Ryzyko lokalizacji zagranicznych podmiotów gospodarczych

Transkrypt

1 Teresa Pakulska Ryzyko lokalizacji zagranicznych podmiotów gospodarczych w: Ryzyko lokalizacji przedsiębiorstw w Polsce, red. K. Kuciński, CeDeWu.pl. Warszawa 2014, s Wydawca: CeDeWu ISBN: Format: 165x235 Oprawa: Miękka Autorzy: Kazimierz Kuciński (red.) Tytuł: Ryzyko lokalizacji przedsiębiorstw w Polsce Rok wydania: 2014 Stron: 224 Współcześnie szczególnie dojmująco doświadczamy niepewności i ryzyka. Są one nieodłączną częścią podejmowania i prowadzenia działalności go-spodarczej, ale nigdy dotąd nie były tak istotne dla tych, którzy ją prowadzą. Wynika to z narastającej zmienności warunków prowadzenia działalności gospodarczej i jej samej oraz z coraz większej potrzeby bezpieczeństwa w ogóle, a ekonomicznego w szczególności. Wszystko to sprawia, że ryzyko stało się nie tylko ważnym elementem zarządzania gospodarką i gospodarowaniem, ale również przedmiotem zainteresowania nauk ekonomicznych, przy czym uwaga praktyków i teoretyków przesuwa się na coraz to nowe obszary przejawiania się tego ryzyka. Jednym z nich jest ryzyko związane z lokalizacją przedsiębiorstw. W przeszłości poszukiwano lokalizacji optymalnych, zadowalających, społecznie od-powiedzialnych, a przede wszystkim gwarantujących najniższe koszty lub najwyższe zyski. Natomiast dziś szuka się coraz częściej lokalizacji możliwie najmniej ryzykownych, co jest szczególnie istotne w przypadku podejmowania zagranicznych inwestycji bezpośrednich. Chcąc je przyciągnąć tworzy się między innymi obszary

2 instytucjonalnie uprzywilejowane, takie jak specjalne strefy ekonomiczne, ale i one również nie są wolne od ryzyka lokalizacyjnego. Powstaje zatem pytanie: z czego wynika to ryzyko, jak z nim walczyć, a przede wszystkim jak funkcjonować w warunkach jego istnienia? Przy czym nie jest to tylko zmartwienie przedsiębiorstw, ale również miejsc, gdzie są one zlokalizowane. Jest to problem natury uniwersalnej, ale zarazem specyficzny dla warunków ekonomicznych, strukturalnych, instytucjonalnych oraz kulturowych panują-cych w poszczególnych krajach i regionach.

3 Spis Treści Wprowadzenie - Kazimierz Kuciński 9 Rozdział 1 Ryzyko jako przedmiot nauk ekonomicznych - Agata Adamska Definicja ryzyka Źródła ryzyka Wpływ ryzyka i jego postrzegania na podejmowanie decyzji 27 Bibliografia 31 Rozdział 2 Ryzyko lokalizacyjne jako kategoria ekonomiczna - Kazimierz Kuciński Istota lokalizacji Geneza ryzyka lokalizacyjnego Istota ryzyka lokalizacyjnego i jego analizy Typologia ryzyka lokalizacyjnego Ryzyko lokalizacyjne w analizie lokalizacji Kierunki badania ryzyka lokalizacji Systemowe ujęcie ryzyka lokalizacji 60 Bibliografia 67 Rozdział 3 Kulturowe uwarunkowania ryzyka lokalizacji przedsiębiorstw - Jacek Brdulak Różnice kulturowe a lokalizacja przedsiębiorstw Kulturowa adaptacja do warunków lokalizacyjnych Kultura narodowa a lokalizacja przedsiębiorstw Lokalizacyjne uwarunkowania komunikacji biznesowej 85 Bibliografia 92 Rozdział 4 Ryzyko lokalizacji zagranicznych podmiotów gospodarczych - Teresa Pakulska Ryzyko lokalizacji inwestycji zagranicznych w warunkach globalizacji Minimalizacja ryzyka lokalizacji inwestycji zagranicznych przez relokację Minimalizowanie ryzyka lokalizacji poprzez ekspansję niekapitałową Ryzyko lokalizacji w Polsce w ocenie inwestorów zagranicznych Skala bezpośrednich inwestycji zagranicznych i przedsięwzięć typu non-equity w Polsce Preferencje lokalizacyjne przedsiębiorstw międzynarodowych 125 Bibliografia 131 Rozdział 5 Ryzyko lokalizacji przedsiębiorstw w specjalnych strefach ekonomicznych - Barbara Trzcińska Specjalne strefy ekonomiczne w Polsce Podstawy prawne inwestowania w specjalnych strefach ekonomicznych Ryzyko cofnięcia zezwolenia strefowego Ryzyko złego oszacowania pomocy publicznej Ryzyko niezrealizowania zadeklarowanego zatrudnienia Ryzyko braku odpowiednich kadr Ryzyko spowolnienia gospodarki Ryzyko niekorzystania z innych ulg Ryzyko wycofania się przedsiębiorstw zlokalizowanych w SSE Ryzyko zmiany powierzchni SSE Ryzyko likwidacji SSE 154 Bibliografia 158 Rozdział 6 Ryzyko lokalizacji przedsiębiorstw sektora nowoczesnych usług biznesowych - Laura Sommer-Szpalerska Charakterystyka polskiego sektora BPO/SSC Czynniki lokalizacji przedsiębiorstw sektora BPO/SSC Rozwój sektora BPO/SSC a ryzyko lokalizacji jego przedsiębiorstw Ocena ryzyka lokalizacji przedsiębiorstw sektora BPO/SSC w Polsce 181 Bibliografia 185 Rozdział 7 Ryzyko lokalizacyjne w sektorze elektroenergetyki - Dorota Niedziółka Ryzyko lokalizacji elektrowni systemowych Ryzyko lokalizacji elektrowni wiatrowych 193 Bibliografia 199 Rozdział 8 Ryzyko lokalizacyjne w zarządzaniu przedsiębiorstwem - Hanna Godlewska-Majkowska Ryzyko inwestycyjne versus lokalizacyjne Strategiczny i operacyjny aspekt ryzyka lokalizacyjnego Wskaźniki ryzyka lokalizacyjnego 207 Bibliografia 222 O Autorach 223

