RACHUNKOWOŚĆ NGO 2017

Transkrypt

1 FICYNAFK FINANSOWO-KSIĘGOWA RACHUNKOWOŚĆ NGO 2017 komentarz do zmian

2 Kierownik Grupy Wydawniczej: Ewa Marmurska-Karpińska Wydawca: Marta Grabowska-Peda Redaktor: Bogdan Świąder ISBN: Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2016 Skład i łamanie: Raster Studio Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, Warszawa tel , faks Niniejszy e-book chroniony jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Zaproponowane w niniejszym poradniku wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w poradniku wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.

3 ZAWĘŻENIE DEFINICJI JEDNOSTEK MIKRO Jednostkami mikro w rozumieniu ustawy są (m.in. przypis redakcji): związki zawodowe, organizacje pracodawców, izby gospodarcze, przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, społeczno-zawodowe organizacje rolników, organizacje samorządu zawodowego, organizacje samorządu gospodarczego rzemiosła i Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych jeżeli nie prowadzą działalności gospodarczej. Art. 3 ust. 1a pkt 2 zmieniony 26 stycznia 2017 r. przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z 15 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 61) Z dotychczasowego brzmienia art. 3 ust 1 pkt 2 wykreślono fundacje i stowarzyszenia. Nie będą one mogły być jednostkami mikro, które mogą sporządzać sprawozdanie finansowe zgodnie z załącznikiem nr 4 do ustawy o rachunkowości. Zmiana ta będzie miała znaczenie tylko w kontekście sprawozdawczości finansowej, ponieważ wiąże się z możliwością przygotowywania danych rocznych wg nowo dodanego załącznika nr 6, co umożliwi zapewnianie spójnego i przejrzystego systemu sprawozdawczości tychże organizacji pozarządowych. Stowarzyszenia i fundacje mogą korzystać z innych uproszczeń przewidzianych dla mniejszych jednostek. Kolejną konsekwencją tej zmiany będzie stosowanie przez te podmioty zasad rachunkowości przewidzianych dla pozostałych jednostek stosujących przepisy ustawy o rachunkowości (np. stosowanie wyceny w wartości godziwej). w art. 3 w ust. 1a uchyla się pkt 3; Art. 3 ust. 1a pkt 3 uchylony 1 stycznia 2017 r. przez art. 6 pkt 2 ustawy z 16 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 2255) Usunięto z katalogu jednostek mikro osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie obowiązkowo stosujące zasady rachunkowości określone ustawą. W związku z podniesieniem limitu przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy do równowartości w walucie polskiej euro dla prowadzenia ksiąg rachunkowych wymienianie ich w grupie podmiotów mikro stało się bezcelowe. Nadal te jednostki, które dobrowolnie stosują ustawę o rachunkowości ze względu na to, że ich przychody nie przekroczyły progu, mogą korzystać z uproszczeń sprawozdawczych dla jednostek mikro. 3

4 OGRANICZENIA DLA NIEKTÓRYCH JEDNOSTEK DZIAŁAJĄCYCH W SFERZE POŻYTKU PUBLICZNEGO Przepisów ust. 1a i 1c nie stosuje się do (m.in. przypis redakcji): jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy. Art. 3 ust. 1e pkt 8 dodany 26 stycznia 2017 r. przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z 15 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 61) W art. 3 ust. 1e dodano nowy pkt 8 wskazujący, iż niektóre jednostki działające w sferze pożytku publicznego nie mogą korzystać z uproszczeń sprawozdawczych przewidzianych dla małych (załącznik nr 5) i mikrojednostek (załącznik nr 4). Jednostkami, o których mowa w tym przepisie, są zgodnie z art. 3 ust. 2 i art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z 2016 r. poz. 239 i 395): organizacje pozarządowe osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia (z wyłączeniem spółek kapitałowych) niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku; osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku państwa do innych Kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego; stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego. Nie ma znaczenia, czy podmioty te prowadzą działalność gospodarczą, czy też nie. Działalność gospodarcza w organizacjach pozarządowych jest bowiem ukierunkowana na finansowanie działalności statutowej, a nie na osiąganie zysku. Artykuł 10 ust. 1 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wymaga od powyższych jednostek wyodrębnienia rachunkowego: a) nieodpłatnej działalności pożytku publicznego, b) odpłatnej działalności pożytku publicznego, c) działalności gospodarczej. 4

5 Z kolei art. 10a ust. 1 pkt 4 lit. c ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wprowadza dodatkową kategorię przychodów: z tytułu sprzedaży, najmu lub dzierżawy składników majątkowych. Artykuł ten wszedł w życie 1 stycznia 2016 r. i przewiduje sytuację, w której najem lub dzierżawa składników majątkowych nie stanowią działalności gospodarczej. O ile wspomnianą w tym artykule sprzedaż składników majątkowych, ze względu na jej incydentalny charakter, można wykazać w pozycji pozostałych przychodów o charakterze operacyjnym w rachunku zysków i strat, jak wskazuje załącznik nr 4 i 5 do ustawy o rachunkowości, o tyle stałe czerpanie przychodów z tytułu najmu lub dzierżawy nie ma już charakteru incydentalnego. Jednocześnie w myśl art. 10a ust. 1 pkt 4 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie przychody te nie są przychodami z nieodpłatnej ani odpłatnej działalności pożytku publicznego. WIĘKSZE MOŻLIWOŚCI STOSOWANIA UROSZCZEŃ W ZAKRESIE UMÓW LEASINGOWYCH Jednostki, z wyjątkiem jednostek, o których mowa w ust. 1e pkt 1 6, które za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: zł w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, zł w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, osób w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty mogą dokonywać kwalifikacji umów, o których mowa w ust. 4, według zasad określonych w przepisach podatkowych i nie stosować przepisów ust. 4 i 5. Art. 3 ust. 6 zmieniony 26 stycznia 2017 r. przez art. 1 pkt 1 lit. c ustawy z 15 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 61) Dotychczasowe brzmienie art. 3 ust. 6 uor umożliwiało stosowanie uroszczeń w zakresie kwalifikowania umów leasingowych jedynie przedsiębiorcom niebędącym tzw. jednostkami zaufania publicznego i jednostkom samorządu terytorialnego. Pozostałe jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych musiały bezwzględnie kierować się treścią ekonomiczną w przypadku kwalifikowania umów najmu dzierżawy lub o podobnym charakterze i jeśli umowa spełniała choćby jeden z siedmiu warunków wskazanych w art. 3 ust 4 uor, powinny być rozpoznawane aktywa i zobowiązania w pełnej wysokości wynikającej z treści kontraktu. Zgodnie z art. 9 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1870) sektor finansów tworzą m.in.: 5

