członek Zarządku ŁOZŻ instruktor specjalności wodnej ZHP Łódź, r.

Transkrypt

1 Piotr Nowacki mail: członek Zarządku ŁOZŻ instruktor specjalności wodnej ZHP Łódź, r. Sz. P. Dorota Pyć Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju ul. Chałubińskiego 4/ Warszawa Dot.: DTM3BD 020-6(4)/2014 Odpowiadając na pismo z dnia 25 listopada 2014 roku przesyłam uwagi do projektu rozporządzenia ministra infrastruktury i rozwoju w sprawie kwalifikacji i przeszkolenia członków załóg jachtów komercyjnych oraz warunków ich uzyskiwania z dnia 20 listopada br.. Dziękuję za możliwość udziału w konsultacjach i deklaruję dalszy udział w pracach nad projektem. Proszę przyjąć serdeczne życzenia świąteczne i sukcesów w Nowym Roku dla Pani i Współpracowników. Z poważaniem Piotr Nowacki

2 Opinia nt. projektu rozporządzenia 1. Przepisy rozporządzenia określają: 1) wymagane kwalifikacje i przeszkolenia według Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzonej w Londynie dnia 7 lipca 1978 r. (Dz. U. z 1984 r. Nr 39, poz. 201 i 202; z 1999 r. Nr 30, poz. 286 oraz z 2013 r. poz. 1092), zwanej dalej Konwencją STCW, do zajmowania stanowisk na jachtach komercyjnych oraz warunki ich uzyskiwania; zmienić na 1. Przepisy rozporządzenia określają: 1) wymagane kwalifikacje i przeszkolenia według Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzonej w Londynie dnia 7 lipca 1978 r. (Dz. U. z 1984 r. Nr 39, poz. 201 i 202; z 1999 r. Nr 30, poz. 286 oraz z 2013 r. poz. 1092), zwanej dalej Konwencją STCW, do zajmowania stanowisk na jachtach komercyjnych oraz warunki ich uzyskiwania, z wyłączeniem jachtów komercyjnych udostępnianych odpłatnie bez załogi; Proponowana zmiana jednoznacznie określa zakres działania zapisów rozporządzenia, wykluczając z nich kwestie kwalifikacji załóg jachtów komercyjnych udostępnianych odpłatnie bez załogi, które są określone w art 62 ust 3 ustawy o bezpieczeństwie morskim. Postuluję zamieszczenie w tym paragrafie definicji rejsu morskiego. Proponuję też oddzielenie rejsów stażowych od szkoleniowych oraz zdefiniowanie tzw. kursu manewrowego będącego bardzo popularną formą doskonalenia umiejętności żeglarskich inną, niż rejs morski. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają: 1) żegluga przybrzeżna - żeglugę w odległości nie większej niż 60 Mm od linii brzegu; 2) żegluga pełnomorska - żeglugę uprawianą od 60 Mm do 200 Mm od linii brzegu; 3) żegluga oceaniczna - żeglugę uprawianą powyżej 200 Mm bez ograniczeń; Uwagi: 1. W pkt. 3 proponuję dodać odniesienie, od czego ma być liczone owo 200 Mm. 2. W odniesieniu do jachtów, posiadających zdecydowanie mniejszą pojemność brutto niż statki (a co się z tym wiąże także mniejszą odporność na trudne warunki pogodowe), bardziej zasadne byłoby odnoszenie się do miejsca schronienia. 3. Jeśli dobrze rozumiem, zgodnie z podanymi definicjami rejs na trasie z Nord-kapp (północ Norwegii) do Cape Town (Afryka Południowa) o długości ok. 8 tys. Mm w większości po wodach oceanu Atlantyckiego będzie uznany za żeglugę przybrzeżną tak samo, jak rejs na Wyspy Kanaryjskie, Maderę, czy Wyspy Zielonego Przylądka

