Wymagania rozszerzające (ocena dobra) OKRES PIERWSZY. Uczeń: Uczeń: odczytuje informacje z kartki. wymienia załoŝenia teorii

Transkrypt

1 Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca) Wymagania podstawowe (ocena dostateczna) Wymagania rozszerzające (ocena dobra) Wymagania dopełniające (ocena bardzo dobra) Wymagania wykraczające (ocena celująca) Dział 1. Ziemia częścią Wszechświata OKRES PIERWSZY odczytuje informacje z kartki wskazuje róŝnice między wymienia załoŝenia teorii wskazuje praktyczne wyjaśnia, czym spowodowany z kalendarza (D); rozpoznaje planetami a gwiazdami (C); heliocentrycznej (B); zastosowania wiedzy o jest stan niewaŝkości (B) na ilustracji twórcę teorii omawia, dlaczego na Ziemi wymienia ruchach ciał niebieskich (B); heliocentrycznej (B); panują warunki sprzyjające w kolejności planety Układu wymienia typy planet (planety wyjaśnia, czym jest doba i rok Ŝyciu (B); przyporządkowuje Słonecznego, rozpoczynając typu ziemskiego, planety (B); podpisuje przedstawione astronautom ich dokonania od znajdującej się najbliŝej olbrzymy na ilustracji ciała niebieskie, (B); wyjaśnia, czym jest siła Słońca (A); identyfikuje na i karłowate) (A); wymienia uŝywając nazw: gwiazda, przyciągania ziemskiego (B); podstawie opisu rodzaje ciał przykłady praktycznych planeta, planeta karłowata, wymienia imię i nazwisko niebieskich (C); wyjaśnia, korzyści, jakie przynoszą loty księŝyc, kometa, planetoida odkrywcy prawa jaką rolę pełni atmosfera kosmiczne (C); definiuje (C); wyjaśnia, dlaczego powszechnego ciąŝenia (A); ziemska dla organizmów (B); prawo powszechnego ciąŝenia spadają ciała pozbawione wyjaśnia znaczenie pojęć: omawia budowę kosmosu (A); (A); uzasadnia, dlaczego podpory (B); wskazuje masa i cięŝar ciała (A) wyjaśnia, od czego zaleŝy siła występują róŝnice cięŝaru z własnego otoczenia oddziaływania grawitacyjnego tego samego ciała w przykłady oddziaływań (B); rozróŝnia masę i cięŝar zaleŝności od jego odległości grawitacyjnych (B) (C); wymienia jednostki masy od środka Ziemi (C) i cięŝaru (A) Dział 2. Światło i dźwięk w przyrodzie

2 wymienia przykłady rysuje prosty obwód wyjaśnia, czym jest prąd wyjaśnia, uŝywając wyjaśnia zasadę działania naturalnych i sztucznych elektryczny (C); wyjaśnia, jak elektryczny (B); wyjaśnia przykładów, znaczenie pojęć: bezpieczników (B); wskazuje źródeł światła (A); wymienia powstaje cień znaczenie pojęć: odbicie przewodniki prądu przyrządy, w których po 2 przykłady ciał i półcień (B); rysuje odbicie lustrzane światła, elektrycznego, izolatory prądu działaniu wykorzystano przezroczystych promieni świetlnych od rozproszenie światła, cień, elektrycznego (B); rysuje zjawisko odbicia i nieprzezroczystych (B); powierzchni chropowatej (C); półcień (B); wyjaśnia, w jakiej schematycznie zjawisko i załamania światła (C) rysuje schemat odbicia rysuje odchylenie promienia sytuacji zachodzi zjawisko zaćmienia Słońca i KsięŜyca promieni świetlnych od przy przejściu z powietrza do załamania światła (B); (C); wyjaśnia, w jakiej powierzchni gładkiej (C); wody (C); wyjaśnia, co to jest wyjaśnia, jak powstają barwy sytuacji nie zachodzi zjawisko rozpoznaje na rysunkach rozszczepienie światła (B); w przyrodzie (B); omawia załamania światła (B); rysuje rozproszenie, odbicie wskazuje przykład sposób odbierania wraŝeń schemat przejścia światła i załamanie promienia występowania zjawiska świetlnych przez oko (B); białego przez pryzmat (C); świetlnego (C); wymienia rozszczepienia światła opisuje falę dźwiękową (C); wyjaśnia, co nazywamy barwy światła podstawowe i w przyrodzie (C); wyjaśnia, wyjaśnia, czym jest częstotliwością fali (B); dopełniające (A); wymienia jak powstaje echo (B) echolokacja (B); wymienia wyjaśnia, czym są źródła dźwięków (A); przykłady zwierząt ultradźwięki (B) wskazuje na rysunku wybrane posługujących się echolokacją elementy budowy oka i ucha (D) ludzkiego (B) Dział 3. Ziemia nasza planeta 3.1 PołoŜenie geograficzne

