Źródło: Alcohol Alert, nr 56, kwiecień 2002, National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism.
|
|
- Ryszard Wróbel
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 tłum. Bogusław Włodawiec Rok: 2003 Czasopismo: Alkohol i Nauka Numer: Źródło: Alcohol Alert, nr 56, kwiecień 2002, National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism. Wprowadzenie Wskaźnik rozpowszechnienia zaburzeń spowodowanych używaniem alkoholu jest znacząco wyższy wśród pacjentów trafiających do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej niż w populacji ogólnej [1, 2]. Z tej przyczyny lekarze mogą odgrywać kluczową rolę w wykrywaniu problemów alkoholowych oraz inicjowaniu oddziaływań profilaktycznych bądź leczenia. Do tego celu służą różnorodne, względnie proste narzędzia przesiewowe [3, 5]. Nie dostarczają one diagnozy, lecz pozwalają zidentyfikować pacjentów, którzy mogliby odnieść korzyści z bardziej szczegółowej oceny własnych zachowań alkoholowych [6]. Po badaniu przesiewowym obecność zaburzeń spowodowanych używaniem alkoholu można potwierdzić za pomocą standardowych, klinicznych kryteriów diagnostycznych. Powodzenie takiego podejścia zostało już wykazane. Osiemdziesiąt procent pacjentów uczestniczących w jednym z badań, których wyniki badań przesiewowych potwierdzono formalną diagnozą uzależnienia od alkoholu, przyjęło skierowanie do udziału w programach leczenia alkoholizmu [6]. Badania przesiewowe powinny dotyczyć nie tylko zaburzeń spowodowanych piciem alkoholu, ale także wzorców picia lub zachowań, które mogą być związane ze zwiększonym ryzykiem niekorzystnych zmian zdrowotnych (tj. picia ryzykownego) lub alkoholizmu [5]. Osoby pijące w sposób ryzykowny, które jeszcze nie stały się uzależnione, często można skutecznie leczyć w ramach podstawowej opieki zdrowotnej. Poniższy artykuł prezentuje informacje nt. wybranych metod badań przesiewowych do zastosowania wobec pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej, jak również innych populacji, w których używanie alkoholu jest powszechne, bądź sposób jego używania - niebezpieczny. Narzędzia do badań przesiewowych Dostępne są dwa typy narzędzi do badań przesiewowych. Do metod pierwszego typu zaliczamy kwestionariusze samoopisowe i wywiad ustrukturalizowany; drugi typ obejmuje kliniczne testy laboratoryjne wykrywające zmiany biochemiczne spowodowane nadmierną konsumpcją alkoholu. 1 / 7
2 Wartość narzędzi badawczych służących do pomiaru problemów alkoholowych jest związana z ich czułością (sensitivity) i specyficznością (specificity). Pojęcie czułości odnosi się do dokładności narzędzia w rozpoznawaniu ludzi, którzy mają problem alkoholowy. Specyficzność odpowiada za efektywność testu w identyfikowaniu ludzi, którzy problemów alkoholowych nie mają [5, 9]. Żadne z narzędzi do badań przesiewowych nie jest doskonałe. Nie sposób zoptymalizować poziomu zarówno czułości, jak i specyficzności w jednym narzędziu. Prawdopodobieństwo zbyt częstego rozpoznawania zaburzeń spowodowanych nadużywaniem alkoholu wzrasta wraz z czułością, zaś możliwość przeoczenia osób, które mają problem alkoholowy, rośnie wraz ze wzrostem specyficzności. Pomimo tych ograniczeń wyniki badań wspierają zastosowanie formalnych narzędzi do badań przesiewowych jako dających możliwość zwiększenia częstości rozpoznawania problemów alkoholowych. Kwestionariusze Narzędzia do badań przesiewowych różnią się pod względem skuteczności wykrywania różnych wzorców i poziomów picia oraz możliwości zastosowania do specyficznych subpopulacji i warunków [2]. W tym rozdziale porównano niektóre cechy najszerzej stosowanych kwestionariuszy do badań przesiewowych. Szczegółowe informacje są dostępne na stronie NIAAA ( Kwestionariusz CAGE [10] był ewaluowany w licznych badaniach, ukazujących jego czułość w wykrywaniu nadużywania i uzależnienia od alkoholu na poziomie od 43 do 94% [5]. CAGE jest dobrze dostosowany do używania w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej, ponieważ zawiera cztery proste pytania wymagające odpowiedzi "tak" lub "nie", które lekarze mogą z łatwością zapamiętać, a jego wypełnienie zajmuje niecałą minutę. Test ten może jednak nie wykrywać niskiego, lecz ryzykownego poziomu picia [5]. Ponadto często jest mniej przydatny w badaniu kobiet i populacji mniejszościowych. Skuteczność kwestionariusza CAGE można podnieść dzięki włączeniu pytań o ilość i częstotliwość picia, tak jak to zaleca NIAAA w przewodniku dla lekarzy pt. The Physicians' Guide to Helping Patients With Alcohol Problems [13]. W jednym z badań wykazano, że strategia badań przesiewowych zalecana w przewodniku pozwalała na skuteczne rozpoznanie nadużywania alkoholu i uzależnienia w próbie pochodzącej z populacji ogólnej [14]. To samo podejście okazało się również bardziej czułe od samego CAGE i w podobnym stopniu specyficzne w badaniu Afroamerykanów przyjętych na ostry dyżur w szpitalu miejskim. Test identyfikujący zaburzenia spowodowane używaniem alkoholu AUDIT [16] także zawiera pytania o ilość i częstotliwość używania alkoholu. W przeciwieństwie do CAGE, AUDIT wypada lepiej w porównaniu z innymi narzędziami w wykrywaniu picia ryzykownego, ale jest mniej skuteczny w rozpoznawaniu nadużywania alkoholu i alkoholizmu [5, 17]. Pierwotnie opracowany dla celów podstawowej opieki zdrowotnej, okazał się użyteczny w badaniach pacjentów szpitali ogólnych i psychiatrycznych, pacjentów pogotowia [17] i w zakładach pracy [17-19]. AUDIT jest stosunkowo wolny od wpływu uprzedzeń związanych z płcią i kulturą [11, 17, 20]. Ponadto, dobrze się zapowiada w badaniach młodzieży i ludzi starszych - populacji, w których zastosowanie standardowych narzędzi przesiewowych daje sprzeczne rezultaty [12, 17, 2 / 7
