Jak wykorzystać. filtr polaryzacyjny? Przemysław Oziemblewski. Kiedy jest on przydatny, a kiedy nie? Darmowy fragment ebooka

Transkrypt

1 Jak wykorzystać filtr polaryzacyjny? Przemysław Oziemblewski Kiedy jest on przydatny, a kiedy nie? Darmowy fragment ebooka

2 Copyright 2012 Przemysław Oziemblewski. Wszelkie prawa zastrzeżone. All rights reserved. Darmowy fragment ebooka: Tytuł: Jak wykorzystać filtr polaryzacyjny? Autor: Przemysław Oziemblewski Wydanie II Wszelkie prawa zastrzeżone. Niniejsza publikacja może być kopiowana oraz dowolnie rozpowszechniana tylko i wyłącznie jako całość, w formie dostarczonej przez autora. Można ją przekazywać np. za pomocą poczty oraz umieszczać na stronach internetowych. Zabrania się, bez pisemnej zgody autora, przekształcania ebooka, publikowania we fragmentach oraz rozpowszechniania w innej niż elektroniczna formie. Wszelkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi, bądź towarowymi ich właścicieli. Autor dołożył wszelkich starań, by zawarte w książce informacje były rzetelne. Nie bierze jednak żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikające z ich wykorzystania. Jestem autorem wszystkich zdjęć umieszczonych w tym ebooku. Przemysław Oziemblewski p.oziemblewski@fotografiadlaciekawych.pl Przemysław Oziemblewski Strona 2

3 Spis treści (w pełnej postaci ebooka może ulec nieznacznej zmianie) Wprowadzenie... 4 Na co wpływa filtr polaryzacyjny?... 5 Filtr polaryzacyjny a niebo... 8 Filtr polaryzacyjny a woda Filtr polaryzacyjny a szyba Filtr polaryzacyjny a rośliny Stopniowanie mocy tłumienia odbić O likwidacji odbić i optymalnych kątach Czy filtr działa od razu po nakręceniu? Filtr polaryzacyjny jako filtr szary Zastosowanie filtrów szarych Nakręcany, czy prostokątny? Filtr szary by zwiększyć rozdzielczość obrazu Fader regulowany filtr szary Jak samemu zrobić fader? Uwaga na winietowanie Nietypowe zastosowania Zdjęcia w kolorach tęczy Zabawa w ciepłe i zimne Jeszcze o likwidacji odbić światła metody mieszane Ćwiczenie 1 odbicia w nierównej powierzchni Ćwiczenie 2 odbicia w obrazach Dodatkowe adresy w Internecie Przemysław Oziemblewski Strona 3

4 Wprowadzenie Jeśli masz aparat, robisz zdjęcia, to być może przyszedł czas na dodatkowe akcesoria w postaci filtrów. W swojej torbie fotograficznej mam ich kilka. Podstawowy to filtr UV. Spełnia on bardziej funkcję ochronną obiektywu niż filtra promieniowania ultrafioletowego. Musi on być jednak wysokiej jakości, bo te słabsze mogą powodować dodatkowe flary i bliki światła. Dlatego niektóre osoby zrezygnowały z ich stosowania. W erze fotografii cyfrowej nie jest on już bezwzględnie konieczny. Warto natomiast go założyć, jeśli idziesz robić zdjęcia w plener i obawiasz się, że coś może chlapnąć na obiektyw np. fotografując rajdy motorowe lub samochodowe. Kolejne to: filtr polaryzacyjny, filtr szary oraz filtr szary połówkowy. W tej publikacji pokażę Ci na przykładach jak właściwie wykorzystać filtr polaryzacyjny. W jakich sytuacjach jest on potrzebny i co dzięki niemu możesz osiągnąć. Zobaczysz też kiedy jest on zupełnie zbędny i co daje lepsze rezultaty. Aby prezentowany na zdjęciach wynik działania filtra był lepiej widoczny pokazuję przeważnie maksymalny, możliwy do uzyskany w danym przypadku efekt. Nie zawsze jest to najlepsze rozwiązanie. Obracając filtrem możesz samemu zadecydować jak silny powinien on być w danej sytuacji. Efekt działania filtra widać od razu w wizjerze optycznym aparatu w przypadku lustrzanek oraz na wyświetlaczach LCD w przypadku aparatów cyfrowych. Miłej lektury. Pozdrawiam Przemysław Oziemblewski Ps. Niech fotografowanie sprawia Ci radość. Przemysław Oziemblewski Strona 4

5 Na co wpływa filtr polaryzacyjny? Zacznijmy od przykładu. Poniżej dwa zdjęcia. Pałac w Rogalinie Zwróć uwagę na jasność nieba, barwę trawy, dachu budynku i odbicia w oknach. Czy widzisz różnice? Zdjęcia nie były poddawane obróbce graficznej. Zmiana wynika Przemysław Oziemblewski Strona 5

6 tylko i wyłącznie z zastosowania filtra polaryzacyjnego. Na kolejnych stronach dowiesz się dokładnie, na co wpływa filtr polaryzacyjny i w jakich sytuacjach jest on najbardziej przydatny. O samej polaryzacji i fizycznych podstawach tego zjawiska nie będę się tu rozpisywał. Dokładne opisy znajdziesz w Internecie. Adresy stron podaję na końcu ebooka. To, co istotne, w tym zjawisku wynika z faktu, że rożne substancje i powierzchnie mogą wpływać na polaryzację światła. Natomiast filtr polaryzacyjny umożliwia przysłonięcie, tłumienie tego spolaryzowanego światła. Najczęściej mamy do czynienia z polaryzacją światła wywołaną przez wodę, drobne krople zawieszone w atmosferze. Dlatego stosując filtr można przyciemnić niebo. Światło również ulega polaryzacji w wyniku jego odbicia np. w szkle, ceramice, w tworzywach sztucznych, roślinach, lakierowanych przedmiotach (ale nie w metalu). Można więc zastosować filtr w celu ograniczenia tego odbitego światła. Rozmiar redukcji odbić możesz regulować stopniem obrotu filtra. Moc redukcji jest również zależna od kąta pomiędzy promieniem źródła światła, materiałem odbijającym, a aparatem. Szczegóły na ten temat znajdziesz w dalszej części publikacji. Filtr polaryzacyjny wpływa na jasność całej sceny Filtr polaryzacyjny poza ograniczaniem światła spolaryzowanego wpływa również na światło całej sceny. Sumując zatem oba oddziaływania filtra, osłabia on zazwyczaj moc światła docierającego do elementu światłoczułego o wartość od około jeden i jedną trzecią EV do dwóch EV. Stopień zmniejszenia światła zależy od samego filtra, od mocy światła spolaryzowanego w fotografowanej scenie oraz od pozycji kątowej Przemysław Oziemblewski Strona 6

7 obrotowego pierścienia na filtrze. Oznacza to, że w celu uzyskania poprawnej ekspozycji przy ustawieniach ręcznych, musisz wydłużyć czas migawki, otworzyć szerzej przysłonę lub podnieść czułość matrycy przynajmniej o około 1 i 1/3 EV. Obrót filtra i przez to ograniczenie np. jasnych odbić światła będzie wpływał odpowiednio na ekspozycję. Jeśli pracujesz w trybie automatycznym P, Auto ISO lub półautomatycznym A(Av), S(Tv), to aparat sam dokona odpowiedniej korekty. Właściwość blokowania części światła przez filtr polaryzacyjny możesz wykorzystać, jeśli potrzebujesz np. zwiększyć otwór przysłony w celu zmniejszenia głębi ostrości, a warunki oświetleniowe spowodowały, że już masz ustawione najniższe ISO i najkrótszy czas migawki. Zbliżona jasność zdjęć przy różnej ekspozycji w tych samych warunkach oświetleniowych. Oba zdjęcia wykonane przy przysłonie f/8 i czułości ISO 200. Lewe bez filtra polaryzacyjnego, a prawe z filtrem. Aby uzyskać takie samo naświetlenie matrycy lewe zdjęcie zostało zrobione przy czasie 1/320s, a prawe 1/125s Przemysław Oziemblewski Strona 7

8 Filtr polaryzacyjny a niebo Jedna z najczęstszych sytuacji wykorzystania filtra polaryzacyjnego to przyciemnianie zbyt jasnego nieba. Zdjęcie bez filtra polaryzacyjnego Zdjęcie z filtrem polaryzacyjnym Przemysław Oziemblewski Strona 8

9 Na powyższych zdjęciach niebo zostało przyciemnione w sposób równomierny. Ale w sytuacji robienia zdjęć obiektywem szerokokątnym przy nisko położonym słońcu nie będzie już tak ładnie. Największy zysk w postaci ciemniejszego nieba występuje w kącie 90 stopni względem słońca. Gdy się on zwiększa lub zmniejsza efekt z zastosowania filtra polaryzacyjnego maleje. Największa redukcja odbić światła na niebie za pomocą filtra polaryzacyjnego występuje przy kącie 90 o pomiędzy aparatem, a źródłem światła Przy bardzo szerokim kącie widzenia obiektywu i zdjęciu z filtrem polaryzacyjnym będziesz miał nierównomierne obszary ciemnego i jasnego nieba uzależnione od jego położenia. Zobacz efekty uzyskane z wykorzystaniem filtra na kolejnych zdjęciach (matryca ASP-C, ogniskowa 10mm). Kierunek słońce na wprost bez filtra z filtrem Przemysław Oziemblewski Strona 9

10 Kierunek słońce po lewej stronie około 90 bez filtra z filtrem Kierunek słońce po prawej stronie około 90 bez filtra z filtrem Kierunek słońce za plecami bez filtra z filtrem Przemysław Oziemblewski Strona 10

11 Dlatego w fotografii krajobrazowej stosując filtr polaryzacyjny należy starannie dobierać ogniskową oraz kierunek fotografowania względem pozycji słońca. Jeśli fotografujesz pod światło lub słońce masz za plecami, to używanie filtra polaryzacyjnego w celu przyciemnienia nieba niewiele wnosi do zdjęcia. Przy dłuższych ogniskowych i świetle w kącie 90 o filtr ten ładnie i równomiernie przyciemni Ci niebo. Wysoka pozycja słońca na niebie też będzie dużym ułatwieniem. John Shaw w książce Landscape photography (Fotografia krajobrazy) podaje prostą metodę na określenie kierunków, w których filtr polaryzacyjny będzie najbardziej efektywny. Wystarczy, że wyprostujesz kciuk i palec wskazujący, a utworzysz pomiędzy nimi kąt 90 stopni. Jeśli teraz palec wskazujący skierujesz w stronę Słońca to wyprostowany kciuk wskaże Ci kierunki, w których za pomocą filtra polaryzacyjnego będziesz mógł najmocniej przyciemnić niebo. Fragmenty z tej książki w tłumaczeni Sławomira Małażewskiego znajdziesz na stronie Fotografując zatem niebo z filtrem polaryzacyjnym i obiektywem szerokokątnym, przy słońcu zawieszonym nisko nad horyzontem możesz uzyskać nierównomierną jasność nieba. W takiej sytuacji lepiej do jego przyciemnienia wykorzystać szary filtr połówkowy lub zrobić to w czasie obróbki, w programie graficznym. Kolejne cztery przykłady to: zdjęcie zrobione bez filtra polaryzacyjnego, z filtrem polaryzacyjnym oraz dwa po obróbce w programie graficznym Adobe Lightroom 3. Jedno pokazujące efekt nałożenia filtra szarego połówkowego, drugie przyciemnienie barwy niebieskiej. Przemysław Oziemblewski Strona 11

12 Zdjęcie wykonane bez filtra polaryzacyjnego Zdjęcie z filtrem polaryzacyjnym. Prawa strona nieba jest ciemniejsza od lewej Przemysław Oziemblewski Strona 12

13 Zdjęcie pierwsze z dodatkowo nałożonym cyfrowo szarym filtrem połówkowym Zdjęcie pierwsze z przyciemnioną w programie graficznym barwą niebieską Jak widać, do przyciemniania nieba, wcale nie jest konieczny filtr polaryzacyjny. Czasami lepsze efekty uzyskasz w programie graficznym, a sam proces modyfikacji jest bardzo prosty. Przemysław Oziemblewski Strona 13

14 Aby przyciemnić niebo w programie Adobe Photoshop Lightroom przejdź do modułu Develop i tam w oknie HLS/Color/B&W wybierz Hue i dalej Luminance. Następnie suwakiem Blue możesz przyciemnić barwę niebieską. Dostęp do tego suwaka jest również po kliknięciu Color. W programie Adobe Photoshop Elements zmianę jasności barwy niebieskiej możesz zrobić przechodząc do Ulepsz/Dopasuj kolor/dopasuj barwę/nasycenie /Niebieskości (skrót klawiszowy Ctrl+U). Przemysław Oziemblewski Strona 14

15 Dziękuję Ci, że zapoznałaś/zapoznałeś się z darmowym fragmentem ebooka. Mam nadzieję, że wiadomości w nim zawarte będą Ci pomocne. Informacje o pełnej wersji ebooka będę publikował na blogu Zapraszam. Być może zainteresują Ciebie również jeszcze inne publikacje. Chcesz otrzymać darmowy ebook? Zapraszam na stronę Przemysław Oziemblewski Strona 58