C. rozwijanie systemów kontroli i komunikacji społecznej, ze szczególnym podkreśleniem przejrzystości procesów decyzyjnych władz gminy lub powiatu

Transkrypt

1 OPIS DOBREJ PRAKTYKI Konsultacje społeczne: wspólne z mieszkańcami przygotowanie aktu prawa miejscowego uchwały o trybie i zasadach przeprowadzania konsultacji społecznych w Częstochowie 1. Dane dotyczące gminy/powiatu A. Nazwa gminy/powiatu Gmina Miasto Częstochowa województwo: Śląskie B. Dokładny adres Urząd Miasta Częstochowy ul. Śląska 11/13, Częstochowa C. Telefon: 34/ D. E. Faks: 34/ F. Adres bik@czestochowa.um.gov.pl 2. Rodzaj podjętych działań: A. kształtowanie efektywnych systemów konsultacji społecznych i udziału obywateli w formułowaniu strategii rozwoju i prowadzenia polityki lokalnej lub regionalnej B. wprowadzanie nowatorskich form demokracji lokalnej C. rozwijanie systemów kontroli i komunikacji społecznej, ze szczególnym podkreśleniem przejrzystości procesów decyzyjnych władz gminy lub powiatu D. oryginalne formy aktywizacji działalności obywatelskich i współpracy z organizacjami pozarządowymi E. formy działalności z podmiotami gospodarczymi i ich samorządami na rzecz wspólnoty obywatelskiej i lokalnego rozwoju F. działania na rzecz wychowania obywatelskiego, w tym pozaszkolne inicjatywy edukacyjne, działania na rzecz młodych mieszkańców gminy lub powiatu G. decentralizację realizacji zadań publicznych, drogą przekazywania jej organizacjom obywatelskim lub jednostkom bliższym obywateli

2 3. Przedmiot działalności Przygotowanie aktu prawa miejscowego w procesie konsultacji z mieszkańcami miasta. Efektywne wdrażanie w życie działań z zakresu partycypacji społecznej. Celem projektu było umożliwienie mieszkańcom miasta aktywnego uczestniczenia w przygotowaniu aktu prawa lokalnego w postaci projektu uchwały Rady Miasta o trybie i zasadach przeprowadzania konsultacji społecznych w Częstochowie oraz zwiększenie wiedzy członków jednostek pomocniczych gminy i liderów lokalnych w zakresie organizowania konsultacji społecznych. 4. Opis działań Projekt realizowany był od lutego do czerwca 2010 metodą konsultacji społecznych. Przyczyny: niski kapitał społeczny. Mieszkańcy Częstochowy słabo angażują się w życie miasta: wybory do Parlamentu 2007 r. - 60,43%, wybory do Parlamentu Europejskiego 2009 r. - 27,83%, wybory Samorządowe 2010 r. - 40%, wybory na Prezydenta RP 2010 r. 57,87%. Cele: zwiększenie zaangażowania mieszkańców w życie wspólnoty, wzrost wiedzy dot. funkcjonowania samorządu wśród członków Rad Dzielnic i liderów lokalnych. Inicjatorzy działań: Urząd Miasta Częstochowy, stowarzyszenie Polski Instytut Mediacji i Integracji Społecznej. Etap I Budowa platformy internetowej umożliwiającej mieszkańcom aktywne uczestniczenie w procesie konsultacji społecznych i wymianę opinii na temat bieżących spraw z życia miasta. Stworzona w Urzędzie Miasta Częstochowy platforma internetowa umożliwia wydziałom UMC i jednostkom organizacyjnym gminy prowadzącym konsultacje bezpośrednie zamieszczanie informacji o planowanych i trwających konsultacjach. Przedstawiciele Rad Dzielnic po uwierzytelnieniu mogą samodzielnie umieszczać na stronie aktualności oraz na bieżąco informować o istotnych dla mieszkańców sprawach. Platforma pozwala również na wymianę opinii, prowadzanie badań i sondaży. Serwis dostępny jest w 54 bezpłatnych kioskach internetowych (infomatach) znajdujących się we wszystkich dzielnicach miasta. Rozwiązanie to umożliwia aktywny udział w konsultacjach wszystkich mieszkańców, co przeciwdziała wykluczeniu społecznemu (e-wykluczenie).