3 21-23]. Największą wadą tego testu jest jego długość i złożoność - lekarze potrzebują szkolenia, by nauczyć się obliczać wyniki i je interpretować [3]. Wykrywanie używania alkoholu przez ciężarne kobiety staje się coraz ważniejsze w świetle nowych badań, ukazujących, że narażenie nawet w niskim stopniu na działanie alkoholu jest dla płodu szkodliwe. Niestety, chociaż ok. 20% kobiet spożywa pewną ilość alkoholu w czasie ciąży, ich picie jest trudne do wykrycia [24]. Co najmniej dwa kwestionariusze nadają się do zastosowania wobec kobiet w ciąży; oba częściowo wywodzą się z kwestionariusza CAGE. Wypełnienie kwestionariusza T-ACE [25] zajmuje ok. 1 minuty i jest on bardziej dokładny niż AUDIT w wykrywaniu bieżącej konsumpcji alkoholu oraz picia ryzykownego, jak również alkoholizmu w przeszłości, ale mniej specyficzny[24]. Zawierający pięć pozycji TWEAK [26] sprawdza się podobnie jak T-ACE [24] i może być stosowany do wykrywania poziomu picia: od picia umiarkowanego do picia o wysokim stopniu ryzyka. Spożycie alkoholu odgrywa rolę w wielu wypadkach i urazach, włączając w to wypadki samochodowe. RAPS4 jest kwestionariuszem złożonym z 4 pozycji, częściowo wywodzącym się z TWEAK i AUDIT. Stosowany zarówno w podstawowej opiece zdrowotnej, jak i podczas przyjęć w nagłych wypadkach, wykazuje wysoką czułość w wykrywaniu alkoholizmu, niezależnie od płci i pochodzenia etnicznego, aczkolwiek jego przydatność w wykrywaniu picia ryzykownego czy nadużywania alkoholu jeszcze nie została dowiedziona [29, 29]. Komputerowe badania przesiewowe Komputery są szeroko i z powodzeniem wykorzystywane w badaniach przesiewowych oraz interwencjach dotyczących problemów alkoholowych [17, 30]. Nie stwierdzono żadnych istotnych różnic w dokładności badań za pomocą komputerowej i papierowej wersji AUDIT wśród uzależnionych od alkoholu pacjentów szpitalnych [31]. Podobne rezultaty uzyskano w przypadku zastosowania CAGE w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej [31]. Ponadto w szeroko zakrojonych badaniach przesiewowych wykorzystuje się niewielkie laptopy. Na przykład w badaniu Audio Computer Assisted Self-Interviewing (ACASI) nagrany głos lektora zadaje pytania, na które można odpowiedzieć przez naciśnięcie kilku przycisków. Zaletą takiej metody jest łatwość jej zastosowania wobec respondentów ze słabą umiejętnością czytania i pisania czy obsługi komputera, jak również większy stopień prywatności, choć prowadzący badanie pozostaje w pobliżu, by pomóc w razie potrzeby[32]. Internet jest coraz bardziej dostępnym i tanim medium do prowadzenia badań przesiewowych i krótkich interwencji [30]. Pilotażowa strona www zawierająca AUDIT i inne pytania dotyczące przeszłych kontaktów z alkoholem przyciągnęła w ciągu pierwszych próbnych 172 dni aż 10 tys. osób. Spośród 2253 osób, które wypełniły test, 89% miało wyniki sugerujące picie szkodliwe lub alkoholizm, mimo iż 94% spośród wszystkich uczestników badania nigdy nie było diagnozowanych [30]. Procedura badania jest zupełnie automatyczna. Markery biologiczne W przeciwieństwie do kwestionariuszy samoopisowych, kliniczne badania laboratoryjne dostarczają obiektywnych dowodów picia problemowego. Generalnie wykazują mniejszą 3 / 7
4 czułość i specyficzność niż kwestionariusze, ale są cenne dla potwierdzenia wyników uzyskanych poprzez wywiad lub badania kwestionariuszowe [33]. Dokładność tych markerów zależy od różnych czynników, takich jak niealkoholowe uszkodzenia wątroby, zażywanie leków lub narkotyków oraz zaburzenia metaboliczne. Poniżej opisano trzy szeroko używane testy i jeden nowy, obiecujący marker. Transferaza gamma-glutamylowa (gamma-glutamyl transferase - GGT) jest najpowszechniej stosowaną, biochemiczną miarą picia [33]. Picie chroniczne 4 lub więcej drinków dziennie przez 8 tygodni znacząco podnosi poziom tego białka we krwi, przynajmniej u alkoholików [33]. Cztery do pięciu tygodni abstynencji prowadzi zwykle do obniżenia poziomu GGT do normalnej wysokości [33]. Zdolność testu do wykrywania ciągów alkoholowych w nieodległej przeszłości czyni GGT przydatnym do monitorowania abstynencji u trzeźwiejących alkoholików. Jednakże trzeba pamiętać, że niealkoholowe zaburzenia wątroby także mogą podnieść poziom GGT, co zwiększa prawdopodobieństwo uzyskania fałszywych rezultatów. Transferyna z niedoborem węglowodanów (carbohydrate-deficient transferrin - CDT) jest innym białkiem obecnym we krwi, którego stężenie wzrasta wraz ze znaczną konsumpcją alkoholu [34]. Wartości CDT podnoszą się znacznie wcześniej (1-2 tygodnie) niż konwencjonalnych markerów takich jak GGT, w odpowiedzi na trwające długo, intensywne picie alkoholu [35]. GGT i CDT są w przybliżeniu równie przydatne w wykrywaniu alkoholizmu. Jednakże niewiele innych czynników może podnieść poziom CDT, co zmniejsza prawdopodobieństwo postawienia fałszywej diagnozy picia alkoholu osobom niepijącym [35]. Wadą tej metody jest jej niska czułość w badaniach kobiet i młodzieży oraz wysoki koszt przeprowadzenia analizy laboratoryjnej [33]. Średnia objętość krwinki czerwonej (mean corpuscular volume - MCV), wskaźnik wielkości krwinki czerwonej, wzrasta wraz z intensywnym spożywaniem alkoholu po 4 do 8 tygodni [33]. Czułość MCV jest zbyt niska, by uzasadniała używanie tego jednego wskaźnika. Jednakże cechuje się on wyższą specyficznością w porównaniu do innych testów. Za pomocą MCV można wykryć ślady wcześniejszego picia po długim okresie abstynencji. Z tego jednak powodu jest słabym wskaźnikiem powrotu do zdrowia wśród trzeźwiejących alkoholików, którzy zaprzestali używania alkoholu. Estry etylowe kwasów tłuszczowych (fatty acid ethyl esters - FAEEs) zapowiadają się obiecująco jako markery picia kobiet ciężarnych. Powstają w wyniku interakcji między alkoholem i naturalnymi substancjami tłuszczowymi w organizmie. Są wykrywane w próbkach smółki (stolca noworodka). Wyniki niektórych badań sugerują, że analiza pod kątem obecności FAEEs w smółce może wskazywać na czas narażenia płodu na działanie alkoholu. Komentarz dr. Raynarda Kingtona, p.o. dyrektora NIAAA, oraz dr. Richarda K. Fullera, dyrektora wydziału badań klinicznych i profilaktycznych Krajowy Dzień Alkoholowych Badań Przesiewowych (National Alcohol Screening Day - NASD) jest okazją do przeprowadzenia bezpłatnych i poufnych badań służących wykrywaniu problemów alkoholowych. Badania - którym towarzyszy publiczna edukacja i kierowanie na leczenie, jeśli zajdzie taka potrzeba - odbywają się w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej, społecznościach lokalnych, kampusach uniwersyteckich i koszarach wojskowych. 4 / 7
