Platforma edukacyjna MOODLE w Kujawsko - Pomorskim Centrum Edukacji Nauczycieli Toruniu

Transkrypt

1 Strona1 Platforma edukacyjna MOODLE w Kujawsko - Pomorskim Centrum Edukacji Nauczycieli Toruniu Czym jest platforma edukacyjna? Platforma edukacyjna to system komputerowy pozwalający organizować i wspomagać proces nauczania przez Internet często potocznie nazywany e-learningiem. Określamy ją także akronimem LMS, pochodzącym od angielskiego terminu (Learning Management System), co oznacza (System Zarządzania Nauczaniem). Podstawowe zadania platform edukacyjnych polegają na gromadzeniu materiałów dydaktycznych, ich organizowaniu i udostępnianiu odbiorcom przez Internet. Platforma edukacyjna pozwala zgromadzić w jednym miejscu wszystkie materiały dotyczące kursu. Jest to oczywiście miejsce w sieci, więc gromadzone materiały muszą mieć postać elektroniczną. Takie miejsce sprzyja uporządkowaniu posiadanych zasobów, ich stopniowemu rozwijaniu i ulepszaniu. Pomaga więc dorobić się pokaźnego zbioru cennych materiałów, które łatwo odnaleźć, zmodyfikować i wykorzystać w przyszłości. Dużą zaletą platformy jest jej dostępność nieograniczona w czasie (24 godziny na dobę) z dowolnego miejsca, gdzie jest w miarę szybki dostęp do Internetu. Dostępność ważna jest zarówno dla uczniów, którzy mogą pracować o dowolnej porze w domu lub dowolnym miejscu, także dla nauczycieli, którzy mogą zamieszczać i otwierać materiały oraz sprawdzać postępy uczniów również bez ograniczeń czasowych z dowolnego miejsca. Zainstalowana platforma powinna działać prawidłowo bez częstych interwencji administratora, więc jest to także miejsce stosunkowo tanie i proste w obsłudze. Korzystanie z niej wymaga od użytkowników pewnych umiejętności. W przypadku uczestników kursów (w naszym przypadku SIECI) obsługa ta nie jest jednak bardziej skomplikowana niż obsługa przeciętnych serwisów internetowych. W przypadku nauczyciela (KOORDYNATORA SIECI) wymagane umiejętności zależą od efektu, jaki planujemy osiągnąć. Prosty, ale przydatny efekt nie wymaga bardzo zaawansowanej wiedzy trzeba tylko poznać kilka najbardziej typowych elementów dostępnych na platformie i już można rozpoczynać pracę. Dodatkowe umiejętności są potrzebne, żeby tworzyć bardziej zaawansowane materiały dydaktyczne, konstruować bardziej złożone formy szkoleniowe czy samodzielnie opracowywać układ kursu odmienny od standardowego. W celu zalogowania się do platformy KPCEN należy uruchomić dowolną przeglądarkę internetową i wejść na stronę KPCEN w Toruniu, która znajduje się pod adresem: Następnie wybrać kartę (nazywaną potocznie zakładką) e-learning (szkolenie elektroniczne)

2 Strona2 szkolenia elektroniczne Powinna pojawić się strona dostępu do platformy MOODLE, jak pokazuje poniższy rysunek: Po zalogowaniu się do platformy pojawia się strona z kategoriami kursów dostępnymi w danej chwili. W nawiasach podana jest liczba kursów dostępnych w danej kategorii. Zarówno kategorie kursów jak i liczba kursów mogą ulegać zmianie w zależności od potrzeb użytkowania platformy. Aby dodać nowy kurs, należy skontaktować się z administratorem platformy w celu utworzenia przestrzeni dla kursu i nadania uprawnień prowadzącemu (koordynatorowi) do nowego kursu (SIECI).

