1,5 cm 0, Tab Masa jednostkowa i współczynnik dla wybranych typów konstrukcji stropodachów [5] Wykonanie U [W m -2 K -1 ] Masa jednostkowa [kg m -2 ] Klasa przegrody Współczynnik korekcyjny [godzina] 1. Stropodach z betonu ciężkiego - ocieplony okładzina kamienna ocieplenie 10 cm żelbet 1.1 Warstwa zewnętrzna: papa bitumiczna 3x a) żelbet 10 cm 0, b) żelbet 15 cm 0, c) żelbet 20 cm 0, d) żelbet 25 cm 0, Warstwa zewnętrzna: posypka żwirowa 5 cm lub płyty betonowe na piasku a) żelbet 10 cm 0, b) żelbet 15 cm 0, c) żelbet 20 cm 0, d) żelbet 25 cm 0, Warstwa zewnętrzna: beton keramzytowy 20 cm a) żelbet 10 cm 0, b) żelbet 15 cm 0, c) żelbet 20 cm 0, d) żelbet 25 cm 0, Stropodach z betonu lekkiego ocieplony papa bitumiczna 3x pianka twarda 10 cm płyta gazobetonowa a) gazobeton 10 cm 0, b) gazobeton 15 cm 0, c) gazobeton 20 cm 0, d) gazobeton 25 cm 0,

12 c.d. tab.3.4. Wykonanie U [W m - 2 K -1 ] Masa jednostkowa [kg m -2 ] Klasa przegrody Współczynnik korekcyjny [godzina] 3. Stropodach drewniany, ocieplony warstwa zewnętrzna pianka twarda 10 cm płyta drewnopochodna 2.5 cm (np. sklejka) 3.1 Warstwa zewnętrzna: papa bitumiczna 3* 0, Warstwa zewnętrzna: posypka żwirowa 5 cm 0, Stropodach stalowy, ocieplony warstwa zewnętrzna pianka twarda 10 cm blacha stalowa trapezowa 4.1. Warstwa zewnętrzna: papa bitumiczna 3* 0, Warstwa zewnętrzna: posypka żwirowa 5 cm 0, Dach żelbetowy, dwuwarstwowy z ociepleniem warstwa zewnętrzna szczelina powietrzna wełna mineralna 8 cm żelbet 5.1 Warstwa zewnętrzna: płyty z betonu sprężonego o grubości 10 cm lub płyty z gazobetonu o grubości 8 cm a) żelbet 10 cm 0, b) żelbet 15 cm 0, c) żelbet 20 cm 0, d) żelbet 25 cm 0, Warstwa zewnętrzna: deskowanie drewniane 2,4 crr a) żelbet 10 cm 0, b) żelbet 15 cm 0, c) żelbet 20 cm 0, d) żelbet 25 cm 0, Dach z gazobetonu. dwuwarstwowy z ociepleniem deskowanie 2.4 cm szczelina powietrzna wełna mineralna 8 cm płyty z gazobetonu a) gazobeton 10 cm b) gazobeton 15 cm 0,

13 c.d. tab.3.4. Wykonanie U [W m -2 K -1 ] Masa jednostkowa [kg m -2 ] Klasa przegrody Współczynnik korekcyjny [godzina] c) gazobeton 20 cm 0, Dach drewniany, dwuwarstwowy z ociepleniem papa bitumiczna 3x deskowanie 2,4 cm szczelina powietrzna twarda pianka 10 cm szczelina powietrzna strop drewniany 2 cm 0, Dach stalowy, dwuwarstwowy z ociepleniem płyty faliste cementowo-włókninowe szczelina powietrzna twarda pianka 10 cm strop drewniany 2 cm 0, Tab Wartości opóźnienia oraz współczynnika zmniejszania amplitudy dla jednorodnych przegród budowlanych [5] Materiał przegrody Grubość [mm] Opóźnienie przepływu [godz.] Powierzchnia pozioma i N Współczynnik zmniejszenia amplitudy v E S W Kamień 200 5,5 0,51 0,36 0,48 0, ,5 0,06 0,003 0,05 0, ,1 0,93 0,87 0,92 0,89 Beton 150 3,8 0,61 0,46 0,58 0, ,2 0,17 0,09 0,15 0,12 Mur ceglany Drewno Materiały izolacyjne 120 2,8 0,77 0,68 0,75 0, ,9 0,37 0,27 0,37 0, ,17 1,00 1,00 1,00 1, ,30 0,98 0,91 0,96 0, ,77 1,00 1,00 1,00 1, ,70 0,83 0,74 0,81 0, ,00 0,64 0,49 0,61 0,55 13

14 Rys.3.5.Współczynnik zmniejszenia amplitudy v dla złożonych przegród budowlanych [5] Temperatura słoneczna powietrza zewnętrznego ( E ) jest to fikcyjna temperatura powietrza zewnętrznego, przy której strumień ciepła napływającego na zewnętrzną powierzchnię przegrody jest taki sam, jak spowodowany promieniowaniem słonecznym i rzeczywistą różnicą temperatury powietrza zewnętrznego i temperatury powierzchni przegrody. E Ic E z [ C]; ' (3.4) e gdzie: z chwilowa temperatura powietrza zewnętrznego, [ C], E współczynnik absorpcji promieniowania przez powierzchnię przegrody, [-] I c natężenie całkowitego promieniowania słonecznego padającego na powierzchnię przegrody, [W m -2 ], e skorygowana wartość współczynnika wnikania ciepła od strony zewnętrznej, [W m -2 K -1 ]. Temperaturę powietrza zewnętrznego ( z ) przyjmuje się na podstawie klimatu statystycznego. Obszar polski podzielony został na dwie strefy klimatyczne (rys.3.6) na podstawie których dobierane są obliczeniowe temperatury powietrza zewnętrznego (tab.3.6) 14

