Zjawisko seksualnego krzywdzenia dziecka
|
|
- Antoni Sawicki
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Augustik Monika Fidurska Marta Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Zjawisko seksualnego krzywdzenia dziecka Dla określenia zjawiska seksualnego krzywdzenia dziecka używa się zamiennie terminów: molestowanie, wykorzystywanie, nadużycie, seksualna przemoc, pedofilia. 1. Definicje seksualnego wykorzystywania dzieci W literaturze odnajdujemy wiele definicji wykorzystywania seksualnego dziecka. Można podzielić je na definicje kliniczne, prawnicze i społeczne. 1) Definicje kliniczne: Wykorzystywanie seksualne dziecka to włączanie dziecka w aktywność seksualną, której nie jest ono w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody i/lub, na którą nie jest dojrzałe rozwojowo i nie może zgodzić się w ważny prawnie sposób i/lub, która jest niezgodna z normami prawnymi lub obyczajowymi danego społeczeństwa. Z wykorzystywaniem seksualnym mamy do czynienia, gdy taka aktywność wystąpi pomiędzy dzieckiem a dorosłym lub dzieckiem a innym dzieckiem, jeśli te osoby ze względu na wiek bądź stopień rozwoju pozostają w relacji opieki, zależności, władzy. Celem takiej aktywności jest zaspokojenie potrzeb innej osoby. Aktywności taka może dotyczyć:
2 a) namawiania lub zmuszania dziecka do angażowania się w prawnie zabronione czynności seksualne; b) wykorzystywanie dziecka do prostytucji lub innych prawnie zakazanych praktyk o charakterze seksualnym; c) wykorzystywanie dziecka do produkcji materiałów lub przedstawień o charakterze pornograficznym 1. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) Wykorzystywanie seksualne dziecka to niewłaściwe zachowanie seksualne z udziałem dziecka takie jak: dotykanie genitaliów dziecka i doprowadzanie do dotykania przez dziecko genitaliów innej osoby, stosunek seksualny z dzieckiem, kazirodztwo, gwałt, sodomia, ekshibicjonizm i komercyjna eksploatacja dziecka. Zachowania takie uznawane są za wykorzystywanie seksualne dziecka jedynie wtedy, gdy sprawcą jest osoba odpowiedzialna za opiekę nad dzieckiem bądź spokrewniona z dzieckiem 2. Child Abuse Prevention and Treatment Act (CAPTA), USA Za dziecko seksualnie wykorzystywane uznać można każdą jednostkę w wieku bezwzględnej ochrony, jeśli osoba dojrzała seksualnie, czy to przez świadome działanie, czy też przez zaniedbywanie swoich społecznych obowiązków lub obowiązków wynikających ze specyficznej odpowiedzialności za dziecko, dopuszcza się zaangażowania dziecka w jakąkolwiek aktywność natury seksualnej, której intencją jest zaspokojenie osoby dorosłej r. 2 Tamże r.
3 Standing Committe on Sexually Abused Children (SCSAC), Wielka Brytania 2) Definicje prawnicze, Kto doprowadza małoletniego poniżej 15 lat do obcowania płciowego lub do poddania się innej czynności seksualnej albo do wykonania takiej czynności podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10 4., Kto obcuje płciowo z małoletnim poniżej 15 lat lub dopuszcza się wobec takiej osoby innej czynności seksualnej lub doprowadza ją do poddania się takim czynnościom albo do ich wykonania, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat ) Definicje społeczne Nie ma zgodnego stanowiska, co do rozmiarów tego zjawiska, choć występuje ono w każdym społeczeństwie. Rozbieżności danych wynikają z jednej strony ze stosowanych technik badań klinicznych i empirycznych, inne natomiast są informacją pochodząc z analizy raportów policyjnych, akt sądowych. W pierwszym przypadku wykorzystywane są próby kliniczne, czyli złożone z osób, które, w związku z faktem nadużycia seksualnego, korzystały z pomocy specjalistów w instytucjach bądź u indywidualnych terapeutów. Badania te zwykle pozwalają sporządzić dokładny obraz konsekwencji doświadczenia tej formy przemocy. Wadą tego rodzaju podejścia jest możliwość przecenienia negatywnych skutków wykorzystania. Drugim sposobem zbierania danych na temat konsekwencji nadużyć seksualnych są badania 4 Art.200 par.1 nowego polskiego kodeksu karnego z 6 czerwca 1997 (z mocą obowiązującą od 1 września 1998) 5 Art.200 nowego polskiego kodeksu karnego po nowelizacji z 18 marca 2004.
4 empiryczne, w których dokonywane są porównania funkcjonowania ofiar nadużyć seksualnych z innymi grupami: ofiarami innego rodzaju przemocy lub badanymi niemającymi w swym życiu takich doświadczeń. Ten rodzaj badań pozwala na bliższe przyjrzenie się specyfice konsekwencji przemocy seksualnej, na przykład cechom ofiar i otoczenia wpływającym na wystąpienie i trwanie negatywnych konsekwencji, W literaturze przedmiotu zwraca się uwagę na rodzaj i wielkość form nadużyć seksualnych wobec dzieci. Podzielić je można na dwie kategorię, tj.: zachowania seksualne angażujące dziecko - są to zarówno brutalne czyny seksualne, czyli gwałty, ekspozycje anatomii oraz czynności seksualnych, dotykanie intymnych części ciała, prostytucja dziecięca oraz udziału dzieci w filmach pornograficznych jak również przypadki angażowania dzieci w rozmowy o treści seksualnej czy, pod pozorem "wychowania seksualnego, dostarczane są dziecku bodźce przekraczające jego emocjonalną wrażliwość, na przykład proponuje mu się oglądanie obrazów lub filmów pornograficznych. Według Finkelhora termin zachowania seksualne angażujące dziecko odnosi się do aktywności, których celem jest stymulacja seksualna. Nie dotyczy kontaktu z genitaliami dziecka w celach związanych ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem. Zachowania takie dzielą się na: a) zachowania z kontaktem fizycznym, związanym z dotykaniem genitaliów lub/i odbytu dziecka lub piersi dziewczynek oraz dotykaniem tych części ciała partnera przez dziecko. Wyróżnia się dwa typy zachowań z kontaktem fizycznym: penetracja, gdy wagina, odbyt lub usta dziecka są penetrowane przy użyciu penisa, palca lub przedmiotów,
5 kontakt bez penetracji dotykanie intymnych części ciała dziecka, całowanie o charakterze seksualnym oraz dotykanie przez dziecko intymnych części ciała partnera. b) zachowania bez kontaktu fizycznego, takie jak ekshibicjonizm, voyeurism (podglądanie, doprowadzenie do eksponowania genitaliów przez dziecko) oraz włączanie dziecka w oglądanie lub produkcję materiałów pornograficznych. Ta forma wykorzystywania zawiera również składanie dziecku propozycji o charakterze seksualnym i werbalne molestowanie dziecka (Np. lubieżne komentarze nt. ciała dziecka) 6. Wśród wyróżnionych form seksualnego krzywdzenia dziecka stosunek płciowy należy do skrajnie brutalnych i urazogennych zachowań. Jest to jedna z częstszych form seksualnego wykorzystywania nieletnich. Z przeprowadzonych badań wynika, że około jedna trzecia kobiet i co dziesiąty mężczyzna doświadczyli w okresie dzieciństwa jakiejś formy wykorzystywania seksualnego. Kontakty seksualne dzieci z innymi osobami maja najczęściej charakter epizodyczny, zwłaszcza, gdy są inicjowane przez ludzi spoza rodziny. Nie zawsze jednak napastnik jest dla dziecka obca osobą. Czasem są to krewni. Według badań z 2000 r. Zbigniewa Izdebskiego jest to 44% przypadków wykorzystywania seksualnego. 6 ci.pdf, r.
