Potrzeby i możliwości regrantingu.

Transkrypt

1 Dorota Stronkowska Potrzeby i możliwości regrantingu. Projekt Regranting jako sposób zwiększenia zakresu, skali i efektywności realizacji zadań publicznych przez organizacje pozarządowe w gminie i powiecie

2 Regranting jako sposób zwiększenia zakresu, skali i efektywności realizacji zadań publicznych przez organizacje pozarządowe w gminie i powiecie Projekt realizowany przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce we współpracy z Biłgorajską Agencją Rozwoju Regionalnego, Nidzicką Fundacja Rozwoju NIDA, Urzędem Miasta Biłgoraj i Starostwem Powiatowym w Nidzicy Projekt innowacyjny, finansowany ze środków EFS w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

3 Projekt obejmuje trzy etapy: 1. Etap przygotowawczy badanie potrzeb i możliwości regrantingu (2012) 2. Etap testowania wypracowanie i testowanie modelu regrantingu w 8 samorządach w Polsce (2013) 3. Etap upowszechniania upowszechnianie przetestowanego modelu wśród samorządów w Polsce (2014)

4 Celem projektu jest wypracowanie, upowszechnienie i włączenie do lokalnych polityk publicznych mechanizmu regrantingu, czyli zlecania przez samorządy gminne i powiatowe realizacji konkursów dotacyjnych przez organizacje pozarządowe. Projekt jest obecnie w fazie testowania, w którym udział biorą: - Powiaty nidzicki i bartoszycki - Miasto Ełk i Pisz - Powiat Janów Lubelski -Gminy: Miejska Biłgoraj, wiejska Biłgoraj i Adamów

5 Badanie potrzeb i możliwości regrantingu Celem badania była ocena zakresu i skali wdrażania regrantingu w samorządach lokalnych w Polsce oraz pogłębiona diagnoza prowadzona w województwie warmińsko-mazurskim oraz lubelskim w celu dokonania wyboru jednostek samorządu terytorialnego do udziału w fazie testowania Badanie realizowane było w czerwcu i lipcu 2012 roku, przez Biłgorajską Agencję Rozwoju Regionalnego, Fundację NIDA, Starostwo Powiatowe w Nidzicy oraz Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce

6 Metodologia Pierwsza część badania miała charakter ilościowy. W jej ramach wykorzystano technikę ankiety internetowej CAWI (ang. Computer Aided Web Interview) w skali ogólnopolskiej oraz CATI (ang. Computer Aided Telephone Interview) w województwie warmińsko-mazurskim oraz lubelskim.

7 Metodologia Pierwsza część badania miała charakter ilościowy. W jej ramach wykorzystano technikę ankiety internetowej CAWI (ang. Computer Aided Web Interview) w skali ogólnopolskiej oraz CATI (ang. Computer Aided Telephone Interview) w województwie warmińsko-mazurskim oraz lubelskim. Ankieta internetowa (CAWI) została rozesłana do wszystkich gmin i powiatów w Polsce, z wyłączeniem gmin i powiatów z województw warmińsko-mazurskiego oraz lubelskiego (275 powiatów, 59 miast na prawach powiatu, 2150 gmin, 18 dzielnic m.st. Warszawy łącznie 2502 podmioty). W tej części badania finalnie wzięło udział 369 jednostek samorządu terytorialnego. Z kolei na terenie województwa warmińsko-mazurskiego i województwa lubelskiego badanie przeprowadzono przy użyciu ankiety telefonicznej (CATI). W województwie warmińsko-mazurskim badanie skierowano do 137 jednostek (19 powiatów, 2 miasta na prawach powiatu, 116 gmin), natomiast w województwie lubelskim do 237 jednostek (20 powiatów, 4 miasta na prawach powiatu, 213 gmin). W województwie warmińsko mazurskim badanie przeprowadzono w 128 jednostkach, natomiast w lubelskim w 232 (łącznie 360 z 374 jednostek z obu województw objętych badaniem).

