Broszura informacyjna w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej na rynku Republiki Indonezji

Transkrypt

1 Broszura informacyjna w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej na rynku Republiki Indonezji 1. ZASADY ZAKŁADANIA I PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ 1.1. OMÓWIENIE FORM PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Dla przedsiębiorców zagranicznych, działających w Indonezji, dostępne są następujące formy prowadzenia działalności gospodarczej: Przedstawicielstwo Taka forma wykorzystywana jest głównie przez przedsiębiorców, którzy chcą świadczyć usługi marketingowe, zajmować się badaniem rynku, handlem, lub świadczyć usługi budowlane. Aby uzyskać zezwolenie na prowadzenie przedstawicielstwa właściwi do tego reprezentanci firmy polskiej przygotować muszą następujące dokumenty: List intencyjny (ang. letter of intent) potwierdzający chęć otwarcia przedstawicielstwa na terenie Indonezji, nominację (ang. lettter of appointment) potwierdzającą wyznaczenie głównego przedstawiciela (niekoniecznie obywatela indonezyjskiego), oświadczenie (ang. letter of statement) o przestrzeganiu lokalnego prawa indonezyjskiego przez głównego przedstawiciela. Powyższe dokumenty muszą być poświadczone notarialnie i zatwierdzone przez Ambasadę Republiki Indonezji w Warszawie, która wydaje następnie poświadczenie (ang. Letter of Notification / ind. Surat Keterangan). Kolejnym etapem jest złożenie formularza zgłoszeniowego ww. dokumentów wraz z kopią ważnego paszportu (lub ważnego dokumentu tożsamości w przypadku obywatela Indonezji) i statutem spółki do właściwego urzędu, np.: Ministerstwo Handlu (ind. Departemen Perdagangan / DEPDAG) dla działalności handlowej, Ministerstwo Robót Publicznych (ind. Departemen Pekerjaan Umum / DEPPU) dla branży budowlanej i działalności konsultingowej, Ministerstwo Energii i Zasobów Naturalnych (ind. Departemen Energy dan Sumber Daya Mineral / DEP ESDM) dla działalności wydobywczej, Ministerstwo Finansów (ind. Departemen Keuangan / DEPKEU) dla działalności bankowej, Rada Koordynacji Inwestycji Zagranicznych (ind. Badan Koordinasi Penaman Modal / BKPM) dla przedstawicielstw regionalnych. Indonezyjskie prawo rozróżnia trzy rodzaje przedstawicielstw: 1