4 O Autorach Agata Adamska - dr nauk ekonomicznych, Instytut Finansów Korporacji i Inwestycji Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie warszawskiej SGH. Zainteresowania naukowe: ład korporacyjny, finanse przedsiębiorstw, rynek kapitałowy. Główne publikacje: Rola i zadania dyrektora finansowego, Wolters Kluwer 2004; Marketing i finanse w przedsiębiorstwie. Od konfliktu do synergii, współautor T. Dąbrowski, C.H. Beck 2006; Własność i kontrola. Perspektywa akcjonariuszy spółek publicznych, SGH Jacek Brdulak - dr hab. nauk ekonomicznych, prof nadzwyczajny SGH w Katedrze Geografii Ekonomicznej. Zainteresowania naukowe: infrastruktura transportowa, rozwój regionalny, geografia humanistyczna. Główne publikacje: Rozwój gałęziowy transportu w Europie - priorytetowe osie sieci TEN-T, ITS 2012; Efektywność centrum logistycznego na Południowym Podlasiu, ITS 2013; Kierunki rozwoju infrastruktury transportu samochodowego w Polsce, ITS 2014; Usytuowanie przedsiębiorstwa społecznego w gospodarce, współautor E. Florczak, Myśl Ekonomiczna i Polityczna" 1-2 (32-33)/2011. Hanna Godlewska-Majkowska - dr hab. Instytut Przedsiębiorstwa Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie warszawskiej SGH. Zainteresowania naukowe: atrakcyjność inwestycyjna i konkurencyjność regionów, lokalizacja przedsiębiorstw, przedsiębiorczość regionalna, biogospodarka i ekoinnowacje. Główne publikacje: Lokalizacja przedsiębiorstw w gospodarce globalnej, Difin 2013; Atrakcyjność inwestycyjna regionów Polski na tle Unii Europejskiej, Studia i Analizy Instytutu Przedsiębiorstwa, SGH Kazimierz Kuciński - prof. dr hab., Kierownik Katedry Geografii Ekonomicznej SGH. Zainteresowania naukowe: teoria geografii ekonomicznej, lokalizacja przedsiębiorstw, organizacja przestrzenna gospodarki, konkurencyjność regionów, metodologa nauk ekonomicznych. Główne publikacje: Gospodarka globalna, KURPISZ 2002; Geografia ekonomiczna. Zarys teoretyczny, SGH 2005; Metodologia nauk ekonomicznych. Dylematy i wyzwania, Difin 2010; Geografia ekonomiczna (red.), Wolters Kluwer 2009, Dorota Niedziółka - dr hab. nauk ekonomicznych. Pracuje w Katedrze Geografii Ekonomicznej Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie SGH w Warszawie. Zainteresowania naukowe: organizacja przestrzenna infrastruktury, lokalizacja przedsiębiorstw, uwarunkowania bezpieczeństwa energetycznego oraz rozwój rynków energii. Główne publikacje: Rynek energii w Polsce, Difin 2010; Regionalizacja rynków energii, Oficyna Wydawnicza SGH 2011; Dylematy elektroenergetyki w Polsce, WSzCiL 2011; Zielona energia w Polsce (red.), CeDeWu Teresa Pakulska - dr hab., profesor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Zainteresowania naukowe: bezpośrednie inwestycje zagraniczne, korporacje transnarodowe, innowacyjność gospodarki, konkurencyjność regionów. Główne publikacje: Podatność innowacyjna Polski na napływ zagranicznego kapitału technologicznie intensywnego, Oficyna Wydawnicza SGH 2005; Korporacje ransnarodowe a globalne pozyskiwanie zasobów, współautor M. Poniatowska-Jaksch, Oficyna Wydawnicza SGH Laura Sommer-Szpalerska - mgr nauk ekonomicznych, doktorantka Zakładu Inwestycji i Nieruchomości w Kolegium Nauk o Przedsiebiorstwie SGH. Zainteresowania naukowe: rynek

5 nieruchomości komercyjnych, innowacje, miejskie przedsięwzięcia inwestycyjne, strategie rozwoju miast. Główne publikacje: Smart city" jako koncepcja rozwoju współczesnych miast, [w:] Bryx M. (red.), Rynek nieruchomości. Finansowanie rozwoju miast", CeDeWu Barbara Trzcińska - dr nauk ekonomicznych, Katedra Geografii Ekonomicznej SGH. Zainteresowania naukowe: ekonomia rozwoju, lokalizacja przedsiębiorstw, bezpieczeństwo energetyczne. Główne publikacje: współautorka Kuciński K. (red.), Geografia ekonomiczna, Wolters Kluwer 2013; D. Niedziółka (red.); Zielona energia w Polsce, CeDeWu 2012, I. Fierla (red.), Polska w Europie. Zarys geograficzno-ekonomiczny, PWE 2011; I. Fierla (red.), Geografia ekonomiczna Unii Europejskiej, PWE 2011.