W KLASIE VI. Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń potrafi:

Transkrypt

1 W KLASIE VI Wymagania na ocenę dopuszczającą opisać sposoby poznawania przyrody objaśnić budowę kalendarza wymienić planety Układu Słonecznego wskazać na globusie bieguny ziemskie i oś Ziemi podać przykłady oddziaływań elektrostatycznych wskazać na globusie południki, równoleŝniki i równik wskazać półkulę północną i południową podać przykłady źródeł światła wyjaśnić, jak zachować się w trakcie burzy podzielić podane ciała na przeźroczyste i nieprzeźroczyste wskazać, gdzie w przyrodzie moŝna obserwować zjawisko rozszczepienia światła wymienić barwy podstawowe i dopełniające podać przyczyny następowania pór roku pokazać na mapie oraz globusie kontynenty i oceany odczytać z mapy nazwy mórz oblewających Europę wymienić przyczyny falowania wody opisać budowę zewnętrzną ryby wymienić przykłady ssaków Ŝyjących w morzach wymienić źródła dźwięków wyjaśnić, do czego słuŝy batyskaf omówić budowę komórki zwierzęcej podać przykłady zwierząt Ŝyjących w jeziorze podać przykłady zaleŝności pokarmowych w jeziorze nazwać części ciała Ŝaby wymienić 3 przykłady płazów chronionych odróŝnić Ŝmiję zygzakowatą od innych węŝy opisać budowę zewnętrzną ptaka opisać budowę pióra podać przykłady ptaków odlatujących z Polski podać przykłady ssaków z róŝnych środowisk opisać budowę zewnętrzną pająka nazwać części ciała owada nazwać części ciała ślimaka winniczka wymienić podstawowe elementy klimatu wskazać na mapie granice strefy wilgotnych lasów równikowych podać przykłady zwierząt Ŝyjących w lesie równikowym pokazać na mapie strefę sawann wymienić 5 gatunków zwierząt występujących na sawannie wskazać strefę pustyń na mapie pokazać Nil na mapie wskazać na mapie strefę śródziemnomorską nazwać warstwy lasu wskazać na mapie strefę lasów liściastych oraz granicę strefy stepów pokazać na mapie połoŝenie tajgi i tundry

2 pokazać na mapie Antarktydę oraz Arktykę Wymagania na ocenę dostateczną wskazać budowę kalendarza omówić teorię heliocentryczną wskazać istnienie pola grawitacyjnego Ziemi podać róŝnice miedzy planetami i gwiazdami opisać warunki umoŝliwiające rozwój Ŝycia na Ziemi wskazać róŝnice między planetoidami a meteorytami wyjaśnić co to są galaktyki podać przykłady wykorzystania sztucznych satelitów wyjaśnić związek pozornej wędrówki Słońca po niebie z ruchem obrotowym Ziemi podać podstawowe wymiary kuli ziemskiej wskazać bieguny magnetyczne podać 3 przykłady przedmiotów przyciąganych przez magnes podać przykłady zjawisk i zachowań, które mają związek z istnieniem pola magnetycznego Ziemi wymienić przykłady magnesów naturalnych wskazać na globusie południk zerowy pokazać półkulę wschodnią i zachodnia określić w stopniach połoŝenie geograficzne wskazanych miejsc klasyfikować źródła światła na sztuczne i naturalne zbudować prosty obwód elektryczny podać zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń elektrycznych narysować, jak rozchodzi się światło wyjaśnić, co to jest cień wyjaśnić zjawisko następowania dnia i nocy rysować odbicie światła od powierzchni lustrzanych wyjaśnić, kiedy następuje rozproszenie światła wyjaśnić powstawanie barw widzianych ciał wymienić daty przesilenia letniego i zimowego wyjaśnić, dlaczego niektóre lata są przestępne pokazać na globusie strefy oświetlenia Ziemi pokazać na mapie, jakie kontynenty oblewa kaŝdy z oceanów wyjaśnić, dlaczego woda morska jest słona wyjaśnić, dlaczego na głębokości poniŝej 100 m jest ciemno opisać warunki panujące na szelfie odszukać na mapie: rowy oceaniczne, podmorskie wyspy i łańcuchy górskie pokazać na mapie Prąd Zatokowy nazwać strefy Ŝycia w morzu opisać warunki świetlne panujące w strefach morza klasyfikować zwierzęta na kręgowce i bezkręgowce odróŝnić polipa od meduzy narysować chelbię modrą wyjaśnić na czym polega symbioza ukwaiału z rakiem pustelnikiem wymienić przystosowania w budowie zewnętrznej ryby do Ŝycia w wodzie opisać budowę zewnętrzną skorupiaków morskich