3 Etap II Szkolenia w zakresie prowadzenia konsultacji społecznych. Uczestnicy szkoleń zyskali wiedzę z zakresu prowadzenia konsultacji społecznych oraz informacje dot. przygotowanie projektu uchwały o trybie i zasadach przeprowadzania konsultacji społecznych w Częstochowie. W szkoleniach uczestniczyli urzędnicy, pracownicy jednostek i spółek miejskich oraz przedstawicieli Rad Dzielnic. W szkoleniach wzięło udział łącznie 125 osób. Osoby uczestniczące w szkoleniu zyskały umiejętności w zakresie różnych form i metod konsultacji, właściwego stosowania narzędzi używanych w tym procesie oraz umiejętnego planowania i prowadzenia poszczególnych etapów konsultacji społecznych. Szkolenia prowadzili trenerzy z Polskiego Instytutu Mediacji i Integracji Społecznej oraz Urzędu Miasta Częstochowy. Etap III Dystrybucja ankiet dot. projektu uchwały. Na platformie internetowej, umieszczony został kwestionariusz ankiety dotyczącej przygotowania projektu uchwały o trybie i zasadach przeprowadzania konsultacji społecznych w Częstochowie. W dniach od r. do r. mieszkańcy miasta mieli możliwość wypełnienia kwestionariusza ankiety za pośrednictwem Internetu (korzystając z komputerów stacjonarnych, lub infomatów znajdujących się w 54 punktach miasta). Realizując jeden z warunków skutecznych i rzetelnych konsultacji społecznych związany z możliwie szerokim dotarciem do interesariuszy, kwestionariusze ankiet znajdowały się również w informacji głównej Urzędu Miasta Częstochowy oraz w 20 siedzibach Rad Dzielnic. Przeszkoleni członkowie Rad Dzielnic podczas pełnionych dyżurów pomagali wszystkim zainteresowanym w wypełnianiu kwestionariusza ankiety. Kwestionariusz ankiety obejmował sześć pytań, na które mogli odpowiedzieć biorący udział w ankiecie mieszkańcy. W ankiecie pytano mieszkańców o ich opinię w kwestiach takich jak: okoliczności przeprowadzania konsultacji; kto powinien mieć prawo wystąpienia z inicjatywą przeprowadzenia konsultacji; kto powinien mieć prawo uczestnictwa w konsultacjach społecznych; w jakiej formie powinny odbywać się konsultacje; w jaki sposób należy informować o przebiegu i nowych tematach podlegających konsultacjom oraz w jaki najlepszy sposób poinformować mieszkańców o ich wynikach. Uczestnicy ankiety zaznaczając pole inne mieli możliwość przedstawienia własnych propozycji rozwiązań dotyczących poszczególnych pytań. Łącznie wpłynęło 1249 ważnych ankiet. 44 ankiety wpłynęły po terminie. Akcje informacyjne prowadzone były w oparciu o ogłoszenia na witrynie internetowej Urzędu Miasta Częstochowy oraz współpracę z lokalnymi mediami (organizacja konferencji prasowej). Przeprowadzenie szkoleń dla przedstawicieli rad dzielnic umożliwiło dotarcie do szerokiego grona mieszkańców Częstochowy. Informacje dot. projektu zamieściły następujące media lokalne: Gazeta Wyborcza i Dziennik Zachodni, artykuły prasowe. Radio RMF Maxx oraz Radio Złote Przeboje poświęciły konsultacjom krótkie audycje; Telewizja Orion poinformowała mieszkańców o konsultacjach

