OCENA BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO W WARSZAWIE

Transkrypt

1 Edyta ZIELIŃSKA, Franciszek DUDKA OCENA BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO W WARSZAWIE Treść artykułu dotyczy wybranych zagadnień z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego. Wymieniono i opisano najważniejsze zagrożenia dla uczestników ruchu drogowego oraz scharakteryzowano czynniki mające wpływ na powstanie wypadków i kolizji. W artykule przedstawiono dane dotyczące wpływu miejsca, pory roku i pory dnia na ilość wypadków drogowych i poszkodowanych w nich osób w Warszawie. Zaprezentowano również informacje na temat sprawców wypadów. W celu lepszej oceny bezpieczeństwa ruchu drogowego w Warszawie porównano ją w tym zakresie z Krakowem. WSTĘP Istotnym problemem w wielu państwach, jak również w Polsce, jest poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Wpływ na zwiększenie bezpieczeństwa wszystkich użytkowników ruchu drogowego mają różne czynniki, takie jak poprawa stanu infrastruktury transportu samochodowego, kontrola stanu technicznego pojazdów wykorzystywanych do przemieszczania się osób i ładunków, kontrola stanu trzeźwości kierowców, ale także efektywniejsze szkolenia osób w zakresie kierowania autami, czy kursy dla służb uczestniczących w akcjach ratunkowych, gdy do wypadków już dojdzie. Duży udział w poprawie poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce ma także wzmożona praca Inspekcji Transportu Drogowego i Policji w zakresie nadzoru oraz propagowania różnych projektów informacyjno-edukacyjnych dotyczących BRD. Ważnym polskim organem pomocniczym i doradczym Rady Ministrów odnośnie bezpieczeństwa ruchu drogowego, powołanym na podstawie ustawy Prawo o ruchu drogowym, jest Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, która czuwa nie tylko nad poprawą BRD, ale również zmierza do redukowania kosztów wypadków, podniesienia świadomości społecznej, zmniejszenia ilości zdarzeń drogowych i ilości poszkodowanych w wypadkach. Istotnym i trudnym wyzwaniem, które stoi przed Polską jest dążenie do przeciętnego stanu bezpieczeństwa w ruchu drogowym, jaki jest w pozostałych państwach Unii Europejskiej [,]. Najczęściej przyczyną zdarzeń drogowych w Polsce jest niedostosowanie prędkości do warunków drogowych i atmosferycznych. Kolejnym powtarzającym się powodem wypadków drogowych jest niezachowanie odpowiedniego odstępu od poprzedzającego pojazdu, co prowadzi do najechania na jego tył. Częstym wykroczeniem popełnianym przez kierowców jest wymuszenie pierwszeństwa, ale także nieustąpienie pierwszeństwa przechodzącym przez jezdnię, ponieważ pieszy w styczności z pojazdem ma niewielkie szanse na przeżycie. Oprócz kierowców także piesi bardzo często zachowują się niewłaściwie stwarzając zagrożenie w ruchu drogowym, np. wbiegają na przejście przy czerwonym świetle lub przechodzą w miejscach do tego nieodpowiednich.. BEZPIECZEŃSTWO RUCHU DROGOWEGO W WARSZAWIE Do oceny bezpieczeństwa ruchu drogowego wybrano Warszawę, ponieważ jest największym polskim miastem, najliczniejszym pod względem ilości mieszkańców, a także największym po względem zajmowanej powierzchni. Jest także stolicą Polski i województwa mazowieckiego []. W roku w mieście Warszawie odnotowano wypadki, w których poszkodowanych zostało 7 osób, w tym było rannych i zabitych (rys. rys. ). Odnotowano także 77 kolizji drogowych, w tym z udziałem pieszych [,]. ilość wypadków i poszkodowanych w nich ilość rannych Ilość ofiar śmiertelnych 7 Rys.. Wypadkowość w Warszawie