3 wymienia przykłady ciał rysuje linie sił pola wyjaśnia, czym jest oś wyjaśnia zasadę działania igły dokładnie określa przyciąganych przez magnes magnetycznego (C); podpisuje ziemska (B); wyjaśnia, co magnetycznej (B); wymienia (z zastosowaniem minut) (A); wskazuje na globusie na schematycznym rysunku nazywamy polem podstawowe wymiary kuli połoŝenie geograficzne północny bieguny magnetyczne i magnetycznym (B); wyjaśnia ziemskiej: obwód Ziemi, dowolnego punktu na i południowy biegun geograficzne Ziemi (C); znaczenie pojęć: bieguny średni promień Ziemi, mapie (D) geograficzny (B); rysuje wyjaśnia znaczenie pojęcia jednoimienne, bieguny powierzchnię kuli ziemskiej południki, równoleŝniki, siatka geograficzna i siatka róŝnoimienne (B); opisuje (A); porównuje południki i równik, koła podbiegunowe, kartograficzna (B); określa na południki i równoleŝniki (B); równoleŝniki (D); odszukuje zwrotnik Raka, zwrotnik mapie współrzędne określa na mapie lub globusie na mapie punkt KozioroŜca na schemacie geograficzne punktów współrzędne geograficzne o podanych współrzędnych przedstawiającym Ziemię (C); połoŝonych na tej samej dowolnego punktu (D) geograficznych (D) zaznacza na schematycznym półkuli (D) rysunku półkule: wschodnią, zachodnią, północną i południową (C); określa kierunki świata na mapie (C); zaznacza na mapie punkty, które mają jednakową szerokość lub jednakową długość geograficzną (C); określa przynajmniej 1 współrzędną geograficzną (D)

4 3.2 Ruchy Ziemi. Komórka zwierzęca. Odkrycia geograficzne wyjaśnia, dlaczego na Ziemi następują po sobie dzień i noc (B); wymienia daty rozpoczęcia kalendarzowych pór roku (A); podpisuje na mapie kontynenty i przynajmniej 3 oceany (C); wymienia nazwiska przynajmniej 3 podróŝników, którzy dokonali istotnych zaznacza na rysunku kierunek ruchu obrotowego Ziemi lub demonstruje to na globusie (C); podpisuje na ilustracji datami łuki, które Słońce zatacza nad widnokręgiem w pierwszym dniu kolejnych pór roku na szerokości geograficznej Warszawy (C); wymienia omawia skutki nachylenia osi ziemskiej (C); wymienia poznane typy mórz (A); wymienia przyczyny wielkich odkryć geograficznych (A); wymienia wydarzenia, które wpłynęły na liczbę i rozmieszczenie gatunków na Ziemi (A); charakteryzuje rolę poszczególnych struktur spośród 2 wybranych miast Polski wskazuje to, w którym Słońce wcześniej wzejdzie lub zajdzie (C); przedstawia na schematach sposób padania promieni słonecznych w dniach rozpoczęcia kalendarzowych pór roku (C); charakteryzuje poszczególne typy mórz (C) zaznacza na wyjaśnia wpływ zróŝnicowania oświetlenia Ziemi przez Słońce na Ŝycie organizmów i gospodarkę człowieka (B)