4 społecznych w serwisie informacyjnym. W ramach projektu przygotowano także spotkanie informacyjne dla Radnych Miasta Częstochowy. Etap IV Przeprowadzenie wzorcowych konsultacji społecznych. W dniu odbyły się warsztaty konsultacyjne w sali sesyjnej Urzędu Miasta Częstochowy. Na spotkaniu byli obecni: p.f. Prezydenta Miasta Częstochowy, urzędnicy, przedstawiciele Polskiego Instytutu Mediacji i Integracji Społecznej, radni dzielnic miasta, dziennikarze. Podczas spotkania w oparciu o wyniki ankiety przygotowany został projekt uchwały dot. trybu i zasad przeprowadzania konsultacji społecznych w Częstochowie. Moderatorzy spotkania (PIMIS, UMC) prezentowali i omawiali punkt po punkcie zapisy które znalazły się w projekcie. Wszyscy uczestnicy spotkania mieli możliwość bezpośredniego wnoszenia uwag i wspólnie dyskutowali nad zasadnością zapisów znajdujących się w przygotowywanym projekcie uchwały. Propozycje zmian w brzmieniu zapisów były szeroko dyskutowane, a ich zasadność omawiana przez uczestników warsztatów. Efektem końcowym spotkania była jednolita treść projektu uchwały zaakceptowana przez wszystkich obecnych i gotowa do przedłożenia odpowiednim organom miasta. 5. Uzyskane efekty 1. Zwiększenie zainteresowania mieszkańców sprawami miasta. Uchwała przygotowana wspólnie z mieszkańcami przyczynia się do ich większego zaangażowania w życie wspólnoty. Aktywne uczestniczenie częstochowian w tworzeniu aktu prawa miejscowego sprawia, że projekt jest nowatorski. 2. Promocja konsultacji społecznych jako skutecznego narzędzia dialogu. Projekt zakończył się przygotowaniem aktu prawa miejscowego określającego tryb i zasady prowadzenia konsultacji społecznych, a przeprowadzone konsultacje stanowią dobrą praktykę w zakresie prowadzenia tego typu przedsięwzięć. 3. Przygotowany wspólnie z mieszkańcami projekt uchwały został przyjęty przez Radnych Miasta. Zapisy zawarte w uchwale umożliwiają mieszkańcom Częstochowy (100 osób) zgłaszanie wniosków dot. konsultacji społecznych w ważnych dla nich sprawach, co zachęca ich do aktywnego uczestniczenia w życiu wspólnoty. 4. Przeprowadzone działania informacyjne pomogły rozpropagować ideę dotyczącą konsultacji społecznych wśród mieszkańców Częstochowy.

5 Projekt został opisany jako przykład dobrych praktyk i zamieszczony na stronie: W załączniku nr 1 można znaleźć treść uchwały w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji społecznych z mieszkańcami Częstochowy. 6. Oszacowanie nakładów poniesionych na organizację i realizację projektu. Koszt projektu: zł poniesione z budżetu miasta 1400 zł stanowiące rzeczowy wkład Stowarzyszenia PIMIS Wykorzystanie sali szkoleniowej znajdującej się w budynku UMC (5x8h) Wykorzystanie sali sesyjnej (warsztaty, 4h) 7. Czy napotkali Państwo trudności, z którymi należało się zmierzyć, aby zrealizować projekt? Skuteczny sposób dotarcia do mieszkańców miasta i zachęcenie ich do uczestniczenia w projekcie. 8. Zalecenia dla innych jednostek samorządu terytorialnego zainteresowanych wdrożeniem projektu Przygotowanie projektu konsultacji powinno zostać szczegółowo zaplanowane. Ważne jest dokładne określenie grup adresatów i uwzględnienie odpowiednich narzędzi komunikacji.

6 Załącznik nr 1 UCHWAŁA Nr 715/LXII/2010 RADY MIASTA CZĘSTOCHOWY z dnia w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji społecznych z mieszkańcami Częstochowy Na podstawie art. 5a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (jt. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz z późn. zm.) Rada Miasta Częstochowy uchwala: W przypadkach przewidzianych ustawą lub w innych sprawach ważnych dla miasta mogą być przeprowadzane konsultacje społeczne z mieszkańcami Częstochowy na zasadach i w trybie ustalonym w niniejszej uchwale. 1.Inicjatywę przeprowadzenia konsultacji mają: 1)Prezydent Miasta Częstochowy, 2)radni miasta Częstochowy w liczbie co najmniej pięciu, 3)10 członków rad dzielnic, 4)mieszkańcy miasta w liczbie co najmniej 100 osób posiadających czynne prawo wyborcze. 2.W konsultacjach mogą uczestniczyć: 1)wszyscy mieszkańcy miasta, jeżeli sprawa dotyczy całego miasta, 2)określona grupa mieszkańców, jeżeli sprawa dotyczy tej właśnie grupy, 3)przedstawiciele wnioskodawców, 4)inne zainteresowane podmioty. 3.Wniosek o przeprowadzenie konsultacji powinien określać: 1)przedmiot konsultacji, 2)zasięg terytorialny konsultacji, 3)proponowane formy przeprowadzenia konsultacji, 4)uzasadnienie przeprowadzenia konsultacji. 4.Wniosek o przeprowadzenie konsultacji zgłoszony przez mieszkańców, oprócz wymagań określonych w ust. 3 powinien zawierać również: 1)wskazanie osoby odpowiedzialnej za kontakt z Urzędem Miasta Częstochowy w sprawie konsultacji wraz z pełnymi danymi (imię, nazwisko, adres, numer PESEL), 2)listę osób popierających wniosek, zawierającą ich imiona, nazwiska, adresy, numery PESEL i podpisy (co najmniej 100 osób)

