LABORATORIUM AUTOMATYZACJI SYSTEMÓW ENERGETYCZNYCH STATKU

Transkrypt

1 LABORATORIUM AUTOMATYZACJI SYSTEMÓW ENERGETYCZNYCH STATKU Nr 1: System wizualizacji InTouch podstawy tworzenia aplikacji

2 2 Nr 1: System wizualizacji InTouch podstawy tworzenia aplikacji Laboratorium automatyzacji systemów energetycznych 1 PROGRAM INTOUCH FIRMY WONDERWARE Program InTouch jest bardzo rozbudowanym narzędziem, które pozwala stworzyć przemysłowe aplikacje wizualizacyjne na platformie Windows. Aplikacje InTouch a znalazły zastosowanie w dużych gałęziach przemysłu obejmując cały świat. InTouch jest na tyle uniwersalny, że znajduje zastosowanie w elektronice, farmakologii, chemii, motoryzacji, energetyce i wielu innych dziedzinach przemysłu. Jest zgodny z protokółami komunikacyjnymi DDE, OPC link, Suite link, NetDDE, fastdde. 1.1 Instalacja programu Instalacja programu następuje automatycznie po włożeniu dysku CD-ROM oprogramowania Wonderware do napędu. W skład grupy zainstalowanej wejdą programy: InTouch program, w którym można tworzyć nowe aplikacje, uruchamiać istniejące. W aplikacji wyświetla się wszystkie utworzone aplikacje wraz z ścieżkami dostępu. Window Maker za pomocą tej ikony otworzy się program do tworzenia aplikacji. Window Viewer program ten uruchamia aplikacje. HistData program umożliwia dostęp do danych historycznych w formacie *.LGH w celu ich późniejszej konwersji na plik *.CSV. HistMerge dołącza plik zapisany w formacie *.CSV do pliku danych historycznych *.LGH. Recipe Manager program tworzy i obsługuje receptury. SPC Pro program obsługuje statystyczną kontrolę procesu. DDE Server Simulator uruchamia symulacje programu komunikacyjnego (DDE Serwer) tylko do celów szkoleniowych. 1.2 Przygotowanie do ćwiczenia Po uruchomieniu InTouch a pokaże się nam okno aplikacji przedstawione na rys Rys Menadżer aplikacji programu InTouch W tym oknie są zawarte wszystkie aplikacje, które zostały utworzone. Z tego okna możemy również utworzyć naszą nową aplikacje.

3 Ćwiczenie nr 1: System wizualizacji InTouch podstawy tworzenia aplikacji 3 W celu utworzenia nowej aplikacji klikamy na ikonie nowych aplikacji pokazane na rys lub FILE / NEW. Pojawi się okno kreatora Rys Okno kreatora nowych aplikacji programu InTouch W polu NAME: wpisujemy nazwę naszej nowej aplikacji, a w polu Description, opis ogólny, czego aplikacja będzie dotyczyć etc. Po prawidłowym przejściu konfiguracyjnym powstaje aplikacja o nazwie NOWA. Aplikację uruchamiamy wykonując na niej dwuklik lub klikając na ikonkę Window Maker wyboru aplikacji przedstawione zostało na rys Okno Rys Okno wyboru aplikacji programu InTouch Po tych czynnościach pojawi się okno z pulpitem projektowym (rys. 1.4.).

4 4 Laboratorium automatyzacji systemów energetycznych Rys Okno projektowe programu InTouch Pulpit projektowy tworzymy klikając na przycisk NEW w Window Maker. Ukaże się następne okno, w którym możemy ustawić następujące właściwości (rys. 1.5.): - Name - nazwa pulpitu (okna), - Comment komentarz użytkownika, - Window Type w tym polu określamy jeden z typów okna: Replace okno pojawiając się zamyka nakładające się na nie okna, Overlay jeżeli okno będzie aktywne to będzie na wierzchu i nie zamyka innych okien, Popup okno zawsze na wierzchu, - Frame Style opisuje rodzaj ramki naokoło okna, - Dimensions określa położenie i wielkość okna. Rys Okno definiujące właściwości okna aplikacji