2 przedstawicielstwo (ang. foreign representative office), przedstawicielstwo handlowe (ang. foreign trade representative office), przedstawicielstwo firmy budowlanej (ang. foreign construction service representative office). W zależności od rodzaju działalności w formie przedstawicielstwa, wymagane jest uzyskanie m.in. następujących dokumentów: akceptacji (ang. letter of approval) Rady Koordynacji Inwestycji Zagranicznych (ind. Badan Koordinasi Penaman Modal / BKPM). listu potwierdzającego zameldowanie wydawanego przez władze lokalne, numeru identyfikacji podatkowej (NPWP) wydawanego przez Directorate General of Taxes, podległy indonezyjskiemu Ministerstwu Finansów, certyfikatu rejestracji firmy wydawanego przez Biuro Rejestracji Firm, licencji na prowadzenie przedstawicielstwa handlowego (ind. Surat Izin Usaha Perwakilan Perdagangan Jasing SIUP3A ), licencji na prowadzenie przedstawicielstwa firmy budowlanej (gdy dotyczy). Zaletą przedstawicielstwa jest brak minimalnego kapitału początkowego, (który w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wynosi 50 milionów rupii indonezyjskich, tj. około USD). Po zakończeniu procedury przedstawicielstwo otrzymuje licencję umożliwiającą prowadzenie działalności na okres dwóch lat. Bezpośrednie Inwestycje Zagraniczne / Spółki Joint Venture Inną formą prowadzenia działalności są tzw. bezpośrednie inwestycje (ind. Penanaman Modal Asing/PMA), które przeprowadzać mogą firmy z 100% kapitałem zagranicznym lub joint venture (z kapitałem indonezyjskim i zagranicznym)). Taka firma powinna być zarejestrowana jako indonezyjska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (ind. Perseroan Terbatas / PT lub Perusahaan Terbatas / PT), z siedzibą w Indonezji. Aktami prawnymi określającymi formy prowadzenia działalności przez podmioty / jednostki zagraniczne są: Foreign Capital Investment Law No. 1 of 1967 oraz Law No. 25 of Ponadto, wszystkie podmioty gospodarcze muszą przestrzegać przepisów wydanych przez Ministerstwa odpowiednie do rodzaju prowadzonej działalności. Pierwszym krokiem w uzyskaniu pozwolenia na prowadzenie ww. działalności jest złożenie formularza zgłoszeniowego do Rady Koordynacji Inwestycji Zagranicznych (ind. Badan Koordinasi Penaman Modal / BKPM) wraz z wymaganymi dokumentami, tj.; statutem spółki w języku angielskim lub indonezyjskim, lub kopią ważnego paszportu w przypadku osoby fizycznej, biznes planem, opisem działalności, którą firma zamierza prowadzić, listem rekomendacyjnym od właściwego ministerstwa lub agencji rządowej, upoważnieniem (w przypadku, jeśli dany podmiot reprezentowany jest przez osoby trzecie). Statut spółki musi zostać przesłany do Ministerstwa Sprawiedliwości. Informacja o powstaniu PMA musi ukazać się w gazecie o zasięgu krajowym. Wstępna licencja na prowadzenie działalności wydawana jest na 3 lata, z możliwością jej dwukrotnego przedłużenia, każdorazowo o 30 lat (w sumie 63 lata) 1.2. REJESTRACJA PODMIOTU Według raportu przygotowanego m.in.: przez Bank Światowy pt. Doing business 2010 Indonezja znajduje się na 122 miejscu (spośród 183 sklasyfikowanych krajów) pod względem 2

