Kryteria ocen z języka polskiego w poszczególnych klasach.

Transkrypt

1 Kryteria ocen z języka polskiego w poszczególnych klasach. I. Ocena celująca Klasa IV Otrzymuje uczeń, którego wiedza znacznie przekracza poza obowiązujący program nauczania: Bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach szkolnych i międzyszkolnych. Podejmuje działalność literacką, kulturalną ( w różnych formach- reżyseruje przedstawienia szkolne, układa scenariusz imprezy klasowej, układa konkursy czytelnicze) prezentuje wysoki poziom artystyczny i merytoryczny. Posiada rozszerzone umiejętności z zakresu kształcenia literackiego, językowego oraz nauki o języku (zna cechy baśni literackiej, ludowej, w utworach np. Pinokio umie wskazać elementy fantastyczne i realistyczne, zna środki stylistyczne np. rodzaje metafor; z języka rozróżnia rodzaje rzeczownika posługuje się terminologią dotyczącą deklinacji, tworzy różne części mowy od rzeczownika. Posługuje się terminologią z teorii (literatury (np. narrator, aktor, osoba mówiąca w poezji, metafora, epitet). Potrafi wskazać w utworze wartości uniwersalne- dobro, sprawiedliwość- ich ponadczasowe znaczenie. Wyraża opinie, argumentacje, gromadzi materiały w teczkach tematycznych. Z testów gramatycznych i ortograficznych uzyskuje najwyższą punktację. Dużo czyta, umie posługiwać się katalogiem alfabetycznym. Jego ustne i pisemne wypowiedzi cechuje dojrzałość, myślenie, wnioskowanie, ocenianie. Posługuje się różnymi słownikami. Rozumie, że język jest składnikiem dziedzictwa kulturowego. Jest inicjatorem poznania literatury regionalnej- baśnie, legendy, twórcy kultury, dorobek kulturalny Ziemi Cieszyńskiej. II. Ocena bardzo dobra Kształcenie literackie i językowe Wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne. Uczeń wykazuje się bardzo dobra znajomością przeczytanego tekstu. Potrafi nazywać niektóre stany psychiczne i ich przejawy. Ma bogaty zasób słownictwa i umiejętnie posługuje się nim. Samodzielnie i sprawnie posługuje się słownikiem ortograficznym. Analizując utwór poetycki, wskazując na epitety, porównania, wersy, rymy, osobę mówiąca w wierszu. Samodzielnie wyodrębnia i nazywa elementy świata przedstawionego. Rozumie i potrafi wskazać motywy postępowania bohaterów.

2 Podaje poprawnie cechy baśni i jej elementy, potrafi odróżnić baśń od innych utworów literackich. Odróżnia pojęcie narratora i podmiotu lirycznego. Samodzielnie rozpoznaje i nazywa środki poetyckie. Formy wypowiedzi Doskonale potrafi posługiwać się poznanymi formami wypowiedzi (opowiadanie, opis wyglądu przedmiotu i postaci, sprawozdanie z wycieczki, dialog, list do najbliższych, życzenia, przepis/instrukcja, rozmowa telefoniczna). Samodzielnie sporządza plan odtwórczy. Stosuje akapity. Posiada umiejętność przekształcania dialogu w spójną wypowiedź kilkuzdaniową i odwrotnie. Nauka o języku Rozróżnia biegle poznane w klasie IV części mowy. Wskazuje różnicę między osobową a nieosobową formą czasownika. Poprawnie stosuje formy czasownika. Biegle odmienia rzeczowniki przez przypadki. Rozumie pojęcie nadrzędności i podrzędności w związkach wyrazowych. Rozpoznaje wyraz określany i określający. Wyróżnia w zdaniu podmiot i orzeczenie. Rozpoznaje zadanie pojedyncze i złożone. Odróżnia głoskę od litery, spółgłoskę od samogłoski. Zna zasady akcentowania w języku polskim i poprawnie akcentuje. III. Ocena dobra Kształcenie literackie i kulturalne: Uczeń czyta poprawnie, stosując zasady prawidłowego przestankowania. Zana i potrafi wymienić elementy świata przedstawionego, wyodrębnić je przy pomocy nauczyciela. Oceania postępowanie bohatera literackiego. Przedstawia treść utworu literackiego w formie ilustracji, scenki dramatycznej lub krótkiej inscenizacji. Wskazuje w baśniach kontrast dobra i zła, prawdy i kłamstwa. Rozumie morał wynikający z utworu baśniowego. Potrafi wskazać w wierszu epitet, porównanie, rymy, strofy. Formy wypowiedzi: Redaguje krótkie opowiadanie twórcze oparte na własnych doświadczeniach lub losach bohaterów, redaguje życzenia, przepis/instrukcję, opis przedmiotu. Wspólnie zredaguje i napisze krótką rozmowę związaną z codzienną sytuacją.