6 jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki (np. gminy, powiaty, związki gmin); związki metropolitalne; jednostki budżetowe (np. szkoły, przedszkola publiczne, urzędy gmin, sądy, jednostki organizacyjne Policji czy Państwowej Straży Pożarnej); samorządowe zakłady budżetowe (np. gminne zakłady oczyszczania, gminne zakłady gospodarki mieszkaniowej); agencje wykonawcze (np. Agencja Mienia Wojskowego Wojskowa Agencja Mieszkaniowa Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja Rynku Rolnego Agencja Nieruchomości Rolnych Narodowe Centrum Nauki Narodowe Centrum Badań i Rozwoju Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych Agencja Rezerw Materiałowych Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości); instytucje gospodarki budżetowej (np. Narodowe Centrum Nauki oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, Zakład Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego oraz Instytucja Gospodarki Budżetowej w Kancelarii Prezydenta RP); samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej (np. szpitale powiatowe i wojewódzkie, gminne ośrodki zdrowia); uczelnie publiczne; Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne instytuty naukowe obecnie 69 instytutów, m.in. Instytut Matematyczny, Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego, Instytut Katalizy i Fizykochemii Powierzchni im. Jerzego Habera, Instytut Farmakologii, Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. Mirosława Mossakowskiego, Instytut Chemii Bioorganicznej, Instytut Geofizyki, Instytut Oceanologii, Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda, Instytut Genetyki i Hodowli Zwierząt oraz Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności; państwowe i samorządowe instytucje kultury (np. muzea, domy kultury, biblioteki); inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badawczych, banków i spółek prawa handlowego. 6

7 Zasady kwalifikowania umów leasingowych zgodnie z regulacjami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dla korzystających jednostek sektora finansów publicznych Leasing operacyjny `umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym nie jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli przedmiotem umowy leasingu są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres, co najmniej 5 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości; oraz `suma ustalonych opłat w umowie leasingu, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia przez finansującego następnej umowy leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących uprzednio przedmiotem takiej umowy odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu Leasing finansowy `umowa leasingu została zawarta na czas oznaczony; oraz `suma ustalonych w umowie leasingu opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia przez finansującego następnej umowy leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących uprzednio przedmiotem takiej umowy odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu; oraz `umowa zawiera postanowienie, że w podstawowym okresie umowy leasingu odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający Wszystkie te jednostki, jeśli za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: zł w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, zł w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, 50 osób w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty mogą dokonywać kwalifikacji takich umów według zasad określonych w przepisach podatkowych. Jako udogodnienia ewidencyjne związane z leasingiem operacyjnym należy uznać przede wszystkim to, że korzystający nie wykazuje przedmiotu leasingu jako składnika aktywów (nie wprowadza więc go do ewidencji środków trwałych i nie dokonuje jego amortyzacji. Obcy środek trwały można natomiast ująć w ewidencji pozabilansowej na koncie Obce środki trwałe w leasingu operacyjnym. 7

8 Korzystający zalicza opłaty z tytułu umowy leasingu operacyjnego do: kosztów działalności operacyjnej lub pozostałych kosztów operacyjnych w razie stosowania wariantu porównawczego rachunku zysków i strat, kosztów wytworzenia, ogólnego zarządu lub sprzedaży bądź kosztów pozostałej działalności operacyjnej, zależnie od celu użytkowania przedmiotu leasingu w razie stosowania kalkulacyjnego rachunku zysków i strat. Miesięczne raty leasingowe ujmuje się w księgach rachunkowych na podstawie otrzymanej faktury od finansującego, zapisem: Wn Usługi obce lub konto zespołu 5, Ma Rozliczenie zakupu lub konto Rozrachunki z dostawcami gdy nie stosuje się konta Rozliczenie zakupu. PRZYKŁAD Przychodnia w Łomiankach SPZOZ spełnia kryteria uznania ją za małą jednostkę. Jednostka ta zawarła w styczniu 2017 roku umowę leasingu aparatu do analiz krwi. Leasing ten zgodnie z prawem bilansowym jest leasingiem finansowym. Natomiast podatkowo jest operacyjnym. Przychodnia korzysta z uproszczeń wynikających z nowelizacji i nie będzie musiała ujmować aparatu w ewidencji środków trwałych i rozpoznawać zobowiązania z tytułu leasingu. Wartość początkowa aparatu wynosi zł. Umowa jest zawarta na okres 4 lat. Raty płatne są rocznie. Stawka rocznej amortyzacji podatkowej wynosi 20%. Leasingobiorca stosuje amortyzację liniową. Zgodnie z harmonogramem kwartalne raty (15 rat) są płatne w wysokości zł netto zł VAT każda. Opłata wstępna wynosi zł VAT. W przypadku gdy korzystający jako podmiot spełniający kryteria wskazane w art. 3 ust. 6 znowelizowanej ustawy o rachunkowości zdecyduje się na skorzystanie z uproszczeń, nie będzie prezentował ani wartości aktywa, ani wartości zobowiązania w księgach rachunkowych. Jako koszty działalności operacyjnej będą ujmowane raty zgodnie z harmonogramem opłat, tj zł każda. Księgowania będą następujące: 1. Otrzymanie faktury za opłatę wstępną leasingową: y Wn Rozliczenie zakupu (kwota netto) zł, y Ma Rozrachunki z dostawcami (kwota brutto) zł. 2. Rozliczenie faktury, która będzie podlegała rozliczeniu w czasie jednostka stosuje uproszczenia przy ujmowaniu kosztów rozliczanych w czasie: y Wn Rozliczenia międzyokresowe kosztów zł, y Ma Rozliczenie zakupu