5 Ćwiczenie nr 1: System wizualizacji InTouch podstawy tworzenia aplikacji Podstawowe narzędzia Możliwości graficzne określają narzędzia zawarte w następujących paskach: Pasek narzędzi RYSOWANIE Pasek narzędzi Rysowanie przedstawiono poniżej. Rys Pasek narzędzi RYSOWANIE Pasek narzędziowy RYSOWANIE umożliwia w kolejności od lewej strony realizację funkcji: - Tryb Wybierania - do wybierania obiektów w oknie, - Narzędzie Prostokąt - do rysowania prostokątów i kwadratów, - Narzędzie Prostokąt z zaokrągleniami - do rysowania prostokątów i kwadratów z zaokrąglonymi narożnikami, - Narzędzie Elipsa - do rysowania elips i okręgów, - Narzędzie Linia - do rysowania linii nachylonych pod dowolnym kątem, - Narzędzie Linia - do rysowania linii poziomych i pionowych, - Narzędzie Linia - do rysowania wielolinii, - Narzędzie Wielokąt - do rysowania wielokątów, - Narzędzie Tekst - do tworzenia obiektów tekstowych, - Narzędzie Mapa bitowa - do tworzenia pojemnika służącego do wklejania mapy bitowej bezpośrednio ze Schowka Windows lub z plików typu:.bmp,.jpg,.rcx lub.tga, - Narzędzie Trendów bieżących - do rysowania obiektów trendów bieżących, - Narzędzie Trendów historycznych - do rysowania obiektów trendów historycznych, - Narzędzie Przycisk - do rysowania 3-wymiarowych przycisków z etykietami, Pasek narzędzi FORMAT Pasek narzędzi Format przedstawiono poniżej. Rys Pasek narzędzi FORMAT Pasek narzędziowy Format zawiera polecenia do formatowania obiektów tekstowych, znajdujących się w menu Tekst. Zawiera również narzędzia do wyboru koloru linii, tekstu, wypełnienia, tła okna, oraz definiowania przeźroczystego koloru obiektu. Funkcje, od lewej strony, opisane są poniżej: - Czcionka - wybór czcionki, jej stylu oraz rozmiaru. - Pogrubienie - nadania atrybutu pogrubienie dla wybranego znaku (znaków) oraz pól z wartościami numerycznymi. - Pochylenie - nadania atrybutu kursywy dla wybranego znaku (znaków) oraz pól z wartościami numerycznymi. - Podkreślenie - nadania atrybutu podkreślenia dla wybranego znaku (znaków) oraz pól z wartościami numerycznymi. - Zmniejsz rozmiar czcionki - zmniejszenie rozmiaru czcionki o jeden punkt. - Zwiększ rozmiar czcionki - zwiększenie rozmiaru czcionki o jeden punkt. - Wyrównanie do lewej - wyrównanie do lewej strony łańcucha (-ów) znaków oraz pól z wartościami numerycznymi. - Wyśrodkowanie - ustawienie na środku łańcucha (-ów) znaków oraz pól z wartościami numerycznymi. - Wyrównanie do prawej - wyrównanie do prawej strony łańcucha (-ów) znaków oraz pól z wartościami numerycznymi. - Otwarcie palety kolorów w celu wybrania koloru dla obiektu linia lub zarysu obiektu. - Otwarcie palety kolorów w celu wybrania koloru wypełnienia.

6 6 Laboratorium automatyzacji systemów energetycznych - Otwarcie palety kolorów w celu wybrania koloru dla obiektu tekstowego. - Otwarcie palety kolorów w celu wybrania koloru tła. - Otwarcie palety kolorów w celu wybrania przeźroczystego koloru dla obiektu mapa bitowa. Pasek narzędzi GENERAL Pasek narzędzi General przedstawiono poniżej. Rys Pasek narzędzi GENERAL Funkcje paska od lewej opisano poniżej. - Odpowiednik polecenia Nowe okno z menu Plik. Otwiera okno dialogowe Właściwości okna przeznaczone do tworzenia nowego okna. - Odpowiednik polecenia Otwórz okno... z menu Plik. Służy do otwarcia okna dialogowego Okna do otwarcia, zawierającego wykaz okien, które mogą być otworzone. - Odpowiednik polecenia Zamknij okno z menu Plik. Wyświetla okno dialogowe Okna do zamknięcia..., zawierające wykaz wszystkich otwartych okien, które mogą być zamknięte. - Odpowiednik Zapisz okno z menu Plik. Otwiera okno dialogowe Okna do zapisania, które zawiera wykaz wszystkich otwartych okien, w których wprowadzono zmiany od momentu ostatniej operacji zapisywania. - Automatyczne zapisanie wszystkich otwartych okien. - Odpowiednik polecenia Duplikuj z menu Edycja. Tworzy duplikat zaznaczonego (-ych) obiektów. - Odpowiednik Wytnij z menu Edycja. Wycina wybrany (-e) obiekty. - Odpowiednik Kopiuj z menu Edycja. Kopiuje wybrany (-e) obiekty do schowka. - Odpowiednik Wklej z menu Edycja w celu wklejenia jakichkolwiek obiektów, które zostały wycięte lub skopiowane do Schowka Windows. - Odpowiednik Cofnij z menu Edycja. Służy do anulowania (cofnięcia) ostatnio wykonywanego na obiekcie działania lub polecenia. - Odpowiednik Powtórz z menu Edycja. Powtarza ostatnio wykonywane na obiekcie działania lub polecenia. Pasek narzędzi POŁOŻENIE Pasek narzędzi Położenie przedstawiony został na rys Rys.1.9. Pasek narzędzi POŁOŻENIE Funkcje paska, od lewej, opisano poniżej. - Wyrównaj do lewej z menu Położenie/Wyrównaj. Lewe krawędzie wszystkich wybranych obiektów wyrównywane są do lewej krawędzi obiektu wysuniętego najbardziej w lewą stronę. - Wyśrodkuj w poziomie z menu Położenie/Wyrównaj. Pionowe linie przechodzące przez środek każdego z wybranych obiektów przemieszczane są wraz z obiektami do linii przechodzącej przez środek zaznaczonej grupy obiektów. - Wyrównaj do prawej z menu Położenie/Wyrównaj. Prawe krawędzie wszystkich wybranych obiektów wyrównywane są do prawej krawędzi obiektu wysuniętego najbardziej w prawą stronę. - Wyrównaj do góry z menu Położenie/ Wyrównaj. Górne krawędzie wszystkich wybranych obiektów wyrównywane są do górnej krawędzi obiektu położonego najwyżej. - Wyśrodkuj w pionie z menu Położenie/Wyrównaj. Poziome linie przechodzące przez środek każdego z wybranych obiektów przemieszczane są wraz z obiektami do linii przechodzącej przez środek zaznaczonej grupy obiektów. - Wyrównaj do dołu z menu Położenie/Wyrównaj. Dolne krawędzie wszystkich wybranych obiektów wyrównywane są do dolnej krawędzi obiektu położonego najniżej.

