Czy potencjał informacyjny biblioteki akademickiej może służyć współpracy nauki z innowacyjną gospodarką?

Transkrypt

1 Czy potencjał informacyjny biblioteki akademickiej może służyć współpracy nauki z innowacyjną gospodarką? Anna Komperda Barbara Urbańczyk Mirosław Ziółek Biblioteka Główna i OINT

2 Plan prezentacji Współpraca nauki z gospodarką trzecia misja Uczelni Biblioteka akademicka jako centrum wiedzy i informacji Nowatorska misja biblioteki akademickiej Środowiskowa Biblioteka Nauk Ścisłych i Technicznych na potrzeby Innowacyjnej Gospodarki BIBLIOTECH. Nowa struktura, nowe zadania, nowe obszary działań, nowi odbiorcy informacji i usług Bibliometria w nowej roli określanie trendów naukowych i technologicznych Wykorzystanie potencjału bazy dorobku naukowego Politechniki Wrocławskiej - DONA - uniwersalnej platformy informacyjnej na poziomie lokalnym / krajowym / globalnym Podsumowanie: Czy potencjał informacyjny biblioteki akademickiej może służyć współpracy nauki z innowacyjną gospodarką?

3 Innowacyjna gospodarka Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka : Zbliżenie badań naukowych do praktyki gospodarczej Trzecia misja uczelni: współpraca z otoczeniem społeczno-gospodarczym w zakresie transferu technologii i komercjalizacji wiedzy (obok działalności dydaktycznej i naukowo-badawczej) Źródła informacji o polityce innowacyjnej kraju: Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, Narodowy Program Foresight, Strategia Rozwoju Kraju , Strategia Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w Polsce do roku 2013, Program Ramowy na rzecz Badań, Rozwoju Technologicznego i Demonstracji na lata i inne EUROPA 2020: Krajowa strategia Inteligentnej Specjalizacji. Wzrost Inteligentny oparty na wiedzy, badaniach naukowych i innowacjach.

4 Region, miasto i uczelnia miejsca przyjazne rozwojowi Dolny Śląsk nowoczesny region słynący z dynamicznego rozwoju nauki i gospodarki. Wrocław jeden z największych ośrodków akademickich, naukowych i przemysłowych Polski doskonale położony i skomunikowany z Europą atrakcyjny pod względem inwestycyjnym, notuje się napływ kapitału zagranicznego i rodzimego. Drugie pod względem wielkości inwestycji miasto w Polsce centrum gospodarcze, kulturalne oraz naukowe Dolnego Śląska. Politechnika Wrocławska najbardziej innowacyjna polska uczelnia (ranking Rzeczpospolitej i Perspektyw 2013) druga co do wielkości uczelnia techniczna w Polsce z ambicjami dorównania najlepszym uczelniom w Europie i na świecie współpracuje z polskimi, europejskimi i światowymi firmami realizuje swą misję poprzez: rozwijanie nowych technologii, najwyższe standardy w badaniach naukowych, wysoką jakość kształcenia zgodnie z wymogami rynku, transfer technologii

5 Po pierwsze informacja. Rozwój potencjału naukowego, gospodarczego i cywilizacyjnego nie jest możliwy bez oparcia go na zasobach wiedzy i dostępie do informacji o badaniach naukowych i nowych technologiach.

6 Czy tu się zaczyna innowacja?

7 Biblioteka akademicka: ważny przystanek na trasie nauka-informacja-przemysł Zapotrzebowanie na informację w ramach społeczeństwa informacyjnego przyczyniło się do wzrostu znaczenia usług bibliotek akademickich oraz rozszerzyło ich zakres, zasięg oraz formy działania. Biblioteki akademickie profesjonalnie zajmują się wyborem i gromadzeniem odpowiednich źródeł informacji i organizacją dostępu do nich. Udostępniają serwisy informacyjne i bazy danych pełniąc rolę przewodnika po coraz bardziej skomplikowanym świecie informacji. Biblioteki adaptują nowe technologie i wirtualne usługi w celu zaspokojenia potrzeb informacyjnych użytkowników (zdalny dostęp, multiwyszukiwarki, urządzenia mobilne, e-learning, wirtualizacja systemów informatycznych). Wysoko wykwalifikowani specjaliści informacji naukowej są w stanie dostarczyć informacji skrojonej na miarę dla różnych grup użytkowników: macierzystej uczelni, środowiska biznesowo-przemysłowego Bibliotekarze realizują także koncepcję e-literacy, tak ważną w społeczeństwie informacyjnym, poprzez organizację szkoleń i kursów o ogólnopolskim zasięgu Biblioteka Politechniki Wrocławskiej dobrze przygotowana jednostka do nowych wyzwań i współpracy ze środowiskiem

8 Elementy struktury Nowoczesne Centrum Biblioteczno-Informacyjne bazujące na wieloletnim doświadczeniu i strukturze Biblioteki Głównej i OINT PWr, o nowym zakresie i zasięgu usług, uzupełnione o nowe jednostki Laboratoria naukowo-badawcze ICT Inne jednostki o nowym profilu działalności Dostępu zdalnego do cyfrowych zasobów Technologii E-Nauczania Regionalny Ośrodek Informacji Normalizacyjnej Regionalny Ośrodek Informacji Patentowej Ochrony i Bezpieczeństwa Repozytoriów Jakości Użytkowej Systemów Informacyjnych Repozytorium Wiedzy PWr Baz i Hurtowni Danych Tyfloinformatyczne Laboratorium Metod Naukometrycznych Ośrodek Analiz i Promocji Badań Naukowych Ekstrakcji i Gromadzenia Wiedzy Eksploracji i Analizy Zasobów Cyfrowych Systemów Zorientowanych na Usługi Multimedialne Badawczo - Rozwojowe Punkt Informacji o Nowych Technologiach Punkt Informacji o Grantach i Konferencjach Wirtualna przestrzeń informacyjna Nowoczesny budynek, centrum kampusu, centrum miasta Platforma informatyczna oparta na modelu chmury komputerowej

9 Informacja normalizacyjna i patentowa Użytkownicy Punktu Informacji Normalizacyjnej BG i OINT Informacja normalizacyjna: Znaczenie dla przedsiębiorstw oraz ośrodków naukowych: rozpowszechnianie innowacji, ocena ryzyka, porównanie wyrobów i usług, stymulowanie postępu technicznego Informacja patentowa: stan światowej wiedzy technicznej, optymalne rozwiązania, informacja o konkurentach, rynkach zbytu, partnerach do współpracy

10 Bibliometria w nowej roli Tradycyjna rola: zbiór metod statystycznych i matematycznych stosowanych do analizy piśmiennictwa naukowego. Narzędzie przydatne przy ocenie parametrycznej badaczy i jednostek naukowych. Wskaźniki związane z ewaluacją dorobku naukowego liczba cytowań, liczba publikacji, IF Impact Factor, Index Hirscha. Nowa rola: Obserwacja badań naukowych i rozwoju technologii, identyfikacja trendów, śledzenie działań konkurentów, szukanie instytucji partnerskich Nowe zastosowanie: Jednostki naukowe i przedsiębiorstwa: planowanie projektów badawczych, komercjalizacyjnych i technologicznych. Wybór strategicznych kierunków badań, tworzenie konsorcjów badawczych. Instytucje odpowiedzialne za politykę naukową lub politykę innowacyjną. Wykorzystywane źródła informacji: Komercyjne bazy danych Web of Science, Scopus, Inspec, Compendex i inne Własne bazy tworzone w Bibliotece: DONA baza dorobku naukowego pracowników PWr

11 Bibliometria wsparcie działań proinnowacyjnych określenia obszarów badań i technologii dla kraju, regionu, ośrodka badawczego, przewidywania rozwoju określonych obszarów badań naukowych i technologii, w szczególności określanie kierunków i potencjału dalszego rozwoju, liczby publikacji, zgłoszeń patentowych lub udzielonych patentów dla wybranego obszaru badań i technologii pozyskiwania danych o osobach zaangażowanych w badania, analizy trendów w zakresie badań naukowych i technologii, identyfikacja nowych tematów badawczych, dynamicznie rozwijających się nowych technologii, analizy afiliacji osób i instytucji (współautorstwo, współpraca regionalna, krajowa, międzynarodowa) Przykłady: Na podstawie baz Web of Science, Scopus, DONA

12 Przykłady zastosowań bibliometrii Analiza 332 publikacji PWr z nanotechnologii Analiza wyników wyszukiwania wg Web of Science: Możliwość uzyskania w krótkim czasie informacji o ewentualnych obszarach zastosowań badawczych, instytucjach współpracujących na polu nanotechnologii z PWr oraz krajach.

13 Przykłady zastosowań bibliometrii Najczęściej cytowane prace w PWr w latach Publikacja L. cyt. Dziedzina wg WoS Strong coupling in a single quantum dot-semiconductor microcavity system. Nature vol. 432, nr Multidysciplinary Sciences Quantum dots. Berlin [i in.] : Springer, cop Materials Science Biological activity of aminophosphonic acids. Phosphorus Sulfur Silicon Relat. Elem. 1991, vol. 63, nr 1/2 High contrast in vitro and in vivo photoluminescence bioimaging using near infrared to near infrared up-conversion in Tm3+ and Yb3+ doped fluoride nanophosphors. Nano Lett Rapeseed oil methyl esters preparation using heterogeneous catalysts. Bioresource Technology 1999, vol. 70 Aminophosphonic acids of potential medical importance. Prace cytowane i cytujące: Curr. Med. Chem. 2001, vol. 1, nr 3 Simulation and chaotic behavior of alpha-stable znajdujące stochastic uznanie processes. na New świecie, York [i in.] : Marcel Dekker Inc., Combined optical and MR bioimaging using rare eatrh ion doped NaYF4 nanocrystals. Adv. Funct. Mater. 2009, vol. 19 Genome-scale RNAi profiling of cell division in human tissue culture cells. Nat. Cell Biol. 2007, vol. 9, nr 12 Relationship between the nanoporous texture of activated carbons and their capacitance properties in different electrolytes. w Carbon. kraju i 2006, zagranicą. vol. 44, nr 12 kierunki badań wykonywanych na PWr i 275 Chemistry 154 Chemistry; Science & Technology 147 Energy & Fuels 134 Medicine 123 Mathematics specjaliści w danej dziedzinie i ośrodkach zajmujących się określonymi badaniami, 103 Cell Biology szczegółowe rozwiązaniach naukowych, możliwości potencjalnych obszarach współpracy 113 Nanoscience & Nanotechnology 85 Chemistry; Materials Science

14 Przykłady zastosowań bibliometrii Index Hirscha H-Index Lp. Autor H-index Jeden z podstawowych kryteriów oceny publikacji: 1. Prof. Marek Samoć 38 Miara osiągnięć naukowych z uwzględnieniem liczby publikacji i liczby cytowań 2. Prof. Paweł Kafarski Prof. Arkadiusz Wójs Prof. Barbara Lejczak 22 Wartość dorobku naukowego: 5. Prof. Jan Misiewicz 22 Systematyczna zdolność publikowania dobrze cytowanych prac 6. Prof. Józef Oleksyszyn 22 Miara produktywności 7. Prof. i jakości Ilona Turowska-Tyrk publikacji 22 Może służyć ocenie 8. dorobku Prof. Szczepan autora, Roszak jednostki, uczelni, 22czasopisma, dyscypliny i kraju oraz ułatwić znalezienie eksperta np. w danej dziedzinie, w obrębie instytucji 9. Prof. Andrzej Trochimczuk 21 itd. 10. Prof. Wacław Urbańczyk 20

15 Przykłady zastosowań bibliometrii Współpraca międzynarodowa PWr. Publikacje : ranking instytucji współpracujących i analiza dziedzin (wyszukiwanie wg afiliacji)

16 Informacja o dorobku naukowym PWr Zarządzenia JM Rektora Od 1969 do 2008 roku 6 wydań Obowiązek zgłaszania prac w bibliotece Autorzy: pracownicy, doktoranci, studenci Prace: publikacje od 1945, niepublikacje od r.: 186 tys. rekordów System komputerowy od 1972 r. od 2009 r. ALEPH + własne rozwiązania informatyczne: programy do kontroli bazy, generowania danych bibliograficznych statystycznych, naukometrycznych Jednostki współpracujące: biblioteki Uczelni Baza DOrobku NAukowego: DONA

17 DONA Ośr. oceniające i decyzyjne UCZELNIA Przedsiębiorstwa / firmy MNiSW/KEJN Narodowe Centrum Nauki Narodowe Centrum Badań i Rozwoju Centralna Komisja ds. Stopni i Tytułów Nauk. Polska Komisja Akredytacyjna Bibliografia: Uczelni, autorów Wyszukiwanie: wg wielu kryteriów Wskaźniki wartościujące: IF, LF, cytowania, punktacja MNiSW Analizy: statystyczne i naukometryczne Pełne teksty: artykuły, referaty, książki, patenty Informacja o: kierunkach badań rozwijanych dziedzinach zespołach badawczych specjalistach grantach i zleceniach

18 DONA analizy, rankingi liczba rekordów w latach Publikacje Niepublikacje

19 DONA analizy, rankingi Cytowania i publikacje pracowników PWr Cytowania Publikacje Pracownicy Publikacje i ich cytowania : Wzrastająca liczba cytowań duży potencjał naukowców PWr Obecność publikacji w międzynarodowym obiegu Wysoka jakość publikacji prestiżowe czasopisma

20 DONA analizy, rankingi średnia liczba publikacji na wydziałach (liczba publikacji na nauczyciela akademickiego) Średnia PWr ,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8 W9 W10 W11 W12

21 DONA analizy, rankingi publikacje Patenty Książki Rozdziały Referaty Artykuły

22 DONA analizy, rankingi Publikacje z najwyższą wartością Impact Factor r. Lp. Tytuł czasopisma Rok IF Dziedzina wg JCR Wydział 1. Chemical Reviews ,036 CHEMISTRY, MULTIDISCIPLINARY Chemiczny 2. Nature ,182 MULTIDISCIPLINARY SCIENCE PPT 3. Science ,781 MULTIDISCIPLINARY SCIENCE Chemiczny 4. Nature Reviews. Drug Discov ,712 BIOTECHN. APPL. MICROBIOLOG Chemiczny 5. Physics Reports ,752 PHYSICS, MULTIDISCIPLINARY PPT 6. Nature Cell Biology ,623 CELL BIOLOGY Elektroniki 7. Neuron ,027 NEUROSCIENCES Chemiczny 8. Advanced Materials ,877 CHEMISTRY, MULTIDISCIPL.INARY Chemiczny 9. Angewandte Chemie ,455 CHEMISTRY, MULTIDISCIPLINARY Chemiczny 10. Angewandte Chemie ,730 CHEMISTRY, MULTIDISCIPLINARY Chemiczny

23 DONA analizy, rankingi Ranking autorów wg sumy wartości Impact Factor w roku 2012 Lp. Autor Wydział Suma wartości IF Liczba publikacji 1. Prof. Jan Misiewicz PPT Dr hab. inż. Paweł Pohl Chemiczny Prof. Marek Samoć Chemiczny Dr inż. Magdalena Kasprowicz PPT Dr hab. Marcin Drąg Chemiczny Dr inż. Adam Kiersnowski Chemiczny Dr hab. inż. Grzegorz Sęk PPT Dr hab. inż. Robert Kudrawiec PPT Dr inż. Piotr Jamróz Chemiczny Prof. Paweł Machnikowski Chemiczny

24 DONA informacja o grantach / zleceniach

25 DONA - Analiza bazy wg kryterium charakter pracy" w roku 2012

26 Czy potencjał informacyjny biblioteki akademickiej może służyć współpracy nauki z innowacyjną gospodarką? Biblioteka to najbardziej naturalny element zaplecza informacyjnego Uczelni, środowiska naukowego i gospodarczego dzięki dostępowi do źródeł informacji, umiejętności ich wykorzystania oraz doświadczeniu i kreatywności kadry.

27 Swoje nowe zadania wspierania działań związanych z realizacją trzeciej misji Uczelni będzie realizowała poprzez: Wykorzystanie potencjału informacyjnego i organizacyjnego Biblioteki Politechniki Wrocławskiej, Zorganizowanie nowoczesnej przestrzeni informacyjnej z zastosowaniem najnowszych technologii informatycznych i usług wirtualnych, Szukanie optymalnych rozwiązań w kontekście prezentowania oferty informacyjnej (urządzenia mobilne), Połączenie działalności informacyjnej z naukowo-badawczą w zakresie ICT, Zabieganie o dodatkowe środki finansowe na rozszerzenie działalności udział w projektach wpisujących się w Strategię Dolnego Śląska, Rozszerzenie zakresu usług, np. o nowatorskie wykorzystanie bibliometrii, Szeroką współpracę w ramach uczelni, środowiska naukowego i biznesowego, Stworzenie przyjaznego miejsca spotkań.

28 ZAPRASZAMY! Dziękujemy za uwagę i. Biblioteka Główna i OINT