5 W niniejszym artykule opisano niektóre kwestionariusze i testy medyczne, które można wykorzystać w warunkach podstawowej opieki zdrowotnej do wykrywania osób, które mają problemy alkoholowe, bądź są narażone na ryzyko wystąpienia takich problemów w przyszłości. Mamy nadzieję, że dostarczone informacje zachęcą lekarzy do włączenia badań przesiewowych i kierowania pacjentów na leczenie na stałe do swej całorocznej praktyki, nie tylko w tym szczególnym dniu. Zważywszy wpływ nadużywania alkoholu na ogólny stan zdrowia i dużą liczbę pacjentów z problemami alkoholowymi w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej, przeprowadzanie badań przesiewowych i kierowanie do ośrodków leczenia uzależnień należy potraktować jako element rozsądnej praktyki klinicznej, a nie jako dodatkową usługę świadczoną pacjentowi. Więcej informacji o badaniach przesiewowych jest dostępnych na stronie National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism. Tłum. Bogusław Włodawiec Bibliografia [1] Fleming, M.F.; Manwell, L.B.; Barry, K.L.; and Johnson, K. At-risk drinking in an HMO primary care sample: Prevalence and health policy implications. American Journal of Public Health 88[1]:90-93, [2] O'Connor, P.G., and Schottenfeld, R.S. Patients with alcohol problems. New England Journal of Medicine 338[9]: , [3] Allen, J.P., and Columbus, M. Assessing Alcohol Problems: A Guide For Clinicians and Researchers. National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism Treatment Handbook Series 4. NIH Pub. No Bethesda, MD: the Institute, [4] Bradley, K.A.; Boyd-Wickizer, J.; Powell, S.H.; and Burman, M.L. Alcohol screening questionnaires in women: A critical review. Journal of the American Medical Association 280[2]: , [5] Fiellin, D.A.; Reid, M.C.; and O'Connor, P.G. Screening for alcohol problems in primary care: A systematic review. Archives of Internal Medicine 160[13]: , [6] Kitchens, J.M. Does this patient have an alcohol problem? Journal of the American Medical Association 272[22]: , [7] Israel, Y.; Hollander, O.; Sanchez-Craig, M.; et al. Screening for problem drinking and counseling by the primary care physician-nurse team. Alcoholism: Clinical and Experimental Research 20[8]: , [8] NIAAA. Alcohol Alert No. 43: Brief Intervention for Alcohol Problems. Rockville, MD: the Institute, [9] NIAAA. Alcohol Alert No. 8: Screening for Alcoholism. PH 285. Rockville, MD: the Institute, [10] Ewing, J.A. Detecting alcoholism: The CAGE questionnaire. Journal of the American Medical Association 252[14]: , [11] Cherpitel, C.J. Screening for alcohol problems in the U.S. general population: A comparison of the CAGE and TWEAK by gender, ethnicity, and services utilization. Journal of Studies on Alcohol 60[5]: , [12] Steinbauer, J.R.; Cantor, S.B.; Holzer, C.E.; and Volk, R.J. Ethnic and sex bias in primary 5 / 7
6 care screening tests for alcohol use disorders. Annals of Internal Medicine 129[5]: , [13] NIAAA. The Physicians' Guide to Helping Patients With Alcohol Problems. NIH Pub. No Rockville, MD: the Institute, [14] Dawson, D.A. US low-risk drinking guidelines: An examination of four alternatives. Alcoholism: Clinical and Experimental Research 24[11]: , [15] Friedmann, P.D.; Saitz, R.; Gogineni, A.; Zhang, J.X.; and Stein, M.D. Validation of the screening strategy in the NIAAA "Physicians' Guide to Helping Patients With Alcohol Problems." Journal of Studies on Alcohol 62[2]: , [16] Saunders, J.B.; Aasland, O.G.; Babor, T.F.; de la Fuente, J.R.; and Grant, M. Development of the Alcohol Use Disorders Identification Test [AUDIT]: WHO Collaborative Project on Early Detection of Persons with Harmful Alcohol Consumption-II. Addiction 88[6]: , [17] Reinert, D.F., and Allen, J.P. The Alcohol Use Disorders Identification Test [AUDIT]: A review of recent research. Alcoholism: Clinical and Experimental Research 26[2]: , [18] Hermansson, U.; Helander, A.; Huss, A.; Brandt, L.; and Rönnberg, S. The Alcohol Use Disorders Identification Test [AUDIT] and carbohydrate-deficient transferrin [CDT] in a routine workplace health examination. Alcoholism: Clinical and Experimental Research 24[2]: , [19] Hermansson, U.; Helander, A.; Brandt, L.; Huss, A.; and Rönnberg, S. The Alcohol Use Disorders Identification Test and carbohydrate-deficient transferrin in alcohol-related sickness absence. Alcoholism: Clinical and Experimental Research 26[1]:28-35, [20] Volk, R.J.; Steinbauer, J.R.; Cantor, S.B.; and Holtzer, C.E. The Alcohol Use Disorders Identification Test [AUDIT] as a screen for at-risk drinking in primary care patients of different racial/ethnic backgrounds. Addiction 92[2]: , [21] Clay, S.W. Comparison of AUDIT and CAGE questionnaires in screening for alcohol use disorders in elderly primary care outpatients. Journal of the American Osteopathic Association 97[10]: , [22] Chung, T.; Colby, S.M.; Barnett, N.P.; et al. Screening adolescents for problem drinking: Performance of brief screens against DSM-IV alcohol diagnoses. Journal of Studies on Alcohol 61[4]: , [23] Chung, T.; Colby, S.M.; Barnett, N.P.; and Monti, P.M. Alcohol Use Disorders Identification Test: Factor structure in an adolescent emergency department sample. Alcoholism: Clinical and Experimental Research 26[2]: , [24] Chang, G. Alcohol-screening instruments for pregnant women. Alcohol Research & Health 25[3]: , [25] Sokol, R.J.; Martier, S.S.; and Ager, J.W. The T-ACE questions: Practical prenatal detection of risk-drinking. American Journal of Obstetrics and Gynecology 160[4]: , [26] Russell, M.; Martier, S.S.; Sokol, R.J.; et al. Screening for pregnancy risk-drinking: Tweaking the tests. Alcoholism: Clinical and Experimental Research 15[2]:368, [27] Dawson, D.A.; Das, A.; Faden, V.B.; et al. Screening for high- and moderate-risk drinking during pregnancy: A comparison of several TWEAK-based screeners. Alcoholism: Clinical and Experimental Research 25[9]: , [28] Cherpitel, C.J. Brief screening instrument for problem drinking in the emergency room: The RAPS4. Journal of Studies on Alcohol 61[3]: , [29] Borges, G., and Cherpitel, C.J. 6 / 7
7 Selection of screening items for alcohol abuse and alcohol dependence among Mexicans and Mexican Americans in the emergency department. Journal of Studies on Alcohol 62[3]: , [30] Cloud, R.N., and Peacock, P.L. Internet screening and interventions for problem drinking: Results from the pilot study. Alcoholism Treatment Quarterly 19[2]:23-44, [31] Chan-Pensley, E. Alcohol-Use Disorders Identification Test: A comparison between paper and pencil and computerized versions. Alcohol and Alcoholism 34[6]: , [32] Lessler, J.T.; Caspar, R.A.; Penne, A.; and Barker, P.R. Developing Computer Assisted Interviewing [CAI] for the National Household Survey on Drug Abuse. Journal of Drug Issues 30[1]:9-34, [33] Allen, J.P., and Litten, R.Z. The role of laboratory tests in alcoholism treatment. Journal of Substance Abuse Treatment 20[1]:81-85, [34] Bearer, C.F. Markers to detect drinking during pregnancy. Alcohol Research & Health 25[3]: , [35] Helander, A. Biological markers of alcohol use and abuse in theory and practice. In: Agarwal, D.P., and Seitz, H.K., eds. Alcohol in Health and Disease. New York: Marcel Dekker, pp / 7
IV. Termin składania ofert Oferty należy składać w Wydziale Kultury i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Zamość w terminie do dnia 6 maja 2014 r.