15 Tab.3.6.Obliczeniowe temperatury powietrza zewnętrznego [5] Godziny doby Polska środkowa i południowa Temperatura w C w miesiącu Polska północna Temperatura w C w miesiącu V VI VII VIII IX V VI VII VIII IX 1 15,0 18,6 19,5 19,5 16,7 13,7 18,4 19,2 19,2 16,7 2 14,5 18,2 19,0 19,0 16,4 13,5 18,1 18,7 18,7 16,5 3 14,0 17,9 18,5 18,5 16,1 13,2 17,8 18,3 18,3 16,3 4 13,7 17,6 18,0 18,0 15,9 13,1 17,6 18,0 18,0 16,1 5 13,5 17,5 18,0 17,8 15,7 13,0 17,5 18,0 18,0 16,0 6 13,7 17,6 18,5 18,0 15,8 13, ,2 18,2 16,1 7 14,6 19,1 20,4 20,0 16,8 13,6 18,1 19,0 19,0 16,5 8 16,0 20,9 22,6 23,0 18,8 14,4 19,0 20,0 20,0 17,2 9 18,0 22,8 24,6 24,9 21,0 15,6 20,1 21,5 21,5 18, ,4 24,7 26,1 26,1 23,0 17,3 21,7 23,3 23,3 19, ,5 26,2 27,4 27,4 24,0 19,1 23,4 25,0 25,0 21, ,8 27,8 28,4 28,4 25,0 20,9 24,8 26,3 26,3 22, ,9 28,0 29,3 29,3 25,5 22,2 25,8 27,1 27, ,3 28,4 29,8 29,8 25,9 23, ,4 27,4 23, ,5 28,5 30,0 30,0 26,0 23,5 26,5 27,5 27,5 24, ,1 28,2 29,9 29,9 25,6 23,0 26,4 27,4 27,4 23, ,1 27,6 29,5 29,5 24,5 22,0 25,8 27,0 27,0 23, ,7 26,5 28,5 28,5 23, ,8 26,0 26,0 22, ,3 25,4 27,0 27,0 21,9 19,0 23,6 24,8 24,8 20, ,0 24,0 25,5 25, ,4 22,5 23,8 23,8 19, ,0 22,6 24, , ,5 22,6 22,6 18, ,0 21,5 22,5 22, ,5 21,6 21,6 17, ,2 20,4 21,0 21,0 17, ,5 20,7 20, ,5 19,5 20,0 20,0 17,0 14,0 18,7 19,7 19,7 17,0 z,śr 18,3 22,9 24,0 24,0 20,4 17,2 21,5 22,5 22,

16 Rys.3.6.Strefy klimatyczne Polski w okresie letnim Wartość współczynnika absorpcji promieniowania (E) zależy od rodzaju materiału, jego koloru a także matowości (tab.3.7). Tab3.7. Wartości współczynnika E dla wybranych materiałów [5] Rodzaj powierzchni E Rodzaj powierzchni E Rodzaj powierzchni E kolor czarny, matowy 1,0 papa bitumiczna 0,90 blacha ocynkowana 0,70 kolor biały 0,50 asfalt 0,90 tynk jasny 0,50 cegła czerwona 0,80 0,90 marmur polerowany 0,57 tynk szary 0,70 szkło 0,94 granit polerowany 0,45 tynk ciemny 0,90 blacha stalowa 0,80 blacha aluminiowa polerowana 0,40 16

17 Do obliczeń strumienia ciepła przenikającego do pomieszczeń przez przegrody nieprzezroczyste przyjmuje się, dla ścian pionowych o określonej orientacji w stosunku do stron świata, wartości całkowitego natężenia promieniowania słonecznego (I c ) podane w tabeli Dla dachów płaskich o nachyleniu połaci do poziomu mniejszym niż 30 przyjmuje się wartości natężenia promieniowania tak jak dla powierzchni poziomych. W pozostałych przypadkach wartość natężenia obliczamy z następującej zależności: poz 2 Ic ' Ic cos ctgh [W m ]; (3.5) gdzie: poz I c całkowite natężenie promieniowania słonecznego padające na powierzchnie poziomą, [W m -2 ], kat padania promieniowania słonecznego w płaszczyźnie poziomej, h wysokość Słońca. Dokładną wartość strumienia ciepła według powyższego schematu oblicza się z rachunku macierzowego. W celu uproszczenia obliczeń inżynierskich wprowadzono pojęcie równoważnej różnicy temperatur ( r ). ) ( ) [K]; (3.6) r ( m w E m gdzie: m średnia dobowa temperatura słoneczna powietrza zewnętrznego, [ C], w temperatura powietrza po wewnętrznej stronie przegrody, [ C], E chwilowa temperatura słoneczna powietrza zewnętrznego, [ C], v współczynnik zmniejszania amplitudy. Uwzględnia ona natężenie promieniowania słonecznego o różnych porach dnia oraz przesunięcia fazowe strumienia cieplnego przenikającego przez warstwy przegród budowlanych o różnych konstrukcjach (przegrody podobne do siebie pod względem struktury i właściwości cieplnych: statycznych i dynamicznych). Wartości równoważnej różnicy temperatur odczytać można z tablic dostępnych w literaturze. Należy zwrócić uwagę dla jakich parametrów została określona wartość równoważnej różnicy temperatur. W tabeli 3.6 i 3.7 podano jej wartości obliczone dla temperatury w pomieszczeniu równej 22 C oraz dla temperatury powietrza zewnętrznego równej 24,5 C. Zatem gdy wartości obliczeniowe różnią się od tych temperatur należy skorygować wartość równoważnej różnicy temperatur wg poniższego wzoru: 17