w latach - Z powyższego wykresu wynika, że w roku odnotowano o 7 wypadków mniej niż w roku, jest to spadek o ok. % w ciągu roku. Można zaobserwować, że od r. systematycznie spada liczba wypadków i ofiar śmiertelnych... Wypadkowość na poszczególnych ulicach Warszawy W Warszawie, jak w każdym dużym mieście, istnieje wiele niebezpiecznych ulic, na których najczęściej dochodzi do wypadków i kolizji drogowych. Niewątpliwie najbardziej niebezpiecznymi ulicami w Warszawie są Al. Jerozolimskie o długości ok. km oraz ul. Puławska, której długość wynosi prawie km. oraz poszkodowanych w nich pokazano na rys. rys. [,]. W oparciu o dane zaprezentowane na rys. można stwierdzić, że w latach - do największej ilości wypadków doszło na Al. Jerozolimskich (w sumie ) i ul. Puławskiej (w sumie ), natomiast najbezpieczniej pod tym względem było na ul. Patriotów (w sumie wypadków). W r. najwięcej wypadków drogowych zdarzyło się na Al. Jerozolimskich a najmniej na ul. Grochowskiej. / AUTOBUSY

2 i poszkodowanych w nich Ilość zabitych w wypadkach Rys.. Wypadkowość na najbardziej niebezpiecznych ulicach w Warszawie w latach - Rys.. Wypadkowość w Warszawie w poszczególnych miesiącach lat - Ilość rannych Rys.. na najbardziej niebezpiecznych ulicach w Warszawie w latach - Spośród wymienionych warszawskich ulic ponownie Al. Jerozolimskie i ul. Pułaska przodują w ilości rannych w wypadkach drogowych, które wydarzyły się w tym mieście w latach -. W r. najwięcej poszkodowanych w wypadkach było na Alejach Jerozolimskich osób, na ul. Pułaskiej osoby, a najmniej rannych było na ul. Grochowskiej. Ilość zabitych,,,, Rys.. na najbardziej niebezpiecznych ulicach w Warszawie w latach - Rys. pokazuje, że w roku na ul. Pułaskiej i ul. Grochowskiej doszło do największej ilości wypadków, w których były ofiary śmiertelne oraz, że jedynie na Al. Niepodległości nikt nie zginął w wypadkach, które tam miały miejsce... Czas niebezpiecznych zdarzeń drogowych w Warszawie Na rys. - rys. 7 pokazano wpływ pory roku na ilość wypadków oraz ilość poszkodowanych w nich osób [,]. Można zauważyć, że w latach - w Warszawie najczęściej do wypadków dochodziło w październiku, listopadzie i grudniu. W roku było ich kolejno, i, w r. -, i, a w r. -, i. Niebezpieczne w zakresie wypadkowości były również miesiące letnie, a wpływ na taką niekorzystną sytuację miał na pewno wzmożony ruch wynikający z wyjazdów wakacyjnych. Rys.. w poszczególnych miesiącach lat - Na rys. pokazano ilość poszkodowanych w wypadkach, które miały miejsce w poszczególnych miesiącach, i r. W roku najwięcej rannych było w październiku, bo aż osoby, w r. w grudniu - osób, w r. najwięcej poszkodowanych było również w grudniu - osób. 7 7 Rys. 7. w poszczególnych miesiącach lat - Najwięcej ofiar śmiertelnych w wypadkach, które wydarzyły się w roku było w sierpniu i listopadzie, zginęło wówczas po osób. W roku - osób poniosło śmierć w listopadzie, natomiast w r. najtragiczniejszym miesiącem okazał się grudzień, zginęło wówczas aż osób. Kolejne wykresy (rys. rys. ) pokazują wypadkowość oraz ilość poszkodowanych w wypadkach w Warszawie w poszczególnych dniach tygodnia w latach - [,]. Analizując wypadkowość w latach - według dni tygodnia można stwierdzić, że najniebezpieczniej w tym zakresie było we wtorki i piątki. Najwięcej rannych w wypadkach było w piątki i czwartki, a ofiar śmiertelnych w r. było najwięcej w wypadkach, które miały miejsce w poniedziałki i czwartki, w r. we wtorki i piątki, a w r. w piątki i soboty. Niedziele należały do najbezpieczniejszych dni w Warszawie. AUTOBUSY /