Załącznik do Zarządzenia nr 74/2014 Prezydenta Miasta Zamość z dnia 9 kwietnia 2014 r. Zasady finansowania realizacji zadania ujętego w Miejskim Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
Bardziej szczegółowoSprawdź, czy Twoje picie jest bezpieczne zrób test AUDIT
Sprawdź, czy Twoje picie jest bezpieczne zrób test AUDIT TEST AUDIT Test Rozpoznawania Zaburzeń Związanych z Piciem Alkoholu. Test rekomendowany przez WHO 38. Przeczytaj dokładnie kolejne pytania. Zastanów
Bardziej szczegółowoŹródło: Alcohol Alert, nr: 43, Kwiecień 1999, National Institute on Alcohol Abuse and alcoholism.
tłum. Monika Lewicka i Katarzyna Kurza Rok: 1999 Czasopismo: Alkohol i Nauka Numer: 1 Źródło: Alcohol Alert, nr: 43, Kwiecień 1999, National Institute on Alcohol Abuse and alcoholism. http://www.niaaa.nih.gov
Bardziej szczegółowoPrzeprowadzenie minimalnej/krótkiej INTERWENCJI. dr n.med.krzysztof Liszcz
Przeprowadzenie minimalnej/krótkiej INTERWENCJI dr n.med.krzysztof Liszcz Dlaczego INTERWENCJA? Szkody zdrowotne i społeczne w Polsce związane ze spożywaniem alkoholu (nawet zredukowane jedynie do wskaźników
Bardziej szczegółowoŹródło: Alcohol Alert, nr: 65, kwiecień 2005, National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism.
tłum. Anna Nowosielska Rok: 2005 Czasopismo: Alkohol i Nauka Numer: Źródło: Alcohol Alert, nr: 65, kwiecień 2005, National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism. http://www.niaaa.nih.gov W opiece zdrowotnej
Bardziej szczegółowoŹródło: Alcohol Alert, nr: 66, lipiec 2005, National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism. http://www.niaaa.nih.gov
tłum. Magdalena Prokop Rok: 2005 Czasopismo: Alkohol i Nauka Numer: Źródło: Alcohol Alert, nr: 66, lipiec 2005, National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism. http://www.niaaa.nih.gov W odróżnieniu
Bardziej szczegółowoAmy Ferris, Annie Price i Keith Harding Pressure ulcers in patients receiving palliative care: A systematic review Palliative Medicine 2019 Apr 24
Amy Ferris, Annie Price i Keith Harding Pressure ulcers in patients receiving palliative care: A systematic review Palliative Medicine 2019 Apr 24 Cel - przegląd ma na celu określenie częstości występowania
Bardziej szczegółowoKwestionariusz wiedzy dla pracowników programów i placówek narkotykowych
Inicjatywa EMCDDA na rzecz redukcji szkód Zwiększanie testowania na obecność wirusa zapalenia wątroby (WZW) typu C oraz skierowań do leczenia wśród iniekcyjnych użytkowników narkotyków w programach i placówkach
Bardziej szczegółowoSocjokulturowe aspekty spożycia alkoholu w Polsce
Socjokulturowe aspekty spożycia alkoholu w Polsce Dr hab. n. med. Maciej Pilecki Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Katedry Psychiatrii UJ CM Za panowania Augusta III kraj cały nie wytrzeźwiał jeszcze
Bardziej szczegółowoŁukasz Supronowicz ZASTOSOWANIE NIEINWAZYJNYCH BIOMARKERÓW DO DIAGNOSTKI ALKOHOLOWYCH CHORÓB WĄTROBY
Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Łukasz Supronowicz ZASTOSOWANIE NIEINWAZYJNYCH BIOMARKERÓW DO DIAGNOSTKI ALKOHOLOWYCH CHORÓB WĄTROBY Rozprawa
Bardziej szczegółowo266 milionów dorosłych Europejczyków pije średnio dziennie alkohol w ilości nieprzekraczającej 20g (kobiety) lub 40g (mężczyźni), Ponad 58 milionów
266 milionów dorosłych Europejczyków pije średnio dziennie alkohol w ilości nieprzekraczającej 20g (kobiety) lub 40g (mężczyźni), Ponad 58 milionów dorosłych (15 %) przekracza ten poziom; 20 milionów (6
Bardziej szczegółowoDiagnostyka i monitorowanie cukrzycy i chorób nerek
Diagnostyka i monitorowanie cukrzycy i chorób nerek Business Development Manager Konferencja naukowo-szkoleniowa Ryn Badania laboratoryjne w chorobach nerek Wyzwaniem dla współczesnej medycyny jest badanie
Bardziej szczegółowoZapytaj swojego lekarza.
Proste, bezpieczne badanie krwi, zapewniające wysoką czułość diagnostyczną Nieinwazyjne badanie oceniające ryzyko wystąpienia zaburzeń chromosomalnych, takich jak zespół Downa; opcjonalnie umożliwia również
Bardziej szczegółowoCzy Polakom grozi niealkoholowe stłuszczenie wątroby? NAFL (non-alkoholic fatty liver ) Czy można ten fakt lekceważyć?