18 ' r ( z 24,5) (22 w) [K] (3.7) r Tab.3.8. Wartości równoważnej różnicy temperatur (w K) dla stropodachów nasłonecznionych i zacienionych [5] Powierzchnia Czas słoneczny Pozioma Klasa 1* Nasłoneczniona -7,9-8,8-2,1 5,3 14,5 24,0 32,3 38,4 42,1 43,3 41,9 37,8 31,4 23,4 15,1 7,8 2,4-3,3-5,6 Zacieniona -7,8-8,8-6,4-4,1-1,5 1,2 3,7 5,9 7,7 8,9 9,6 9,8 9,4 8,2 6,1 3,3 0,4-3,7-5,7 Klasa 2* Nasłoneczniona -4,5-7,6-7,4-4,4 0,8 7,9 15,9 23,7 30,3 35,4 38,4 39,2 37,7 34,0 28,4 21,8 15,3 5,2-0,6 Zacieniona -5,2-7,4-7,9-7,0-5,5-3,5-1,2 1,1 3,3 5,3 6,8 8,0 8,7 8,9 8,4 7,1 5,1 0,6-2,8 Klasa 3* Nasłoneczniona -1,1-4,8-6,3-5,0-2,0 3,0 9,2 16,0 22,6 28,2 32,5 35,0 35,7 34,2 30,9 26,2 20,9 10,8 3,7 Zacieniona -3,5-5,8-7,1-6,9-6,0-4,7-3,0-1,0 1,0 2,9 4,6 6,1 7,1 7,8 7,9 7,3 6,1 2,5-0,9 Klasa 4* Nasłoneczniona 2,3-1,2-2,7-2,1-0,1 3,3 7,8 12,9 18,1 22,8 26,7 29,4 30,6 30,3 28,5 25,5 21,6 13,5 6,9 Zacieniona -2,3-4,3-5,5-5,6-5,1-4,2-3,0-1,5 0,1 1,6 3,1 4,4 5,4 6,0 6,3 6,1 5,4 2,9 0,1 Klasa 5* Nasłoneczniona 9,4 5,7 2,9 2,1 1,9 2,7 4,3 6,8 9,9 13,3 16,6 19,6 22,0 23,6 24,3 24,0 22,8 18,6 13,7 Zacieniona 0,3-1,4-2,9-3,4-3,7-3,6-3,3-2,7-1,9-0,9 0,1 1,2 2,1 3,0 3,7 4,1 4,3 3,6 2,0 Klasa 6* Nasłoneczniona 13,7 12,0 10,4 9,6 9,0 8,6 8,5 8,7 9,3 10,1 11,2 12,4 13,7 14,8 15,7 16,4 16,8 16,6 15,4 Zacieniona 1,1 0,5-0,2-0,5-0,8-1,1-1,2-1,2-1,1-1,0-0,7-0,4 0,0 0,4 0,8 1,1 1,4 1,7 1,6 * klasy wg tab.3.4 Tab.3.9. Wartości równoważnej różnicy temperatur (w K) dla ścian nasłonecznionych i zacienionych [5] Orientacja Czas słoneczny Klasa 1* NE -6,4-5,6 4,9 9,9 12,1 12,3 9,3 8,0 8,2 9,2 10,0 9,9 9,1 ',9 6,4 4,4 1,9-2,3-3,7 E -6,3-5,7 6,6 14,9 20,9 22,9 21,0 17,0 13,3 11,1 10,3 10,1 9,5 8,3 6,4 4,2 1,8-2,1-3,9 SE -6,2-6,7 1,3 8,4 15,8 21,7 24,7 24,5 21,7 17,9 14,2 11,5 9,8 8,4 6,7 4,4 1,9-2,1-3,9 S -5,9-7,3-6,0-2,9 2,1 8,0 15,4 21,1 24,7 25,7 24,2 20,7 16,3 11,8 7,8 4,5 2,0-1,6-4,2 SW -6,0-7,4-5,9-4,4-2,2 0,8 5,2 11,0 17,7 24,2 29,1 31,1 29,5 24,6 24,6 10,6 4,7-1,6-3,6 W -5,9-7,3-6,1-4,4-2,0 0,6 3,2 5,9 9,8 15,5 22,5 28,9 32,0 30,1 23,6 14,9 6,9-1,4-3,5 NW -6,1-7,2-5,9-4,5-2,2 0,7 3,6 5,8 7,3 9,0 12,3 17,0 21,2 22,6 19,7 13,4 6,3-1,8-3,4 N -6,1-6,4-3,4-1,9-0,5 1,2 3,4 5,8 7,8 8,9 9,3 9,6 9,9 9,9 8,9 6,5 3,2-1,9-3,9 rozpr. -6,0-7,1-5,4-3,6-1,3 1,1 3,6 5,8 7,5 8,8 9,5 9,8 9,6 8,7 7,0 4,7 2,1-1,9-4,0 S-IX -10,6-12,3-11,9-8,3-2,1 5,8 13,8 20,4 24,7 26,1 24,5 20,1 13,9 7,1 1,2-3,0-5,5-8,1-9,9 18

