Studia Podyplomowe Technika współrzędnościowa i pomiary błędów kształtu

Transkrypt

1 Studia Podyplomowe Technika współrzędnościowa i pomiary błędów kształtu MIROSŁAW GRZELKA

2 Studia Podyplomowe Technika współrzędnościowa i pomiary błędów kształtu POLITECHNIKA POZNAŃSKA INSTYTUT TECHNOLOGII MECHANICZNEJ ZAKŁAD METROLOGII I SYSTEMÓW POMIAROWYCH Poznań, ul. Piotrowo 3 tel. +48 (61) (70), fax +48 (61) MIROSŁAW GRZELKA

3 prof. dr hab. inŝ. Tomasz ŁODYGOWSKI prof. dr inŝ. Jan CHAJDA

4 Technika współrzędnościowa i pomiary błędów kształtu Współrzędnościowa technika pomiarowa to jedna z najpręŝniej rozwijających się technik pomiarowych w ostatnim dziesięcioleciu. Pomiary z wykorzystaniem współrzędnościowych maszyn pomiarowych są wykorzystywane praktycznie we wszystkich wiodących zakładach przemysłowych branŝy lotniczej, motoryzacyjnej, przemysłu maszynowego, przetwórstwa tworzyw sztucznych, spoŝywczym czy medycznym.

5 Technika współrzędnościowa i pomiary błędów kształtu Współrzędnościowa technika pomiarowa to jedna z najpręŝniej rozwijających się technik pomiarowych w ostatnim dziesięcioleciu. Pomiary z wykorzystaniem współrzędnościowych maszyn pomiarowych są wykorzystywane praktycznie we wszystkich wiodących zakładach przemysłowych branŝy lotniczej, motoryzacyjnej, przemysłu maszynowego, przetwórstwa tworzyw sztucznych, spoŝywczym czy medycznym.

6 Współrzędnościowa technika pomiarowa to jedna z najpręŝniej rozwijających się technik pomiarowych w ostatnim dziesięcioleciu. Pomiary z wykorzystaniem współrzędnościowych maszyn pomiarowych są wykorzystywane praktycznie we wszystkich wiodących zakładach przemysłowych branŝy lotniczej, motoryzacyjnej, przemysłu maszynowego, przetwórstwa tworzyw sztucznych, spoŝywczym czy medycznym.

7 Współrzędnościowa technika pomiarowa to jedna z najpręŝniej rozwijających się technik pomiarowych w ostatnim dziesięcioleciu. Pomiary z wykorzystaniem współrzędnościowych maszyn pomiarowych są wykorzystywane praktycznie we wszystkich wiodących zakładach przemysłowych branŝy lotniczej, motoryzacyjnej, przemysłu maszynowego, przetwórstwa tworzyw sztucznych, spoŝywczym czy medycznym.

8 Technika współrzędnościowa i pomiary błędów kształtu Współrzędnościowa technika pomiarowa to jedna z najpręŝniej rozwijających się technik pomiarowych w ostatnim dziesięcioleciu. Pomiary z wykorzystaniem współrzędnościowych maszyn pomiarowych są wykorzystywane praktycznie we wszystkich wiodących zakładach przemysłowych branŝy lotniczej, motoryzacyjnej, przemysłu maszynowego, przetwórstwa tworzyw sztucznych, spoŝywczym czy medycznym.

9 Dokładność wykonania części produkcyjnych uwarunkowana jest cechami geometrycznymi poszczególnych elementów: średnica, odległość czy połoŝenie. Analiza dokładności geometrycznej produkowanych elementów prowadzi do podstawowego wniosku, Ŝe nie tylko wymiary geometryczne opisujące poszczególne elementy warunkują ich dokładność, ale przede wszystkim tolerancje kształtu i połoŝenia dają informację o cechach funkcjonalnych badanych elementów.

10 Dokładność wykonania części produkcyjnych uwarunkowana jest cechami geometrycznymi poszczególnych elementów: średnica, odległość czy połoŝenie. Analiza dokładności geometrycznej produkowanych elementów prowadzi do podstawowego wniosku, Ŝe nie tylko wymiary geometryczne opisujące poszczególne elementy warunkują ich dokładność ale przede wszystkim tolerancje kształtu i połoŝenia dają informację o cechach funkcjonalnych badanych elementów.