Czy Polakom grozi niealkoholowe stłuszczenie wątroby? NAFL (non-alkoholic fatty liver ) Czy można ten fakt lekceważyć? Beata Cywińska-Durczak SAPL.PCH.18.10.1754 NAFLD (non-alkoholic fatty liver disease)
Bardziej szczegółowoŹródło: Alcohol Alert, nr: 30, Październik 1995, National Institute on Alcohol Abuse and alcoholism. http://www.niaaa.nih.gov
tłum. Magdalena Ślósarska Rok: 2000 Czasopismo: Alkohol i Nauka Numer: 7 Źródło: Alcohol Alert, nr: 30, Październik 1995, National Institute on Alcohol Abuse and alcoholism. http://www.niaaa.nih.gov Diagnozowanie
Bardziej szczegółowoDepresja a uzależnienia. Maciej Plichtowski Specjalista psychiatra Specjalista psychoterapii uzależnień
Depresja a uzależnienia Maciej Plichtowski Specjalista psychiatra Specjalista psychoterapii uzależnień Alkoholizm w chorobach afektywnych Badania NIMH* (1990) (uzależnienie + nadużywanie) Badania II Kliniki
Bardziej szczegółowotłum. Katarzyna Kurza Rok: 2002 Czasopismo: Alcohol Alert Numer:
tłum. Katarzyna Kurza Rok: 2002 Czasopismo: Alcohol Alert Numer: Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, jak powszechnym i destrukcyjnym zjawiskiem jest picie alkoholu w kampusach college ów. Rozmiary
Bardziej szczegółowoProblem uzależnień w kontekście domów pomocy społecznej
Problem uzależnień w kontekście domów pomocy społecznej Jadwiga Fudała PARPA www.parpa.pl 1 Problemy wynikające ze spożywania alkoholu przez mieszkańców DPS zdrowotne (w tym zdrowotne konsekwencje spożywania
Bardziej szczegółowoPL.EDU.ELI PRZEWODNIK DLA LEKARZY
PRZEWODNIK DLA LEKARZY Przewodnik dla Lekarzy Produkt leczniczy CERDELGA jest wskazany do długotrwałego leczenia dorosłych pacjentów z chorobą Gauchera typu 1, ze słabym (PM, ang. poor metaboliser), średnim
Bardziej szczegółowoŹródło: Alcohol Alert, nr: 11, Styczeń 1991, National Institute on Alcohol Abuse and alcoholism.
tłum. Anna Tabaczyńska Rok: 2000 Czasopismo: Alkohol i Nauka Numer: 7 Źródło: Alcohol Alert, nr: 11, Styczeń 1991, National Institute on Alcohol Abuse and alcoholism. http://www.niaaa.nih.gov Nadużywanie
Bardziej szczegółowoOferta szkoleń. Komisje ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. lat na rynku. 100% pytanych Klientów poleca nasze usługi
9+ lat na rynku 100% pytanych Klientów poleca nasze usługi 6000+ godzin przeprowadzonych szkoleń oraz warsztatów Oferta szkoleń Komisje ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 150+ Instytucji skorzystało
Bardziej szczegółowoJednoznaczne ODPOWIEDZI na ważne pytania
Jednoznaczne ODPOWIEDZI na ważne pytania TEST PRENATALNY HARMONY to nowy test DNA z krwi matki określający ryzyko zespołu Downa. Test Harmony jest bardziej dokładny niż tradycyjne testy i można go wykonywać
Bardziej szczegółowoAkademia Pozytywnej Profilaktyki. Szkolenia dla Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 2015/2016
Szkolenia dla Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 2015/2016 Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych - zadania i zakres działań 1. Alkohol etylowy jako: substancja psychoaktywna substancja
Bardziej szczegółowoANALIZA RACJONALIZACYJNA NALMEFEN (SELINCRO ) STOSOWANY W CELU REDUKCJI SPOŻYCIA ALKOHOLU U DOROSŁYCH UZALEŻNIONYCH PACJENTÓW
ANALIZA RACJONALIZACYJNA NALMEFEN (SELINCRO ) STOSOWANY W CELU REDUKCJI SPOŻYCIA ALKOHOLU U DOROSŁYCH UZALEŻNIONYCH PACJENTÓW Wersja 1.0 HTA Consulting spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa
Bardziej szczegółowoCzynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet
Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet Risk factors of alcohol use disorders in females Monika Olejniczak Wiadomości Psychiatryczne; 15(2): 76 85 Klinika Psychiatrii Dzieci i
Bardziej szczegółowoWykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Otmuchowa. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Uchwała Nr XXXIII/253/2013 Rady Miejskiej w Otmuchowie z dnia 28 października 2013 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych dla Gminy Otmuchów na rok
Bardziej szczegółowoZadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia
Praktykowanie EBM Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 4 Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji Ocena informacji o metodzie leczenia Podjęcie decyzji klinicznej na podstawie
Bardziej szczegółowoZachowania zdrowotne kobiet w ciąży Picie alkoholu
Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży Picie alkoholu prof. dr hab. Marcin Wojnar mgr Marek Fudała, Krzysztof Brzózka Katedra i Klinika Psychiatryczna, Warszawski Uniwersytet Medyczny Państwowa Agencja Rozwiązywania
Bardziej szczegółowo2. Wykonanie zarządzenia powierza się Sekretarzowi Miasta. 3. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.
ZARZĄDZENIE Nr 904/2018 PREZYDENTA MIASTA KRAKOWA z dnia 11.04.2018 r. w sprawie przyjęcia i przekazania pod obrady Rady Miasta Krakowa projektu uchwały Rady Miasta Krakowa w sprawie zmiany uchwały Nr
Bardziej szczegółowoMinister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
http://www.maggiedeblock.be/2005/11/18/resolutie-inzake-de-klinischebiologie/ Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Obecna Minister Zdrowia Maggy de Block wraz z Yolande Avontroodt, i Hilde Dierickx
Bardziej szczegółowoKIERUNEK PEDAGOGIKA WSKAZANY SEMESTR KSZTAŁCENIA IV MODUŁ DIAGNOZA W UZALEŻNIENIACH (MEDYCZNA I PROBLEMOWA)
KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO Tabela 1. Metryka przedmiotu programowego- cele i efekty kształcenia POZIOM KSZTAŁCENIA POZIOM VI/ STUDIA I STOPNIA NR PRZEDMIOTU W PROGRAMIE PED.6.7. PROFIL KSZTAŁCENIA ogólnoakademicki
Bardziej szczegółowoZachowania zdrowotne kobiet w ciąży w 2009 i 2012 roku Przedstawione poniżej wyniki badań opracowano na podstawie: Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży. Ekspertyza oparta na wynikach ogólnopolskich badań
Bardziej szczegółowoZachowania zdrowotne kobiet w ciąży w 2009 i 2012 roku
Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży w 2009 i 2012 roku Przedstawione poniżej wyniki badań opracowano na podstawie: Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży. Ekspertyza oparta na wynikach ogólnopolskich badań
Bardziej szczegółowoGMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2016 rok
Załącznik do uchwały Nr X/64/15 Rady Gminy Wilczęta z dnia 27 listopada 2015 r. GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2016 rok Podstawą
Bardziej szczegółowoRozdział 8. Przedporodowe badania przesiewowe dotyczące nieprawidłowości płodu. Scenariusz inicjujący. Wprowadzenie. Czym są badania przesiewowe?
Rozdział 8 Przedporodowe badania przesiewowe dotyczące nieprawidłowości płodu 100 Scenariusz inicjujący Joanna jest obecnie w 32 tygodniu ciąży. Czuje się bardzo dobrze i stwierdza, że obecnie powróciła
Bardziej szczegółowoPakiet onkologiczny. w podstawowej opiece zdrowotnej
Pakiet onkologiczny w podstawowej opiece zdrowotnej Agnieszka Jankowska-Zduńczyk Specjalista medycyny rodzinnej Konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej Profilaktyka chorób nowotworowych Pakiet
Bardziej szczegółowoOncoOVARIAN Dx (Jajniki) - Raport
IMS Sp. z o.o. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 4 4 OncoOVARIAN Dx (Jajniki) - Raport Informacje o pacjencie Dane identyfikacyjne Kod: PRZYKLAD PESEL: 00999000000 Dane osobowe Wiek (w latach): 40 Status menopauzalny
Bardziej szczegółowoŹródło: Alcohol Alert, nr: 20, Kwiecień 1993, National Institute on Alcohol Abuse and alcoholism.
tłum. Anna Tabaczyńska Rok: 2000 Czasopismo: Alkohol i Nauka Numer: 9 Źródło: Alcohol Alert, nr: 20, Kwiecień 1993, National Institute on Alcohol Abuse and alcoholism. http://www.niaaa.nih.gov Pojęcie
Bardziej szczegółowoRozpoznawanie problemów alkoholowych u osób w wieku powyżej 65 lat
Gerontologia Polska PRACA POGLĄDOWA tom 14, nr 4, 172 178 ISSN 1425 4956 Małgorzata Suwała, Andrzej Gerstenkorn Katedra Medycyny Społecznej i Zapobiegawczej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Rozpoznawanie
Bardziej szczegółowoEuropean Workplace and Alcohol (EWA) w Polsce Działania profilaktyczne w środowisku pracy na przykładzie międzynarodowego projektu EWA
European Workplace and Alcohol (EWA) w Polsce Działania profilaktyczne w środowisku pracy na przykładzie międzynarodowego projektu EWA Józefów koło Warszawy, 20-21 Maja 2013 rok. INFORMACJE O PROJEKCIE
Bardziej szczegółowoPrzeprowadzenie Minimalnej/Krótkiej Interwencji
Przeprowadzenie Minimalnej/Krótkiej Interwencji Pacjenci POZ Problemy alkoholowe są znacznie rozpowszechnione wśród pacjentów POZ. Warto pamiętać o tym, że w populacji osób pijących więcej jest osób nieuzależnionych
Bardziej szczegółowoDz. U. nr 3/2000 Poz 44
Dz. U. nr 3/2000 Poz 44 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 grudnia 1999 r. w sprawie organizacji, kwalifikacji personelu, zasad funkcjonowania i rodzajów zakładów lecznictwa odwykowego oraz udziału
Bardziej szczegółowoProjekt zmian Wojewódzkiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata
Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 262 / 5237 / 17 Zarządu Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie z dnia 17 stycznia 2017 r. Projekt zmian Wojewódzkiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
Bardziej szczegółowoBADANIA Z ZAKRESU ZDROWIA PUBLICZNEGO W NPZ DARIUSZ POZNAŃSKI ZASTĘPCA DYREKTORA DEPARTAMENTU ZDROWIA PUBLICZNEGO
BADANIA Z ZAKRESU ZDROWIA PUBLICZNEGO W NPZ DARIUSZ POZNAŃSKI ZASTĘPCA DYREKTORA DEPARTAMENTU ZDROWIA PUBLICZNEGO KOMITET ZDROWIA PUBLICZNEGO PAN 30.03.2016 Art. 2. Zadania z zakresu zdrowia publicznego
Bardziej szczegółowopalenia tytoniu wśród studentów Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu
Kurpas Probl Hig D i Epidemiol wsp. Poziom 2013, spożycia 94(4): alkoholu 757-761i palenia tytoniu wśród studentów Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu 757 Poziom spożycia alkoholu i palenia tytoniu wśród
Bardziej szczegółowoSZKOŁA WOLNA OD UZALEŻNIEŃ
Nasz autorski program (SZKOŁA WOLNA OD UZALEŻNIEŃ) polega na zapobieganiu chęci spożywania alkoholu i innych substancji psychoaktywnych wśród dzieci i młodzieży. Pierwszym, a zarazem najważniejszym elementem
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. BOLESŁAWA PRUSA W SKIERNIEWICACH 2016/2017 Szkolny Program Profilaktyki został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną Liceum Ogólnokształcącego
Bardziej szczegółowoPROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie
PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa wprowadzenie CZĘŚĆ PIERWSZA: Czym jest prokalcytonina? PCT w diagnostyce i monitowaniu sepsy PCT w diagnostyce zapalenia dolnych dróg oddechowych Interpretacje
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA
Funkcjonowanie podmiotów leczniczych sprawujących opiekę nad uzależnionymi od alkoholu. Dz.U.2018.2410 z dnia 2018.12.27 Status: Akt obowiązujący Wersja od: 27 grudnia 2018 r. Wejście w życie: 31 grudnia
Bardziej szczegółowoStandardy Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
Załącznik nr 2 do ogłoszenia konkursu dla podmiotów leczniczych na wybór realizatorów świadczeń opieki zdrowotnej w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania
Bardziej szczegółowoCzy warto inwestować w jakość. ść? Warszawa, 7 października 2010. prof. zw. dr hab. Krzysztof Opolski. Przy współpracy dr Krzysztofa Waśniewskiego
Czy warto inwestować w jakość ść? Warszawa, 7 października 2010 prof. zw. dr hab. Krzysztof Opolski WydziałNauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego Przy współpracy dr Krzysztofa Waśniewskiego Ryzyko
Bardziej szczegółowoSepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie
Sepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie dr hab. n.med. Barbara Adamik Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Sepsa, wstrząs septyczny, definicja,
Bardziej szczegółowoŹródło: Alcohol Alert, nr: 69, National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism.
tłum. Magdalena Wasińska Rok: 2006 Czasopismo: Alkohol i Nauka Numer: Źródło: Alcohol Alert, nr: 69, National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism. http://www.niaaa.nih.gov Badania w obrębie usług
Bardziej szczegółowoWpływ alkoholu na ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych
Wpływ alkoholu na ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych Badania epidemiologiczne i eksperymentalne nie budzą wątpliwości spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko rozwoju wielu nowotworów złośliwych, zwłaszcza
Bardziej szczegółowoGMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA ROK 2014
Załącznik do Uchwały Nr XXVIII.316.2013 Rady Miejskiej w Białej z dnia 30 grudnia 2013r. GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA ROK 2014
Bardziej szczegółowoPlatforma do wstępnego wywiadu z pacjentem i rekomendacji usług medycznych
Platforma do wstępnego wywiadu z pacjentem i rekomendacji usług medycznych Tomasz Domino, Dyrektor Operacyjny forum ezdrowia, Sopot O firmie Infermedica powstała w czerwcu 2012 roku w ramach realizacji
Bardziej szczegółowoBIOLOGICZNE UWARUNKOWANIA PODATNOŚCI NA ALKOHOL. GRUPY SPECJALNEGO RYZYKA
BIOLOGICZNE UWARUNKOWANIA PODATNOŚCI NA ALKOHOL. GRUPY SPECJALNEGO RYZYKA Wprowadzenie Alkohol towarzyszy ludzkości od zarania dziejów. Większość ludzi pije w sposób odpowiedzialny, doświadczając przyjemnych
Bardziej szczegółowoTendencje w zakresie spożywania alkoholu
199 ACTA SCIENTIFICA ACADEMIAE OSTROVIENSIS Małgorzata Cichońska 1, Wioleta Nartowska 2, Dorota Kaczmarzyk 3, Sławomir Szemraj 4, Grzegorz Mazur 5 Tendencje w zakresie spożywania alkoholu Streszczenie
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Nr lvi 21 12011 Rady Gminy Zblewo z dnia 10 lutego 2011r.