6 2. Fazy przemocy seksualnej W analizie psychologicznej zjawiska przemocy seksualnej coraz więcej uwagi poświęca się prześledzeniu sekwencji zdarzeń zachodzących w najbliższym otoczeniu dziecka, a wywołanych aktami jego seksualnego krzywdzenia. Daje to wgląd w wewnętrzny dramat, jaki przezywa dziecko. Sekwencje działań dają się uporządkować w pięć faz: Faza I to uwodzenie dziecka zmierzające do jego uzależnienia. Zniewolenie i uległość dziecka dorosły osiąga przemocą fizyczną bądź tez korzystając z metod emocjonalnego uwodzenia. Zachowanie erotyczne może być prezentowane dziecku jako swoistą zabawa, gra czy sposób edukacji dziecka. W fazie II sprawca podejmuje czynności seksualne przechodząc od dotykania dziecka przez ubranie, pieszczenie jego ciała aż do różnych form współżycia. Faza III nazywania jest fazą sekretu. Chodzi w niej o utajenie zachowań i czynów. Całe postępowanie sprawcy zmierza do uczynienia z dziecka milczącego wspólnika zdarzeń. Kolejna faza to ujawnienie aktów przemocy, większość czynów lubieżnych nie zostaje ujawniona przez ofiary. Część z nich wychodzi na jaw przypadkowo, zostaje wykryta przez osoby trzecie lub po wystąpieniu skutków przemocy (ofiara zachodzi w ciążę). Kryzys ujawnienia łączy się ze zmianą relacji w rodzinie. W tym momencie wkracza, bowiem, w jej uprzednio zamknięty świat, osoba z zewnątrz, co powoduje zmiana w dotychczasowych postawach członków wspólnoty. Mogą wystąpić negatywne reakcje otoczenia w stosunku do ofiary (złość na pokrzywdzone dziecko, wrogie nastawienie, brak wiary w jego słowa, itp.). Ujawniają się taż tendencje do marginalizowania zjawiska przemocy seksualnej.
7 Faza V występuje po ujawnieniu seksualnego krzywdzenia dziecka i wymaga zajęcia stanowiska przez członków rodziny wobec faktów. Może to budzić lęk, wstyd przed ocena społeczną, obaw przed konsekwencjami prawnymi. Prowadzi to do izolowania się rodziny, wrogość do osób wspierających dziecko. Lęk przed rozbiciem rodziny, które mogłoby być konsekwencją ujawnienia zaistniałych zdarzeń, bywa tak silny, że prowadzi do zaniechania szukania pomocy czy jej przyjścia. Ważna jest w tej sytuacji postawa matki. Matki dzieci krzywdzonych charakteryzowane są często jako pasywne, niedojrzałe, zależne, zahamowane, niezdolne, czasem nawet niechętne do obrony dzieci. Są dowody, że w niektórych przypadkach matki wiedzą o krzywdzeniu dzieci, lecz nie reagują na ten fakt. Dobro dziecka oraz całej rodziny wymaga podjęcia działań w celu rozwiązania zaistniałej sytuacji. Szybka i profesjonalna pomoc ma duży wpływ na losy ofiary. Konieczne jest usunięcie z otoczenia dziecka osoby, która je krzywdziła. Czas trwania poszczególnych faz jest bardzo różny, zależy od osoby ofiary i napastnika, stopnia pokrewieństwa, środowiska, stosunków panujących w rodzinie. Istnieje pogląd, że potrzeba aż dwóch lat, aby nastąpiło ujawnienie tego procederu. Jednak znaczna część tego rodzaju czynów nie zostaje ujawniona. 3. Następstwa doświadczanej przemocy Następstwa doświadczanej w dzieciństwie przemocy są pochodną wielu czynników, tj. wiek i osobowość dziecka krzywdzonego, jego emocjonalna więź z najbliższym, forma i przebieg przemocy, osobowość sprawcy, reakcji otoczenia, uzyskanej pomocy. Najważniejsze konsekwencje przemocy seksualnej występuję, gdy:
8 a) Skrzywdzone dziecko nie ukończyło dwunastego roku życia; b) Trwa przez dłuższy czas; c) Wiążący się z kontaktem fizycznym; d) Ma miejsce nagromadzenie i wymuszanie samodzielnego podejmowania przez dziecko czynów seksualnych; e) Łączy się z lękiem przed agresją; f) Po ujawnieniu nadużyć dziecko nie otrzymuję od rodziców pomocy; g) Łączy się z oskarżeniem dziecka przez najbliższych. Konsekwencje nadużyć seksualnych są rozległe i trwałe. Zaburzone zostaje funkcjonowanie somatyczne i psychiczne ofiary. Następuje rozregulowanie procesów fizjologicznych. Wszystko to może prowadzić do bezsenności, lęków nocnych, braku łaknienia, zaburzeń trawienia, obniżeniem kontroli nad zwieraczami, poczucie zmęczenia, wyczerpania drętwienia kończyn, bólów głowy, problemów i dolegliwości ginekologicznych w przypadku dziewcząt. Doświadczenia nieprzyjemnie dla dziecka, szczególnie, gdy trwają dłuższy czas zaburzają normalna regulację procesów emocjonalnych, prowadzą do stanów przerażenia, gniewu bądź żalu. Ofiary odczuwają niepokój i depresję, które mają tendencje do utrzymywania się w okresie dorosłego życia. Charakterystyczne dla ofiar przemocy są stany zagubienia, pustki i poczucia głębokiej samotności. Powszechnym zjawiskiem jest występowanie zespołu stresu pourazowego, który charakteryzuje się występowaniem natrętnych wspomnień i koszmarów. Przytępieniem uczuciowym, izolacją od innych ludzi, brakiem reakcji na otoczenie niezdolnością do przeżywania przyjemności, bezsennością, lękiem, depresją, występowaniem myśli samobójczych.