3 Zna formę listu prywatnego i podejmuje próby pisania listu. Nauka o języku: Poprawnie odmienia czasownik przez osoby, liczby, rodzaje,czasy, rzeczownik i przymiotnik przez przypadki i liczby. Poprawnie łączy czasownik z innymi częściami mowy. Rozróżnia głoskę, literę, samogłoskę, spółgłoskę. Poprawnie dzieli wyrazy na sylaby. Praktycznie rozróżnia cechy głosek: dźwięczność, nosowość, miękkość. IV. Ocena dostateczna Kształcenie literackie i kulturalne: Uczeń potrafi opowiadać poznany tekst (ustnie i pisemnie) przy pomocy dodatkowych pytań. Zna elementy świata przedstwionego. Odróżnia baśń od innych utworów. Odróżnia postacie zmyślone od rzeczywistych, fantastyczne od realistycznych. Wskazuje epitety, porównania, wersy, strofy, rymy. Formy wypowiedzi: Przy małej pomocy nauczyciela wypowiada się w szkolnych formach pisemnych (układa plan dekompozycyjny, opowiadanie odtwórcze, częściowo charakteryzuje bohatera literackiego, samodzielnie układa inne zakończenie utwru, zapisuje krótki dialog). Ustnie formułuje proste formy użytkowe: podziękowania, życzenia, zapytania, wykonuje projekt graficzny życzeń lub instrukcji. Nauka o języku: Tworzy bezokoliczniki od czasowników w osobowej i odwrotnie. Odróżnia przyimek od innych części mowy. Rozpoznaje rzeczownik w funkcji podmiotu i czasownik w roli orzeczenia. Odmienia rzeczownik przez przypadki. Odmienia czasownik przez osoby, liczby, czasy, rodzaje. Rozróżnia zdanie pojedyncze i złożone. Rozróżnia głoski i litery. Przy małej pomocy nauczyciela określa niektóre cechy głosek. Dzieli wyrazy na sylaby. V. Ocena dopuszczająca Kształcenie literackie i kulturalne: Uczeń zna lektury obowiązkowe we wskazanym przez nauczyciela fragmencie. Posiada opanowaną w stopniu dopuszczającym technikę czytania.

4 Przy pomocy nauczyciela (lub samodzielnie) przekazuje treści przeczytanego łatwego tekstu. Rozumie różnicę między światem przedstawionym utworu a światem rzeczywistym. Wyodrębnia główne postacie literackie. Łączy tytuły utworów z nazwiskami autorów. Poprawnie sporządza plan ramowy. Formy wypowiedzi: W formie ustnego opowiadania przekaże treść utworu lub jego fragmenty. W kilku zdaniach opowie o własnych doświadczeniach. Poprawnie przedstawia się. Przeprowadza rozmowę telefoniczną. Stosuje różne typy zdań. Krótko opisze wygląd osoby lub przedmiotu. Opanował umiejętność redagowania planu wydarzeń. Nauka o języku: Wyodrębnia związki wyrazów w zdaniu. Poprawnie dzieli zdanie na grupę podmiotu i grupy orzeczenia. Zna podstawowe części zdania: podmiot, orzeczenie, określenia. Przy pomocy nauczyciela rozróżnia części mowy: rzeczownik, czasownik, przymiotnik. Rozpoznaje samogłoski i spółgłoski. Zna alfabet. Zna podstawowe zasady ortograficzne. VI. Ocena niedostateczna Uczeń nie opanował wiadomości z fleksji, składni, słownictwa, ortografii, w zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi. Nie opanował techniki głośnego i cichego czytania. Wypowiedzi nie sa poprawne pod względem językowym i rzeczowym. W wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych. Nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnień o elementarnym stopniu trudności. Klasa V I. Ocena celująca Wiedza ucznia znacznie wykracza poza obowiązujący program nauczania. Twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania. Proponuje rozwiązania oryginalne i wykraczające poza materiał programowy. Jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne oraz cechują się dojrzałością myślenia.

