Szkolny konkurs przyrodniczy 30 kwiecień 2009r.

Transkrypt

1 Szkolny konkurs przyrodniczy 30 kwiecień 2009r. Grupa ma 45 minut na rozwiązanie wszystkich zadań. Zadania zostały podzielone na trzy grupy. Po rozwiązaniu krzyżówki poznacie hasło tegorocznego konkursu. Powodzenia! Proszę wpisać w puste pole numer grupy. Krzyżówka 20p. 1. Gryzoń występujący w wysokich górach, np. w Tatrach 2. Substancje potrzebne do zachowania zdrowia. 3. Tam trafiają wywożone śmieci. 4. Dostarcza życiodajnej energii. 5. Są materiałem zapasowym i energetycznym dla organizmów. 6. Nauka badająca wzajemne zależności między organizmami a ich środowiskiem. 7. Wrzucasz je do kosza. 8. Inaczej zwierzęta. 9. Zaczyna się 21 III zrównaniem dnia i nocy. 10. Na przykład płaskie lub paluszki, bardzo szkodzą środowisku. 11. Kraina tysiąca jezior. 12. Do niego wyrzucasz śmieci. 13. Są materiałem budulcowym każdego organizmu. 14. Pustynie żwirowe, to Przybywa ich coraz więcej na drogach, są źródłem spalin. 16. Największy park narodowy w Polsce. 17. Inaczej przetwarzanie śmieci. 18. Najwyższe zwierzę świata. 19. Jednogarbny wielbłąd. 20. Najważniejsza część komórki. 1

2

3 Zadanie 1. 1p. Na zamieszczonym rysunku zaznacz planetę zamieszkałą przez ludzi. TEKST I. Ziemia krąży wokół Słońca po drodze zwanej orbitą. Pełny obieg Ziemi trwa jeden rok. W czasie tego ruchu oś ziemska jest stale skierowana w stronę Gwiazdy Polarnej i nachylona do płaszczyzny orbity pod kątem około 67. Występowanie pór roku jest właśnie skutkiem tego nachylenia, ponieważ w czasie ruchu Ziemi po orbicie różne obszary kuli ziemskiej są mocniej lub słabiej nasłoneczniane. Przez pół roku bardziej nasłoneczniona jest półkula północna, a przez następne pół roku półkula południowa. Gdy na półkuli północnej zwierzęta szykują się do zimy, na południowej ptaki zaczynają zakładać gniazda. Zadanie 2. 1p. Ile czasu potrzebuje Ziemia, by okrążyć Słońce? A. pół roku, B. trzy miesiące, C. jeden rok, D. jeden dzień. Zadanie 3. 1p. Jeśli na półkuli północnej trwa jesień, to na półkuli południowej: A. kończy się jesień, B. jest wiosna, C. zaczyna się zima, D. jest lato. Zadanie 4. 1p. Odkrycie, że Ziemia krąży wokół Słońca, zawdzięczamy: A. Krzysztofowi Kolumbowi, B. Mikołajowi Kopernikowi, C. Ferdynandowi Magellanowi, D. Janowi Gutenbergowi. TEKST II. Zimę w Polsce spędzają tylko ptaki osiadłe i zimowi goście ptaki przybyłe do nas z północy i ze wschodu. Wprawdzie o tej porze roku występuje w naszym kraju najmniej ptasich gatunków, ale ptaki częściej przebywają w sąsiedztwie człowieka i łatwo można je oglądać. W miastach i wsiach w środku zimy 3