7 Ćwiczenie nr 1: System wizualizacji InTouch podstawy tworzenia aplikacji 7 - Wyśrodkuj w poziomie i w pionie z menu Położenie/Wyrównaj. Środkowe punkty wszystkich obiektów przemieszczane są do środka zaznaczonej grupy obiektów. - Przesuń pod spód z menu Położenie, powodującego przemieszczenie wszystkich zaznaczonych obiektów pod obiekty nie zaznaczone. - Przesuń na wierzch z menu Położenie, powodującego przemieszczenie wszystkich zaznaczonych obiektów nad obiekty nie zaznaczone. - Rozstaw w poziomie z menu Położenie, powodującego równomierne rozmieszczenie zaznaczonych obiektów w kierunku poziomym, w granicach określanych przez obiekty wysunięte najbardziej w prawą i lewą stronę, wchodzące w skład zaznaczonych obiektów. - Rozmieść w pionie z menu Położenie, powodującego równomierne rozmieszczenie zaznaczonych obiektów w kierunku pionowym, w granicach określonych przez obiekty wysunięte najbardziej w górę i w dół, wchodzące w skład zaznaczonych obiektów. - Utwórz symbol z menu Położenie w celu połączeniu kilku obiektów w pojedynczy moduł nazywany symbolem. - Rozgrupuj symbol z menu Położenie w celu rozdzielenia symbolu na poszczególne obiekty. - Utwórz komórkę z menu Położenie w celu połączenia kilku obiektów w pojedynczy moduł nazywany komórką. Przy tworzeniu komórki zapamiętywane są poszczególne obiekty składowe, dzięki czemu po rozdzieleniu komórki otrzymywane są poszczególne komórki wykorzystywane do jej tworzenia. - Rozgrupuj komórkę z menu Położenie w celu rozdzielenia zaznaczonej komórki. Przy tworzeniu komórki zapamiętywane są poszczególne obiekty składowe, dzięki czemu po rozdzieleniu komórki otrzymywane są poszczególne komórki wykorzystywane do jej tworzenia. - Obróć w prawo z menu Położenie w celu obrócenia obiektów o kąt 90 stopni, zgodnie z ruchem wskazówek zegara. - Obróć w lewo z menu Położenie w celu obrócenia obiektów o kąt 90 stopni, przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. - Odbicie lustrzane w poziomie z menu Położenie w celu otrzymania odbicia lustrzanego zaznaczonych obiektów względem pionowej osi. - Odbicie lustrzane w pionie z menu Położenie w celu otrzymania odbicia lustrzanego zaznaczonych obiektów względem poziomej osi. - Zmień kształt obiektu z menu Edycja umożliwiającego zmianę kształtu wielokąta lub wielolinii. 2. TWORZENIE OKIEN I RYSUNKÓW 2.1 Narzędzia Na początku będą wykonywane proste ćwiczenia, aby dokładniej zapoznać się ze znanymi już narzędziami. Stwórz dowolne okno aplikacji i umieść w nim obiekty od 1 do 10, jak na rys

8 8 Laboratorium automatyzacji systemów energetycznych Rys Okno aplikacji PROBA Obiekt nr 1: Prostokąt (Rectangle ) o małej szerokości i dużej wysokości. Obiekt nr 2: Trójkąt (Pollygon) jako grot strzałki. Obiekt nr 3: Obiekt 3 należy wkleić z wizarda klikając na ikonę. Po otwarciu okna ukaże się lista dowyboru, następnie klikamy na button i w polu wybory wybieramy detent button iwskazujemy miejsce, gdzie chcemy umieścić wizarda. Obiekt nr 4: Elipsa (Elipse) można wykonać w trzech różnych wielkościach i w trzech różnych kolorach. Obiekt nr 5: Przycisk (Button) o szerokości i wysokości zbliżonej do obiektu nr 3 z napisem OPEN. Obiekt nr 6: Prostokąt (Rectangle) o szerokości i wysokości zbliżonej do obiektu nr 3. Obiekt nr 7: Tekst (Text). Obiekt nr 8: Wskaźnik - Wizard z listy Meters z wyborem (Panel Meter). Obiekt nr 9: Lampki Wizard z listy lights z wyborem (Cilcular Light). Obiekt nr 10: Suwak Wizard z listy Sliders (Vertical slider). Następnym zadaniem będzie poukładanie utworzonych elementów, podobnie jak na rys. 1.11, za pomocą narzędzi ARRANGE (położenie).