9 3. Otrzymanie faktury za ratę leasingową: y Wn Rozliczenie zakupu (kwota netto) zł, y Ma Rozrachunki z dostawcami (kwota brutto) zł. y Ujęcie kosztu: y Wn Usługi obce zł, y Wn Podatki i opłaty VAT naliczony niepodlegający odliczeniu zł, y Ma Rozliczenie zakupu zł. Harmonogram płatności i rozliczenie rat w przypadku leasingu finansowego Stan Rata Rata Spłata Stan Okres początkowy kapitałowa odsetkowa rat końcowy 1, , , , ,00 2, , , , , ,10 3, , , , , ,26 4, , , , , ,93 5, , , , , ,38 6, , , , , ,71 7, , , , , ,86 8, , , , , ,59 9, , , , , ,48 10, , , , , ,90 11, , , , , ,06 12, , , , , ,94 13, , , , , ,33 14, , ,52 829, , ,82 15, , ,07 560, , ,75 16, , ,75 284, ,00 0,00 RAZEM , ,00 Wewnętrzna kwartalna stopa zwrotu wynosi 2,92841%. 4. Rozliczenie faktury w układzie funkcjonalnym: y Wn Koszty działalności podstawowej zł, y Ma Rozliczenie kosztów zł. 5. Rozliczenie kwoty dotyczącej opłaty wstępnej na dany kwartał: y Wn Usługi obce zł, y Wn Podatki i opłaty VAT naliczony niepodlegający odliczeniu 431,25 zł, y Ma Rozliczenia międzyokresowe kosztów 2.306,25 zł. 6. Rozliczenie kosztu opłaty wstępnej układzie funkcjonalnym: y Wn Koszty działalności podstawowej 2.306,25 zł, y Ma Rozliczenie kosztów 2.306,25 zł. 9

10 Operacje 3 6 byłyby powtarzane co kwartał. Jeśli wspomniana przychodnia nie skorzystałaby z uproszczeń, ewidencja wg zamieszczonego wyżej harmonogramu rat wyglądałaby w księgach następująco: Ewidencja w momencie przystąpienia do umowy leasingowej oraz spłaty rat leasingowych: 1. Przystąpienie do umowy leasingowej: y Wn Środki trwałe zł, y Ma Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego zł. 2. Zaliczenie opłaty wstępnej na poczet spłaty kapitału: y Wn Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego (część kapitałowa) zł, y Wn Podatki i opłaty - VAT naliczony niepodlegający odliczeniu zł, y Ma Rachunek bankowy / Rozrachunki zł. 3. Spłata I raty leasingowej: y Wn Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego (część kapitałowa) 6.485,90 zł, y Wn Koszty finansowe (część odsetkowa) 3.514,10 zł, y Wn Podatki i opłaty VAT naliczony niepodlegający odliczeniu zł, y Ma Rachunek bankowy / Rozrachunki zł. 4. Rozliczenie kosztów VAT z opłaty wstępnej układzie funkcjonalnym: y Wn Koszty działalności podstawowej zł, y Ma Rozliczenie kosztów zł. 5. Kwartalna amortyzacja przy założeniu 5-letniego okresu umowy i użytkowania aparatu: y Wn Koszty amortyzacji zł, y Ma Umorzenie środka trwałego zł. 6. Rozliczenie kosztów amortyzacji i VAT w układzie funkcjonalnym: y Wn Koszty działalności podstawowej zł zł, y Ma Rozliczenie kosztów zł. Koszty w leasingu operacyjnym (bez VAT) Koszty w leasingu finansowym (bez VAT) okres opłata opłata wstępna leasingowa razem odsetki amortyzacja razem 1, , , , , ,00 2, , , , , , ,10 3, , , , , , ,16 4, , , , , , ,67 5, , , , , , ,45 6, , , , , , ,33 7, , , , , , ,15 8, , , , , , ,73 9, , , , , , ,89 10, , , , , , ,42 10

11 Koszty w leasingu operacyjnym (bez VAT) Koszty w leasingu finansowym (bez VAT) okres opłata opłata wstępna leasingowa razem odsetki amortyzacja razem 11, , , , , , ,16 12, , , , , , ,88 13, , , , , , ,39 14, , , ,00 829, , ,48 15, , , ,00 560, , ,93 16, , , ,00 284, , ,25 17, , ,00 18, , ,00 19, , ,00 20, , ,00 R A - ZEM , , , , , ,00 ROZSZERZENIE KRĘGU PODMIOTÓW, KTÓRE MOGĄ KORZYSTAĆ Z UPROSZCZEŃ PRZY USTALENIU KOSZTÓW WYTWORZENIA Jednostki, z wyjątkiem jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 1e pkt 1 6, które za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: zł w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, zł w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, osób w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty mogą przy obliczaniu kosztu wytworzenia produktu zgodnie z ust. 3 do kosztów bezpośrednich doliczyć koszty pośrednie związane z wytworzeniem tego produktu, niezależnie od poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych. Ustalony w ten sposób koszt wytworzenia nie może być wyższy od możliwej do uzyskania ceny sprzedaży netto. Art. 28 ust. 4a zmieniony 26 stycznia 2017 r. przez art. 1 pkt 2 lit. a ustawy z 15 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 61) Na mocy zmienionego art. 28 ust. 4a uor wszystkie jednostki niebędące podmiotami zaufania publicznego, w tym także jednostki sektora finansów, które za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: 11

