POWIATOWY URZĄD PRACY W CHEŁMIE. MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYśKOWYCH W MIEŚCIE CHEŁM I W POWIECIE CHEŁMSKIM W 2008 ROKU

Transkrypt

1 POWIATOWY URZĄD PRACY W CHEŁMIE MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYśKOWYCH W MIEŚCIE CHEŁM I W POWIECIE CHEŁMSKIM W 2008 ROKU Chełm, marzec 2009 rok

2 SPIS TREŚCI Strona I. Wstęp. 3 II. Analiza bezrobocia według zawodów /grup zawodów/ Poziom bezrobocia 5 2. Struktura osób bezrobotnych według duŝych grup zawodowych w mieście Chełm i w powiecie chełmskim Bezrobotne kobiety Długotrwale bezrobotni Stan i struktura bezrobocia według Polskiej Klasyfikacji Działalności w 2008 roku...12 III. Analiza ofert pracy według zawodów w mieście Chełm i w powiecie chełmskim w 2008 roku.. 14 IV. Analiza zawodów deficytowych i nadwyŝkowych Zawody deficytowe Zawody nadwyŝkowe Zawody zrównowaŝone. 21 Wnioski. 22 2

3 I. WSTĘP Zgodnie z ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy /tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późniejszymi zmianami/ do zadań samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy naleŝy prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝkowych. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyŝkowych to jedna z podstawowych metod obserwacji i analizy rynku pracy. Podstawowym celem opracowania kolejnego raportu jest zdiagnozowanie zmian zachodzących na lokalnym rynku pracy w aspekcie popytu na pracę i podaŝy zasobów pracy oraz formułowania ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemu kształcenia zawodowego i szkolenia bezrobotnych. Zakres tematyczny monitoringu dotyczy 10 wielkich grup zawodowych, 30 duŝych grup, 116 grup średnich, 392 grupy elementarne oraz 1770 zawodów i specjalności określonych w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 roku w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania /Dz.U. Nr 265, poz. 2644/, które zostało zmienione Rozporządzeniem z r. /Dz.U. Nr 106, poz. 728/. Ponadto przy monitoringu uwzględniono poziom i strukturę bezrobotnych oraz zgłaszanych ofert pracy według Polskiej Klasyfikacji Działalności /PKD/, która obowiązuje na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 roku w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności /Dz.U. Nr 251, poz. 1885/. Analizę zawodów deficytowych i nadwyŝkowych przeprowadzono w oparciu o wskaźniki zawarte w zaleceniach metodycznych do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝkowych, opracowane przez Departament Rynku Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Podstawą do określenia, czy zawód jest deficytowy, w równowadze, bądź nadwyŝkowy jest analiza napływu ofert pracy oraz napływu bezrobotnych w analizowanym okresie. 3

4 JeŜeli stosunek średniomiesięcznego napływu ofert pracy do średniomiesięcznego napływu osób do bezrobocia w danym zawodzie i czasookresie jest większy od 1,1 (W>1,1), wówczas mamy do czynienia z zawodami deficytowymi do Powiatowego Urzędu Pracy wpływa więcej ofert pracy w danym zawodzie niŝ rejestruje się osób bezrobotnych. Zawodami nadwyŝkowymi są te, w których do PUP w analizowanym okresie wpływa mniejsza ilość ofert pracy w stosunku do liczby rejestrujących się bezrobotnych. JeŜeli stosunek średniomiesięcznego napływu ofert pracy do średniomiesięcznego napływu osób do bezrobocia jest mniejszy od 0,9 (W<0,9), wówczas mówimy o zawodach nadwyŝkowych. Zawodami w równowadze są te, w których do PUP w analizowanym okresie wpływa podobna ilość ofert w stosunku do liczby rejestrujących się bezrobotnych. JeŜeli stosunek średniomiesięcznego napływu ofert pracy do średniomiesięcznego napływu osób do bezrobocia w danym zawodzie zawiera się w przedziale od 0,9 do 1,1 wówczas mamy do czynienia z zawodami w równowadze. Podstawowymi źródłami informacji do sporządzania monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝkowych za 2008 rok zarówno w mieście Chełm, jak i w powiecie chełmskim są: Załącznik nr 3 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności za 2008 rok. Załącznik nr 2 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy za 2008 rok. Aplikacja informatyczna przygotowana przez firmę SIGNITY S.A., opracowana według zaleceń metodycznych do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝkowych Departamentu Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. 4

