Aspekty techniczne i prawne zagospodarowania masy pofermentacyjnej. Dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko
|
|
- Ignacy Rutkowski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Aspekty techniczne i prawne zagospodarowania masy pofermentacyjnej Dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko
2 Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Projekt opracowany przez Fundację na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
3 Pozostałość pofermentacyjna Rozkładowi ulega 30-60% suchej masy organicznej zawartej w substratach Produkcja pofermentu stanowi ok. 85% masy substratów Biomasa bakterii metanowych Nieprzefermentowane związki organiczne Składniki mineralne Skład substratów skład pofermentu Faza stała: - związki organiczne i mineralne nierozpuszczalne w wodzie Faza ciekła: - związki mineralne rozpuszczone w wodzie - odczyn roztworu, ph 7,0 Zawartość suchej masy od 2 do 5%
4 Struktura procentowa stosowanych substratów Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Projekt opracowany przez Fundację na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Źródło:
5 Zmiany w składzie wsadu rozłożenie substancji koloidowych, śluzowych itp. częściowa przemiana związków azotowych w azot amonowy (90%) zniszczenie bakterii, wirusów oraz jaj helmintów zmniejszenie ilości substancji zużywających tlen (obniżenie ChZT, BZT) brak istotnych zmian makro- i mikroelementów Zasadniczym zmianom ulega stosunek węgla do azotu (C : N) Wynika to z faktu, że węgiel (C) został wykorzystany do powstającego biometanu Stosunek C : N - gnojowicy surowej 6,8 : 1,0 - substancji pofermentacyjnej 15,0 25,0 : 1,0 Zmniejszenie zawartości substancji organicznej Lepsze wykorzystanie substancji organicznej (z gnojowicy ok. 48%, z pofermentu 75 80%)
6 Postępowanie z pofermentem
7 Rozlewanie na polach lub łąkach Rozlewanie na polach lub łąkach, bez wcześniejszego przetworzenia, z zachowaniem wymogów rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie procesu odzysku R10 Źródło: Kowalczyk-Juśko A. Biogazownie szansą dla rolnictwa i środowiska. FDPA, Warszawa 2013
8 Separacja pofermentu na dwie frakcje Separacja: zapotrzebowanie na energię (możliwość zagospodarowania nadwyżek ciepła) zmniejszenie objętości pofermentu przechowywanie, zagospodarowanie Frakcja stała może być poddawana certyfikacji i sprzedawana jako nawóz, spalana jako paliwo stałe (proces odzysku R1), kompostowana (proces odzysku R3) Frakcja płynna rozlewana na polach (z zachowaniem wymogów rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie procesu odzysku R10) lub zawracana do procesu jako ciecz technologiczna Źródło: Kowalczyk-Juśko A. Biogazownie szansą dla rolnictwa i środowiska. FDPA, Warszawa 2013
9 Separacja pofermentu i wzbogacanie Frakcja stała wzbogacana koncentratem z kolejnych etapów oczyszczania, a następnie certyfikowana i sprzedawana jako nawóz Frakcja płynna: poddawana wytrącaniu agregatów substancji rozpuszczonych, co pozwala na ich odwirowanie ultrafiltracja zatrzymywanie przez membranę pozostałości substancji odżywczych, cząstek koloidowych i drobnoustrojów odwrócona osmoza oddzielenie substancji rozpuszczonych (N, P, K), które wraz z koncentratem z ultrafiltracji służą wzbogacaniu frakcji stałej pozostaje woda o jakości wody pitnej Źródło: Kowalczyk-Juśko A. Biogazownie szansą dla rolnictwa i środowiska. FDPA, Warszawa 2013
10 Wartość nawozowa pofermentu w zależności od substratów Substraty Udział substratów (%) Zaw. suchej masy (%) Koncentracja składników w pofermencie (kg/m3 świeżej masy) N og. N - NH4 P2O5 K2O 9,0 5,8 3,8 2,3 9,1 6,3 5,5 3,6 2,6 5,2 10,9 7,0 4,6 2,8 11,1 Kiszonka z kukurydzy (35% s.m.) + gnojowica bydlęca (8% s.m.) Kiszonka z kukurydzy (35% s.m.) + gnojowica świńska (6% s.m.) Kiszonka z kukurydzy (35% s.m.) + kiszonka GPS z żyta (29,4% s.m.) Kiszonka z kukurydzy (35% s.m.) + gnojowica świńska (6% s.m.) + ziarno pszenicy (86,6% s.m.) ,5 7,5 4,9 3,6 10,1 Gnojowica bydlęca (8% s.m.) 100 5,1 5,0 3,3 1,8 6,5 Dane z biogazowni w Niemczech, źródło: Podkówka 2012
11 Skład pofermentu z biogazowni Wikana Bioenergia (Piaski, woj. lubelskie) Badana cecha Odczyn (ph w H2O) Zawartość 7,2 Norma* Zawartość suchej masy (%) Zawartość suchej masy organicznej (% s.m.) Zawartość azotu (%) 6,3 69,8 0,23 Zawartość azotu amonowego (% N - NH4) 0,07 Zawartość fosforu (jako % P2O5) 0,19 co najmniej 0,05 Zawartość potasu (jako % K2O) 0,37 co najmniej 0,12 Zawartość wapnia (jako % CaO) 0,34 Zawartość magnezu (jako % MgO) 0,06 Zanieczyszczenia (mg/kg): kadm chrom miedź nikiel ołów cynk rtęć 0,46 8,94 24,0 6,87 3, <0,16 *Rozporządzenie Ministra Rolnictwa z 18 czerwca 2008 r. (Dz.U. 119, poz. 765) co najmniej 0, Źródło: Kowalczyk-Juśko A. i in., Skład masy pofermentacyjnej z biogazowni rolniczych. Przemysł Chemiczny (w druku)
12 Zalecenia do stosowania pofermentu z biogazowni w Piaskach Nawóz organiczny (pozostałość po fermentacji kiszonki z kukurydzy i serwatki), w postaci płynnej zawiesiny o zielonym zabarwieniu Nawóz może być stosowany na gruntach ornych pod wszystkie rośliny uprawy polowej (zboża, kukurydza, rzepak, rośliny pastewne i przemysłowe) Dawki: - pod oziminy m3/ha - pod rośliny jare m3/ha Zalecane stosowanie przedsiewne Nawóz należy rozprowadzać na polu za pomocą beczkowozu wyposażonego w węże rozlewowe lub płytki rozbryzgowe i wymieszać z glebą Nawóz przechowywać w szczelnych zbiornikach, w temperaturze otoczenia Przy pracy z nawozem stosować rękawice ochronne i przestrzegać zasad higieny, podobnie jak przy pracy z gnojowicą
13 Zasady stosowania pofermentu w celach nawozowych Jeśli wytwórca pofermentu nie wskazuje zaleceń dotyczących nawozowego wykorzystania różnych form pofermentu stosujemy zasady, jak dla nawozów naturalnych Maksymalna roczna dawka = 170 kg N/ha Termin stosowania od 1 marca do 30 listopada Gnojowica i gnojówka powinna być stosowana na nieobsianą glebę najlepiej wczesną wiosną. Nawozy te można stosować pogłównie, z wyjątkiem roślin przeznaczonych do bezpośredniego spożycia lub na krótko przez skarmianiem przez zwierzęta. Obornik i organiczne nawozy stałe, w tym komposty można stosować pogłównie tylko na użytkach zielonych i wieloletnich uprawach polowych Po zastosowaniu natychmiast należy wymieszać z glebą, w celu ograniczenia gazowych strat składników [Źródło: Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej]
14 Aplikacja pofermentu na pola Frakcja stała Frakcja stała po separacji ma konsystencję zbliżoną do kompostu Po prawidłowo przeprowadzonym procesie fermentacji substancja ta jest praktycznie bezwonna Powinna być składowana na płycie lub w silosie o szczelnym podłożu (dla zabezpieczenia przed odciekami) Może być rozrzucona na powierzchni gleby przy pomocy rozrzutnika obornika lub rozsiewaczy do wapna. Frakcja płynna lub poferment bez separacji Systemy nawadniające/deszczowanie Rozlewanie na polach przy użyciu wozów asenizacyjnych
15 Deszczowanie Niska zawartości suchej masy, < 5% (po separacji) W typowych systemach nawadniających stosuje się rozcieńczanie pofermentu Możliwe do stosowania w bezpośredniej bliskości zbiorników magazynujących. Sposób kosztowny Ryzyko zapychania przewodów Mało powszechne Rozlewanie na polach Wozy asenizacyjne wyposażone w cysternę metalową lub z tworzywa Różna pojemność cystern ( l) Ciągnik o dużej mocy >300 KM Przy szacowaniu wymaganej mocy traktora do pracy z wozem asenizacyjnym najczęściej przyjmuje się przelicznik: 10 KM mocy traktora na tonę załadowanego wozu asenizacyjnego Łączna masa dużego zestawu >50 t dostępność dróg!, ugniatanie gleby
16 Rozlewanie na polach Płytki rozbryzgowe wypuszczenie strumienia cieczy pod ciśnieniem na wyprofilowaną płytkę/łyżkę, wady: o mała dokładność, o wrażliwość na warunki atmosferyczne (wiatr) o zwiększona emisja odorów i straty N Węże wleczone węże są ciągnięte bezpośrednio na glebie mały kontakt pofermentu z powietrzem małe straty amoniaku i emisja odorów możliwe nawożenie międzyrzędzi aplikacja pofermentu blisko roślin, w trakcie ich wzrostu rampy z wężami wleczonymi są składane do transportu, szerokość robocza m
17 Aplikatory doglebowe Aplikacja pofermentu bezpośrednio do gleby Wyposażenie aplikatora: - system węży rozdzielających strumień pofermentu - elementy robocze: redlice, lemiesze, talerze Aplikatory talerzowe najczęściej stosuje się na użytkach zielonych, czy ścierniskach aplikacja cieczy na niewielkiej głębokości kilku cm możliwe wprowadzenie pofermentu do gleby na większej głębokości wymieszanie pofermentu z glebą spełnienie wymogów przepisów systemy drogie mniejsza szerokość robocza wymagają mocniejszych ciągników wysoka masa całego zestawu
18 Koszty zagospodarowania pofermentu - badania UP Poznań Opcja I - pulpa rozlewana na 100% pól wokół biogazowni, średnica okręgu 3,35 km Opcja II z 50% zagęszczeniem pól, na które można wylewać pulpę; średnia odległość transportowa wynosi 4,74 km Opcja III z 25% zagęszczeniem pól - 6,71 km odległość transportowa Źródło: Pilarski K., Dach J., Janczak D., 2008.
19 Zasady magazynowania pofermentu zaplanowanie powierzchni magazynowej do przechowywania pofermentu w okresie, gdy nie można go wykorzystać zapewnić możliwość zmagazynowania pofermentu do 6 miesięcy poferment ciekły magazynuje się tak, jak gnojowicę, dlatego zbiorniki do gnojowicy mogą być stosowane także do pofermentu w trakcie magazynowania pofermentu zachodzi: - sedymentacja - osadzania zawiesin na dnie zbiornika - flotacja - rozwarstwianie i tworzenie kożucha na powierzchni mieszadła zapobiegają sedymentacji i flotacji
20 Sposoby magazynowania pofermentu Laguny otwarte (zapach, sedymentacja, straty azotu, metan, deszczówka) Laguny zamknięte foliową membraną z opcją odgazowania (ryzyko uszkodzenia folii, koszty, śnieg) Naziemne zbiorniki betonowe lub stalowe otwarte (wietrzenie) Zbiorniki betonowe lub stalowe zamknięte z opcją odgazowania (koszty) Zbiorniki podziemne lub częściowo zagłębione (trudny dostęp) Elastyczne zbiorniki membranowe eco-bag, slurry-bag
21 Najważniejsze przepisy regulujące gospodarkę pofermentem Ustawa z dnia z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2013 r. poz. 21) Ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz.U. z 2007 r. nr 147, poz z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. z 2001 r. nr 112, poz. 1206) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 stycznia 2015 r. w sprawie procesu odzysku R10 (Dz.U. z 2015 r. poz. 132)
22 Definicja odpadu: każda substancja lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany Zgodnie z Katalogiem odpadów pozostałości z procesu fermentacji są odpadem: Ciecze z beztlenowego rozkładu odpadów zwierzęcych i roślinnych Przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu odpadów roślinnych i zwierzęcych Ustawa o odpadach w art. 2 pkt 6c określa co następuje: Przepisów ustawy nie stosuje się do ( ) innych, niebędących niebezpiecznymi, naturalnych substancji pochodzących z produkcji rolniczej lub leśnej wykorzystywanej w rolnictwie, leśnictwie lub do produkcji energii z takiej biomasy za pomocą procesów lub metod, które nie są szkodliwe dla środowiska ani nie stanowią zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi
23 Odpady z biogazowni rolniczych ( i 06) dopuszczone są do rozprowadzania na powierzchni ziemi, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 20 stycznia 2015 r. w sprawie procesu odzysku R10 (Dz.U. 2015, poz. 132) Proces odzysku R10 - obróbka na powierzchni ziemi przynosząca korzyści dla rolnictwa lub poprawę stanu środowiska
24 Warunki odzysku R10 W zależności od tego, czy w skład substratów wchodziły odpady, czy też nie, warunki odzysku R10 są zróżnicowane: Opcja 1. Jeżeli w procesie beztlenowego rozkładu przetwarzane były między innymi odpady, Opcja 2. Jeżeli w procesie beztlenowego rozkładu przetwarzana była wyłącznie biomasa, o której mowa w art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, lub produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego, o których mowa w art. 2 pkt 9 tej ustawy, bez dodatku odpadów - art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach: biomasa w postaci: a) odchodów podlegających przepisom rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 z dnia 21 października 2009 r. określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1774/2002 (rozporządzenie o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego), b) słomy, c) innych, niebędących niebezpiecznymi, naturalnych substancji pochodzących z produkcji rolniczej lub leśnej wykorzystywanej w rolnictwie, leśnictwie lub do produkcji energii z takiej biomasy za pomocą procesów lub metod, które nie są szkodliwe dla środowiska ani nie stanowią zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi;
25 Warunki odzysku R10 opcja 1 (w procesie wykorzystywane były odpady) 1) Warunki w odniesieniu do odpadów: a) są spełnione wymagania jak dla nawozów określone w przepisach ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu oraz wymagania dotyczące dopuszczalnych wartości zanieczyszczeń określonych dla nawozów w przepisach wydanych na podstawie art. 10 pkt 5 i art. 11 pkt 5 tej ustawy, b) materiał po procesie fermentacji pochodzenia zwierzęcego spełnia wymagania określone w przepisach rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 z dnia 21 października 2009 r. określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1774/2002 (rozporządzenie o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego),
26 Warunki odzysku R10 opcja 1 (w procesie wykorzystywane były odpady) 2) Warunki w odniesieniu do gleb: a) ilość metali ciężkich w wierzchniej warstwie gruntu (do głębokości 0 25 cm) nie przekracza wartości dopuszczalnych określonych dla stosowania komunalnych osadów ściekowych w przepisach wydanych na podstawie art. 96 ust. 13 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, b) odpady są stosowane w taki sposób i w takiej ilości, aby ich stosowanie nie spowodowało pogorszenia jakości gleby, ziemi oraz wód powierzchniowych i podziemnych nawet przy długotrwałym stosowaniu, w szczególności nie spowodowało szkody w środowisku w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie, c) są spełnione wymagania dotyczące szczegółowego sposobu stosowania nawozów określone w przepisach wydanych na podstawie art. 22 pkt 1 ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu, d) odpady są stosowane równomiernie na powierzchni gleby do głębokości 30 cm i są przykryte glebą lub są z nią wymieszane
27 Warunki odzysku R10 opcja 1 (w procesie wykorzystywane były odpady) Posiadacz odpadów dysponuje wynikami badań potwierdzającymi jakość odpadów i jakość gleb, na których odpady mają być stosowane, wykonanych przez laboratorium, o którym mowa w art. 147a ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (akredytowane laboratorium, certyfikowane jednostki badawcze)
28 Warunki odzysku R10 opcja 2 (bez odpadów) 1) materiał po procesie fermentacji pochodzenia zwierzęcego spełnia wymagania określone w przepisach rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 z dnia 21 października 2009 r. określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1774/2002 (rozporządzenie o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego); 2) są spełnione wymagania jak dla nawozów naturalnych określone w przepisach ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu oraz wymagania dotyczące dopuszczalnych wartości zanieczyszczeń określonych dla nawozów w przepisach wydanych na podstawie art. 10 pkt 5 i art. 11 pkt 5 tej ustawy, a także są spełnione wymagania dotyczące szczegółowego sposobu stosowania nawozów określone w przepisach wydanych na podstawie art. 22 pkt 1 tej ustawy; 3) odpady są stosowane równomiernie na powierzchni gleby do głębokości 30 cm.
29 Warunki odzysku R10 Zasady dla nawozów naturalnych określone w ustawie z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu: zabrania się stosowania nawozów: na glebach zalanych wodą, przykrytych śniegiem, zamarzniętych do głębokości 30 cm oraz podczas opadów deszczu; w postaci płynnej na glebach bez okrywy roślinnej położonych na stokach o nachyleniu większym niż 10%; w postaci płynnej podczas wegetacji roślin przeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi.
30 Warunki odzysku R10 Zasady dla nawozów naturalnych określone w ustawie z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu: nawozy naturalne i organiczne, w postaci płynnej, stosuje się przy użyciu rozlewaczy, aplikatorów doglebowych, deszczowni lub wozów asenizacyjnych wyposażonych w płytki rozbryzgowe lub węże rozlewowe frakcja stała pofermentu może być stosowana podczas wegetacji roślin (pogłównie) tylko na użytkach zielonych i na wieloletnich uprawach polowych roślin nieprzeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi nawozy naturalne przykrywa się lub miesza z glebą nie później, niż następnego dnia po ich zastosowaniu z wyłączeniem nawozów stosowanych w lasach oraz na użytkach zielonych
31 Uznanie odpadu za produkt uboczny Aby substrat odpadowy lub substancja pofermentacyjna mogła być uznana za produkt uboczny należy postąpić zgodnie ze ścieżką postępowania przedstawioną w Art. 11 ustawy o odpadach: wytwórca przedmiotu lub substancji, o których mowa w art. 10, jest obowiązany do przedłożenia marszałkowi województwa ( ) zgłoszenia uznania przedmiotu lub substancji za produkt uboczny. Zgłoszenie powinno zawierać miejsce i sposób wytwarzania produktu, jak też dokładny opis całego procesu produkcyjnego oraz procesu, w którym produkt będzie wykorzystany. Uznanie za produkt uboczny zgłoszonej substancji następuje, jeśli marszałek województwa w ciągu 3 miesięcy od zgłoszenia nie wyrazi sprzeciwu w drodze decyzji.
32 Procedura uznania pofermentu za nawóz organiczny lub środek poprawiający właściwości gleby Wprowadzenie do obrotu nawozu organicznego jest możliwe po spełnieniu wymogów określonych w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 czerwca 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów o nawozach i nawożeniu (Dz.U. Nr 119 Poz. 765). Rozporządzenie to nakłada obowiązek przeprowadzenia badań nawozów organicznych/środków wspomagających uprawę roślin pod kątem ich przydatności do nawożenia gleb i roślin. Poferment, aby mógł być uznany za środek poprawiający jakość gleby, musi być przebadany pod kątem fizykochemicznym, chemicznym oraz mikrobiologicznym.
33 Wymagane są: opinia Instytutu Medycyny Wsi w Lublinie o wpływie na zdrowie ludzi; opinia Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach o własnościach jakościowych produktu; opinia Instytutu Weterynarii w Puławach dotycząca spełnienia przez środek poprawiający jakość gleby wytworzony z ubocznych surowców zwierzęcych, wymagań weterynaryjnych określonych w rozporządzeniu (WE) nr 1069/2009 z dnia 21 października 2009 r. określającym przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, i uchylającym rozporządzenie (WE) 1774/2002; deklaracja producenta; instrukcja stosowania produktu zatwierdzona przez powyższe instytuty; informacja producenta o składzie i sposobie produkcji środka poprawiającego jakość gleby.
34 Opcyjnie opinia Instytutu Warzywnictwa w Skierniewicach, jeśli produkt będzie stosowany pod uprawy warzyw; opinia Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach, jeśli produkt będzie stosowany pod uprawy sadownicze, roślin ozdobnych i trawników; opinia Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego w Falentach, jeśli produkt będzie stosowany na użytkach zielonych; opinia Instytutu Badawczego Leśnictwa w Warszawie, jeśli nawóz będzie przewidziany do stosowania w lasach;
35 Zgromadzona dokumentacja uprawnia do ubiegania się o wydanie pozwolenia na wprowadzenie do obrotu nawozu lub środka wspomagającego uprawę roślin. Przebieg procedury 1.Złożenie wniosku o udzielenie pozwolenia na wprowadzenie do obrotu nawozu albo środka wspomagającego uprawę roślin 2. Sprawdzenie wniosku pod względem wymogów formalnych i merytorycznych Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi dokonuje weryfikacji formalnej wniosku. W przypadku, gdy złożone dokumenty zawierają braki merytoryczne, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wzywa wnioskodawcę w trybie art. 50 kpa, wyznaczając indywidualny termin złożenia wyjaśnień w formie ustnej lub pisemnej.
36 3. Wydanie pozwolenia na wprowadzenie do obrotu nawozu albo środka wspomagającego uprawę roślin Pozwolenie zawiera: 1) nazwę nawozu, imię i nazwisko oraz miejsce zamieszkania i adres albo nazwę oraz siedzibę i adres, 2) określenie wymagań jakościowych; 3) informację, że nawóz albo środek wspomagający uprawę roślin został wytworzony z produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego; 4) instrukcję stosowania i przechowywania nawozu albo środka poprawiającego właściwości gleby, albo stymulatora wzrostu, sporządzoną w języku polskim. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wydaje pozwolenie na czas nieokreślony
37 Problemy: Koszt certyfikacji? Czas oczekiwania na certyfikat? Zmiana substratów konieczność ponownej certyfikacji? Konieczność uświadamiania otoczenia, że nawóz to nie odpad
38 Dziękuję za uwagę Dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko Dane kontaktowe: Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Wydział Biogospodarki alina.jusko@up.lublin.pl
POFERMENT Z PRODUKCJI BIOGAZU - zagadnienia techniczne i prawne
POFERMENT Z PRODUKCJI BIOGAZU - zagadnienia techniczne i prawne Dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu Pozostałość pofermentacyjna Biomasa
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE Z MASĄ POFERMENTACYJNĄ Z PRODUKCJI BIOGAZU zagadnienia techniczne i prawne
POSTĘPOWANIE Z MASĄ POFERMENTACYJNĄ Z PRODUKCJI BIOGAZU zagadnienia techniczne i prawne Dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu Pozostałość
Bardziej szczegółowoMASA POFERMENTACYJNA ODPAD CZY NAWÓZ? 1
Alina Kowalczyk-Juśko Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie MASA POFERMENTACYJNA ODPAD CZY NAWÓZ? 1 Funkcjonowanie biogazowni rolniczych wiąże się z powstaniem dużej ilości masy pofermentacyjnej, nazywanej
Bardziej szczegółowoSUBSTANCJA POFERMENTACYJNA JAKO NAWÓZ. dr Alina Kowalczyk-Juśko Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu
SUBSTANCJA POFERMENTACYJNA JAKO NAWÓZ dr Alina Kowalczyk-Juśko Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu Komory fermentacyjne Faza ciekła: Pozostałość pofermentacyjna - związki
Bardziej szczegółowoPoferment z biogazowni rolniczej nawozem dla rolnictwa
Poferment z biogazowni rolniczej nawozem dla rolnictwa mgr inż. Eugeniusz Mystkowski PODR Szepietowo E-biuletyn Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Kwiecień 2015 Zbiorniki fermentacyjne biogazowni
Bardziej szczegółowo*** Rolnicze zagospodarowanie pofermentu z biogazowni rolniczej *** kwiecień 2018
OKRĘGOWA STACJA CHEMICZNO-ROLNICZA w Rzeszowie ul. Prof. L. Chmaja 3 35-021 Rzeszów *** Rolnicze zagospodarowanie pofermentu z biogazowni rolniczej *** kwiecień 2018 Co to jest poferment? Nieprzefermentowane
Bardziej szczegółowoWPŁYW DOGLEBOWEJ APLIKACJI DYGESTATU NA UZYSKANE WYNIKI PRODUKCJI ROŚLINNEJ W PORÓWNANIU DO NAWOŻENIA TRADYCYJNEGO
WPŁYW DOGLEBOWEJ APLIKACJI DYGESTATU NA UZYSKANE WYNIKI PRODUKCJI ROŚLINNEJ W PORÓWNANIU DO NAWOŻENIA TRADYCYJNEGO Marzena Białek-Brodocz, Julia Stekla, Barbara Matros Warszawa, 20 września 2017 roku Konsorcjum
Bardziej szczegółowoPoferment z biogazowni nawozem dla rolnictwa
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Dr inż. Magdalena Szymańska Poferment z biogazowni nawozem dla rolnictwa Kraków, 2013 r. Masa pofermentacyjna??? Uciążliwy odpad Cenny nawóz SUBSTRATY
Bardziej szczegółowoZWYKŁA DOBRA PRAKTYKA ROLNICZA IRENA DUER
ZWYKŁA DOBRA PRAKTYKA ROLNICZA IRENA DUER Zakres prezentacji Definicja ZDPR Podstawy prawne ZDPR Jaki jest cel upowszechniania ZDPR Kto ma obowiązek przestrzegać ZDPR Zakres ZDPR Kto kontroluje ZDPR Definicja
Bardziej szczegółowoZagospodarowanie pofermentu z biogazowni rolniczej
Zagospodarowanie pofermentu z biogazowni rolniczej ERANET: SE Bioemethane. Small but efficient Cost and Energy Efficient Biomethane Production. Biogazownie mogą być zarówno źródłem energii odnawialnej
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 25 lutego 2015 r. Poz. 257 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 lutego 2015 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 25 lutego 2015 r. Poz. 257 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 lutego 2015 r. 2), 3) w sprawie komunalnych osadów ściekowych Na podstawie
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych. (Dz. U. z dnia 29 lipca 2010 r.
Dz.U.10.137.924 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. 2), 3) w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz. U. z dnia 29 lipca 2010 r.) Na podstawie art. 43 ust. 7 ustawy z dnia 27
Bardziej szczegółowoSzkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 1
Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 1 opracowanie: Kierownik DAOR OSChR mgr inż. Krzysztof Skowronek Starszy Specjalista DAOR OSChR mgr inż.. Grażyna Sroka Program szkolenia Blok 1. Wiadomości
Bardziej szczegółowoWykorzystanie biowęgla w procesie fermentacji metanowej
Wykorzystanie biowęgla w procesie fermentacji metanowej dr inż. Wojciech Czekała dr hab. inż. Jacek Dach, prof. nadzw. dr inż. Krystyna Malińska dr inż. Damian Janczak Biologiczne procesy przetwarzania
Bardziej szczegółowoBiogazownia Strzelin. Zygmunt Gancarz Wrocław 24 października 2013 r.
Biogazownia Strzelin Zygmunt Gancarz Wrocław 24 października 2013 r. Plan prezentacji Wstęp Cel budowy biogazowni Parametry techniczne Zabezpieczenie i przygotowanie surowca wysłodków Zagospodarowanie
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych2), 3)
Dziennik Ustaw Nr 137 11129 Poz. 924 924 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych2), 3) Na podstawie art. 43 ust. 7 ustawy z dnia 27 kwietnia
Bardziej szczegółowoBiogazownia rolnicza w perspektywie
Biogazownia rolnicza w perspektywie Produkcja biogazu rolniczego może stać się ważnym źródłem energii odnawialnej oraz dodatkowym lub podstawowym źródłem dochodów dla niektórych gospodarstw rolnych. W
Bardziej szczegółowoWprowadzanie do obrotu nowych produktów powstałych z odpadów. Doświadczenia, wdrożenia dla gospodarki
Wprowadzanie do obrotu nowych produktów powstałych z odpadów. Doświadczenia, wdrożenia dla gospodarki Jacek Antonkiewicz 1, Marcin Pietrzykowski 2, Tomasz Czech 3 1Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej
Bardziej szczegółowoDziennik Ustaw 2 Poz NIE TAK
Dziennik Ustaw 2 Poz. 1973 Załączniki do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014 r. (poz. 1973) Załącznik nr 1 WZÓR KARTY PRZEKAZANIA ODPADÓW 2), 6) Nr karty 1) Rok KARTA PRZEKAZANIA
Bardziej szczegółowoDz.U. 199 Nr 72 poz. 813
Kancelaria Sejmu s. 1/1 Dz.U. 199 Nr 72 poz. 813 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OCHRONY ŚRODOWISKA, ZASOBÓW NATURALNYCH I LEŚNICTWA z dnia 11 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków, jakie muszą być spełnione przy
Bardziej szczegółowoKatarzyna Sobótka. Mazowiecka Agencja Energetyczna Sp. z o.o. Specjalista ds. energii odnawialnej. k.sobotka@mae.mazovia.pl www.mae.mazovia.
Biogaz rolniczy produkcja i wykorzystanie Katarzyna Sobótka Specjalista ds. energii odnawialnej Mazowiecka Agencja Energetyczna Sp. z o.o. k.sobotka@mae.mazovia.pl www.mae.mazovia.pl Cele Mazowieckiej
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 23 stycznia 2015 r. Poz. 132 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 20 stycznia 2015 r. w sprawie procesu odzysku R10 2)
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 23 stycznia 2015 r. Poz. 132 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 20 stycznia 2015 r. w sprawie procesu odzysku R10 2) Na podstawie art.
Bardziej szczegółowoAleksandra Urszula Kołodziej PRZETWARZANIE I NAWOZOWE WYKORZYSTANIE MASY POFERMENTACYJNEJ Z BIOGAZOWNI ROLNICZEJ. Gdańsk września 2012
Aleksandra Urszula Kołodziej PRZETWARZANIE I NAWOZOWE WYKORZYSTANIE MASY POFERMENTACYJNEJ Z BIOGAZOWNI ROLNICZEJ Gdańsk 17-18 września 2012 MASA POFERMENTACYJNA ODPAD CZY DOBREJ JAKOŚCI NAWÓZ LUB PALIWO
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 WZÓR KARTY EWIDENCJI ODPADU. KARTA EWIDENCJI ODPADU 1) Nr karty Rok kalendarzowy
WZÓR KARTY EWIDENCJI ODPADU Załącznik nr 1 Kod odpadu 2) Rodzaj odpadu 2) Procentowa zawartość PCB w odpadzie 3) Posiadacz 4) KARTA EWIDENCJI ODPADU 1) Nr karty Rok kalendarzowy Adres posiadacza 5) Miejsce
Bardziej szczegółowoH411 Działa toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki
Dow AgroSciences Polska Sp z o.o. ul. Domaniewska 50 A, 02-672 Warszawa tel: +48 22 8540320 Fax: +48 22 8540329 Email: fwrpols@dow.com www.dowagro.pl N-Lock TM Stabilizator azotu Zawiera 200 g substancji
Bardziej szczegółowoSubstraty i zagospodarowanie nawozowe pofermentu
Substraty i zagospodarowanie nawozowe pofermentu Dr inż. Magdalena Szymańska Wydział Rolnictwa i Biologii, SGGW w Warszawie Katedra Nauk o Środowisku Glebowym Zakład Chemii Rolniczej 2 Substraty dla biogazowni
Bardziej szczegółowoDyrektywa azotanowa: czy dotyczą mnie jej zasady?
.pl Dyrektywa azotanowa: czy dotyczą mnie jej zasady? Autor: Tadeusz Śmigielski Data: 28 stycznia 2016 Czy dyrektywa azotanowa dotyczy każdego? Jakie dokumenty powinien mieć rolnik w razie kontroli? Tym
Bardziej szczegółowoRECYKLING ODPADÓW ZIELONYCH. Grzegorz Pilarski BEST-EKO Sp. z o.o.
RECYKLING ODPADÓW ZIELONYCH Grzegorz Pilarski BEST-EKO Sp. z o.o. BEST-EKO Sp. z o.o. jest eksploatatorem oczyszczalni ścieków Boguszowice w Rybniku przy ul. Rycerskiej 101, na której znajduje się instalacja
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia r.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia...2006 r. Projekt z dnia 16.01.2006 r. w sprawie warunków odzysku za pomocą procesu odzysku R10 Rozprowadzanie na powierzchni ziemi w celu nawożenia lub ulepszania
Bardziej szczegółowozasięg 1) dotkliwość 2) trwałość 3) NIEZGODNOŚCI DOTYCZĄCE STOSOWANIA NAWOZÓW NARUSZENIA DOTYCZĄCE STOSOWANIA NAWOZÓW
Załącznik nr 2 Minimalne wymogi dotyczące stosowania nawozów i środków ochrony roślin, wraz z liczbą punktów jaką przypisuje się każdej stwierdzonej niezgodności oraz wysokością zmniejszeń, a także inne
Bardziej szczegółowoSzkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 5
Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 5 opracowanie: Kierownik DAOR OSChR mgr inż. Krzysztof Skowronek Starszy Specjalista DAOR OSChR mgr inż.. Grażyna Sroka Program szkolenia Blok 5. Zasady stosowania
Bardziej szczegółowoEnergia ukryta w biomasie
Energia ukryta w biomasie Przygotowała dr Anna Twarowska Świętokrzyskie Centrum Innowacji i Transferu Technologii 30-31 marzec 2016, Kielce Biomasa w Polsce uznana jest za odnawialne źródło energii o największych
Bardziej szczegółowoOCHRONA WÓD PRZED ZANIECZYSZCZENIAMI POWODOWANYMI PRZEZ AZOTANY POCHODZENIA ROLNICZEGO Program działań
OCHRONA WÓD PRZED ZANIECZYSZCZENIAMI POWODOWANYMI PRZEZ AZOTANY POCHODZENIA ROLNICZEGO Program działań Dotyczy rolników, których działki położone są na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia
Bardziej szczegółowoTab. I Lp. Wymogi dotyczące stosowania nawozów. Niezgodności dotyczące stosowania nawozów. Naruszenia dotyczące stosowania nawozów
ZAŁACZNIK nr 2 Minimalne wymogi dotyczące stosowania nawozów i środków ochrony roślin, wraz z liczbą punktów jaką przypisuje się każdej stwierdzonej niezgodności oraz wysokością zmniejszeń, a także inne
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 787
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 787 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10 Data wydania: 13 listopada 2018 r. AB 787 Nazwa i adres
Bardziej szczegółowo(Ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu Art. 17 ust. 3)
Załącznik nr 9 Minimalne wymogi dotyczące nawozów i środków ochrony roślin 1. Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone - Wymóg 4 - dotyczy 8.2.10.5.1.4.1.2. Minimum requirements for fertilisers and pesticides
Bardziej szczegółowoSzanowni Państwo, Z wyrazami szacunku. Maciej Gołębiewski. Prezes Zarządu Bio Alians Doradztwo Inwestycyjne 2 І 33
1 І 33 Szanowni Państwo, Zagospodarowanie substancji pofermentacyjnej to obok pozyskania substratów największe wyzwanie w operacyjnym zarządzaniu biogazownią rolniczą. W biogazowni o mocy 1 MW w ciągu
Bardziej szczegółowoBiogazownie w Polsce alternatywa czy konieczność
Janusz Wojtczak Biogazownie w Polsce alternatywa czy konieczność Biogazownie w Niemczech Rok 1999 2001 2003 2006 2007 2008 Liczba 850 1.360 1.760 3.500 3.711 4.100 instalacji Moc (MW) 49 111 190 949 1.270
Bardziej szczegółowoMINISTER ŚRODOWISKA. Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu RP. Szanowny Panie Marszałku,
Warszawa, dnia 08-09-2017 r. MINISTER ŚRODOWISKA DGO.V.070.5.2017.JK Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu RP Szanowny Panie Marszałku, W odpowiedzi na interpelację Pana Posła Bogdana Latosińskiego, o numerze
Bardziej szczegółowoepartament Kontroli na Miejscu ontrola w zakresie ONW
epartament Kontroli na Miejscu ontrola w zakresie ONW 2 Podstawy prawne działań kontroli na miejscu w ramach ONW w prawie polskim Ustawa z dnia 28 listopada 2003 roku o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich
Bardziej szczegółowoInstytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego. Oddział Cukrownictwa. Działalność naukowa. Oddziału Cukrownictwa IBPRS. dr inż.
Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego Oddział Cukrownictwa Działalność naukowa Oddziału Cukrownictwa IBPRS dr inż. Andrzej Baryga ODDZIAŁ CUKROWNICTWA W 2011r. Oddział Cukrownictwa zrealizował
Bardziej szczegółowoTytuł prezentacji: Elektrociepłownia biogazowa Piaski
Szansą dla rolnictwa i środowiska - ogólnopolska kampania edukacyjno-informacyjna 26 listopada 2012 r. Tytuł prezentacji: Elektrociepłownia biogazowa Piaski Autor prezentacji : Arkadiusz Wojciechowski
Bardziej szczegółowoDLACZEGO NIE POWINNO SIĘ SPRZEDAWAĆ I SPALAĆ SŁOMY. Zagospodarowanie resztek pożniwnych i poprawienie struktury gleby
DLACZEGO NIE POWINNO SIĘ SPRZEDAWAĆ I SPALAĆ SŁOMY Zagospodarowanie resztek pożniwnych i poprawienie struktury gleby Substancja organiczna po wprowadzeniu do gleby ulega przetworzeniu i rozkładowi przez
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 09 maja 2016 r. Nazwa i adres AB 277 OKRĘGOWA
Bardziej szczegółowoOpinia dotycząca przydatności nawozowej osadów ściekowych z przetwórstwa rybnego przetworzonych na urządzeniach firmy ECO FUTURE POLAND Sp z o.o.
Opinia dotycząca przydatności nawozowej osadów ściekowych z przetwórstwa rybnego przetworzonych na urządzeniach firmy ECO FUTURE POLAND Sp z o.o. ZLECAJĄCY: ECO FUTURE POLAND SP. Z O.O. Ul. Puławska 270/30
Bardziej szczegółowoOpinia. dotycząca możliwości wykorzystania komunalnych osadów ściekowych pochodzących z Oczyszczalni Ścieków w Małuszowie
Gdynia, dnia 08 sierpnia 2015 roku Opinia dotycząca możliwości wykorzystania komunalnych osadów ściekowych pochodzących z Oczyszczalni Ścieków w Małuszowie ZLECAJĄCY: Gmina Jawor ul. Rynek 1 59-400 Jawor
Bardziej szczegółowow zakresie kontroli osób b fizycznych alność
Obowiązki organów w gminy w zakresie kontroli osób b fizycznych prowadzących działalno alność rolniczą, wynikające m.in. z ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu i przepisów w wykonawczych
Bardziej szczegółowoBudowa i uruchomienie biogazowni w Strzelinie
Budowa i uruchomienie biogazowni w Strzelinie Zakopane, 8-9 kwietnia 2013 r Łukasz Pluta 2 2013-04-03 Biogazownia spis treści Wstęp Budowa biogazowni Uruchomienie: produkcja energii elektrycznej i cieplnej
Bardziej szczegółowoPozyskiwanie biomasy z odpadów komunalnych
Pozyskiwanie biomasy z odpadów komunalnych Dr inż. Lech Magrel Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Białymstoku Białystok, 12 listopad 2012 r. Definicja biomasy w aktach prawnych Stałe lub ciekłe substancje
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie procesu odzysku R10 2)
Dziennik Ustaw Nr 86 5299 Poz. 476 476 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie procesu odzysku R10 2) Na podstawie art. 13 ust. 2b ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15 Data wydania: 16 lutego 2018 r. Nazwa i adres AB 277 OKRĘGOWA
Bardziej szczegółowoPotencjał metanowy wybranych substratów
Nowatorska produkcja energii w biogazowni poprzez utylizację pomiotu drobiowego z zamianą substratu roślinnego na algi Potencjał metanowy wybranych substratów Monika Suchowska-Kisielewicz, Zofia Sadecka
Bardziej szczegółowoBiogazownie Rolnicze w Polsce
1 Biogazownie Rolnicze w Polsce Biogazownia co to jest? Dyrektywa 2003/30/UE definiuje biogaz: paliwo gazowe produkowane z biomasy i/lub ulegającej biodegradacji części odpadów, które może być oczyszczone
Bardziej szczegółowoROLNICZE ZAGOSPODAROWANIE ŚCIEKU POFERMENTACYJNEGO Z BIOGAZOWNI ROLNICZEJ - OGRANICZENIA I SKUTKI. Witold Grzebisz
ROLNICZE ZAGOSPODAROWANIE ŚCIEKU POFERMENTACYJNEGO Z BIOGAZOWNI ROLNICZEJ - OGRANICZENIA I SKUTKI Witold Grzebisz Katedra Chemii Rolnej Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Plan prezentacji Produkcja biogazu
Bardziej szczegółowoAktualne problemy nawożenia roślin w kontekście ograniczenia skażenia wód. Anna Kocoń Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia IUNG - PIB w Puławach
Aktualne problemy nawożenia roślin w kontekście ograniczenia skażenia wód Anna Kocoń Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia IUNG - PIB w Puławach Plan prezentacji Podstawy żywienia roślin Potrzeby pokarmowe
Bardziej szczegółowoEVERCON sp. z o.o. ul. 3 Maja 22, 35-030 Rzeszów tel. 17/8594575, www.evercon.pl evercon@evercon.pl BIOGAZOWNIE 2011 ROK
ul. 3 Maja 22, 35-030 Rzeszów tel. 17/8594575, www.evercon.pl evercon@evercon.pl BIOGAZOWNIE 2011 ROK Uwarunkowania prawne. Rozwój odnawialnych źródeł energii stanowi strategiczny cel polskiej energetyki.
Bardziej szczegółowoSzkolenie dla doradców rolnych
Szansą dla rolnictwa i środowiska - ogólnopolska kampania edukacyjno-informacyjna Piła Płotki, 10-14 grudnia 2012 r. Szkolenie dla doradców rolnych Inwestycje biogazowe Arkadiusz Wojciechowski Wikana Bioenergia
Bardziej szczegółowoSTAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE NĘDZA
STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE NĘDZA Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych badań
Bardziej szczegółowoOpis przedmiotu zamówienia.
Opis przedmiotu zamówienia. Zadanie A Przedmiot zamówienia obejmuje unieszkodliwienie (lub odzysk) ustabilizowanych komunalnych osadów ściekowych, w zakresie: - załadunku w miejscu ich magazynowania na
Bardziej szczegółowoWarunki przechowywania nawozów naturalnych oraz postępowanie z odciekam. Zasady przechowywania nawozów naturalnych regulują przepisy:
36 DYREKTYWA AZOTANOWA. Program działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla Obszarów Szczególnie Narażonych (OSN) cd. Program działań na OSN Dyrektywa azotanowa dotyczy
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 13 listopada 2013 r. Poz. 1312 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 4 listopada 2013 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 13 listopada 2013 r. Poz. 1312 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 4 listopada 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
Bardziej szczegółowoNawozy naturalne i organiczne współczesne zasady stosowania. Anna Kocoń Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia IUNG - PIB w Puławach
Nawozy naturalne i organiczne współczesne zasady stosowania Anna Kocoń Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia IUNG - PIB w Puławach Nawozy Zgodnie z ustawą z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz.
Bardziej szczegółowoWdrażanie dobrych praktyk w moim gospodarstwie. Janina Saacke Gospodarstwo Ekologiczne
Wdrażanie dobrych praktyk w moim gospodarstwie Janina Saacke Gospodarstwo Ekologiczne Gospodaruję zgodnie z Kodeksem Dobrej Praktyki Rolniczej Kodeks dobrej praktyki rolniczej będący zbiorem zasad, porad
Bardziej szczegółowoNawożenie kukurydzy. Adam Majewski Agroservice Kukurydza
Nawożenie kukurydzy Adam Majewski Agroservice Kukurydza Nawożenie startowe to podstawa powodzenia uprawy kukurydzy Jakie formy nawozu stosować? P2O5 i NH4 (+mikroelementy) plon zwykle wyższy o 0,5-1,5
Bardziej szczegółowoBiogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza
Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Katarzyna Sobótka Specjalista ds. energii odnawialnej Mazowiecka Agencja Energetyczna Sp. z o.o. k.sobotka@mae.mazovia.pl Biomasa Stałe i ciekłe substancje
Bardziej szczegółowozawód: technik rolnik przykładowe rozwiązanie zadania
Przykładowe rozwiązanie zadania praktycznego z informatora TYTUŁ Projekt nawożenia NPK pszenicy ozimej odmiany Pegassos opracowany na podstawie dokumentacji gospodarstwa rolnego Dane do projektu: Warunki
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE WDRAŻANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH W POLSCE
PODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE WDRAŻANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH W POLSCE Czym jest biogaz? Roztwór gazowy będący produktem fermentacji beztlenowej, składający się głównie z metanu (~60%) i dwutlenku węgla
Bardziej szczegółowoSzkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Przyrodnicze uwarunkowania do produkcji biomasy na cele energetyczne ze szczególnym uwzględnieniem produkcji biogazu rolniczego Dr inż. Magdalena Szymańska
Bardziej szczegółowoDyrektywa o osadach ściekowych
Dyrektywa o osadach ściekowych 03.10.2006..:: Dopłaty i Fundusze - Portal Informacyjny ::. Dyrektywa 86/278/EWG w sprawie ochrony środowiska, w szczególności gleby, w przypadku wykorzystania osadów ściekowych
Bardziej szczegółowoPotrzeby pokarmowe 138 161 184 207 230
Nawożenie kukurydzy Kukurydza jest rośliną mającą wysokie potrzeby pokarmowe. Najintensywniej pobiera ona azot i potas, ale w porównaniu z innymi roślinami potrzebuje także dużo wapnia i magnezu. Tempo
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY SZKOLENIOWE
POLSKIE TOWARZYSTWO BIOMASY MATERIAŁY SZKOLENIOWE Tytuł szkolenia Monitoring skuteczności funkcjonowania instalacji agroenergetycznych oraz efektywności energetycznego wykorzystania surowców w aspekcie
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 31 grudnia 2014 r. Poz. 1973 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 12 grudnia 2014 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 31 grudnia 2014 r. Poz. 1973 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji
Bardziej szczegółowoZawartość składników pokarmowych w roślinach
Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 8 grudnia 2010 r.
Dz.U.2010.249.1674 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 921
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 921 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 9 Data wydania: 03 czerwca 2016 r. Nazwa i adres: AB 921 OKRĘGOWA
Bardziej szczegółowoGrava. żwir szary 8/16 mm 20 kg ±5%
Grava żwir szary 8/16 mm kod produktu: CX-KR1-A/G01 Grava żwir szary 8/16 mm 10 kg ±5% kod produktu: CX-KR1-B/G11 De colores żwir kolorowy 8/16 mm kod produktu: CX-KR1-A/G02 De colores żwir kolorowy 8/16
Bardziej szczegółowoGospodarka odpadami ulegającymi biodegradacji na instalacji ZZOK w Adamkach. Jerzy Kułak Prezes Zarządu ZZOK Adamki
Gospodarka odpadami ulegającymi biodegradacji na instalacji ZZOK w Adamkach Jerzy Kułak Prezes Zarządu ZZOK Adamki Słowniczek z Ustawy o odpadach Art. 3 Odpady ulegające biodegradacji rozumie się przez
Bardziej szczegółowoOCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KRZYŻANOWICE
STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE KRZYŻANOWICE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych
Bardziej szczegółowoCONDIT. Środek poprawiający właściwości gleby. Plan oferty. Wyłączny dystrybutor na terenie POLSKI: BioConcept-Gardenia Sp. z o.o.
Środek poprawiający właściwości gleby Zakwalifikowany do stosowania w rolnictwie ekologicznym pod numerem NE/115/2009 Wyłączny dystrybutor na terenie POLSKI: BioConcept-Gardenia Sp. z o.o., ul. Fabryczna
Bardziej szczegółowoStan obecny i perspektywy gospodarki odpadami biodegradowalnymi w Polsce
Stan obecny i perspektywy gospodarki odpadami biodegradowalnymi w Polsce Kształtowanie Joanna Kwapisz Departament Gospodarki Odpadami Ministerstwo Środowiska Ustawa o odpadach Ustawa z dnia 14 grudnia
Bardziej szczegółowoDyrektywa azotanowa po raz trzeci
Na trenie gminy Przasnysz zgodnie z dyrektywą 91/676/EWG w sprawie ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego z dnia 12 grudnia 1991r. (Dz.U. WE L 375, z 31.12.1991,
Bardziej szczegółowoOCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA
OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań odczynu gleby i zawartości makroelementów w próbkach gleby przedstawiono w tabelach zasobności gleby: Zestawienie zasobności gleby na obszarze
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE WDRAŻANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH W POLSCE
PODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE WDRAŻANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH W POLSCE Czym jest biogaz? Roztwór gazowy będący produktem fermentacji beztlenowej, składający się głównie z metanu (~60%) i dwutlenku węgla
Bardziej szczegółowoWykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce
Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce dr Zuzanna Jarosz Biogospodarka w Rolnictwie Puławy, 21-22 czerwca 2016 r. Celem nadrzędnym wprowadzonej w 2012 r. strategii Innowacje w służbie
Bardziej szczegółowoSzkolenie dla doradców rolnych
Szansą dla rolnictwa i środowiska - ogólnopolska kampania edukacyjno-informacyjna Piła Płotki, 10-14 grudnia 2012 r. Szkolenie dla doradców rolnych Odchody zwierząt jako substrat dla biogazowni Dr inż.
Bardziej szczegółowoWykaz metod badawczych stosowanych w Pracowni w Szczecinie:
Wykaz metod badawczych stosowanych w Pracowni w Szczecinie: L.p. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 11 12 13 14 15 16 Badane obiekty/ grupy obiektów Środki Ŝywienia zwierząt Badane cechy i metody badawcze Zawartość białka
Bardziej szczegółowoWpływ dodatku biowęgla na emisje w procesie kompostowania odpadów organicznych
BIOWĘGIEL W POLSCE: nauka, technologia, biznes 2016 Serock, 30-31 maja 2016 Wpływ dodatku biowęgla na emisje w procesie kompostowania odpadów organicznych dr hab. inż. Jacek Dach, prof. nadzw.* dr inż.
Bardziej szczegółowoKARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIĘCIA
KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIĘCIA Poznań, dnia 17.07.2012r. ENERGO 7 Sp. z o.o. ul. Poznańska 62/69 60-853 Poznań Urząd Gminy Sławatycze KARTA INFORMACYJNA PRZEDSIĘWZIĘCIA POLEGAJĄCEGO NA BUDOWIE INWESTYCJI
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE NR 33/2016 DYREKTORA REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ W KRAKOWIE. z dnia 12 września 2016 r.
ROZPORZĄDZENIE NR 33/2016 DYREKTORA REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ W KRAKOWIE z dnia 12 września 2016 r. w sprawie ustanowienia strefy ochronnej ujęcia wody podziemnej zlokalizowanego w miejscowości
Bardziej szczegółowoBioEnergy Farm. Kalkulatory - energetyczne wykorzystanie biomasy. Platforma Europejska BioEnergy Farm Kalkulacja opł acalnoś ci biogazowni
BioEnergy Farm Kalkulatory - energetyczne wykorzystanie biomasy Platforma Europejska BioEnergy Farm Kalkulacja opł acalnoś ci biogazowni Olsztyn 14/12/2012 Marek Amrozy zakres merytoryczny oparty na materiałach
Bardziej szczegółowoPLANOWANA BUDOWA BIOGAZOWNI W FOLWARKACH WIELKICH
PLANOWANA BUDOWA BIOGAZOWNI W FOLWARKACH WIELKICH 1 CZY W NASZEJ BIOGAZOWNI BĘDZIE SIĘ WYKORZYSTYWAĆ ODPADY POUBOJOWE Z ZAKŁADÓW UBOJOWYCH, ODPADY MIĘSNE LUB ODPADY Z PRZETWÓRSTWA OWOCOWO- WARZYWNEGO?
Bardziej szczegółowoSTAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ
STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE PIETROWICE WIELKIE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych
Bardziej szczegółowoCENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII W OBSZARZE OZE. BioProcessLab. Dr inż. Karina Michalska
CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII W OBSZARZE OZE BioProcessLab Dr inż. Karina Michalska PLAN PREZENTACJI 1.Opieka merytoryczna 2.Obszar badawczy 3.Wyposażenie 4.Oferta współpracy OPIEKA MERYTORYCZNA 1. Praca
Bardziej szczegółowoDeklaracje produktowe nawozów Dobrofos
Deklaracje produktowe nawozów Dobrofos 1. Nazwa producenta nawozu, adres: Agrochem Spółka z o. o. ul. Spichrzowa 13, 11-040 Dobre Miasto tel. 89/615 18 61, fax 89/615 18 62 2. Nazwa handlowa nawozu: Dobrofos
Bardziej szczegółowoPOTENCJAŁ WYKORZYSTANIA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH NA CELE ENERGETYCZNE W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM
DEPARTAMENT ŚRODOWISKA, ROLNICTWA I ZASOBÓW NATURALNYCH POTENCJAŁ WYKORZYSTANIA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH NA CELE ENERGETYCZNE W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM Anna Grapatyn-Korzeniowska Gdańsk, 16 marca 2010
Bardziej szczegółowoBADANIA BIODEGRADACJI SUROWCÓW KIEROWANYCH DO BIOGAZOWNI
BADANIA BIODEGRADACJI SUROWCÓW KIEROWANYCH DO BIOGAZOWNI Dr Magdalena Woźniak Politechnika Świętokrzyska Wydział Inżynierii Środowiska, Geomatyki i Energetyki Katedra Geotechniki, Geomatyki i Gospodarki
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 8 grudnia 2010 r.
Dziennik Ustaw Nr 249 16950 Poz. 1674 1674 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych
Bardziej szczegółowoNawozy rolnicze. fosfan.pl
Nawozy rolnicze fosfan.pl rolnictwo Nawóz granulowany chlorek potasu z dodatkiem soli magnezu K (Mg, S) 40 (5:12) KalPro 40 to nowoczesny nawóz potasowy z dodatkiem magnezu i siarki przeznaczony do stosowania
Bardziej szczegółowoDyrektywa azotanowa
Dyrektywa azotanowa 03.10.2006. Dyrektywa 91/676/EWG w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego (Dz.U. WE L 375, z 31.12.1991, str. 1)
Bardziej szczegółowo