3 omówić znaczenie małŝy w przyrodzie wyjaśnić co to jest echo wyjaśnić do czego słuŝy echosonda opisać podróŝ Ferdynanda Magellana wymienić korzyści, które człowiek czerpie z mórz i oceanów opisać warunki niezbędne dla Ŝycia zwierząt w jeziorze opisać zmiany warunków Ŝycia w jeziorze w zaleŝności od pór roku opisać budowę pierwotniaków na przykładzie pantofelka omówić budowę stułbi wymienić cechy charakterystyczne stawonogów opisać czynności Ŝyciowe płazów porównać warunki Ŝycia w wodzie i na lądzie omówić cechy budowy gadów, które przystosowują je do Ŝycia na lądzie wyjaśnić, jak naleŝy postępować w przypadku ukąszenia przez Ŝmiję wymienić cechy, będące przystosowaniem ptaków do lotu rozpoznawać rodzaje piór na podstawie ilustracji wymienić cechy charakterystyczne dziobów i kończyn wskazanych ptaków omówić znaczenie ptaków w przyrodzie wymienić 3 przykłady gatunków ptaków chronionych wymienić charakterystyczne cechy ssaków rozpoznać wybrane gatunki ssaków chronionych w Polsce wymienić charakterystyczne cechy pierścienic wyjaśnić rolę dŝdŝownicy w uŝyźnianiu gleby opisać sposób postępowania w przypadku przyczepienia się kleszcza opisać poszczególne części ciał owada wskazać przykłady pozytywnego i negatywnego znaczenia owadów dla człowieka odczytać dane z wykresów dotyczących klimatu podać kryteria podziału kuli ziemskiej na strefy krajobrazowe wyjaśnić cel ekspedycji do lasów równikowych w XIX wieku scharakteryzować klimat równikowy na podstawie danych z wykresów opisać cechy charakterystyczne małp człekokształtnych opisać wilgotny las równikowy podać przykłady roślin uprawianych na plantacjach w strefie równikowej odczytać z wykresu temperaturę oraz opady w porze deszczowej i suchej opisać krajobraz sawanny wymienić rośliny uprawiane w strefie sawann scharakteryzować klimat pustynny wymienić zajęcia ludzi Ŝyjących na pustyni wyjaśnić dlaczego w dolinie Nilu od tysięcy lat rozwija się rolnictwo opisać klimat śródziemnomorski, wykorzystując dane zawarte na wykresach wymienić typowe rośliny uprawne strefy śródziemnomorskiej opisać charakterystyczne cechy klimatu strefy lasów liściastych podać przykłady roślin i zwierząt, które występują w poszczególnych piętrach lasu scharakteryzować klimat stepowy wymienić cechy drapieŝników opisać krajobraz tajgi wymienić gatunki zwierząt, Ŝyjących w tajdze opisać klimat tundry wymienić gatunki roślin występujące w tundrze opisać zajęcia mieszkańców tundry