5 odkryć geograficznych (A); cechy ruchu obiegowego komórkowych (C); wyjaśnia mapie świata obszary, które rysuje schemat komórki Ziemi (A); podpisuje na zasadę nazywania gatunków poznawali polscy podróŝnicy- zwierzęcej (C); wymienia po mapie świata strefy zwierząt (B) badacze (D) 3 przykłady zwierząt oświetlenia Ziemi (C); bezkręgowych i kręgowych wyjaśnia, które części (C) oceanów nazywamy morzami (B); podpisuje na ilustracji elementy budowy komórki zwierzęcej (C); wyjaśnia, czym zwierzęta bezkręgowe róŝnią się od zwierząt kręgowych (B) Dział 4. śycie w wodzie 4.1 Ukształtowanie dna mórz i ruch wody morskiej wymienia czynniki odczytuje z wykresu wyjaśnia, od czego zaleŝy analizuje na mapie wyjaśnia znaczenie pojęcia wpływające na Ŝycie w morzu zawartość soli we wskazanych przezroczystość i barwa wody w podręczniku rozkład tsunami (B); określa róŝnice (A); podpisuje na morzach (C); opisuje warunki morskiej (B); opisuje temperatur wód oceanicznych poziomu między przypływem schematycznym rysunku panujące na szelfie (B); na pochodzenie raf koralowych na kuli ziemskiej (C); a odpływem wybranych mórz: elementy ukształtowania dna schematycznym rysunku (B); wymienia przyczyny rozpoznaje formy dna Śródziemnego, Czarnego, oceanicznego: szelf, podpisuje długość ruchu wód oceanicznych (A); oceanicznego (D); wyjaśnia, Północnego i Arabskiego (B) podmorski grzbiet górski, rów i wysokość fali (B); wskazuje wyjaśnia, co to są prądy co to są przypływy i odpływy oceaniczny (C); podpisuje na na mapie skąd i dokąd płynie morskie (B) (B); omawia przyczyny i

6 rysunku grzbiet i dolinę fali (B) Prąd Zatokowy (B) skutki pływów morskich (C); wyjaśnia wpływ prądów morskich na temperaturę powietrza na przykładzie Prądu Zatokowego (C) 4.2 śycie w morzach i oceanach. Znaczenie oceanów wymienia strefy Ŝycia w omawia warunki świetlne porównuje warunki panujące uzasadnia przynaleŝność wymienia zagroŝenia wód morzu (A); wymienia 2 panujące w poszczególnych w poszczególnych strefach chełbi, koralowców i ukwiała oceanicznych będących róŝnice między polipem i strefach morza lub oceanu morza (D); charakteryzuje do parzydełkowców (B); skutkiem działalności meduzą (A); rozpoznaje (B); wyjaśnia znaczenie koralowce (B); wyjaśnia rolę omawia przystosowania ryb człowieka (C) przynajmniej po 3 gatunki pojęcia plankton (B); płetw parzystych i do Ŝycia we wszystkich morskich zwierząt wykonuje schematyczny nieparzystych u ryb (B); strefach mórz bezkręgowych (C); wymienia rysunek meduzy wymienia cechy i oceanów (B); klasyfikuje zwierzęta kręgowe Ŝyjące i polipa (C); opisuje budowę przystosowujące ssaki do morskie organizmy ze w morzach i oceanach (C); meduzy (B); opisuje budowę Ŝycia względu na sposób poruszania omawia sposób rozmnaŝania koralowców (C); podpisuje na w morzach i oceanach (A); się (D) się ryb (B); opisuje budowę rysunku części ciała wyjaśnia znaczenie pojęć: zewnętrzną ryby (C); stawonogów na przykładzie linienie, akwakultura (B) wymienia przynajmniej 3 homara (B); wyjaśnia

7 korzyści, jakie człowiek czerpie z oceanów (A) znaczenie pojęcia zwierzęta zmiennocieplne (B); wymienia przystosowania w budowie zewnętrznej ryb do Ŝycia w wodzie (C) 4.3 śycie w jeziorze wymienia strefy Ŝycia omawia rolę organizmów określa rolę wodniczek porównuje budowę i sposób wymienia zagroŝenia jezior w jeziorze (A); wymienia samoŝywnych Ŝyjących w tętniących u słodkowodnych poruszania się poznanych będące skutkiem działalności organizmy cudzoŝywne jeziorze (B); podpisuje części protistów słodkowodnych protistów człowieka (C) Ŝyjące w jeziorze (B); ciała pantofelka (B); zwierzęcopodobnych zwierzęcopodobnych rozpoznaje przynajmniej po 3 wymienia przedstawicieli (pierwotniaków) (A); (pierwotniaków) (D); gatunki zwierząt skorupiaków przyporządkowuje poznane porównuje budowę stułbi z bezkręgowych Ŝyjących w i mięczaków Ŝyjących w gatunki zwierząt do budową chełbi (D); omawia jeziorach (D); jeziorze (A); nazywa części poszczególnych stref Ŝycia środowisko i tryb Ŝycia raka przyporządkowuje nazwy ciała raka (A); wymienia w jeziorze (C); stawowego (B) zwierząt kręgowych do przykłady ryb drapieŝnych i przyporządkowuje poznane środowiska słodko-wodnego roślinoŝernych Ŝyjących w zwierzęta do poszczególnych (D) jeziorze (A) grup systematycznych (D); rozpoznaje wybrane gatunki zwierząt Ŝyjących w jeziorze (C); wymienia przykłady łańcuchów pokarmowych