19 c.d. tab.3.9. Orientacja Czas słoneczny Klasa 2* NE -3,6-6,0-2,7 1,5 5,6 8,3 9,0 8,5 8,0 8,1 8,8 9,5 9,7 9,4 8,6 7,5 5,9 1,7-1,3 E -3,8-6,0-2,7 2,6 8,9 14,6 17,8 18,3 16,7 14,6 12,9 12,0 11,4 10,8 9,7 8,1 6,2 1,9-1,3 SE -3,7-6,1-4,8-1,3 4,0 10,0 15,5 19,3 21,0 20,4 18,5 16,2 14,0 12,3 10,8 9,1 7,0 2,3-1,1 S -3,4-5,7-7,0-6,4-4,4-0,8 4,1 9,8 15,2 19,4 21,8 22,1 20,7 18,1 14,8 11,5 8,4 3,4-0,5 SW -2,4-5,4-6,6-6,3-5,4-3,8-1,5 1,9 6,6 12,2 18,1 23,2 26,4 27,0 24,9 20,7 15,4 6,1 1,0 W -2,0-5,1-6,5-6,3-5,3-3,7-1,6 0,6 3,1 6,5 11,2 17,0 22,8 26,8 27,4 24,3 18,8 7,6 1,6 NW -2,4-5,4-6,3-6,0-5,2-3,7-1,5 0,9 3,1 4,9 6,8 9,7 13,5 17,3 19,5 18,7 15,2 5,8 0,7 N -3,3-5,6-5,3-4,3-3,1-1,9-0,4 1,4 3,5 5,5 7,0 7,9 8,6 9,2 9,5 9,0 7,6 2,8-0,9 rozpr. -3,5-5,7-6,3-5,7-4,5-2,9-0,9 1,2 3,3 5,2 6,8 7,9 8,7 9,0 8,7 7,7 6,1 2,1-1,1 S-IX -9,0-10,7-12,4-12,0-9,8-5,5 0,5 7,2 13,5 18,4 21,4 22,0 20,2 16,4 11,5 6,6 2,4-3,1-6,6 Klasa 3* NE -1,9-4,4-3,6-1,0 2,3 5,2 6,9 7,5 7,4 7,5 8,0 8,7 9,1 9,1 8,8 8,0 7,0 3,7 0,5 E -1,9-4,3-3,6-0,5 4,1 9,2 13,2 15,3 15,6 14,7 13,5 12,6 11,9 11,3 10,5 9,4 7,9 4,2 0,7 SE -1,7-4,3-4,7-2,9 0,5 5,1 10,0 14,3 17,1 18,3 18,0 16,7 15,1 13,6 12,2 10,7 9,0 4,8 1,1 S -1,2-3,8-5,6-5,8-4,9-2,8 0,6 5,0 9,8 14,1 17,4 19,3 19,5 18,4 16,4 13,8 11,1 6,2 2,0 SW 0,3-3,1-5,2-5,4-5,1-4,3 -?,8-0,4 2, ,3 17,2 21,2 23,5 23,7 21,7 18,3 10,3 4,3 W 0,8-2,7-4,9-5,3-5,0-4,2-2,8-1,0 1,0 3,6 7,1 11,6 16,8 21,2 23,8 23,5 20,8 12,0 5,2 NW 0,0-3,? -5,1-5,3-5,0-4,2-2,8-0,9 1,0 2,8 4,6 6,8 9,8 13,2 16,0 17,0 15,8 9,2 3,5 N -1,6-4,0-4,8-4,4-3,6-2,7-1,6-0,2 1,6 3,4 5,0 6,2 7,2 7,9 8,5 8,6 8,0 4,7 1,1 rozpr. -1,9-4,1-5,5-5,4-4,9-3,8 2,4-0,6 1,2 3,1 4,7 6,1 7,1 7,8 8,0 7,7 6,8 3,7 0,6 S-IX -6,9-9,0-10,9-11,2-10,4-7,9 3,7 1,5 7,1 12,2 16,2 18,4 18,7 17,1 14,0 10,2 6,4 0,3-3,9 Klasa 4* NE -0,4-2,4-2,3-0,8 1,4 3,6 5,2 6,1 6,5 6,8 7,2 7,7 8,0 8,2 8,0 7,5 6,7 4,3 1,7 E 0,0-1,9-1,8 0,0 3,1 6,6 9,9 12,1 13,1 13,0 12,5 11,9 11,4 10,9 10,2 9,3 8,1 5,2 2,2 SE 0,2-1,9-2,5-1,4 0,8 3,9 7,5 10,9 13,5 15,1 15,5 15,1 14,9 13,1 12,0 10,7 9,3 6,0 2,7 S M -1,8-3,4-3,6-3,1-1,7 0,6 3,7 7,2 10,/ 13,6 15,5 16,4 16,1 15,0 13,3 11,4 /,3 3,6j SW 2,4-0,8-2,9-3,3-3,2-2,6 1,6 0,2 2,6 5,8 9,5 13,3 16,7 19,0 19,8 19,1 17,2 11,4 6,2 W 1,9-0,4-2,7-3,2-3,2-2,7-1,7-0,4 1,2 3,2 5,9 9,2 12,9 16,5 13,9 19,6 18,4 12,/ 7,0 NW 1,6-1,3-3,2-3,6-3,6-3,1 2,2-0,8 0,7 2,3 3,8 5,6 7,8 10,2 12,5 13,7 13,5 9,5 4,9 N -0,4-2,5-3,5-3,4-2,9-2,3 1,4-0,4 1,0 2,4 3,7 4,8 5,8 6,5 7,0 7,2 6,9 4,8 2,0 rozpr. -0,8-2,8-4,1-4,2-3,9-3,2 2,2-0,9 0,5 2,0 3,3 4,5 5,5 6,2 6,6 6,5 6,0 3,9 1,4 S-IX 4,9-7,0 8,5 8,7 8,2-6,6 3,9 0,2 4,0 8,1 11,5 13,9 14,8 14,3 12,6 10,1 7,2 2,1-2,0 Klasa 5* NE 2,4 0,7-0,5-0,5 0,2 1,2 2,5 3,5 4,3 4,8 5,2 5,7 6,1 6,5 6,8 6,8 6,7 5,7 4,0 E 3,5 1,6 0,3 0,4 1,2 2,8 4,8 6,9 8,5 9,5 10,0 10,1 10,1 10,1 9,9 9,6 9,1 7,5 5,5 SE 4,0 2,0 0,4 0,1 0,5 1,5 3,3 5,4 7,6 9,5 10,9 11,6 11,9 11,8 11,5 11,0 10,4 8,6 6,3 S 4,6 2,3 0,4-0,3-0,8-0,8 0,2 1,0 2,7 4,9 7,1 9,2 10,9 11,9 12,3 12,2 11,6 9,6 7,1 SW 6,8 4,0 1,6 0,6 0,0-0,3 0,3 0,1 0,9 2,3 4,2 6,5 9,1 11,5 13,4 14,5 14,8 13,0 9,9 W 1,2 4,3 1,8 0,8 0,1-0,3 0,3 0,0 0,5 1,4 2,6 4,3 6,4 8,9 11,4 13,3 14,3 13,4 10,3 NW 4,B 2,5 0,4 0,4-1,0-1,3 1,3-0,9-0,3 0,5 1,5 2,5 3,8 5,3 7,0 8,6 9,7 9,6 7,3 19