8 Metodologia Druga część badania miała charakter jakościowy i w jej wykorzystano technikę indywidualnego wywiadu pogłębionego (IDI (ang.) In-Depth-Interview) oraz zogniskowanego wywiadu grupowego (FGI (ang.) Focus Group Interview). Badanie o charakterze jakościowym przeprowadzono na terenie województwa warmińsko-mazurskiego oraz województwa lubelskiego, a jego celem było pogłębienie wniosków płynących z części ilościowej badania oraz wybór jednostek samorządu terytorialnego do udziału w fazie testowej projektu. Badaniem jakościowym objęte zostały 24 JST na szczeblu gminy i powiatu, w każdej jednostce objętej badaniem, przeprowadzono wywiad indywidualny, zarówno z przedstawicielem jednostki samorządu terytorialnego, jak i organizacji pozarządowej. Respondenci, którzy udzielali wywiadów indywidualnych, wzięli następnie udział w 3 zogniskowanych wywiadach grupowych zorganizowanych w każdym regionie (w każdym wywiadzie grupowym udział wzięli przedstawiciele 4 jednostek, reprezentujący zarówno stronę samorządową, jak i pozarządową).

9 Wyniki badanie ogólnopolskie regranting w dwa lata po wprowadzeniu możliwości jego stosowania w ramach współpracy międzysektorowej jest nadal mechanizmem mało znanym, co więcej dla wielu przedstawicieli samorządów lokalnych termin ten jest niejasny i niezrozumiały

10 Wyniki przyczyny, z powodu których regranting nie jest stosowany Ale mała liczbą działających na terenie jednostki organizacji pozarządowych, brak środków finansowych, brak wiedzy na temat regrantingu. aż 92(O)/107(L)/39(W-M) respondentów odpowiedziało, że sytuacja w zakresie współpracy samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi jest na tyle satysfakcjonująca, że stosowanie nowych mechanizmów nie jest konieczne, z kolei 23(O)/8(W-M) respondentów odpowiedziało, że organizacje nie wykazują zainteresowania w tym zakresie.

11 Wyniki mechanizm regrantingu jest stosowany w Polsce niezwykle rzadko pojęcie regrantingu pozostaje nadal niezrozumiałe, tak dla przedstawicieli władz samorządowych, jak i dla działaczy lokalnych organizacji pozarządowych dla części samorządów deklarujących stosowanie regrantingu, mechanizm ten jest równoznaczny i utożsamiany ze zlecaniem zadań organizacjom pozarządowym w trybie otwartego konkursu ofert czy też zapraszanie ich do udziału w procesie konsultacji społecznych

12 Wyniki Badania potwierdziły opinie ekspertów oraz dane wynikające z monitoringu działania ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, prowadzonego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (stan na 2012), że wykorzystywanie regrantingu jako mechanizmu współpracy międzysektorowej pozostaje pieśnią przyszłości.

13 Wyniki Do kluczowych problemów utrudniających stosowanie regrantingu respondenci zaliczyli: 1. brak wystarczających środków przekazywanych na dotacje dla organizacji pozarządowych, czego konsekwencją jest brak środków, które mogą być rozdysponowywane poprzez mechanizm regrantingu, 2. brak wykwalifikowanych i kompetentnych kadr, mogących się podjęć się tego zadania po stronie NGO, 3. zbyt małą liczbę organizacji, które na danym terenie mogłaby skorzystać z dobrodziejstw regrantingu.

14 Jednak.

15 Wyniki Wysokość środków przekazywanych na dotacje na organizacji pozarządowych nie była w badaniu czynnikiem różnicującym samorządy deklarujące stosowanie regrantingu (w tej grupie zarówno jednostki przekazujące mniej niż tysiąc złotych, kwoty od 10 do 20 tysięcy złotych, ale także w przedziale od 50 do 100 tysięcy złotych oraz w przedziale od 100 do 250 tysięcy złotych).

16 Wyniki Warte podkreślenia jest ogólnie otwarte i pozytywne nastawienie respondentów do stosowania regrantingu w przyszłości, co przemawia za upowszechnianiem wiedzy na temat regrantingu

17 Rekomendacje Kluczowe znaczenie dla upowszechniania idei regrantingu, a w konsekwencji wprowadzania tego mechanizmu do praktyki współpracy międzysektorowej, jest prowadzenie szeroko zakrojonych działań o charakterze edukacyjnym, skierowanych do przedstawicieli zarówno samorządów terytorialnych, jak i organizacji pozarządowych. Upowszechniając idee regrantingu warto także uświadamiać przedstawicielom administracji publicznej szczebla lokalnego oraz organizacjom pozarządowym, jakie korzyści wynikają ze stosowania regrantingu dla partnerów w ramach regrantingu, ale także dla społeczności lokalnej w procesie budowania jej zasobów. Rekomenduje się ponadto opracowanie schematów procedur i narzędzi, które pozwoliłyby samorządom na wprowadzenie regrantingu, w tym m.in. wybór organizacji pełniącej rolę operatora, opracowanie transparentnej procedury konkursowej oraz mechanizmów kontroli i nadzoru w procedurze dotacyjnej.