9 Opis następstw doświadczonej przez dziecko przemocy ilustruje J.H. Herman 7 w swojej pracy, oto najważniejsze z nich: a) Zmiany w sferze emocjonalnej (rozdrażnienie, myśli samobójcze, wybuchowość, skrajane hamowanie gniewu, zaburzenie ekspresji seksualne, trwale obniżony nastrój, depresja); b) Zmiany w świadomości (rozkojarzenia, depersonalizacje, zaburzenia pamięci, uporczywe przywoływanie minionych zdarzeń i ponowne ich przeżywanie); c) Zmiany w postrzeganiu siebie (poczucie bezradności, paraliż inicjatywy, poczucie winy, wstyd, poczucie naznaczenia, skalania, napiętnowania, samotności, przekonanie o braku zrozumienia ze strony otoczenia, poczucie odmienności); d) Zmiany w postrzeganiu napastnika (koncentracja na związku z agresorem, obmyślanie zemsty, poczucie, że związek z prześladowcą ma charakter wyjątkowy; e) Zmiany w relacji z innymi (izolowanie się i wycofanie, zerwanie związków z innymi ludźmi, trwały zanik umiejętności zaufania komukolwiek, nieumiejętność samoobrony); f) Zmiany w systemie wartości (osłabienie dającej wsparcie i otuchę wiary, poczucie beznadziejności, utrata sensu życia, kryzys wartości rozpacz). Ofiary przemocy seksualnej często sięgają po używki lub przyjmują środki psychotropowe, aby uregulować swój wewnętrzny stan emocjonalny. Te autodestrukcyjne zachowania, jeśli utrwalą się u dziecka jeszcze przed okresem dojrzewania, mogą nasilać się w latach późniejszych. Ważna jest, zatem profesjonalna pomoc, która powinna być udzielona szybko i nie może mieć charakteru rutynowego. Innej pomocy 7 J.H., Herman (1999), Przemoc. Uraz psychiczny i powrót do równowagi, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe.
10 udziela się dziecku, gdy do nadużycia seksualnego doszło wewnątrz rodziny, a innej, kiedy sprawcą był ktoś spoza rodziny. Nie bez znaczenia jest to czy czyn ten był epizodyczny, czy wielokrotnie ponawiany. Proces powrotu do zdrowia ofiar przemocy może przebiegać tylko w relacji z innymi osobami, nigdy w izolacji. W zależności od wieku ofiary stosuje się różne formy pomocy. W przypadku dzieci do czwartego roku życia oddziaływania terapeutyczne wobec dzieci najczęściej ograniczają się do uwolnienia ich z poczucia winy i wstydu, zwolnienia ich z odpowiedzialności za to, co się stało, edukacji w zakresie dobrego i złego dotyku i możliwości ujawniania niedobrych tajemnic. Odpowiedzialność za dalszy rozwój dziecka i jego bezpieczeństwo spoczywa na rodzinie lub opiekunach, których zadaniem jest zapewnienie dziecku poczucia bezpieczeństwa i komfort, aby nie pogłębiać jego urazów pomagać mu na nowo budować np. zdrowe granice z dorosłymi i dziećmi. Praca terapeutyczna z dziećmi w wieku od pięciu do dwunastu lat trwa na ogół dłużej, i zależy przede wszystkim od obrazu zaburzeń dziecka oraz wsparcia ze strony członków rodziny. Oprócz pracy z dzieckiem nad jego wyjściem z poczucia winy, wstydu, odpowiedzialności, poniżenia, zdrady, zabrania czegoś ważnego czy przywiązania do seksualnego charakteru kontaktu ze sprawcą, ważna jest praca nad granicami budowanymi przez dziecko zarówno z dziećmi, jak i dorosłymi. Ważna jest także pomoc w przezwyciężeniu lęku przed ponownymi urazami oraz poczucia, że jest inne, co może powodować unikanie dalszych kontaktów tak ważnych dla każdego dziecka zwłaszcza w następnym etapie jego rozwoju. W tym okresie można zauważyć różnicę w wykrywalności przypadków przemocy. Dzieci starsze mające szerszy zakres funkcjonowania społecznego oraz większa świadomość zaistniałego zdarzenia od dzieci wieku 5-7 lat, często same spontanicznie zgłaszają przypadki nadużycia. W przypadku dzieci w wieku od
11 trzynastego do szesnastego roku życia przemoc seksualna często wiąże się z napaścią Ofiary tego rodzaju mają tak mocno naruszone poczucie bezpieczeństwa, że czasowo potrzebują ciągłego towarzystwa. Ofiary wykorzystywania seksualnego ciągnącego się od lat wczesnego dzieciństwa, które ujawniają przemoc dopiero w tym wieku, mogą doznawać kłopotów z tożsamością seksualną a często odnotowuję się także występowanie zachowań autodestrukcyjnych myśli i próby samobójcze, samookaleczenia, ucieczki w uzależnienia, w prostytucję, wypadanie z pełnionych do tej pory ról. Symptomami takimi są też w tym wieku zaburzenia psychosomatyczne w postaci zakłóceń snu, zaburzeń łaknienia, krążących bólów czy zaburzenia psychotyczne. Obok terapii istotną kwestią jest zapobieganie nadużyciom seksualnym wobec dzieci. Tego typu zachowania są przejawem patologii i należy dążyć do ich eliminowania. Szczególnie ważna jest profilaktyka. Powinna polegać na uświadomieniu dziecku zagrożeń, nauczeniu go rozpoznawania niebezpieczeństw, jak też informowaniu, do kogo może się zwrócić po pomoc, gdy zachodzi taka potrzeba. Ważne jest, aby każdy dostrzegał i reagował na nieprawidłowości w zachowaniach. Zdarzają się przypadki, że niektórzy wiedzą o krzywdzie wyrządzanej dziecku w jego otoczeniu,. Ale nie chcą się wtrącać, udają, ze nie ma problemu. Gdyby każdy wykazał, choć trochę zainteresowania i odwagi cywilnej, można by pomóc wielu dzieciom, skrócić ich cierpienie a tym samym dać im szansę na to, aby mogły prawidłowo się rozwijać i mieć normalne dzieciństwo. Jeżeli doszło już do skrzywdzenia dziecka należy zrobić wszystko, aby pomóc ofierze wrócić do normalnego życia.
12 Bibliografia: Glaser D., Frosch S., (1995), Dziecko seksualnie wykorzystywane, przekł. I. Pospiszyl, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Pospiszyl I., (1994), Przemoc w rodzinie, Warszawa: WSiP. Lew-Starowicz Z., (1992), Przemoc seksualna, Warszawa: Jacek Santorski, & CO. Kiembłowski P., Przemoc seksualna doznawana w okresie dzieciństwa i adolescencji wyniki badania ankietowego młodzieży, Dziecko Krzywdzone, 2002 nr 1, s Sobolewska Z.,Interwencje, diagnoza, terapia dzieci ofiar przemocy seksualnej z doświadczeń terapeutów Centrum Dziecka i Rodziny Fundacji Dzieci Niczyje, Dziecko Krzywdzone, 2002 nr 1, s Starzomska, M., Moje ciało jest złe: historia wykorzystywania seksualnego i fizycznego u dziewcząt z zaburzeniami odżywiania, Dziecko Krzywdzone, 2006 nr 14, s Tucholska S., Zjawisko seksualnego krzywdzenia dzieci, Problemy opiekuńczo- wychowawcze, 1999 nr kualne_dzieci.pdf
Przemoc seksualna w rodzinie zjawiskiem zagrożenia rozwoju dzieci i młodzieży. Elbląg, 27.10.2007
Przemoc seksualna w rodzinie zjawiskiem zagrożenia rozwoju dzieci i młodzieży Elbląg, 27.10.2007 . Rodzice są dla dziecka najbliższymi osobami. To oni powołują je na świat i mają dbać o zapewnienie mu
Bardziej szczegółowoROZMOWA Z RODZICAMI O PODEJRZENIU PRZEMOCY KRAKÓW r.
