Lecz zanim liść opadł z drzew, Powraca góral do chaty, Na ustach wesoły śpiew, Trzos w rękach niesie bogaty. Góralu, czy ci nie żal...

Transkrypt

1

2

3 Góralu, czy ci nie żal Odchodzić od stron ojczystych, Świerkowych lasów i hal I tych potoków srebrzystych? Góralu, czy ci nie żal, Góralu, wracaj do hal! Lecz zanim liść opadł z drzew, Powraca góral do chaty, Na ustach wesoły śpiew, Trzos w rękach niesie bogaty. Góralu, czy ci nie żal... A góral na góry spoziera I łzy rękawem ociera, Bo góry porzucić trzeba, Dla chleba, panie dla chleba. Góralu, czy ci nie żal... Góralu, wróć się do hal, W chatach zostali ojcowie; Gdy pójdziesz od nich hen w dal Cóż z nimi będzie, kto powie? Góralu, czy ci nie żal... A góral jak dziecko płacze: Może już ich nie zobaczę; I starych porzucić trzeba, Dla chleba, panie, dla chleba. Góralu, czy ci nie żal... Góralu, żal mi cię, żal! I poszedł z grabkami, z kosą, I poszedł z gór swoich w dal, W guńce starganej szedł boso. Góralu, czy ci nie żal...

4 Vážení priatelia, milí Gorali, veľmi si vážime Váš záujem o tradície, zvyky a ľudové remeslá nášho jedinečného regiónu, preto sme pre Vás v dňoch augusta 2013 v našej malebnej obci Lesnica pripravili kultúrno - spoločenské podujatie pod názvom Stretnutie Goralov v Pieninách, na ktorom sa počas dvoch dní zúčastnilo viac ako 3500 divákov. Obec Lesnica a poľské mesto Szczawnica žijú v symbióze a sú medzi sebou mnohými spôsobmi spojené a zviazané už od nepamäti. V súčasnosti tieto samosprávy participujú v projekte Stretnutie Goralov v Pieninách. Realizáciou projektu chceme zvýšiť atraktivitu regiónu, ponúknuť príležitosť pre rozvoj kultúry, regionálnych a miestnych kultúrnych tradícií a tiež významne podporiť rozvoj cestovného ruchu. Súčasťou projektu bolo kultúrno-spoločenské podujatie, na ktorom vystúpili dva slovenské amatérske folklórne súbory, FS Javorina z Kolačkova a FS Maguranka zo Spišskej Starej Vsi, dva poľské amatérske folklórne súbory, Juhasy zo Szczawnice a Pieniny z Kroscienka, a uskutočnila sa goralská tanečná zábava pre malých aj veľkých. V priebehu stretnutia Goralov desiati remeselníci zo Slovenska a Poľska prezentovali svoju umeleckú tvorbu a zároveň pripravili pre návštevníkov tvorivé remeselné dielne. Zoznámili ich s remeslami s prácou s drevom a s kožou, s keramikárstvom, maľbou na sklo a olejomaľbou, tkáčstvom, či čipkárstvom v tradičnonetradičnom ponímaní. Celé stretnutie sa konalo pod hudobnou taktovkou skupiny Kollárovcov. Pre všetkých účastníkov bola pripravená ochutnávka tradičných slovenských a poľských regionálnych jedál. Ďalšími aktivitami podujatia boli pasovanie za Goralov, súťaže pre deti a dospelých, či vystúpenie ľudového rozprávača Jožka Bryndzu. Na webových stránkach si môžete pozrieť fotografie z tohto úspešného podujatia. Dovidenia pri ďalšom ročníku stretnutia Goralov v Pieninách. Ján Gondek, starosta obce Lesnica

5 Drodzy Przyjaciele, Mili Górale, Doceniamy Wasze zainteresowanie tradycjami, zwyczajami i ludowym rzemiosłem naszego wyjątkowego regionu, dlatego też sierpnia 2013 w naszej malowniczej wsi Lesnica przygotowaliśmy dla Was kulturalno towarzyskie wydarzenie pod nazwą Spotkanie Górali w Pieninach w którym podczas dwóch dni uczestniczyło 3500 widzów. Wieś Lesnica i polskie miasto Szczawnica żyją ze sobą w symbiozie oraz są ze sobą powiązane na wiele sposobów od niepamiętnych czasów. Aktualnie te dwa samorządy uczestniczą w projekcie Spotkanie Górali w Pieninach. Poprzez realizację projektu chcemy podwyższyć atraktywność regionu, zaoferować możliwość dla rozwoju kultury, regionalnych i miejscowych kulturowych tradycji oraz znacząco wspierać rozwój ruchu turystycznego. Częścią projektu było kulturalno- towarzyskie wydarzenie, na którym wystąpiły dwa amatorskie zespoły folklorystyczne: FS Javorina z Kolačkova a FS Maguranka ze Spišskej Starej Vsi, dwa polskie amatorskie zespoły folklorystyczne: Juhasy ze Szczawnicy i Pieniny z Krościenka, a także odbyła się góralska taneczna zabawa dla małych i dużych. W przebiegu spotkania Górali dziesięciu rzemieślników ze Slowacji i Polski prezentowało swoją twórczość artystyczną, a także przygotowali odwiedzającym twórcze rzemieślnickie warsztaty. Zapoznawali ich z rzemiosłami z pracą z drzewem i skórą, ceramiką, malowaniem na szkle, malowaniem na płótnie, tkactwem, koronkarstwem w tradycyjny i nietradycyjny sposób. Całe spotkanie odbywało się przy akompaniamencie muzycznej grupy Kollarovci. Na wszystkich uczestników czekała degustacja tradycyjnych regionalnych słowackich i polskich dań. Kolejnymi aktywnościami wydarzenia było pasowanie na Górali, konkursy dla dzieci i dorosłych oraz wystąpienie ludowego gawędziarza Jožka Bryndzy. Na stronach internetowych możecie objrzeć zdjęcia z tego udanego wydarzenia. Do zobaczenia na kolejnym roczniku spotkania Górali w Pieninach. Ján Gondek, starosta wsi Lesnica

