Technika. Szkoła podstawowa, klasy 4-6

Transkrypt

1 Technika Szkoła podstawowa, klasy 4-6 Uzasadnienie. Nauczanie techniki, we współpracy z nauczaniem przyrody, wychowaniem fizycznym i wychowaniem do życia w rodzinie, wyposaża uczniów w umiejętności bezpiecznego zachowania się w złożonych warunkach współczesnej cywilizacji, co stanowi niezbędny składnik ich wykształcenia. Trzon przedmiotu stanowią zagadnienia bezpieczeństwa drogowego. Uczeń powinien zdobyć kwalifikacje umożliwiające uzyskanie karty rowerowej (ustawa o osobach kierujących pojazdami, projekt rządowy z 29 kwietnia 2005 r.). Wymiar godzin: 2/1,5. [40/53 = 0,74 wymagania/godz.] Cele kształcenia 1. Poczucie odpowiedzialności za własne i cudze bezpieczeństwo, nawyk powstrzymywania się od bezmyślnego ryzykowania zdrowia i życia. 2. Umiejętności bezpiecznego uczestniczenia w ruchu drogowym. 3. Umiejętności bezpiecznego spędzania czasu wolnego. 4. Podstawowa orientacja w świecie techniki. Treść Wymagania 1. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym (spełnienie wymagań tego działu jest podstawą wydania karty rowerowej na warunkach określonych w odrębnych przepisach) 1. Piesi na drodze. 1. Znać zasady poruszania się pieszych po drogach w mieście i poza miastem. 2. Znać znaki drogowe ważne dla pieszych oraz sygnały dawane przez policjanta kierującego ruchem. 3. Wiedzieć, w jakich miejscach (np. na przejazdach tramwajowych lub kolejowych) i w jakich okolicznościach (np. przy złej widoczności) należy zachować szczególną ostrożność. 2. Użytkownicy transportu zbiorowego i indywidualnego. 1. Znać zasady zachowania się na przystankach oraz podczas wsiadania i wysiadania z pojazdu. 2. Znać prawa i obowiązki pasażera publicznych środków transportu. 3. Umieć zaplanować trasę podróży publicznymi środkami transportu z wykorzystaniem planu miasta (okolicy) i rozkładów jazdy. 4. Znać zasady bezpiecznego podróżowania w samochodzie osobowym (np. korzystanie z pasów bezpieczeństwa, fotelików ochronnych). 1

2 3. Rowerzyści. 1. Znać budowę i obowiązkowe wyposażenie roweru. 2. Umieć dokonać prostych napraw i konserwacji roweru. 3. Sprawnie kierować rowerem. 4. Znać warunki panowania nad rowerem (w tym wyjaśnić związek między prędkością a drogą hamowania i promieniem skrętu w różnych warunkach). 5. Znać podział znaków drogowych, rozpoznawać znaki, sygnały i polecenia drogowe obowiązujące rowerzystów. 6. Umieć wykonywać podstawowe manewry (np. włączanie się do ruchu, zmiana pasa ruchu). 7. Rozpoznawać zagrożenia bezpieczeństwa rowerzystów ze strony innych uczestników ruchu. 4. Wypadki drogowe. 1. Znać wyposażenie apteczki i umieć udzielić pierwszej pomocy medycznej w najprostszych urazach. 2. Znać telefoniczne numery alarmowe, wiedzieć, jakie informacje trzeba przekazać podczas wzywania pomocy. 2. Użytkowanie narzędzi i urządzeń technicznych 1. Domowe urządzenia techniczne. 1. Znać zasady bezpiecznego posługiwania się domowymi urządzeniami elektrycznymi i gazowymi. 2. Wiedzieć, jakie mogą być skutki nieumiejętnego lub nieostrożnego posługiwania się urządzeniami gospodarstwa domowego i sprzętem elektronicznym. 3. Rozpoznawać oznaczenia i ostrzeżenia na opakowaniach. 2. Infrastruktura techniczna w szkole i w domu. 1. Wskazać niebezpieczne miejsca w szkole, podać przykłady wypadków, jakie mogą się tam wydarzyć. 2. Rozpoznawać znaki bhp, jakie spotyka się na terenie szkoły. 3. Wiedzieć, jak się zachować w sytuacjach niebezpiecznych (np. awaria, pożar), w tym podczas ewakuacji. 3. Prace wytwórcze. 1. Realizować własne pomysły techniczne w cyklu: planowanie, wykonanie, ocena. 2. Dobierać odpowiednie narzędzia, urządzenia, przyrządy i łączniki; umieć przewidzieć skutki niewłaściwego posługiwania się nimi. 3. Bezpieczeństwo w terenie 1. Orientacja w terenie. 1. Zaplanować wycieczkę z pomocą planu lub mapy topograficznej, dostosować trudność trasy do możliwości uczestników, powiadomić o planie dorosłych. 2. Wiedzieć, co robić w przypadku zabłądzenia, umieć rozpoznać strony świata w terenie. 2