12 1) zł w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, 2) zł w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, 3) 50 osób w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty mogą przy obliczaniu kosztu wytworzenia produktu zgodnie z ust. 3 do kosztów bezpośrednich doliczyć koszty pośrednie związane z wytworzeniem tego produktu, niezależnie od poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych. Ustalony w ten sposób koszt wytworzenia nie może być wyższy od możliwej do uzyskania ceny sprzedaży netto. Jest to zmiana wprowadzona dla wszystkich małych podmiotów od stycznia 2017 r. Poprzednio to uproszczenie było dostępne tylko dla podmiotów niepoddających swych sprawozdań finansowych badaniu przez biegłego rewidenta na podstawie art. 64 ust. 1 uor. PRZYKŁAD Spółka ADD sp. z o.o. (poddająca obligatoryjnie na podstawie art. 64 ust. 1 pkt 4 uor sprawozdanie badaniu przez biegłego rewidenta) nie przekracza progów wskazanych w nowelizowanym art. 28 ust. 4a, produkuje wyrób A. Poniosła w bieżącym okresie koszty produkcyjne: bezpośrednie zł, w tym: y bezpośrednie materiały zł, y płace pracowników produkcyjnych wynagradzanych akordowo wraz z narzutami zł, y usług obróbki obcej i montażu podzespołów zł, pośrednie zmienne zł, y materiały pośrednie zł, y płace pracowników nadzoru produkcyjnego i utrzymania technicznego wraz z narzutami zł, y energia i woda na cele okołoprodukcyjne zł, pośrednie stałe zł, y amortyzacja maszyn urządzeń i budynków produkcyjnych zł, y amortyzacja licencji produkcyjnych zł. Wyprodukowano szt. wyrobu, co oznaczało wykorzystanie w 70% mocy produkcyjnych. Zgodnie z dotychczasowymi przepisami koszt wytworzenia obejmowałby jedynie 70% kosztów pośrednich stałych, czyli zł. A zatem jednostkowy koszt wytworzenia wyniósłby: ( zł zł zł)/ zł = 690,00 zł. Koszty niewykorzystanych mocy produkcyjnych wpłynęłyby na wynik finansowy (kwota zł) bez względu na to, ile wyrobów gotowych spółka by sprzedała obciążając go 12

13 kwotą zł. Ustalenie wyniku finansowego, jeśli spółka nie korzysta z uproszczeń Sprzedaż 7000 szt. przychody ze sprzedaży koszt wytworzenia sprzedanych produktów koszty niewykorzystanych mocy produkcyjnych wynik finansowy Spółka niekorzystająca z uproszczeń ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł Księgowania przy założeniu, iż sprzedano 7000 szt. po zł. Księgowania w podmiocie niestosującym uproszczeń przy założeniu sprzedaży szt. wyrobów: 1. PK przeksięgowanie kosztów produkcji: y Wn Rozliczenie kosztów produkcji zł, y Ma Koszty bezpośrednie produkcji zł, y Ma Koszty pośrednie produkcji zmienne zł, y Ma Koszty pośrednie produkcji stałe zł. 2. PW przyjęcie wyrobów: y Wn Wyroby gotowe zł, y Ma Rozliczenie kosztów produkcji zł. 3. Faktura za sprzedaż 7000 szt. wyrobów: y Wn Rozrachunki z odbiorcami zł, y Ma Przychody ze sprzedaży zł, y Ma VAT należny zł. 4. WZ wydanie sprzedanych wyrobów zł: y Wn Koszt wytworzenia sprzedanych wyrobów zł, y Ma Wyroby gotowe zł. 5. Ujęcie kosztów niewykorzystanych mocy produkcyjnych: y Wn Koszt wytworzenia sprzedanych wyrobów zł, y Ma Rozliczenie kosztów produkcji zł. Zgodnie z proponowanymi regulacjami bez konieczności uwzględniania stopnia wykorzystania mocy produkcyjnych koszt wytworzenia wyniesie: ( zł zł zł)/ zł = 750 zł. Wynik finansowy będzie obejmował jedynie te koszty, które będą związane z faktycznie sprzedanymi wyrobami. Sprzedaż 7000 szt. po zł/szt. Spółka korzystająca z uproszczeń przychody ze sprzedaży ,00 zł koszt wytworzenia sprzedanych produktów ,00 zł 13

14 koszty niewykorzystanych mocy produkcyjnych wynik finansowy ,00 zł W przypadku spółki korzystającej z uproszczeń księgowania będą przebiegały następująco (przy założeniu, iż jednostka zna strukturę kosztów, choć nie jest to niezbędne): 1. PK przeksięgowanie kosztów produkcji: y Wn Rozliczenie kosztów produkcji zł, y Ma Koszty bezpośrednie produkcji zł, y Ma Koszty pośrednie produkcji zmienne zł, y Ma Koszty pośrednie produkcji stałe zł. 2. PW przyjęcie wyrobów zł: y Wn Wyroby gotowe zł, y Ma Rozliczenie kosztów produkcji zł, 3. Faktura za sprzedaż 7000 szt. wyrobów: y Wn Rozrachunki z odbiorcami zł, y Ma Przychody ze sprzedaży zł, y Ma VAT należny zł. 4. WZ wydanie sprzedanych wyrobów 5.250,00 zł: y Wn Koszt wytworzenia sprzedanych wyrobów 5.250,00 zł, y Ma Wyroby gotowe 5.250,00 zł. Księgowanie ujęcia kosztów niewykorzystanych mocy produkcyjnych w tej sytuacji nie występuje. Obecnie zgodnie ze stanowiskiem Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie ustalania kosztu wytworzenia do celów bilansowej wyceny zapasów ( ) nieprzypisane do jednostek produkcji stałe pośrednie koszty produkcji, będące konsekwencją niewykorzystania zdolności produkcyjnych, wpływają na wynik finansowy okresu sprawozdawczego, w którym zostały poniesione. Koszty te: zwiększają Koszt wytworzenia sprzedanych produktów w razie stosowania przez jednostkę wariantu kalkulacyjnego rachunku zysków i strat, albo wpływają na Zmianę stanu produktów w przypadku stosowania wariantu porównawczego rachunku zysków i strat. Koszty niewykorzystania zdolności produkcyjnych mogą być również ujęte jako pozostałe koszty operacyjne. Ujęcie na koncie Pozostałe koszty operacyjne może być zasadne, gdy niewykorzystanie to było spowodowane np. nieplanowymi przestojami produkcji. 14