3 łatwości prowadzenia działalności gospodarczej (przesunięcie o 7 pozycji do przodu w porównaniu z rokiem 2009). Jak podaje ww. raport, dla otwarcia nowego biznesu, konieczne jest wykonanie 11 formalności - począwszy od: wypełnienia formularza, uzyskania aktu notarialnego, zaświadczenia o miejscu zamieszkania, otrzymania numeru podatkowego, złożenia depozytu w banku, zapłacenia opłaty rejestracyjnej w Ministerstwie Skarbu, rejestracji w Ministerstwie Sprawiedliwości i Urzędzie Rejestracyjnym, po zgłoszenie firmy do wiadomości publicznej, złożenie wniosku o licencję handlową oraz na koniec rejestrację pracowników i ich ubezpieczenie społeczne. Dla załatwienia powyższych wstępnych formalności potrzebne jest przeciętnie 76 dni, przy założeniu, że wynajmie się wyspecjalizowaną firmę lokalną, która pomoże nam w uzyskaniu niezbędnych dokumentów. Łączny koszt powyższych operacji wyniesie około 1200 USD, a minimalna kwota kapitału konieczna dla rozpoczęcia działalności powinna stanowić 50 milionów rupii, tj. około 5300 USD (opłata nie jest wymagana przy zakładaniu przedstawicielstwa firmy zagranicznej). Dalsze procedury to załatwianie licencji i pozwoleń: dotyczących ziemi, budynków, podłączeń wody, kanalizacji, elektryczności, telefonów, pozwoleń na pracę, rejestracji w odpowiednim wydziale policji, formalności w banku, rejestracji w odpowiednim ministerstwie, właściwym dla sektora działalności itp.. Zalecane jest posiadanie partnera lokalnego w postaci agenta lub przedstawiciela, który zdecydowanie ułatwia poruszanie się po rynku Indonezji, aczkolwiek w początkowym okresie współpracy sugerowane jest udzielanie pełnomocnictw na krótsze okresy (np. do roku) lub case by case. Przed rozpoczęciem działalności w Indonezji przedsiębiorca powinien zapoznać się z tzw. Negatywną Listą Inwestycji (wydaną w lipcu 2007 r.), która klasyfikuje możliwości inwestycji w następujących kategoriach: sektory zamknięte dla przedsiębiorców lokalnych i zagranicznych (dotyczy to działów strategicznych, które pozostają pod całkowitą kontrolą państwa, np.: kontrola ruchu powietrznego, produkcja broni i materiałów niebezpiecznych, hazard); sektory zarezerwowane dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, tzw. UMKM. (sektory te zamknięte są dla inwestorów zagranicznych); sektory zarezerwowane dla spółek, w których jednym z partnerów jest UMKM; sektory, w których określony jest maksymalny procent udziałów inwestora zagranicznego; sektory ograniczone lokalizacyjnie, lub wymagające specjalnych zezwoleń; sektory zarezerwowane w 100% dla przedsiębiorców indonezyjskich. Zatwierdzona w 2007 roku lista, jest kamieniem milowym w ułatwianiu dostępu do rynku indonezyjskiego firmom zagranicznym, ponieważ po raz pierwszy ustalono, że jeśli dany rodzaj działalności nie jest wymieniony na Liście oznacza to, że jest on dostępny dla inwestorów zagranicznych. Lista weryfikowana jest co 3 lata. Ostatnie zmiany wprowadzone zostały wraz z wejściem w życie rozporządzenia prezydenta No. 36/2010, dostępnego na stronie BKPM. Oprócz Negatywnej Listy Inwestycji rząd indonezyjski planuje wprowadzić tzw. ang. one-stop licensing and service centres lub single window Indonesia tj.: urzędy, w których potencjalny inwestor będzie mógł uzyskać nie tylko wszelkie niezbędne informacje, lecz również wymagane dokumenty i licencje, które pozwolą na rozpoczęcie działalności. 1.3 POZWOLENIA NA PRACĘ DLA OBCOKRAJOWCÓW Jeśli firma zatrudnić chce obcokrajowca musi poinformować o tym fakcie BKPM w formie RPTKA (ang. Foreign Worker Usage Plan). Wykazać należy, że osoby te są ekspertami w danej dziedzinie, a na ich miejsce (z powodu braku wymaganych kwalifikacji) nie może być zatrudniony obywatel indonezyjski. Kolejnym krokiem jest złożenie rekomendacji TA-01 i 3

4 aplikacja o VITAS (ang. limited stay visa) dla pracownika i jego rodziny. VITAS wydawany jest przez Ambasadę Indonezji w Warszawie. Na podstawie ww. dokumentów, po przyjeździe do Indonezji, Urząd Imigracyjny wydaje kartę czasowego pobytu (ang. Limited Stay Permit Card / KITAS) 2. KOSZTY PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ 2.1 PODATKI Obciążenia fiskalne Stawka Podstawa Obciążenia fiskalne opodatkowania ogółem (% przychodu) podatek dochodowy od osób uzyskany dochód prowadzących działalność 10-30% podlegający 26.9 gospodarczą opodatkowaniu ubezpieczenie zdrowotne 6.0% płaca brutto 6.1 ubezpieczenie społeczne 4.0% płaca brutto 4.5 podatek od odsetek bankowych 20.0% wartość odsetek 0.5 podatek od nieruchomości 1.0% wartość nieruchomości 0.1 opłaty skarbowe Stała stawka w wys. 6,000 IDR 0 VAT 10.0% wartość dodana ogółem: 37.6 Tabela opracowana na podstawie najnowszych danych Banku Światowego z roku PŁACE Średnie płace w Indonezji w zależności od stanowiska (IDR) Kierownik Sekretarka Księgowy Pracownik administracyjny Kierowca Pracownik ochrony Sprzedawca Ekspert (pracownik wykwalifikowany) Średnia Źródło: BPS Statistics Indonesia WAŻNE LINKI Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Indonezji H.R. Jl. Rasuna Said Kav.X Blok IV/3 Jakarta Indonesia tel.: (+62 21) fax: (+62 21) jakarta@trade.gov.pl 4

5 5