3 2. Warunki przyrodnicze. 1. Dobrać ubiór i ekwipunek w zależności od rodzaju trasy, pory roku i prognozy pogody. 2. Znać zasady bezpieczeństwa podczas wypoczynku nad wodą i w górach. 3. Wiedzieć, jak się zachować w razie załamania się pogody (np. burzy z piorunami, zadymki). 4. Znać zasady zachowania się w kontakcie z dzikimi zwierzętami. 5. Wiedzieć, gdzie wolno rozpalać ogniska, znać zasady obchodzenia się z otwartym ogniem. 4. Bezpieczeństwo wśród ludzi 1. Rówieśnicy. 1. Rozumieć, że agresja nigdy nie jest właściwym rozwiązaniem problemów międzyludzkich. 2. Znać szkody mogące być następstwem gwałtownych i nieostrożnych zabaw. 3. Przeciwstawiać się prześladowaniu i wykorzystywaniu słabszych rówieśników. 2. Imprezy masowe. 1. Znać zasady bezpieczeństwa osobistego na meczach, koncertach, dyskotekach itp. 3. Przestępczość. 1. Rozumieć uzasadnienie zakazów: przyjmowania prezentów i słodyczy od nieznajomych, wsiadania do pojazdów kierowanych przez nieznajomych, wpuszczania nieznajomych do mieszkania, opowiadania nieznajomym o wyposażeniu mieszkania. 2. Wiedzieć, że namawianie nieletnich do picia alkoholu lub stosowania innych środków odurzających jest przestępstwem, umieć odrzucić takie propozycje. 3. Wiedzieć, jak unikać kontaktu z osobami agresywnymi. 5. Wzywanie pomocy 1. Służby ratownictwa i inne instytucje odpowiedzialne za bezpieczeństwo. 1. Wiedzieć, kogo należy prosić o pomoc w różnych przypadkach, znać konsekwencje nieuzasadnionego wezwania pomocy. 2. Znać sposoby wzywania pomocy, w tym telefoniczne numery alarmowe. 3

4 Gimnazjum Uzasadnienie. Nauczanie techniki, we współpracy z wychowaniem fizycznym i wychowaniem do życia w rodzinie, wyposaża uczniów w umiejętności bezpiecznego zachowania się w złożonych warunkach współczesnej cywilizacji technicznej, co stanowi niezbędny składnik ich wykształcenia. Trzon przedmiotu stanowią zagadnienia bezpieczeństwa drogowego. Uczeń powinien zdobyć kwalifikacje umożliwiające ubieganie się o kartę motorowerową po opanowaniu umiejętności prowadzenia motoroweru na nieobowiązkowych zajęciach dodatkowych (ustawa o osobach kierujących pojazdami, projekt rządowy z 29 kwietnia 2005 r.). Wymiar godzin: 1/0,75. [28/26 = 1,1 wymagania/godz.] Cele kształcenia 1. Poczucie odpowiedzialności za własne i cudze bezpieczeństwo, nawyk powstrzymywania się od bezmyślnego ryzykowania zdrowia i życia. 2. Umiejętności bezpiecznego uczestniczenia w ruchu drogowym. 3. Zrozumienie roli techniki w zapewnianiu bezpieczeństwa ludzi. Treść Wymagania 1. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym 1. Szlaki komunikacyjne. 1. Znać czynniki rozwoju szlaków komunikacyjnych. 2. Rozumieć, jaki wpływ może mieć komunikacja drogowa na środowisko naturalne i warunki życia ludzi. 3. Znać elementy współczesnej drogi (np. nawierzchnia, pobocza, skrzyżowania, przejazdy), wiedzieć, jak wpływają na bezpieczeństwo jazdy. 2. Pojazdy. 1. Znać (w zarysie) dzieje środków transportu. 2. Rozumieć (ogólnie) sposób działania wynalazków zwiększających bezpieczeństwo osób podróżujących pojazdami jedno- i dwuśladowymi. 3. Rozumieć (ogólnie) sposób działania wynalazków zmniejszających negatywne oddziaływanie pojazdów na środowisko naturalne. 4. Znać tendencje rozwojowe pojazdów. 3. Przepisy kodeksu drogowego. 1. Znać: 1. ogólne zasady ruchu drogowego, 2. hierarchię ważności norm, znaków i sygnałów drogowych oraz poleceń wydawanych przez osoby kierujące ruchem, 3. zasady ustępowania pierwszeństwa pieszym, 4. zasady bezpiecznego wykonywania manewrów na drodze, 5. zasady pierwszeństwa przejazdu na skrzyżowaniach dróg. 4

5 4. Kierowcy. 1. Wiedzieć, co to jest kultura ruchu drogowego, rozważyć jej wpływ na bezpieczeństwo i płynność ruchu. 2. Znać cechy psychofizyczne kierowcy mające wpływ na bezpieczeństwo jazdy, wiedzieć, jak można je mierzyć. 3. Rozumieć, jaki mają wpływ alkohol i inne środki odurzające na sprawność uczestników ruchu drogowego. 5. Wypadki drogowe. 1. Analizować statystyki wypadków drogowych, poszukiwać regularności ( technologia informacyjna). 2. Analizować wybrane wypadki drogowe, stawiać hipotezy o przyczynach i sposobach ich uniknięcia. 3. Znać zasady postępowania na miejscu wypadku drogowego. 4. Rozumieć, na czym polega rola świadka wypadku drogowego. 6. Pierwsza pomoc medyczna. 1. Znać zastosowania podstawowych środków opatrunkowych znajdujących się w apteczce pierwszej pomocy; zademonstrować udzielanie pierwszej pomocy w wybranych przypadkach. 2. Znać zagrożenia bezpieczeństwa ratującego, wiedzieć, jak ich unikać. 2. Technika w służbie bezpieczeństwa 1. Urządzenia zabezpieczające i ostrzegające. 1. Rozumieć, jak działają zabezpieczenia stosowane w instalacjach domowych. 2. Rozumieć zasady działania wybranych systemów monitorowania i ostrzegania przez zagrożeniami. 2. Informacja techniczna. 1. Czytać i wykonywać proste rysunki techniczne za pomocą przyborów rysunkowych i w komputerze ( technologia informacyjna). 2. Zrozumieć działanie urządzeń technicznych na podstawie opisu i rysunków. 3. Prace wytwórcze. 1. Realizować własne pomysły techniczne w cyklu: planowanie, wykonanie, ocena. 2. Dobierać odpowiednie narzędzia, urządzenia, przyrządy i łączniki. 3. Umieć właściwie zorganizować stanowisko pracy. 5