15 NIEKTÓRE JEDNOSTKI BĘDĄ MOGŁY DO BILANSU STOSOWAĆ NOWY ZAŁĄCZNIK NR 6 Bilans powinien zawierać informacje w zakresie ustalonym ( m.in. - przypis redakcji): dla jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy - w załączniku nr 6 do ustawy. Art. 46 ust. 5 pkt 6 dodany z dniem 26 stycznia 2017 r. przez art. 1 pkt 5 lit. a ustawy z 15 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz.U. z 2017 r. poz. 61) Jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy, mogą sporządzać bilans zawierający informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 1 do ustawy. Art. 46 ust. 6 dodany 26 stycznia 2017 r. przez art. 1 pkt 5 lit. b ustawy z 15 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 61) Nowelizacja z 15 grudnia 2016 r. wprowadziła nowy załącznik nr 6 dla jednostek prowadzących działalność pożytku publicznego takich jak organizacje pozarządowe osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia (z wyłączeniem spółek kapitałowych) niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku państwa do innych Kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego czy stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego. Jednostki te będą zgodnie z art. 46 ust. 5 pkt 6 sporządzać uproszczony bilans według nowego załącznika. Będą miały także prawo do przygotowywania bilansu zgodnie z załącznikiem nr 1. Decyzję w sprawie stosowanego załącznika będzie podejmował kierownik jednostki w ramach polityki rachunkowości. 15

16 Do katalogu jednostek, które będą stosować załącznik nr 6, nie będą zaliczane spółki kapitałowe oraz spółdzielnie socjalne. Zauważyć należy, iż działalność pożytku publicznego może być prowadzona także przez spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 4 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie i nawet wobec wpisanego celu niezarobkowego do statutu nie zmienia to faktu, że podmioty te są przedsiębiorcami i stosuje się wobec nich Kodeks spółek handlowych. Struktura bilansu według załącznika nr 6 AKTYWA PASYWA A. Aktywa trwałe A. Fundusz własny I. Wartości niematerialne i prawne I. Fundusz statutowy II. Rzeczowe aktywa trwałe II. Pozostałe kapitały (fundusze) III. Należności długoterminowe III. Zysk (strata) z lat ubiegłych IV. Inwestycje długoterminowe IV. Zysk (strata) netto V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania B. Aktywa obrotowe I. Rezerwy na zobowiązania I. Zapasy II. Zobowiązania długoterminowe II. Należności krótkoterminowe III. Zobowiązania krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe IV. Rozliczenia międzyokresowe IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe C. Należne wpłaty na fundusz statutowy Aktywa razem Pasywa razem Zauważyć należy, iż załącznik uwzględnia odrębną prezentację inwestycji krótkoterminowych, a więc w szczególności środków pieniężnych, które na koniec roku obrotowego w niektórych organizacjach są bardzo znaczącą pozycją. W pasywach prezentowane będą odrębnie rozliczenia międzyokresowe odzwierciedlające w szczególności otrzymane, ale nie rozliczone jeszcze memoriałowo dotacje i subwencje (dotyczące przyszłych okresów sprawozdawczych). Nie będzie też prezentacji nadwyżki przychodów nad kosztami (lub odwrotnie), ponieważ uwzględniono, iż organizacje te mogą prowadzić działalność gospodarczą i osiągać zysk lub stratę. Rachunek zysków i strat powinien zawierać informacje w zakresie ustalonym (m.in. przypis redakcji): dla jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy w załączniku nr 6 do ustawy. Art. 47 ust. 4 pkt 6 dodany 26 stycznia 2017 r. przez art. 1 pkt 6 lit. a ustawy 15 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 61) 16

17 Jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy, mogą sporządzać rachunek zysków i strat zawierający informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 1 do ustawy. Art. 47 ust. 5 dodany 26 stycznia 2017 r. przez art. 1 pkt 6 lit. b ustawy z 15 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 61) Nowelizacja z 15 grudnia 2016 r. wprowadziła nowy załącznik nr 6 dla jednostek prowadzących działalność pożytku publicznego. Jednostki te będą zgodnie z art. 46 ust 5 pkt 6 sporządzać uproszczony bilans zgodnie z nowym załącznikiem. Będą miały także prawo do przygotowywania bilansu zgodnie z załącznikiem nr 1. Decyzję w sprawie stosowanego załącznika będzie podejmował kierownik jednostki w ramach polityki rachunkowości. Organizacje pozarządowe prowadzące działalność pożytku publicznego zobowiązane są do podziału przychodów i kosztów uwzględniającego rodzaje działań i źródła ich finansowania. A zatem wprowadzono do nowego załącznika nr 6 do ustawy o rachunkowości podziały przychodów i kosztów dostosowujące uor do wymogów art. 10 i art. 10a ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Pozwoli to organizacjom prowadzącym działalność pożytku publicznego na wykazywanie przychodów i kosztów zgodnie ze specyfiką ich działalności. Taki podział przychodów i kosztów jest również zgodny z charakterem działań organizacji pozarządowych ze względu na zarządzanie organizacją oraz regulacje prawne otrzymywanych dotacji. W rachunku zysków i strat powrócono zatem do formuły odrębnego prezentowania efektów działalności statutowej i ogólnoadministracyjnej w podobny sposób, jak było to wcześniej. Nie powielono jednak wzorca ze starego rozporządzenia ministra finansów z 15 listopada 2001 r. Rachunek zysków i strat będzie sporządzany wg zasad rachunku kalkulacyjnego, tj. z podziałem na rodzaje działalności organizacji pozarządowej. Nie będzie obowiązku prezentowania jednak struktury rodzajowej kosztów w informacji dodatkowej. Przyjęto zasadę, iż w ramach działalności statutowej należy odrębnie pokazywać przychody i koszty dotyczące działalności odpłatnej, nieodpłatnej i pozostałej statutowej, a następnie wyraźnie pokazać wynik na działalności statutowej. Nie jest wymagane prezentowanie szczegółowych źródeł przychodów (np. składki) oraz rodzajów kosztów. Następnie pokazywane będą przychody i koszty działalności gospodarczej oraz jej wynik. Kolejną pozycją będzie wskazanie wartości kosztów ogólnego zarządu, jednak bez pokazywania ich rodzajów. Suma zysków (lub strat) z działalności statutowej, gospodarczej oraz kosztów 17