4 widuje się nawet więcej ptaków niż wiosną i latem. Jest ich dużo zwłaszcza przy karmnikach. Poza pospolitymi wróblami i sikorami pojawiają się tam także kosy, dzwońce, zięby, kowaliki, jemiołuszki i inne ptaki szukające pożywienia w mroźne, zimowe dni. Zimą łatwiej też zobaczyć orła bielika największego krajowego ptaka drapieżnego. Bieliki wiosną i latem, gdy mają młode, są bardzo ostrożne i płochliwe. Są wtedy pod specjalną ochroną i nie można odchodzić do ich gniazda na odległość mniejszą niż 500 metrów. W zimie dość łatwo je obserwować w pobliżu niezamarzniętych rzek. Pojawiają się nawet w dużych miastach. Zadanie 5. 1p. W Polsce najmniej gatunków ptaków występuje: A. wiosną. B. latem. C. jesienią. D. zimą. Zadanie 6. 1p. W zimie łatwo jest obserwować ptaki, ponieważ: A. zajmują się karmieniem piskląt. B. są bardzo ostrożne i płochliwe. C. zbliżają się do siedzib ludzkich. D. są pod specjalną ochroną. Zadanie 7. 1p. Gdy bieliki wychowują pisklęta, nie wolno podchodzić do ich gniazda na odległość mniejszą niż: A. 5 km B. 0,5 km C. 0,05 km D. 0,005 km Zadanie 8. 1p. Pojawienie się przebiśniegów jest oznaką nadejścia: A. zimy. B. wiosny. C. lata. D. jesieni. Zadanie 9. 1p. W której książce znajdziesz informacje o przebiśniegu? A. Rośliny iglaste. B. Rośliny akwariowe. C. Atlas roślin. D. Atlas krzewów. Zadanie 10. 1p. Na którym rysunku przedstawiono przebiśnieg? A. B. C. D. Zadanie 11. 1p. 4

5 O ile minut jest dłuższy dzień 3 maja od pierwszego dnia wiosny? A. 154 minuty, B. 169 minut, C. 191 minut, D. 311 minut. Zadanie 12. 1p. O wiosennych pracach na działce dowiesz się z programu telewizyjnego: A Książki z górnej półki prezentacje, B Zawód weterynarz telenowela dokumentalna, C Kwiaty i ogrody program poradnikowy, D Z wędką magazyn wędkarski. Rysunki przedstawiają zwierzęta, które występują w poznanych na lekcjach przyrody w klasie szóstej strefach krajobrazowych Ziemi. Zadanie 13. 3p. Podpisz wszystkie rysunki. Zadanie 14. 2p. Zaznacz rysunki, które przedstawiają zwierzęta roślinożerne. Zadanie 15. 1p. Na mapie Europy zaznacz kraj, 5

6 w którym mieszkasz. TEKST III. Gdzie jest takie miejsce w Polsce, o którym można powiedzieć, że środowisko jest tu mało zmienione, zbliżone do naturalnego, gdzie gleba i woda czysta, a las zielony? Takim miejscem jest północno-wschodni obszar kraju najczystszy i gęsto zalesiony, nazwany Zielonymi Płucami Polski. Zielone Płuca Polski to pomysł przyrodników i krajoznawców na uchronienie znacznego obszaru kraju przed dewastacją ekologiczną środowiska. Porozumienie w sprawie ochrony i kształtowania środowiska, zostało podpisane w 1988 r. w Białowieży. Zadanie 16. 1p. Ile lat upłynęło od podpisania porozumienia w Białowieży? A. 19 B. 21 C. 16 D. 84 Zadanie 17. 1p. Które zwierzęta nie występują w północno wschodniej Polsce? A. żubr i wilk, B. lis i niedźwiedź, C. sarna i dzik, D. kozica i świstak. Zadanie 18. 1p. Zielone Płuca Polski obejmują między innymi województwa: A. zachodniopomorskie i lubuskie, B. warmińsko-mazurskie i podlaskie, C. podkarpackie i małopolskie, D. wielkopolskie i łódzkie. Zadanie 19. 1p. W jakiej części Polski leży województwo warmińsko mazurskie? A. W północno wschodniej. B. W południowo wschodniej. C. W północno zachodniej. D. W południowo zachodniej. 6

7 Zadanie 20. 1p. Odległość 2 centymetrów na mapie odpowiada odległości 100 kilometrów w terenie. W jakiej skali wykonana jest ta mapa? A. 1 : B. 1 : C. 1 : D. 1 : Zadanie 21. 1p. Na obszarze Zielonych Płuc Polski, pomiędzy miejscowościami Ruciane-Nida i Węgorzewo, znajduje się szlak Wielkich Jezior Mazurskich. Zaznacz na mapie województwo, na obszarze którego położony jest ten szlak wodny. Zadanie 22. 1p. Poprawnej odmiany nazwy miejscowości Ruciane-Nida należy szukać w słowniku: A. interpunkcyjnym, B. wyrazów bliskoznacznych, C. ortograficznym, D. wyrazów obcych. Zadanie 23. 1p. Na której stronie słownika znajdziesz poprawną odmianę nazwy miejscowości Ruciane Nida? 7