5 II.ANALIZA BEZROBOCIA WEDŁUG ZAWODÓW /GRUP ZAWODÓW/ 1. Poziom bezrobocia Powiatowy Urząd Pracy w Chełmie swoim zasięgiem działania obejmuje powiat chełmski oraz miasto Chełm na prawach powiatu. Liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Chełmie w dniu roku wyniosła 8713 /w mieście Chełm 3608; w powiecie chełmskim 5105/. W porównaniu do roku 2007 liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 2756 osób tj. 24,0 % / w mieście Chełm - o 893 osoby tj.19,8%, w powiecie chełmskim - o 1863 osoby tj. 26,7 %/. Stopa bezrobocia udział osób bezrobotnych w liczbie ludności aktywnej zawodowo. Tabela 1. Stopa bezrobocia w 2008 i 2007 roku Wyszczególnienie r r. Spadek /punkty procentowe/ Polska 11,4 % 9,5 % -1,9 Woj. Lubelskie 13,0 % 11,3 % -1,7 Miasto Chełm 18,2 % 14,3 % -3,9 Powiat chełmski 20,9 % 16,3 % -4,6 W porównaniu do roku 2007 stopa bezrobocia zmniejszyła się w mieście Chełm o 3,9 punkta procentowego, a w powiecie chełmskim o 4,6 punkta. Stopa bezrobocia 25,0% 20,9% 20,0% 18,2% 16,3% 15,0% 11,4% 13,0% 11,3% 14,3% 10,0% 9,5% 5,0% 0,0% Polska Woj. lubels kie Miasto Chełm Powiat chełm s ki r r. 5

6 Płynność bezrobocia Płynność bezrobocia oznacza napływ do bezrobocia /nowo zarejestrowani/ i odpływ z bezrobocia /wyrejestrowani/. Liczba nowych rejestracji w 2008 roku w mieście Chełm była wyŝsza o 4,0 % w porównaniu do 2007, a w powiecie chełmskim o 0,8%. Podstawowym składnikiem napływu bezrobocia są ponowne rejestracje, które stanowią około 80,0 % ogółu nowo zarejestrowanych. Tabela 2. Napływ bezrobotnych Ogółem Miasto Chełm Powiat chełmski Nowo zarejestrowani 2007r. 2008r. 2007r. 2008r. 2007r. 2008r. po raz pierwszy po raz kolejny Ogółem: W 2008 roku największy napływ bezrobotnych odnotowano wśród osób bez zawodu. W analizowanym okresie zarejestrowano ogółem 3198 osób nie posiadających zawodu /z miasta Chełm 1308; z powiatu 1890/. Osoby bez zawodu stanowiły 28,0 % ogółu zarejestrowanych w tym okresie. Tabela 3. Ranking zawodów o największym napływie bezrobotnych z miasta Chełm w 2008 roku Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Liczba bezrobotnych Bez zawodu Sprzedawca Technik mechanik Specjalista do spraw marketingu i handlu Asystent ekonomiczny Obuwnik przemysłowy Technik budownictwa Pedagog Murarz Matematyk Ślusarz Politolog Technik elektryk Krawiec Kucharz 52 6