9 Ćwiczenie nr 1: System wizualizacji InTouch podstawy tworzenia aplikacji 9 Rys Wygląd okna proba po zastosowaniu narzędzi ARRANGE Zapisz okno wybierając z menu File/Save. Po zapoznaniu się z podstawowymi elementami edycji graficznej, następną fazą jest utworzenie nowego okna projektowego. 2.2 Tworzenie nowych okien. 1. Utwórz nowe okno o nazwie Listwa wybierając z menu File/New Window. Wybierz z menu Windows/Windows Properties i ustaw parametry, podobnie jak na rys Rys Okno właściwości dla okna aplikacji LISTWA Po zatwierdzeniu zmian pojawi się okno, w którym umieść elementy jak na rysunku poniżej. Rys Okno LISTWA aplikacji NOWA Spis zamieszczonych obiektów: - przyciski (obiekt 1, obiekt 2, Trend, Potwierdź alarmy, Pasjans) są dostępne z paska narzędziowego Rysowanie. Wystarczy, że wciśniesz przycisk Button, a następnie klikniesz w obszarze okna w miejscu gdzie chcesz ten obiekt umieścić, aby wstawić przycisk do aplikacji. Okno posiada 5 przycisków tego typu. Możesz duplikować dowolne obiekty znajdujące się w oknie najeżdżając na niego kursorem i

10 10 Laboratorium automatyzacji systemów energetycznych wciskając CTRL+D. Zmianę tekstu na utworzonych przyciskach wykonuje się po wybraniu obiektu poprzez wciśnięcie skrótu klawiszowego CTRL+L. - obiekt typu Czas należy wkleić z Wizards klikając na ikonę, a następnie wybierać Clocks/Digital Time (HH:MM) Clock. Obiekt będzie pokazywał aktualny czas systemu. - obiekt typu Data należy wkleić z Wizards klikając na ikonę, a następnie wybierać Clocks/Digital Time/Date. Ten obiekt będzie pokazywał aktualną datę. Po umieszczeniu obiektu na listwie, należy wykonać na nim dwuklik i zaznaczyć tylko opcję Show Date. Zapisz okno wybierając z menu File/Save. 2. Utwórz okno o nazwie Obiekt 1 wybierając z menu File/New Window. Wybierz z menu Windows/Windows Properties i ustaw następujące parametry okna. Dimensions : X Location = 0, Y Locations = 0, Window Width = 582, Window Height = 502, Window Type Overlay, Frame Style Single, Title Bar - no, Size Controls no Umieść w oknie elementy tak, jak na rysunku poniżej. Rys Okno OBIEKT 1 aplikacji NOWA Spis zamieszczonych obiektów: - zbiornik znajduje się w Wizards /Symbol Factory / 3-D Tanks, - otwór w zbiorniku znajduje się w Wizards /Symbol Factory/3-D Tanks/Jagged cut-away, - rury (pozioma, pionowa i kolanka) znajdują się w Wizards/Symbol Factory/3-D Pipes: Default Sizes/Short horizontal pipe Default size. Rury można kopiować za pomocą skrótu klawiszowego Ctrl +D, - zawór znajduje się w Wizards /Symbol Factory/ In Touch Objects: Process (VGA) : Transfer value with auto/manual animation, - reaktor znajduje się w Wizards /Symbol Factory/In Touch Objects: Process (VGA) : Reactor with mixer, - pompa znajduje się w Wizards /Symbol Factory/ In Touch Objects: Process (VGA) : Transfer pump with auto/manual animation, - lampki znajduje się w Wizard /Lights/Circular Lights, - prostokąt (Rectangle) o proporcjonalnej wysokości do zbiornika reaktora i małej szerokości. Prostokąty wybiera się z paska narzędziowego RYSOWANIE, - teksty Zawór 1, Pompa 1, Alarm niski poziom Alarm wysoki poziom, Poziom w zbiorniku i # stwórz za pomocą paska narzędziowego RYSOWANIE. Zapisz okno wybierając z menu File/Save. Wszystkie obiekty można skalować i rozciągać względem jednej z osi. Szczególną uwagę należy zwrócić na rurociąg, w którym pionowy lub poziomy element rury można rozciągnąć do pożądanej długości.

11 Ćwiczenie nr 1: System wizualizacji InTouch podstawy tworzenia aplikacji Utwórz okno o nazwie Panel 1 wybierając z menu File/New Window. Wybierz z menu Windows/Windows Properties i ustaw następujące parametry okna. Właściwości okna (Window/Window Properties): Dimensions : X Location = 580, Y Locations = 0, Window Width = 444, Window Height = 502, Window Type Overlay, Frame Style Single, Title Bar - no, Size Controls no. Umieść w oknie elementy tak, jak na rysunku poniżej. Rys Okno PANEL 1 aplikacji NOWA Spis zamieszczonych obiektów: - mierniki znajduje się w Wizards/Meters/Panel Meters - drugi miernik należy skopiować, - przełącznik znajduje się w Wizards/Switches/Rocker Switch - drugi przełącznik należy skopiować, - zadajnik znajduje się w Wizards/Switches/Label, - teksty Zawór nr 1, Pompa 1 Poziom zbiornika Poziom reaktora. Zapisz okno wybierając z menu File/Save. 4. Utwórz okno o nazwie Obiekt 2 wybierając z menu File/New Window. Wybierz z menu Windows/Windows Properties i ustaw następujące parametry okna. Dimensions : X Location = 0, Y Locations = 0, Window Width = 582, Window Height = 502, Window Type Overlay, Frame Style Single, Title Bar - no, Size Controls no. Umieść w oknie elementy tak, jak na rys Rys Okno OBIEKT 2 aplikacji NOWA