11 Dokładność wykonania części produkcyjnych uwarunkowana jest cechami geometrycznymi poszczególnych elementów: średnica, odległość czy połoŝenie. Analiza dokładności geometrycznej produkowanych elementów prowadzi do podstawowego wniosku, Ŝe nie tylko wymiary geometryczne opisujące poszczególne elementy warunkują ich dokładność ale przede wszystkim tolerancje kształtu i połoŝenia dają informację o cechach funkcjonalnych badanych elementów.

12 Poszczególne łączenie elementów w większe podzespoły i zespoły uwarunkowane jest cechami funkcjonalnymi poszczególnych elementów by w efekcie końcowym otrzymać wyrób, który spełnia załoŝenia techniczne i oczekiwania odbiorcy (działa prawidłowo). Dlatego wykorzystując współrzędnościową technikę pomiarową moŝna wyznaczyć wszystkie krytyczne cechy warunkujące dokładność wykonania poszczególnych części i ich cechy funkcjonalne.

13 Poszczególne łączenie elementów w większe podzespoły i zespoły uwarunkowane jest cechami funkcjonalnymi poszczególnych elementów by w efekcie końcowym otrzymać wyrób, który spełnia załoŝenia techniczne i oczekiwania odbiorcy (działa prawidłowo). Dlatego wykorzystując współrzędnościową technikę pomiarową moŝna wyznaczyć wszystkie krytyczne cechy warunkujące dokładność wykonania poszczególnych części i ich cechy funkcjonalne.

14 Potrzeba utworzenia studiów podyplomowych Technika współrzędnościowa i pomiary błędów kształtu..?????

15 Potrzeba utworzenia studiów podyplomowych Technika współrzędnościowa i pomiary błędów kształtu.. STUDIA PODYPLOMOWE!!!?????

16 Potrzeba utworzenia studiów podyplomowych Technika współrzędnościowa i pomiary błędów kształtu.. wynikła z szerokiej współpracy pracowników Zakładu Metrologii i Systemów Pomiarowych Politechniki Poznańskiej z czołowymi zakładami przemysłowymi regionu wielkopolski, kraju i europy. Oczekiwania ukierunkowane były na współrzędnościową technikę pomiarową zarówno stykową jak i optyczną oraz geometryczną analizę produktu (GPS GD&T).

17 Rozmowy i analiza potrzeb a przede wszystkim pytań pozwoliła na skonstruowanie ramowego planu studiów

18 Rozmowy i analiza potrzeb a przede wszystkim pytań pozwoliła na skonstruowanie ramowego planu studiów 1. Błędy pomiarów 2. Błędy kształtu i połoŝenia (GPS - GD&T) 3. Podstawy techniki współrzędnościowej 4. Technika współrzędnościowa 5. Programowanie maszyn współrzędnościowych 6. Wykorzystanie techniki współrzędnościowej w inŝynierii odwrotnej

19 prof. dr inŝ. Jan Chajda, dr hab. inŝ. Michał Wieczorowski prof. nadzw., dr inŝ. Andrzej Cellary, dr inŝ. Bartosz Gapiński, dr inŝ. Mirosław Grzelka, dr inŝ. Czesław Janusz Jermak, dr inŝ. Radomir Majchrowski, dr inŝ. Mirosław Rucki, dr inŝ. Maciej Szelewski.

20 Plan ogólny studiów podyplomowych Przedmiot Wykłady [h] Laboratoria [h] 1. Błędy pomiarów Błędy kształtu i połoŝenia (GD&T) Podstawy techniki współrzędnościowej Technika współrzędnościowa Programowanie maszyn współrzędnościowych Wykorzystanie techniki współrzędnościowej w inŝynierii odwrotnej Razem

21 Błędy pomiarów Zajęcia miały na celu zapoznanie uczestników z tematyką: pojęcie pomiaru, metodyką pomiarów, błędy pomiarów, charakterystyka metod pomiarowych, analizą błędów, błędami metod pomiarowych, pomiarami pośrednimi i bezpośrednimi, metodyką pomiarów pośrednich oraz niepewnością pomiarów. Zajęcia realizowane były w laboratorium podstaw metrologii i metrologii technicznej.

22 Błędy kształtu i połoŝenia (GD&T) Zajęcia miały na celu zapoznanie uczestników z tematyką: rodzaje błędów kształtu, błędy połoŝenia, tolerancje wymiarów geometrycznych, łańcuchy wymiarowe, elementy geometryczne teoretyczne, elementy geometryczne zastępcze, rodzaje błędów oraz identyfikacja poszczególnych odchyłek, geometryczne i funkcjonalne parametry opisujące charakter powierzchni zewnętrznych współpracujących.

23 Podstawy techniki współrzędnościowej Zajęcia miały na celu zapoznanie uczestników z tematyką: istota techniki współrzędnościowej, liczba punktów pomiarowych: minimalna geometryczna a metrologiczna, geometryczne definicje elementów, figur i brył geometrycznych oraz pomiary podstawowych elementów geometrycznych z wykorzystaniem róŝnych systemów współrzędnościowych

24 Podstawy techniki współrzędnościowej Zajęcia miały na celu zapoznanie uczestników z tematyką: istota techniki współrzędnościowej, liczba punktów pomiarowych: minimalna geometryczna a metrologiczna, geometryczne definicje elementów, figur i brył geometrycznych oraz pomiary podstawowych elementów geometrycznych z wykorzystaniem róŝnych systemów współrzędnościowych

25 Technika współrzędnościowa Zajęcia miały na celu zapoznanie uczestników z tematyką: budowa maszyny współrzędnościowej, układy współrzędnych, bazy wymiarowe, konstrukcyjne, pomiarowe i technologiczne, głowice pomiarowe: impulsowe, mierzące i optyczne, układy i liniały pomiarowe, kalibracja i układy trzpieni pomiarowych, metodyka pomiarów współrzędnościowych, analiza wyników i raportowanie oraz cały zakres pomiarów w skali mikro i nano, współrzędnościowe pomiary termalne i współrzędnościowe pomiary dynamiczne

26 Technika współrzędnościowa Zajęcia miały na celu zapoznanie uczestników z tematyką: budowa maszyny współrzędnościowej, układy współrzędnych, bazy wymiarowe, konstrukcyjne, pomiarowe i technologiczne, głowice pomiarowe: impulsowe, mierzące i optyczne, układy i liniały pomiarowe, kalibracja i układy trzpieni pomiarowych, metodyka pomiarów współrzędnościowych, analiza wyników i raportowanie oraz cały zakres pomiarów w skali mikro i nano, współrzędnościowe pomiary termalne i współrzędnościowe pomiary dynamiczne 86,6 C Max: 86,8 C 13,5 C

27 Programowanie maszyn współrzędnościowych Zajęcia miały na celu zapoznanie uczestników z tematyką: tryby pracy maszyn współrzędnościowych, projektowanie pomiaru on-line, projektowanie pomiaru offline, programowanie na bazie dokumentacji technicznej i modeli CAD, dopasowanie i metodyka w systemie Best-fitt, dopasowanie i metodyka w systemie RPS-y, dopasowanie i metodyka w innych systemach, optymalizacja programów pomiarowych, pomiary i analiza wyników na podstawie porównania z modelem CAD.

28 Wykorzystanie techniki współrzędnościowej w inŝynierii odwrotnej Zajęcia miały na celu zapoznanie uczestników z tematyką: podstawy inŝynierii odwrotnej, narzędzia inŝynierii odwrotnej maszyny i oprogramowanie, metodyka pomiarów w inŝynierii odwrotnej, metodyka modelowania w inŝynierii odwrotnej, projektowanie bryłowe, błędy w inŝynierii odwrotnej. Chmura punktów punktów Siatka trójkątów trójkątów Zbiór powierzchni 300 powierzchni

29 UCZESTNICY / ABSOLWENCI I kurs osób, II kurs osób, w tym 3 kobiety, III kurs osób, w tym 6 kobiet, IV kurs osób, w tym 5 kobiet. Studia ukończyło w sumie 119 osób z wynikiem bardzo dobrym po zaliczeniu wszystkich zajęć i wykładów oraz egzaminu końcowego.

