Galicja, Galizien, Hałyczyna. Zapomniane cmentarze w środku wieloetnicznej Europy

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Galicja, Galizien, Hałyczyna. Zapomniane cmentarze w środku wieloetnicznej Europy"

Iwona Wilczyńska
8 lat temu
Przeglądów:

1 Stowarzyszenie Magurycz Cmentarze pełne są ludzi, bez których świat nie mógłby istnieć. Heinrich Böll, Dziennik irlandzki Galicja, Galizien, Hałyczyna Zapomniane cmentarze w środku wieloetnicznej Europy (plan warsztatów) Projekt dotowany jest w ramach programu Wolontariat dla Europejskiego Dziedzictwa Kulturowego prowadzonego przez niemiecką Fundację Pamięć, Odpowiedzialność, Przyszłość i Fundację Batorego. Celem programu jest zachęcanie młodych ludzi z Europy Środkowej i Wschodniej do podejmowania wspólnych działań na rzecz ochrony europejskiego dziedzictwa kulturowego. wrzesień 2007

dotowany jest w ramach programu Wolontariat dla Europejskiego Dziedzictwa Kulturowego prowadzonego przez niemiecką Fundację Pamięć,

2 Informacje o organizacji Stowarzyszenie Magurycz 13, Uście Gorlickie strona i forum poświęcone działalności Stowarzyszenia Magurycz REGON , KRS , NIP Źródła finansowania granty, do 2006 r. 20 zrealizowanych projektów; grantodawcy w 2007 r. to Fundacja Batorego, Fundacja Edukacja dla Demokracji, Fundacja wspomagania Wsi. Osoba odpowiedzialna za realizację projektu Filip Modrzejewski, skarbnik i członek załoŝyciel Stowarzyszenia Magurycz filip@magurycz.org tel ; Sady śoliborskie 3/34, Warszawa O stowarzyszeniu Stowarzyszenie Magurycz zostało powołane w grudniu 2006 r., zarejestrowane w marcu b.r. i kontynuuje 20-letnią działalność Nieformalnej Grupy Kamieniarzy Magurycz. Magurycz od 20 lat organizuje społeczne prace remontowe na cmentarzach wyznaniowych południowo-wschodniej Polski, czyli tak róŝnorodnej niegdyś etnicznie Galicji. Nasze tegoroczne obozy odbędą się w centrum historycznej Łemkowszczyzny (Beskid Niski), we wsiach, OŜenna i Grab. Ich celem jest ratowanie sztuki sepulkralnej i małej sakralnej architektury przydroŝnej poprzez jej inwentaryzację, dokumentację i prace remontowe z wykorzystaniem technik konserwatorskich. Nasze doświadczenia wskazują, Ŝe to moŝliwe, trzeba tylko przykładu i uświadomienia, Ŝe w przeszłości jest klucz do przyszłości. Cmentarze pełne są ludzi, bez których świat nie mógłby istnieć i jako część dziedzictwa kulturowego warte są zachowania. Celem naszego stowarzyszenia jest: 1. przede wszystkim ochrona zabytków, dziedzictwa kulturowego i środowiska przyrodniczego, przede wszystkim na terenach południowo-wschodniej Polski i Karpat, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony sztuki sepulkralnej na cmentarzach wyznaniowych, małej sakralnej architektury przydroŝnej oraz sztuki cerkiewnej; 2. prowadzenie, inspirowanie, wspieranie i popularyzowanie działań zmierzających do ochrony zabytków, dziedzictwa kulturowego i środowiska przyrodniczego, a takŝe studiów oraz badań naukowych, oraz publikowanie i popularyzowanie ich wyników; 3. działanie na rzecz zachowania i rozwijania toŝsamości poszczególnych grup etnograficznych i etnicznych; 4. przełamywanie uprzedzeń narodowościowych poprzez badanie i popularyzowanie wkładu poszczególnych grup etnograficznych i narodowości w kształtowanie obrazu kulturowego; 5. zapobieganie przejawom ksenofobii i nietolerancji; 6. działanie na wskazanym obszarze na rzecz rozwoju i aktywizacji społeczności lokalnych. (ze statutu Stowarzyszenia Magurycz) Nazwa stowarzyszenia pochodzi od góry nieopodal wsi Bartne, gdzie przez wieki pozyskiwano piaskowiec, słuŝący za materiał na Ŝarna, kamienie młyńskie, nagrobki i krzyŝe. Bartneńscy kamieniarze słynęli w całej okolicy ze swego kunsztu i znakomitych wyrobów, i do tej tradycji pracy z kamieniem i w kamieniu Stowarzyszenie Magurycz nawiązuje, od lat remontując cmentarze na terenach południowo-wschodniej Polski. Słowo magurycz, pochodzące z rumuńskiego, a mające słowiańską końcówkę, wskazuje teŝ na dawne dzieje regionu, których dziś śladem są toponimy. W nich przechowała się historia miejsca i świata, w którym przez setki lat współistniały róŝne grupy etniczne, narody, kultury i religie. 2

20 zrealizowanych projektów; grantodawcy w 2007 r. to Fundacja Batorego, Fundacja Edukacja dla Demokracji, Fundacja wspomagania Wsi.