12 12 Laboratorium automatyzacji systemów energetycznych Spis zamieszczonych obiektów: - wskaźnik znajduje się w Wizards/Meters/Speedometer Dial można dokonać zmiany opcji poprzez podwójne kliknięcie, - suwak znajduje się w Wizards/Sliders/Vertical Slider, - strzałka wykonaj za pomocą narzędzi DRAWING pasek narzędziowy rysowanie (narzędzia: Polygon, Rectangle) a następnie zaznacz je myszką trzymając jednocześnie klawisz SHIFT i utwórz z nich jeden obiekt za pomocą Make Cell z menu Arrange pasek narzędzi POŁOŻENIE, - przyciski ze strzałkami - znajduje się w Wizards/Buttons/Incr/Decer Buttons/Left/Righ,t - przyciski z napisem -/+10 wybierz z paska narzędziowego RYSOWANIE przycisk (Button) i wstaw do okna. Zmień napis text wciśnij CTRL + L po uprzednim wybraniu przycisku. Zapisz okno wybierając z menu File/Save. 5. Utwórz okno o nazwie Panel 2 wybierając z menu File/New Window. Wybierz z menu Windows/Windows Properties i ustaw następujące parametry okna. Dimensions : X Location = 580, Y Locations = 0, Window Width = 444, Window Height = 502, Window Type Overlay, Frame Style Single, Title Bar - no, Size Controls no Umieść w oknie elementy tak, jak na rys Rys Okno PANEL 2 aplikacji NOWA Spis zamieszczonych obiektów: - lampki znajdują się w Wizards/Lights/Circular Lights, - trójkąt utwórz za pomocą narzędzia Pollygon w pasku narzędziowym RYSOWANIE, - teksty Alarm, Poziom zadany Poziom faktyczny i ###, cyfry- 0,, utwórz za pomocą narzędzia Text w pasku narzędziowym RYSOWANIE. Zapisz okno wybierając z menu File/Save. 6. Utwórz okno o nazwie Trend wybierając z menu File/New Window. Wybierz z menu Windows/Windows Properties i ustaw następujące parametry okna. Dimensions : X Location = 33, Y Locations = 57, Window Width = 661, Window Height = 304, Window Type Popup, Frame Style Single, Title Bar - no, Size Controls no. Umieść w oknie elementy podobnie jak na rys

13 Ćwiczenie nr 1: System wizualizacji InTouch podstawy tworzenia aplikacji 13 Rys Okno TREND aplikacji NOWA Spis zamieszczonych obiektów: - trend znajduje się w pasku narzędziowym RYSOWANIE (Drawing/Real-Time Trend) trend bieżący, - przycisk znajduje się w pasku narzędziowym RYSOWANIE (Drawing/Button). Zapisz okno wybierając z menu File/Save. 3 WPROWADZANIE I DEFINICJA ZMIENNYCH Przy wprowadzaniu zmiennych należy zwrócić szczególna uwagę na dokładne wpisywanie nazw zmiennych. Jeżeli wprowadziliśmy zmienną i przypisujemy ją do obiektu, a InTouch prosi o zdefiniowanie nowej zmiennej, oznacza to, że prawdopodobnie popełniliśmy błąd literowy przy jej wpisywaniu. Po wybraniu opcji z menu głównego Special/Tagname Dictionary, zostanie wywołane okno, przedstawione na rys. 1.19, w którym deklaruje się zmienne. Rys Okno deklaracji zmiennych Definiując nowe zmienne rozpoczynamy od kliknięcia na NEW. Po zakończeniu definiowania zmiennych należy kliknąć SAVE.

14 14 Laboratorium automatyzacji systemów energetycznych Stwórz 9 nowych zmiennych zgodnie z tabelą 1. Tabela 1. Właściwości zmiennych wykorzystanych w aplikacji Nazwa Wartość Typ zmiennej L.p. zmiennej początkowa ( (Type ) (Tagname) Initial Value ) Minimalna wartość (Min Value ) Maksymalna wartość (Max Value) 1 TransferValve Memory Discrete AnalogTag Memory Real lo 30 3 a Memory Integer TransferPump Memory Discrete Auto Memory Discrete Mixer Memory Discrete DiscreteTag Memory Discrete B Memory Discrete X Memory Integer Alarm AccName/ Item inne log data log data Przykład definiowania zmiennych dla zmiennej AnalogTag opisano poniżej. - wybierz z menu Special/Tagname Directory, - wciśnij przycisk NEW, - w polu Tagname wpisz AnalogTag, - wciśnij przycisk Type i zaznacz opcję Memory Real, - wpisz w polach Initial Value, Min Value, Max Value zgodnie z wartościami z tabelki, - przejdź do zakładki Alarms i zaznacz opcję Lo, określ poziom alarmu na 30, - w celu zapisania zmiennej wciśnij przycisk SAVE, - pamiętaj, jeżeli chcesz dodać nową zmienną, wciśnij przycisk NEW, w przeciwnym wypadku nowa zmienna zostanie zapisana w miejscu zmiennej już wprowadzonej. 4 WPROWADZENIE POŁĄCZEŃ ANIMACYJNYCH Połączenia animacyjne można wykonać praktycznie dla dowolnego obiektu zamieszczonego w oknie aplikacji. Menu połączeń animacyjnych pojawia się dla wybranego obiektu po dwukrotnym kliknięciu na nim myszką. Wygląd tego okna przedstawiony został na rys Rys Okno menu połączeń animacyjnych dla obiektów aplikacji