6 obec Lesnica Malebná zamagurská obec, ktorá leží na severozápade okresu Stará Ľubovňa pri hranici s Poľskou republikou v nadmorskej výške 485 metrov. Je jednou z najstarších obcí na Zamagurí. V roku 1630 tu bol postavený drevený kostol sv. Doroty. Po stáročia tu žili Gorali, ktorí sa zaoberali roľníctvom a pastierstvom. Obec Lesnica leží v blízkosti atraktívneho Prielomu Lesnického potoka a Prielomu Dunajca. Plná romantiky je pešia prechádzka popri Dunajci až do poľskej Szczawnice. V katastri obce je prístavisko, kde sa končí splav Dunajca na slovenskej strane. Malownicza zamagurska wieś, która leży na północnym-zachodzie powiatu Stará Ľubovňa przy granicy z Polską na wysokości 485 m n.p.m. jest jedną z najstarszych wsi na Zamagurii. W 1630 roku postawiono tu drewniany kościół św. Doroty. Całe stulecia żyli tu Górale, którzy zajmowali się rolnictwem i pasterstwem. Wieś Lesnica leży w bliskości aktrakcyjnego Przełomu Lesnickiego Potoku i Przełomu Dunajca. Pełen romantyzmu jest spacer przy Dunajcu aż do polskiej Szczawnicy. Na terenie wsi znajduje się przystań, w której kończy się spływ Dunajca po słowackiej stronie.

7 mesto Szczawnica Szczawnica, mesto a kúpeľné stredisko, má momentálne 7,5 tisíc obyvateľov. Mesto je položené na pomedzí Pienin a Sadeckých Beskýd v malebnej doline Grajcarka na rozlohe 8727 hektárov. Susedí s obcou Lesnica. Cyklisticko-peší prechod v Pieninách umožňuje spoznať kultúru a obyčaje našich susedov. Szczawnica je atraktívna pre turistov. Lieči sa tu veľa ochorení vďaka špecifickej mikroklíme a termálnym prameňom. Szczawnica dzisiaj to miasto, a zarazem uzdrowisko z 7,5 tysięczną liczbą mieszkańców. Położna jest na styku Pienin oraz Beskidu Sądeckiego w malowniczej dolinie Grajcarka na powierzchni 8727ha. Sąsiaduje z Leśnicą /Słowacja /.Przejście Pieszo-rowerowe w Pieninach umożliwia poznanie naszych sąsiadów ich kulturę i obyczaje. Szczawnica jest atrakcyjna dla turystów, a zarazem jest uzdrowiskiem leczącym wiele schorzeń. Dzięki specyficznemu mikroklimatowi ze swoimi źródłami.

8 Počas dvoch dní kultúrneho podujatia sa zišlo a prezentovalo svoje zručnosti desať majstrov ľudovo-umeleckej tvorby zo Slovenska a Poľska na tvorivých dielňach určených milovníkom ľudového umenia i širokej verejnosti. Podczas dwóch dni wydarzenia kulturalnego, na twórczych warsztatach dedykowanych miłośnikom sztuki ludowej i szerokiej publiczności, spotkało się i prezentowało swoje umiejętności dziesięciu mistrzów ludowo-artystycznej twórczości ze Słowacji i Polski. Henryk Zachwieja - umelecký rezbár Henryk Zachwieja - rzeźbiarz artystyczny Cyril Kocúrek - umelecký rezbár Cyril Kocúrek rzeźbiarz artystyczny náčrt drevorezby Szkic drzeworytu

9 Robert Majerczak - kožiar Robert Majerczak artysta zajmujący się pracą ze skórą spracovanie kože Obróbka skóry Anna Madeja, Anna Malinowska, Aleksandra Olszewska - maľba na sklo a olejomaľba Anna Madeja, Anna Malinowska, Aleksandra Olszewska malowanie na szkle i na plótnie maľovanie špachtľou Malowanie spachlą