7 Tabela 4. Ranking zawodów o największym napływie bezrobotnych z powiatu chełmskiego w 2008 roku Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Liczba bezrobotnych Bez zawodu Sprzedawca Technik mechanik Murarz Ślusarz Asystent ekonomiczny Obuwnik przemysłowy Kucharz Technik budownictwa Specjalista do spraw marketingu i handlu Technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego Krawiec Technik rolnik Technik elektryk 56 Odpływ bezrobotnych Od stycznia do grudnia 2008 roku z ewidencji wyłączono osób bezrobotnych tj. o 2,7 % więcej niŝ w roku 2007 / w powiecie chełmskim o 9,8 % więcej/. Tylko w mieście Chełm liczba wyłączeń jest mniejsza o 5,3 %. Najwięcej osób wyłączono z powodu podjęcia pracy oraz z tytułu niepotwierdzenia gotowości do pracy. Odpływ bezrobotnych w 2008 roku przedstawia tabela 2. Tabela 5. Wyłączeni z ewidencji urzędu pracy Ogółem Miasto Chełm Powiat Wyszczególnienie chełmski 2007r. 2008r. 2007r. 2008r. 2007r. 2008r. Wyłączeni ogółem: w tym z powodu: podjęcia pracy niepotwierdzenia gotowości do podjęcia pracy dobrowolnej rezygnacji ze statusu bezrobotnego rozpoczęcia szkolenia rozpoczęcia staŝu rozpoczęcia przygotowania zawodowego rozpoczęcia prac społecznie uŝytecznych inne /np.: nauka, wojsko/

8 2. Struktura bezrobocia według duŝych grup zawodowych w mieście Chełm i w powiecie chełmskim w 2008 roku Tabela 6. Struktura osób bezrobotnych według grup zawodowych Miasto Chełm Powiat chełmski Kod Nazwa grupy zawodów Wzrost, Wzrost, /kod 2 cyfrowy/ spadek spadek - % % 01 Siły zbrojne Kierownicy duŝych i średnich organizacji , ,6 13 Kierownicy małych przedsiębiorstw , ,0 21 Specjaliści nauk fizycznych matematycznych i technicznych , ,1 22 Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia , ,6 23 Specjaliści szkolnictwa , ,7 24 Pozostali specjaliści , ,1 31 Średni personel techniczny , ,7 32 Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia , ,8 33 Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy , ,7 34 Pracownicy pozostałych specjalności , ,6 41 Pracownicy obsługi biurowej , ,7 42 Pracownicy obrotu pienięŝnego i obsługi klientów , ,0 51 Pracownicy usług osobistych i ochrony , ,1 52 Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy , ,8 61 Rolnicy (zawód szkolny: rolnikobejmuje grupę duŝą 61) , ,4 62 Ogrodnicy , ,0 63 Leśnicy i rybacy , ,1 64 Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby Górnicy i robotnicy budowlani , ,8 72 Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń , ,5 73 Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni , ,3 74 Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy , ,0 81 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych , ,6 82 Operatorzy i monterzy maszyn , ,5 83 Kierowcy i operatorzy pojazdów , ,4 91 Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach , ,4 92 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni Robotnicy pomocniczy w górnictwie przemyśle, budownictwie i transporcie , ,7 Bez zawodu , ,4 Ogółem: , ,7 8

9 Analizując dane przedstawiające strukturę zawodową osób bezrobotnych według duŝych grup zawodowych /kod 2 cyfrowy/ naleŝy stwierdzić,ŝe najliczniejsze zawodowe to: Miasto Chełm 1/ średni personel techniczny 342 osoby Wśród tej grupy najwięcej odnotowano: techników mechaników 107 techników budownictwa 86 techników elektryków 30 2/ pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 324 W grupie tej dominowali: obuwnicy przemysłowi 169 krawcy / pozostali specjaliści 327 osób W grupie tej najwięcej zarejestrowanych było: specjalistów do spraw marketingu i handlu - 64 pedagogów - 51 ekonomistów - 29 politologów / pracownicy pozostałych specjalności 250 osób Wśród tej grupy dominowali: asystenci ekonomiczni 128 pracownicy administracyjni 35 5/ robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 223 osoby Do zawodów najliczniej reprezentowanych w tej grupie naleŝą: ślusarze 65 mechanicy pojazdów samochodowych 45 mechanicy monterzy maszyn i urządzeń 36 6/ modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 232 osoby sprzedawcy grupy Powiat chełmski 1/ pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 519 osób W grupie tej dominowali: obuwnicy przemysłowi 190 krawcy 121 szwaczki - 71 piekarze / średni personel techniczny osoby W grupie tej najwięcej zarejestrowanych było: techników mechaników 101 techników budownictwa 67 9

