Niepadaczkowe zaburzenia napadowe u dzieci w wieku szkolnym i młodzieży

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Niepadaczkowe zaburzenia napadowe u dzieci w wieku szkolnym i młodzieży"

Transkrypt

1 Niepadaczkowe zaburzenia napadowe u dzieci w wieku szkolnym i młodzieży Konspekt spotkania SKN Neurologii Dziecięcej WUM, Autor: Adriana Ziółkowska Do najczęstszych niepadaczkowych zaburzeń napadowych w tej grupie wiekowej należą: migrena, omdlenia, tiki, napadowe dyskinezy, zaburzenia snu, psychogenne napady niepadaczkowe, niepadaczkowe,,zapatrzenia się oraz zespół hiperwentylacyjny. Migrena Najczęściej mylona z padaczką jest migrena, która niekiedy współistnieje z padaczką, jak i innymi stanami przebiegającymi z korowym pobudzeniem chorobą dwubiegunową, lękiem, napadami paniki, depresją i bezsennością. Szacuje się, że na migrenę choruje 3-10% populacji dziecięcej, predyspozycja rodzinna stwierdzana jest u połowy dzieci z migreną. Najczęstszą postacią migreny u dzieci jest migrena bez aury (80%). Według Międzynarodowej Klasyfikacji Bólów Głowy rozpoznajemy ją, gdy wystąpi przynajmniej 5 napadów spełniających kryteria: napad jest związany z co najmniej 2 objawami z poniższych: - połowiczy ból głowy (u dzieci częściej obustronny w okolicy czołowo-skroniowej) - pulsujący charakter bólu (u dzieci także ściskający lub rozpierający) - umiarkowane lub znaczne nasilenie bólu upośledzające codzienną aktywność - pogarszanie stanu chorego spowodowane zwykłą aktywnością fizyczną napad trwa od 4 do 72 godz. (<15 r.ż. od godziny) w czasie napadu występują: -nudności i/lub wymioty -fotofobia i fonofobia, nadwrażliwość na bodźce węchowe We wczesnym dzieciństwie rozpoznanie migreny jest trudne. W tym wieku występują zespoły epizodyczne: napadowe zawroty głowy wymioty cykliczne napadowe bóle brzucha kręcz szyi porażenie połowicze naprzemienne kolka niemowlęca Migrena z aurą Charakteryzuje się występowaniem aury przed bólem głowy, w postaci ogniskowych objawów neurologicznych. Aura narasta przez 5-20 minut i utrzymuje się nie dłużej niż 1 godzinę, a po jej ustąpieniu pojawia się napad bólowy jak w migrenie bez aury. Rodzaje aury:

2 wzrokowa - mroczek migocący, zygzak, kolorowa linia lub gwiazda w polu widzenia, ubytki w polu widzenia, przemijające niedowidzenie połowicze, zespół Alicji w Krainie Czarów czuciowa jednostronne parestezje ruchowa niedowład połowiczy afazja Dzieci z zespołem Alicji w Krainie Czarów doświadczają zniekształceń percepcyjnych analogicznych do opisywanych w książce pt. Alicja po drugiej stronie lustra. Przedmioty przez nie postrzegane mogą się wydawać większe (makropsje), mniejsze (mikropsje), odległe (telopsje), bliższe (peliopsje) lub mieć zmienioną formę (metamorfopsje). Pozostałe objawy zespołu obejmują uczucie depersonalizacji, derealizacji oraz zaburzenie poczucia czasu. Zespół występuje przede wszystkim u dzieci i młodych dorosłych. Może stanowić część aury migrenowej lub zwiastować zachorowania na migrenę w przyszłości. Często jest związany z zakażeniami wirusami EBV, VZV, Coxsackie, grypy, towarzyszył także padaczce czy toksycznej encefalopatii. Badania MRI głowy, EEG i PMR są prawidłowe. Zespół należy różnicować z padaczką potyliczną. Leczenie brak wytycznych, w pojedynczych przypadkach skuteczna flunaryzyna oraz kwas walproinowy. Stosowanie topiramatu w profilaktyce migreny indukowało objawy AWS. Migrena z aurą z pnia mózgu (podstawna) Objawy wynikają z zaburzeń czynności pnia mózgu. Najczęściej dotyczy nastoletnich dziewcząt. Aura może przypominać aurę typową dla napadu drgawkowego, z różnym nasileniem objawów: od obustronnych parestezji i niedowładu kończyn, po zmieniony stan świadomości, podwójne widzenie, zaburzenia widzenia, szumy uszne, zawroty głowy, ataksję, dyzartrię. Objawy te trwają zwykle około 30 minut i po ich ustąpieniu pojawia się tętniący ból głowy w okolicy potylicznej i wymioty. EEG wykazuje zwolnienie czynności bioelektrycznej w trakcie napadów, badania obrazowe nie wykazują nieprawidłowości. Ostre splątanie migrenowe Nagle występujący stan splątania lub zaburzenie wrażeń zmysłowych oraz pobudzenie psychiczne z agresją. Nie musi wystąpić ból głowy. Objawy trwają poniżej 24h, mogą być wyzwalane przez uraz głowy. Napad zazwyczaj jest przerywany przez sen. Dziecko często nie pamięta epizodu. EEG w trakcie napadu wykazuje zwolnienie czynności bioelektrycznej w trakcie napadów. Rozpoznanie stawiane jest po wykluczeniu innych zaburzeń. Diagnostyka migreny: badanie podmiotowe badanie przedmiotowe z pomiarem ciśnienia tętniczego krwi, pełnym badaniem neurologicznym z oceną dna oka badania laboratoryjne morfologia krwi, OB, AST, ALT, stężenie glukozy we krwi, jonogram, badanie ogólne moczu i stolca w kierunku obecności pasożytów EEG różnicowanie z padaczką MRI, gdy : - obecność zogniskowanych zmian w badaniu neurologicznym lub EEG - migrena z aurą inna niż wzrokowa

3 - migrena transformowana - oporność terapeutyczna - zmiana obrazu klinicznego, wzrost częstości napadów - napady zawsze po tej samej stronie Leczenie migreny u dzieci i młodzieży Rodzaj leczenia Behawioralne Leczenie napadu bólowego Specyficzne metody/środki Uregulowanie snu Regularne posiłki Eliminowanie czynników wyzwalających Diety eliminacyjne Biofeedback Psychoterapia Zapewnienie spokoju, wyciszenia i zaciemnienia Leki przeciwbólowe na początku bólu lub podczas aury Paracetamol (15 mg/kg mc. co 4-6 godzin) Ibubrofen (10 mg/kg mc. co 6-8 godzin) Po 12 r.ż. naproksen (5-7 mg/kg mc. co 6-8 godzin) kwas acetylosalicylowy (75-150mg/doba) Leki przeciwwymiotne Metoklopramid (0,25-0,5 mg/kg mc.) Prochlorperazyna (0,25-0,4 mg/kg mc. powyżej 2 rż.) Tryptany jeśli NLPZ nie przyniosły poprawy Sumatryptan doustnie - 25 mg(mc <50kg), 50 mg (mc>50kg) Sumatryptan donosowo - 5 mg (mc<50kg), 20 mg (mc>50kg) Sumatryptan podskórnie (0,06 mg/kg mc.) Leki uspokajające Diazepam (0,2-0,5 mg/kg mc. doodbytniczo) Napadowe dyskinezy Objawiają się epizodami pląsawicy, balizmu, atetozy lub dystonii występującymi jednostronnie, obustronnie lub naprzemiennie. U niektórych dzieci przed napadem w zajętej części ciała pojawiają się parestezje. Napadowe dyskinezy można podzielić na: wyzwalane przez ruch (kinezygenne), niewyzwalane przez ruch lub wyzwalane przez wysiłek fizyczny. W przypadku napadowej dyskinezy świadomość jest zachowana, a objawy mogą się utrzymywać godzinami, co bardzo rzadko ma miejsce w przypadku padaczki. Wiele postaci napadowych dyskinez jest dziedziczonych autosomalnie dominująco. U większości dzieci z napadowymi dyskinezami pomiędzy epizodami wynik badania neurologicznego jest prawidłowy. Dobre efekty terapeutyczne na ogół przynosi podawanie karbamazepiny, fenytoiny lub gabapentyny w małej dawce oraz benzodiazepiny w zależności od typu dyskinez.