ROZMOWA Z RODZICAMI O PODEJRZENIU PRZEMOCY KRAKÓW 22.11.2017 r. PRZEMOC WOBEC DZIECKA Przestępstwo: znęcanie się; wykorzystywanie seksualne; naruszenie nietykalności cielesnej; uszkodzenie ciała Niepożądane
Bardziej szczegółowoPomoc osobom doświadczającym przemocy seksualnej - aspekt psychologiczny, prawny, instytucjonalny.
Pomoc osobom doświadczającym przemocy seksualnej - aspekt psychologiczny, prawny, instytucjonalny. mgr Krzysztof Korona psycholog kliniczny, seksuolog kliniczny superwizor Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego
Bardziej szczegółowoDrogowskaz dla rodzin kontynuacja. Przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci Projekt MOPR w Bytomiu i Policji
Drogowskaz dla rodzin kontynuacja Przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci Projekt MOPR w Bytomiu i Policji PRZEMOC W RODZINIE jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające
Bardziej szczegółowoZABURZENIA WIĘZI, DEPRESJA, - PSYCHOLOGICZNE SKUTKI KRZYWDZENIA DZIECKA
ZABURZENIA WIĘZI, DEPRESJA, - PSYCHOLOGICZNE SKUTKI KRZYWDZENIA DZIECKA KARINA OWSIANKO PSYCHOLOG, PEDAGOG RESOCJALIZACYJNY DZIECKO KRZYWDZONE. Zamknij się! Uspokój się albo pożałujesz, że się urodziłeś
Bardziej szczegółowoPRZEMOC SEKSUALNA WOBEC DZIECI
PRZEMOC SEKSUALNA WOBEC DZIECI PERSPEKTYWA OFIAR OPRACOWANIE DR MARCIN BEDNARCZYK CO WARTO WIEDZIEĆ 25% kobiet i 8% mężczyzn doświadcza wykorzystywania seksualnego w dzieciństwie (WHO), Co 5 dziecko w
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Nr XII/40/11 Rady Gminy Łubnice z dnia 29 sierpnia 2011 roku.
UCHWAŁA Nr XII/40/11 Rady Gminy Łubnice z dnia 29 sierpnia 2011 roku. w sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2011-2015. Na podstawie
Bardziej szczegółowoGMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE NA LATA 2011-2014
Załącznik nr 1 do Uchwały Nr X/31/2011 Rady Gminy Łubnice z dnia 29 czerwca 2011 GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE NA LATA 2011-2014 Łubnice, 2011
Bardziej szczegółowoKażdy ruch w Internecie zostawia ślad. Psychologiczne i prawne aspekty groomingu. Marta Wojtas, Łukasz Wojtasik Fundacja Dzieci Niczyje
Każdy ruch w Internecie zostawia ślad. Psychologiczne i prawne aspekty groomingu Marta Wojtas, Łukasz Wojtasik Fundacja Dzieci Niczyje Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie (2004). Penalizacja
Bardziej szczegółowoAnaliza zjawiska i aspekt prawny.
Analiza zjawiska i aspekt prawny. Wywieranie wpływu na proces myślowy, zachowanie lub stan fizyczny osoby pomimo braku jej przyzwolenia przy użyciu środków komunikacji interpersonalnej. Typowe środki przemocy
Bardziej szczegółowoPrzemoc psychiczna wobec dzieci w sytuacjach okołorozwodowych. Bydgoszcz 08.10.2015r.
Przemoc psychiczna wobec dzieci w sytuacjach okołorozwodowych Bydgoszcz 08.10.2015r. Przemoc psychiczna Przemoc psychiczna to przewlekła, niefizyczna interakcja między dzieckiem i opiekunem, obejmująca
Bardziej szczegółowoSYSTEM RODZINNY A KRZYWDZENIE DZIECKA
Zasady interwencji i pomocy w sytuacji podejrzenia przemocy wobec dziecka PAWEŁ NOWAK, PSYCHOLOG, SPECJALISTA W ZAKRESIE PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE BRZEZINY, 2014.04.15 PYTANIA ZASADNICZE O czym
Bardziej szczegółowoSzanse i ryzyka Psycholog - Edna Palm
Rodzeństwo dzieci niepełnosprawnych Szanse i ryzyka Psycholog - Edna Palm Tłumaczenie: Psycholog - Dorota Fedorowska (Fundacja EDUCO) Czynniki obciążające rodziny posiadające niepełnosprawne dziecko Obciążenie
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XVI/65/16 RADY GMINY ŁUBNICE. z dnia 10 lutego 2016 r.
UCHWAŁA NR XVI/65/16 RADY GMINY ŁUBNICE z dnia 10 lutego 2016 r. w sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2016-2022. Na podstawie
Bardziej szczegółowoPROCEDURA NIEBIESKIEJ KARTY
PROCEDURA NIEBIESKIEJ KARTY ZADANIA POLICJI DZIAŁANIA PREWENCYJNE Podkomisarz Wiesław Kluk Komenda Powiatowa Policji w Mielcu NIEBIESKA KARTA Policja od lat podejmuje czynności w przypadku stosowania przemocy
Bardziej szczegółowoPrzemoc wobec kobiet: codziennie i w każdym miejscu
Komunikat prasowy FRA Wiedeń/Bruksela, dnia 5 marca 2014 r. Przemoc wobec kobiet: codziennie i w każdym miejscu W nowym sprawozdaniu Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) przedstawiono wyniki
Bardziej szczegółowoŻałoba i strata. Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ
Żałoba i strata Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ Żałoba Proces psychologicznej, społecznej i somatycznej reakcji, będącej odpowiedzią na utratę i jej konsekwencje. Spełnia prawie wszystkie kryteria
Bardziej szczegółowoPROGRAM SZKOLENIA: PSYCHOSPOŁECZNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU DZIECI I MŁODZIEZY PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA, KSZTAŁTOWANIE SIĘ OSOBOWOŚCI
PROGRAM SZKOLENIA: PSYCHOSPOŁECZNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU DZIECI I MŁODZIEZY Tematy szkolenia PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA, KSZTAŁTOWANIE SIĘ OSOBOWOŚCI Wykład 2 godz. - Podejście do rozwoju psychicznego w kontekście
Bardziej szczegółowoPODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE IV ETAP EDUKACYJNY
PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE IV ETAP EDUKACYJNY Cele ogólne programu: 1. Pogłębianie wiedzy związanej z funkcjonowaniem rodziny, miłością, przyjaźnią, pełnieniem ról małżeńskich
Bardziej szczegółowoJak rozpoznać zagrożenie i interweniować w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka Konferencja 2019 r.
Jak rozpoznać zagrożenie i interweniować w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka Konferencja 2019 r. Zespół Interdyscyplinarny ds.przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie Wrocław, ul. Rydygiera 43a Tel.