8 w jeziorze (D); rozpoznaje gatunki ryb na podstawie opisu (C) OKRES DRUGI Dział 5. śycie w środowisku lądowym 5.1 Zwierzęta bezkręgowe i kręgowe wodno-lądowe wyjaśnia znaczenie pojęcia omawia przystosowania rozpoznaje zwierzęta naleŝące omawia sposób rozmnaŝania omawia rolę dŝdŝownic zwierzęta bezkręgowe (B); dŝdŝownicy do Ŝycia w glebie do poszczególnych grup się dŝdŝownicy (B); opisuje w tworzeniu próchnicy (B); omawia znaczenie dŝdŝownic (B); omawia budowę owada zwierząt bezkręgowych (C); zróŝnicowanie budowy wyjaśnia znaczenie pojęć: w przyrodzie (A); podpisuje (C); omawia rozwój owadów wyjaśnia znaczenie pojęcia zewnętrznej owadów (D); owady społeczne, walka na schemacie części ciała na przykładzie motyla (B); stawonogi (B); charakteryzuje omawia sposób rozmnaŝania biologiczna (B) owada (C); wymienia po 2 wskazuje na schemacie części typy aparatów gębowych się ślimaków (B); omawia przykłady owadów ciała pająka (C); określa owadów (C); charakteryzuje cechy budowy płazów poŝytecznych miejsca występowania przedstawicieli pajęczaków przystosowujące je do Ŝycia w i owadów, które są wybranych zwierząt (C); omawia budowę 2 środowiskach (B); szkodnikami (A); rozpoznaje bezkręgowych (C); i przystosowania ślimaka porównuje budowę i przynajmniej 2 lądowych charakteryzuje cechy budowy winniczka do Ŝycia na lądzie czynności Ŝyciowe kijanek i zwierząt bezkręgowych (C); płazów przystosowujące je do (A); omawia etapy rozwoju dorosłych Ŝab (C); klasyfikuje wymienia 3 cechy Ŝycia w 2 środowiskach (C); Ŝaby (B) płazy, podając ich przystosowujące Ŝabę do klasyfikuje płazy na charakterystyczne cechy (C)

9 Ŝycia w środowisku wodno- -lądowym (A) bezogonowe i ogoniaste (C) 5.2 Zwierzęta kręgowe: gady, ptaki, ssaki przyporządkowuje, na wymienia przynajmniej 3 wymienia cechy gadów porównuje budowę płazów wyjaśnia znaczenie pojęcia postawie opisu, gatunki gadów Ŝyjących w przystosowujące je do Ŝycia i gadów (C); charakteryzuje pasoŝytnictwo lęgowe (B); przedstawicieli gadów do grup Polsce (A); wyjaśnia na lądzie (A); wymienia gady poznane grupy gadów (C); wymienia przykładów systematycznych (C); znaczenie pojęcia zwierzęta Ŝyjące w Polsce (A); porównuje gady i ptaki (C); pasoŝytów lęgowych (A) odróŝnia Ŝmiję zygzakowatą stałocieplne (B); nazywa wymienia przystosowania wymienia wytwory skóry od innych węŝy (C); elementy budowy pióra (A); ptaka do lotu (A); rozróŝnia ssaków (A); omawia sposób wymienia przynajmniej 3 wyjaśnia znaczenie pojęć: rodzaje piór rozmnaŝania się ssaków (A) cechy budowy gniazdowniki i u ptaków (C); omawia rozwój przystosowujące ptaka do lotu zagniazdowniki (B); omawia ptaków (A); wymienia (A); wymienia przystosowania występujące przykłady gniazdowników charakterystyczne cechy w budowie kończyn ssaków i zagniazdowników (A); ptaków drapieŝnych (A); do Ŝycia w róŝnych wymienia charakterystyczne wymienia po 2 przykłady środowiskach (C); wymienia cechy budowy zwierząt ptaków występujących cały charakterystyczne cechy naleŝących do gadów, ptaków rok w Polsce, odlatujących na ssaków (A) i ssaków (B) zimę, przylatujących na zimę (A); przyporządkowuje ssaki do środowiska, w którym Ŝyją (C); rozpoznaje przynajmniej