18 ogólnego zarządu będzie prezentowana w pozycji Zysk (strata) działalności operacyjnej. Następnie wartość ta będzie korygowana o prezentowane oddzielnie pozostałe przychody operacyjne, pozostałe koszty operacyjne, przychody finansowe i koszty finansowe. W załączniku nr 6 uwzględniono jako odrębną pozycję podatek dochodowy, z racji tego, iż nie wszystkie dochody osiągane przez organizacje pozarządowe korzystają ze zwolnienia z opodatkowania i bardzo często jednostki te płacą podatek dochodowy od osób prawnych. Zysk (strata) netto w pozycji O. będzie musiał być zgodny z kwotą zaprezentowaną w bilansie w pasywach pozycja A.IV. ZAKRES INFORMACJI DODATKOWYCH DO ZAŁĄCZNIKA NR 6 Zakres informacji dodatkowej dla jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy, określa załącznik nr 6 do ustawy. Jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy, mogą sporządzać informację dodatkową w zakresie ustalonym w załączniku nr 1 do ustawy. Art. 48 ust. 6 dodany 26 stycznia 2017 r. przez art. 1 pkt 7 ustawy z 15 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 61) Nowelizacja z 15 grudnia 2016 r. wprowadziła nowy załącznik nr 6. Jednostki prowadzące działalność pożytku publicznego na podstawie art. 46 ust. 5 pkt 6 mogą teraz sporządzać uproszczony bilans zgodnie z nim. Mają także prawo do przygotowywania bilansu zgodnie z załącznikiem nr 1. Decyzję w sprawie stosowanego załącznika będzie podejmował kierownik jednostki w ramach polityki rachunkowości. Tak jak w przypadku innych załączników (poza załącznikiem 4) informacja dodatkowa będzie składała się z dwóch części: wprowadzenia do sprawozdania finansowego, informacji uzupełniających. Wprowadzenie do sprawozdania finansowego to krótkie przedstawienie podmiotu i specyfiki jego rachunkowości, które będzie obejmowało w szczególności takie dane jak: 18

19 nazwę, siedzibę i adres oraz numer we właściwym rejestrze sądowym albo ewidencji; wskazanie czasu trwania działalności jednostki, jeśli jest ograniczony; wskazanie okresu objętego sprawozdaniem finansowym; wskazanie, czy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności przez jednostkę w dającej się przewidzieć przyszłości oraz czy nie istnieją okoliczności wskazujące na zagrożenie kontynuowania przez nią działalności; omówienie przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny aktywów i pasywów (także amortyzacji), ustalenia wyniku finansowego oraz sposobu sporządzenia sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru. Należy tu zwrócić uwagę na konieczność omówienia zasad amortyzacji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Organizacje pozarządowe bardzo często w praktyce korzystają w tym zakresie z uproszczeń podatkowych i amortyzacji jednorazowej. Chodzi więc o to, aby te kwestie uwypuklić. Ustawodawca ponadto nakłada obowiązek nie tylko stwierdzenia, czy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności przez jednostkę w dającej się przewidzieć przyszłości, ale także przeanalizowania i oświadczenia przez kierownika jednostki, czy nie istnieją okoliczności wskazujące na zagrożenie kontynuowania przez nią działalności. W przypadku innych podmiotów jest to wyłącznie stwierdzenie założenia kontynuacji działalności. Z kolei informacje uzupełniające, które tak jak w przypadku innych podmiotów powinny zawierać nieobjęte bilansem oraz rachunkiem zysków i strat informacje i wyjaśnienia niezbędne do oceny gospodarki finansowej jednostki, będą zawierały takie dane jak: informacje o wszelkich zobowiązaniach finansowych, w tym z tytułu dłużnych instrumentów finansowych, gwarancji i poręczeń lub zobowiązań warunkowych nieuwzględnianiach w bilansie, ze wskazaniem charakteru i formy wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo; ` ` informacje o kwotach zaliczek i kredytów udzielonych członkom organów administrujących, zarządzających i nadzorujących, ze wskazaniem oprocentowania, głównych warunków oraz wszelkich kwot spłaconych, odpisanych lub umorzonych, a także zobowiązań zaciągniętych w ich imieniu tytułem gwarancji i poręczeń wszelkiego rodzaju, ze wskazaniem kwoty ogółem dla każdej kategorii; uzupełniające dane o aktywach i pasywach, przy czym nie wskazano tu, o jakie konkretne aktywa i pasywa chodzi. Należy zatem uszczegółowić dane dotyczące tych grup, które są szczególnie istotne ze względu na wartość w bilansie lub specyfikę działalności jednostki, np. rzeczowe aktywa trwałe czy rozliczenia międzyokresowe przychodów. 19