3 Strona3 Po wybraniu odpowiedniej kategorii widać listę dostępnych kursów (SIECI) w danej kategorii. W naszym przypadku pokazano listę dostępnych kursów (SIECI WSPÓŁPRACY I SAMOKSZTAŁCENIA DORADCÓW). W nawiasie podane jest nazwisko koordynatora prowadzącego daną sieć. Użytkowników do danej platformy zapisuje administrator platformy na wniosek samego uczestnika lub na wniosek nauczyciela (koordynatora) prowadzącego dany kurs (SIEĆ) po skontaktowaniu się z administratorem. Natomiast uczestników do danego kursu (SIECI) przypisuje nauczyciel (koordynator) prowadzący dany kurs (SIEĆ). Logowanie do wybranego kursu (SIECI) Warunkiem uczestniczenia w danym kursie (SIECI) jest zalogowanie się do danego kursu (SIECI). Do kursu (SIECI) może się zalogować tylko osoba, która została wcześniej przypisana przez nauczyciela (koordynatora) do danego kursu (SIECI). Aby się zalogować do kursu (SIECI), należy posiadać swój login i hasło otrzymane od administratora platformy lub nauczyciela (koordynatora) SIECI. Login wpisujemy w polu Nazwa użytkownika, a hasło w polu Hasło. W przypadku, gdy zapomnimy swoich danych do zalogowania, należy skontaktować się bezpośrednio z administratorem platformy lub koordynatorem. Logowanie się uczestnika możliwe jest z wielu miejsc platformy: strony głównej platformy, kategorii lub wybranego kursu (SIECI). Zaloguj się

4 Strona4 Następnie należy wypełnić poszczególne pola. Pole nazwy użytkownika Hasło Po poprawnym wpisaniu Nazwy użytkownika i Hasła oraz kliknięciu w pole Zaloguj się pojawią się prawym górnym rogu: dane zalogowanej osoby i pole umożliwiające wylogowanie się Wyloguj. Uczestnik zalogowany Platforma edukacyjna pozwala na dostęp do zasobów (kursów, materiałów, aktywności) na kilku poziomach: gościa, studenta, nauczyciela bez praw edycji, prowadzącego i menadżera. Użytkownik typu gość ma dostęp do wszystkich zasobów, które są udostępnione dla gości. Jego pobyt na platformie nie wymaga rejestrowania się. Na platformie e-learningowej KPCEN nie istnieje możliwość dostępu do kursów (SIECI) z poziomu gościa (OPCJA ZOSTAŁA WYŁĄCZONA). Prowadzący kurs (SIEĆ) ma uprawnienia nauczyciela prowadzącego, natomiast uczestnicy danego kursu (SIECI) mają uprawnienia studenta. Nauczyciel prowadzący jest również autorem danego kursu (SIECI). Może on tworzyć poszczególne moduły kursu, dodawać zasoby i aktywności, zmieniać ustawienia poszczególnych komponentów danego kursu. Do jego roli należy również zapisywanie uczestników na dany kurs. Konto typu prowadzący można porównać do administratora platformy, lecz tylko z uwzględnieniem danego kursu. W przypadku kursów skierowanych do uczestników kursu (SIECI) to właśnie to konto będzie najczęściej wykorzystywane w pracy nauczyciela prowadzącego. Posiada on dostęp do następujących opcji i ustawień poprzez panel administracyjny dostępny w danym kursie. Włącz tryb edycji opcja ta pozwala na zmianę wszystkich komponentów znajdujących się w kursie, łącznie z ich usunięciem, jak i dodaniem nowych, Edytuj ustawienia opcja ta pozwala na zmianę rodzaju kursu, zwiększenia lub zmniejszenia tematów kursu lub tygodni, jak i ustawienie czasu rozpoczęcia i zakończenia kursu,

5 Strona5 Użytkownicy opcja ta dotyczy wszelkich operacji na użytkownikach, takich jak dodanie do kursu i usunięcie, jak i zmiana roli użytkownika w obrębie danego kursu. W tym miejscu można również ustawić metody zapisywania się na kurs. Prowadzący może w każdej chwili zmienić swoją rolę na innego użytkownika, co pozwala na podgląd kursu, np. z punktu widzenia studenta. Konto typu student umożliwia dostęp do kursów (SIECI) czyli materiałów udostępnionych przez nauczyciela i znajdujących się na platformie pod warunkiem przypisania danego uczestnika do kursu. ale nie ma uprawnień do edytowania ich. Studenci mogą korzystać ze wszystkich zasobów (materiałów) i aktywności w danym kursie, ale nie mogą ich edytować. Mają również dostęp do ocen (nieaktywne w SIECIACH) i innych uczestników zapisanych na danym kursie. Dobre zwyczaje nakazują nie robić bałaganu w miejscach i systemach używanych przez wielu użytkowników jednocześnie. Jeśli więc administrator zalecił nam kategorię, nazwę czy skrót kursu, to przestrzegajmy tego, bo to na jego barkach spoczywa dbanie o porządek na platformie MOODLE. Ustawienia profilu użytkownika Profil użytkownika zawiera podstawowe informacje o danej osobie, takie jak: imię, nazwisko, adres , miejsce zamieszkania i kraj. Powyższe dane są potrzebne przy rejestracji danego użytkownika i dlatego znajdują się w profilu. Powyższe dane można zmienić w każdej chwili, gdy będziemy zalogowani na platformie. Poza danymi osobowymi poprzez profil mamy również dostęp do naszych wpisów na forach, wpisów na blogach, wysłanych i odebranych wiadomości, jak i również do plików, które zostały zamieszczone na platformie. Aby zobaczyć profil na platformie, należy kliknąć w bloku Nawigacja w menu Mój profil. Rozwiną się wszystkie dostępne opcje dotyczące profilu. Blok Administracja Blok Nawigacja Mój profil

6 Strona6 Teraz wystarczy wybrać odpowiednią opcję, aby mieć dostęp do poszczególnych zasobów. Aby zmienić informację zamieszczone w profilu, należy przejść do okna Ustawienia i wybrać opcję Ustawienia mojego profilu. W tym bloku można zmienić wszystkie informacje o sobie, zmienić hasło oraz ustawić sposób przesyłania wiadomości (tej opcji nie należy zmieniać z względu na poprawność komunikacji z innymi użytkownikami). Po wybraniu opcji Modyfikuj profil zobaczysz następujące okno. Zmień hasło Modyfikuj profil Wszystkie informacje oznaczone * czerwoną gwiazdką są obowiązkowe i nie można ich usunąć, a tylko jedynie zmienić. Po dokonaniu wszystkich niezbędnych zmian w celu ich zapamiętania należy kliknąć przycisk Zmień profil w lewym dolnym rogu (po przewinięciu strony w dół) jak pokazuje poniższy rysunek. NIE ISTNIEJE MOŻLIWOŚĆ ZMAINY NAZWY UŻYTKOWNIKA. W przypadku zapomnienia nazwy użytkownika należy skontaktować się z administratorem platformy. Możliwość dodania swojego zdjęcia do swojego profilu Zmień profil Zmieniając własny profil w celu łatwiejszej identyfikacji, użytkownik ma możliwość dodania do profilu swojego zdjęcia lub avatara. Zdjęcie powinno być w formacie jpg albo png i posiadać rozmiar zbliżony do kwadratu o wymiarach do (300 x 300) pikseli.

7 Strona7 W przypadku konieczności zmiany hasła należy wybrać w bloku administracja polecenie Zmień hasło. Otworzy się pole zmiany hasła pokazane poniżej, do którego należy wprowadzić właściwe dane i następnie kliknąć przycisk Zapisz zmiany. Dostęp do kursów (SIECI) na platformie MOODLE KPCEN W zależności od konfiguracji platformy do znajdujących się na niej kursów (SIECI) można dostać się na kilka sposobów. Pierwsza metoda to wybór odpowiedniego kursu z listy dostępnych kategorii. Wybieramy kategorie, w której znajduje się nasz kurs (SIEĆ), a następie w wybranej kategorii szukamy interesującego nasz kursu (SIECI). Metoda ta ma jedną wadę ponieważ użytkownik musi wiedzieć, na które kursy (SIECI) jest zapisany, i w którym kursie (SIECI) w danej chwili chce uczestniczyć. Prostszym sposobem jest wybranie kursu(sieci) z opcji Moje kursy z okna Nawigacja. Po wybraniu powyższej opcji pojawi się lista kursów na które dany użytkownik jest zapisany. Z listy kursów wybiera ten, w którym obecnie chce uczestniczyć. Edycja ustawień kursu Przed umieszczeniem zasobów i aktywności w kursie (SIECI) należy bardzo dokładnie przemyśleć jego formę, strukturę i dokonać odpowiednich ustawień. Potocznie mówimy o układzie kursu, który może mieć układ tygodniowy z przypisanymi datami aktywności i dostępu do zasobów w poszczególnych tygodniach. Można również stworzyć SIEĆ o układzie tematycznym (blokowym lub modułowym). Żeby tego dokonać, należy mieć uprawnienia prowadzącego lub menadżera do danego kursu.

8 Strona8 NALEŻY PAMIĘTAĆ, że kurs tworzy administrator platformy natomiast jego strukturę i układ tworzy koordynator kursu (SIECI), który ma uprawnienia autora kursu (SIECI) i nauczyciela. Koordynator w razie potrzeby w każdej chwili może dokonać modyfikacji układu kursu (SIECI). W programie Sieci Współpracy i Samokształcenia organizowanym w roku szkolnym 2016/2017 przez konsultantów KPCEN w Toruniu wszystkie SIECI będą miały układ tematyczny (w układzie kilku tematów, bloków lub spotkań) i będą trwały do czerwca 2017 roku. W celu przejścia do edycji ustawień danego kursu (SIECI), należy w bloku Administracja wybrać opcję Administracja kursem, a następnie Edytuj ustawienia. Po kliknięciu w powyższą opcję przeniesieni zostaniemy do edycji ustawień kursu (SIECI). Edycji ustawień danego kursu może dokonać tylko koordynator SIECI. Przy dobrze przemyślanej i zaplanowanej SIECI sytuacja taka może pojawić się sporadycznie. Edytuj ustawienia We wskazane pola należy wprowadzić informacje dotyczące kursu (SIECI) pamiętając, że pola oznaczone czerwoną gwiazdką muszą być koniecznie wypełnione. Pełna nazwa wyświetlana jest po przejściu do danego kursu w pasku nazwy okna przeglądarki internetowej oraz na liście dostępnych kursów i w samym kursie Skrócona nazwa kursu wyświetlana jest w pasku nawigacji platformy Podsumowanie kursu tutaj można zamieścić krótki opis kursu, który będzie wyświetlany po wejściu na informację o danym kursie Format najczęściej wybiera się tygodniowy lub tematyczny, dostępne są również inne formaty Liczba tygodni/tematów tutaj można określić, z ilu części będzie składał się kurs Data rozpoczęcia kursu ma ona istotny wpływ przy wyborze układu tygodniowego, aby przypisać konkretne daty do poszczególnych tygodni, w przypadku pozostałych formatów kursu nie ma ona większego wpływu Przewijając stronę w dół dostaniemy dostęp do dalszych ustawień naszej SIECI jak: Format kursu, Wygląd, Pliki i przesyłanie, Dostęp dla gości, Grupy oraz Zmiana nazwy ról.

9 Strona9 Należy zwrócić uwagę na opcję Pliki i przesyłanie, maksymalny dopuszczalny rozmiar pliku (załącznika) w ramach jednego kursu. Parametr ten definiuje największy dopuszczalny rozmiar pliku, który może być przesłany w ramach danego kursu i nie może przekroczyć parametru maksymalnej wielkości pliku dla całej strony internetowej, którego sprecyzowanie należy do zadań administratora sieci. Po zakończeniu ustawień należy zapisać zmiany. Wybór układu kursu (SIECI) Liczba tematów, (bloków), spotkań Ustawienie max. wielkości załącznika Zamieszczanie zasobów i aktywności w kursie (SIECI) Materiały dydaktyczne, które zostały zamieszczone w kursie (SIECI), nazywamy w MOODLE zasobami. Typowy materiał zamieszczony w kursie to plik zawierający odpowiednie treści. Plik może być podpięty bezpośrednio w kursie lub udostępniony przez adres URL. Zasoby, które MOODLE pozwala zamieścić w kursie, możemy podzielić na dwie grupy: materiały, które można tworzyć bezpośrednio w MOODLE - do tej grupy zaliczymy etykietę, stronę tekstową i stronę html materiały tworzone gdzie indziej i (ewentualnie) kopiowane do MOODLE - w tej grupie znajdą się link do pliku lub strony, katalog plików oraz pakiet IMS Podział ten nie jest bardzo rygorystyczny, bo materiały "tworzone w MOODLE" można także stworzyć na swoim (lub innym) komputerze i przekopiować do MOODLE. Jednak ostatecznie materiały z pierwszej grupy muszą zostać wkopiowane na platformę i tam są przechowywane - są to głównie materiały tekstowe. Materiały z drugiej grupy mogą zostać zapisane na platformie, ale mogą być też udostępniane tylko w postaci linku do dokumentu - są to pliki rozmaitego typu: filmy, nagrania, grafika, prezentacje, ale także pliki tekstowe. Załączony zasób zazwyczaj jest widoczny w temacie kursu w postaci tytułu i linku prowadzącego do pełnej treści - jedynie w przypadku etykiety widzimy od razu całą zawartość. Dodatkowo, w zależności od typu materiału, tytuł może być poprzedzony odpowiednią ikonką: pliku tekstowego lub html, pliku graficznego, prezentacji, folderu czy linku Internetowego.

10 Strona10 UWAGA! Zasoby i materiały w kursie zamieszczać może tylko nauczyciel (koordynator) kursu (SIECI) będący zazwyczaj autorem kursu. Jak już wcześniej wspomniano, Student to osoba zarejestrowana na platformie posiadająca dostęp do wszystkich materiałów udostępnionych przez nauczyciela (koordynatora sieci). Może korzystać ze wszystkich materiałów, ale nie ma prawa ich edytowania. Platforma MOODLE oferuje pokaźny zbiór zarówno zasobów jak i aktywności. Żeby włączyć tryb edycji należy posiadać uprawnienia nauczyciela (koordynatora kursu). Student nie może włączyć trybu edycji. Miejsc, z których można tego dokonać jest kilka, co pokazuje poniższy rysunek. Włącz tryb edycji Włącz tryb edycji 1. Aby zamieścić w kursie zasób, należy wejść na stronę kursu i przełączyć ją w tryb edycji. 2. Wówczas przy każdym temacie (bloku, układzie kursu) nauczyciel lub autor kursu, nazywany koordynatorem, widzi listę rozwijalną Dodaj zasób Może skorzystać z listy i dodać nowy materiał w danym temacie.

11 Strona11 Dodaj aktywność lub zasób Po wybraniu (tylko w trybie włączonej edycji) rozwinie się lista dostępnych zasobów i aktywności. AKTYWNOŚCI ZASOBY Po wybraniu zasobu lub aktywności należy zasób lub aktywność dodać do wybranego bloku (spotkania, tematu)

12 Strona12 Układ kursu(sieci) tworzy autor kursu (koordynator). Czy kurs będzie miał układ tematyczny, czy tygodniowy i jak będzie zorganizowany czasowo, zależy od autora kursu. W SIECIACH WSPARCIA I SAMOKSZTAŁCENIA będą one miały układ tematyczny, a liczba tematów (spotkań, modułów) będzie ustalona przez autora kursu (SIECI). Należy zwrócić uwagę, że zarówno zasoby, jak i aktywności mogą być dodawane w temacie (Spotkaniu) niezależnie, a ich opis będzie związany z tematyką spotkania. Po wybraniu i dodaniu zasobu lub aktywności (w naszym przypadku dodajemy nową aktywność FORUM do części Spotkanie 1). Pola oznaczone czerwoną gwiazdą powinny być bezwzględnie wypełnione. Wyświetl opis na stronie Nazwa forum tutaj podajemy nazwę forum, która będzie nazwą aktywności w naszej SIECI Wstęp tutaj podajemy opis forum, tematykę poruszaną na forum, który może być widoczny na stronie kursu lub nie, w zależności od zaznaczenie pola Wyświetl opis na stronie kursu Rodzaj forum można wybrać z pośród poszczególnych opcji: pojedyncza prosta dyskusja jeden temat, wszystko na jednej stronie, opcja ta jest przydatna w przypadku krótkich dyskusji skupiających się na określonym temacie, forum standardowe do użytku ogólnego otwarte forum, na którym można w każdej chwili rozpocząć dyskusję na nowy temat, jest to najbardziej odpowiednie forum dla użytku ogólnego, każda osoba przesyła jeden temat dyskusji każda osoba może przesłać tylko jeden nowy temat dyskusji (ale wszyscy mogą odpowiadać). Jest to opcja przydatna w przypadku, gdy chcemy, aby każdy ze studentów rozpoczął dyskusję na temat, np. ich refleksji dotyczących tematu tygodnia, a wszyscy inni użytkownicy mają się wypowiedzieć. Wstęp jest to opis forum, jaką pełni rolę i czego będzie dotyczyła dyskusja, można również tutaj zamieścić informację o zasadach panujących na forum Po wypełnieniu treścią pól należy dokonać zapisu poprzez kliknięcie przycisku Zapisz i wróć do kursu.

13 Strona13 Po zapisaniu i powrocie do kursu otrzymamy: W Spotkaniu 1 zamieszczono plik Bajki filozoficzne Nauki mędrca.pdf oraz FORUM dotyczące wiadomości wstępnych Spotkania 1. Wszyscy uczestnicy przypisani do kursu mają dostęp do materiałów i mogą uczestniczyć w FORUM. Przy dodawaniu kolejnych aktywności i zasobów postępujemy analogicznie jak w przypadku dodawania FORUM pamiętając, że zawsze należy podać nazwę aktywności i jej opis. Komunikacja pomiędzy koordynatorem a uczestnikami SIECI Pracę sieci organizuje koordynator SIECI, a jej uczestnicy podejmują działania na platformie internetowej i współpracują ze sobą w ramach wybranego zagadnienia. Zatem wymiana informacji i materiałów zarówno pomiędzy uczestnikami danej sieci jak i jej koordynatorem, stanowi bardzo ważny element organizacji i użytkowania SIECI. Platforma MOODLE zapewnia wiele sposobów wymiany informacji. To koordynator SIECI udostępnia uczestnikom aktywności, takie jak: FORUM, CZAT, OPINIA ZWROTNA, GLOSOWANIE czy ANKIETA. Koordynator SIECI zamieszcza również materiały pomocnicze związane z wybranym zagadnieniem, które mogą być uzupełniane przez uczestników danej SIECI. Do najczęściej wykorzystywanych sposobów komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej możemy zaliczyć: FORUM Moduł (Aktywność) ten możemy potraktować jako najważniejszy. Właśnie w nim odbywa się większość dyskusji. Fora mogą posiadać różną strukturę i mogą umożliwiać ocenę każdego postu przez współuczestników. Posty mogą być przeglądane w różnych formatach i mogą zawierać załączniki. Uczestnicy, którzy są subskrybentami forum otrzymają pocztą elektroniczną kopie każdego nowego postu. Prowadzący może wymusić typ subskrypcji (wymuś subskrypcję) wszystkim uczestnikom (Jest to zalecane ustawienie typu subskrypcji, które wymusza zapisanie się u każdego uczestnika kursu i nie ma możliwości zmiany tego stanu, student nie ma możliwości rezygnacji). CZAT Moduł (Aktywność) CZAT pozwala uczestnikom na dyskusję poprzez sieć w czasie rzeczywistym. Jest to użyteczne narzędzie pozwalające na lepsze zrozumienie siebie nawzajem

14 Strona14 oraz tematu, który jest omawiany - sposób funkcjonowania pokojów czatu zasadniczo różni się od asynchronicznych forów. OPINIA ZWROTNA Moduły informacji zwrotnej (opinii) umożliwiają tworzenie niestandardowych ankiet oceniających kursy. GŁOSOWANIE Moduł (Aktywność) głosowania umożliwia nauczycielowi zadawanie pytań i określenie listy wielokrotnych odpowiedzi. ANKIETA Moduł (Aktywność) ankiety zawiera trzy typy instrumentów dla badania oceny i stymulowana kształcenia w środowisku on-line. Nauczyciel może wykorzystać je w celu zebrania danych o swojej klasie i refleksji nad własnymi metodami nauczania. Szanowni SIECOWCY Przed Wami skromna instrukcja pozwalająca zapoznać się z użytkowaniem platformy MOODLE KPCEN w tworzeniu SIECI WSPÓŁPRACY I SAMOKSZTAŁCENIA. Mam skromną nadzieję, wymiana doświadczeń, konstruktywnych uwag, gromadzenie materiałów pozwoli w przyjazny sposób osiągnąć zamierzone cele i dostarczy wiele satysfakcji w pracy nauczyciela i wychowawcy. Życzę sukcesów i cierpliwości w zgłębianiu i poznawaniu nowych obszarów wiedzy i rozwiązań metodycznych i merytorycznych. c.d.b.m.n. (ciąg dalszy być może nastąpi) Opracował: Wacław Kozłowski