PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI SOPOTY

Transkrypt

1 Załącznik do uchwały Nr XIII/91/16 Rady Gminy Wilczęta z dnia r. Załącznik do uchwały Nr 1/2016 Zebrania Wiejskiego z dnia r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI SOPOTY na lata Maj 2016 r. 1

2 Spis treści Spis treści 1 Wstęp Charakterystyka miejscowości Położenie miejscowości i przynależność administracyjna Historia Ludność Struktura gospodarstw rolnych Infrastruktura komunalna i drogowa Baza oświatowa oraz kulturalno rekreacyjna Zorganizowanie miejscowości Analiza swot ocena słabych i mocnych stron Wizja rozwoju miejscowości Misja rozwoju miejscowości Opis planowanych przedsięwzięć Harmonogram realizacji poszczególnych działań WSTĘP Plan Odnowy miejscowości Sopoty jest opracowaniem strategicznym, które harmonizuje założenia określone w ramach odnowy wsi, nadając im uporządkowany charakter. Zakres rzeczowy dokumentu wypływa z potrzeb samych mieszkańców. W proces tworzenia dokumentu, obejmującego wydzieloną jednostkę osadniczą, ważne okazują się inicjatywy obywatelskie, rozwijanie różnych form komunikacji i współpracy, otwartość na zamiany, tworzenie lokalnych układów partnerskich. Obserwowane w trakcie procesu 2

3 planistycznego tzw. uczestnictwo obywatelskie jest rezultatem aktywności społecznej, akceptacji istniejącego stanu wartości, postaw oraz potrzeb. Plan określa najważniejsze działania, które zainteresowane strony uznają za istotne dla rozwoju miejscowości. Proponowane przedsięwzięcia zostały uznane za realne i możliwe do realizacji, przy założeniu aktywności własnej mieszkańców oraz zaangażowaniu władz samorządowych. Włączenie mieszkańców w proces współdecydowania o kierunkach rozwoju miejscowości przełamuje stereotyp planowania odgórnego, wyłącznie poprzez władze jednostki samorządu terytorialnego, pobudzając jednocześnie całą społeczność do bardziej aktywnej pracy na rzecz miejscowości. Plan Odnowy miejscowości Sopoty dotyczy lat Podstawową jego część stanowi opis zasobów miejscowości, tkwiącego w niej potencjału oraz możliwości organizacyjnych mieszkańców. Na tej podstawie przeprowadzona została analiza słabych i mocnych stron miejscowości oraz analiza szans i zagrożeń. Pozwoliła ona na określenie wizji i misji rozwoju miejscowości, nakreślenie priorytetów oraz wyszczególnienie działań, które będą w ich ramach realizowane. 2 CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI 2.1 Położenie miejscowości i przynależność administracyjna Wieś Sopoty, położona jest w gminie Wilczęta w powiecie braniewskim (województwo warmińsko mazurskie). Miejscowość usytuowana jest przy drodze powiatowej nr 1389N. Najbliższe ośrodki miejskie to: Młynary (12 km), Orneta (17 km) Braniewo - miasto powiatowe (21 km). Odległość Sopot od Wilcząt (Urząd Gminy) to 2,5 km, a od Elbląga (główny ośrodek miejski subregionu elbląskiego) wynosi 32 km. Podane odległości mierzone są w linii prostej. Miejscowość położona jest na północny wschód od Wilcząt, pośród pól i otaczających je lasów. Wieś Sopoty składa się w większości ze starych zabudowań poniemieckich w dużej części wyremontowanych i zagospodarowanych na nowo. Większa część wsi jest skoncentrowana i leży po obu stronach drogi wewnętrznej tylko trzy gospodarstwa znajdują się bezpośrednio przy drodze powiatowej. Uzupełnieniem miejscowości jest kolonia składająca się z czterech oddalonych siedlisk. 3