18 Projekt Regranting jako sposób Stosowanie regrantingu daje dodatkowe możliwości: Łączenie różnych źródeł finansowania, przez co zwiększa się wolumen środków przeznaczonych na wsparcie realizacji określonych działań; na przykład do środków przeznaczonych na granty przez samorząd powiatu operator dokłada środki pozyskane z innych źródeł, a przeznaczone na realizację projektów służących mieszkańcom tego powiatu. To z kolei powoduje, że efektywność wykorzystania środków z pojedynczego źródła istotnie się zwiększa, na przykład każde 10 złotych przekazane przez samorząd na granty dzięki operatorowi generuje dodatkowe 5 złotych z innych źródeł. Środki dla grantobiorców są rozprowadzane szeroko, trafiają pod strzechy, potrafią pobudzać aktywność różnych grup mieszkańców, dzięki wysiłkom i aktywności operatora.

19 Projekt Regranting jako sposób Dzięki temu potencjalni grantobiorcy mają ułatwiony dostęp do środków, również ze względu na wsparcie ze strony operatora w przygotowaniu projektów i wniosków grantowych. To wsparcie ze strony operatora powoduje, że rośnie jakość tworzonych projektów i składanych wniosków o grant. Operator, czyli organizacja pozarządowa lepiej rozumie specyfikę grantobiorców, czyli innych organizacji pozarządowych, cieszy się też z reguły większym ich zaufaniem, potrafi także lepiej ocenić użyteczność proponowanych projektów i zdolność projektodawców do ich realizacji.

20 Projekt Regranting jako sposób Wykorzystanie formuły wkładu własnego zarówno ze strony operatora, jak i grantobiorców zwiększa dodatkowo efektywność środków przekazywanych na regranting. Zmniejsza obciążenie organizacyjne i ludzkie grantodawcy związane z przygotowywaniem i wdrażaniem konkursów grantowych oraz obsługą realizowanych projektów. Powoduje poszerzanie się skali i zakresu zadań realizowanych za pośrednictwem regrantingu. Przyczynia się do budowania potencjału lokalnych operatorów grantowych, którzy nie tylko mogą sprawnie obsługiwać programy grantowe, ale także są w stanie przyciągać dodatkowe środki finansowe na realizację projektów w społecznościach lokalnych.

21 Standardowy cykl przeprowadzenia przez JST otwartego konkursu ofert JST PROGRAM WSPÓŁPRACY Ogłoszenie o konkursie Informowanie o konkursie, zbieranie ofert Powołanie komisji konkursowej Ocena formalna i merytoryczna ofert Wybór realizatorów zadania publicznego Zawarcie umów z realizatorami Wypłata dotacji Monitoring i kontrola realizacji zadania publicznego Rozliczenia realizacji zadania publicznego i dotacji

22 JST PROGRAM WSPÓŁPRACY Wybór operatora, zawarcie umowy przekazania grantu Cykl konkursu ofert z zastosowaniem regrantingu OPERATOR Ogłoszenie o konkursie Informowanie o konkursie, zbieranie ofert Monitorowanie i kontrola operatora Powołanie komisji konkursowej Ocena formalna i merytoryczna ofert Wybór realizatorów zadania publicznego Zawarcie umów z realizatorami Wypłata dotacji Monitoring i kontrola realizacji zadania publicznego ROZLICZENIE OPERATORA Rozliczenie realizacji zadania publicznego i dotacji Aaaaaaaaa aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

23 Model regrantingu I etap: wstępne określenie przez jst obszarów i zadań publicznych II etap: konsultacje propozycji organu wykonawczego z organizacjami pozarządowymi III etap: uchwalenie programu współpracy z organizacjami pozarządowymi IV etap: określenie procedury i warunków realizacji regrantingu V etap: określenie sposobów monitorowania i oceny regrantingu VI etap: przygotowanie do wdrażania regrantingu VII etap: wdrożenie regrantingu VIII etap: monitoring i ocena wdrażania regrantingu I etap: wstępne określenie przez jst obszarów i zadań publicznych na następny rok

24 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!