DELIMITACJA POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO. PODEJŚCIE REGIONALNE.

Transkrypt

1 DELIMITACJA OBSZARÓW METROPOLITALNYCH - ZAGADNIENIA METODYCZNE I PRAKTYCZNE Poznań 14 maja 2014 r. DELIMITACJA POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO. PODEJŚCIE REGIONALNE. Jowita Maćkowiak Adam Derc Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego w Poznaniu

2 Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U.Nr 80 poz. 717, art.2 pkt 9 i art. 39 ust.6) Uchwała Nr XXV/405/04 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 27 września 2004 r.

3 GRANICA OBSZARU PLANISTYCZNEGO AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ 1974 r. POZNAŃSKI OBSZAR METROPOLITALNY OPRACOWANIE MPU 1995/96 ZASIĘG ISTNIEJĄCY I KIERUNKI ROZWOJU OM - WBPP 1997 r. GRANICA AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ 2001 r.

4 ZAŁOŻENIA I ZASADY DELIMITACJI JAKO PODSTAWOWĄ JEDNOSTKĘ DELIMITACJI PRZYJĘTO GMINĘ, BĘDĄCĄ NAJMNIEJSZĄ JEDNOSTKĄ STATYSTYCZNĄ NTS 5 ANALIZIE PODDANE ZOSTAŁY WSZYSTKIE GMINY Z POWIATU POZNAŃSKIEGO ORAZ GMINY Z 10 POWIATÓW GO OTACZAJĄCYCH GRANICE OBSZARU METROPOLITALNEGO SĄ CIĄGŁE I OPARTE O GRANICE GMIN ZASADA BEZPOŚREDNIEGO SĄSIEDZTWA ZASADA CIĄGŁOŚCI ZASADA ZWARTOŚCI ZASADA ROZŁĄCZNOŚCI

5 KRYTERIA DELIMITACJI KRYTERIUM SPOŁECZNO GOSPODARCZE GĘSTOŚĆ ZALUDNIENIA DYNAMIKA ZMIAN LICZBY LUDNOŚCI W LATACH SALDO MIGRACJI LUDNOŚCI W LATACH DYNAMIKA PRZYROSTU LICZBY MIESZKAŃ W LATACH UDZIAŁ LUDNOŚCI UTRZYMUJĄCEJ SIĘ ZE ŹRÓDEŁ POZAROLNICZYCH W LICZBIE LUDNOŚCI OGÓŁEM (2002 r.) UDZIAŁ LUDNOŚCI UTRZYMUJĄCEJ SIĘ ZE ŹRÓDEŁ POZAROLNICZYCH W LICZBIE LUDNOŚCI PRACUJĄCEJ (2002 r.) LICZBA SPÓŁEK Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO NA 1000 MIESZKAŃCÓW (2003 r.) DYNAMIKA ZMIAN LICZBY SPÓŁEK Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO W LATACH LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ W SEKTORZE PRYWATNYM NA 1000 MIESZKAŃCÓW (2003 r.) DYNAMIKA ZMIAN LICZBY PRZEDSIĘBIORSTW PRYWATNYCH (BEZ SPÓŁEK Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO) W LATACH LICZBA ZATRUDNIONYCH W USŁUGACH RYNKOWYCH (2003 r.) LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ DZIAŁAJĄCYCH W POŚREDNICTWIE FINANSOWYM, OBSŁUDZE NIERUCHOMOŚCI I FIRM, NAUCE, HANDLU I NAPRAWACH ORAZ HOTELACH I RESTAURACJACH (2003 r.) POWIERZCHNIA UŻYTKÓW ROLNYCH (2003 r.) ZMIANA W UŻYTKOWANIU GRUNTÓW POWIERZCHNIA UŻYTKÓW ROLNYCH W LATACH ODSETEK GOSPODARSTW ROLNYCH I DZIAŁEK ROLNYCH O POWIERZCHNI DO 2 ha (2002 r.)