3 Informacje organizacyjne 1. Uczestnikom warsztatów zapewniamy wyŝywienie, noclegi w gospodarstwach agroturystycznych [ i Kotań/], transport podczas warsztatów, narzędzia do pracy i fachową opiekę. 2. Koszty podróŝy zwracamy na podstawie biletów PKP/PKS oraz faktury za paliwo, jeśli ktoś podróŝuje autem dane do faktury: Stowarzyszenie Magurycz, 13, Uście Gorlickie, NIP oraz podpisanego oświadczenia kto, gdzie i kiedy podróŝował. 3. DojeŜdŜacie 15 IX 2007 r. na własną rękę do Nowicy, gm. Uście Gorlickie. NaleŜy dostać się do Gorlic, a stamtąd jechać autobusem na Magurę Małastowską [kierunek KONIECZNA, odjazdy: 8 30 i 14 10, w sobotę], z Magury Małastowskiej godzina marszu do Nowicy via Przysłup. Inna moŝliwość to dojazd z Gorlic do Uścia Gorlickiego połączenia co 1,5 godziny, autobusy do WYSOWEJ] skąd do Nowicy idzie się 1,5 2 godziny, przez Oderne. Nasza kwatera znajduje się w zachodniej części doliny Nowicy, adres: Leszek Wronowski, gospodarstwo agroturystyczne, 21. Lokalizacja: 300 m na wschód od cerkwi w Nowicy, gdy jedzie się od Bielanki/Szymbarku, 300 m na zachód od miejsca, gdzie do Nowicy dochodzi droga z Odernego/Uścia Gorlickiego. Dojazd z mapką patrz:: 4. Na warsztaty naleŝy zabrać: wygodny strój roboczy do pracy, dobre buty, ciepłe ubrania, płaszcz przeciwdeszczowy, śpiwór, latarkę i menaŝkę/talerz plus sztućce; naleŝy teŝ pamiętać o zabraniu lekarstw, które się stosuje, etc., a takŝe sterty dobrego humoru. Plan pracy Etap wstępny: przygotowanie materiałów propagandowych i edukacyjnych. Galicja, Galizien, Hałyczyna Zapomniane cmentarze w środku wieloetnicznej Europy Początek warsztatów 15 IX: przybycie uczestników do wsi, gm. Uście Gorlickie; zakwaterowanie w gospodarstwie Leszka Wronowskiego, nr 21, nieopodal siedziby Stowarzyszenia Magurycz. Powitanie i zapoznanie. VII VIII /16 30 IX 2007 Beskid Niski 15/16 IX 2007 sobota i 1. Plan prac i działań, idea warsztatów Filip Modrzejewski, prowadzący warsztaty. O idei Magurycza Szymon Modrzejewski, przewodniczący Magurycza. 16 IX: zwiedzanie i poznanie Nowicy oraz pięciu cmentarzy, w Nowicy, na Przysłopie i Magurze Małastowskiej, trzech wyznaniowych oraz dwóch wojennych; uwagi o pracy w kamieniu i na cmentarzach Szymon Modrzejewski. Murki i piaskownice myśli wokół projektu artystycznego Karolina Freino, Szczecin, 16 IX. 3

podpisanego oświadczenia kto, gdzie i kiedy podróŝował. 3. DojeŜdŜacie 15 IX 2007 r. na własną rękę do Nowicy, gm. Uście Gorlickie.