30 Absolwenci studiów podyplomowych byli jednocześnie pracownikami firm: - w roku 2008: PWSZ Kalisz, JAM Inox Kalisz, Kalisz WSK, BE&K Projekt Łódź, P&W Kalisz, Fabryka Narzędzi Specjalnych Poznań, VW Polkowice,

31 - w roku 2009: HCP Poznań, FPH AiK, Mahle Krotoszyn, Delphi Poland Ostrów Wlkp, PESABydgoszcz, Kimball, Volkswagen Poznań, Oras Olesno, PESA Bydgoszcz, PHU Faktor, Kuźnia Jawor, Specjalistyczny Wojskowy Ośrodek Metrologii w Poznaniu, Rozbudowa potencjału rozwojowego Politechniki Poznańskiej TEKNIA Kalisz, TBMECA, VELUX Gniezno, Winkelmann, MAN Bus,

32 w roku 2010: Meyer Tool Poland Sp. z o.o., Fabryka Armatur "Swarzędz" Sp. z.o.o., Solaris Bus & Coach S.A. Bolechowo, JEDNOSTKA WOJSKOWA 1156 POZNAŃ, Pratt & Whitney Kalisz Sp. z o.o., DIF Sp. z o.o. Poznań, AQUAFORM SA, Środa Wlkp., ROLF Sp zoo, KEIPER Polska Sp. z o.o., Solaris Bus & Coach S.A. Bolechowo, Volkswagen Poznań, Rozbudowa potencjału rozwojowego Politechniki Poznańskiej Centralne Laboratorium Dozoru Technicznego, KEIPER Polska Sp. z o.o. w Skarbimierzu, Remsod Sp. z o. o., JAM INOX PRODUKT, GRANIT-MAR, VAC AERO Kalisz Sp. z o.o., GRAFORM Bydgoszcz, ITA Polska, Faurecia Wałbrzych Sp. z o.o.,

33 - w roku 2011: Gestamp Polska Sp. z o.o., Hutchinson Poland, Arjo Huntleigh Polska, Spare Precision Parts Sp. Z o.o., Pratt & Whitney Kalisz, EUROVIA POLSKA S.A. ODDZIAŁ POZNAŃ, Halfen Produkcja Sp. z o.o., Faurecia Wałbrzych Sp. z o. o., Mayr Polska Sp. z o.o., Kompozyty Sp. z o.o., UAM Wydział Fizyki, Pratt & Whitney Kalisz, Rozbudowa potencjału rozwojowego Politechniki Poznańskiej Biuro projektów PROBITEL Sp. z o.o., SAPA Alluminium Trzcianka, NEUCA LOGISTYKA, Tensho Poland Corporation Sp. z o.o., Vossloh Skamo Sp. z o.o., AGROMET Sp z o.o., ZOM Szymon Kaczmarek, Hutchinson Poland, ZEI-ZM Poznań, SPINKO Sp. z o.o., RPC SUPERFOS, Knott Sp. z o.o., Arjo Huntleigh Polska, MESYS,

34 - w roku 2011: Gestamp Polska Sp. z o.o., Hutchinson Poland, Arjo Huntleigh Polska, Spare Precision Parts Sp. Z o.o., Pratt & Whitney Kalisz, EUROVIA POLSKA S.A. ODDZIAŁ POZNAŃ, Halfen Produkcja Sp. z o.o., Faurecia Wałbrzych Sp. z o. o., Mayr Polska Sp. z o.o., Kompozyty Sp. z o.o., UAM Wydział Fizyki, Pratt & Whitney Kalisz, Rozbudowa potencjału rozwojowego Politechniki Poznańskiej Biuro projektów PROBITEL Sp. z o.o., SAPA Alluminium Trzcianka, NEUCA LOGISTYKA, Tensho Poland Corporation Sp. z o.o., Vossloh Skamo Sp. z o.o., AGROMET Sp z o.o., ZOM Szymon Kaczmarek, Hutchinson Poland, ZEI-ZM Poznań, SPINKO Sp. z o.o., RPC SUPERFOS, Knott Sp. z o.o., Arjo Huntleigh Polska, MESYS,

35 Studia Podyplomowe Technika współrzędnościowa i pomiary błędów kształtu POLITECHNIKA POZNAŃSKA INSTYTUT TECHNOLOGII MECHANICZNEJ ZAKŁAD METROLOGII I SYSTEMÓW POMIAROWYCH Poznań, ul. Piotrowo 3 tel. +48 (61) (70), fax +48 (61) MIROSŁAW GRZELKA