4 2.2 Historia Sopoty wzmiankowane były po raz pierwszy w krzyżackich księgach czynszowych z lat , jako Sapoten. Liczyły wówczas 18 łanów ziemi (ok. 300 ha) i była tu już karczma, a wieś podlegała pod okręg w Młynarach. W 1652 r. Sopoty liczyły 31 łanów i znajdowały się w posiadaniu grafów von Dohna z Ławek (Dohna-Lauck). W latach odnotowano stałe kwaterunki wojsk francuskich. W maju 1807 r. Francuzi zbudowali obóz z barakami w Gładyszach i w Nowicy. Nakładane kontrybucje oraz uciążliwości z zapewnieniem prowiantu i furażu spowodowały upadek gospodarki we wsi, znaczne zubożenie i śmiertelność. W 1875 r. wieś liczyła 261 mieszkańców. Z dokumentacji wizytacji kościelnej przeprowadzonej na przełomie sierpnia i września 1883 r. w parafii w Ławkach wynika, że Sopoty miały wtedy 42 łany ziemi, a w miejscowej szkole nauczał Gottfried Scheffler. Natomiast z wizytacji kościelnej przeprowadzonej w 1912 r. dla parafii Ławki - Stare Siedlisko obejmującej również Dębiny, Kaginowo, Sopoty, Sośnicę, Lipową i Chmielówkę wynika, że żyło tu 1500 dusz" a proboszczem był Wilhelm Finger. Trudno powiedzieć ilu mieszkańców wsi poległo w I wojnie światowej, ale w latach międzywojennych poświęcono im pomnik przy kościele w Ławkach, który został zrekonstruowany i ponownie poświęcony 5 lipca 1999 r. Według spisu z 1931 r. wieś liczyła 733 ha ziemi, miała 36 zamieszkanych domów, 239 mieszkańców, w tym 119 mężczyzn, 223 ewangelików, 14 katolików oraz 1 bezwyznaniowy. W dniu 5 lutego 1945 r. wieś została zajęta prze oddziały sowieckie. Wokół znajdowało się wiele poniszczonego sprzętu wojskowego i ciała zabitych w walkach żołnierzy obu stron - zwłaszcza przy drodze Ławki - Sopoty. We wsi wiele zabudowań było zniszczonych lub uszkodzonych, a od wybuchów artyleryjskich z wielu budynków pospadała dachówka i leżała na hałdach przy fundamentach. Pierwsi polscy mieszkańcy pojawili się we wsi po wojnie. Pierwszym polskim sołtysem wsi był Pan Konstanty Parszuto. 4

5 Żródło: Lech Słodownik Wsie dawnego powiatu pasłęckiego Sopoty; Głos Pasłęka 2.3 Ludność Tak jak prawie wszystkie wsie dawnego powiatu pasłęckiego zasiedlone po 1945 r., wieś Sopoty stanowi mozaikę etniczno-wyznaniową. Pierwsi mieszkańcy wsi przybyli z Wileńszczyzny, Mielca, rzeszowskiego. Następnie wiele rodzin zostało do tej miejscowości przesiedlonych w ramach Akcji Wisła. Obecnie w miejscowości Sopoty zamieszkuje ogółem 89 mieszkańców w tym 42 kobiety. Struktura ludności w miejscowości Sopoty: Dzieci i młodzież do lat osób (6K + 9 M) Osoby w wieku produkcyjnym lat 63osoby (28K + 35M) Osoby starsze pow. 65 lat 11 osób (8K + 3M) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z BEL na dzień r Struktura gospodarstw rolnych W miejscowości Sopoty uprawa ziemi i produkcja zwierzęca stanowią podstawowe źródło dochodów. Z uwagi na korzystne warunki gospodarowania wieś posiada dobre warunki do rozwoju rolnictwa. Wg stanu na dzień 30 stycznia 2016 roku we wsi Sopoty jest 19 indywidualnych gospodarstw rolnych obejmujących łączny obszar 388 ha. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Wilczęta na dzień r. 2.5 Infrastruktura komunalna i drogowa Miejscowość Sopoty wyposażona jest w wodociąg grupowy. Woda do gospodarstw rolnych oraz gospodarstw domowych dostarczana jest z ujęcia wody w miejscowości Wilczęta. W miejscowości brak jest kanalizacji sanitarnej. Ścieki komunalne gromadzone są w zbiornikach bezodpływowych. Najbliższa oczyszczalnia ścieków znajduje się w miejscowości Wilczęta. Przez miejscowość Sopoty przebiegają drogi: - droga powiatowa łącząca Sopoty i Ławki oznaczona nr 1389N o nawierzchni bitumicznej, - droga gminna Sopoty - Księżno oznaczona nr N jest to droga gruntowa - droga gminna Sopoty - Bardyny oznaczona nr N jest to droga gruntowa - droga gminna Sopoty Ursus oznaczona nr N jest to droga gruntowa Infrastrukturę drogową uzupełnia sieć dróg dojazdowych do pól o nawierzchni w zdecydowanej większości nieutwardzonej. Wszystkie wymienione wyżej drogi wymagają gruntownego remontu. Obecnie są dużym utrudnieniem dla mieszkańców Sopot, żeby móc się sprawnie i bez problemów poruszać z miejscowości do miejscowości. 5

6 Miejscowość Sopoty jest skomunikowana z ośrodkami miejskimi połączeniami autobusowymi. Posiada bezpośrednie połączenie z Pasłękiem. Połączenia z innymi ośrodkami miejskimi odbywają się zdecydowanie na zasadzie prywatnego transportu samochodowego. 6

7 7

8 2.6 Baza oświatowa oraz kulturalno rekreacyjna W miejscowości Sopoty brak jest placówek oświatowych. Dzieci i młodzież dowożone są gimbusem do Szkoły Podstawowej w Nowicy oraz do Gimnazjum Publicznego w Wilczętach. Kształcenia ponadgimnazjalne odbywa się w ośrodkach miejskich oddalonych kilkadziesiąt kilometrów od miejscowości, między innymi: Pasłęk, Elbląg, Braniewo, Olsztyn. Znajdująca się w miejscowości Sopoty świetlica wiejska stworzona została żeby zaspakajać i rozwijać potrzeby mieszkańców w zakresie działalności kulturalno oświatowej. Jest wyremontowana i w dużym stopniu wyposażona. Planowane jest bieżące doposażanie jej w ramach potrzeb. Warto jednak zaznaczyć, że jest mała i nie posiada pomieszczenia gospodarczego, które bardzo by się przydało. W świetlicy odbywają się różnego rodzaju wydarzenia lokalne, w których uczestniczą mieszkańcy Sopot. W miejscowości znajduje się również boisko do gry w piłkę oraz teren przeznaczony na plac zabaw. Jednak i jedno i drugie wymaga dużego wkładu finansowego oraz dużego nakładu pracy ze strony mieszkańców, aby doprowadzić je do właściwego stanu. 2.7 Zorganizowanie miejscowości Ruchy przesiedleńcze zaistniałe po II wojnie światowej oraz późniejszy rozwój wsi sprawiły, że znaczny odsetek mieszkańców stanowi ludność napływowa. Wynikiem powyższego faktu jest rozmycie tradycyjnych form relacji sąsiedzkich. Ludność Sopot podejmuje jednak chętnie inicjatywy stymulowane czynnikiem zewnętrznym, dlatego też niezwykle ważna jest rozbudowa infrastruktury skierowanej na poprawę relacji społecznych. Mieszkańcy Sopot aktywnie uczestniczą w życiu wsi. Wszystkie wątpliwości i problemy rozwiązywane są na zebraniach wiejskich oraz podczas spotkań organizowanych z członkami Rady sołeckiej i władzami gminy. Obecnie sołtysem Sopot jest Pan Andrzej Turczyk. Miejscowość posiada jednoosobową reprezentację w Radzie Gminy Wilczęta i jest nim Radny Pan Jerzy Łuczko. 8

9 3 ANALIZA SWOT OCENA SŁABYCH I MOCNYCH STRON Mocne Strony - wyremontowany niedawno budynek świetlicy - sołectwo posiada boisko wiejskie - dobra jakość gleb - rozwinięte rolnictwo - dobra współpraca z gminą - czyste nieskażone środowisko - warunki dla rozwoju agroturystyki Słabe Strony - niewystarczający transport publiczny (duża odległość od dużych miast) - brak dużych firm w okolicy duże bezrobocie - niska integracja - słabo określone i sprecyzowane potrzeby mieszkańców - brak ofert spędzania wolnego czasu przez mieszkańców i to zarówno tych starszych jaki i tych młodszych - bardzo zły stan dróg lokalnych - niedostateczna infrastruktura komunalna - brak usług turystycznych - brak dostępu do nowoczesnych usług informatycznych - słaba promocja i reklama wsi - migracja młodych ludzi do miast i za granicę - brak infrastruktury turystycznej - niska przedsiębiorczość lokalna - zły stan techniczny i braki w infrastrukturze sportowej - brak wodociągu na kolonii - brak właściwej melioracji Szanse Zagrożenia - fundusze unijne na inwestycje poprawiające jakość życia mieszkańców - imprezy i spotkania cykliczne (integracja, dbanie o wieś, promocja) - młodzież i dzieci - wzrost aktywności mieszkańców - wspieranie przez władze inicjatyw lokalnych - rozwój drobnej przetwórczości - rozwój turystyki - tworzenie i rozwój gospodarstw agroturystycznych - rozwój rolnictwa - poprawa dostępności komunikacyjnej poprzez budowę i modernizację dróg - poprawa warunków życia ludności poprzez inwestycje w podstawową infrastrukturę - brak kanalizacji sanitarnej (zagrożenie skażeniem wód gruntowych - wysokie koszty planowanych inwestycji - słabe skomunikowanie z ośrodkami miejskimi - niska opłacalność produkcji rolnej - brak rynków zbytu dla rolnictwa - spadek aktywności i zanik więzi społecznych - stopniowe wyludnianie się miejscowości 4 WIZJA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI Wizję rozwoju miejscowości Sopoty sformułowano w oparciu o przeprowadzoną analizę z równoczesnym odwołaniem się do opinii mieszkańców na temat głównych problemów 9

10 rozwojowych i ich dotkliwości. Określenie wizji, jako możliwego i pożądanego stanu różnych sfer życia społecznego i gospodarczego składających się na poziom życia ludzi (w perspektywie 9 lat) musi uwzględniać wiele aspektów. Uwzględnienie znacznej ilości dających się zidentyfikować czynników wpływających na przyszłe oblicze społeczno gospodarcze i cywilizacyjne sołectwa Sopoty, do których należą m.in. procesy zachodzące w otoczeniu, trendy rozwojowe, aspiracje środowisk lokalnych oraz sformułowane w dalszej części tego opracowania priorytety i działania skłaniają do następującego, syntetycznego ujęcia tzw. Wizji rozwojowej w 9 - letnim horyzoncie czasowym: Osiągnięcie satysfakcji życiowej społeczności Sopoty, będącej rezultatem poprawy jakości zamieszkania oraz uzyskania możliwości rozwoju. 5 MISJA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI Misję do spełnienia mają strony zaangażowane w odnowę miejscowości Sopoty. Można ją realizować poprzez rozwój nieplanowany lub zaplanowany, strategiczny, którego cele i priorytety określono w dalszej części. Zarówno misja, priorytety jak i cele muszą być sformułowane w określony sposób i odnosić się do płaszczyzn pozostających w kompetencjach realizatorów: _ muszą być zgodne z wymogami prawa, _ muszą uzasadniać istnienie i odnowę miejscowości w sposób spójny, elastyczny, pragmatyczny, uniwersalny niezależnie od formy, w jakich będą realizowane. Misja rozwoju Sopot została sformułowana jako: Odnowa miejscowości Sopoty poprzez inwestycje w ogólnodostępną infrastrukturę, kapitał ludzki i gospodarkę w warunkach wykorzystania lokalnych zasobów. 10

11 6 OPIS PLANOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTET Utworzenie lokalnej infrastruktury społecznej, kulturalnej i sportowo-rekreacyjnej NAZWA ZADANIA Modernizacja świetlicy wiejskiej dobudówka Integracja społeczności Poprawa atrakcyjności zamieszkania Zwiększenie oferty kulturalnej mieszkańców Zaspokojenie potrzeb społecznych, kulturalnych i rekreacyjnych mieszkańców Realizacja rzeczowa inwestycji 2019 r r. Kwota całkowita ,00 zł Budżet JST ,00 zł Środki zewnętrzne ,00 zł NAZWA ZADANIA Bieżące doposażanie świetlicy wiejskiej Poprawa życia mieszkańców Uatrakcyjnianie obiektu użyteczności publicznej Zaspakajanie potrzeb kulturalnych i rekreacyjnych mieszkańców Realizacja rzeczowa inwestycji ŹRÓDŁO Kwota całkowita 5000,00 zł Budżet JST 1500,00 zł Środki zewnętrzne 3500,00 zł NAZWA ZADANIA Ogrodzenie i modernizacja placu zabaw dla dzieci Zwiększenie oferty rekreacyjnej miejscowości Wzrost aktywności mieszkańców Wzrost atrakcyjności miejscowości Poprawa wyglądu i estetyki wsi Realizacja rzeczowa inwestycji 2017r.-2022r. Kwota całkowita ,00 zł Budżet JST ,00 zł Środki zewnętrzne ,00 zł NAZWA ZADANIA Modernizacja boiska sportowego do piłki nożnej i siatkówki Realizacja rzeczowa inwestycji Wzrost aktywności sportowej dzieci i młodzieży Poprawa wyglądu i estetyki wsi Wzrost poziomu sprawności fizycznej mieszkańców Wzrost znaczenia obiektu użyteczności publicznej ŹRÓDŁO Kwota całkowita ,00 zł Budżet JST ,00 zł Środki zewnętrzne ,00 zł 11

12 PRIORYTET Rozbudowa i remont infrastruktury technicznej NAZWA ZADANIA Poprawa systemu melioracji w miejscowości Ochrona walorów krajobrazowych miejscowości poprawa bezpieczeństwa mieszkańców Realizacja rzeczowa inwestycji 2017 r. 2019r. Kwota całkowita ,00 zł Budżet JST ,00 zł NAZWA ZADANIA Budowa sieci kanalizacji sanitarnej/osiedlowej oczyszczalni ścieków Poprawa życia mieszkańców ochrona środowiska Realizacja rzeczowa inwestycji Kwota całkowita ,00 zł Budżet JST ,00 zł Środki zewnętrzne ,00 zł NAZWA ZADANIA Przebudowa drogi gminnej nr N Sopoty - Księżno Poprawa komunikacji pomiędzy miejscowościami Sopoty Księżno, Skrócenie dojazdu z miejscowości Sopoty do miejscowości Księżno o 3,2 km (obecnie wynosi Skrócenie dojazdu do miasta powiatowego Braniewa oraz do Elbląg Wzrost dostępu do obiektów użyteczności publicznej Realizacja rzeczowa inwestycji Kwota całkowita zł Budżet JST zł Środki zewnętrzne zł NAZWA ZADANIA Przebudowa drogi gminnej nr N Sopoty - Bardyny Poprawa komunikacji pomiędzy miejscowościami Sopoty Bardyny Skrócenie dojazdu z miejscowości Sopoty do miejscowości Bardyny Skrócenie dojazdu do Pieniężna Realizacja rzeczowa inwestycji Kwota całkowita ,00 zł Budżet JST ,00 zł Środki zewnętrzne , 00 zł NAZWA ZADANIA Modernizacja dróg dojazdowych do pól wraz z drogą gminną nr N Poprawa warunków życia mieszkańców Ułatwienie dostępu rolnikom do pól Poprawa warunków pracy rolników Skrócenie drogi do Pieniężna Realizacja rzeczowa inwestycji 2018 r. 2025r. 12

13 Kwota całkowita ,00 zł Budżet JST ,00 zł Środki zewnętrzne ,00 zł NAZWA ZADANIA Budowa wodociągu na kolonię Poprawa standardu życia mieszkańców Ochrona środowiska Realizacja rzeczowa inwestycji III IV kwartał 2016r. ŹRÓDŁO INANSOWANIA Kwota całkowita ,00 zł Budżet JST , 00 zł PRIORYTET Wyrównanie szans edukacyjnych dla dzieci i młodzieży NAZWA ZADANIA Organizacja warsztatów sportowych i edukacyjnych dla dzieci i młodzieży Wyrównanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży wzrost umiejętności dzieci i młodzieży integracja mieszkańców wzmacnianie potencjału dzieci i młodzieży Realizacja rzeczowa ciągła od 2017 r. Kwota całkowita ,00 zł rocznie Budżet JST 1 000,00 zł rocznie Środki zewnętrzne 9 000,00 zł rocznie PRIORYTET Aktywizacja i integracja mieszkańców NAZWA ZADANIA Organizowanie imprez cyklicznych (festyn, dożynki, kulig) Aktywizacja mieszkańców integracja mieszkańców Realizacja rzeczowa ciągła Kwota całkowita ,00 zł rocznie Budżet JST 3000,00 zł rocznie Środki zewnętrzne 7000,00 zł rocznie 13

14 7 REALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH DZIAŁAŃ Lp. Rodzaj działania Przewidywany termin realizacji Priorytet I. Utworzenie lokalnej infrastruktury społecznej, kulturalnej i sportowo - rekreacyjnej 1. Modernizacja świetlicy wiejskiej - dobudówka 2. Bieżące doposażanie świetlicy wiejskiej 3. Ogrodzenie i modernizacja placu zabaw dla dzieci 4. Modernizacja boiska sportowego do piłki nożnej i siatkowej Priorytet II. Rozbudowa i remont infrastruktury technicznej 1. Poprawa systemu melioracji w miejscowości 2. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej/osiedlowej oczyszczalni ścieków 3. Przebudowa drogi gminnej nr NSopoty - Księżno 4. Przebudowa drogi gminnej nr N Sopoty - Bardyny 5. Modernizacja dróg dojazdowych do pól 6. Budowa wodociągu na kolonię Priorytet III. Wyrównywanie szans edukacyjnych dla dzieci i młodzieży 1. Organizacja warsztatów sportowych i edukacyjnych dla dzieci i młodzieży 2. Aktywizacja i integracja mieszkańców