8 Na obszarze Zielonych Płuc Polski znajdują się cztery parki narodowe. Tabela przedstawia ich powierzchnię i rok utworzenia. Lp. Park Narodowy Powierzchnia w tys. ha Rok utworzenia 1. Białowieski 10, Biebrzański 59, Narwiański 7, Wigierski 15, Zadanie 24. 1p. Który z parków Zielonych Płuc Polski jest najmłodszy? A. Białowieski, B. Biebrzański, C. Narwiański, D. Wigierski, Rysunki przedstawiają rośliny, które poznaliście na lekcjach przyrody w klasie piątej. Zadanie 25. 3p. Podpisz wszystkie rysunki. Zadanie 26. 2p. Zaznacz rysunki, na których przedstawione są drzewa 8

9 Zadanie 27. 1p. Na mapie Polski zaznacz miejsce, gdzie położone są Studzienice Zadanie 28. 1p. W Polsce, także w Studzienicach można często spotkać bociana białego. Co stanowi jego główne pożywienie? A. Ziarna zbóż. B. Owoce drzew. C. Mięso zwierząt. D. Korzonki roślin. Zadanie 29. 1p. Przed tobą ważne zadanie. Bierzesz udział w sporządzaniu mapy bocianich gniazd. Na mapie miejscowości miejsce, gdzie znajduje się gniazdo bociana zaznaczono krzyżykiem. W jakim kierunku od domu Marcina położone jest gniazdo bociana? A. północno zachodnim B. południowo wschodnim C. północno wschodnim D. południowo zachodnim Zadanie 30. 1p. Gdzie stoi słup, na którym bociany zrobiły sobie gniazdo? A. W lesie liściastym B. W lesie iglastym C. Na łące D. Przy drodze 9

10 Zadanie 31. 1p. Bocian biały jest ptakiem wędrownym. Zaobserwowano, że bociany, które przyleciały do Polski w połowie kwietnia, odleciały w ostatnim dniu września. Którą porę roku w całości te bociany spędziły w naszym kraju? A. Lato. B. Jesień. C. Zimę. D. Wiosnę. Rysunki przedstawiają przyrządy, które przyrodnicy wykorzystują do prowadzenia obserwacji i pomiarów. Zadanie 32. 3p. Podpisz wszystkie rysunki. Zadanie 33. 2p. Zaznacz rysunki, które przedstawiają przyrządy obserwacyjne. Zadanie 34. 1p. Z mapy poziomicowej odczytaj wysokość względną wzniesienia. Wynosi ona A. 85 m n.p.n.m. B. 50 m n.p.n.m. C. 35 m D. 85 m Zadanie 35. 1p. Jaką formę terenu przedstawia mapa? A. górę B. wzgórze C. pagórek D. kotlinę 10

11 TEKST IV. Krajobraz przeważającej części obszaru naszego kraju wyrzeźbiony został przez siły zewnętrzne głównie lądolód skandynawski. To jego dziełem są liczne jeziora w północnej części Polski. Wody tych jezior to największy w naszym kraju świat zwierząt i roślin słodkowodnych żyje tu ogromna ilość ryb, a na brzegach porośniętych głównie trzciną i pałką wodną gnieździ się wiele różnych ptaków wodnych. Można tu spotkać łyski, perkozy, łabędzie. Znaczne obszary tej krainy porośnięte są lasami, w których przeważają drzewa iglaste głównie sosna. Można tu zbierać borówki i grzyby, a także zobaczyć dziki, sarny łosie i bobry. Zadanie 36. 1p. Do roślin, które rosną nad brzegami jezior należą: A. Sosny B. Borówki C. Trzciny D. Łyski Zadanie 37. 1p. Perkozy to organizmy zaliczane do: A. Przybrzeżnych roślin B. Drzew iglastych C. Roślin słodkowodnych D. Ptaków wodnych. Zadanie 38. 1p. Lądolód skandynawski, który kształtował krajobraz Polski zaliczamy do: A. Sił zewnętrznych przyrody B. Sił wewnętrznych przyrody C. Sił, którymi człowiek oddziaływał na przyrodę. D. Żadna odpowiedź nie jest prawdziwa. 11