10 3/ robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 386 osób Zawody najliczniej reprezentowane w tej grupie to: ślusarze mechanicy pojazdów samochodowych 59 tokarze 44 4/ modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 262 sprzedawcy / średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 276 osób technicy rolnicy 88 technicy Ŝywienia i gospodarstwa domowego - 73 technicy technologii Ŝywności / górnicy i robotnicy budowlani 240 osób Wśród tej grupy dominowali: murarze - 74 malarze budowlani 35 monterzy instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 23 Natomiast najmniej osób bezrobotnych odnotowano w następujących grupach zawodowych: rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby powiat chełmski 2 osoby nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy powiat chełmski 1 osoba miasto Chełm 4 osoby leśnicy i rybacy miasto Chełm 1 osoba kierownicy małych przedsiębiorstw powiat chełmski 4 osoby miasto Chełm 13 osób robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni powiat chełmski - 3 osoby 10

11 3. Bezrobotne kobiety Na koniec grudnia 2008 roku w ewidencji PUP w Chełmie pozostawało 5239 kobiet /z miasta Chełm 2217; z powiatu /. W porównaniu do stanu sprzed roku liczba kobiet zmniejszyła się o 1336 tj. 20,3 %. NajwyŜsze pozycje na liście rankingowej zajęły bezrobotne kobiety w zawodach: Sprzedawca /m. Chełm 206; powiat chełmski 245/ Obuwnik przemysłowy /m. Chełm 150; powiat 179/ Asystent ekonomiczny /m. Chełm - 119; powiat 107/ Krawiec /m. Chełm - 71; powiat 121/ Kucharz /m. Chełm - 25; powiat 77/ Technik rolnik /m. Chełm - 35; powiat - 71/ Technik Ŝywienia i gospodarstwa domowego - 92 /m. Chełm - 27; powiat 65/ Pedagog - 71 /m. Chełm 45; powiat - 26 Pracownik biurowy - 68 /m. Chełm - 48; powiat 20/ Specjalista do spraw marketingu i handlu - 65 /m. Chełm - 41; powiat 24/ 4. Długotrwale bezrobotni W dniu 31 grudnia 2008 roku w ewidencji PUP w Chełmie zarejestrowane były 5423 osoby długotrwale bezrobotne /z miasta Chełm 2092; z powiatu chełmskiego 3331/. Stanowili oni 62,2 % ogółu bezrobotnych /w mieście Chełm 57,9 %; w powiecie chełmskim - 65,2 %/. Do grup zawodów o wysokim wskaźniku długotrwałego bezrobocia /według kodu 2 cyfrowego / naleŝą: W mieście Chełm: leśnicy i rybacy kierownicy duŝych i średnich organizacji nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni, pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach, operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych, robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie, 11

12 W powiecie chełmskim: nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy, robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni, pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach, leśnicy i rybacy, robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni, pracownicy obsługi biurowej, operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych modelki, sprzedawcy i demonstratorzy, 5. Stan i struktura bezrobocia według Polskiej Klasyfikacji Działalności w 2008 roku W 2008 roku w PUP w Chełmie zarejestrowało się ogółem osoby bezrobotne /z miasta Chełm osób; z powiatu 6164/. W badanym okresie najwięcej bezrobotnych zarejestrowano w sekcjach: 1/ Przetwórstwo przemysłowe miasto Chełm osoby; powiat osoby 2/ Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów uŝytku osobistego i domowego miasto Chełm osoby; powiat osób 3/ Budownictwo miasto Chełm osób; powiat 480 osób 4/ Administracja publiczna i obrona narodowa... powiat chełmski 570 osób; miasto Chełm 190 osób 5/ Edukacja powiat chełmski 345 osób; miasto Chełm osoby Natomiast najmniej bezrobotnych zarejestrowało się z sekcji: 1/ Górnictwo miasto Chełm - 2 osoby; powiat 0 osób 2/ Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników miasto Chełm 8 osób; powiat 13 osób 3/ Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę miasto Chełm 31 osób; powiat 30 osób 12