6 KRYTERIA DELIMITACJI KRYTERIUM DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA, WYRAŻONA IZOCHRONĄ 30 MINUT DOJAZDU ŚRODKAMI KOMUNIKACJI ZBIOROWEJ (KOLEJOWEJ I AUTOBUSOWEJ) DO CENTRUM METROPOLII, ODNIESIONA WZGLĘDEM ODLEGŁOŚCI 10, 30, 50 km OD CENTRUM METROPOLII DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA WYRAŻONA IZOCHRONĄ 60 MINUT DOJAZDU ŚRODKAMI KOMUNIKACJI INDYWIDUALNEJ DO CENTRUM METROPOLII, ODNIESIONA WZGLĘDEM ODLEGŁOŚCI 10, 30, 50 km OD CENTRUM METROPOLII KRYTERIUM ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO WALORYZACJA ŚRODOWISKOWA PROCENTOWY UDZIAŁ POWIERZCHNI OBJĘTYCH FORMAMI OCHRONY PRZYRODY W GMINACH (2003 r.) WSKAŹNIK LESISTOŚCI W GMINACH (2003 r.) PROCENTOWY UDZIAŁ POWIERZCHNI GRUNTÓW KWALIFIKUJĄCE SIĘ DO ZALESIEŃ (2000 r.) WALORYZACJA ROLNICZEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ (2003 r.) PROCENTOWY UDZIAŁ POWIERZCHNI TRWAŁYCH UŻYTKÓW ZIELONYCH W GMINACH (2003 r.) PRZYRODNICZE STRUKTURY PRZESTRZENNE UKŁAD ZLEWNIOWY SYSTEM PRZYRODNICZY FITOKOMPLEKSY KRAJOBRAZOWE

7 DYNAMIKA ZMIAN LICZBY LUDNOŚCI W LATACH ŚREDNIA DLA WOJEWÓDZTWA 0,6% ŚREDNIA DLA POWIATU POZNAŃSKIEGO 13,0% GRANICA OBSZARU ANALIZ poniżej - 4% - 4 0,0% 0 10,0% 10,0 20,0% powyżej 20,0% GRANICA OBSZARU ANALIZ poniżej 0,6% 0,6 13,0% powyżej 13,0%

8 LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ W SEKTORZE PRYWATNYM NA 1000 MIESZKAŃCÓW (2003 r.) ŚREDNIA DLA WOJEWÓDZTWA 97,0 ŚREDNIA DLA POW. POZNAŃSKIEGO 120,0 GRANICA OBSZARU ANALIZ 38,0 61,0 62,0 72,0 73,0 95,0 96,0 123,0 powyżej 123,0 GRANICA OBSZARU ANALIZ poniżej 97,0 97,0 120,0 powyżej 120,0

9 DYNAMIKA ZMIAN LICZBY PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ W SEKTORZE PRYWATNYM W LATACH ŚREDNIA DLA WOJEWÓDZTWA 53,0% ŚREDNIA DLA POW. POZNAŃSKIEGO 71,0% GRANICA OBSZARU ANALIZ -28,0 24,0% 25,0 76,0% 77,0 128,0% 129,0 180,0% powyżej 180,0% GRANICA OBSZARU ANALIZ poniżej 53,0% 53,0 71,0% powyżej 71,0%

10 DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA KOMUNIKACJA KOLEJOWA KM KM KM KM KM KM IZOLINIE ODLEGŁOŚCI 10, 30, 50 km od centrum metropolii OBORNIKI SZAMOTUŁY Buk Suchy Las Rokietnica Dopiewo Stęszew Luboń Komorniki POZNAŃ Czerwonak Swarzędz Puszczykowo Kórnik Mosina Pobiedziska Kleszczewo Kostrzyn ŚRODA WLKP IZOCHRONA 30 MINUT DLA KOMUNIKACJI KOLEJOWEJ AUTOSTRADA POZOSTAŁE DROGI KOŁOWE LINIE KOLEJOWE GMINY ZNAJDUJĄCE SIĘ W ZASIĘGU OBSŁUGI KOMUNIKACJĄ KOLEJOWĄ Czempiń

11 PRZYRODNICZE JEDNOSTKI FUNKCJONALNE - SYNTEZA GRANICE POZNAŃSKIEGO DORZECZA WARTY ZEWNĘTRZNEGO WODODZIAŁOWEGO OBSZARU FUNKCJONALNEGO SYSTEMU PRZYRODNICZEGO BEZPOŚREDNIEGO (BLIŻSZEGO) OBSZARU POWIĄZAŃ SZCZEGÓLNIE CENNYCH FITOKOMPLEKSÓW KRAJOBRAZOWYCH POŚREDNIEGO (DALSZEGO) POWIĄZANIA OBSZARÓW PRZYRODNICZYCH ISTOTNYCH DLA FUNKCJONOWANIA SYSTEMU PRZYRODNICZEGO OBSZARU BADAŃ GRANICA OBSZARU ANALIZ

12 KRYTERIA SPOŁECZNO - GOSPODARCZE DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO NATĘŻENIE CECH METROPOLITALNYCH BRAK ZJAWISK 1 10 pkt pkt pkt. GRANICA OBSZARU ANALIZ WALORYZACJA BADANYCH CECH BRAK ZJAWISK 1,0 2,0 pkt. 2,0 3,0 pkt. 3,0 4,0 pkt. GRANICA OBSZARU ANALIZ WALORYZACJA BADANYCH CECH GMINY WYZNACZONE GRANICĄ POZNAŃSKIEGO DORZECZA WARTY GRANICA POZNAŃSKIEGO DORZECZA WARTY GRANICA OBSZARU ANALIZ

13 TRÓJWYMIAROWA INTERPOLACJA WARTOŚCI CECH SPOŁECZNO-GOSPODARCZYCH

14 TRÓJWYMIAROWA INTERPOLACJA DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ

15 Ryczywół Oborniki Suchy Las Poznań Luboń Puszczykowo Mosina Brodnica Gołańcz Wągrowiec Wągrowiec m. Wągrowiec Śrem Skoki Murowana Goślina Czerwonak Poznań Luboń Komorniki Stęszew Czempiń Kościan Kościan m. Kościan Śmigiel Września Nekla Kostrzyn Swarzędz Poznań Tarnowo Podgórne Kaźmierz Duszniki Pniewy Trzemeszno Gniezno Gniezno m. Gniezno Łubowo Pobiedziska Swarzędz Poznań Dopiewo Buk Opalenica Kuślin Nowy Tomyśl Zbąszyń Nowe Miasto n. Wartą Krzykosy Środa Wlkp. Kórnik Poznań Rokietnica Szamotuły Obrzycko Obrzycko m. Obrzycko Wronki DELIMITACJA POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO. PODEJŚCIE REGIONALNE. WALORYZACJA CECH SPOŁECZNO GOSPODARCZYCH PRZEKROJE BADANEGO OBSZARU Przekrój A-A C D Przekrój B-B B E A A E D C B Przekrój D-D Przekrój E-E Przekrój C-C

16 wartość cech metropolitalnych DELIMITACJA POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO. PODEJŚCIE REGIONALNE odległość od centrum metropolii liczona w km

17 TRÓJWYMIAROWY MODEL ROZKŁADU CECH METROPOLITALNYCH średnia wartość cech metropolitalnych 8,53 pkt. 0 km 30 km 50 km 60 km 80 km

18 ZDELIMITOWANY OBSZAR METROPOLITALNY Do obszaru metropolitalnego zaliczono 45 jednostek gminnych o zróżnicowanym statusie administracyjnym: 6 gmin miejskich, 21 gmin miejsko wiejskich, 18 gmin wiejskich. Powierzchnia obszaru metropolitalnego wynosi 6205 km 2 POZNAŃ - KSZTAŁTUJĄCA SIĘ METROPOLIA RDZEŃ OBSZARU METROPOLITALNEGO - POWIAT POZNAŃSKI STREFA ZEWNĘTRZNA OBSZARU METROPOLITALNEGO

19 TEORETYCZNY MODEL ROZWOJU POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO W OPARCIU O TEORII CENTRALNOŚCI OŚRODKÓW CHRISTALLERA

20 MODEL ROZWOJU POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO OSADNICTWO METROPOLIA - MIASTO CENTRALNE MIASTA POWIATOWE - SATELITY PODSTAWOWE JEDNOSTKI OSADNICZE GRANICA OBSZARU METROPOLITALNEGO STREFY STREFA INTENSYWNYCH PROCESÓW METROPOLIZACYJNYCH STREFA WIELOFUNKCYJNEGO UMIARKOWANEGO ROZWOJU STREFA SUBURBANIZACYJNA MIAST - SATELIT ZIELONY PIERŚCIEŃ WEWNĘTRZNY ZIELONY PIERŚCIEŃ ZEWNĘTRZNY ODDZIAŁYWANIA PROCES DYFUZJI ROZWOJU MIAST - SATELIT PROCES DYFUZJI ROZWOJU SPOŁ. - GOSP. MIASTA CENTRALNEGO OBSZARY KONCENTRACJI ROZWOJU WZDŁUŻ PROMIENISTEGO UKŁADU KOMUNIKACYJNEGO POWIĄZANIA POWIĄZANIA SIECIOWE POMIĘDZY MIASTAMI - SATELITAMI ZEWNĘTRZNE POWIĄZANIA MIAST - SATELIT POWIĄZANIA SIECIOWE MIĘDZY METROPOLIAMI

21 ZIELONE PIERŚCIENIE ZIELONE PIERŚCIENIE WEWNĘTRZNY - PODMIEJSKI ZEWNĘTRZNY - REGIONALNY PRZYRODNICZE POWIĄZANIA PRZESTRZENNE ZIELONYCH PIERŚCIENI KLINOWO-PIERŚCIENIOWY SYSTEM ZIELENI POZNANIA ŁĄCZNIKI MIĘDZY PIERŚCIENIAMI

22 PIERŚCIENIOWO - PASMOWY UKŁAD KOMUNIKACYJNY ELEMENTY UKŁADU KOMUNIKACYJNEGO OSIE KOMUNIKACYJNE ELEMENTY PIERŚCIENIOWE ELEMENTY PASMOWE SIEĆ KOMUNIKACYJNA AUTOSTRADA A2 DROGI EKSPRESOWE POZOSTAŁE DROGI KRAJOWE DROGI WOJEWÓDZKIE WYBRANE DROGI POWIATOWE LINIE KOLEJOWE DROGA WODNA WARTA

23 MODEL KOMUNIKACJI ZBIOROWEJ SIEĆ KOMUNIKACJI ZBIOROWEJ LINIE KOLEJOWE W UKŁADZIE DOCELOWYM SIEĆ TRAMWAJOWA W UKŁADZIE DOCELOWYM PODMIEJSKIE LINIE AUTOBUSOWE ODCINKI LINII O CZĘSTOTLIWOŚCI KURSOWANIA KOLEI CO 30 MINUT ODCINKI LINII O CZĘSTOTLIWOŚCI KURSOWANIA KOLEI CO 60 MINUT PUNKTY PRZESIADKOWE ISTNIEJĄCE STACJE I PRZYSTANKI KOLEJOWE PROJEKTOWANE STACJE I PRZYSTANKI KOLEJOWE DO REALIZACJI W PIERWSZEJ KOLEJNOŚCI PROJEKTOWANE STACJE I PRZYSTANKI KOLEJOWE DO REALIZACJI W DRUGIEJ KOLEJNOŚCI STACJE I PRZYSTANKI KOLEJOWE O FUNKCJI REKREACYJNEJ GŁÓWNE MIASTA SYSTEMU KOLEI METROPOLITALNEJ MIASTO OBSŁUGIWANE WYŁĄCZNIE KOMUNIKACJĄ AUTOBUSOWĄ GŁÓWNE PUNKTY PRZESIADKOWE W RELACJACH WEWNĘTRZNYCH POZNANIA (KOMUNIKACJA MIEJSKA) PUNKTY PRZESIADKOWE I STOPNIA W RELACJACH ZEWNĘTRZNYCH (KOLEJ / TRAMWAJ / P&R) PUNKTY PRZESIADKOWE I STOPNIA W RELACJACH ZEWNĘTRZNYCH (PORT LOTNICZY / KOLEJ / P&R) PUNKTY PRZESIADKOWE II STOPNIA W RELACJACH ZEWNĘTRZNYCH (KOLEJ / TRAMWAJ /P&R / TRAMWAJ) GŁÓWNE LOKALNE PUNKTY PRZESIADKOWE STREFY FUNKCJONOWANIA KOMUNIKACJI ZBIOROWEJ STREFY OBSŁUGI POM W OPARCIU O KOLEJ METROPOLITALNĄ I - STREFA POWIĄZAŃ WEWNĘTRZNYCH POZNANIA II STREFA INTENSYWNYCH POWIĄZAŃ ZEWNĘTRZNYCH W RELACJACH POZNAŃ - GMINY POM III STREFA EKSTENSYWNYCH POWIĄZAŃ ZEWNĘTRZNYCH W RELACJACH POZNAŃ - GMINY POM Z UDZIAŁEM KOMUNIKACJI AUTOBUSOWEJ STREFA OBSŁUGI POM W OPARCIU O KOMUNIKACJĘ AUTOBUSOWĄ IV STREFA ZEWNĘTRZNYCH POWIĄZAŃ KOMUNIKACJĄ AUTOBUSOWĄ

24 OBSZARY I MIEJSCA PREDYSPONOWANE DO ROZWOJU FUNKCJI METROPOLITALNYCH

25 WNIOSKI PODSTAWOWĄ JEDNOSTKĄ DELIMITACJI POWINNA BYĆ GMINA - NAJMNIEJSZA JEDNOSTKA STATYSTYCZNA NTS 5; NALEŻY ZASTOSOWAĆ CZTERY ZASADY SPÓJNEJ TOPOLOGII: BEZPOŚREDNIEGO SĄSIEDZTWA, CIĄGŁOŚCI, ZWARTOŚCI, ROZŁĄCZNOŚCI; NALEŻY WYKORZYSTAĆ BAZĘ AKTUALNYCH DANYCH STATYSTYCZNYCH; DANE STATYSTYCZNE NALEŻY UZUPEŁNIĆ POWIĄZANIAMI FUNKCJONALNYMI I PRZESTRZENNYMI. DELIMITACJA FUNKCJONALNA MA PRZEWAGĘ NAD DELIMITACJĄ STATYSTYCZNĄ LUB POLITYCZNĄ

26 Dziękuję za uwagę