20 c.d. tab.3.9. Orientacja Czas słoneczny N 20 0,3-1,1-1,5-1,1-1,7 1,4-1,0-0,4 0,3 1,2 2,1 3,0 3,8 4,5 5,0 5,3 5,1 3,7 rozpr. 1,5-0,1-1,6-2,1-2,4-2,41-2,2-1,7-1,1-0,2 0,7 1,7 2,6 3,4 4,1 4,5 4,8 4,3 3,0 S-IX -0,4-2,7-4,5-5,3-5,8-5,8 5,1-3,6-1,5 1,0 3,7 6,2 8,2 9,4 9,8 9,4 8,4 5,4 2,4 Klasa 6* NE 4,0 33 2,6 2,3 2,1 2,2 2,4 2,7 3,0 3,4 3,6 3,8 4,1 4,3 4,5 4,7 4,8 4,9 4,5 E 6,0 52 4,3 4,0 3,8 3,9 4,2 4,8 5,4 6,0 6,5 6,9 7,2 7,3 7,5 7,6 7,6 7,4 6,8 SE 6,7 5,7 4,8 4,4 4,1 4,0 4,2 4,5 5,1 5,9 6,6 7,2 7,7 8,1 8,3 8,4 8,4 8,2 7,5 S 6,5 5,6 4,6 4,1 3,7 3,3 3,1 3,1 3,3 3,7 4,4 5,1 5,9 6,6 7,3 7,7 7,9 7,9 7,4 SW 8,1 7,0 5,9 5,3 4,8 4,4 4,0 3,8 3,7 3,8 4,1 4,6 5,4 6,2 7,2 8,0 8,7 9,3 9,0 W 7,9 6,9 5,8 5,2 4,7 4,2 3,9 3,6 3,5 3,5 3,7 4,0 4,4 5,1 6,0 6,9 7,8 8,8 H,7 NW 5,? 44 3,5 3,1 2,6 2,3 2,0 1,8 1,8 1,8 2,0 2,2 2,6 3,0 3,5 4,2 4,8 5,7 5,8 N 2,6 2,0 1,3 1,0 0,8 0,6 0,4 0,4 0,4 0,6 0,8 1,0 1,4 1,7 2,0 2,3 2,6 3,0 3,0 rozpr. 2,0 1,5 0,8 0,5 0,2 0,0-0,2-0,2-0,2 0,0 0,2 0,5 0,8 1,2 1,5 1,8 2,1 2,4 2,4 S-IX 2,3 1,2 0,1-0,3-0,8-1,2-1,4-1,4-1,1-0,6 0,2 1,1 2,0 2,9 3,6 4,1 4,3 4,1 3,3 * klasy wg tab. 3.3 Tab Natężenie promieniowania słonecznego (całkowite i rozproszone) padające na powierzchnię zewnętrzną przegród, w miesiącach letnich, dla 50 szerokości geograficznej północnej (w W m -2 ) [5] Data 21 maj Kierunek NE E SE S SW W NW N pozioma normalna Promie- Czas słoneczny w godzinach niowanie całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor

21 c.d. tab Data 21 czerwiec 23 lipiec Kierunek NE E SE S SW W NW N pozioma normalna NE E SE S SW W NW N pozioma normalna Promie- Czas słoneczny w godzinach niowanie całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor

22 c.d. tab Data 24 sierpień 22 wrzesień Kierunek NE E SE S SW W NW N pozioma normalna NE E SE S SW W NW N pozioma normalna Promie- Czas słoneczny w godzinach niowanie całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor

23 Przegrody przezroczyste Strumień ciepła przenikający do pomieszczenia przez przegrodę przezroczystą składa się ze strumienia wywołanego przenikaniem ciepła drogą konwekcji i strumienia przenikającego do wnętrza drogą promieniowania. Q PP Q Q [W]; (3.8) R P gdzie: Q P strumień ciepła przenikający do pomieszczenia poprzez przegrodę przezroczystą na drodze konwekcji, [W], Q R strumień ciepła przenikający do pomieszczenia poprzez przegrodę przezroczystą na drodze promieniowania, [W]. Chwilowy strumień ciepła przenikający do pomieszczenia na drodze konwekcji oblicza się z następującej zależności: Q p q A A U [W]; (3.9) p o o o gdzie: A o powierzchnia okna w świetle muru, [m 2 ], U o współczynnik przenikania ciepła dla okna, [W m -2 K -1 ], z chwilowa temperatura powietrza zewnętrznego, [ C], w chwilowa temperatura powietrza w pomieszczeniu, [ C], q o gęstość chwilowego strumienia ciepła przenoszonego do pomieszczenia przez przegrodę przezroczystą na drodze konwekcji, z w natomiast chwilowy strumień ciepła przenikający do pomieszczenia w wyniku promieniowania słonecznego oblicza się ze wzoru: Q R A I A A I b s [ W]; (3.10) s c max s r max gdzie: A powierzchnia szyb w oknie, [m 2 ], A o powierzchnia okna w świetle muru, [m 2 ], A s nasłoneczniona powierzchnia szyb, [m 2 ], g udział powierzchni szyby w powierzchni okna, [-] I cmax maksymalne natężenie promieniowania słonecznego całkowitego, [W m -2 ], b współczynnik przepuszczalności promieniowania słonecznego, [-], s współczynnik akumulacji ciepła w przegrodach otaczających pomieszczenie, [-]. 23

24 Do obliczeń zysków ciepła w wyniku nasłonecznienia, przez przegrody przezroczyste korzysta się z wartości promieniowania słonecznego dochodzącego do pomieszczenia przez okno podwójnie szklone z rozróżnieniem na obszary o różnych przezroczystościach atmosfery (tab.3.11 i 3.12). Przykładowe wartości współczynnika przepuszczalności promieniowania słonecznego w zależności od konstrukcji okna oraz zastosowanych urządzeń zacieniających przedstawiono w tabeli Udział powierzchni przeszklonej w całkowitej powierzchni okna obliczyć można na podstawie danych producenta lub odczytać wartość przybliżoną z tablic zawartych w literaturze (tab.3.14). Tabela Natężenie promieniowania słonecznego całkowitego i rozproszonego przechodzącego do pomieszczenia przez okno podwójnie oszklone normalnym szkłem okiennym], dla średnich miesięcznych wskaźników przejrzystości atmosfery, przy nasłonecznieniu trwającym ponad 50% czasu astronomicznego oddziaływania promieniowania słonecznego na daną przegrodę (obszary pozamiejskie) [5] Data 23 lipiec Kierunek NE E SE S SW W NW N pozioma normalna Promie- Czas słoneczny w godzinach niowanie całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor

25 c.d. tab.3.11 Data 22 wrzesień Kierunek NE E SE S SW W NW N pozioma normalna Promie- Czas słoneczny w godzinach niowanie całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor Tabela Natężenie promieniowania słonecznego całkowitego i rozproszonego przechodzącego do pomieszczenia przez okno podwójnie oszklone normalnym szkłem okiennym dla średnich miesięcznych wskaźników przejrzystości atmosfery (obszary miejskie i przemysłowe) [5] Data 23 lipiec Kierunek NE E SE S SW W NW N Promie- Czas słoneczny w godzinach niowanie całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor

26 22 wrzesień pozioma normalna NE E SE S SW W NW N pozioma normalna całk rozpor j całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor całk rozpor Tab Średni współczynnik przepuszczalności promieniowania słonecznego [5] Rodzaj szkła b Dodatkowe urządzenie przeciwsłoneczne b Szkło zwykle pojedyncze 1,1 Na zewnątrz: Szkło zwykle podwójne 1,0 żaluzje, kąt otwarcia 45 0,15 Szkło zwykle potrójne 0,9 Szkło pochłaniające: markizy z tkaniny wentylowane od góry i po bokach pojedyncze 0,75 markizy z tkaniny obudowane od góry i po bokach 0,4* podwójne (na zewnątrz szkło pochłaniające, wewnątrz wiszące szyby pochłaniające (szczelina powietrzna średnio 5 cm) Szkło odbijające: 0,65 żaluzje między szybami, kąt otwarcia 45, przestrzeń niewentylowana 0,50 pojedyncze (powłoka z tlenku metalu na zewnątrz) 0,65 podwójne (najczęściej powłoka odbijająca po wewnętrznej stronie szyby zewnętrznej, od wewnątrz szkło zwykłe) Od wewnątrz: 0,3* 0,5 żaluzje, kąt otwarcia 45, 0,7 zasłony jasne", tkanina bawełniana, muślin, włókno sztuczne Folia z tworzywa sztucznego 0,5 pochłaniająca metalizowana, 0,70 odbijająca 0,35 26

27 powłoka z tlenku metalu 0,55 powłoka z czystego metalu, np. złoto 0,45 Pustaki szklane (100 mm) bezbarwne gładkie powierzchnie bez wypełnienia 0.45 z wypełnieniem z włókna szklanego 0,65 powierzchnie ustrukturowane (żebra, kraty) bez wypełnienia 0,35 z wypełnieniem z włókna szklanego 0,45 Kombinacje różnych urządzeń przeciwsłonecznych uwzględnia się mnożąc odpowiednie współczynniki. Przykład 1 markiza obudowana (0,4) podwójne oszklenie (1,0) firanka muślinowa, biała (0,5) stąd: b = 0,4 1,0 0,5 = 0,2 Jeżeli jest to tylko możliwe, zaleca się korzystać ze współczynników uzyskanych drogą doświadczalną. * pod warunkiem całkowitego zacienienia szyb Tabela Udział powierzchni przeszklonej dla różnych konstrukcji okien [5] Konstrukcja okna Powierzchnia otworu okiennego w świetle muru A o [m 2 ] 0,5 1, ,0 2,5 3,0 4,0 5,0 6,0 8,0 Okna drewniane, pojedynczo lub podwójnie oszklone, zespolone (szwedzkie) 0,47 0,58 0,63 0,67 0,69 0,71 0,72 0,73 0,74 0,75 Okna drewniane, skrzynkowe, podwójnie oszklone 0,36 0, ,60 0,62 0,65 0,68 0,69 0, Okna metalowe 0,56 0,77 0,83 0,86 0,87 0,88 0,90 0,90 0,90 0,90 Okna wystawowe świetliki 0,90 Oszklone drzwi balkonowe 0,50 Odliczenie dla: okno z listwą poprzeczną u góry okno z pionową listwą środkową okno ze szczelinami 0,05 0,05 0,03 Tab Dobowe zmiany współczynnika akumulacji "s" dla energii promieniowania słonecznego przenikającego do pomieszczenia przez okno podwójnie oszklone (2 3mm) ( 50 szerokości geograficznej północnej) dla lipca [5] Orientacja okna Osłony przeciwsłoneczne Pomieszczenia o konstrukcji bardzo lekkiej NE E SE S SW W NW zewnętrzne 0,03 0,03 0,03 0,03 0,34 0,72 0,85 0,74 0,47 0,29 0,27 0,26 0,25 0,24 0,22 0,20 0,17 0,13 0,09 0,05 0,04 0,04 0,04 0,03 wewnętrzne 0,02 0,02 0,02 0,01 0,38 0,80 0,92 0,78 0,48 0,28 0,27 0,26 0,25 0,24 0,21 0,19 0,16 0,12 0,07 0,02 0,02 0,02 0,02 0,02 zewnętrzne 0,03 0,03 0,03 0,03 0,24 0,56 0,78 0,86 0,80 0,61 0,36 0,22 0,20 0,19 0,17 0,15 0,13 0,11 0,07 0,05 0,04 0,04 0,04 0,03 wewnętrzne 0,02 0,02 0,02 0,01 0,26 0,62 0,85 0,93 0,85 0,63 0,35 0,21 0,19 0,17 0,16 0,14 0,11 0,09 0,05 0,02 0,02 0,02 0,02 0,02 zewnętrzne 0,04 0,04 0,03 0,03 0,11 0,33 0,57 0,76 0,86 0,85 0,73 0,53 0,32 0,23 0,20 0,17 0,15 0,12 0,08 0,05 0,05 0,04 0,04 0,04 wewnętrzne 0,02 0,02 0,02 0,02 0,11 0,35 0,62 0,83 0,93 0,91 0,77 0,53 0,30 0,21 0,18 0,15 0,13 0,10 0,06 0,03 0,02 0,02 0,02 0,02 zewnętrzne 0,04 0,04 0,04 0,04 0,07 0,11 0,16 0,24 0,42 0,63 0,80 0,87 0,83 0,69 0,48 0,29 0,20 0,15 0,10 0,06 0,05 0,05 0,05 0,05 wewnętrzne 0,02 0,02 0,02 0,02 0,06 0,11 0,15 0,24 0,45 0,69 0,86 0,93 0,88 0,72 0,48 0,27 0,18 0,12 0,07 0,03 0,03 0,03 0,03 0,02 zewnętrzne 0,05 0,04 0,04 0,04 0,07 0,10 0,12 0,14 0,17 0,19 0,26 0,46 0,69 0,83 0,87 0,81 0,64 0,40 0,17 0,07 0,06 0,06 0,05 0,05 wewnętrzne 0,02 0,02 0,02 0,02 0,05 0,09 0,11 0,14 0,16 0,19 0,27 0,50 0,74 0,90 0,93 0,85 0,66 0,39 0,14 0,04 0,03 0,03 0,03 0,03 zewnętrzne 0,04 0,04 0,04 0,04 0,06 0,09 0,11 0,13 0,15 0,16 0,17 0,19 0,30 0,55 0,76 0,86 0,82 0,64 0,32 0,08 0,06 0,05 0,05 0,05 wewnętrzne 0,02 0,02 0,02 0,02 0,05 0,08 0,10 0,13 0,14 0,16 0,17 0,19 0,32 0,60 0,83 0,93 0,88 0,66 0,30 0,04 0,03 0,03 0,03 0,02 zewnętrzne 0,04 0,04 0,04 0,04 0,07 0,11 0,15 0,18 0,20 0,22 0,24 0,25 0,25 0,26 0,42 0,69 0,86 0,79 0,43 0,09 0,05 0,05 0,05 0,05 wewnętrzne 0,02 0,02 0,02 0,02 0,06 0,11 0,15 0,18 0,20 0,23 0,24 0,25 0,26 0,27 0,45 0,76 0,92 0,83 0,43 0,05 0,03 0,03 0,03 0,02 N zewnętrzne 0,09 0,08 0,08 0,07 0,59 0,77 0,66 0,71 0,79 0,86 0,90 0,92 0,91 0,88 0,83 0,76 0,68 0,80 0,69 0,16 0,11 0,10 0,09 0,09 27