10 po 2 gatunki poznanych lądowych zwierząt kręgowych (C) Dział 6. Krajobrazy Ziemi 6.1 Krajobrazy: wilgotnych lasów równikowych, sawann, pustyń gorących wymienia sposoby wyjaśnia znaczenie pojęć: odczytuje z wykresu oblicza roczną amplitudę wymienia mechanizmy obserwacji i pomiaru pogoda, klimat (B); oblicza klimatycznego lub tabeli temperatury powietrza i obronne roślin, występujących poszczególnych składników średnią temperaturę wartości najwyŝsze średnią roczną sumę opadów w strefie sawann i pustyń, pogody (B); wymienia 2 powietrza (C); podpisuje na i najniŝsze temperatury na podstawie danych z tabeli przed wysoką temperaturą cechy klimatu na podstawie mapie strefy krajobrazowe: powietrza, najniŝszą i najwyŝszą lub odczytanych z wykresu powietrza podanego wykresu wilgotnych lasów sumę opadów (C); omawia klimatycznego (C); i niedostatkiem wody (A) klimatycznego (A); równikowych, sawann i przystosowania zwierząt do Ŝycia przyporządkowuje strefie wskazuje na mapie świata pustyń gorących (C); w strefie międzyzwrotnikowej krajobrazowej cechy klimatu strefy: wilgotnych lasów wymienia przykłady (C); opisuje zajęcia Beduinów, i roślinności (C); wymienia równikowych, sawann i roślinoŝerców mieszkańców Sahelu, Pigmejów przyczyny zmniejszania się pustyń gorących (B); i drapieŝców Ŝyjących na w Kotlinie Konga, Papuasów w powierzchni wilgotnych przyporządkowuje do sawannach (B); opisuje Nowej Gwinei, Indian na Nizinie lasów równikowych (A); poznanych stref zajęcia mieszkańców Amazońskiej (C) rysuje wykres klimatyczny na krajobrazowych po 1 wilgotnych lasów podstawie danych zawartych gatunku zwierząt (C); równikowych (A) w tabeli (D) wymienia po 2 gatunki

11 roślin występujących w strefie międzyzwrotnikowej (A); wymienia zajęcia Beduinów (A) 6.2 Krajobrazy: śródziemnomorski, lasów liściastych, stepów, tajgi wskazuje na mapie świata wymienia rośliny uprawiane wyjaśnia znaczenie pojęcia charakteryzuje makię porównuje step Euroazji, strefy: śródziemnomorską, w strefie śródziemnomorskiej roślinność twardolistna (B); śródziemnomorską (B); prerię Ameryki Północnej i lasów liściastych, stepów (B); wyjaśnia, dlaczego basen wymienia gatunki zwierząt, które wskazuje zaleŝności między pampę Ameryki Południowej i tajgę (B); charakteryzuje Morza Śródziemnego jest moŝna spotkać w strefie warunkami klimatycznymi (D) roczny przebieg temperatury atrakcyjny turystycznie (B); śródziemnomorskiej (A); a typem lasów (C); omawia powietrza i opadów w porównuje cechy klimatu: charakteryzuje faunę zmiany w wyglądzie szaty strefach śródziemnomorskiego strefy poszczególnych warstw lasu roślinnej stepu w ciągu roku śródziemnomorskiej, lasów lasów liściastych, stepów i liściastego (C); zaznacza na (A); omawia, w jaki sposób liściastych, stepów i w tajgi na podstawie wykresów mapie świata występowanie wykorzystuje się stepy do tajdze na podstawie klimatycznych (C); strefy celów rolniczych (B);

12 wykresu klimatycznego (C); rozpoznaje na ilustracjach stepów (C); wymienia porównuje zagospodarowanie wymienia 3 gatunki roślin i wybrane gatunki roślin i przystosowania roślin i zwierząt przez człowieka obszaru zwierząt występujących w zwierząt występujących do Ŝycia w stepie (B); wyjaśnia, strefy śródziemnomorskiej, strefie śródziemnomorskiej w lasach liściastych, w strefie dlaczego w tajdze występują lasów liściastych, stepów i (A); podpisuje warstwy lasu stepów i tajdze (C); rozległe obszary podmokłe (B); tajgi (B); wskazuje na mapie liściastego (C); wymienia wymienia przykłady roślin, charakteryzuje gospodarkę step, pampę i prerię (C) po 3 przykłady zwierząt które rosną w stepie (A); człowieka w tajdze (C); Ŝyjących w lasach wymienia co najmniej 3 charakteryzuje klimat i liściastych, w strefie stepów przykłady surowców roślinność omawianych stref i w tajdze (A), wymienia mineralnych występujących krajobrazowych (C) przykłady roślinoŝerców i w tajdze (A) drapieŝców w poszczególnych strefach krajobrazowych (A) 6.3 Krajobrazy: tundry, pustyń lodowych wskazuje na mapie świata opisuje, na podstawie wymienia przystosowania roślin porównuje Antarktydę i omawia dokonania polskich obszary, na których wykresu, klimat tundry, do Ŝycia w tundrze (B); Arktykę (D); omawia naukowców w badaniu strefy występuje tundra (B); Antarktydy i wymienia przystosowania działalność człowieka na pustyń lodowych (D) rozpoznaje na ilustracjach Arktyki (C); omawia zwierząt do Ŝycia w tundrze (A); Antarktydzie 5 gatunków zwierząt przystosowania zwierząt do omawia przystosowania zwierząt i Arktyce (B); omawia występujących w tundrze Ŝycia w tundrze (B); opisuje do Ŝycia w strefach pustyń dokonania odkrywców strefy

13 (C); odczytuje z wykresu dawny sposób Ŝycia lodowych (C); przyporządkowuje pustyń lodowych (B) temperaturę powietrza i mieszkańców tundry (B) poznane zwierzęta tundry do sumy opadów w tundrze grup systematycznych (C); (C); wymienia zajęcia charakteryzuje gospodarkę mieszkańców tundry (A); człowieka w tundrze podpisuje na mapie i w strefie pustyń lodowych (C) Antarktydę i Arktykę (C) Dział 7. Ziemia nasze wspólne dobro wymienia przykłady wyjaśnia znaczenie pojęć: wyjaśnia znaczenie pojęć: zasoby rozróŝnia wśród zasobów omawia skutki istnienia zasobów przyrody (A); zasoby przyrody oŝywionej; wyczerpywalne, zasoby wyczerpywalnych zasoby dziury ozonowej (B) wymienia przynajmniej 3 zasoby przyrody nieoŝywionej niewyczerpywalne (B); wymienia odnawialne i nieodnawialne działania człowieka, które (B); wymienia przykłady najwaŝniejsze globalne (B); stanowią globalne zasobów przyrody oŝywionej zagroŝenia dla środowiska podaje przykłady zasobów zagroŝenie dla środowiska i nieoŝywionej (A); przyrodniczego (A); wskazuje odnawialnych i przyrodniczego (C); wymienia przynajmniej 3 przyczyny nasilenia się efektu nieodnawialnych przyrody wymienia 2 sposoby przyczyny zmniejszania się cieplarnianego (C); wymienia (A); charakteryzuje skutki zapobiegania powstawaniu róŝnorodności biologicznej przykłady przeciwdziałania wzrostu temperatury dziury ozonowej (A); (B); wyjaśnia znaczenie ocieplaniu się klimatu (A); powietrza (C); rozpoznaje wymienia przykłady pojęcia efekt cieplarniany wyjaśnia, jak powstaje dziura symbole międzynarodowych działań, które słuŝą ochronie (B); wyjaśnia, dlaczego ozonowa (B) organizacji zajmujących się przyrody (C); wyjaśnia, działania słuŝące ochronie ochroną środowiska (C) czego dotyczy program Unii przyrody muszą mieć

14 Europejskiej Natura 2000 (B) charakter globalny (B)