4 opisać przystosowania lisa polarnego do warunków klimatycznych wymienić bogactwa mineralne tundry opisać warunki klimatyczne panujące na Antarktydzie omówić przystosowania pingwinów do Ŝycia w klimacie polarnym scharakteryzować klimat Arktyki Wymagania na ocenę dobrą uzasadnić, Ŝe obserwacja jest waŝnym sposobem zdobywania wiedzy wyjaśnić przyczyny ruchu ciał niebieskich opisać zasługi Mikołaja Kopernika dla rozwoju nauk przyrodniczych opisać doświadczenie przeprowadzone przez Isaaca Newtona wyjaśnić co nazywamy polem grawitacyjnym porządkować planety Układu Słonecznego od najbliŝszej Słońcu do najdalszej wymienić róŝnice pomiędzy Ziemią a planetami olbrzymami wyjaśnia w jakim celu podejmuje się loty w kosmos wymienić skutki ruchu obrotowego Ziemi wyjaśnić, na czym polega elektryzowanie się ciał wytłumaczyć, co nazywamy polem magnetycznym wyjaśnić na czym polegają oddziaływania magnetyczne zaznaczyć na rysunku bieguny magnetyczne Ziemi wyjaśnić do czego słuŝy siatka geograficzna wymienić cechy odróŝniające równik od innych równoleŝników wyjaśnić pojęcia: długość i szerokość geograficzna odszukać punkty na globusie mając podane współrzędne geograficzne opisać prosty obwód elektryczny wyjaśnić na przykładach co to są izolatory i przewodniki elektryczne wyjaśnić co nazywamy promieniem świetlnym wymienić przykłady zjawisk związanych z odbiciem i załamaniem światła opisać zjawisko rozszczepienia światła wyjaśnić co to są filtry świetlne wyjaśnić kiedy ciała mają barwę czarną a kiedy białą wyjaśnić zjawisko dnia polarnego i nocy polarnej wskazać na mapie trasę pierwszej wyprawy Krzysztofa Kolumba wskazać granice poszczególnych oceanów wyjaśnić przyczyny zróŝnicowania zasolenia wód morskich wyjaśnić co nazywamy szelfem opisać rolę fal wyjaśnić przyczynę przypływów i odpływów wskazać cechy charakterystyczne polipa i meduzy opisać przystosowania chełbi do warunków Ŝycia wyjaśnić przyczyny wędrówek ryb opisać przystosowania ssaków do Ŝycia w wodzie wyjaśnić na czym polega zjawisko linienia skorupiaków wyjaśnić co nazywamy falą dźwiękową wyjaśnić, na czym polega echolokacja pokazać na mapie szlak, którym płynął Ferdynand Magellan wyjaśnić, dlaczego wprowadza się limity połowów w morzach

5 wymienić przystosowania stułbi do trybu Ŝycia odróŝnić stawonogi od innych zwierząt wodnych wymienić cechy w budowie płazów, będące przystosowaniem do Ŝycia na lądzie opisać rozwój Ŝaby omówić proces rozmnaŝania się gadów podać charakterystyczne cechy Ŝmii zygzakowatej wyjaśnić, jakie znaczenie ma stałocieplność dla ptaków objaśnić podpierając się przykładami pojęcia: gniazdowniki i zagniazdowniki wymienić przyczyny wędrówek ptaków wymienić wytwory skóry ssaków opisać cechy przystosowujące dŝdŝownicę do Ŝycia w glebie opisać przystosowania pająka do zdobywania zdobyczy określić rolę szkieletu zewnętrznego u owadów omówić rolę owadów w przyrodzie opisać zachowania ślimaka winniczka w zaleŝności od czynników zewnętrznych opisać strefy krajobrazowe na terenie Europy opisać przebieg dnia w lesie równikowym scharakteryzować warunki świetlne panujące w lesie równikowym omówić przystosowania roślin do warunków panujących w porze deszczowej i suchej opisać rolnictwo tradycyjne w strefie sawann wymienić rodzaje pustyń opisać przystosowania zwierząt do Ŝycia na pustyni opisać współczesne warunki Ŝycia w dolinie Nilu scharakteryzować roślinność śródziemnomorską wyjaśnić, dlaczego strefa śródziemnomorska nazywana jest kolebką cywilizacji omówić zaleŝności pokarmowe występujące w lesie wyjaśnić, dlaczego obszar stepów odgrywa waŝną rolę w wyŝywieniu ludności świata wskazać przystosowania roślin do warunków stepowych opisać klimat strefy północnych lasów iglastych scharakteryzować przystosowania roślin do warunków panujących w tajdze wyjaśnić, co to jest wieczna zmarzlina scharakteryzować faunę wód przybrzeŝnych Antarktydy Wymagania na ocenę bardzo dobrą wyjaśnić prawo powszechnej grawitacji opisać w jaki sposób powstał Układ Słoneczny wyjaśnić, dlaczego KsięŜyc nie ma atmosfery wyjaśnić, kiedy magnesy przyciągają się a kiedy odpychają wyjaśnić róŝnice pomiędzy biegunem magnetycznym a geograficznym określić w stopniach i minutach współrzędne geograficzne wskazanych miejsc wyjaśnić, dlaczego promień świetlny przedstawia się za pomocą strzałki wytłumaczyć zjawisko zaćmienia Słońca i KsięŜyca wyjaśnić przyczynę róŝnic w długości dnia i nocy wyjaśnić, jaki obraz nazywamy pozornym dowieść, Ŝe światło białe jest mieszaniną świateł barwnych opisać budowę oka scharakteryzować poszczególne strefy oświetleniowe Ziemi