Bardziej szczegółowoGMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE na lata 2011-2013
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr IV/14/11 Rady Gminy Turek z dnia 23 lutego 2011 r. GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE na lata 2011-2013 WSTĘP Rodzina jest podstawową i niezastąpioną grupą,
Bardziej szczegółowoPRZEMOC W BLISKICH ZWIĄZKACH JAKO KRYZYS L I L I A N A K R Z Y W I C K A
PRZEMOC W BLISKICH ZWIĄZKACH JAKO KRYZYS L I L I A N A K R Z Y W I C K A PRZEMOC W RÓŻNYCH PARADYGMATACH Przemoc kotwiczy się w naszych umysłach Lokuje się w pamięci emocji poprzez utrwalanie urazu Rozpatrujemy
Bardziej szczegółowoPrzemoc wobec starszych - nie bądź biernym widzem
Przemoc wobec starszych - nie bądź biernym widzem Informator dla świadków przemocy Przemoc w rodzinie może dotknąć każdego, niezależnie od wieku, wykształcenia czy pochodzenia, ale osoby starsze są na
Bardziej szczegółowoKatedra Kryminologii i Nauk o Bezpieczeństwie Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii. Szczególne rodzaje przestępczości
Szczególne rodzaje przestępczości Przestępczość z użyciem przemocyz użyciem przemocy Przestępczość z użyciem przemocy. W definicjach przemocy, które znaleźć możemy w literaturze przedmiotu zwracano uwagę
Bardziej szczegółowoPromocja zdrowia i edukacja prozdrowotna
Promocja zdrowia i edukacja prozdrowotna Kształcenie w zakresie podstaw promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej Zdrowie, promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, zapobieganie chorobom. Historia promocji zdrowia.
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTYWANIE SEKSUALNE DZIECI. Bożena Mroczek Beata Karakiewicz
WYKORZYSTYWANIE SEKSUALNE DZIECI Bożena Mroczek Beata Karakiewicz Konwencja o prawach dziecka Art. 34 Państwa-Strony zobowiązują się do ochrony dzieci przed wszelkimi formami wyzysku seksualnego i nadużyć
Bardziej szczegółowolek. psychiatra Dariusz Galanty Wypalenie zawodowe
lek. psychiatra Dariusz Galanty Wypalenie zawodowe Wypalenie zawodowe ogólnie: Jest wtedy gdy praca przestaje dawać satysfakcję, pracownik przestaje się rozwijać zawodowo, czuje się przepracowany i niezadowolony
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XXVII RADY MIEJSKIEJ W CZŁUCHOWIE. z dnia 30 stycznia 2017 r.
UCHWAŁA NR XXVII..2017 RADY MIEJSKIEJ W CZŁUCHOWIE z dnia 30 stycznia 2017 r. w sprawie przyjęcia Miejskiego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XVIII/120/2012 RADY MIASTA LUBOŃ. z dnia 1 marca 2012 r.
UCHWAŁA NR XVIII/120/2012 RADY MIASTA LUBOŃ z dnia 1 marca 2012 r. w sprawie: uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Mieście Luboń na lata 2012-2016 Na podstawie art. 18 ust.
Bardziej szczegółowoPrawo wobec przemocy
Prawo wobec przemocy PRZEMOC DOMOWA wg roboczej wersji przyjmowanej przez polskich specjalistów to: działanie lub zaniechanie dokonywane w ramach rodziny przez jednego i/lub więcej z jej członków przeciwko
Bardziej szczegółowoGminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata
Załącznik do Uchwały Nr XXXIX/430/10 Rady Miejskiej w Busku-Zdroju z dnia29 kwietnia 2010 roku Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2010-2015 WSTĘP Rodzina jest najważniejszym środowiskiem
Bardziej szczegółowoPsychologiczne skutki doświadczania przemocy w życiu dorosłym. Renata Kałucka
Psychologiczne skutki doświadczania przemocy w życiu dorosłym. Renata Kałucka Konferencja jest współfinansowana ze środków m.st. Warszawa. Porządek życia rodzinnego Zasady Granice Chaos Status quo związane
Bardziej szczegółowoPoradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406 mgr Aneta Jendrzej - psycholog Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Bytomiu KRYZYSY MAŁŻEŃSKIE
Bardziej szczegółowoDiagnoza przemocy w rodzinie wobec małego dziecka
Diagnoza przemocy w rodzinie wobec małego dziecka Katarzyna Fenik-Gaberle Kraków, 12.10.2017 r. Przemoc w rodzinie wobec dziecka Przemoc doświadczanie (z reguły powtarzalne) trudnych emocji: niepokoju,
Bardziej szczegółowoPraca ze sprawcą przemocy
Praca ze sprawcą przemocy stawianie granic w stosowaniu przemocy motywowanie do korzystania z pomocy Anna Wojciechowska Plan pracy Ogólne informacje nt przemocy w rodzinie Psychologiczna charakterystyka
Bardziej szczegółowoZachowania dzieci z zaburzeniami życia uczuciowego. Irena Wojciechowska
Zachowania dzieci z zaburzeniami życia uczuciowego Irena Wojciechowska 1 dziecko krzywdzone W Polsce termin dziecko krzywdzone nie został do tej pory czytelnie, precyzyjnie i jednoznacznie zdefiniowany.
Bardziej szczegółowoAgresja i przemoc seksualna w placówce edukacyjnej - objawy, profilaktyka, interwencja.
Agresja i przemoc seksualna w placówce edukacyjnej - objawy, profilaktyka, interwencja. Każdy, kto podejmuje z osobą małoletnią czynności seksualne, narusza tym samym jej wolność seksualną nie dlatego,
Bardziej szczegółowoSPECJALISTYCZNA PORADNIA PROFILAKTYCZNO-TERAPEUTYCZNA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY ZE ŚRODOWISK ZAGROŻONYCH ALKOHOLIZMEM OPTA
SPECJALISTYCZNA PORADNIA PROFILAKTYCZNO-TERAPEUTYCZNA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY ZE ŚRODOWISK ZAGROŻONYCH ALKOHOLIZMEM OPTA 02-520 Warszawa, ul. Wiśniowa 56 Tel/Fax:0-22 826-39-16; e-mail: sekretariat@optaporadnia.pl
Bardziej szczegółowoProgram autorski Poznaję uczucia
Dziecko chce być dobre, Jeśli nie umie naucz, Jeśli nie wie wytłumacz, Jeśli nie może pomóż. Janusz Korczak Program autorski Poznaję uczucia 1 Anna Major Program Poznaję uczucia jest skierowany do dzieci
Bardziej szczegółowoCzy to smutek, czy już depresja?
Niebezpieczna siostra smutku jak rozpoznać i poradzić sobie z depresją? Warsztaty dla uczniów Czy to smutek, czy już depresja? Podstawowe różnice Smutek To emocja, której doświadczanie jest naturalne dla
Bardziej szczegółowoPSYCHOLOGICZNA ANALIZA PRZEMOCY SEKSUALNEJ WOBEC DZIECI
ROCZNIKI PSYCHOLOGICZNE Tom 3 2000 STANISŁAWA TUCHOLSKA PSYCHOLOGICZNA ANALIZA PRZEMOCY SEKSUALNEJ WOBEC DZIECI Problematyka przemocy seksualnej wobec dzieci jest zagadnieniem interdyscyplinarnym, w którym
Bardziej szczegółowoRozwój emocjonalny i społeczny. Paula Ulrych Beata Tokarewicz
Rozwój emocjonalny i społeczny w okresie dorastania Paula Ulrych Beata Tokarewicz Ogólna charakterystyka 11/12 19 lat Szeroka skala przemian, kształtowanie charakteru, próba ról Nie każdy przechodzi kryzys
Bardziej szczegółowoMa miejsce wówczas, gdy osoba atakująca jest silniejsza fizycznie lub psychicznie, albo jest starsza. Osoba zaatakowana ma często spore trudności z
Ma miejsce wówczas, gdy osoba atakująca jest silniejsza fizycznie lub psychicznie, albo jest starsza. Osoba zaatakowana ma często spore trudności z tym, żeby się bronić i jest niemal bezradna. Cechą charakterystyczną
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XXXV/301/2017 RADY MIASTA I GMINY BIAŁOBRZEGI z dnia 28 listopada 2017 r.