15 Ćwiczenie nr 1: System wizualizacji InTouch podstawy tworzenia aplikacji 15 Przykładowo dla otworu w zbiorniku możemy przypisać analogową zmienną AnalogTag w celu wizualizacji procentowego wypełnienia zbiornika. Klikamy dwa razy myszką na otworze w zbiorniku. Pojawia się okno Symbol Factory. Zaznaczamy opcję Vertical w sekcji Percent Fill. W polu Expression wpisujemy nazwę zmiennej - AnalogTag i zatwierdzamy wprowadzenie danych klawiszem OK. Wykonaj połączenia animacyjne dla następujących obiektów: a) okno OBIEKT 1 - otwór w zbiorniku Animation.../Percent Fill/Vertical Expression: AnalogTag - zawór 1 Animation.../ Auto: Auto TransferValve: TransferValve - pompa 1 Animation.../ Auto: Auto TransferPump: TransferPump - prostokąt - Percent Fill/Vertical Expression: a Value at Max Fill: 100 Max % Fill: 100 Value at Min Fill: 0 Min % Fill: 0 - lights (od niskiego poziomu) Expression: a<10 Enable Blink: Medium Blink When: a<10 - lights (od wysokiego poziomu) Expression: a>70 Enable Blink: Medium Blink When: a>70 - # (od poziomu w zbiorniku) Value Display/Analog Expression: AnalogTag - # (od poziomu w reaktorze) - Value Display/Analog Expression: a b) Reaktor w oknie OBIEKT 1 - zaznacz obiekt reaktor a następnie rozbij go na elementy za pomocą narzędzia Break Cell w pasku narzędzi POŁOZENIE - wprowadź połączenie animacyjne dla mieszadła: Mixer: Mixer - wprowadź połączenie animacyjne dla zbiornika w reaktorze - Percent Fill/Vertical Expression: a Value at Max Fill: 100 Max % Fill: 90 Value at Min Fill: 0 Min % Fill: 0 c) okno PANEL - miernik (zbiornika) Expression: AnalogTag Label: Zbiornik Meter Range Minimum 0 Maximum miernik (reaktor) Expression: a Label: Reaktor Meter Range Minimum 0 Maximum przełącznik (od zaworu1) Expression: TransferValve - przełącznik (od pompy1) Expression: TransferPump - zadajnik Manual Tagname: b

16 16 Laboratorium automatyzacji systemów energetycznych Auto Tagname: Auto Switch Label: Tryb Pracy d) okno LISTWA - przycisk (Obiekt 1) - Touch Pushbuttions/Show Window zaznacz okna: obiekt, panel - przycisk (Obiekt 2) - Touch Pushbuttions/Show Window zaznacz okna: obiekt2, panel2 - przycisk (Trend) - Touch Pushbuttions/Show Window zaznacz okno: Trend - przycisk ( Potwierdz Alarmy) Touch Pushbuttions/Action wpisz: Ack $System; - przycisk (Pasjans) Touch Pushbuttions/Action wpisz: StartApp "freecell.exe"; e) okna OBIEKT 2 - suwak Tagname: a Label: Przesuw Slide Range: - Minimum 0 Maximum wskaźnik Tagname: a Label: Przesuw Slide Range: - Minimum 0 Maximum strzałka [1] Location/Horizontal Expression:a At Left End: 0 To Left: 0 At Right End: 100 To Right:100 - strzałka [2] Location/Vertical Expression:a At Top: 0 Up:0 At Bottom: 100 Down: strzałka [3] Miscellaneous/Orientation Expression:a Value at Max CCW: 0 CCW Rotation: 0 Value at Max CW: 100 CW Rotation: przyciski ze strzałkami Tagname: a Increment 1 Buttons Should Increment - x On Down x While Down Every 200 Msec - przycisk [+10] Touch Pushbuttons/Action Condition Type : On Key Down IF a <= 90 THEN a = a + 10; ENDIF; - przycisk [-10] - Touch Pushbuttons/Action Condition Type : On Key Down Treść skryptu: IF a >= 10 THEN a = a -10; ENDIF; f) okna PANEL2 - lampka nr 1 Expression:a Enable Blink: Medium Blink When: a==0

17 Ćwiczenie nr 1: System wizualizacji InTouch podstawy tworzenia aplikacji 17 - lampka nr 2 Tagname: a<20 Enable Blink: Fast Blink When: a<20 - lampka nr 3 Tagname: a<45 Enable Blink: Fast Blink When: a<45 - lampka nr 4 Tagname: a<80 Enable Blink: Fast Blink When: a<80 - lampka nr 5 Tagname: a==100 Enable Blink: Medium Blink When: a==100 - Trójkąt Location/Vertical Expression: a At Top: 0 Up:0 At Bottom: 100 Down: ### - Value Display/Analog Expression:a g) okno TREND - trendem bieżącym Właściwosci: - Time Span 10 Min Interwal 10 Sek Expression 1 Pen: AnalogTag Width:2 2 Pen: a Width:2 - przycisk zamknij -Touch Pushbuttons/Hide Window 5 TWORZENIE SKRYPTÓW W rozdziale tym przedstawiono przykłady skryptów dla stworzonych wcześniej okien. Aby utworzyć skrypt, należy z głównego menu wybrać: Special/Scripts/Window Scripts. Pojawi się okno edycyjne o nazwie Window Scripts, w którym należy wpisać w pole Condition Type: While Showing, Every 500 ms (co oznacza uruchamianie skryptu co 0.5 sek). Skrypty wykorzystane w ćwiczeniach oparte są na prostych działaniach matematycznych, instrukcjach warunkowych i pętlach. Wszystkie dostępne instrukcje języka skryptowego dostępne są w HELP ie programu InTouch. Skrypty przypisuje się osobno dla każdego okna. Wpisywany skrypt odnosi się do okna aktywnego. Skrypty związane z oknem Obiekt 1 zbiornik z cieczą. Opis funkcji skryptu przedstawia się następująco - jeżeli zawór1 będzie aktywny oraz poziom w zbiorniku będzie większy od 0 jednostek, oraz poziom w reaktorze będzie mniejszy od 100 jednostek, wtedy nastąpi opróżnienie zbiornika oraz napełnianie reaktora. W przeciwnym razie, jeżeli poziom w zbiorniku będzie mniejszy od 100 jednostek a tryb pracy automatycznej będzie aktywny, wtedy poziom w zbiorniku będzie uzupełniany o 1 jednostkę. Jeżeli pompa będzie aktywna oraz poziom zbiorniku będzie większy od 0, wtedy nastąpi opróżnienie reaktora. Program źródłowy skryptu przedstawiono poniżej. IF TransferValve == 1 AND AnalogTag > 0 AND a < 100 THEN AnalogTag = AnalogTag - 1; { opróżnianie zbiornika } a = a + 1; { napełnianie reaktora } ELSE