5 Nie powiela cudzych poglądów, potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej, literackiej i kulturalnej rzeczywistości. Bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach szkolnych, międzyszkolnych. Podejmuje działalność literacką lub kulturalną w różnych formach (np. udział w akademiach, inscenizacje teatralne, współpraca ze szkolną gazetką,itd), prezentuje wysoki poziom merytoryczny oraz artystyczny. Posiada rozszerzone umiejętności z zakresu kształcenia językowego oraz nauki o języku przewidziane programem nauczania w klasie V. Wykazuje ponadprogramowe umiejętności w zakresie kształcenia literackiego i kulturalnego. II. Ocena bardzo dobra Uczeń opanował pełny zakres wiadomości określony programem nauczania dla kl. V. Kształcenie literackie i językowe: Wypowiedzi ustne i-pisemne ucznia są całkowicie poprawne pod względem stylistycznojęzykowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym. Doskonale potrafi posługiwać się poznanymi w klasie piątej formami wypowiedzi (sprawozdanie z wycieczki, spaceru, opis przedmiotu, wyglądu człowieka z elementami charakterystyki, list prywatny, zaproszenie). Podejmuje próby charakterystyki postaci (na wyrazistych przykładach), np. Stasia Tarkowskiego ("W pustyni i w puszczy"). Samodzielnie sporządza notatki z czytanych lektur. Bezbłędnie układa plan odtwórczy lektury, plan kompozycyjny własnej wypowiedzi. Bardzo dobra znajomość przeczytanego tekstu pozwala na swobodne jego analizowanie, ocenę postępowania i poglądów bohaterów; pisanie opowiadania twórczego z elementami opisu, z dialogiem. Zwraca uwagę na problematykę moralną zawartą w poznanych lekturach. Biegle posługuje się "Słownikiem ortograficznym" i "Słownikiem wyrazów bliskoznacznych". Potrafi porównać cechy gatunkowe bajki i baśni. Analizuje utwór liryczny. Fleksja i składnia Wskazuje różnicę między formą osobową i nieosobową czasownika, między czasownikiem dokonanym i niedokonanym. Określa znaczenie trybów czasownika, biegle odmienia czasownik w trybie rozkazującym i przypuszczającym. Zna zasady pisowni cząstki "by" z czasownikami. W odmianie rzeczownika przez przypadki wyróżnia temat oboczny, oboczności. Określa rolę przyimków w zdaniu. Wskazuje podobieństwa i różnice między przymiotnikiem i przysłówkiem. Podaje poprawne formy liczebników. Klasyfikuje rodzaje wypowiedzeń, podaje ich przykłady. Wyróżnia w zdaniu zespoły składniowe i nazywa je. Nazywa części zdania, wskazuje sposób ich wyrażenia.

6 Układa zdanie pojedyncze rozwinięte według podanego wykresu. Przeprowadza klasyfikację zdań złożonych. Fonetyka: Wskazuje różnicę między samogłoską i spółgłoską. Omawia zależność brzmienia głoski od ruchów i pozycji narządów mowy. Podaje zasady akcentowania wyrazów w języku polskim oraz zasady wymawiania wyrazów bezakcentowych. Poprawność ortograficzna: Zna i stosuje zasady ortograficzne poznane w kl IV i V. Pisownia ó, rz, ż, h, ch wymienne i niewymienne. Różne formy liczebników prostych i złożonych. Zakończenie bezokoliczników. Zwroty grzecznościowe, wielkie litery- nazwy geograficzne. Formy czasu przeszłego- zacząć i wziąć. Zakończenia un, unek, unka. Zakończenia czasowników uję, uje, ujesz. Rzeczowniki zakończone na arz, erz, aż, eż. III. Ocena dobra Uczeń opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawą programową oraz wybrane elementy przewidziane programem nauczania w klasie V. Kształcenie literackie i językowe: Czyta poprawnie, stosując zasady prawidłowej intonacji i akcentowania. Jego wypowiedzi ustne i pisemne mogą zawierać jedynie nieliczne błędy językowo - stylistyczne, logiczne i ortograficzne. Potrafi samodzielnie poprawić większość własnych błędów. Podejmuje próby wypowiadanie się w formach trudniejszych niż określone podstawą programową: opowiadanie twórcze, opis postaci z elementami charakterystyki). W wypowiedziach próbuje oceniać i wartościować problemy zjawiska dotyczące języka, literatury oraz kultury. Nazywa cechy gatunkowe mitu, legendy, bajki, noweli. Poprawnie sporządza plan ramowy i szczegółowy lektury. Fleksja i składnia: Określa formę gramatyczną czasowników. Stosuje w zdaniu czasownik w formie osobowej i nieosobowej. Tworzy czasownik dokonany od niedokonanego, wyróżnia cząstkę, za pomocą której tworzy ten czasownik. Poprawnie odmienia czasowniki typu: umiem, rozumiem, idę.

7 Omawia budowę form trybu rozkazującego i przypuszczającego. Wyjaśnia różnice w odmianie podanych rzeczowników, wyodrębnia temat i końcówkę. Uzasadnia pisownię rzeczownika, dowołując się do odmiany. W zdaniu wskazuje pisownię rzeczownika, odwołując się do odmiany. W zdaniu wskazuje przyimki i wyrażenia przyimkowe, nazywa ich rolę w zdaniu. Tworzy przysłówki od przymiotników, stosuje je w zdaniach i określa ich rolę. Określa formę gramatyczną przymiotnika z rzeczownikiem. Zastępuje słowem liczebniki podane cyfrą i odwrotnie. Stosuje w zdaniu liczebnik w odpowiednim przypadku. Przekształca zdanie na równoważnik zdania i odwrotnie. Podaje przykład współrzędnego i podrzędnego zespołu składniowego. Robi wykres zdania pojedynczego rozwiniętego (na łatwych przykładach). Przekształca zdanie pojedyncze na złożone i odwrotnie. Układa zdanie złożone współrzędnie i podrzędnie. Fonetyka: Określa cechy głoski. Rozpoznaje wyrazy bezakcentowe. Poprawnie akcentuje wyrazy na trzeciej i czwartej sylabie od końca. Poprawność ortograficzna: Zna i stosuje zasady ortograficzne poznane w kl IV i V. Pisownia o, rz, ż, h, ch wymienne i niewymienne. Wyrazy w których zachodzi zjawisko ubezdźwięcznienia i udźwięcznienia. J po spółgłoskach i samogłoskach. Różne formy liczebników prostych i złożonych. Zakończenie bezokoliczników. Zwroty grzecznościowe, wielkie litery- nazwy geograficzne. Sprawdza prace pisemne w celu znalezienia pomyłek. Formy czasu przeszłego- zacząć i wziąć. Przymiotniki złożone. IV. Ocena dostateczna Kształcenie literackie i językowe: W wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad poprawnościowych w zakresie budowy zdań,precyzyjnego stosowania poznanego słownictwa i ortografii. W miarę samodzielnie wypowiada się w szkolnych formach pisemnych (opowiadanie odtwórcze, z dialogiem, opis przedmiotu i postaci, sprawozdanie, list, zaproszenie). Opanował technikę poprawnego czytania i doskonali je pod względem dykcji, intonacji, akcentowania. Ma świadomość mechanizmów popełnianych błędów i potrafi je poprawiać przy pomocy nauczyciela. Umie wymienić elementy świata przedstawionego (miejsce i czas akcji, bohaterów, wydarzenia).