7 5.Prezydent Miasta rozpatruje wnioski uwzględniając koszty proponowanej formy konsultacji oraz ważność przedmiotu konsultacji dla społeczności lokalnej. O negatywnym sposobie rozpatrzenia wniosku Prezydent Miasta informuje wnioskodawców na piśmie, w terminie nie dłuższym niż miesiąc od daty złożenia wniosku. 6.W przypadku odrzucenia wniosku przez Prezydenta Miasta wnioskodawcom przysługuje wniesienie skargi do Rady Miasta. 7.Wnioski niekompletne nie podlegają rozpatrzeniu. 1.Prezydent Miasta uruchamia konsultacje w drodze zarządzenia. 2.Zarządzenie Prezydenta Miasta, o którym mowa w ust. 1, określa w szczególności: 1)cel konsultacji, 2)przedmiot konsultacji, 3)czas rozpoczęcia i zakończenia konsultacji, 4)zasięg terytorialny konsultacji, 5)formę przeprowadzenia konsultacji, 6)grupę docelową, 7)sposób poinformowania mieszkańców o trybie przeprowadzenia konsultacji, 8)określenie sposobu i trybu zgłaszania opinii, uwag i propozycji, 9)sposób poinformowania o wynikach konsultacji, 10)odpowiedzialnego za proces konsultacji. 1.Konsultacje mogą być prowadzone z wykorzystaniem wszelkich dostępnych instrumentów dialogu społecznego, a w szczególności: 1)za pośrednictwem miejskiej platformy internetowej poświęconej konsultacjom, 2)w ramach spotkań z mieszkańcami odbywających się w radach dzielnic, 3)poprzez powołanie zespołów roboczych składających się z przedstawicieli mieszkańców i przedstawicieli Prezydenta Miasta, 4)poprzez badania ankietowe, 5)poprzez sondaże internetowe, 6)w ramach otwartych spotkań konsultacyjnych z mieszkańcami miasta. 2.Możliwe jest łączenie kilku form prowadzenia konsultacji. 1.Niezależnie od wybranej formy konsultacji Urząd Miasta Częstochowy prowadzi stronę internetową poświęconą tematowi konsultacji: 2.Na stronie, o której mowa w ust. 1 zamieszczane będą w szczególności: 1)informacje dotyczące wszystkich złożonych wniosków o przeprowadzenie konsultacji, 2)informacje o sposobie rozpatrzenia wniosków o przeprowadzenie konsultacji, 3)zarządzenia Prezydenta Miasta dotyczące wszczęcia konsultacji,

8 4)wyjaśnienia przedmiotu i celu konsultacji, 5)szczegółowe informacje o terminie, miejscu i formie prowadzonych konsultacji, 6)dokumenty związane z prowadzonymi konsultacjami, w tym: opracowania, projekty, wizualizacje i inne materiały odnoszące się do tematu konsultacji, a w szczególności: raporty z przeprowadzonych konsultacji Prezydent Miasta przedstawia mieszkańcom miasta wyniki konsultacji najpóźniej w ciągu jednego miesiąca od dnia zakończenia konsultacji za pośrednictwem: 1)lokalnych środków masowego przekazu, 2)strony internetowej 2.Wyniki konsultacji zawierają zestawienie zgłoszonych opinii wraz z uzasadnieniem stanowiska Prezydenta Miasta odnośnie danej opinii. 1.Konsultacje są ważne bez względu na ilość osób w nich uczestniczących. 2.Wynik konsultacji jest zawsze brany pod uwagę, nie jest jednak wiążący dla organów miasta Częstochowy, podejmujących rozstrzygnięcia w sprawach objętych konsultacjami. 3.Koszty konsultacji ponosi jednostka wskazana przez Prezydenta Miasta Częstochowy Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Częstochowy. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego. 9.