Najnowsze trendy badań w zakresie jakości opryskiwania

Transkrypt

1 Najnowsze trendy badań w zakresie jakości opryskiwania dr hab. inż. Deta Łuczycka dr hab. inż. Antoni Szewczyk mgr inż. Beata Cieniawska X Konferencja Naukowa Racjonalna Technika Ochrony Roślin Poznań

2 Wstęp wysoka jakość zabiegu większa wydajność eliminacja zagrożeń 2

3 Wstęp brak metody, która zastąpiłaby metodę chemiczną, brak podstaw do zmian aktualnie realizowanych programów ochrony, obniżenie uzyskiwanych plonów. 3

4 Wstęp Badania jakości wykonanego zabiegu: nierównomierność rozkładu opadu i rozpylenia cieczy stopień pokrycia opryskiwanych powierzchni naniesienie cieczy roboczej 4

5 Cel badań Wiodącym celem niniejszej pracy było przedstawienie tematyki dominującej w publikacjach i doniesieniach naukowych z przeprowadzonych badań w ostatnich latach w zakresie jakości opryskiwania. 5

6 Zakres pracy Przestudiowano 197 pozycji literaturowych. Tematyka badawcza Literatura ogółem [%] Literatura obcojęzyczna [%] Nierównomierność rozkładu opadu i rozpylenia cieczy 12 5 Stopień pokrycia opryskiwanych powierzchni 13 5 Stopień naniesienia cieczy 2 1 Znoszenie cieczy 8 6 Inna tematyka badawcza Razem

7 Stopień pokrycia opryskiwanych powierzchni Kierzek 2011 Szewczyk, Łuczycka, Lejman 2011 Nuyttens, Foqué

8 Stopień pokrycia opryskiwanych powierzchni Nuyttens, Foqué 2011 Źródło własne Szewczyk, Łuczycka

9 Stopień pokrycia opryskiwanych powierzchni wybór rozpylacza, wpływ zmiany kąta ustawienia rozpylacza w płaszczyźnie podłużnej prostopadłej do podłoża, zmiana ciśnienia, zmiana prędkości. 9

10 Stopień pokrycia opryskiwanych powierzchni Wpływ zmiany kąta odchylenia γ na stopień pokrycia obiektów pionowych najazdowych przy różnym ciśnieniu cieczy p, zmiennej prędkości opryskiwania v oraz wysokości rozpylania h=0,4 m. Szewczyk, Łuczycka, Lejman

11 Stopień pokrycia opryskiwanych powierzchni Zastosowanie adiuwanta 11

12 Stopień pokrycia opryskiwanych powierzchni Wpływ stosowania herbicydu fenoksaprop-p-etylu (40 g s.a ha-1) na zniszczenie owsa w pszenicy jarej, w zależności od ilości cieczy użytkowej, rodzaju adiuwanta i typu rozpylacza. Kierzek, Wachowiak

13 Stopień pokrycia opryskiwanych powierzchni Zastosowanie pomocniczego strumienia powietrza (PSP). 13

14 Stopień pokrycia opryskiwanych powierzchni Wpływ pomocniczego strumienia powietrza na pokrycie roślin ziemniaków (w skali 1 400) fungicydem miedzian 50 WP stosowanym rozpylaczami TeeJet XR stosowano 200 l cieczy użytkowej na ha z użyciem rozpylaczy TeeJet XR i ciśnienia 2,2 bar 1 opryskiwanie bez pomocniczego strumienia powietrza 2 opryskiwanie z pomocniczym strumieniem powietrza ok. 300 m3/h na 1 mb belki 3 opryskiwanie z pomocniczym strumieniem powietrza ok. 600 m3/h na 1 mb belki Kierzek, Wachowiak

15 Nierównomierność rozkładu opadu i rozpylenia cieczy Lardoux, Sinfort, Enfält, Miralles, Sevila

16 Nierównomierność rozkładu opadu i rozpylenia cieczy Rozkład poprzeczny opadu rozpylonej cieczy pojedynczych rozpylaczy przy kącie asymetrii rozpylania β =1 o, przy różnej wysokości rozpylania h (Szewczyk 2010) 16

17 Nierównomierność rozkładu opadu i rozpylenia cieczy Rozkład poprzeczny cieczy przy zastosowaniu rozpylaczy firmy Syngenta wariant ustawienia do tyłu Rozkład poprzeczny cieczy przy zastosowaniu rozpylaczy firmy Syngenta wariant ustawienia do przodu 17 (Lipiński, Choszcz, Konopka 2007)