18 18 Laboratorium automatyzacji systemów energetycznych IF AnalogTag < 100 AND Auto ==1 THEN AnalogTag = AnalogTag + 1; { samoistne napełnianie zbiornika} ENDIF; ENDIF; IF TransferPump == 1 AND a > 0 THEN a = a - 1; { opróżnianie reaktora } ENDIF; Tryb pracy AUTOMATYCZNEJ. Opis funkcji skryptu przedstawia się następująco - jeżeli poziom w reaktorze będzie większy od 80 jednostek, wtedy pompa ma być wyłączona, a zawór ma być otwarty ( włączony). W przeciwnym razie, jeżeli poziom w reaktorze będzie mniejszy od 20 jednostek, wtedy pompa ma być załączona, a zawór otwarty. Jeżeli poziom w reaktorze będzie miał poniżej 50 jednostek, wtedy mieszadło w reaktorze pracuje. W przeciwnym razie będzie wyłączone. Skrypt jest wykonywany wyłącznie w trybie pracy automatycznej. IF Auto ==1 THEN IF a > 80 THEN TransferPump = 1; TransferValve=0; ELSE IF a < 20 THEN TransferPump = 0; TransferValve=1; ENDIF; ENDIF; IF a < 50 THEN {warunki dla pracy MIXERA} Mixer = 0; ELSE Mixer =1; ENDIF; ENDIF; 6 FUNKCJA ALARMOWANIE InTouch posiada system informowania użytkownika o zdarzeniach i stanie systemu. W programie InTouch są dostępne dwa systemy alarmowania: system standardowy wyświetla i zatwierdza zdarzenia lub alarmy, system rozproszony obejmuje dodatkowo obsługę systemów aplikacji pracujących w sieci. Aby utworzyć alarmowanie w zależności od zdarzeń, które powstały w aplikacji, należy podczas tworzenia zmiennych (Tagname Dictionary) zaznaczyć opcję Alarms. W dowolnej chwili można przypisać zmiennym wartości alarmowe wciskając skrót klawiszowy CTRL+T. Następnie wybiera się zmienną przyciskiem SELECT. Po zatwierdzeniu wyboru zaznacza się opcję Alarms. Pojawia się podokno Alarm Value, w którym można dokonać określenia progów alarmowych. Istotne informacje dotyczą niskiego i wysokiego stanu w reaktorze (zmienna a). Należy wybrać opcję Low z wartością 10 oraz High z wartością 70. Wyświetlanie alarmów odbywa się w specjalnych obiektach importowanych z Wizards/Alarms Displays. Obiekty te mogą być umieszczone w dowolnych oknach aplikacji. Przykładowe okno znajduje się poniżej.

19 Ćwiczenie nr 1: System wizualizacji InTouch podstawy tworzenia aplikacji 19 8 KOMUNIKACJA ZE STEROWNIKIEM SAIA PRZEZ PROTOKÓŁ MODBUS Głównym przeznaczeniem programu InTouch jest wizualizacja procesów przemysłowych. Większość z tych procesów jest sterowana przez sterowniki programowalne PLC. Istnieje możliwość połączenia InToucha ze sterownikiem PLC, w przypadku laboratorium ze sterownikiem SAIA typu PCD1 lub PCD2. Konfigurację sterownika SAIA do pracy przy użyciu protokołu Modbus przedstawiono w instukcji labolatoryjnej nr2. Konfigurację InToucha przedstawimy na przykładzie. W nowym oknie InToucha należy umieścić 2 nowe elementy: przycisk Round Panel Pushbutton oraz lampkę sygnalizacyjną Circular Light. Rys Przykładowa lampka i przycisk Do lampki oraz przycisku potrzebujemy dwóch nowych zmiennych typu I/O Discrete. Nazwijmy je przycisk1 oraz lampka1, a następnie przypiszmy je do przycisku i lampki. Teraz należy stworzyć nową nazwę dostępu (Access Name) O ILE NIE ZOSTAŁA STWORZANA JUŻ WCZESNIEJ I NIE ZNAJDUJE SIĘ NA STANOWISKU!!!. W tym celu klikamy przycisk Access Name... i wybieramy Add. W pole access name należy wpisać PLC, w application name: Modbus, w topic name: PLC. Rys Okno konfiguracji Access Name PLC. Dla każdej zmiennej używanej ze sterownikiem SAIA należy wybrać access name: PLC

20 20 Laboratorium automatyzacji systemów energetycznych Komunikacja przy użyciu protokołu Modbus przebiega w oparciu o adresy. Każda zmienna powinna posiadać unikalny adres, po którym jest identyfikowana. Adres to liczba i wpisujemy ją w polu Item przy tworzeniu zmiennej. Podajmy adres dla przycisku oraz dla lampki. Efekt końcowy dla zmiennej lampka1 można obejrzeć na rys Rys Tak powinna być skonfigurowana zmienna lampka1. Po drugiej stronie łańcucha sterowania znajduje się sterownik PLC SAIA. Przycisk w InTouchu o adresie będzie sterował cewką w sterowniku, natomiast styk (NO lub NC) o adresie 201 będzie sterował lampką w InTouchu. Rys Przepływ sterowania przy użyciu protokołu Modbus. Konfiguracja sterownika z siecią MODBUS Sprawność i niezawodność komunikacji sterownika programowalnego z obiektem jest kluczowym problemem właściwego wykorzystania pełnych możliwości systemu sterowania, nadzoru i wizualizacji. Dla zagwarantowania niezawodnej komunikacji należy w odpowiedni sposób skonfigurować sterownik, jak i sieć MODBUS.

21 Ćwiczenie nr 1: System wizualizacji InTouch podstawy tworzenia aplikacji 21 Konfiguracja sterownika Do komunikacji sterownika z siecią MODBUS potrzebne są dwa bloki zawarte w programie sterownika: Pierwszy blok: grupa HVC-INIT, fbox HVC Init 4 Rys Ustawienia bloku Heavac 4.

22 22 Laboratorium automatyzacji systemów energetycznych Drugi blok: Grupa Modbus, fbox Modbus Slave Rys Ustawienia bloku MBUS-slave Oprócz bloków komunikacyjnych należy dodać elementy sterujące i sterowane. Użyjemy do tego elementów schematu drabinkowego, dwóch par styk+cewka. Dla lampki, sterowanej z pulpitu wybieramy styk NO o adresie wejścia 0 i łączymy go z cewką sterującą flagą o adresie 201 (ten adres odpowiada zmiennej lampka1 w InTouchu). Dla przycisku, wybieramy styk NO z flagą o adresie 200 (adres zmiennej przycisk1 w InTouchu) i łączymy go z cewką sterującą wyjściem przekaźnikówym sterownika o adresie 48.

23 Ćwiczenie nr 1: System wizualizacji InTouch podstawy tworzenia aplikacji 23 Efekt końcowy powinien przypominać poniższy obrazek: Rys Pole główne edytora Fupla, sterownik gotowy do pracy z InTouchem

24 24 Laboratorium automatyzacji systemów energetycznych 9. Konfiguracja sieci MODBUS (po uruchomieniu programu MODBUS) Jeżeli na stanowisku znajduje się skonfigurowane połączenie o nazwie PLC to nie musimy realizować konfiguracji ponownie. Możemy ograniczyć się do sprawdzenia poprawności parametrów zgodnie z poniższymi informacjami. Na ustawienia sieci MODBUS składają się: Communication Port Settings - ustawienia portu komunikacyjnego, Topic Definition zdefiniowanie tematu. Temat został zdefiniowany zarówno w InTouch u (w polu nazwy dostępu I/O Acces Name), jak i w programie Modbus pod wspólną nazwą PLC. Wspólna nazwa ilustruje sposób wzajemnego połączenia tych dwóch programów. Nazwę można wybrać dowolnie. W pracy temat został nazwany PLC dlatego, że program komunikacyjny będzie wymieniał dane ze sterownikiem programowalnym PLC, Modbus Topic Definition zdefiniowanie tematu programu Modbus. Ustawienia portu komunikacyjnego Communication Port Settings UWAGA! W tym oknie należy wybrać port COM odpowiedni dla danego stanowiska! Numer stanowiska znajduje się na górnej krawędzi monitora. Numer stanowiska Port COM 134 COM5 135 COM4 136 COM1 137 COM3 138 COM3 139 COM1

25 Ćwiczenie nr 1: System wizualizacji InTouch podstawy tworzenia aplikacji OPIS WEJŚĆ / WYJŚĆ NA PULPITACH STEROWNICZYCH O 52 O 53 O 54 O 55 O 48 O 49 O 50 O 51 I 16 / I 17 I 18 / I 19 I 20 / I 21 I 22 / I 23 I 0 I 1 I 2 I 3 I 4 I 5 I 6 I O 116 O 117 O 118 O 119 O 112 O 113 O 114 O 115 I 11 / I 10 I 9 / I 8 I 14 / I 13 I 12 / I 15 I 0 I 1 I 2 I 3 I 4 I 5 I 6 I O 52 O 53 O 54 O 55 O 48 O 49 O 50 O 51 I 8 / I 9 I 10 / I 11 I 12 I 13 I 0 I 1 I 2 I 3 I 4 I 5 I 6 I 7

26 26 Laboratorium automatyzacji systemów energetycznych O 48 O 49 O 50 O 51 O 52 O 53 O 54 O 55 I 16 / I 17 I 18 / I 19 I 20 / I 21 I 22 / I 23 I 0 I 1 I 2 I 3 I 4 I 5 I 6 I 7 O 36 O 37 O 38 O 39 I 0 I 1 I 2 I 3 I 4 I 5 I 6 I 7 Instrukcja laboratoryjna i inne informacje na temat zajęć dostępne na stronie przedmiotu: