P R A S A. Oświadczenie UE i jej państw członkowskich. z okazji Światowego Dnia Walki z AIDS RADA UNII EUROPEJSKIEJ

Transkrypt

1 RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 1 grudnia 2011 r. (OR. en) 17567/11 PRESSE 4453/11 Oświadczenie UE i jej państw członkowskich z okazji Światowego Dnia Walki z AIDS 1. Dzisiaj w Światowym Dniu Walki z AIDS w roku 2011 Unia Europejska i jej państwa członkowskie łączą się z ludźmi na całym świecie, czcząc pamięć ich zmarłych na AIDS krewnych, przyjaciół i bliskich, i ponownie potwierdzają swoje zobowiązanie do wspierania wszystkich osób Ŝyjących z HIV oraz osób dotkniętych epidemią AIDS. 2. W tym roku obchodzimy szczególną rocznicę. Dokładnie 30 lat temu świat dowiedział się o HIV i AIDS. W grudniu 1981 r. odkryto pierwsze przypadki AIDS. Podczas tych 30 lat walki i poświęcenia milionów ludzi ponad 30 milionów osób straciło Ŝycie, a 16 milionów dzieci zostało osieroconych z powodu AIDS. HIV i AIDS dotknęły wszystkich krajów, niezliczonych społeczności i rodzin. Szacuje się, Ŝe obecnie na całym świecie z HIV Ŝyje 33,3 miliona osób, a kaŝdego dnia dochodzi do ponad 7000 nowych przypadków zakaŝeń, głównie w krajach o niskim i średnim dochodzie. 3. Ostatnich 30 lat to takŝe okres nigdy wcześniej nieobserwowanego poziomu zaangaŝowania i partnerstwa. W konfrontacji z HIV dowiedzieliśmy się, jak wiele znaczą partnerstwo i dialog oraz przekonaliśmy się, iŝ prawa człowieka i jego godność powinny zawsze być w centrum uwagi. Imponujące postępy doprowadziły w skali globalnej do niemal 20-procentowego spadku liczby nowych zakaŝeń HIV w ostatnim dziesięcioleciu oraz do niemal 19-procentowego spadku liczby zgonów związanych z AIDS w latach P R A S A R u e d e l a L o i B B R U K S E L A T e l. : ( 0 ) F a k s : ( 0 ) press.office@consilium.europa.eu /11 1

2 4. Największy postęp dokonał się na obszarze najbardziej dotkniętym, czyli w krajach Afryki Subsaharyjskiej, w której Ŝyją dwie trzecie wszystkich osób zakaŝonych HIV. Unia Europejska jest dumna z faktu, Ŝe wysiłki podejmowane przez nią wraz z tak istotnymi partnerami, jak: UNAIDS, WHO, Globalny Fundusz na rzecz Walki z AIDS, Gruźlicą i Malarią, UNITAID, osoby Ŝyjące z HIV i społeczeństwo obywatelskie przyczyniły się do uzyskania niezwykłych osiągnięć w światowej konfrontacji z HIV i AIDS. W roku 2010 wysokość wkładu Unii Europejskiej do Globalnego Funduszu na rzecz Walki z AIDS, Gruźlicą i Malarią wyniosła 1,493 miliardów USD, co stanowi 53% całkowitych wpłat na ten fundusz (zliczono razem wpłaty Komisji Europejskiej i państw członkowskich). Niemniej jednak, ponad osiem milionów osób Ŝyjących w państwach o niskim i średnim dochodzie nadal potrzebuje dostępu do skutecznego leczenia, a liczba nowych zakaŝeń wciąŝ przewyŝsza liczbę osób rozpoczynających leczenie. Oznacza to, Ŝe HIV i AIDS nadal są jedną z największych przeszkód na drodze tych krajów ku rozwojowi. 5. W siedmiu krajach, w tym pięciu leŝących w Europie Wschodniej i Azji Środkowej, liczba zakaŝeń HIV w latach wzrosła o ponad 25%. Dzięki partnerstwom z tymi krajami UE wzmocni swoje wysiłki na rzecz zmiany tej niemoŝliwej do zaakceptowania sytuacji, wzywając do pilnego zintensyfikowania programów profilaktycznych i świadczeń na szczeblu regionalnym i krajowym, które mogą doprowadzić do wyeliminowania HIV i AIDS. 6. UE odegra decydującą rolę w konfrontacji z HIV i AIDS poprzez wzmocnienie swej wiodącej pozycji i lepsze dostosowanie działań instytucji UE do zmieniającego się kontekstu HIV na szczeblu globalnym i europejskim. Wyzwaniem dla nas jest teraz utrzymanie AIDS jako kwestii priorytetowej oraz przyspieszenie działań podejmowanych na szczeblu globalnym, regionalnym, krajowym i lokalnym w celu zakończenia epidemii. 7. UE z zadowoleniem przyjmuje wszechstronny przegląd postępu realizacji zobowiązań wynikających z wszystkich milenijnych celów rozwoju z roku 2000 oraz ambitnych celów na rok 2015 określonych w deklaracji politycznej w sprawie HIV/AIDS pt. Zwiększamy wysiłki na rzecz eliminacji HIV/AIDS przyjętej na poświęconym AIDS posiedzeniu wysokiego szczebla Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych w czerwcu 2011 r. Realizacja tych celów przybliŝy nas do świata bez nowych zakaŝeń HIV, bez zgonów związanych z AIDS i bez dyskryminacji. UE przyłącza się do społeczności osób działających przeciwko AIDS we wspieraniu strategii UNAIDS Zero nowych zakaŝeń, zero dyskryminacji i zero zgonów z powodu HIV/AIDS (Getting to zero), oraz korzystając z okazji, jaką jest Światowy Dzień Walki z AIDS, potwierdza swoją wolę udziału w realizacji naszego wspólnego zadania, jakim jest pokonanie HIV /11 2