UCHWAŁA NR XXXV/301/2017 RADY MIASTA I GMINY BIAŁOBRZEGI z dnia 28 listopada 2017 r. w sprawie przyjęcia Miejsko - Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie
Bardziej szczegółowoPROJEKT SOCJALNY UZALEŻNIENIOM. Realizatorzy: Anna Osiewicz Aleksandra Zaborska Joanna Krzemińska Alicja Kowalska Joanna Trytek
PROJEKT SOCJALNY UZALEŻNIENIOM Realizatorzy: Anna Osiewicz Aleksandra Zaborska Joanna Krzemińska Alicja Kowalska Joanna Trytek 1. Opis problemu Rodzina winna zaspokajać potrzeby fizjologiczne jak i psychologiczne
Bardziej szczegółowoDzieci też przeżywają żałobę. Jak wspierać rodzinę po stracie? Milena Pacuda Anna Sokołowska
Dzieci też przeżywają żałobę. Jak wspierać rodzinę po stracie? Milena Pacuda Anna Sokołowska Podstawy teoretyczne Jak kształtuje się pojęcie śmierci u dzieci? Dzieci w wieku do 4 lat: do 2 roku życia poczucie
Bardziej szczegółowoZADANIA OPS, GKRPA, ZESPOŁÓW INTERDYSCYPLINARNYCH W PRZECIWDZIAŁANIU PRZEMOCY DOMOWEJ L I L I A N A K R Z Y W I C K A
ZADANIA OPS, GKRPA, ZESPOŁÓW INTERDYSCYPLINARNYCH W PRZECIWDZIAŁANIU PRZEMOCY DOMOWEJ L I L I A N A K R Z Y W I C K A KIERUNKI ZMIAN Zmiany Niebieska Karta w sytuacji potwierdzenia przemocy domowej Przemoc
Bardziej szczegółowoTRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE ZE STANU ZDROWIA i KONDYCJI UCZNIA. analiza psychologiczna
TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE ZE STANU ZDROWIA i KONDYCJI UCZNIA analiza psychologiczna Beata Dobińska psycholog Zachodniopomorska Szkoła Biznesu CHOROBA PRZEWLEKŁA A FUNKCJONOWANIE DZIECKA 1569,7 tys. dzieci i
Bardziej szczegółowoPojęcie zgwałcenia w Kodeksie Karnym
Pojęcie zgwałcenia w Kodeksie Karnym O przestępstwie zgwałcenia w typie podstawowym mowa jest w art. 197 1 Kodeksu karnego, który penalizuje doprowadzenie przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem drugiej
Bardziej szczegółowoGMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE NA LATA 2011-2013
Załącznik do uchwały Nr III/7/11 Rady Gminy Ulan-Majorat z dnia 23 lutego 2011 r. GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE NA LATA 2011-2013 1 I. WSTĘP Rodzina jest podstawowym i najważniejszym
Bardziej szczegółowoJak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży.
Jak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży. (Terapia Krótkoterminowa Skoncentrowana na Rozwiązaniu) Kontakt tel.: +48 600779294 e-mail: iwona@gabinetterapeutyczny.eu Iwona Czerwoniuk psychoterapeuta
Bardziej szczegółowoDOŚWIADCZENIE KRYZYSU PSYCHICZNEGO, A FUNKCJONOWANIE SZKOLNE DZIECI
DOŚWIADCZENIE KRYZYSU PSYCHICZNEGO, A FUNKCJONOWANIE SZKOLNE DZIECI Lucyna Kicińska Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę 27.03.2019 r. Dawniej Fundacja Dzieci Niczyje
Bardziej szczegółowoWarto rozróŝnić 3 pojęcia:
Kampania 1997 1 Warto rozróŝnić 3 pojęcia: złość jest to uczucie nie mamy wpływu na emocje, one powstają jako reakcja na potrzeby agresja jest to zachowanie skierowane przeciwko sobie i innym związane
Bardziej szczegółowoZaburzenia depresyjne u dzieci i młodzieży ABC pierwszej pomocy Beata Birnbach Joanna Sylwester ROM-E Metis Katowice
Zaburzenia depresyjne u dzieci i młodzieży ABC pierwszej pomocy Beata Birnbach Joanna Sylwester ROM-E Metis Katowice ZABURZENIA DEPRESYJNE Zaburzenie depresji głównej Dystymia Zaburzenia dwubiegunowe 25
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyki
Szkolny Program Profilaktyki Publicznego Gimnazjum nr 1 w Żaganiu Motto: Papierosy, alkohol, narkotyki, AIDS... czyli jak się nie zgubić w supermarkecie świata. Wstęp PROFILAKTYKA jest chronieniem człowieka
Bardziej szczegółowoWczesne wspomaganie rozwoju dziecka początkiem efektywnej edukacji
Konferencja: Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka początkiem efektywnej edukacji Warszawa, 19 września 2014r. Cele konferencji: Upowszechnianie wiedzy o znaczeniu wczesnego wspomagania dla rozwoju małego
Bardziej szczegółowoSylwia Kluczyńska. Rok: 2002 Czasopismo: Niebieska Linia Numer: 3
Sylwia Kluczyńska Rok: 2002 Czasopismo: Niebieska Linia Numer: 3 Istnieje wiele definicji przemocy seksualnej wobec dzieci, które nie zawsze są zgodne ze sobą. W literaturze przedmiotu obok "przemocy seksualnej
Bardziej szczegółowoPRZEMOC SEKSUALNA WOBEC DZIECI I MŁODZIEŻY. Dr Ewa Dziewońska
PRZEMOC SEKSUALNA WOBEC DZIECI I MŁODZIEŻY CZYM JEST PRZEMOC SEKSUALNA? Przemoc seksualna wobec dziecka (nazywana też wykorzystywaniem, nadużywaniem, krzywdzeniem, molestowaniem seksualnym) To zaangażowanie
Bardziej szczegółowoMarek Michalak. RZECZPOSPOLITA POLSKA Warszawa, września 2013 roku Rzecznik Praw Dziecka. ZSR SOO/l 3/2013/ER
Kodeks S RZECZPOSPOLITA POLSKA Warszawa, września 2013 roku Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak ul. Przemysłowa 30132, 00-450 Warszawa ZSR SOO/l 3/2013/ER Pan Marek Biernacki Minister Sprawiedliwości
Bardziej szczegółowoOprócz tego mogą pojawić się: pogorszenie wyników w nauce, zwiększony dystans do członków rodziny, gorsze kontakty z rówieśnikami.
CHARAKTERYSTYCZNE OBJAWY REAKCJI POSTRAUMATYCZNEJ: Wyraziste, natrętne wspomnienia Przeżywanie z fotograficzną dokładnością traumatycznych wydarzeń /widoki, dźwięki, zapachy/ + objawy wegetatywne /bicie
Bardziej szczegółowoKONTAKT Z DZIECKIEM W SYTUACJI PODEJRZENIA PRZEMOCY W RODZINIE
KONTAKT Z DZIECKIEM W SYTUACJI PODEJRZENIA PRZEMOCY W RODZINIE Podejrzenie przemocy wobec dziecka Obserwacja zachowań dziecka Informacja na temat doświadczeń dziecka, pochodząca od samego dziecka (ujawnienie)
Bardziej szczegółowoAgencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Joanna Skonieczna
Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej Joanna Skonieczna Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej European Union Agency for Fundamental Rights (FRA) Rozporządzenie Rady (WE) nr 168/2007 z dnia
Bardziej szczegółowoEtap I - Przyjęcie zgłoszenia o stosowaniu przemocy w rodzinie.
Metody udzielania wsparcia ofiarom przemocy w rodzinie oraz postępowania wobec sprawców przemocy w rodzinie zalecenia do pracy dla pracowników socjalnych Wprowadzenie Zgodnie z art. 2 pkt 2 ustawy z dnia
Bardziej szczegółowo1 Agresja Katarzyna Wilkos
1 2 Spis treści Wstęp 6 Rozdział I: Ujęcie wiktymologiczne przestępstw z użyciem przemocy 9 1. Rodzaje przestępstw z użyciem przemocy 9 Podział według J. Bafii 12 2. Psychospołeczne funkcjonowanie ofiar
Bardziej szczegółowoGminny Program Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata
Załącznik do Uchwały Nr XXXII/313/14 Rady Gminy w Gnojniku z dnia 25 lutego 2014 r. Gminny Program Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2014 2017 I. Podstawa prawna Programu Zadania w zakresie przeciwdziałania
Bardziej szczegółowoWczesne wspomaganie rozwoju dziecka i jego rodziny
Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka i jego rodziny Fazy reakcji emocjonalnej rodziców w sytuacji pojawienia się niepełnosprawnego dziecka mgr Katarzyna Kowalska Dziecko niepełnosprawne w rodzinie Według
Bardziej szczegółowoPatrycja Kurowska-Kowalczyk
Patrycja Kurowska-Kowalczyk Tło demograficzne zjawiska rozwodu Demograficzne dane statystyczne pokazują w ostatnich latach utrzymanie liczby rozwodów w Polsce na poziomie około 60 66 tysięcy: 2007 rok
Bardziej szczegółowoRODZIC LUB OPIEKUN. podaje sprzeczne lub (poparzenia, ugryzienia, nieprzekonujące wyjaśnienia siniaki, złamania kości),
Jak rozpoznać objawy przemocy fizycznej? Umiejętność rozpoznawania symptomów przemocy wobec dzieci jest konieczna, aby móc ochronić dzieci przed krzywdzeniem i zaniedbywaniem. Występowanie pojedynczego
Bardziej szczegółowoGrupa wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie
MIEJSKI OŚRODEK POMOCY RODZINIE W GRUDZIĄDZU Dział Wspierania Rodziny i Interwencji Kryzysowej Zespół ds. interwencji kryzysowej i poradnictwa specjalistycznego Grupa wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie
Bardziej szczegółowoPsychiczne skutki aborcji. Diana Fydryk WUM, II rok, Zdrowie Publiczne SKN Sekcja Promocji Zdrowia
Psychiczne skutki aborcji Diana Fydryk WUM, II rok, Zdrowie Publiczne SKN Sekcja Promocji Zdrowia Badania nad wpływem aborcji na psychikę kobiet, które poddały się zabiegowi przerwania ciąży prowadzone
Bardziej szczegółowoŚwiadomość społeczna Polaków nt. przemocy w rodzinie
Świadomość społeczna Polaków nt. przemocy w rodzinie Spotkanie warsztatowe, 31.10, 7.11, 8.11, 14.11, 15.11.2016 Subregion leszczyński, poznański, koniński, kaliski, pilski Stereotypy o przemocy Opinie
Bardziej szczegółowoPoradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406 mgr Zuzanna Krząkała- psycholog Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Bytomiu Uzależnienie od gier
Bardziej szczegółowoUchwała Nr. Rady Powiatu w Nowym Dworze Gdańskim
Uchwała Nr Rady Powiatu w Nowym Dworze Gdańskim z dnia w sprawie: przyjęcia Powiatowego programu ochrony ofiar przemocy w rodzinie w Powiecie Nowodworskim na lata 20-205 Na podstawie art 2 ust ustawy z
Bardziej szczegółowoKOMPETENTNY ZESPÓŁ Radziejów, września 2019 r.
11.09.2019 8.30 9.00 9.00 9.45 (wykład) 9.45 11.15 (wykład) 11.15 11.30 Rejestracja uczestników Profilaktyka przemocy, zasady prowadzenia oddziaływań uprzedzających wystąpienie zjawiska przemocy Kreowanie
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR... RADY GMINY PIĄTNICA. z dnia... 2012 r. w sprawie przyjęcia do realizacji Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2013-2016
Projekt z dnia 1 października 2012 r. UCHWAŁA NR... RADY GMINY PIĄTNICA z dnia... 2012 r. w sprawie przyjęcia do realizacji Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2013-2016 Na podstawie art. 18 ust.
Bardziej szczegółowoKierowcy- sprawcy i ofiary wypadków drogowych. Konsekwencje uczestnictwa w wypadku a bezpieczeństwo ruchu drogowego
Kierowcy- sprawcy i ofiary wypadków drogowych. Konsekwencje uczestnictwa w wypadku a bezpieczeństwo ruchu drogowego Dorota Merecz Zakład Psychologii Pracy Psychologiczne konsekwencje uczestnictwa w wypadku
Bardziej szczegółowowww.prototo.pl MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO
Wszystkie materiały tworzone i przekazywane przez Wykładowców NPDN PROTOTO są chronione prawem autorskim i przeznaczone wyłącznie do użytku prywatnego. MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO www.prototo.pl
Bardziej szczegółowoGMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE W GMINIE KAMIEŃSK NA LATA 2011-2015
ZAŁĄCZNIK do uchwały Nr IV/27/11 Rady Miejskiej w Kamieńsku z dnia 28 stycznia 2011 r. GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE W GMINIE KAMIEŃSK NA LATA 2011-2015 Rozdział I Podstawa prawna
Bardziej szczegółowoZaburzenia osobowości
Zaburzenia osobowości U dzieci i młodzieży nie rozpoznajemy zaburzeń osobowości, a jedynie nieprawidłowy rozwój osobowości. Zaburzenia osobowości: Zaburzenia osobowości definiujemy jako głęboko utrwalone
Bardziej szczegółowo1. Imię i nazwisko osoby, z którą przeprowadza się rozmowę. 2. Diagnoza wstępna sytuacji osoby / rodziny została przeprowadzona dnia
Narzędzie pracy socjalnej nr 12 Wywiad z osobą/rodziną dotkniętą przemocą w rodzinie część I 1 Przeznaczenie narzędzia: Etap I (1b) Ocena / Diagnoza (Pogłębienie wiedzy o sytuacji związanej z problemem
Bardziej szczegółowodr n. med. Swetłana Mróz mgr Joanna Pęska
dr n. med. Swetłana Mróz mgr Joanna Pęska Diagnoza psychologiczna. Rozmowy wspierające. Psychoedukacja. Rehabilitacja funkcjonowania procesów poznawczych. Organizacja spotkań informacyjno edukacyjnych.