18 Nierównomierność rozkładu opadu i rozpylenia cieczy Charakterystyka opadu rozpylonej cieczy uzyskana na wirtualnym stole rowkowym o szerokości rowków 100 mm dla rozpylaczy TTD JET RS 110 R przy ciśnieniu 3 bary. CV =6,43 % (Parafiniuk, Sawa, Wołos 2011) 18

19 Nierównomierność rozkładu opadu i rozpylenia cieczy Urządzenie testujące do badań szczelinowych rozpylaczy rolniczych 1- rama urządzenia, 2- stół rowkowy, 3-koluma wydźwigu zasobnika rozpylaczy, 4-naczynia miarowe, 5-zespół elektroniki pomiarowej, 6-naczynie zbiorcze, 7-zasobnik rozpylaczy, 8-pompa, 9-komputer, 10-szafa sterownicza, 11- króciec przyłączeniowy, 12- zespół hydrauliczny Sposób budowy wirtualnej belki polowej. (Parafiniuk, Sawa, Wołos 2011) 19

20 Nierównomierność rozkładu opadu i rozpylenia cieczy (Langenakens 2010) 20

21 Nierównomierność rozkładu opadu i rozpylenia cieczy Ułatwienie kontroli opryskiwaczy Mostade, Briffeunil

22 Nierównomierność rozkładu opadu i rozpylenia cieczy Zużycie rozpylaczy mierzone przyrostem wydatku jednostkowego Czaczyk

23 Nierównomierność rozkładu opadu i rozpylenia cieczy Rozkład podłużny opadu rozpylonej cieczy w warunkach działania strumienia powietrza o różnej prędkości przy pionowym ustawieniu rozpylaczy dwustrumieniowych na wysokości h=0,6m: a) standardowego; b) eżektorowego Szewczyk, Łuczycka

24 Nierównomierność rozkładu opadu i rozpylenia cieczy Przebieg zmian współczynnika zmienności rozkładu poprzecznego cieczy w zależności od wysokości ustawienia belki polowej i różnych kątów jej pochylenia dla ciśnienia 0,4 MPa Nowakowski

25 Nierównomierność rozkładu opadu i rozpylenia cieczy Udział procentowy wielkości kropli rozpylaczy w rozmiarach 02 i 04, zamontowanych na różnych wysokościach belki polowej opryskiwacza: szary, μm; biały, μm; czarny, >400 μm Lardoux, Sinfort, Enfält, Miralles, Sevila

26 Nierównomierność rozkładu opadu i rozpylenia cieczy Wpływ ciśnienia cieczy na wartość kąta rozpylenia Nowakowski

27 Naniesienie cieczy roboczej Zakładanie próbek na kombinezon operatora 27

28 Naniesienie cieczy roboczej Całkowite i częściowe narażenie dwóch operatorów opryskiwaczy na ciecz użytkową, podczas opryskiwania uprawy niskiej, średniej (luźnej) i wysokiej (gęstej), opryskiwaczami plecakowymi sprawnymi oraz z różnymi usterkami technicznymi. Średnie w kolumnach oznaczone tą samą literą nie różnią się istotnie wg testu HSD Tuckeya (P>5%). Godyń, Doruchowski, Hołownicki, Świechowski

29 Znoszenie cieczy opryskowej przyjęcie odpowiednich parametrów pracy wybór właściwych rozpylaczy użycie stosownego adiuwantu zastosowanie techniki z pomocniczym strumieniem powietrza PSP 29

30 Znoszenie względne Znoszenie cieczy opryskowej 3 z PSP 2,5 bez PSP 2, ,031 1,5 1 0,5 0 0,209 0,126 1,000 0,405 0,232 0,238 0,248 Typ rozpylaczy Względne znoszenie cieczy w odległości 2-3 m od skrajnego rozpylacza na belce polowej dla różnych rozpylaczy niskoznoszeniowych i techniki PSP podczas opryskiwania ziemniaków dawką cieczy 150 l/ha. Znoszenie dla rozpylaczy standardowych XR przyjmuje wartość 1. 0,509 0, van de Zande, Huijsmans, Porskamp, Michielsen, Stallinga, Holterman, de Jong ,28 ID 02 Standard XLTD 02 TT 02 DG 02 XR 02

31 Znoszenie cieczy opryskowej a W so Wskaźnik opadu cieczy Wso dla różnych parametrów rozpylania przy zmianie kąta ε i ustawieniu rozpylacza pod kątem γ = 10 Szewczyk, Łuczycka