3 (zdecydowanie wody Atlantyku) w najlepszym razie będą uznane za żeglugę pełnomorską (odległości od kontynentalnej linii brzegowej są mniejsze, niż 400 Mm) - no chyba, że ktoś specjalnie popłynie na Maderę z Portugalii. Zastanawia mnie, jakie kryteria przy ocenie rodzaju praktyki pływania będą brane pod uwagę. O ile na morzach zamkniętych jest to proste (na Bałtyku mamy tylko drobny skrawek strefy A2 w połowie drogi z Gdańska na Gotlandię), o tyle np. rejs z St. Malo do Lisbony może być żeglugą przybrzeżną, pełnomorską lub oceaniczną, w zależności od decyzji kapitana i wybranej trasy. 4) jacht szkoleniowy - jacht komercyjny, na którym odbywa się rejs stażowo- szkoleniowy; 4) jacht szkoleniowy - jacht komercyjny, na którym odbywa się rejs szkoleniowy; Rejs szkoleniowy jest prowadzony według programu szkolenia. Natomiast tzw. rejs stażowy, to nic innego, jak dowolna forma rejsu (w tym rejs turystyczny), w którym osoby zdobywające podstawowy lub dodatkowy staż pełnią funkcję tzw. załogi szkolnej (w tym przypadku stażowej) lub funkcje przysługujące załodze stałej i poprzez praktyczne wykonywanie i wielokrotne powtarzanie różnych czynności występujących w żegludze na jachcie uzyskują wymagane doświadczenie. Proponuję wydzielenie rejsów szkoleniowych od pozostałych we wszystkich dalszych paragrafach. Jednocześnie proponuję utrzymanie braku wymogów specjalnych kwalifikacji u członków załogi szkoleniowej uczestniczących w rejsach stażowych oraz kursach manewrowych. 5) żeglarz zawodowy - osobę posiadającą żeglarskie kwalifikacje zawodowe, o których mowa w art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim, zwanej dalej "ustawą"; 5) żeglarz zawodowy - osobę posiadającą żeglarskie kwalifikacje zawodowe, o których mowa w art. 69 ust. 1 i 2 oraz art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim, zwanej dalej "ustawą"; lub 5) dokument zawodowy - dokument potwierdzający żeglarskie kwalifikacje zawodowe, o których mowa w art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim, zwanej dalej "ustawą"; Wspomniana ustawa wyraźnie określa, że potwierdzeniem posiadania kwalifikacji niezbędnych do zajmowania stanowisk na jachtach komercyjnych są w pierwszej kolejności dokumenty określone w art. 69 ustawy (dokumenty kwalifikacyjne określone w przepisach wydanych na podstawie art. 37a ust. 15 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej albo dokumenty kwalifikacyjne, o których mowa w art. 63 pkt 1, 2 i 5 ustawy o bezpieczeństwie morskim), a dokumenty określone w art. 70 ustawy RÓWNIEŻ potwierdzają posiadanie takich kwalifikacji. Zapis z projektu rozporządzenia błędnie sugeruje, że żeglarzem zawodowym (osobą uprawiającą zawód żeglarza) może

4 być tylko posiadacz dokumentów wymienionych w art. 70 ustawy o bezpieczeństwie morskim. Propozycja doprecyzowuje zapis w obecnej formie lub zamiennie definiuje pojęcie dokumentu zawodowego, jeśli autorzy projektu rozporządzenia potrzebują takiej definicji. 7) członek załogi szkolnej - osobę odbywającą rejs stażowo-szkoleniowy w celu uzyskania lub podniesienia kwalifikacji zawodowych, wykonującą zadania pod nadzorem członka załogi stałej; 7) członek załogi szkolnej - osobę odbywającą rejs stażowy, rejs szkoleniowy lub kurs manewrowy w celu uzyskania lub podniesienia kwalifikacji zawodowych, wykonującą zadania pod nadzorem członka załogi stałej; jak dla pkt Jacht komercyjny o dowolnym napędzie powinien być obsadzony załogą stałą o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych lub kwalifikacjach turystycznych, uzupełnionych o świadectwa przeszkoleń, o których mowa w Jacht komercyjny o dowolnym napędzie powinien być obsadzony załogą stałą o odpowiednich kwalifikacjach, uzupełnionych o świadectwa przeszkoleń, o których mowa w 7. Uproszczenie zapisu Kwalifikacji, o których mowa w ust. 1, nie wymaga się od: 2) członków załogi innych niż kapitan, w przypadku jachtów o długości do 24 m i przewożących nie więcej niż 12 osób. Wątpliwość: Niejasne jest znaczenie słowa przewożących. Jeśli limit osób nie dotyczy pasażerów, ale wszystkich osób znajdujących się na pokładzie, to w praktyce ograniczenie będzie dotyczyło jednostek o długości ok. 13 metrów - bo już tej wielkości jachty są oferowane w wersjach 12-osobowych (np. Libra 44, Conrad 46, inne). 4 Stanowi on powtórzenie zapisów art. 69 ustawy o bezpieczeństwie morskim - wnoszę o jego usunięcie. 6. Osoby ubiegające się o uzyskanie, odnowienie lub wymianę dokumentów kwalifikacyjnych powinny posiadać ważne świadectwo zdolności do wykonywania pracy na statku, o którym mowa w przepisach dotyczących wykonywania pracy na morskich statkach handlowych. Sugestia Zgodnie z zasadą przyjętą w projekcie rozporządzenia proponuję uzupełnić zapis o

5 podstawę prawną (nazwę aktu prawnego wraz z numerem artykułu lub paragrafu). 15 Redakcja tego paragrafu jest nieczytelna i niezrozumiała - zawarte w nim odwołania odnoszą się do ustępów, które nie zawierają wskazywanych informacji. 17 Zapisy paragrafu są co do treści niezrozumiałe (i rozmijające się z praktyką) i wykraczają poza delegację ustawową stanowiącą podstawę do wydania rozporządzenia. Sugeruję prosty zapis stwierdzający, że: a) nabycie umiejętności praktycznych niezbędnych do uzyskania dyplomu możliwe jest na rejsach szkoleniowych lub kursach manewrowych, b) uzyskanie praktyki pływania lub dodatkowej praktyki pływania możliwe jest podczas rejsów szkoleniowych jak w ust. 1 lub podczas rejsów stażowych i turystyczno-stażowych, Zwracam uwagę, że większość stażu uzyskiwana jest podczas rejsów turystycznych/stażowych - dla stażu istotne jest uczestniczenie w rejsie w roli załogi (szkolnej lub stałej) i wykonywanie wszystkich obowiązków wynikających ze specyfiki rejsu morskiego oraz funkcji pełnionej na jachcie. Nie przeszkadza w tym uczestnictwo w rejsie osób innych, niż członkowie załogi szkolnej lub stałej (np. pasażerów), zaś szkolenie ogranicza się do tzw. szkolenia wstępnego (zawierającego zapoznanie z jachtem, zasady obowiązujące na jachcie, zasady i procedury bezpieczeństwa oraz korzystanie z indywidualnych i zbiorowych środków ratunkowych), a później ewentualny dalszy proces edukacyjny dostosowywany jest indywidualnie do potrzeb poszczególnych członków załogi, na ich życzenie. 19 Zgodnie z 66.3 rozporządzenia z 7 sierpnia 2013 roku w sprawie wyszkolenia i kwalifikacji zawodowych marynarzy, osoba ubiegająca się o świadectwo ratownika morskiego powinna m.in. posiadać 6-cio miesięczną praktykę pływania na statkach morskich, a w przypadku odnowienia świadectwa - 6-cio miesięczną praktykę z ostatnich 5-ciu lat. Czy praktyka zdobyta na jachtach będzie uznawana przy ubieganiu się o to świadectwo? Które dni będą brane pod uwagę (wszystkie, czy tylko te na wodzie)? A patrząc szerzej, do tej pory staże uzyskiwane na jachtach nie były uznawane jako staz morski dla marynarzy zawodowych na statkach handlowych; tak samo staz zdobywany na statkach nie zaliczał się do stażu na jachtach. Tymczasem te same jednostki (jachty0 mogą i są rejestrowane jako jacht lub statek (za granica jest to powszechne dla dużych jachtów motorowych, w Polsce przykładem może być DAR MŁODZIEŻY - statek, a w przeszłości także KAPITAN BORCHARDT, który po okresie rejestracji jako statek został przerejestrowany jako jacht). Czy te sprawy zostaną uregulowane? 20 Odpowiednie świadectwo operatora urządzeń radiowych w służbie radiokomunikacyjnej