3 8. Ponownie potwierdzamy zobowiązanie UE do pracy na rzecz osiągnięcia wyznaczonych na rok 2015 celów polegających na rozpoczęciu leczenia antyretrowirusowego u 15 milionów osób zaraŝonych HIV, zmniejszeniu o połowę liczby zakaŝeń przenoszonych drogą płciową, zmniejszeniu o połowę liczby zakaŝeń HIV wśród osób przyjmujących doŝylnie narkotyki, wyeliminowaniu przenoszenia HIV z matki na dziecko oraz znacznemu zmniejszeniu liczby zgonów matek z powodu AIDS. 9. UE podkreśla, Ŝe profilaktyka stanowi najskuteczniejszy sposób powstrzymania epidemii HIV. Musimy upewnić się, Ŝe strategie profilaktyczne mają kompleksowy charakter, są opracowane w oparciu o dostępną wiedzę, z pełnym poszanowaniem praw człowieka i zrozumieniem kontekstu lokalnego, przy jak najpełniejszym wykorzystaniu juŝ istniejących metod profilaktycznych oraz jednoczesnym promowaniu nowych metod i technologii. 10. UE z niepokojem zwraca uwagę na fakt, Ŝe kobiety i dziewczęta są szczególnie naraŝone na zakaŝenie HIV ze względu na czynniki fizjologiczne, ekonomiczne i społeczne, nierówności i przemoc związane z płcią. Kobiety i dziewczęta stanowią ponad 50% wszystkich osób Ŝyjących z HIV, a HIV i AIDS pozostają najwaŝniejszą przyczyną zachorowalności i umieralności kobiet w wieku rozrodczym. Z tego względu UE wzmocni działania słuŝące promocji podejścia uwzględniającego kwestie płci, równouprawnienia i upodmiotowienia kobiet oraz działania na rzecz praw kobiet, w szczególności prawa do ochrony przed ryzykownymi zachowaniami seksualnymi, zwłaszcza w kontekście zwalczania handlu ludźmi i wszelkich form wykorzystywania seksualnego. Jednocześnie naleŝy zwrócić szczególną uwagę na promowanie odpowiedzialnych zachowań, szczególnie wśród męŝczyzn. 11. UE zwraca szczególną uwagę na populacje najbardziej naraŝone na ryzyko zakaŝenia, w tym na męŝczyzn mających kontakty seksualne z męŝczyznami, osoby przyjmujące doŝylnie narkotyki, migrantów, więźniów, mniejszości etniczne, osoby świadczące płatne usługi seksualne i ich klientów. Populacje te są często marginalizowane, a dostęp do nich utrudniony, co zwiększa ich podatność na zakaŝenie HIV. Jednocześnie zauwaŝamy z niepokojem, Ŝe większość młodzieŝy nadal ma ograniczony dostęp do programów z zakresu zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, oferujących informacje, umiejętności, świadczenia i wsparcie społeczne. Niezwykle waŝne jest zapewnienie szerokiego dostępu do specjalnie przygotowanych programów i świadczeń profilaktycznych, w tym do poufnego testowania i poradnictwa w zakresie HIV, wysokiej jakości męskich i damskich prezerwatyw w przystępnej cenie, wszechstronnej edukacji seksualnej, programów redukcji szkód i innych dostępnych środków profilaktycznych /11 3

