RAMOWE ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO PROGRAMOWE KURSU DLA KANDYDATÓW NA SPECJALISTĘ DS. RACHUNKOWOŚCI (SAMODZIELNEGO KSIĘGOWEGO)

Transkrypt

1 II stopień ścieżki edukacyjnej procesu certyfikacji zawodu księgowego Program nr 543 wpisany do Banku Programów 1 września 2010 r. RAMOWE ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO PROGRAMOWE KURSU DLA KANDYDATÓW NA SPECJALISTĘ DS. RACHUNKOWOŚCI (SAMODZIELNEGO KSIĘGOWEGO) Kod według klasyfikacji zawodu * Prawa autorskie i wydawnicze zastrzeżone *(Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. Dz.U. nr 82, poz. 537)

2 I. CEL KSZTAŁCENIA Celem kształcenia jest przygotowanie kandydata do wykonywania zawodu specjalisty ds. rachunkowości. Przygotowanie to ma mieć charakter zarówno teoretyczny, jak i praktyczny a cel kształcenia zostanie osiągnięty poprzez nabycie wymienionych niżej umiejętności: 1) sporządzanie dokumentów (dowodów) księgowych, 2) kontrolowanie dowodów księgowych pod względem formalno rachunkowym, kierowanie ich do kontroli merytorycznej, 3) ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych zgodnie z zasadami (polityką) rachunkowości, 4) prowadzenie szczegółowej ewidencji księgowej poszczególnych rozrachunków, roszczeń i rozliczeń spornych; ustalanie stanów: należności, zobowiązań, rozliczeń spornych odrębnie dla poszczególnych kontrahentów; wyodrębnianie, na potrzeby sprawozdawczości należności i zobowiązań krótko- oraz długoterminowych, 5) analizowanie terminowości płatności zobowiązań i wpływu należności; naliczanie odsetek za nieterminową regulację należności, 6) rozliczanie zakupu materiałów, towarów i opakowań, kontrolowanie stanu zapasów (materiałów, towarów, opakowań, produktów) i ich wycena zgodnie z obowiązującymi zasadami, 7) prowadzenie ewidencji aktywów trwałych oraz zapasów, 8) ewidencjonowanie i rozliczanie kosztów w różnych przekrojach, zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi rachunkowości oraz strukturą organizacyjną i zasadami rozliczeń przyjętymi w danym podmiocie (rodzajowym, miejsca powstawania, czasu powstania itp.), ustalanie rzeczywistego poziomu i struktury kosztów w okresie sprawozdawczym, 9) obliczanie wynagrodzeń i przygotowywanie wymaganych informacji o składnikach wynagrodzeń pracowników, 10) przeprowadzanie i rozliczanie inwentaryzacji, 11) prowadzenie niezbędnej ewidencji pozabilansowej, 12) kontrola prawidłowości sald, 13) wycena bilansowa i ustalanie wyniku finansowego, 14) sporządzanie zestawień obrotów i sald kont księgi głównej oraz ksiąg pomocniczych, 15) sporządzanie rocznego sprawozdania finansowego: bilansu, rachunku zysków i strat, rachunku przepływów pieniężnych, informacji dodatkowej zgodnie z potrzebami podmiotu, 16) archiwizowanie dokumentów finansowo-księgowych, płacowych i innych nośników informacji księgowych, 17) gromadzenie informacji oraz prowadzenie ewidencji niezbędnych do rozliczeń podatkowych, 18) obliczanie i rozliczanie podatków od osób prawnych i osób fizycznych, podatku od towarów i usług, składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, zasiłków

3 chorobowych i innych wypłacanych w zakładzie pracy we własnym imieniu i w imieniu ZUS, 19) sporządzanie deklaracji podatkowych i ubezpieczeń społecznych oraz dokonywanie terminowych rozliczeń tych płatności z odpowiednimi instytucjami (właściwy urząd skarbowy, ZUS). II. SYLWETKA SŁUCHACZA - wymagania wstępne dla uczestników kursu Zakłada się, że słuchaczami kursu dla kandydatów na specjalistę ds. rachunkowości mogą być osoby: 1) posiadające co najmniej wykształcenie średnie oraz wiedzę i umiejętności księgowego potwierdzone: zaświadczeniem kwalifikacyjnym z zakresu I stopnia, uzyskanym po egzaminie kończącym kształcenie prowadzone przez Stowarzyszenie lub tytułem technika rachunkowości lub inną formą uznaną przez organizatora kształcenia za równoważną, 2) prezentujące wysokie wartości etyczne, 3) zaangażowane w ustawiczny rozwój i naukę przez cały czas wykonywania zawodu księgowego. III. WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI Specjalista ds. rachunkowości powinien posiadać: 1) wiedzę z rachunkowości oraz zagadnień prawa podatkowego, gospodarczego, prawa pracy i prawa cywilnego w zakresie określonym w rozdz. VII, 2) umiejętności wymienione w rozdz. I, 3) znajomość etyki zawodowej. IV. ORGANIZACJA PROCESU DYDAKTYCZNEGO Na początku i w czasie trwania kursu słuchacze będą poddawani częściowym sprawdzianom wiadomości ze wszystkich przedmiotów objętych programem nauczania w formie pisemnych prac kontrolnych. Tematykę szczegółową sprawdzianów ustalają wykładowcy poszczególnych przedmiotów. Po zakończeniu zajęć dydaktycznych słuchacze przystępują do pisemnego egzaminu końcowego przed Komisją Egzaminacyjną powołaną przez organizatora kursu. Egzamin potwierdza zdobycie następujących kwalifikacji w obrębie zawodu specjalista ds. rachunkowości: Stowarzyszenie Księgowych Polsce Zarząd Główny. ul. Górnośląska 5; Warszawa 3

4 1) dekretowanie i ewidencjonowanie operacji gospodarczych występujących w jednostkach gospodarczych zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w tym operacji z kontrahentami zagranicznymi, 2) ewidencjonowanie i rozliczanie kosztów w różnych przekrojach, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, 3) sporządzanie rocznego sprawozdania finansowego (bilansu, rachunku zysków i strat, wprowadzenia do sprawozdania finansowego oraz dodatkowych informacji i objaśnień), 4) przygotowanie wybranych deklaracji i zeznań podatkowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług, 5) znajomość obowiązujących przepisów prawa bilansowego, gospodarczego, cywilnego, pracy i materialnego prawa podatkowego. Osoba, która ukończyła kurs, ale nie przystąpiła do egzaminu otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu kursu zgodne z wzorem zamieszczonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006 roku w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych (Dz.U. Nr 31, poz.216). Pozytywna ocena uzyskana na egzaminie końcowym stanowić będzie podstawę do otrzymania zaświadczenia potwierdzającego posiadanie kwalifikacji zawodowych wg wzoru zamieszczonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006 roku w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych (Dz.U. Nr 31, poz.216) oraz do otrzymania certyfikatu o zaliczeniu drugiego stopnia na ścieżce edukacyjnej certyfikacji zawodu księgowego zgodnego z wzorem zamieszczonym w załączniku do niniejszych założeń organizacyjno-programowych. Rejestr wydawanych zaświadczeń prowadzi organizator kursu. Koszty uczestnictwa w kursie ustala organizator. V. METODYKA PROWADZENIA ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH Proces przyswojenia wiedzy objętej programem nauczania oparty jest o: 1) zajęcia wykładowo seminaryjne z ćwiczeniami praktycznymi, 2) podręczniki, 3) naukę własną słuchacza. Oznacza to, że wiedza przekazana podczas zajęć musi zostać ugruntowana w drodze samodzielnego studiowania materiałów szkoleniowych, rozwiązywania przygotowanych przez wykładowcę ćwiczeń praktycznych oraz korzystania z notatek własnych słuchacza. Zajęcia dydaktyczne realizowane będą w formie wykładowo seminaryjnej z dużą ilością ćwiczeń praktycznych.

5 Brak wyodrębnienia liczby godzin ćwiczeń w programie wynika z ich stałej obecności przy omawianiu poszczególnych bloków tematycznych. VI. RAMOWY PROGRAM NAUCZANIA Moduł II Rachunkowość z elementami etyki zawodowej Moduł III Zagadnienia z prawa podatkowego (cz. I.) 120 godz. (w tym 4 godz. etyki) 30 godz. Moduł IV Zagadnienia prawa gospodarczego, prawa pracy i prawa cywilnego 20 godz. Razem: 170 godzin zajęć wykładowo dydaktycznych Jednostki organizacyjne SKwP mogą realizować program nauczania w liczbie większej niż 170 godzin wykładowych. VII. SZCZEGÓŁOWE ZAKRESY TEMATYCZNE Moduł II Rachunkowość z elementami etyki zawodowej 2.1 Zagadnienia organizacji rachunkowości Przedmiot, zakres, definicje i zasady rachunkowości Inwentarz i bilans podmiotu gospodarczego Operacje gospodarcze, zasady ich dokumentowania i ewidencji Prowadzenie ksiąg rachunkowych Elementy organizacji i polityki rachunkowości Inwentaryzacja 2.2 Aktywa pieniężne i kredyty bankowe Dokumentacja, ewidencja i wycena obrotu pieniężnego Zasady ewidencji środków pieniężnych (krajowych i zagranicznych) Ewidencja środków pieniężnych w kasie i na rachunkach bankowych Inne środki pieniężne 2.3 Rozrachunki Istota, wycena i klasyfikacja rozrachunków Organizacja ewidencji rozrachunków z różnych tytułów Ewidencja rozrachunków z tytułu podatku VAT Zasady wyceny i ewidencji rozrachunków z tytułu dostaw i usług w obrocie krajowym Stowarzyszenie Księgowych Polsce Zarząd Główny. ul. Górnośląska 5; Warszawa 5

6 2.3.5 Rozrachunki wyrażone w walucie obcej Różnice kursowe w ujęciu bilansowym i podatkowym Rozrachunki wątpliwe i sporne, odpisy aktualizujące Ewidencja wynagrodzeń, świadczenia na rzecz pracowników (struktura wynagrodzeń, dokumentacja, obciążenia wynagrodzeń) Ubezpieczenia społeczne i rozrachunki z ZUS Rozrachunki z budżetem 2.4 Księgowość materiałowa i towarowa Znaczenie materiałów i towarów w działalności gospodarczej Dokumentacja obrotu materiałowego i towarowego Bieżąca i bilansowa wycena materiałów i towarów Organizacja ewidencji materiałów i towarów Ewidencja księgowa obrotu materiałowego i towarowego Inwentaryzacja materiałów i towarów oraz rozliczanie różnic inwentaryzacyjnych 2.5 Aktywa trwałe Pojecie i klasyfikacja aktywów trwałych Środki trwałe Środki trwałe w budowie Wartości niematerialne i prawne Inwentaryzacja długoterminowych aktywów trwałych 2.6 Inwestycje długoterminowe i krótkoterminowe, zobowiązania finansowe Podstawowe pojęcia Ogólne zasady bieżącej i bilansowej wyceny inwestycji Ewidencja inwestycji długoterminowych i krótkoterminowych Klasyfikacja, wycena i ewidencja zobowiązań finansowych 2.7 Kapitały (fundusze) własne Ogólna charakterystyka kapitałów (funduszy) w różnych formach organizacyjnych jednostek gospodarczych Proces pozyskiwania kapitałów (funduszy) Zasady wyceny i ewidencji kapitałów (funduszy) 2.8 Rezerwy na zobowiązania, rozliczenia międzyokresowe i fundusze specjalne Klasyfikacja, wycena i ewidencja rezerw na zobowiązania Rozliczenia międzyokresowe Fundusze specjalne 2.9 Ewidencja kosztów i produktów Ewidencja i rozliczanie kosztów działalności operacyjnej Produkty pracy i ich sprzedaż Ewidencja reklamacji związanych ze sprzedażą produktów 2.10 Wynik finansowy i zamknięcie ksiąg Rachunek elementów obliczeniowych wyniku finansowego Pomiar wyniku finansowego Rozliczanie i podział wyniku finansowego

7 Zamykanie ksiąg rachunkowych 2.11 Sporządzanie jednostkowych sprawozdań finansowych Bilans Rachunek zysków i strat Rachunek przepływów pieniężnych (ogólne informacje) Zestawienie zmian w kapitale własnym (ogólne informacje) Wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia Obowiązki wynikające z zatwierdzania rocznych sprawozdań finansowych 2.12 Etyka w działalności gospodarczej Moduł III Zagadnienia z prawa podatkowego (cz. I) 3.1 Pojęcie i podział podatków związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą 3.2 Ordynacja podatkowa 3.3 Podatek od towarów i usług (VAT) 3.4 Podatek dochodowy od osób fizycznych 3.5 Podatek dochodowy od osób prawnych 3.6 Podatki kosztowe i opłaty Moduł IV Zagadnienia prawa gospodarczego, prawa pracy i prawa cywilnego 4.1 Prawo gospodarcze Uregulowania prawne prowadzenia działalności gospodarczej Prawo upadłościowe i naprawcze 4.2 Prawo pracy Zasady prawa pracy Stosunek pracy i jego strony Zawarcie umów o pracę Rodzaje umów o pracę Ustanie stosunku pracy 4.3 Prawo cywilne z elementami prawa finansowego Prawo cywilne Podstawy prawa wekslowego Podstawy prawa bankowego Stowarzyszenie Księgowych Polsce Zarząd Główny. ul. Górnośląska 5; Warszawa 7