20 Ponadto organizacje pozarządowe powinny ujawniać informacje o strukturze zrealizowanych przychodów ze wskazaniem ich źródeł, w tym w szczególności informacje o przychodach wyodrębnionych zgodnie z zapisami ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz informacje przychodach z tytułu składek członkowskich i dotacji pochodzących ze środków publicznych. W analogiczny sposób powinny być zaprezentowane informacje w strukturze poniesionych kosztów. Do zrozumienia sposobu zarządzania kapitałami własnymi powinny być też przedstawione dane o źródłach zwiększenia i sposobie wykorzystania funduszu statutowego. Tu należy zwrócić uwagę na informację, czy zysk jest przeznaczany na zwiększenie tego funduszu. Szczególnie należy podkreślić, iż w informacji dodatkowej w pkt 7 jednostki posiadające status organizacji pożytku publicznego będą zobowiązane do zamieszczenia danych na temat uzyskanych przychodów i poniesionych kosztów z tytułu 1% podatku dochodowego od osób fizycznych oraz sposobu wydatkowania środków pochodzących z 1% podatku dochodowego od osób fizycznych, wymagane ustawą z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Co prawda zgodnie z art. 23 ust. 6d i 6e ww. ustawy organizacja pożytku publicznego w sprawozdaniu merytorycznym zobowiązana jest podać informację na temat osiągniętych przychodów z 1% podatku oraz poniesionych kosztów, to zgodnie z rozporządzeniem ministra pracy i polityki społecznej z 12 lutego 2013 r. w sprawie wzorów rocznego sprawozdania merytorycznego oraz rocznego uproszczonego sprawozdania merytorycznego z działalności organizacji pożytku publicznego (Dz.U. poz. 234) ogranicza się jedynie do wskazania kwot ogółem. Dlatego w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego można przedstawić bardziej szczegółowe informacje, w tym np. szczegółowe zestawienie poniesionych kosztów. Organizacje pozarządowe powinny pokazywać też inne informacje niż wymienione powyżej, jeżeli mogłyby w istotny sposób wpłynąć na ocenę sytuacji majątkowej i finansowej oraz wynik finansowy jednostki, w tym dodatkowe informacje i objaśnienia wymienione w załączniku nr I ustawy o rachunkowości, jeśli występują w jednostce. NIE WSZYSTKIE JEDNOSTKI MUSZĄ ZAWIERAĆ W SPRAWOZDANIU WSKAŹNIKI FINANSOWE Jednostka mała i jednostka mikro mogą nie wykazywać w sprawozdaniu z działalności wskaźników oraz informacji, o których mowa w ust. 3 pkt 2. 20

21 Art. 49 ust. 6 zmieniony 26 stycznia 2017 r. przez art. 1 pkt 8 lit. c ustawy z 15 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 61) Przepis ten jest efektem konieczności zachowania spójności przepisów co do uproszczeń w sporządzaniu sprawozdania z działalności zarówno dla mikro, jak i małych jednostek. Jednostki małe i mikro zgodnie z wolą członków organu uprawnionego do zatwierdzania sprawozdania finansowego mogą nie sporządzać sprawozdania z działalności, nawet jeśli są jednostkami wymienionymi w art. 49 ust. 1 uor. Członkowie organu zatwierdzającego, podejmując uchwałę o zastosowaniu uproszczeń w takim podmiocie, mogą jednak zdecydować o przygotowywaniu przez jednostkę sprawozdania z działalności. Aby jednak przygotowanie tego raportu nie powodowało zbyt dużych kosztów, to zgodnie z nowym brzmieniem art. 49 ust. 6 sprawozdanie to może nie zawierać wskaźników finansowych ani informacji dotyczących zagadnień środowiska naturalnego i zatrudnienia. ZASADY SPORZĄDZANIA SPRAWOZDANIA O PRZESTRZEGANIU ZASAD SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI 1. Jednostka dominująca będąca: 1) jednostką, o której mowa w art. 3 ust. 1e pkt 1 6, oraz 2) spółką kapitałową, spółką komandytowo-akcyjną lub taką spółką jawną lub komandytową, której wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej, oraz 3) jednostką dominującą grupy kapitałowej, jeżeli łączne dane jednostki dominującej oraz wszystkich jednostek zależnych każdego szczebla na dzień bilansowy roku obrotowego oraz na dzień bilansowy roku poprzedzającego rok obrotowy: a) po dokonaniu wyłączeń konsolidacyjnych, o których mowa w art. 60 ust. 2 i 6, przekraczają wielkości, o których mowa w art. 49b ust. 1, albo b) przed dokonaniem wyłączeń konsolidacyjnych, o których mowa w art. 60 ust. 2 i 6, przekraczają następujące wielkości: 500 osób w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty oraz zł w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego lub zł w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy 21

22 zawiera dodatkowo w sprawozdaniu z działalności grupy kapitałowej jako wyodrębnioną część oświadczenie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych sporządzone odpowiednio według wymogów określonych w art. 49b ust c. Jednostka dominująca może nie sporządzać oświadczenia grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych, pod warunkiem że wraz ze sprawozdaniem z działalności grupy kapitałowej sporządzi odrębnie sprawozdanie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych oraz zamieści je na swojej stronie internetowej w terminie 6 miesięcy od dnia bilansowego. Jednostka zamieszcza w sprawozdaniu z działalności grupy kapitałowej informację o sporządzeniu odrębnego sprawozdania grupy kapitałowej zgodnie z wymogami określonymi w art. 49b ust Do sprawozdania grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych przepisy art. 4a ust. 1, art. 45 ust. 4 i 5, art. 49b ust. 2 8, art. 52 ust. 3 pkt 2, art. 68 oraz art. 73 ust. 3 stosuje się odpowiednio. 2d. Przyjmuje się, że jednostka dominująca, która sporządza oświadczenie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych albo sprawozdanie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych zgodnie z wymogami ustawy, spełnia obowiązek ujawnienia wskaźników oraz informacji, o których mowa w art. 49 ust. 3 pkt 2. 2e. Jednostka będąca jednostką dominującą niższego szczebla może nie sporządzać oświadczenia grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych albo sprawozdania grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych, jeżeli jej jednostka dominująca wyższego szczebla mająca siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego sporządza oświadczenie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych albo sprawozdanie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych zgodnie z przepisami prawa państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego, któremu podlega, którym obejmie tę jednostkę i jej jednostki zależne każdego szczebla. W takim przypadku jednostka ujawnia w sprawozdaniu z działalności nazwę i siedzibę jej jednostki dominującej wyższego szczebla, sporządzającej oświadczenie albo sprawozdanie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych, które obejmie tę jednostkę i jej jednostki zależne każdego szczebla. Art. 55 ust. 2b dodany 26 stycznia 2017 r. przez art. 1 pkt 10 lit. b ustawy z 15 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 61) Zasady sporządzania sprawozdania o przestrzeganiu zasad społecznej odpowiedzialności biznesu omówione zostały przy art. 49b uor. 22