13 Tabela 7. Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy w mieście Chełm i w powiecie chełmskim w 2008 roku Sekcje PKD Zarejestrowani bezrobotni na koniec 2008 roku Nowo zarejestrowani w 2008 roku M. Chełm Powiat M. Chełm Powiat Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo Rybactwo Górnictwo Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny Hotele i restauracje Transport, gospodarka magazynowa i łączność Pośrednictwo finansowe Obsługa nieruchomości Administracja publiczna i obrona narodowa Edukacja Ochrona zdrowia i pomoc społeczna Działalność usługowa komunalna społeczna i indywidualna pozostała Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników Organizacje i zespoły eksterytorialne Działalność niezidentyfikowana Razem: Dotychczas niepracujący Ogółem:

14 III. ANALIZA OFERT PRACY WEDŁUG ZAWODÓW W MIEŚCIE I W POWIECIE CHEŁMSKIM W 2008 ROKU CHEŁM W 2008 roku do PUP w Chełmie wpłynęło 5844 oferty pracy / z miasta Chełm 4187; z powiatu chełmskiego 1657/. W porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego odnotowano spadek ogólnej liczby ofert pracy o 2,2 % /w powiecie chełmskim o 9,0 %/. Tylko w mieście Chełm liczba ofert pracy nieznacznie wzrosła o 0,7 %. Tabela 8. Zestawienie ofert pracy Wyszczególnienie Zbiorczo Miasto Chełm Powiat chełmski 2007r. 2008r 2007r. 2008r. 2007r. 2008r. 1. Oferty pracy niesubsydiowanej Oferty pracy subsydiowanej /finansowane ze środków Funduszu Pracy i EFS/ O g ó ł e m W 2008 roku najwięcej ofert pracy wpłynęło w zawodach: robotnik gospodarczy* ofert /powiat ; miasto Chełm 53/ sprzedawca ofert /m. Chełm ; powiat 66/ pracownik biurowy* /m. Chełm 293 ; powiat 181 / robotnik budowlany /m. Chełm ; powiat 81/ murarz /m. Chełm 229 ; powiat 99/ specjalista administracji publicznej 245 /m. Chełm 226; powiat 19/ /oferty konkursowe/ kierowca samochodu cięŝarowego 82 /m. Chełm 69 ; powiat 13/ pracownik administracyjny* /m. Chełm 115; powiat 56/ tynkarz - 70 /m. Chełm 55 ; powiat 15 / robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 104 /m. Chełm 104/ pomoc kuchenna /m. Chełm 61 ; powiat - 40/ kucharz - 91 /m. Chełm - 76 ; powiat 15 / NaleŜy jednak podkreślić, Ŝe oferty pracy dla pracowników administracyjnych, pracowników biurowych, robotników gospodarczych są w większości refundowane ze środków Funduszu Pracy i EFS /staŝe, przygotowanie zawodowe, prace interwencyjne/. 14

15 Oferty pracy według Polskiej Klasyfikacji Działalności w 2008 roku W 2008 roku pracodawcy reprezentujący poszczególne sekcje PKD zgłosili do Powiatowego Urzędu Pracy w Chełmie 5844 oferty pracy /z miasta Chełm ; z powiatu 1657/. Najwięcej ofert pracy wpłynęło z następujących sekcji gospodarczych : 1/ Handel hurtowy i detaliczny, 2/ Administracja publiczna obrona narodowa, 3/ Budownictwo 4/ Przetwórstwo przemysłowe, 5/ Edukacja, 6/ Ochrona zdrowia i pomoc społeczna, 7/ Edukacja. Natomiast najmniej ofert pracy wystąpiło w sekcjach, które generują niewielką liczbę bezrobotnych tj.: 1/ Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną gaz i wodę, 2/ Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 3/ Pośrednictwo finansowe / dotyczy tylko powiatu chełmskiego/, 4/ Hotele i restauracje /dotyczy powiatu chełmskiego/. Analizując zgłoszone oferty pracy w 2008 roku według sekcji PKD w porównaniu do 2007 roku naleŝy stwierdzić, Ŝe największy wzrost odnotowano w następujących działach gospodarki: Miasto Chełm 1/ Administracja publiczna i obrona narodowa o 35,2 %, 2/ Działalność usługowa, komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała o 17,6 %, 3/ Edukacja o 15,0 %, 4/ Hotele i restauracje o 13,7 %, Powiat chełmski 1/ Transport, gospodarka magazynowa i łączność o 36,4 % 2/ Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej o 28,6 %, 3/ Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczna o 10,6 %. 15