6 pokazać na mapie wyspy odkryte przez K. Kolumba podać przyczyny zmiany zasięgu mórz i oceanów wymienić róŝnice w warunkach panujących przy powierzchni i w głębiach oceanicznych opisać rafę koralową wymienić konsekwencje budowy platform wiertniczych na szelfie objaśnić przyczynę powstawania prądów morskich wyjaśnić przyczynę zróŝnicowania świata organicznego w poszczególnych strefach morza scharakteryzować koralowce opisać zaleŝność budowy małŝy od warunków środowiska i trybu Ŝycia podać przykłady ośrodków róŝniących się prędkością rozchodzenia się fal dźwiękowych analizować skutki korzystania przez człowieka z zasobów morskich wyjaśnić, dlaczego w jeziorach Ŝyją głównie zwierzęta zmiennocieplne scharakteryzować pierwotniaki scharakteryzować faunę występującą w róŝnych strefach jeziora wymienić gatunki zwierząt, które moŝna spotkać tylko w czystych wodach porównać czynności Ŝyciowe płazów i gadów opisać rozmnaŝanie się ptaków scharakteryzować wybraną grupę ptaków wykazać związek między budową a trybem Ŝycia ptaków opisać czynności Ŝyciowe dŝdŝownicy omówić rozmnaŝanie się ślimaka winniczka na podstawie analizy wykresów dokonać porównania klimatów poddać przyczyny istnienia róŝnych stref krajobrazowych wskazać przyczyny odchylenia stref krajobrazowych od równoleŝników wyjaśnić przyczynę małej Ŝyzności gleb w lesie równikowym scharakteryzować przystosowania zwierząt do Ŝycia w wilgotnym lesie równikowym opisać wpływ klimatu i roślinności na sposób gospodarowania mieszkańców strefy lasów równikowych analizować skutki zmniejszania się obszarów lasów równikowych porównać wygląd sawanny w porze deszczowej i suchej scharakteryzować Sahel porównać krajobrazy róŝnych rodzajów pustyń wyjaśnić, dlaczego w strefie śródziemnomorskiej lasy zachowały się tylko w niewielkim stopniu wskazać zaleŝności między typem lasu a warunkami klimatycznymi scharakteryzować przystosowania zwierząt do Ŝycia w stepie omówić przystosowania wybranych gatunków zwierząt do Ŝycia w tundrze wyjaśnić, dlaczego Antarktyda nazywana jest pustynią lodową pokazać na mapie trasy wypraw polarnych porównać Antarktydę i Arktykę podać przykłady działań międzynarodowych na rzecz ochrony przyrody Wymagania na ocenę celującą Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: uzyskał wiedzę i umiejętności wykraczające poza program nauczania przyrody w danej klasie; potrafi twórczo i samodzielnie myśleć oraz rozwijać własne uzdolnienia sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów przyrodniczych; potrafi w praktyce wykorzystać swoje wiadomości, proponuje rozwiązania nietypowe.