23 Z przytoczonych tam informacji warto pamietać, iż niektóre podmioty został nałożony dodatkowy obowiązek sporządzenia odrębnego sprawozdania na temat społecznej odpowiedzialności biznesu lub ujęcia tych danych w wyodrębnionej części sprawozdania z działalności. Społeczna odpowiedzialność biznesu oznacza, iż przedsiębiorstwo dobrowolnie uwzględnia interes społeczny i kwestie ochrony środowiska naturalnego w swojej działalności biznesowej oraz relacjach z grupami funkcjonującymi w jej otoczeniu. To koncepcja, dzięki której jednostka generująca zysk uwzględnia w swojej strategii interesy społeczne i zachowanie równowagi środowiskowej, m.in. poprzez nawiązywanie uczciwych relacji z klientami, pracownikami, właścicielami i inwestorami, dostawcami, konkurencją i społecznością lokalną. MOŻLIWOŚĆ PRZENIESIENIA WIĘKSZOŚCI DOWODÓW KSIĘGOWYCH PRZED ZATWIERDZENIEM SPRAWOZDANIA NA INFORMATYCZNE NOŚNIKI DANYCH Z wyłączeniem dokumentów dotyczących przeniesienia praw majątkowych do nieruchomości, powierzenia odpowiedzialności za składniki aktywów, znaczących umów i innych ważnych dokumentów określonych przez kierownika jednostki, treść dowodów księgowych może być przeniesiona na informatyczne nośniki danych pozwalające zachować w trwałej i niezmienionej postaci zawartość dowodów. Warunkiem stosowania tej metody przechowywania danych jest posiadanie urządzeń pozwalających na odtworzenie dowodów w postaci wydruku, o ile inne przepisy nie stanowią inaczej. Wydruk jest dowodem równoważnym z dowodem księgowym, z którego treść została przeniesiona na informatyczny nośnik danych. Art. 73 ust. 2 zmieniony 26 stycznia 2017 r. przez art. 1 pkt 14 ustawy z 15 grudnia 2016 r. o (Dz.U. z 2017 r. poz. 61) Ważną zmianą dotyczącą wszystkich jednostek jest możliwość przeniesienia większości dowodów księgowych przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego na informatyczne nośniki danych. Dotychczas było to możliwe dopiero po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego. Oczywiście tak jak dotychczas dokumentację firmową należy przechowywać w siedzibie zarządu lub w oddziale podmiotu gospodarczego. Najlepiej dokumenty podzielić 23

24 na okresy rozliczeniowe tak, by w łatwy i szybki sposób można było je odszukać. Dodatkowo należy zadbać o dokumentację przyjętych zasad rachunkowości, księgi rachunkowe, dowody księgowe, dokumenty inwentaryzacyjne i sprawozdania finansowe. Przede wszystkim trzeba zabezpieczyć je przed uszkodzeniem lub całkowitym zniszczeniem. Należy również chronić je przed niedozwolonymi zmianami i nieupoważnionym rozpowszechnianiem. Jest to rozwiązanie ujednolicające przepisy z zakresu rachunkowości z przepisami podatkowymi dotyczącymi VAT art. 112a ust. 1 pkt 2 tej ustawy nakazuje przechowywanie otrzymanych faktur w podziale na okresy rozliczeniowe, w sposób zapewniający łatwe ich odszukanie oraz autentyczność pochodzenia, integralność treści i czytelność tych faktur od momentu ich wystawienia lub otrzymania do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Przyczyni się to do znacznego obniżenia kosztów przechowywania dokumentacji oraz w wielu jednostkach np. współpracujących z biurami rachunkowymi uprości procedury przekazywania tych dokumentów. Możliwość wcześniejszego przeniesienia na nośniki informatyczne zgodnie z nową treścią art. 73 ust. 2 uor dotyczy wszystkich dowodów księgowych, z wyłączeniem dokumentów dotyczących przeniesienia praw majątkowych do nieruchomości, powierzenia odpowiedzialności za składniki aktywów, znaczących umów i innych ważnych dokumentów określonych przez kierownika jednostki. Warunkiem skorzystania z możliwości przeniesienia na informatyczne nośniki danych będzie posiadanie urządzeń pozwalających na odtworzenie dowodów w postaci wydruku, jeśli inne przepisy nie stanowią inaczej. PRZYKŁAD Spółka z o.o. skanowała faktury dotyczące ponoszenia kosztów zarządu po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, aby móc je przechowywać w formie elektronicznej. Zwykle zatrudniano do tego studenta na umowę zlecenia, któremu zajmowało to w sierpniu każdego roku około 3 tygodni. Po nowelizacji ustawy można takiego przenoszenia faktur na postać elektroniczną dokonywać na bieżąco. ZMIANY W ZAŁĄCZNIKU NR 2 W załączniku nr 2 do ustawy: a) w części Bilans w Pasywa poz. IX otrzymuje brzmienie: 24

25 ,,IX. Koszty i przychody rozliczane w czasie 1. Rozliczenia międzyokresowe kosztów 2. Ujemna wartość firmy 3. Pozostałe rozliczenia międzyokresowe przychodów, b) w części Rachunek przepływów pieniężnych w (metoda pośrednia) w lit. A w poz. II poz. 17 otrzymuje brzmienie:,,17. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych przychodów ; Załącznik nr 2 zmieniony 26 stycznia 2017 r. przez art. 1 pkt 16 ustawy z 15 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 61) Zmiana ta jest efektem usunięcia z rozliczeń międzyokresowych czynnych banków, należnych im odsetek od należności zagrożonych do czasu ich otrzymania lub odpisu. Ma ona na celu usunięcie rozbieżności miedzy uor a MSR w zakresie ujmowania odsetek w tych podmiotach. NOWY ZAŁĄCZNIK NR 6 Dodaje się załącznik nr 6 do ustawy w brzmieniu określonym w załączniku do niniejszej ustawy (treść załącznika na stronie obok). Załącznik nr 6 dodany z dniem 26 stycznia 2017 r. przez art. 1 pkt 17 ustawy z 15 grudnia 2016 r. zmianie ustawy o rachunkowości (Dz.U. z 2017 r. poz. 61) Zakres sprawozdania finansowego został omówiony przy zmianach w art. 46, 47 i 48 uor. 25

26 Więcej ebooków o tematyce finansowo-księgowej: 1NJ0027 ISBN