3 lość wypadków I Rys.. Wypadkowość w poszczególnych dniach tygodnia w latach Rys.. w poszczególnych dniach tygodnia w latach - 7 Rys.. w poszczególnych dniach tygodnia w latach - Istotny wpływ na wypadkowość w Warszawie miała również pora dnia (rys. rys. ) [,]. W latach - najwięcej wypadków drogowych odnotowano w przedziale czasowym.-.. Natomiast najwięcej wypadków śmiertelnych zaistniało w godzinach.-. oraz Rys.. Wypadkowość w Warszawie z uwzględnieniem pory dnia w latach Rys.. z uwzględnieniem pory dnia w latach Rys.. z uwzględnieniem pory dnia w latach -.. Sprawcy niebezpiecznych zdarzeń drogowych w Warszawie Sprawcami niebezpiecznych zdarzeń drogowych w Warszawie są najczęściej kierowcy. To oni spowodowali ok. % wszystkich wypadków drogowych w r. (rys. ) [,]. 7 7 Rys.. Sprawcy wypadków w Warszawie w latach - Podstawowym problemem związanym z bezpieczeństwem ruchu drogowego w Warszawie jest zagrożenie pieszego, które utrzymuje się na wysokim poziomie. Analizując rys. można jednak zauważyć, że zmniejsza się liczba wypadków. W r. z winy kierującego pojazdem zanotowano 7 wypadków drogowych, w r. było ich o mniej, a w r. było w sumie wypadków drogowych. Również liczba wypadków z winy pieszego spadła. W roku było ich, w r. -, a więc o mniej, a w roku -. Na rys., podobnie jak na kolejnych rys. i rys. podano także wśród sprawców wypadków - inne przyczyny, pod tym pojęciem znajdują się sprawcy, którzy zbiegli z miejsca wypadku i nie zostali zidentyfikowani, także pasażerowie i rowerzyści. Z winy innych sprawców niż kierowcy i piesi w Warszawie w r. zaistniało aż wypadków drogowych, o 7 więcej niż np. w roku. Kolejny wykres (rys. ) przedstawia liczbę rannych w wypadkach drogowych na terenie Warszawy wg użytkownika drogi [,]. W roku w wypadkach z winy kierującego rannych zostało osób, w r. - osoby, a w r. - osób. Z winy pieszego w r. ucierpiało w wypadkach osób, w r. - osób, a w r. osób. W r. w wypadkach spowodowanych przez innych sprawców niż kierowcy i piesi rannych / AUTOBUSY

4 zostało osób, w r. - osób, natomiast w r. nie odnotowano w tym zakresie żadnych poszkodowanych. i poszkodowanych w nich osób Rys.. Wpływ sprawcy wypadku na ilość rannych w latach - Rys.. Wpływ sprawcy wypadku na ilość zabitych w latach - Dane przedstawione na rys. i rys. wskazują na to, że liczba wypadków drogowych i liczba rannych malała w kolejnych latach. Niestety nie było tak z liczbą zabitych (rys. ). W r. w wypadkach drogowych z winy kierującego, które miały miejsce w Warszawie zginęło osób, w r. -, a w r. - osoby. W wypadkach z winy pieszych w r. śmierć poniosło osób, w r. osoby, a w r. zginęło osób. Z winy innych sprawców wypadków niż kierowcy i piesi zginęła osoba i było to w r.. PORÓWNANIE BRD W WARSZAWIE I W KRAKOWIE Kolejnym kryterium oceny bezpieczeństwa ruchu drogowego w Warszawie było porównanie jej z drugim pod względem wielkości miastem w Polsce Krakowem. Na poniższym wykresie (rys. 7) zaprezentowano dane dotyczące ilości wypadków oraz poszkodowanych w nich osób w obu miastach w r. [,]. Natomiast na rys. pokazano wskaźnik wypadkowości i ilości poszkodowanych w wypadkach w przeliczeniu na osób. Było to konieczne dla lepszej oceny obu porównywanych miast, ponieważ znacznie się od siebie różnią ilością mieszkańców (Warszawa.7. osób, Kraków 7. osób) i powierzchnią (Warszawa 7, km, Kraków, km ) []. 