Bardziej szczegółowoKONTAKT DZIECI Z TREŚCIAMI
KONTAKT DZIECI Z TREŚCIAMI PORNOGRAFICZNYMI ONLINE Marta Wojtas Koordynator Helpline.org.pl Fundacja Dzieci Niczyje HELPLINE.ORG.PL pomaga w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w Internecie
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 3 W ŚRODZIE WLKP / 2016
PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 3 W ŚRODZIE WLKP. 2015 / 2016 Ze zmianą w zapisie dotyczącym profilaktyki uzależnień - zgodnie z Rozp. MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. (Dz.U. z 2015 r., poz.1249)
Bardziej szczegółowoProgram przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie dla Miasta Tomaszów Lubelski na lata 2011-2013
Załącznik do uchwały nr VIII/37/2011 Rady Miasta Tomaszów Lubelski z dnia 25 marca 2011 roku Program przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie dla Miasta Tomaszów Lubelski
Bardziej szczegółowoSYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU
1. Nazwa przedmiotu w języku polskim SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU Zajęcia terenowe - kontakt ze sprawcą przemocy domowej. Moduł 106: Diagnoza i terapia osób, które doznały interpersonalnej traumy w dzieciństwie
Bardziej szczegółowoSamouszkodzenia. Mgr Anna Garbowska. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata
Samouszkodzenia Mgr Anna Garbowska Definicja samouszkodzeń Samouszkodzenia są to nieakceptowane społecznie i kulturowo zachowania, polegające na umyślnym naruszeniu ciągłości tkanki własnego ciała lub
Bardziej szczegółowoWsparcie rodziny w kontekście wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. Paweł Wakuła Powiatowa Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Białymstoku
Wsparcie rodziny w kontekście wczesnego wspomagania rozwoju dziecka Paweł Wakuła Powiatowa Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Białymstoku 1 Już przed narodzeniem dziecka rodzina zmienia się i przygotowuje
Bardziej szczegółowoPrzygotowanie do usamodzielnienia ciężarnych wychowanek placówki resocjalizacyjno rewalidacyjnej na przykładzie Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w
Przygotowanie do usamodzielnienia ciężarnych wychowanek placówki resocjalizacyjno rewalidacyjnej na przykładzie Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Kwidzynie Analizą badawczą objęto 27 wychowanek ciężarnych
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR 161/2017 RADY GMINY KRZEMIENIEWO z dnia 15 maja 2017 r.
UCHWAŁA NR 161/2017 RADY GMINY KRZEMIENIEWO z dnia 15 maja 2017 r. w sprawie: Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Krzemieniewo na lata 2017
Bardziej szczegółowoBezpieczne wakacje w internecie Cyberprzemoc na wakacjach BĄDŹ CZUJNY!
Bezpieczne wakacje w internecie Cyberprzemoc na wakacjach BĄDŹ CZUJNY! Co to jest cyberprzemoc? O cyberprzemocy możemy mówić, gdy: ktoś wyzywa, straszy lub poniża kogoś w internecie lub przy użyciu telefonu,
Bardziej szczegółowoFIZYCZNE I PSYCHICZNE BEZPIECZEŃSTWO UCZNIÓW ORAZ MECHANIZMY ANTYDYSKRYMINACYJNE W POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ
FIZYCZNE I PSYCHICZNE BEZPIECZEŃSTWO UCZNIÓW ORAZ MECHANIZMY ANTYDYSKRYMINACYJNE W POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ Katarzyna Krzyżewska Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna w Chojnicach BEZPIECZNA
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Wspieranie miękkich kompetencji dziecka Mgr Beata Skowrońska Uniwersytet w Białymstoku 2 października 2014 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowow sprawie przyjęcia Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie dla Gminy Jedlińsk na lata 2010 2015
UCHWAŁA NR XLIII/39/2010 RADY GMINY JEDLIŃSK z dnia 28 października 2010r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie dla Gminy Jedlińsk
Bardziej szczegółowoDLATEGO > PONAD 90% < TO KOBIETY > PONAD 90% < TO MĘŻCZYŹNI TEN PROBLEM ZWIĄZEK Z PŁCIĄ WIĘKSZOŚĆ OFIAR PRZEMOCY SEKSUALNEJ
WIĘKSZOŚĆ OFIAR PRZEMOCY SEKSUALNEJ > PONAD 90% < TO KOBIETY WIĘKSZOŚĆ SPRAWCÓW PRZEMOCY SEKSUALNEJ > PONAD 90% < TO MĘŻCZYŹNI DLATEGO TEN PROBLEM ZWIĄZEK Z PŁCIĄ Projekt Moc w przemoc realizowany jest
Bardziej szczegółowo2. Profilaktyka selektywna II stopnia - działania adresowane do dzieci i młodzieży z grup zwiększonego ryzyka
Współdziałanie pedagogów szkolnych, nauczycieli i wychowawców oraz rodziców w przeciwdziałaniu powstawania czynników depresjogennych w szkole, otoczeniu szkoły, domach rodzinnych I Poziomy profilaktyki
Bardziej szczegółowoGMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY w RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W GMINIE WIĄZÓW NA LATA 2011-2015
Załącznik do Uchwały Nr XX/118/2011 Rady Miasta i Gminy Wiązów GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY w RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W GMINIE WIĄZÓW NA LATA 2011-2015 W S T Ę P Jednym
Bardziej szczegółowoSTANDARDY RADY EUROPY DOTYCZĄCE PRZEMOCY WOBEC KOBIET ORAZ PRZEMOCY DOMOWEJ A PRAKTYKA NA PRZYKŁADZIE PROGRAMU
STANDARDY RADY EUROPY DOTYCZĄCE PRZEMOCY WOBEC KOBIET ORAZ PRZEMOCY DOMOWEJ A PRAKTYKA NA PRZYKŁADZIE PROGRAMU NIEBIESKA TARCZA LUBUSKA PROKURATURA PRZECIW PRZEMOCY dr Alfred Staszak Prokurator Okręgowy
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XII/77/16 RADY GMINY POŚWIĘTNE z dnia 11 marca 2016 r.
UCHWAŁA NR XII/77/16 RADY GMINY POŚWIĘTNE z dnia 11 marca 2016 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2016-2020 Na
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2 do Statutu Publicznej Szkoły Podstawowej w Brynicy
Załącznik nr 2 do Statutu Publicznej Szkoły Podstawowej w Brynicy CELE PROFILAKTYKI 1. Ochrona ucznia przed różnymi zakłóceniami jego rozwoju. 2. Dostarczenie odpowiednio do potrzeb i okresu rozwojowego
Bardziej szczegółowoGMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY DLA
GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY DLA GMINY ROKIETNICA 2011-2013 WSTĘP Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy (Dz. U. z 2005 r. Nr 180,
Bardziej szczegółowo