4 12. W planowaniu skutecznej profilaktyki i opieki związanych z HIV nie naleŝy zapominać o profilaktyce i leczeniu innych infekcji przenoszonych drogą płciową, wirusowego zapalenia wątroby typu B i C oraz gruźlicy. Wzywamy do pogłębienia współpracy w tym zakresie i włączenia programów dotyczących HIV i AIDS do podstawowej opieki zdrowotnej, w tym programów z zakresu zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz wzmocnienia programów i świadczeń związanych z profilaktyką i leczeniem wszystkich tych chorób. 13. UE uznaje potrzebę większego zaangaŝowania osób Ŝyjących z HIV lub AIDS we wszystkie aspekty procesu planowania, wdraŝania i monitorowania polityk, strategii i programów w zakresie profilaktyki i wsparcia. Jesteśmy świadomi kluczowej roli, jaką odgrywają organizacje pozarządowe, w tym organizacje zrzeszające osoby i środowiska dotknięte HIV, dla podtrzymywania krajowych i lokalnych działań w zakresie HIV i AIDS. 14. UE z zadowoleniem przyjmuje znaczny wzrost dostępności leczenia antyretrowirusowego, z niepokojem jednak odnotowuje róŝnice w jego dostępności w zaleŝności od regionu. Obecnie ponad 6,5 mln osób w krajach o niskim i średnim dochodzie poddaje się leczeniu antyretrowirusowemu, jednak wciąŝ 8 mln osób kwalifikujących się do leczenia jest pozbawionych tej moŝliwości. Wyniki niedawnych badań naukowych dotyczących skuteczności leków antyretrowirusowych rozszerzają moŝliwości w zakresie profilaktyki HIV i umoŝliwiają skuteczniejszą konfrontację z epidemią. Pragniemy podkreślić nasze zaangaŝowanie na rzecz powszechnego dostępu do leczenia antyretrowirusowego, opieki i wsparcia dla osób Ŝyjących z HIV lub AIDS oraz znaczenie zaangaŝowania i inwestycji na poziomie krajowym, z uwzględnieniem poszanowania godności, praw i swobód osób zakaŝonych. 15. UE docenia znaczny spadek liczby nowych zakaŝeń wirusem HIV przenoszonym z matki na dziecko. Potwierdzamy nasze zaangaŝowanie w działania prowadzące do powszechnego dostępu do profilaktyki zakaŝeń wertykalnych, by wyeliminować zakaŝenia HIV wśród dzieci i ocalić Ŝycie ich matek /11 4

5 16. UE ponownie potwierdza, Ŝe wszystkie osoby Ŝyjące z HIV lub AIDS, w szczególności dzieci i młodzieŝ, powinny móc korzystać z najlepszych dostępnych metod opieki, leczenia i wsparcia. Ponownie podkreślamy potrzebę włączenia kwestii HIV/AIDS oraz praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego do strategii i programów na szczeblu lokalnym, krajowym, regionalnym i międzynarodowym. Państwa członkowskie powinny chronić osoby Ŝyjące z HIV lub AIDS przed dyskryminacją, napiętnowaniem i pozbawianiem ich praw i swobód. UE potwierdza takŝe swoje zaangaŝowanie i poparcie na rzecz zniesienia ograniczeń dotyczących prawa wjazdu i pobytu krótkoi długoterminowego wobec osób Ŝyjących z HIV, dekryminalizacji homoseksualności i zniesienia karzącego ją prawa, gdyŝ takie zapisy prawne ani nie stanowią właściwych narzędzi do walki z epidemią, ani nie dają wsparcia populacjom szczególnie naraŝonym na zakaŝenie. 17. UE przyznaje, Ŝe w dobie kryzysu gospodarczego kwestią kluczową jest odpowiednia alokacja dostępnych środków, w tym na promocję zdrowia i działania profilaktyczne. Potwierdzamy zatem nasze zdecydowane zaangaŝowanie w działania na rzecz skuteczności i efektywności realizowanych juŝ programów i świadczeń oraz wzmocnienia krajowych systemów opieki zdrowotnej i zasobów ludzkich niezbędnych do zapewnienia świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i socjalnych o kluczowym znaczeniu dla zapobiegania zakaŝeniom HIV, ich leczenia, opieki nad osobami Ŝyjącymi z HIV/AIDS oraz ich wspierania. 18. Wyłącznie kontynuując naszą pracę, wzmacniając działania o wysokiej jakości i efektywności oraz wypełniając istniejące luki we wszystkich dziedzinach, Unia Europejska jako całość i kaŝde z jej państw członkowskich z osobna będą w stanie znacznie przyczynić się do zmniejszenia liczby nowych zakaŝeń, przypadków napiętnowania i dyskryminacji oraz zgonów związanych z AIDS /11 5