28 wewnętrzne 0,04 0,04 0,04 0,04 0,64 0,81 0,67 0,74 0,83 0,90 0,94 0,96 0,95 0,91 0,85 0,77 0,69 0,83 0,69 0,08 0,06 0,05 0,05 0,05 normalna pozioma zewnętrzne 0,08 0,07 0,07 0,07 0,23 0,47 0,65 0,76 0,84 0,88 0,90 0,91 0,91 0,90 0,87 0,81 0,71 0,55 0,31 0,12 0,09 0,09 0,09 0,09 wewnętrzne 0,04 0,04 0,04 0,03 0,22 0,49 0,68 0,81 0,88 0,92 0,94 0,95 0,95 0,93 0,90 0,83 0,72 0,53 0,26 0,06 0,05 0,05 0,04 0,04 zewnętrzne 0,05 0,05 0,05 0,05 0,07 0,14 0,28 0,45 0,62 0,75 0,84 0,88 0,86 0,79 0,67 0,52 0,34 0,20 0,11 0,07 0,07 0,06 0,06 0,06 wewnętrzne 0,03 0,03 0,03 0,02 0,06 0,14 0,29 0,48 0,66 0,81 0,90 0,94 0,91 0,83 0,69 0,51 0,32 0,16 0,08 0,04 0,03 0,03 0,03 0,03 Pomieszczenia o konstrukcji lekkiej NE E SE S SW W NW N normalna pozioma zewnętrzne 0,07 0,06 0,06 0,05 0,22 0,45 0,57 0,55 0,44 0,35 0,33 0,32 0,30 0,29 0,27 0,25 0,22 0,20 0,16 0,13 0,11 0,10 0,09 0,08 wewnętrzne 0,04 0,03 0,03 0,03 0,32 0,65 0,77 0,68 0,46 0,31 0,30 0,29 0,28 0,26 0,24 0,22 0,19 0,15 0,11 0,07 0,06 0,05 0,05 0,04 zewnętrzne 0,07 0,06 0,06 0,05 0,16 0,36 0,51 0,60 0,61 0,54 0,42 0,34 0,31 0,28 0,26 0,23 0,21 0,18 0,15 0,12 0,11 0,10 0,08 0,08 wewnętrzne 0,04 0,03 0,03 0,03 0,22 0,51 0,71 0,79 0,75 0,59 0,38 0,27 0,24 0,22 0,20 0,18 0,15 0,13 0,09 0,06 0,06 0,05 0,04 0,04 zewnętrzne 0,08 0,07 0,07 0,06 0,10 0,22 0,38 0,51 0,61 0,65 0,62 0,53 0,41 0,35 0,31 0,28 0,25 0,22 0,18 0,15 0,13 0,11 0,10 0,09 wewnętrzne 0,04 0,04 0,04 0,03 0,11 0,30 0,52 0,70 0,80 0,80 0,71 0,54 0,35 0,28 0,24 0,21 0,18 0,15 0,11 0,08 0,07 0,06 0,05 0,05 zewnętrzne 0,10 0,09 0,08 0,07 0,08 0,11 0,13 0,18 0,29 0,43 0,56 0,64 0,66 0,61 0,51 0,40 0,34 0,29 0,24 0,19 0,17 0,15 0,13 0,11 wewnętrzne 0,05 0,05 0,04 0,04 0,07 0,10 0,14 0,22 0,38 0,58 0,73 0,81 0,79 0,67 0,50 0,33 0,25 0,24 0,15 0,10 0,09 0,08 0,07 0,06 zewnętrzne 0,13 0,11 0,10 0,09 0,10 0,11 0,12 0,13 0,15 0,16 0,21 0,33 0,48 0,59 0,66 0,66 0,59 0,47 0,34 0,26 0,22 0,19 0,17 0,14 wewnętrzne 0,07 0,06 0,05 0,05 0,07 0,09 0,11 0,13 0,15 0,18 0,25 0,43 0,63 0,77 0,82 0,77 0,63 0,43 0,23 0,13 0,12 0,10 0,09 0,08 zewnętrzne 0,13 0,11 0,10 0,09 0,09 0,10 0,11 0,12 0,13 0,15 0,16 0,17 0,24 0,38 0,53 0,62 0,64 0,57 0,41 0,27 0,22 0,19 0,17 0,15 wewnętrzne 0,07 0,06 0,05 0,05 0,06 0,09 0,11 0,12 0,14 0,15 0,16 0,18 0,29 0,51 0,70 0,80 0,78 0,62 0,35 0,14 0,12 0,10 0,09 0,08 zewnętrzne 0,13 0,11 0,10 0,09 0,10 0,12 0,14 0,15 0,17 0,19 0,20 0,21 0,22 0,24 0,33 0,50 0,62 0,62 0,46 0,26 0,22 0,19 0,17 0,14 wewnętrzne 0,07 0,06 0,05 0,05 0,08 0,11 0,14 0,17 0,19 0,21 0,22 0,24 0,24 0,25 0,40 0,65 0,80 0,74 0,44 0,14 0,12 0,10 0,09 0,08 zewnętrzne 0,22 0,19 0,17 0,15 0,43 0,55 0,56 0,58 0,65 0,71 0,77 0,80 0,82 0,82 0,80 0,77 0,78 0,79 0,73 0,43 0,36 0,32 0,28 0,24 wewnętrzne 