8 Odróżnia zdarzenia, postacie fantastyczne od realistycznych. W utworze lirycznym wskazuje epitety porównania, przenośnie. Fleksja i składnia: Tworzy bezokoliczniki od czasowników w formie bezosobowej i odwrotnie. Rozróżnia czasowniki dokonane i niedokonane. Odmienia czasownik we wszystkich trybach (prostsze przykłady). Nazywa przypadki i pytania, na które odpowiadają. Odmienia przez przypadki rzeczownik o prostej odmianie. Rozpoznaje rzeczownik w roli podmiotu i określenia rzeczownika. Odróżnia przyimek od innych części mowy. Rozpoznaje czasownik w roli orzeczenia i określenia czasownika. Odmienia przymiotnik przez przypadki. Łączy przymiotnik z rzeczownikiem, odmienia je, określa przypadek, liczbę i rodzaj. Rozpoznaje w zdaniu liczebnik. Rozróżnia zdanie i równoważnik zdania, podaje przykłady typów zdań. Łączy w zespoły składniowe wyrazy tworzące zdanie. Wpisuje zdanie w podany wykres. Podane zdania dzieli na pojedyncze i złożone. Z podanych zdań pojedynczych tworzy zdanie złożone Fonetyka: Dzieli wyraz na głoski. Odróżnia samogłoski od spółgłosek. Rozróżnia rodzaje głosek. Dzieli wyraz na sylaby. Poprawnie akcentuje wyrazy na drugiej sylabie od końca. Poprawność ortograficzna: Zna i stosuje zasady ortograficzne poznane w kl IV i V. Pisownia o, rz, ż, h, ch wymienne i niewymienne. Wyrazy w których zachodzi zjawisko ubezdźwięcznienia i udźwięcznienia. J po spółgłoskach i samogłoskach. Zakończenie bezokoliczników. Formy czasu przeszłego- zacząć i wziąć. V. Ocena dopuszczająca otrzymuje ją uczeń, którego wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności. Jego technika cichego i głośnego czytania pozwala na zrozumienie tekstu. Względna poprawność językowa i rzeczowa wypowiedzi ustnych świadczy o zrozumieniu przez niego analizowanego zagadnienia.

9 Błędy językowo-stylistyczne, logiczne i ortograficzne popełniane w wypowiedziach pisemnych nie przekreślają wartości pracy i wysiłku, jaki włożył w ich napisanie. Stopień opanowanych przez niego wiadomości pozwala na wykonanie zadań typowych, o niewielkim zakresie trudności,samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela. Rozróżnia części mowy. Wskazuje podmiot, orzeczenie i określenia. Odmienia rzeczownik i przymiotnik przez przypadki. Odmienia czasownik przez osoby, liczby, czasy, tryby. Odróżnia zdanie od równoważnika zdania, zdanie pojedyncze od złożonego. Wyróżnia głoski, litery i sylaby w podanym wyrazie. Poprawnie pisze wyrazy poznane na lekcjach ortografii (65-50%) oraz zna podstawowe zasady pisowni ó, rz, ż, h, ch, j po spółgłoskach. VI. Ocena niedostateczna Uczeń nie opanował podstawowych wiadomości z fleksji, składni, słownictwa, ortografii w zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi oraz elementarnych wiadomości z zakresu budowy i analizy utworu literackiego,przewidzianych podstawą programową w klasie piątej. Nie opanował techniki głośnego i cichego czytania nawet w stopniu miernym. Jego wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym. W wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych. Nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności. Klasa VI I. Ocena celująca Uczeń twórczo oraz samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania. Proponuje rozwiązania oryginalne, wykraczające poza materiał programowy. Jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne, cechują się dojrzałością myślenia. Nie powiela cudzych poglądów, potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej, literackiej i kulturalnej rzeczywistości. Bierze udział w konkursach literackich, ortograficznych, osiąga w nich sukcesy. Podejmuje działalność literacką lub kulturalną w różnych formach szkolnych, prezentuje wysoki poziom merytoryczny oraz artystyczny. II. Ocena bardzo dobra Uczeń opanował pełny zakres wiadomości określony programem nauczania dla kl. VI. Kształcenie literackie i językowe: Wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem stylistycznojęzykowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym. Potrafi samodzielnie wnioskować, myśleć logicznie. Biegle posługuje się słownikami i encyklopedią.