32 Inna tematyka badawcza 32

33 Pozostałości środków ochrony roślin Pozostałości ś.o.r. w poszczególnych grupach roślin uprawnych Szala, Kuźmenko

34 Monitoring agrofagów Ocena ryzyka wystąpienia zarazy w uprawach ziemniaka w Polsce ( ) Terminy wystąpienia objawów alternariozy na polach ziemniaka na terenie Polski (lata Kapsa, Gawińska-Urbanowicz, Wójcik 2011

35 Koszty ochrony roślin Porównanie danych charakteryzujących badania i wyniki w zakresie chemicznej i biologicznej metody ochrony roślin (według van Lenterena) 35 Lipa, Pruszyński 2010

36 Technika ochrony roślin Belka polowa z głowicami pneumatycznymi z naddźwiękowym przepływem gazu i elektryzacją indukcyjną cząstek aerozolu (Kacprzyk 2010) 36

37 Technika ochrony roślin Obiekt doświadczalny Górna strona liści wierzchołkowych Dolna strona liści wierzchołkowych Górna strona liści spodnich Dolna strona liści spodnich Średnie pokrycie liści wierzchołkowych Średnie pokrycie liści spodnich Średnie pokrycie całych roślin Średnie pokrycie liści ziemniaków w skali głowice naddźwiękowe rozpylacze "+" elektrostatyka "-" elektrostatyka tradycyjne 87,3 79,0 396,0 95,6 100,0 91,3 200,0 183,6 329,0 154,3 104,0 48,0 91,4 89,5 243,6 177,2 143,8 188,5 134,3 116,6 216,1 Wpływ sposobu rozpylania cieczy na pokrycie roślin ziemniaków (w skali 1-400) fungicydem Miedzian Extra 350 SC w dawce 4 l/ha 37 Piaskowo 2010 r. (Wachowiak, Kierzek, Kacprzyk 2011)

38 Technika ochrony roślin Rejestracja zachwaszczenia metodami teledetekcyjnymi Pudełko, Nieróbca

39 Technika ochrony roślin Rejestracja zachwaszczenia metodami teledetekcyjnymi Pudełko, Nieróbca

40 Technika ochrony roślin Eksperymentalny system do pomiaru wysokości korony drzewa i jej objętości: (a) pojazd testowy - urządzenie wyposażone eksperymentalnie, (b) Schemat urządzenia eksperymentalnego. 40 (Ehsani, Lee 2008)

41 Technika ochrony roślin System CASA oparty na 3 elementach: CHS czujnik zdrowotności roślin, CIS system identyfikacji upraw, EDAS środowiskowo 41 regulowana technika opryskiwania (Doruchowski 2009)

42 Podsumowanie 1. W wielu przeprowadzonych badaniach podkreślano jak istotna jest wiedza dotycząca charakterystyki rozpylacza, dla dokonania racjonalnego wyboru rodzaju rozpylacza, co zapewnia właściwe pokrycie roślin cieczą roboczą lub ogranicza efekt znoszenia w niesprzyjających warunkach atmosferycznych. 2. Na podstawie przestudiowanych prac dotyczących stopnia pokrycia opryskiwanych powierzchni można stwierdzić, że istnieje potrzeba kontynuacji i rozwijania zagadnień związanych z pokryciem powierzchni dolnej blaszki liściowej. Papierki wodoczułe mogą stanowić doskonałe narzędzie do szybkiego i taniego przeprowadzania badań, i weryfikacji parametrów 42 zabiegu w uprawach polowych i sadowniczych.

43 Podsumowanie 3. Rozkład poprzeczny rozpylonej cieczy jest dotychczas podstawowym parametrem oceny podczas okresowych kontroli opryskiwaczy, natomiast rozkład rozpylonej strugi podczas badań w tunelu aerodynamicznym może stać się przydatnym i tanim narzędziem w celu dokonania oceny znoszenia rozpylanej cieczy dla nowych typów rozpylaczy wprowadzanych do obrotu. 4. Największy niedosyt informacji występuje w zakresie tematyki dotyczącej naniesienia cieczy użytkowej na opryskiwane obiekty. Doświadczenia z zakresu naniesienia środków ochrony roślin powinny być rozszerzone o badania tego parametru nie tylko w uprawach sadowniczych, ale również polowych. 43

44 Podsumowanie 5. Z zaleceń praktycznych dotyczących stosowania opryskiwania wielu badaczy podkreśla, że wykonanie zabiegu zawsze powinno być poprzedzone obliczeniem progu ekonomicznej szkodliwości, czyli ocenie faktycznego zagrożenia na podstawie zagęszczenia populacji agrofaga, przy której szacowane straty plonu są równe bądź wyższe niż koszt zwalczania chemicznego. W planowaniu badań należy zwrócić szczególną uwagę na skuteczny monitoring. 44

45 Dziękuję za uwagę 45