6 morskiej, zgodne z przepisami wydanymi na podstawie art. 150 ust. 4 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2014 r. poz. 243) powinien posiadać którykolwiek z członków załogi stałej, niekoniecznie kapitan. 22 Na jachtach komercyjnych w żegludze oceanicznej przynajmniej jeden członek załogi stałej powinien posiadać świadectwo przeszkolenia w zakresie sprawowania opieki medycznej nad chorym. Zmienić na 22 Na jachtach komercyjnych w żegludze oceanicznej przynajmniej jeden członek załogi stałej powinien posiadać świadectwo przeszkolenia w zakresie sprawowania opieki medycznej nad chorym albo uprawnienia lekarza medycyny. Obecna redakcja przepisu powoduje konieczność posiadania świadectwa przeszkolenia nawet, jeśli w załodze znajduje się lekarz medycyny. 24 Wnoszę o dodanie zapisu, że potwierdzenie odbycia praktyki powinno mieć adnotację o pozytywnej ocenie. Aktualna redakcja powiela błąd, który przez lata istniał w odniesieniu do opinii z rejsów na stopnie turystyczne, gdzie zaliczenie stażu mogło być dokonane w oparciu o każda opinię, w tym taką z oceną negatywną Kwalifikacje turystyczne uznaje się za równoważne z ukończeniem szkolenia na odpowiedni dyplom zawodowy: 1) patent jachtowego sternika morskiego lub morskiego sternika motorowodnego jest równoważny z ukończeniem szkolenia na dyplom jachtowego oficera wachtowego oraz dyplom jachtowego kapitana żeglugi przybrzeżnej; 2) patent kapitana jachtowego lub kapitana motorowodnego jest równoważny z ukończeniem szkolenia na dyplom jachtowego oficera wachtowego, jachtowego kapitana żeglugi przybrzeżnej, jachtowego kapitana żeglugi pełnomorskiej, oraz jachtowego kapitana żeglugi oceanicznej. 3. Przepisy ust. 1 i 2 zachowują ważność prze okres 5 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia Kwalifikacje turystyczne uzyskane zgodnie z przepisami art. 37a ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 857, z późn. zm.) uzupełnione o udokumentowaną dodatkową praktykę pływania opisaną w Rozdziale 2 oraz świadectwa przeszkoleń, o których mowa w 7 rozporządzenia, uznaje się za równoważne z ukończeniem szkolenia i zdaniem egzaminu na odpowiedni dyplom zawodowy: 1) patent jachtowego sternika morskiego lub morskiego sternika motorowodnego jest równoważny z ukończeniem szkolenia i zdaniem egzaminu na dyplom jachtowego oficera wachtowego oraz dyplom jachtowego kapitana żeglugi przybrzeżnej; 2) patent kapitana jachtowego lub kapitana motorowodnego jest równoważny z ukończeniem szkolenia i zdania egzaminu na dyplom jachtowego oficera wachtowego, jachtowego kapitana żeglugi przybrzeżnej, jachtowego kapitana żeglugi pełnomorskiej, oraz jachtowego kapitana żeglugi oceanicznej.

7 : Proponowana zmiana ma na celu usunięcie wewnętrznej sprzeczności występującej w projekcie i potwierdzenie występującego w ustawie uznania kwalifikacji żeglarzy zawodowych wykonujących już pracę w żeglarstwie, poprzez uzyskanie dyplomów zawodowych w oparciu o dokumenty uzyskane zgodnie z przepisami art. 37a ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 857, z późn. zm.) i późniejszą praktykę pływania, co jest istotne ze względu na kontekst międzynarodowy. Zarówno zapisy Ustawy o Bezpieczeństwie Morskim, jak i 4 niniejszego rozporządzenia stwierdzają, że osoby posiadające kwalifikacje turystyczne uzupełnione o świadectwa przeszkoleń, o których mowa w 7, są uprawnione do zajmowania stanowisk na jachtach komercyjnych bez konieczności wymiany tych dokumentów na dokumenty kwalifikacyjne, o których mowa w 8 ust. 1, zgodnie z uprawnieniami wynikającymi z posiadanych kwalifikacji. Oznacza to, że legislator uznaje kwalifikacje tych osób oraz potencjalną możliwość zawodowego pełnienia przez nie różnych funkcji na różnych jachtach i akwenach (dodatkowa praktyka pływania). To, że osoby te nie będą musiały wymienić posiadanych dokumentów nie oznacza, że nie będą chciały zacząć potwierdzać swoich kwalifikacji dyplomami kwalifikacyjnymi o których mowa w 8 ust. 1. W tym kontekście zapisy paragrafu 42 projektu rozporządzenia stoją w sprzeczności z zapisami paragrafu 4, gdyż wymuszają ponowne potwierdzenie posiadanych i uznanych już kwalifikacji w drodze ponownego egzaminu. Zwracam uwagę, że proponowana zmiana daje praktyczne korzyści inne niż tylko usunięcie sprzeczności z projektu rozporządzenia. Możliwość dobrowolnego uzyskania dokumentu zawodowego w oparciu o dokument turystyczny i posiadaną dodatkową praktykę pływania umożliwi: - rzeczywistą weryfikację kwalifikacji zawodowych żeglarzy zainteresowanych pracą w zawodzie i uznanie tych kwalifikacji, - realizowanie dalszej praktyki zawodowej na jachtach komercyjnych różnych bander (w tym na jachtach bander zagranicznych, wynajmowanych do działalności komercyjnej przez polskie agencje żeglarskie), - szybsze uspójnienie systemu edukacji zawodowej w żeglarstwie - osoby, które wystąpią o dokument zawodowy w oparciu o posiadany dokument turystyczny będą później podnosić swoje kwalifikacje w oparciu o system zawodowy. W proponowanej zmianie usunąłem ust. 3 z uwagi na kształt poprawki, a także z powodu niezrozumiałego ograniczenia czasu uznawania równoważności uprawnień turystycznych, co oznacza cofanie uprawnień nabytych i jest sprzeczne z dyspozycją art. 69 ustawy o bezpieczeństwie morskim oraz przekracza granice delegacji zawartej w art. 70 tej ustawy.