10 Samodzielnie sporządza notatki z lekcji, selekcjonuje materiał rzeczowy. Bezbłędnie pisze charakterystykę postaci, podejmuje próbę redagowania charakterystyki porównawczej i autocharakterystyki; określa motywację czynów bohaterów, ocenia ich postępowanie. Opowiadania twórcze wzbogaca dialogami, elementami opisów, charakterystyki. Ten sam tekst potrafi przedstawić w formie streszczenia, opisu, opowiadania. W sposób świadczący o gruntownej znajomości utworu redaguje list do postaci literackiej. Bezbłędnie pisze sprawozdanie ze spaceru, wycieczki, a w pracy poświęconej oglądanemu filmowi lub spektaklowi teatralnemu podejmuje próby recenzji. Rozumie i poprawnie posługuje się terminami w zakresie wiedzy o epice, wierszu, nowych gatunkach literackich (ballada, rodzaje powieści, dramat). Dokonuje samodzielnie analizy i interpretacji wiersza, wyodrębnić tropy stylistyczne, odróżnia obrazowanie realistyczne od fantastycznego. Pisze prace bezbłędne pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym. Fleksja i składnia: Potrafi wyjaśnić od czego zależą formy odmiany rzeczownika. Wymienia rodzaje zaimków, omawia ich odmianę, funkcje, w zdaniu, uzasadnia zastosowanie skróconych form zaimków rzeczownych. Biegle stopniuje przymiotniki, nazywa rodzaj stopniowania, pisze poprawnie "nie" z przymiotnikami w stopniu wyższym i najwyższym. Rozpoznaje różne typy liczebników, określa jego formy gramatyczne i funkcję w zdaniu, potrafi uzasadnić użycie danego typu liczebnika; odmienia trudniejsze liczebniki złożone. Stosuje w zdaniu rzeczownik w różnych funkcjach składniowych (podmiotu, dopełnienia, przydawki). Rozpoznaje zdanie z orzeczeniem imiennym, omawia jego budowę. Omawia, podając przykłady, różne sposoby wyrażania orzeczenia oraz podmiotu, przydawki i dopełnienia. Wyróżnia w zdaniu związki zgody rządu, przynależności; wskazuje zasady ich tworzenia. Przeprowadza klasyfikację zdań złożonych współrzędnie i podrzędnie, rysuje ich wykresy. Słowotwórstwo: Przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazów pochodzących od wyrażeń przyimkowych i od czasowników. Wskazuje przyrostek lub przedrostek jako formant w jednym wyrazie i jako składnik podstawy słowotwórczej w innym. Podaje przykłady wyrażeń z obocznymi tematami słowotwórczymi. Daje przykłady wyrazów utworzonych za pomocą różnych formantów. Poprawność ortograficzna: Wyrazy z ą,ę, on,om,en,em. Nie z różnymi częściami mowy. Poprawnie pisze wyrazy obcego pochodzenia.

11 Poprawnie pisze przymiotniki złożone. III. Ocena dobra Uczeń opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawą programową oraz wybrane elementy przewidziane programem nauczania w klasie VI. Kształcenie literackie i językowe: Czyta poprawnie, stosując zasady prawidłowej intonacji i akcentowania - jego wypowiedzi ustne i pisemne mogą zawierać jedynie nieliczne błędy językowe. Podejmuje próby wypowiadania się w formach trudniejszych niż określone podstawą programową: opowiadanie twórcze z dialogiem, elementami opisu; list literacki, charakterystyka z pogłębioną oceną postaci, sprawozdanie ze spektaklu teatralnego, filmu. Dobra znajomość tekstu pozwala mu na odtwórcze opowiadanie losów bohaterów, omówienie elementów świata przedstawionego. Poprawnie pisze plan ramowy i szczegółowy. Wskazuje poznane środki stylistyczne w wierszu. Potrafi samodzielnie poprawić większość własnych błędów. Fleksja i składnia: Wymienia rodzaje zaimków. Wyróżnia przysłówki wśród innych części mowy, wskazuje sposób ich utworzenia. Poprawnie stopniuje przymiotniki, wie czemu służy stopniowanie. Podaje przykłady różnych typów liczebników, odmienia liczebnik złożony i nieokreślony. Na konkretnych przykładach omawia sposób wyrażenia orzeczenia i podmiotu. Wyróżnia w zdaniu związki wyrazów i nazywa je. Tworzy poprawny związek zgody, rządu i przynależności. Układa przykłady czterech rodzajów zdań złożonych współrzędnie. Słowotwórstwo: Od podanego wyrazu podstawowego tworzy kilka wyrazów pochodnych będących różnymi częściami mowy. Rozpoznaje wyraz pochodny, który może być podstawowym dla innego wyrazu. Tworzy wyrazy pochodne od wyrażenia przyimkowego i od czasownika. Wyjaśnia pisownię podanego wyrazu, odwołując się do wiadomości ze słowotwórstwa. Poprawność ortograficzna: Wyrazy z ą,ę, on,om,en,em. Nie z różnymi częściami mowy. Poprawnie pisze wyrazy obcego pochodzenia. Poprawnie pisze przymiotniki złożone.