4 Prace przy krzyŝach i kapliczkach w Nowicy i Przysłopie. Konserwacja kamiennej rzeźby sepulkralnej Janusz Smaza, Warszawa, 17 IX. Wyjazd rano, 18 IX 2007, powrót do Nowicy 27 IX wczesnym popołudniem. Kwatera w dniach 18 26/27 IX 2007 w Krempnej, zorganizowana we współpracy z Towarzystwem Przyjaciół Krempnej i Okolic, adres: Kotań 22/1, Stajnia Rumak. Stamtąd będziemy wyruszać na cmentarze w gminie, a takŝe te odleglejsze IX warsztaty Magurycza remont nagrobków na cmentarzach greckokatolickich w Cichani i śydowskim; prace przy kapliczkach w Grabiu; pokaz montaŝu. Wykłady: Dzieje, znaczenia i konteksty nazw Karpaty i Beskidy Andrzej Wielocha, Warszawa, prawdopodobnie 20 IX. O środowisku przyrodniczym regionu i kontrowersyjnym projekcie zalewu Kąty-Myscowa Ryszard Babiasz, 21 IX. O architekturze cerkiewnej w Beskidzie Niskim Damian Nowak, Kraków, 22 IX. Wycieczka do Sanoka (zwiedzanie Muzeum Budownictwa Ludowego, słowo na temat architektury drewnianej Damian Nowak, Kraków), Wisłoka Wielkiego (ekspozycja poświęcona działalności NGK Magurycz) oraz Balnicy (kaplica przy świętym źródle), kilku cmentarzy, wejście na zachód słońca na Połoninę Caryńską. Podsumowanie i ocena pierwszego tygodnia warsztatów, wymiana opinii i omówienie najwaŝniejszych problemów. Wspólne przygotowanie konspektu folderu warsztatowego. Warsztaty Magurycza remont nagrobków i prace porządkowe na: kirkucie w Dukli oraz cmentarzach greckokatolickich w Cichani i śydowskim. Wykłady: O typografii nagrobnej. Świętych słowne obcowanie Filip Modrzejewski, Warszawa, 25 IX. Jak zostałem kamieniarzem... Gawęda Szymon Modrzejewski,, 26 IX. Powrót z Krempnej do Nowicy, zwiedzanie ciekawych miejsc po drodze; zakwaterowanie w gospodarstwie Leszka Wronowskiego, nr 21. Warsztaty w glinie, malowanie sporządzonych własnoręcznie replik macew i krzyŝy Agata Malinowska, Warszawa, Katarzyna Brol, Gliwice (27-30 IX); prace przy kapliczkach w Nowicy i Przysłopie, IX. Prezentacja działań Fundacji Znak na rzecz tolerancji i ratowania dziedzictwa kulturowego Sylwia Gajownik, Kraków 28 IX. Zakończenie i ocena warsztatów, słowo podsumowujące i dyskusja, podział zadań na czas powarsztatowy, wymiana opinii i wraŝeń, plan pracy nad folderem i podział obowiązków. Podsumowanie i zakończenie 21. sezonu pracy wolontariuszy Stowarzyszenia Magurycz na cmentarzach. Wyjazd. 17 IX IX IX 2007 Sanok IX IX IX

Kwatera w dniach 18 26/27 IX 2007 w Krempnej, zorganizowana we współpracy z Towarzystwem Przyjaciół Krempnej i Okolic, adres: Kotań 22/1, Stajnia Rumak.

5 8. Wystawa fotograficzna, dokumentująca i promująca projekt Galicja, Galizien, Hałyczyna... (Kraków, Lwów i Warszawa), oraz folder przygotowany przez uczestników. X/XI/XII 2007 Zakres prac remontowych z uŝyciem technik konserwatorskich inwentaryzacja wstępna opis cmentarza ze szczególnym uwzględnieniem pól grobowych z cokołami kamiennymi, krzyŝy kamiennych, Ŝeliwnych, kutych i drewnianych oraz innych form nagrobkowych; inwentaryzacja krzyŝy przydroŝnych, dokumentacja fotograficzna stanu zachowania przed rozpoczęciem prac oczyszczenie cmentarza w jego pierwotnych granicach z samosiejek, krzaków, drzew powalonych oraz zagraŝających nagrobkom poszukiwanie brakujących części krzyŝy i cokołów kamiennych oczyszczenie cokołów i krzyŝy kamiennych z mchów, porostów i mikroorganizmów metodami mechanicznymi, a takŝe chemicznymi, oczyszczenie krzyŝy Ŝelaznych i Ŝeliwnych z rdzy oraz zabezpieczenie ich preparatami antykorozyjnymi, scalenie fragmentów nagrobków i krzyŝy przydroŝnych za pomocą spoiw mineralnych lub Ŝywicy epoksydowej i jeśli to konieczne dybli mosięŝnych dokumentacja fotograficzna w trakcie prowadzonych prac ustawianie, pionowanie i scalanie nagrobków oraz krzyŝy przydroŝnych na bazie spoiw mineralnych tradycyjnych i modyfikowanych uzupełnianie ubytków oraz wykonywanie rekonstrukcji elementów niezbędnych ze względów technicznych kitami barwionymi w masie na bazie spoiw mineralnych i krzemoorganicznych lub za pomocą fleków kamiennych scalanie i ewentualnie rekonstruowanie (w oparciu o zachowane elementy) uszkodzonych krzyŝy Ŝelaznych, Ŝeliwnych i kamiennych obiekty o szczególnej wartości mogą zostać poddane zabiegowi odsalania oraz hydrofobizacji dokumentacja fotograficzna wykonanych prac. 5

Ŝeliwnych, kutych i drewnianych oraz innych form nagrobkowych; inwentaryzacja krzyŝy przydroŝnych, dokumentacja fotograficzna stanu zachowania przed rozpoczęciem prac oczyszczenie cmentarza w jego

Podobne dokumenty

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 12:08:10 Numer KRS:

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 12:08:10 Numer KRS: Strona 1 z 5 CENTRALNA INFORMACJA KRAJOWEGO REJESTRU SĄDOWEGO KRAJOWY REJESTR SĄDOWY Stan na dzień 07.04.2017 godz. 12:08:10 Numer KRS: 0000672503 Informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu Z REJESTRU