0,11 0,10 0,09 0,08 0,55 0,69 0,60 0,68 0,75 0,82 0,87 0,89 0,90 0,88 0,83 0,77 0,71 0,82 0,71 0,23 0,19 0,17 0,15 0,13 zewnętrzne 0,19 0,17 0,15 0,14 0,22 0,35 0,47 0,56 0,64 0,70 0,74 0,78 0,80 0,82 0,82 0,80 0,75 0,65 0,50 0,37 0,32 0,28 0,24 0,21 wewnętrzne 0,10 0,09 0,08 0,07 0,22 0,43 0,59 0,70 0,78 0,83 0,86 0,88 0,89 0,89 0,87 0,83 0,74 0,59 0,37 0,19 0,17 0,15 0,13 0,11 zewnętrzne 0,13 0,11 0,10 0,09 0,10 0,13 0,21 0,32 0,43 0,54 0,63 0,69 0,71 0,70 0,65 0,57 0,47 0,37 0,30 0,24 0,21 0,19 0,16 0,14 wewnętrzne 0,07 0,06 0,05 0,05 0,07 0,13 0,25 0,41 0,57 0,70 0,79 0,84 0,83 0,78 0,68 0,54 0,39 0,26 0,17 0,13 0,11 0,10 0,09 0,08 c.d. tab Orientacja okna Osłony przeciwsłoneczne Pomieszczenia o konstrukcji średniej NE E SE S SW W NW zewnętrzne 0,09 0,08 0,08 0,07 0,23 0,44 0,54 0,51 0,40 0,31 0,30 0,29 0,28 0,27 0,26 0,24 0,22 0,20 0,17 0,14 0,12 0,11 0,10 0,10 wewnętrzne 0,05 0,04 0,04 0,04 0,32 0,65 0,76 0,66 0,44 0,30 0,28 0,28 0,27 0,25 0,23 0,21 0,18 0,15 0,11 0,07 0,07 0,06 0,05 0,05 zewnętrzne 0,09 0,08 0,08 0,07 0,18 0,35 0,49 0,56 0,56 0,49 0,37 0,30 0,28 0,26 0,24 0,23 0,21 0,19 0,16 0,14 0,12 0,11 0,10 0,10 wewnętrzne 0,05 0,04 0,04 0,04 0,23 0,51 0,70 0,77 0,72 0,57 0,36 0,25 0,23 0,21 0,19 0,18 0,15 0,13 0,10 0,07 0,07 0,06 0,06 0,05 zewnętrzne 0,10 0,10 0,09 0,08 0,12 0,23 0,37 0,49 0,57 0,60 0,56 0,47 0,37 0,32 0,29 0,27 0,24 0,22 0,19 0,16 0,15 0,13 0,12 0,11 wewnętrzne 0,06 0,05 0,05 0,04 0,12 0,30 0,52 0,69 0,78 0,77 0,68 0,51 0,33 0,26 0,23 0,20 0,18 0,15 0,12 0,08 0,08 0,07 0,06 0,06 zewnętrzne 0,12 0,11 0,10 0,10 0,11 0,13 0,15 0,19 0,29 0,42 0,53 0,59 0,60 0,55 0,46 0,36 0,31 0,27 0,23 0,19 0,17 0,16 0,15 0,13 wewnętrzne 0,06 0,06 0,06 0,05 0,08 0,11 0,15 0,22 0,38 0,57 0,72 0,79 0,76 0,64 0,47 0,31 0,23 0,19 0,14 0,10 0,09 0,08 0,08 0,07 zewnętrzne 0,15 0,13 0,12 0,11 0,12 0,13 0,14 0,15 0,16 0,17 0,21 0,33 0,46 0,56 0,61 0,60 0,54 0,42 0,30 0,23 0,21 0,19 0,17 0,16 wewnętrzne 0,08 0,07 0,06 0,06 0,08 0,10 0,12 0,14 0,16 0,18 0,25 0,43 0,62 0,75 0,79 0,74 0,60 0,40 0,21 0,12 0,11 0,10 0,09 0,08 zewnętrzne 0,14 0,13 0,12 0,11 0,11 0,12 0,13 0,14 0,15 0,16 0,16 0,17 0,23 0,37 0,50 0,58 0,59 0,52 0,36 0,23 0,21 0,19 0,17 0,16 wewnętrzne 0,07 0,07 0,06 0,06 0,08 0,10 0,11 0,13 0,15 0,16 0,17 0,18 0,28 0,50 0,69 0,78 0,75 0,59 0,32 0,12 0,11 0,10 0,09 0,08 zewnętrzne 0,14 0,13 0,12 0,11 0,12 0,13 0,15 0,17 0,18 0,19 0,20 0,21 0,22 0,23 0,32 0,47 0,58 0,57 0,41 0,23 0,20 0,18 0,16 0,15 wewnętrzne 0,07 0,07 0,06 0,06 0,09 0,12 0,15 0,17 0,19 0,21 0,22 0,23 0,24 0,25 0,40 0,64 0,78 0,72 0,41 0,12 0,11 0,10 0,09 0,08 N zewnętrzne 0,25 0,23 0,21 0,20 0,46 0,56 0,52 0,57 0,63 0,68 0,72 0,75 0,77 0,77 0,75 0,72 0,69 0,75 0,69 0,41 0,36 0,33 0,30 0,28 28