12 IV. Ocena dostateczna Kształcenie literackie i językowe: W wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad poprawnościowych w zakresie budowy zdań,stosowania poznanego słownictwa i ortografii. W miarę samodzielnie posługuje się następującymi formami wypowiedzi: opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, streszczenie, opis, sprawozdanie, charakterystyka postaci, list, zaproszenie, telegram. Jego technika głośnego i cichego czytania pozwala na zrozumienie tekstu. Zna przewidziane programem gatunki literackie. Umie wyróżnić podstawowe elementy świata przedstawionego. Odróżnia podmiot liryczny od bohatera utworu. Poprawia popełnione błędy językowe przy pomocy nauczyciela, gromadzi słownictwo na zadany temat. Fleksja i składnia: Wyróżnia w tekście czasowniki w formie osobowej i nieosobowej; określa formę fleksyjną czasowników. Określa funkcję czasowników w zdaniu. Odmienia podane rzeczowniki przez przypadki, oddziela temat od końcówki, wskazuje tematy oboczne. Rozpoznaje w zdaniu zaimki, przysłówki, przymiotniki i liczebniki; potrafi rozpoznać ich związek z wyrazem określanym. Stopniuje przymiotniki. Rozróżnia przyimki proste i złożone, wyrażenia przyimkowe. Porównując orzeczenie czasownikowe z imiennym wskazuje na różnice między zdaniem i równoważnikiem zdania. Na łatwiejszych przykładach omawia sposób wyrażenia podmiotów. Rozpoznaje zdanie bezpodmiotowe. Nazywa w zdaniu części zdania (na prostszych przykładach). Układa zdania złożone z podanych zdań pojedynczych. Wśród zdań złożonych rozróżnia złożone podrzędnie i współrzędnie. Poprawnie pisze nie z różnymi częściami mowy, przedrostki: roz, bez, wz, weź, ws, wes, zakończenia wyrazów ski, cki, dzki, stwo, ctwo, dztwo, śba, źba. Poprawnie pisze wyrazy z en, em, on, om. V. Ocena dopuszczająca Technika czytania przez ucznia pozwala na zrozumienie tekstu. Względna poprawność językowa i rzeczowa wypowiedzi ustnych świadczy o zrozumieniu przez niego analizowanego zagadnienia. W wypowiedziach pisemnych popełniane błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne nie przekraczają wartości prac i wysiłku,jaki włożył w ich napisanie. Stopień opanowania przez niego wiadomości pozwala na wykonanie zadań typowych, o niewielkim zakresie trudności samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela.

13 Przy pomocy nauczyciela rozpoznaje części mowy i określa ich funkcję w zdaniu (na prostych przykładach). Odróżnia zdania pojedyncze od złożonych i próbuje określać ich rodzaj. Łączy wyrazy w zespoły składniowe. Zestawia pary wyrazów podstawowych i pochodnych. Przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazu o przejrzystej budowie wskazuje podstawę słowotwórczą i formant. Nazywa typy formantów. Tworzy wyrazy pochodne za pomocą podanych formantów. Poprawnie pisze nie z różnymi częściami mowy, przedrostki: roz, bez, wz, weź, ws, wes, zakończenia wyrazów ski, cki, dzki, stwo, ctwo, dztwo, śba, źba. Poprawnie pisze wyrazy z en, em, on, om. VI. Ocena niedostateczna Uczeń nie opanował podstawowych wiadomości w zakresie fleksji i składni, słownictwa, frazeologii i redagowania wypowiedzi oraz elementarnych wiadomości z zakresu budowy i analizy utworu literackiego, przewidzianych podstawą programową. Nie opanował techniki głośnego i cichego czytania w stopniu zadowalającym. Jego wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym. W wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych, językowych, stylistycznych, logicznych. Nawet z pomocą nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności.