NOWELIZACJA PZP 2016 praktyczne podejście do projektowanych przepisów

Transkrypt

1 NOWELIZACJA PZP 2016 praktyczne podejście do projektowanych przepisów Agata Smerd 17 lutego 2016 r.

2 Nowelizacja 2016 podstawa uregulowań Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, uchylająca dyrektywę 2004/17/WE Termin wdrożenia dyrektyw 18 kwietnia 2016 r. Jeden z warunków korzystania przez Polskę z funduszy unijnych. Termin wdrożenia dyrektyw w zakresie obowiązku komunikacji elektronicznej 18 października 2018 (centralne jednostki zakupowe 18 kwietnia 2017 r.) 2

3 Nowelizacja 2016 podstawa uregulowań Z preambuły Dyrektywy 2014/24/UE: Wdrożenie strategii Europa 2020 na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu Zwiększenie efektywności wydatkowania środków publicznych Zwiększenie udziału małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w zamówieniach publicznych (mot. 2 i ważny 78) - Europejski kodeks najlepszych praktyk ułatwiających dostęp MŚP do zamówień publicznych z dnia 25 czerwca 2008 r., Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i wsparcie celów społecznych Badania i innowacje w tym eko-innowacje i innowacje społeczne główny motor wzrostu, centralny punkt strategii Europa 2020 (pre-commercial procurement) (mot. 47) Większy udział procedur negocjacyjnych (mot. 42) i partnerstwa innowacyjnego (mot. 49) Elektronizacja zamówień (mot. 52) Odformalizowanie procedur, likwidacja obciążeń administracyjnych (mot. 84) - Jednolity Europejski Dokument Zamówienia 3

4 Nowelizacja 2016 polski projekt W dniu 19 stycznia 2016 r. projekt nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych został przekazany do konsultacji społecznych oraz konsultacji międzyresortowych. Termin konsultacji - 2 lutego 2016 r lutego w Ministerstwie Rozwoju odbyła się konferencja uzgodnieniowa z udziałem przedstawicieli resortów i strony społecznej. 4

5 WARTOŚĆ SZACUNKOWA ZAMÓWIENIA Uporządkowanie przepisów dotyczących ustalania wartości szacunkowej Zakazane jest nadal dzielenie na części i zaniżanie jego wartości w celu uniknięcia przepisów + wybór metody szacowania (art ) Nowy tryb partnertwo innowacyjne nowa metoda szacowania Metoda szacowania usług ubezpieczeniowych i projektowych (art ) Wartość zamówienia obowiązuje na dzień wszczęcia postępowania (art. 35.2a.) 5

6 PODZIAŁ ZAMÓWIENIA NA CZĘŚCI Motyw 78, art. 46 ust. 1 Dyrektywy - zasada dziel albo uzasadnij wyrażona została w przepisach dotyczących dokumentowania postępowań (art ) Art. 5b Zamawiający nie może, w celu uniknięcia ustawy: łączyć zamówień różnych rodzajów, udzielać zamówień łącznie lub dzielić zamówienia na odrębne zamówienia publiczne Art. 5d Jeżeli przedmiot zamówienia można podzielić zamawiający może: udzielić odrębnych zamówień, stosując przepisy właściwe do udzielania zamówień w ramach każdej z tych części udzielić jednego zamówienia na zasadach określonych w art. 5d ust. 2-4 (następny slajd) 6

7 PODZIAŁ ZAMÓWIENIA NA CZĘŚCI (art. 5d przykładowo) Pzp Pzp Pzp Sektorowe Klasyczne (z wyłącz. zam.obronnych) Sektorowe Pzp Koncesja Pzp (o ile powyżej UE) 7

8 PODZIAŁ ZAMÓWIENIA NA CZĘŚCI Motyw 79 - nowość nie tylko określenie na ile części wykonawcy mogą składać oferty, ale także w ilu częściach mogą uzyskać zamówienie (art. 36aa.3, 4, 5.) Wskaż w ogłoszeniu, że będziesz to stosował + określ maksymalną ilość części, które może wygrać 1 wykonawca Określ w siwz niedyskryminacyjne metody i zasady wyboru tych części A B C D E 1. X X Y Y X 2. Y Y X X Y B X A Y C D 8

9 Etykiety, certyfikaty OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Możliwość opisania przedmiotu zamówienia w kategoriach wymagań wydajnościowych lub funkcyjnych, w tym aspektów środowiskowych Zamawiający mogą, na potwierdzenie, że roboty, dostawy czy usługi spełniają określone cechy, żądać środka dowodowego w postaci oznakowania (szczególne cechy środowiskowe, społeczne), lub certyfikatu wydanego przez jednostkę oceniającą (akredytowaną, wykonującą testy, kalibracje, certyfikacje, kontrolę itp.) Zamawiający akceptuje również certyfikaty równoważne Zamawiający wskazuje w opisie przedmiotu zamówienia, kryteriach oceny ofert lub warunkach udziału w postępowaniu określone oznakowanie lub poszczególne elementy (art. 30aa, art. 30ab) Opis na rzecz zrównoważonego rozwoju Art. 29a zamówienia publiczne przeznaczone dla użytku osób fizycznych uwzględniają wymagania w zakresie dostępności dla osób niepełnosprawnych 9

10 OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Umowy o pracę (art ) Dotyczy usług lub robót budowlanych Przedmiot zamówienia musi obejmować wykonywanie pracy określonej w art Kodeksu pracy ( przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem ) Wymaganie zamawiającego dotyczące zatrudnienia na podstawie umowy o pracę obejmuje i wykonawcę i podwykonawcę (dalsi podwykonawcy w Pzp!) 10

11 WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU Dostosowanie nazewnictwa do przepisów unijnych (zdolność techniczna i zawodowa zamiast wiedzy i doświadczenia, potencjału technicznego, osób zdolnych do wykonywania zamówienia) Klauzule społeczne w warunkach, nie w opz Nowe klauzule społeczne poza bezrobotnymi, młodocianymi, zwalnianymi z zakładów karnych itp. inne, wskazane wprost: uchodźcy, osoby 50+, członkowie mniejszości narodowych, etnicznych, inne grupy społecznie marginalizowane Promowanie klauzul przez obniżenie wskaźnika z 50% na 30% osób zatrudnionych przez zakłady pracy chronionej Sytuacja ekonomiczna wskaźniki w ustawie: minimalny roczny przychód (JEDZ-obrót!), stosunek aktywów do zobowiązań, ubezpieczenie od ryzyka zawodowego W przypadku konsorcjum określenie szczególnego sposobu spełnienia warunków dla członków konsorcjum i szczególnego sposobu realizacji (art 23.5 i 23.6.) 11

12 KRYTERIA OCENY OFERT Kryterium - organizacja, kwalifikacje i doświadczenie osób wyznaczonych do realizacji danego zamówienia publicznego, jeżeli: te wymagania mogą mieć znaczący wpływ na poziom wykonania zamówienia publicznego jakość świadczenia zależy od osób wykonujących świadczenia będące przedmiotem zamówienia publicznego Kryterium ceny jako 100% lub powyżej 40% tylko dla zamówień z ustalonymi standardami jakościowymi (patrz art. 36 ust. 2 pkt 13). Dla pozostałych cena od 0-40% i od % pozostałe kryteria. Wyrok ETS w sprawie C-247/02 z dnia r. ( ) Przepis art. 30 ust 1 dyrektywy powinien być interpretowany w ten sposób, iż stanowi on przeszkodę dla istnienia przepisów krajowych, które w sposób abstrakcyjny i generalny nakładają na instytucje zamawiające obowiązek stosowania wyłącznie jednego kryterium 12

13 KRYTERIA OCENY OFERT Kryterium może być cena ale także koszt Do listy dodano w szczególności: właściwości estetyczne, dostępność, projektowanie dla wszystkich użytkowników (pro-społecznie), handel i jego warunki Zidentyfikowano obszar kryteriów związanych z aspektami społecznymi: integracja zawodowa i społeczna osób defaworyzowanych, dostępność dla osób niepełnosprawnych, uwzględnianie potrzeb użytkowników, zaangażowanie i upodmiotowienie użytkowników W ogłoszeniu wskazuje się wagi, a jeśli to nie jest możliwe z obiektywnych przyczyn - wskazuje się kryteria w kolejności ważności 13

14 KRYTERIUM KOSZTU Kryterium kosztu można określić na podstawie rachunku kosztów cyklu życia (Life Cycle Costing-LCC): koszty poniesione przez zamawiającego lub innych użytkowników: związane z nabyciem, użytkowania, w szczególności zużycie energii i innych zasobów, utrzymania, związane z wycofaniem z eksploatacji, w szczególności koszty zbiórki i recyklingu; koszty przypisywane ekologicznym efektom zewnętrznym związane z cyklem życia produktu, usługi lub robót budowlanych, o ile ich wartość pieniężną można określić i zweryfikować, dotyczące: emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń, inne związane z łagodzeniem zmian klimatu. Dane należy wskazać w dokumentach zamówienia Planowane jest wydanie aktu wykonawczego dla obiektów budowlanych, który będzie określał metodę kosztów życia kosztów cyklu życia poszczególnych rodzajów obiektów budowlanych oraz sposób przedstawiania informacji o tych kosztach Brak dopuszczenia stałego kosztu/ stałej ceny, o którym mowa w art. 67 ust. 2 Dyrektywy 14

15 WSZCZĘCIE POSTĘPOWANIA Moment wszczęcia: zamieszczenie ogłoszenia na profilu nabywcy Przez profil nabywcy to rozumieć rozwiązanie techniczne, umożliwiające realizację procesu udzielania zamówień publicznych, w tym sporządzanie dokumentów elektronicznych, ich udostępnianie, przekazywanie i przechowywanie, z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego Profil jest udostępniony nieodpłatnie na platformie e-zamówienia, czyli platformie elektronicznej prowadzonej przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, na której udostępniane są: a) Biuletyn Zamówień, b) profil nabywcy, c) aukcje elektroniczne, d) inne narzędzia elektroniczne; ww 15

16 Ogłoszenie o zamówieniu - publikacja (art. 11): WSZCZĘCIE POSTĘPOWANIA dla postępowań krajowych - w BZP ogłoszenie sporządzane i przekazywane przy użyciu profilu nabywcy dla postępowań unijnych - w DzUUE ORAZ w BZP (muszą zawierać TE same informacje, w BZP publikacja następuje po publikacji w DzUUE albo po upływie 48 godzin od potwierdzenia otrzymania ogłoszenia przez UPUE) Udostępnienie SIWZ na profilu nabywcy, od dnia publikacji ogłoszenia w DzUUE (w PO też!), z zastrzeżeniem: braku możliwości udostępnienia całej lub części siwz (przyczyny techniczne, projkety, modele, wymagane specjalistyczne urządzenia biurowe itp.) poufność informacji nałożona na wykonawców 16

17 BADANIE I OCENA OFERT NOWE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA Co do zasady przesłanki zostały powtórzone, ogólny sens zachowany, ale duże różnice w szczegółach trudności interpretacyjne? Przesłanki podzielono na fakultatywne i obligatoryjne W Dyrektywie fakultatywna, a w ustawie Pzp obligatoryjna to np: uczestniczenie w przygotowaniu postępowania poważne wprowadzenie w błąd przy dostarczaniu informacji (tak jak nieprawdziwe informacje) zmowa przetargowa Przesłanką fakultatywną stało się wykluczenie w stosunku do wykonawcy, którego upadłość ogłoszono albo otwarto likwidację (podobnie Dyrektywa) Przesłanka związana z regulowaniem obowiązków związanych z opłacaniem składek na ubezpieczenia, podatków opłat fakultatywna, jeśli wykonawca naruszył te obowiązki a zamawiający może to wykazać stosownymi środkami dowodowymi (art ), ale też obligatoryjna jeśli wskutek naruszenia tych obowiązków zapadł wobec wykonawcy prawomocny wyrok sądu lub ostateczna decyzja administracyjna (art ) 17

18 BADANIE I OCENA OFERT NOWE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA Brak wadium lub wadium wniesione w sposób nieprawidłowy odrzucenie oferty (art ) Brak przesłanki wykluczenia dot. grupy kapitałowej Ograniczenie możliwości wykluczenia wykonawców do 5 lat, 3 lat lub 1 roku od dnia wydania prawomocnego wyroku, w zależności od przesłanki Self-cleaning (art. 24.7) Wykluczenie w dowolnym czasie w toku postępowania Czy literalne brzmienie przepisu art pozwala na wykluczenie gdy wykonawca nie złożył w odpowiedzi na wezwanie JEDZ? 18

19 WEZWANIE DO ZŁOŻENIA DOKUMENTÓW/ WYJAŚNIENIA Art. 26c. Jeżeli wykonawca nie złożył jednolitego dokumentu lub dokumentów wymaganych przez zamawiającego potwierdzających brak podstaw wykluczenia, spełnianie warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji lub złożony jednolity dokument lub dokumenty są niekompletne, zawierają błędy lub budzą wątpliwości, zamawiający wzywa do złożenia, uzupełnienia, poprawienia dokumentów lub złożenia wyjaśnień dotyczących dokumentów w terminie przez siebie wskazanym. 19

20 JEDNOLITY EUROPEJSKI DOKUMENT ZAMÓWIENIA Cel: zmniejszenie obciążeń administracyjnych (MŚP) Służy do weryfikacji zarówno wykonawców jak i podmiotów trzecich (udostepniających) Odrębnie składany przez każdego wykonawcę i podmiot trzeci, a także każdego wykonawcę z konsorcjum Może tez być stosowany przez podwykonawców (ale musi to być wyraźnie zaznaczone w dokumentach zamówienia) Zastępuje wszelkie oświadczenia (JEDZ stanowi wstępne potwierdzenie braku podstaw wykluczenia wykonawcy oraz spełniania przez niego warunków udziału w postępowaniu, spełniania kryteriów selekcji) [ ] 20

21 JEDNOLITY EUROPEJSKI DOKUMENT ZAMÓWIENIA [ ] Projekt ustawy Pzp zakłada, że w procedurach krajowych będzie stosowany, chociaż Dyrektywa dopuszcza dowolność dla krajów członkowskich Może być wielokrotnie wykorzystywany ( jeżeli te informacje są nadal prawidłowe i istotne Rozporządzenie KE w spr. JEDZ vs. wykonawca potwierdzi aktualność zawartych w nim informacji art. 26a.5 Pzp) Będzie składany elektronicznie po r. W przypadku postepowań w częściach ma być składany odrębnie dla każdej części zamówienia 21

22 WYBÓR NAJKORZYSTNIEJSZEJ OFERTY Art. 24aa. - Zamawiający może dokonać ocen ofert na podstawie kryteriów oceny ofert, a następnie zweryfikować czy wykonawca, którego oferta została oceniona jako najkorzystniejsza, nie podlega wykluczeniu oraz ocenić czy spełnia warunki udziału w postępowaniu, o ile taka możliwość została wskazana w specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub ogłoszeniu o zamówieniu. Art. 26b - Zamawiający przed udzieleniem zamówienia publicznego wzywa, w wyznaczonym przez siebie terminie, wykonawcę, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, do złożenia dokumentów potwierdzających brak podstaw wykluczenia oraz spełnianie warunków udziału w postępowaniu określonych przez zamawiającego, w szczególności zaświadczeń, oświadczeń lub innych środków dowodowych. na każdym etapie postępowania można wezwać wykonawców do złożenia wszystkich lub niektórych dokumentów potwierdzających brak podstaw wykluczenia, spełnianie warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji - jeżeli jest to niezbędne dla zapewnienia odpowiedniego przebiegu postępowania. Zamawiający korzysta z systemu e-certis żądanie dokumentów objętych tym systemem. Zamawiający nie może wezwać do złożenia dokumentów potwierdzających brak podstaw wykluczenia, spełnianie warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji jeżeli: posiada dokumenty, lub może je uzyskać za pomocą bezpłatnych i ogólnodostępnych baz danych 22

23 WYBÓR NAJKORZYSTNIEJSZEJ OFERTY Informacja o wyborze najkorzystniejszej oferty kierowane do wszystkich wykonawców Wraz z nią informacja o dopuszczeniu do dynamicznego systemu zakupów, unieważnieniu postępowania, nieustanowieniu dynamicznego systemu zakupów; wraz z uzasadnieniem faktycznym i prawnym Informacja publikowana na profilu nabywcy Informowanie każdego z wykonawców z osobna o: wykluczeniu, nie spełnieniu warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji, o odrzuceniu wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub wniosku o dopuszczenie do udziału w dynamicznym systemie zakupów, o powodach odrzucenia oferty, a w przypadkach, o których mowa w art. 89 ust. 3 i 4, o braku równoważności lub braku spełniania wymagań wydajnościowych lub funkcjonalnych, o niezaproszeniu do kolejnego etapu negocjacji albo o niezaproszeniu do kolejnego etapu dialogu. 23

24 ŚRODKI OCHRONY PRAWNEJ Uporządkowanie czynności Izby w sytuacji uwzględnienia przez zamawiającego zarzutów w części gdy przystąpił i w sytuacji gdy nie przystąpił po stronie zamawiającego żaden wykonawca Dodanie nowych okoliczności umożliwiających złożenie odwołania w postępowaniu o progach krajowych Jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, odwołanie przysługuje wyłącznie wobec czynności: wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki lub zapytania o cenę; opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu; wykluczenia odwołującego z postępowania o udzielenie zamówienia; odrzucenia oferty odwołującego opisu przedmiotu zamówienia; wyboru oferty najkorzystniejszej; unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. 24

25 Nowe przepisy o modyfikacji umów Uproszczenie zasad modyfikacji umów Wdrożenie do przepisów dyrektyw zostało istniejące orzecznictwo TSUE (głównie sprawy: C-454/06 Pressetext Nachrichtenagentur oraz C-496/99 Succhi di Frutta) Elastyczność w realizacji zamówień publicznych. Przejrzystość procedur i równe traktowanie wykonawców. Zwiększenie pewności prawnej uczestników rynku zamówień publicznych. 25

26 DOPUSZCZALNE ZMIANY UMÓW zmiany przewidziane za pomocą jasnych i precyzyjnych postanowień umownych (określenie warunków, zakresu i charakteru zmian, w szczególności możliwość zmiany wysokości wynagrodzenia wykonawcy), bez zmiany ogólnego charakteru umowy lub umowy ramowej; dodatkowe dostawy, usługi lub roboty budowlane nabywane od dotychczasowego wykonawcy, nieobjęte zamówieniem podstawowym, zmiany nieprzekraczające 50% pierwotnej wartości umowy (każda zmiana art a) - na podobnych zasadach jak w aktualnym art (bez konieczności wykazywania niemożliwej do przewidzenia sytuacji), z zastrzeżeniem, że nie można wprowadzać kolejnych zmian w celu uniknięcia przepisów Pzp. zamawiający, po dokonaniu takiej zmiany publikuje ogłoszenie o zmianie umowy. aktualizowana cena jest wartością referencyjną, o ile umowa zawiera klauzulę waloryzacyjną 26

27 DOPUSZCZALNE ZMIANY UMÓW zmiany nieprzekraczające 50% pierwotnej wartości (każda zmiana art a), jeśli: zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł ich przewidzieć nie prowadzą do zmiany ogólnego charakteru umowy, z zastrzeżeniem, że nie można wprowadzać kolejnych zmian w celu uniknięcia przepisów Pzp. zamawiający, po dokonaniu zmiany umowy, publikuje ogłoszenie o zmianie umowy. aktualizowana cena jest wartością referencyjną, o ile umowa zawiera klauzulę waloryzacyjną wynikające z konieczności zastąpienia dotychczasowego wykonawcy: przewidziane na podstawie jasnych i precyzyjnych klauzul albo w wyniku zmian organizacyjnych w przedsiębiorstwie wykonawcy (połączenie, podział, przekształcenie lub nabycia) albo w wyniku przejęcia przez zamawiającego zobowiązania wykonawcy względem jego podwykonawców, 27

28 DOPUSZCZALNE ZMIANY UMÓW wszelkie zmiany nieistotne, tj. takie które: nie zmieniają ogólnego charakteru umowy zmieniają ogólny charaktery umowy, ale: nie mogłyby doprowadzić do zmiany kręgu potencjalnych wykonawców, nawet gdyby były znane pierwotnie lub nie prowadzą do zmiany równowagi ekonomicznej umowy na korzyść wykonawcy w sposób nieprzewidziany w pierwotnej umowie lub nie prowadzą do znacznego rozszerzenia zakresu umowy lub nie polegają na zastąpieniu wykonawcy innym podmiotem (z wyłączeniem przypadków, o których mowa w poprzednim slajdzie) 28

29 Reguła de minimis wszelkie zmiany: nie przekraczające progów unijnych i łącznie wartości: DOPUSZCZALNE ZMIANY UMÓW 10% pierwotnej wartości umowy (dla dostawy, usługi) albo 15% (dla robót) nie prowadzące do zmiany ogólnego charakteru umowy. aktualizowana cena jest wartością referencyjną, o ile umowa zawiera klauzulę waloryzacyjną Zamawiający przeprowadza nowe postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w przypadku, gdy chce dokonać zmian postanowień zawartych w umowie lub umowie ramowej innych niż zmiany, o których mowa w art. 144 ust

30 PYTANIA 1. Co to są etykiety dla robót budowlanych? Nie ma to związku z Prawem budowlanym. Kto to ma określić? 2. Jesteśmy instytucją kultury. Nie robimy Planów zamówień publicznych. Kosztorysy wystaw i wysokość udzielonych dotacji celowych na realizację inwestycji są dla nas planami wydatków. Ponadto każdy dział sporządza plany wydatków na dany rok. Zamówienia publiczne udzielane są zgodnie z zatwierdzonym przez dyrektora Planem wydatków poszczególnych jednostek organizacyjnych i zgodnie z ustalonymi limitami obejmującym dany rok budżetowy. Kosztorysów wystaw nie upubliczniamy. Jakie będą zasady sporządzania planów postępowań o udzielenie zamówienia publicznego na najbliższy rok finansowy. 3. Czy w świetle nowego art. 26c ust. 2 wezwanie do złożenia lub poprawienia będzie dotyczyło wszystkich dokumentów w tym np. kosztorysu ofertowego? 4. Jakie zmiany w postępowaniach powinni przewidzieć zamawiający sektorowi? 5. Czy JEDZ (na razie w wersji papierowej) możemy modyfikować (tzn. usunąć pola niewymagane w danym postępowaniu)? 30

31 więcej na ten temat: Dziękuję za uwagę