UCHWAŁA Nr lvi 21 12011 Rady Gminy Zblewo z dnia 10 lutego 2011r. w sprawie uchwalenia gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w gminie Zblewo na 2011 rok oraz zasad wynagradzania
Bardziej szczegółowoRodzinna gorączka śródziemnomorska
www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Rodzinna gorączka śródziemnomorska Wersja 2016 2. DIAGNOZA I LECZENIE 2.1 Jak diagnozuje się tę chorobę? Zasadniczo stosuje się następujące podejście: Podejrzenie
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 3 Agnieszka Zembroń-Łacny, Anna Kasperska
WYKŁAD 3 Agnieszka Zembroń-Łacny, Anna Kasperska Narodowego Programu Zdrowia na lata 2007-2015: zjednoczenie wysiłków społeczeństwa i administracji publicznej prowadzące do zmniejszenia nierówności i poprawy
Bardziej szczegółowoSzkolenie przygotowujące do zawodu profilaktyka uzależnień. Osoba uzależniona od przetworów konopi w systemie lecznictwa odwykowego w Polsce
Szkolenie przygotowujące do zawodu profilaktyka uzależnień Osoba uzależniona od przetworów konopi w systemie lecznictwa odwykowego w Polsce Boguslawa Bukowska Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii
Bardziej szczegółowodr n. o zdr. Maria Bartczak Centrum Symulacji Medycznych Uniwersytet Medyczny w Łodzi r. Łódź Kopernik 2016
SYMULACJA MEDYCZNA W MEDYCYNIE RATUNKOWEJ dr n. o zdr. Maria Bartczak Centrum Symulacji Medycznych Uniwersytet Medyczny w Łodzi 28-29.11.2016r. Łódź Kopernik 2016 Medycyna ratunkowa Pacjenci w stanie nagłego
Bardziej szczegółowoPRZECIWDZIAŁANIE UZALEŻNIENIOM BEHAWIORALNYM W POLSCE
PRZECIWDZIAŁANIE UZALEŻNIENIOM BEHAWIORALNYM W POLSCE realizacja Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych Wrocław, 25 listopada 2016 Regulacje Prawne - Fundusz Rozwiązywania Problemów Hazardowych Ustawa
Bardziej szczegółowoFetuina i osteopontyna u pacjentów z zespołem metabolicznym
Fetuina i osteopontyna u pacjentów z zespołem metabolicznym Dr n med. Katarzyna Musialik Katedra Chorób Wewnętrznych, Zaburzeń Metabolicznych i Nadciśnienia Tętniczego Uniwersytet Medyczny w Poznaniu *W
Bardziej szczegółowoHanna Misiołek. Katedra Anestezjologii Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowej Śląski Uniwersytet Medyczny
PCEA-czy wpływa na czas pobytu chorego w szpitalu? Hanna Misiołek Katedra Anestezjologii Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowej Śląski Uniwersytet Medyczny ZALECENIA DOTYCZĄCE POSTĘPOWANIA Z BÓLEM POOPERACYJYM
Bardziej szczegółowoZAKRES PRZEDMIOTOWY PROGRAMU SZKOLENIOWEGO
Załącznik nr 1 ZAKRES PRZEDMIOTOWY PROGRAMU SZKOLENIOWEGO I Program szkolenia w zakresie podstawowych umiejętności udzielania profesjonalnej pomocy psychologicznej obejmuje: 1) Trening interpersonalny
Bardziej szczegółowoALKOHOLIZM W INTERNECIE
Sprawozdania Wojciech Kosmowski Katedra i Klinika Psychiatrii Akademii Medycznej w Bydgoszczy ALKOHOLIZM W INTERNECIE Jednym z podstawowych zastosowań Internetu u początku jego istnienia miała być wymiana
Bardziej szczegółowoZATRZYMANIE AKCJI SERCA
MEDICAL SCHOOL Projekt sfinansowany przez program Oceny technologii medycznych Narodowego Instytutu Badań nad Zdrowiem (National Institute for Health Research s Health Technology Assessment programme)
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia
Program profilaktyki chorób układu krążenia 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Choroby układu krążenia
Bardziej szczegółowoZjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h. Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny 58 h
S t r o n a 1 Studiium Psychoterapiiii Uzalleżniień Harmonogram szkolleniia edycjja 2013/2014 II SEMESTR Zjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XXVIII/237/13 RADY MIEJSKIEJ W MIASTECZKU ŚLĄSKIM. z dnia 27 marca 2013 r.
UCHWAŁA NR XXVIII/237/13 RADY MIEJSKIEJ W MIASTECZKU ŚLĄSKIM z dnia 27 marca 213 r. w sprawie gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz zapobiegania narkomanii na rok 213
Bardziej szczegółowoBadania wskazujące na niektóre pozytywne aspekty umiarkowanego picia alkoholu
Rok: 2002 Czasopismo: Alkohol i Nauka Numer: Wprowadzenie Picie umiarkowane definiuje się jako picie, które generalnie nie powoduje problemów ani w odniesieniu do samego pijącego ani w stosunku do społeczeństwa.
Bardziej szczegółowoGminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Grabica na 2015 r.
Załącznik do Uchwały Nr III/17/2014 Rady Gminy Grabica z dnia 30 grudnia 2014 r. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Grabica na 2015 r. I. Wprowadzenie Podstawą
Bardziej szczegółowoNIFTY TM Nieinwazyjny, Genetyczny Test Prenataly określający ryzyko wystąpienia zespołu Downa, Edwardsa i Patau
NIFTY TM Nieinwazyjny, Genetyczny Test Prenataly określający ryzyko wystąpienia zespołu Downa, Edwardsa i Patau Nieinwazyjne badania prenatalne, polegające na ocenia parametrów biochemicznych, takie jak
Bardziej szczegółowoSposoby i formy oceny kompetencji klinicznych
Sposoby i formy oceny kompetencji klinicznych WYBRANE FORMY EGZAMINOWANIA JAKO NARZĘDZIA KONTROLI EFEKTÓW I JAKOŚCI KSZTAŁCENIA 14 MARCA 2014 dr n. farm. Mariusz Panczyk mariusz.panczyk@wum.edu.pl Zakład
Bardziej szczegółowoEpidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę?
Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Piotr Ponikowski Klinika Chorób Serca Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Ośrodek Chorób Serca Szpitala Wojskowego we Wrocławiu Niewydolność
Bardziej szczegółowoAneks IV. Wnioski naukowe
Aneks IV Wnioski naukowe 1 Wnioski naukowe W dniu 7 czerwca 2017 r. Komisja Europejska (KE) otrzymała informację o przypadku zabójczej niewydolności wątroby u pacjenta po zastosowaniu leczenia daklizumabem
Bardziej szczegółowoNarzędzie pracy socjalnej nr 15 Wywiad z osobą uzależnioną od alkoholu 1 Przeznaczenie narzędzia:
Narzędzie pracy socjalnej nr 15 Wywiad z osobą uzależnioną od alkoholu 1 Przeznaczenie narzędzia: Etap I (1b) Ocena / Diagnoza (Pogłębienie wiedzy o sytuacji związanej z problemem osoby/ rodziny) Zastosowanie
Bardziej szczegółowoGranice tolerancji w zakresie jakości - kres czy początek wysokich standardów?
Granice tolerancji w zakresie jakości - kres czy początek wysokich standardów? Marcin Makowski Head of Centralized Monitoring, AstraZeneca, TransCelerate RBM Workstream O autorze Szef jednostki centralnego
Bardziej szczegółowoLECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)
LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia rozsianego oparte na kryteriach
Bardziej szczegółowoAneks IV. Wnioski naukowe
Aneks IV Wnioski naukowe 1 Wnioski naukowe Od czasu dopuszczenia produktu Esmya do obrotu zgłoszono cztery przypadki poważnego uszkodzenia wątroby prowadzącego do transplantacji wątroby. Ponadto zgłoszono
Bardziej szczegółowoStan zdrowia, problemy i potrzeby zdrowotne pracowników w kontekście struktury wieku i starzenia się
Stan zdrowia, problemy i potrzeby zdrowotne pracowników w kontekście struktury wieku i starzenia się Eliza Goszczyńska Krajowe Centrum Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy Instytut Medycyny Pracy im. prof.
Bardziej szczegółowoGminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Miejskiej Skórcz w 2015 roku
Załącznik nr 1 do uchwały Nr III/.../2014 Rady Miejskiej w Skórczu z dnia 29 grudnia 2014 Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Miejskiej Skórcz w 2015 roku Cele:
Bardziej szczegółowoSkale i wskaźniki jakości leczenia w OIT
Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Katarzyna Rutkowska Szpital Kliniczny Nr 1 w Zabrzu Wyniki leczenia (clinical outcome) śmiertelność (survival) sprawność funkcjonowania (functional outcome) jakość
Bardziej szczegółowoZałącznik do Uchwały Nr /2017 Rady Gminy Łęczyca z dnia r. GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2018 ROK
Załącznik do Uchwały Nr /2017 Rady Gminy Łęczyca z dnia. 2017 r. GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2018 ROK I. WPROWADZENIE Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), uzależnienie to psychiczny
Bardziej szczegółowoW szkoleniu udział wzięło 56 przedstawicieli kadry medycznej, w tym:
Podsumowanie szkolenia dla kadry medycznej pt. Skuteczna komunikacja z pacjentem w zakresie ograniczania konsekwencji zdrowotnych używania substancji psychoaktywnych w Poznaniu W dniach 13-14 września
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR X/68/2015 RADY GMINY W TRZEBIECHOWIE. z dnia 18 grudnia 2015 r.
UCHWAŁA NR X/68/2015 RADY GMINY W TRZEBIECHOWIE z dnia 18 grudnia 2015 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2016 Na podstawie art. 18 ust.
Bardziej szczegółowoBezpośredni komunikat do fachowych pracowników ochrony zdrowia
Bezpośredni komunikat do fachowych pracowników ochrony zdrowia Wersja 2, data zatwierdzenia przez URPL: 07.11.2016 Strona 1/7 Acytretyna (Neotigason): poważne ryzyko działania teratogennego oraz ryzyko
Bardziej szczegółowoNASTĘPNY KROK W WALCE Z RAKIEM PŁUCA
NASTĘPNY Z RAKIEM PŁUCA Czy wiedzą Państwo, że: Rak płuca, z szacunkową liczbą 353 000 zgonów każdego roku, to niekwestionowany lider pod względem liczby zgonów spowodowanych przez choroby nowotworowe
Bardziej szczegółowou Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych
1 TROMBOFILIA 2 Trombofilia = nadkrzepliwość u Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do występowania zakrzepicy żylnej, rzadko tętniczej, spowodowana nieprawidłowościami hematologicznymi 3 4 5
Bardziej szczegółowoSYSTEM ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH W POLSCE
SYSTEM ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH W POLSCE Panel dyskusyjny. Poznań 25.11.2016 Jakub Kołodziejczyk Jakie są atuty i ograniczenia działań profilaktycznych wobec dzieci i młodzieży realizowanych w Polsce?
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencja Oceny Technologii Medycznych nr 16/2013 z dnia 21 stycznia 2013 r. o projekcie programu Terapia Dzieci i Młodzieży Uzależnionej od Alkoholu i
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny technologii Medycznych nr 15/2013 z dnia 21 stycznia 2013 r. o projekcie programu Uzależnienie, współuzależnienie i co dalej Miasta Rybnik
Bardziej szczegółowoMiejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2015.
Załącznik do uchwały nr 0007.IV.20.2015 Rady Miejskiej w Złotoryi z dnia 29 stycznia 2015 r. Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2015. Program na rok 2015 jest kontynuacją
Bardziej szczegółowoBadania CHIPS (Control of Hypertension In Pregnancy Study/ Kontrola nadciśnienia w ciąży) Informacja dla Pacjenta i formularz zgody
Badania CHIPS (Control of Hypertension In Pregnancy Study/ Kontrola nadciśnienia w ciąży) Informacja dla Pacjenta i formularz zgody Kierownik badań: {wpisać nazwisko i dane kontaktowe} Koordynator badań:
Bardziej szczegółowomgr Jarosława Belowska
mgr Jarosława Belowska BADANIA NAUKOWE W PRAKTYCE PIELĘGNIARSKIEJ - OCENA WPŁYWU KSZTAŁCENIA NA ODLEGŁOŚĆ NA WIEDZĘ I POSTAWY PIELĘGNIAREK WOBEC PRAKTYKI ZAWODOWEJ OPARTEJ NA DOWODACH NAUKOWYCH Streszczenie
Bardziej szczegółowoRAPORT ZBIORCZY z diagnozy Matematyka PP
RAPORT ZBIORCZY z diagnozy Matematyka PP przeprowadzonej w klasach drugich szkół ponadgimnazjalnych Analiza statystyczna Wskaźnik Wartość wskaźnika Wyjaśnienie Liczba uczniów Liczba uczniów, którzy przystąpili
Bardziej szczegółowoDziałania Samorządu Województwa Łódzkiego w obszarze przeciwdziałania uzależnieniom i przemocy
Działania Samorządu Województwa Łódzkiego w obszarze przeciwdziałania uzależnieniom i przemocy konferencja prasowa Łódź, 08 kwietnia 2016 r. DOKUMENTY STRATEGICZNE W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ W PRZEDMIOCIE
Bardziej szczegółowo