7 Ilość rannych Ilość ofiar śmiertelnych Warszawa Kraków Rys. 7. Porównanie ilości wypadków i poszkodowanych w nich osób w Warszawie i Krakowie w r. Z rys. 7 wynika, że w r. w Warszawie doszło do mniejszej ilości wypadków niż w Krakowie. Także ilość rannych w wypadkach drogowych w Warszawie osób była znacznie mniejsza niż w Krakowie, w którym poszkodowanych było aż 7 osób. Kraków natomiast wypadł lepiej od Warszawy w porównaniu ilości ofiar śmiertelnych. W wypadkach, które zaistniały w obu miastach w r., ofiar śmiertelnych w Krakowie było, natomiast w Warszawie aż. i poszkodowanych/ osób,,,,,,,,,,,,, Warszawa, Ilość rannych Ilość ofiar śmiertelnych Kraków Rys.. Porównanie wskaźnika wypadkowości i poszkodowanych osób w wypadkach w Warszawie i Krakowie w r. w przeliczeniu na mieszkańców Porównując wskaźniki zaprezentowane na powyższym wykresie dotyczące wypadkowości w Warszawie i w Krakowie można stwierdzić, że bezpieczeństwo ruchu drogowego w stolicy Polski jest na wyższym poziomie niż w stolicy Małopolski. PODSUMOWANIE Z przeprowadzonej w niniejszym artykule analizy wynika, że sytuacja w Warszawie w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego jest z roku na rok coraz lepsza. Zmniejsza się zarówno liczba wypadków, jak również osób w nich poszkodowanych. W roku w stosunku do roku poprzedniego nastąpił spadek: liczby wypadków o 7 (%), liczby ofiar śmiertelnych o (%), liczby ofiar śmiertelnych wśród pieszych o 7 (%), liczby rannych o (%), liczby osób ciężko rannych o (%), liczby osób ciężko rannych wśród pieszych o (%), liczby potrąceń pieszych o (%), liczby wypadków spowodowanych przez młodych kierowców o 7 (%), liczby ofiar śmiertelnych w tych wypadkach o (%), liczby wypadków z udziałem pojazdów jednośladowych kierowca-sprawca o 7 (%), liczby wypadków z udziałem rowerzystów o 7 (%), liczby ofiar wśród dzieci pieszych do lat o (%), liczby wypadków z udziałem komunikacji miejskiej o (%) []. Także w porównaniu bezpieczeństwa ruchu drogowego Warszawy z Krakowem, stolica wypada dobrze, mimo większej powierzchni i ilości mieszkańców potencjalnych użytkowników dróg, wskaźnik wypadkowości oraz rannych w niebezpiecznych zdarzeniach komunikacyjnych w przeliczeniu na mieszkańców jest tam niższy niż w stolicy Małopolski. Tylko biorąc pod uwagę ilość ofiar śmiertelnych w wypadkach drogowych Warszawa wypada gorzej niż Kraków. BIBLIOGRAFIA. Bąk J., Bąk-Gajda D., Psychologia transportu i bezpieczeństwa ruchu drogowego. Wyd. Difin, Warszawa.. Dudka F., Ocena bezpieczeństwa ruchu drogowego w wybranym mieście. Praca inżynierska Politechniki Rzeszowskiej (promotor: Edyta Zielińska), Rzeszów.. Zielińska E.: Bezpieczeństwo ruchu drogowego w Polsce. Збiрник хаукових праць, BICHИK Nº /. (s. -), Kijów. AUTOBUSY /

5 . Biuletynu Informacji Publicznej Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie.. Biuletynu Informacji Publicznej Komendy Stołecznej Policji w Warszawie.. Strony internetowe: impact of location, season and time on the number of road accidents and victims in Warsaw. It also gives information about perpetrators of road accidents. With the aim of better assessing road safety in Warsaw, the city was compared to Cracow in this respect. Assessment of road safety in Warsaw The article covers the topic of road safety. It enumerates and describes the main sources of risk for road users, as well as characterises the factors that affect the occurrence of accidents and collisions. The article presents data on the Autorzy: dr inż. Edyta Zielińska Politechnika Rzeszowska, Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa; - Rzeszów, Tel , ezielins@prz.edu.pl inż. Franciszek Dudka Politechnika Rzeszowska / AUTOBUSY