16 Tabela 9. Zestawienie zgłoszonych ofert pracy według sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności w mieście Chełm i w powiecie chełmskim w 2008 roku Liczba zgłoszonych ofert pracy SEKCJE PKD Miasto Chełm Powiat chełmski Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo Rybactwo Górnictwo Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów uŝytku osobistego i domowego Hotele i restauracje Transport, gospodarka magazynowa i łączność Pośrednictwo finansowe Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenia zdrowotne Edukacja Ochrona zdrowia i pomoc społeczna Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała Gospodarstwa domowe zatrudniające Pracowników Organizacje i zespoły eksterytorialne Razem:

17 IV. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYśKOWYCH Zawód deficytowy zawód na który występuje na rynku pracy wyŝsze zapotrzebowanie, niŝ liczba osób poszukujących pracy w danym zawodzie. Zawód nadwyŝkowy zawód na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie, niŝ liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Wskaźnik intensywności nadwyŝki /deficytu/ zawodów liczony jest jako iloraz średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie i średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie. Zawody, dla których Wskaźnik intensywności nadwyŝki /deficytu/ zawodów : jest mniejszy od 0,9 to zawody nadwyŝkowe zawiera się w przedziale od 0,9 do 1,1 to zawody zrównowaŝone /wykazujące równowagę na rynku pracy/ jest większy od 1,1 to zawody deficytowe 1. Zawody deficytowe tabela 11. Zawody deficytowe w mieście Chełm przedstawia tabela 10, a w powiecie chełmskim Tabela 10. Wybrane zawody deficytowe w mieście Chełm w 2008 roku Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Wskaźnik intensywności deficytu Administrator sieci informatycznej 1, Specjalista zastosowań informatyki 1, InŜynier budownictwa 1, Nauczyciel przedszkola 47, Specjalista do spraw projektów/programów unijnych 1, Wychowawca w jednostkach ponitencjarnych 6, Specjalista administracji publicznej 5, Grafik komputerowy 1, Handlowiec /zawód szkolny: technik handlowiec/ 2, Przedstawiciel handlowy 8, Pracownik administracyjny* 2, Księgowy /samodzielny/ 3, Pracownik biurowy* 6, Kucharz 1, Bufetowy barman 3,

18 Sprzedawca 1, Murarz 2, Cieśla 4, Brukarz 3, Glazurnik 11, Posadzkarz 3, Tynkarz 18, Monter konstrukcji stalowych 3, Mechanik pojazdów samochodowych 3, Mechanik maszyn i urządzeń do obróbki metali 2, Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 8, Stolarz meblowy 4, Operator koparek i zwałowarek 29, Pomoc kuchenna* 7, Robotnik gospodarczy* 2, Robotnik placowy 7, Robotnik budowlany 9, Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 26,0000 Tabela 11. Wybrane zawody deficytowe w powiecie chełmskim w 2008 r. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Wskaźnik intensywności deficytu Nauczyciel techniki 7, Nauczyciel przedszkola 1, Specjalista bankowości 3, Specjalista do spraw projektów/programów unijnych 1, Agent celny 2, Księgowy samodzielny 2, Pracownik biurowy* 7, Zbrojarz 2, Glazurnik 3, Tynkarz 3, Lakiernik samochodowy 1, Operator koparek i zwałowarek 4, Kierowca operator wózków jezdniowych 2, Pomoc kuchenna* 3, Robotnik gospodarczy* 6, Robotnik budowlany 1,1408 *Wysoki wskaźnik intensywności deficytu zawodu w takich zawodach jak: pracownik administracyjny, pracownik biurowy, pomoc kuchenna, robotnik gospodarczy nie oznacza w pełni, Ŝe są to zawody deficytowe na lokalnym rynku pracy, poniewaŝ miejsca pracy zorganizowano przy współudziale środków z Funduszu Pracy i Europejskiego Funduszu Społecznego. 18

19 Wśród zawodów deficytowych wystąpiły równieŝ zawody o wartości wskaźnika MAX co oznacza, Ŝe na zgłoszone oferty pracy nie było zarejestrowanych bezrobotnych tj.: nauczyciel plastyki, specjalista do spraw zamówień publicznych, doradca zawodowy, specjalista do spraw rozwoju zawodowego, specjalista do spraw kadr, kosztorysant budowlany, technik elektroradiolog, dekarz. 2. Zawody nadwyŝkowe Analizując wskaźnik intensywności nadwyŝki (deficytu) grup zawodów według kodu sześciocyfrowego, naleŝy stwierdzić, Ŝe znaczna większość zarejestrowanych osób bezrobotnych zarówno z miasta Chełm jak i z powiatu chełmskiego reprezentuje zawody zaliczane do zawodów nadwyŝkowych na rynku pracy. Zawody, dla których wskaźnik intensywności nadwyŝki /deficytu/ jest mniejszy od 0,9 to zawody nadwyŝkowe. Zawody nadwyŝkowe w mieście Chełm przedstawia tabela 9, a w powiecie chełmskim tabela 10. Tabela 12. Zawody nadwyŝkowe w mieście Chełm w 2008 r. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Wskaźnik intensywności nadwyŝki Nauczyciel języka polskiego 0, Nauczyciel wychowania fizycznego 0, Nauczyciel matematyki w szkole podstawowej 0, Nauczyciel nauczania początkowego 0, Specjalista ds. rachunkowości 0, Specjalista ds. marketingu i handlu 0, Specjalista ds. organizacji usług gastronomicznych, 0,0667 hotelarskich i turystycznych Pedagog 0, Technik geodeta 0, Technik budownictwa 0, Technik elektryk 0, Technik telekomunikacji 0, MasaŜysta 0, Terapeuta zajęciowy 0, Asystent ekonomiczny 0,0157 /zawód szkolny: technik ekonomista/ Pracownik socjalny 0, Plastyk 0, Asystent rachunkowości 0, Ogrodnik terenów zieleni 0, Malarz budowlany 0, Ślusarz 0, Tokarz 0,

20 Elektromonter /elektryk/ zakładowy 0, Monter instalacji i urządzeń telekomunikacyjnych 0, Stolarz 0, Krawiec 0, Szwaczka 0, Obuwnik przemysłowy 0, Kierowca autobusu 0, Operator sprzętu do robót ziemnych 0,5000 Tabela 13. Zawody nadwyŝkowe w powiecie chełmskim w 2008 r. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Wskaźnik intensywności nadwyŝki Nauczyciel historii 0, Nauczyciel języka polskiego 0, Nauczyciel wychowania fizycznego 0, Nauczyciel nauczania początkowego 0, Pedagog szkolny 0, Ekonomista 0, Specjalista ds. marketingu i handlu 0, Pedagog 0, Technik budownictwa 0, Dietetyk 0, Terapeuta zajęciowy 0, Magazynier 0, Kasjer w przedsiębiorstwie 0, Opiekunka domowa 0, Robotnik leśny 0, Cieśla 0, Monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 0, Malarz budowlany 0, Tokarz 0, Stolarz 0, Krawiec 0, Kierowca autobusu 0,5000 Przeprowadzając analizę zawodów nadwyŝkowych w mieście Chełm i w powiecie chełmskim naleŝy zwrócić uwagę na te zawody, na które brak jest zapotrzebowania ze strony pracodawców, czyli liczba zgłoszonych miejsc pracy w 2008 roku wyniosła 0. Są to między innymi takie zawody jak: matematyk, geograf, fizyk, inŝynier rolnictwa, inŝynier ogrodnictwa, inŝynier zootechniki, inŝynier technologii Ŝywności, socjolog, historyk, politolog, filolog, technik mechanik, technik rolnik, technik leśnik, technik technologii Ŝywności, technik obuwnik. 20

21 3. Zawody zrównowaŝone Zawody zrównowaŝone to takie zawody, które wykazują równowagę na rynku pracy, czyli zapotrzebowanie na rynku pracy jest równe liczbie osób poszukujących pracy w tych zawodach. Wskaźnik intensywności dla zawodów zrównowaŝonych zawiera się w przedziale od 0,9 do 1,1. W mieście Chełm wystąpiły następujące zawody zrównowaŝone: nauczyciel muzyki 1,00 specjalista do spraw finansów - 1,00 dziennikarz - 1,00 technik informatyk -1,00 technik dentystyczny - 1,00 agent celny - 1,00 instruktor odnowy biologicznej - 1,00 pracownik do spraw osobowych 1,00 operator maszyn drogowych - 1,00 spawacz ręczny gazowy 1,00 W powiecie chełmskim są to między innymi: nauczyciel chemii - 1,00 programista - 1,00 kasjer bankowy - 1,00 kasjer walutowy - 1,00 przedstawiciel handlowy - 1,00 spawacz ręczny gazowy - 1,00 dozorca - 1,00 21

22 WNIOSKI 1. Na przestrzeni ostatnich lat bezrobocie w mieście Chełm i w powiecie chełmskim wykazuje tendencję spadkową. W porównaniu do roku 2007 liczba bezrobotnych zmniejszyła się w mieście Chełm o 19,8 %; w powiecie chełmskim o 26,7 %. W 2008 roku spadek liczby osób bezrobotnych wystąpił prawie we wszystkich duŝych grupach zawodowych, w tym największy wśród: górników i robotników budowlanych; pracowników przy pracach prostych w handlu i usługach; pracowników usług osobistych i ochrony; robotników obróbki metali i mechaników maszyn i urządzeń; średniego personelu technicznego, pracowników obsługi biurowej. 2. Rynek powiatu chełmskiego charakteryzuje się znaczną przewagą zawodów nadwyŝkowych. NadwyŜkę bezrobocia cechują nie tylko zawody wymagające niskich kwalifikacji zawodowych, ale równieŝ zawody o wysokim poziomie kwalifikacji na przykład: matematyk, geograf, fizyk, inŝynier rolnictwa, inŝynier zootechniki, socjolog, historyk, politolog, ekonomista. 3. W najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy nadal pozostają osoby długotrwale bezrobotne, które stanowią w mieście Chełm - 57,9 % ogółu zarejestrowanych, a w powiecie chełmskim 65,2 %. Do grup zawodów o najwyŝszym wskaźniku długotrwałego bezrobocia naleŝą: nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy; pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach, robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni; leśnicy i rybacy, operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych. 4. Znaczący udział w generowaniu bezrobocia mają osoby bez zawodu, które stanowiły w mieście Chełm 23,0 %; w powiecie chełmskim 28,7 %. 5. W 2008 roku pracodawcy reprezentujący poszczególne sekcje PKD zgłosili do PUP w Chełmie 5844 oferty pracy, z tego 48,0 % stanowiły oferty pracy subsydiowanej. Najwięcej ofert pracy odnotowano w takich działach gospodarki jak: Handel hurtowy i detaliczny, Administracja publiczna i obrona narodowa, Budownictwo, Edukacja. W ewidencji urzędu pracy pozostaje nadal wiele ofert pracy, których nie moŝna zrealizować, pomimo tego, Ŝe w ewidencji bezrobotnych figurują osoby o wskazanych kwalifikacjach. Trudnościami w zrealizowaniu tych ofert są między innymi: brak doświadczenia zawodowego, zdezaktualizowane uprawnienia i kwalifikacje zawodowe, długotrwałe pozostawanie bez pracy. Opracowała: Krystyna Waseńczuk 22