10 Justína Kollárová, Štefánia Zamišková - tkanie kobercov a čipkárstvo Justína Kollárová, Štefánia Zamišková - tkanie dywanów i koronkarstwo Mária Reľovská pri tkaní koberca Mária Reľovská przy tkaniu dywanów hlinené výrobky Slávky a Ladislava Repkovcov Produkty gliniane Slávky i Ladislava Repkovcov Ladislav Repka - umelecký hrnčiar Ladislav Repka garncarz artystyczny

11 Folklórne súbory O dobrú náladu a pohodu sa na stretnutí Goralov po celý čas starali folklórne súbory zo Slovenska a z Poľska, ale aj ľudový rozprávač Jožko Bryndza. Goralské piesne a tance prezentovali FS Javorina z Kolačkova a FS Maguranka zo Spišskej Starej Vsi, FS Juhasy zo Szczawnice a FS Pieniny z Kroscienka, Ľudová hudba Kollárovci z Kolačkova. O dobry nastrój podczas spotkania Gorali starały się cały czas zespoły folklorystyczne ze Słowacji i Polski oraz ludowy gawędziarz Jožko Bryndza. Pieśni góralskie i tańce prezentowały: FS Javorina z Kolačkova a FS Maguranka ze Spišskej Starej Vsi, Juhasy ze Szczawnice i Pieniny z Kroscienka.

12

13

14 Jednou z najväčších atrakcií Pienin je pasovanie za Gorala v sprievode ľudovej hudby. Pasovanie vykonáva z poverenia zhromaždenia Goralov Ján Gondek - Goral pieninský. Myšlienka pasovania za Gorala vznikla ako forma poďakovania. Takýmto spôsobom vyjadrujeme vďaku ľuďom - turistom, politikom, podnikateľom a ďalším, že pre pieninský región niečo pozitívne spravili - prilákali turistov, pomohli rozvoju regiónu po finančnej - investičnej stránke a pod. Ako hovorí Ján Gondek, Goral pieninský: Myšlienku a spôsob pasovania za Gorala mám od mojej babky. Často mi rozprávala o svojom svokrovi, pltníkovi Gašparovi Gondekovi, ktorý prvý prišiel s touto myšlienkou rozdávať klobúky a valašky. Keď dáte niekomu fľašu, tak ju vypije a zabudne, kto mu ju daroval, avšak keď doma vidí goralský klobúk, či valašku, tak si spomenie na akt pasovania v Lesnici. Snahou Goralov je zviditeľniť náš prekrásny región a pritiahnuť k nemu pozornosť širokej verejnosti nielen doma, ale aj za hranicami Slovenska. Je poctou stať sa čestným Goralom. Stupne pri pasovaní za Gorala Ocenenie, ktoré získa ocenená osoba- čestný Goral: 1. klobúk, certifikát o pasovaní za Gorala, CD s goralskou hudbou, fotodokumentácia z aktu pasovania 2. valaška 3. vesta - kamizolka 4. vyšívaná košeľa 5. parenica - blancar - spona - ozdoba na košeli 6. opasok 7. nohavice - portky 8. krpce

15 Jedną z największych atrakcji Pienin jest pasowanie na Górala przy akompaniamencie muzyki ludowej. Pasowanie wykonuje za powierzeniem Zgromadzenia Górali Ján Gondek Pieniński Góral. Idea pasowania na Górala powstała jako forma podziękowania. Tym sposobem wyrażamy wdzięczność ludziom- turystom, politykom, przedsiębiorcom oraz innym, że zrobili coś pozytywnego dla regionu pienińskiego przyciągnęli turystów, pomogli rozwoju regionu po stronie finansowej- inwestycyjnej itd. Jak powiada Ján Gondek, Góral pieniński: Ideę i sposób pasowania na Górala ma od mojej babki. Często mi opowiadała o swoim teściowi, tratwiarzowi Gašparovi Gondekovi, który pierwszy wpadł na pomysł rozdawania kapeluszy i ciupag. Gdy podarujecie komuś butelkę alkoholu, tak ją wypije i zapomni, kto mu ja podarował, a gdy będzie widział góralski kapelusz czy ciupagę, tak sobie przypomni na akt pasowania w Lesnicy Celem Górali jest spropagowanie naszego przepięknego regionu i przyciągnięcie uwagi szerokiej publiczności nie tylko w kraju, ale również za granicami Słowacji. To zaszczyt stać się honorowym Góralem. Stopnie w pasowaniu na Górala Nagroda, ktorą otrzyma wyróżniona osoba- honorou Góral: 1. kapelusz, certyfikat o pasowaniu na Górala, CD z muzyką góralską, zdjęcie z aktu pasowania 2. ciupaga 3. kamizelka - kamizolka 4. wyszywana koszula 5. parenica - blancar - spinka - ozdoba na koszuli 6. pasek 7. spodnie - portky 8. kierpce

16