4 Parasomnie Grupa zaburzeń, polegających na występowaniu w trakcie snu lub przy wybudzaniu się nieprawidłowych lub niepożądanych zachowań lęki nocne, somnambulizm, koszmary senne. Są dość częstym zjawiskiem w wieku dziecięcym. Mają najczęściej charakter przejściowy i są związane z dojrzewaniem ośrodkowego układu nerwowego. Lęki nocne Występują w pierwszej połowie nocy, najczęściej 2-3 godziny po zaśnięciu. Dziecko budzi się ze snu wolnofalowego ze znacznym pobudzeniem układu autonomicznego (pocenie, tachykardia, rozszerzenie źrenic) z krzykiem, sprawia wrażenia przerażonego, wykonuje gwałtowne ruchy. Czas trwania napadu jest różny, najczęściej kilkanaście minut. Po napadzie zasypia spokojnie, rano nie pamięta zdarzenia. Większość ustępuje samoistnie z czasem. Somnambulizm (sennowłództwo, lunatyzm) Polega na występowaniu złożonych zachowań podczas snu wolnofalowego, których skutkiem jest chodzenie podczas snu ze zmiennym stanem świadomości i zaburzeniami oceny. Somnambulizm jest częstszy wśród dzieci i w większości przypadków z wiekiem samoistnie ustępuje. Dla większości chorych charakterystyczne jest zdezorientowanie po przebudzeniu oraz niepamięć przebiegu epizodu, chociaż niektórzy starsi pacjenci są w stanie zapamiętać fragmenty epizodów i czasami potrafią odtworzyć większość zdarzeń. Zazwyczaj w trakcie epizodu chorzy mają szeroko otwarte oczy ze zdezorientowanym szklistym spojrzeniem, twarz jest pozbawiona wyrazu lub widoczne jest na niej przerażenie, często występują dodatkowe objawy pobudzenia układu autonomicznego, takie jak dreszcze, pot, tachykardia i tachypnoe. W trakcie epizodu nie powinno się pacjentów wybudzać, jeśli nie jest to konieczne, ale jedynie ostrożnie odprowadzić do łóżka, ponieważ nagle wybudzeni mogą gwałtownie zareagować, np. uderzyć. Koszmary senne Najczęstsze z zaburzeń przysennych. Występują głównie w drugiej połowie nocy w czasie snu REM. Zaburzenie polega na występowaniu przerażających marzeń sennych, które prowadzą do wybudzenia dziecka. Dziecko ma całkowitą pamięć zdarzenia. Przy powtarzających się koszmarach, często boi się zasnąć. Ich duża częstość i nasilenie może świadczyć o istotnych problemach emocjonalnych dziecka. Istotna jest rozmowa z dzieckiem, ewentualnie pomoc psychologiczna. Zaburzenia zachowania w fazie snu REM Zaburzenia zachowania występują w fazie snu REM. Jeżeli nie dojdzie do zwiotczenia mięśni szkieletowych, marzenia senne są odgrywane w sposób rzeczywisty. Obserwuje się niepokój ruchowy, wymachiwanie kończynami oraz teatralne, pozornie celowe ruchy. Napadom towarzyszą głośne wokalizacje. Należy je różnicować z napadami padaczkowymi z płatów czołowych, łagodną padaczką rolandyczną wieku dziecięcego i zespołem Panayiotopoulosa. Rozpoznanie zaburzeń zachowania w fazie snu REM ustala się na podstawie wyniku polisomnografii. W większości przypadków wystarczy pouczyć rodziców i zapewnić ich o łagodnej naturze zaburzenia, zwrócić uwagę na higienę snu. U niektórych pacjentów można zastosować krótkotrwałe leczenie klonazepamem w małych dawkach.

5 Omdlenia wazowagalne Omdlenie to przejściowa utrata przytomności wynikająca ze zmniejszenia przepływu krwi przez krążenie mózgowe. Omdlenia wazowagalne to najczęstszy typ omdleń u dzieci. W odpowiedzi na czynniki wyzwalające (długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej, odwodnienie, wysoka temperatura otoczenia, wysiłek fizyczny oraz bodźce emocjonalne np. widok krwi) dochodzi do reakcji wazowagalnej obniżenia ciśnienia tętniczego krwi oraz bradykardii. Przed utratą przytomności występują objawy prodromalne związane z pobudzeniem układu współczulnego - zawroty głowy, blada, wilgotna skóra, zaburzenia widzenia i/lub słuchu. U niektórych dzieci obserwuje się ruchy przypominające drgawki. Objawy omdlenia, w przeciwieństwie do objawów drgawek padaczkowych, ustępują całkowicie po kilku minutach bez następowego splątania i objawów ogniskowych. Należy wykluczyć przyczyny kardiologiczne. Zaleca się zwiększenie objętości przyjmowanych płynów oraz zawartości soli kuchennej w diecie, unikanie czynników wyzwalających, jeśli wystąpią objawy przedomdleniowe przyjęcie pozycji siedzącej, uniesienie, przygięcie lub skrzyżowanie kończyn dolnych. Psychogenne napady niepadaczkowe Uważa się, że u większości dzieci psychogenne napady niepadaczkowe to rzeczywiste zaburzenie somatyczne (napady nie są udawane). W ustaleniu rozpoznania najważniejszy jest zebrany wywiad. Psychogenne napady niepadaczkowe pojawiają się często, są wywoływane przez bodziec emocjonalny lub sugestie, zwykle występują w obecności świadków i nie ustępują nawet po zastosowaniu wielu leków przeciwpadaczkowych. Większe ryzyko wystąpienia dotyczy dzieci maltretowanych w przeszłości, z problemami w nauce oraz chorych na padaczkę. Rozpoznanie jest możliwe po udokumentowaniu napadu w badaniu wideo-eeg. Leczenie powinien prowadzić doświadczony psycholog. Piśmiennictwo Luat A, Kamat D, Sivaswamy L. Paroxysmal nonepileptic events in infancy, childhood, and adolescence. Pediatr Ann 2015; 44:e18 e23. Venkataraman V. Paroxysmal movement disorders. Pediatr Ann 1997; 26: Michałowicz R, red. Roman Michałowicz. Padaczka i inne stany napadowe u dzieci ; PZWL Kozubski W, Liberski P. Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny.tom 2; PZWL 2013: Kawalec W, Grenda R, Ziółkowska H. Pediatria; PZWL Steinborn B. Alice in Wonderland Syndrome or just migraneous aura in children? Neurol Dziec 2015; 24, 49: Boćkowski L. Headaches in Children: An Update Neurol Dziec 2015; 24, 49: Boćkowski L, Sendrowski K, Śmigielska-Kuzia J. Acute treatment of migraine attacks and status migrainosus in children and adolescents. Neurol Dziec 2011; 20, 41: Emich-Widera E, Szwed-Białożyt B, Kostorz A, Kazek B, Marszał E, Szydłowski L i wsp. Syncope in children and adolescents the interdisciplinary diagnostic problem. Neurol Dziec 2007; 16, 31: Fliciński J, Steinborn B. Somnambulism in children. Neurol Dziec 2011; 20, 40:

6

Parasomnie obraz kliniczny, różnicowanie, leczenie

Parasomnie obraz kliniczny, różnicowanie, leczenie Sen aktywny proces Parasomnie obraz kliniczny, różnicowanie, leczenie Stan świadomości charakteryzujący się: 1. Przyjęciem charakterystycznej postawy spoczynku 2. Zaprzestaniem aktywności ruchowej 3. Utratą

Bardziej szczegółowo

STAN PADACZKOWY. postępowanie

STAN PADACZKOWY. postępowanie STAN PADACZKOWY postępowanie O Wytyczne EFNS dotyczące leczenia stanu padaczkowego u dorosłych 2010; Meierkord H., Boon P., Engelsen B., Shorvon S., Tinuper P., Holtkamp M. O Stany nagłe wydanie 2, red.:

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia napadowe niepadaczkowe u dzieci Dr n.med.jolanta Bielicka-Cymerman

Zaburzenia napadowe niepadaczkowe u dzieci Dr n.med.jolanta Bielicka-Cymerman Zaburzenia napadowe niepadaczkowe u dzieci Dr n.med.jolanta Bielicka-Cymerman Wiek niemowlęcy, dzieciństwo, to okres występowania różnorodnych zaburzeń napadowych. Uwarunkowane jest to niedojrzałością

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka różnicowa omdleń

Diagnostyka różnicowa omdleń Diagnostyka różnicowa omdleń II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Omdlenie - definicja Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie

Bardziej szczegółowo

Rodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń

Rodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń Omdlenie - definicja Diagnostyka różnicowa omdleń Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie ilości tlenu dostarczonego

Bardziej szczegółowo

Padaczka u osób w podeszłym wieku

Padaczka u osób w podeszłym wieku Padaczka u osób w podeszłym wieku W ostatnich latach obserwuje się wzrost przypadków padaczki u osób starszych zarówno w krajach Europy, jak i Ameryki Północnej co wynika ze starzenia się społeczeństwa

Bardziej szczegółowo

Wybrane zaburzenia lękowe. Tomasz Tafliński

Wybrane zaburzenia lękowe. Tomasz Tafliński Wybrane zaburzenia lękowe Tomasz Tafliński Cel prezentacji Przedstawienie najważniejszych objawów oraz rekomendacji klinicznych dotyczących rozpoznawania i leczenia: Uogólnionego zaburzenia lękowego (GAD)

Bardziej szczegółowo

Dziecko z padaczką w szkole. Patrycja Harat-Smętek

Dziecko z padaczką w szkole. Patrycja Harat-Smętek Dziecko z padaczką w szkole Patrycja Harat-Smętek Definicja padaczki Padaczka jest zaburzeniem czynności mózgu, które cechuje się trwałą skłonnością do napadów padaczkowych wraz z neurobiologicznymi, poznawczymi,

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach Charakterystyki Produktu Leczniczego i ulotki dla pacjenta

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach Charakterystyki Produktu Leczniczego i ulotki dla pacjenta Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach Charakterystyki Produktu Leczniczego i ulotki dla pacjenta Uwaga: Może wyniknąć potrzeba dokonania kolejnych aktualizacji Charakterystyki Produktu Leczniczego i

Bardziej szczegółowo

Problemy neurologiczne dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Iwona Rotter Samodzielna Pracownia Rehabilitacji Medycznej PUM w Szczecinie

Problemy neurologiczne dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Iwona Rotter Samodzielna Pracownia Rehabilitacji Medycznej PUM w Szczecinie Problemy neurologiczne dzieci i młodzieży w wieku szkolnym Iwona Rotter Samodzielna Pracownia Rehabilitacji Medycznej PUM w Szczecinie Okres rozwojowy dzieli się na: Okres noworodkowy- 1 miesiąc życia

Bardziej szczegółowo

Hipoglikemia. przyczyny, objawy, leczenie. Beata Telejko

Hipoglikemia. przyczyny, objawy, leczenie. Beata Telejko Hipoglikemia przyczyny, objawy, leczenie Beata Telejko Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Definicja hipoglikemii w cukrzycy Zespół objawów

Bardziej szczegółowo

Rozdział 7. Nieprawidłowy zapis EEG: EEG w padaczce

Rozdział 7. Nieprawidłowy zapis EEG: EEG w padaczce Rozdział 7. Nieprawidłowy zapis EEG: EEG w padaczce Znaczenie zapisu EEG w rozpoznaniu i leczeniu EEG wspiera kliniczne rozpoznanie padaczki, ale na ogół nie powinno stanowić podstawy rozpoznania wobec

Bardziej szczegółowo

SEN I CZUWANIE NEUROFIZJOLOGIA

SEN I CZUWANIE NEUROFIZJOLOGIA SEN I CZUWANIE NEUROFIZJOLOGIA Sen i Czuwanie U ludzi dorosłych występują cyklicznie w ciągu doby dwa podstawowe stany fizjologiczne : SEN i CZUWANIE SEN I CZUWANIE Około 2/3 doby przypada na czuwanie.

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Rimantin, 50 mg, tabletki. Rymantadyny chlorowodorek

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Rimantin, 50 mg, tabletki. Rymantadyny chlorowodorek ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA Rimantin, 50 mg, tabletki Rymantadyny chlorowodorek Należy przeczytać uważnie całą ulotkę, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta. Należy zachować

Bardziej szczegółowo

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie

Bardziej szczegółowo

Test edukacyjny. akredytowany przez Polskie Towarzystwo Neurologiczne

Test edukacyjny. akredytowany przez Polskie Towarzystwo Neurologiczne Polski Przegląd Neurologiczny, 2006, tom 2, nr 2 Test edukacyjny Szanowni Państwo! Jak zapowiedziano w pierwszym numerze Polskiego Przeglądu Neurologicznego, zamieszczamy kolejny test edukacyjny,. Uczestnictwo

Bardziej szczegółowo

Część VI: Streszczenie Planu Zarządzania Ryzykiem dla produktu:

Część VI: Streszczenie Planu Zarządzania Ryzykiem dla produktu: Część VI: Streszczenie Planu Zarządzania Ryzykiem dla produktu: Olamide, 10 mg, tabletki VI.2 VI.2.1 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu leczniczego Olamide przeznaczone do wiadomości

Bardziej szczegółowo

Program naukowy. Hotel Mercure Warszawa Centrum Warszawa, ul. Złota 48/54

Program naukowy. Hotel Mercure Warszawa Centrum Warszawa, ul. Złota 48/54 Program naukowy wersja z dnia 5 marca 2018 Organizatorzy zastrzegają prawo do nanoszenia zmian w programie naukowym Hotel Mercure Warszawa Centrum 00-120 Warszawa, ul. Złota 48/54 Piątek, 13 kwietnia 2018

Bardziej szczegółowo

Konferencja SAMOLECZENIE A EDUKACJA ZDROWOTNA, POLITYKA ZDROWOTNA, ETYKA Kraków, 20.04.2009 r.

Konferencja SAMOLECZENIE A EDUKACJA ZDROWOTNA, POLITYKA ZDROWOTNA, ETYKA Kraków, 20.04.2009 r. Piotr Burda Biuro In formacji T oksykologicznej Szpital Praski Warszawa Konferencja SAMOLECZENIE A EDUKACJA ZDROWOTNA, POLITYKA ZDROWOTNA, ETYKA Kraków, 20.04.2009 r. - Obejmuje stosowanie przez pacjenta

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Rada Przejrzystości Stanowisko Rady Przejrzystości nr 45/2014 z dnia 28 stycznia 2014 r. w sprawie oceny leku Botox (toksyna botulinowa typu A 100 jednostek) we wskazaniu

Bardziej szczegółowo

Dr n.med Adrianna Wilczek specjalista neurologii dziecięcej

Dr n.med Adrianna Wilczek specjalista neurologii dziecięcej DRGAWKI GORĄCZKOWE U DZIECI -co to są drgawki gorączkowe u dzieci -jakie badania należy wykonać -postępowanie i leczenie drgawek gorączkowych Dr n.med Adrianna Wilczek specjalista neurologii dziecięcej

Bardziej szczegółowo

Zapalenie ucha środkowego

Zapalenie ucha środkowego Zapalenie ucha środkowego Poradnik dla pacjenta Dr Maciej Starachowski Ostre zapalenie ucha środkowego. Co to jest? Ostre zapalenie ucha środkowego jest rozpoznawane w przypadku zmian zapalnych w uchu

Bardziej szczegółowo

Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja

Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649 Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja obszar unaczynienia objawy lokalizacja TĘTNICA SZYJNA WEWNĘTRZNA (OCZNA

Bardziej szczegółowo

UTRATA ŚWIADOMOŚCI. Utrata świadomości jest stanem, w którym poszkodowany nie reaguje na bodźce z zewnątrz.

UTRATA ŚWIADOMOŚCI. Utrata świadomości jest stanem, w którym poszkodowany nie reaguje na bodźce z zewnątrz. moduł V foliogram 34 UTRATA ŚWIADOMOŚCI Utrata świadomości jest stanem, w którym poszkodowany nie reaguje na bodźce z zewnątrz. Możliwe przyczyny: uraz czaszki, krwotok, niedotlenienie mózgu, choroby wewnętrzne,

Bardziej szczegółowo

ZABURZENIA NEUROLOGICZNE U DZIECI. Wioletta Kojder-Leżańska Agnieszka Pędzimąż

ZABURZENIA NEUROLOGICZNE U DZIECI. Wioletta Kojder-Leżańska Agnieszka Pędzimąż ZABURZENIA NEUROLOGICZNE U DZIECI Wioletta Kojder-Leżańska Agnieszka Pędzimąż CHOROBY NEUROLOGICZNE TO WSZYSTKIE SCHORZENIA ZWIĄZANE Z NIEPRAWIDŁOWYM ORGANICZNYM FUNKCJONOWANIEM OŚRODKOWEGO I OBWODOWEGO

Bardziej szczegółowo

Postępowanie w zakażeniach układu oddechowego

Postępowanie w zakażeniach układu oddechowego Postępowanie w zakażeniach układu oddechowego Etiologia Wirusy; Rinowirusy; Adenowirusy; Koronawirusy; Wirusy grypy i paragrypy; Wirus RS; Enterowirusy ; Etiologia Bakterie Streptococcus pneumoniae Haemophilus

Bardziej szczegółowo

Informacja dla pacjentów

Informacja dla pacjentów info Informacja dla pacjentów ze szpiczakiem mnogim leczonych bortezomibem Polineuropatia indukowana bortezomibem Konsultacja merytoryczna: Prof. dr hab. Lidia Usnarska-Zubkiewicz Katedra i Klinika Hematologii,

Bardziej szczegółowo

Padaczka lekooporna - postępowanie. Joanna Jędrzejczak Klinika Neurologii i Epileptologii, CMKP Warszawa

Padaczka lekooporna - postępowanie. Joanna Jędrzejczak Klinika Neurologii i Epileptologii, CMKP Warszawa Padaczka lekooporna - postępowanie Joanna Jędrzejczak Klinika Neurologii i Epileptologii, CMKP Warszawa Definicja padaczki lekoopornej Nie ma padaczki lekoopornej, są lekarze oporni na wiedzę Boenigh,

Bardziej szczegółowo

Formularz zgłoszeniowy na badanie kwalifikacyjne do mikropolaryzacji mózgu

Formularz zgłoszeniowy na badanie kwalifikacyjne do mikropolaryzacji mózgu Formularz zgłoszeniowy na badanie kwalifikacyjne do mikropolaryzacji mózgu Data... Poniższe schorzenia zazwyczaj nie stanowią przeciwwskazania do zastosowania mikropolaryzacji. Proszę zatem o udzielenie

Bardziej szczegółowo

Padaczka versus omdlenie co wynika z wytycznych 2009? Piotr Kułakowski Klinika Kardiologii CMKP, Warszawa

Padaczka versus omdlenie co wynika z wytycznych 2009? Piotr Kułakowski Klinika Kardiologii CMKP, Warszawa Padaczka versus omdlenie co wynika z wytycznych 2009? Piotr Kułakowski Klinika Kardiologii CMKP, Warszawa Omdlenie Objaw a nie choroba Przejściowa i samoograniczająca się utrata przytomności Mechanizm:

Bardziej szczegółowo

Drgawki czy mioklonie??? Iwona Terczyńska IMID

Drgawki czy mioklonie??? Iwona Terczyńska IMID Drgawki czy mioklonie??? Iwona Terczyńska IMID Termin mioklonia u pacjenta z JME został po raz pierwszy zaproponowany przez Herpina w 1867 Mioklonie przysenne opisał Friedreich 1881 Nadal.nie ma powszechnie

Bardziej szczegółowo

Holter. odprowadzeń CM5, CS2, IS.

Holter. odprowadzeń CM5, CS2, IS. Norman Jefferis Jeff (1.1.1914-21.7.1983) amerykański biofizyk skonstruował urządzenie rejestrujące EKG przez 24 godziny, tzw. EKG. W zależności od typu aparatu sygnał EKG zapisywany jest z 2, 3, rzadziej

Bardziej szczegółowo

Sebastian Stec, Pracownia Elektrofizjologii Klinicznej,Klinika Kardiologii CMKP, Szpital Grochowski, Warszawa. smstec@wp.pl

Sebastian Stec, Pracownia Elektrofizjologii Klinicznej,Klinika Kardiologii CMKP, Szpital Grochowski, Warszawa. smstec@wp.pl Sebastian Stec, Pracownia Elektrofizjologii Klinicznej,Klinika Kardiologii CMKP, Szpital Grochowski, Warszawa smstec@wp.pl Wykładowca, członek grup doradczych i granty naukowe firm: Medtronic, Biotronic,

Bardziej szczegółowo

Hipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o.

Hipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o. Hipoglikemia Hipoglikemia Hipoglikemia, zwana inaczej niedocukrzeniem, oznacza obniżanie stężenia glukozy we krwi do wartości poniżej 55 mg/dl (3,1 mmol/l) Niekiedy objawy hipoglikemii mogą wystąpić przy

Bardziej szczegółowo

Miejsce dziecięcych zespołów okresowych w nowej Międzynarodowej Klasyfikacji Bólów Głowy

Miejsce dziecięcych zespołów okresowych w nowej Międzynarodowej Klasyfikacji Bólów Głowy ARTYKUŁ REDAKYJNY/EDITORIAL ARTILE Miejsce dziecięcych zespołów okresowych w nowej Międzynarodowej Klasyfikacji ólów Głowy The place of childhood periodic syndromes in the new International lassification

Bardziej szczegółowo

Alkoholowy zespół abstynencyjny. i psychozy alkoholowe. - rozpoznawanie i postępowanie

Alkoholowy zespół abstynencyjny. i psychozy alkoholowe. - rozpoznawanie i postępowanie Alkoholowy zespół abstynencyjny i psychozy alkoholowe - rozpoznawanie i postępowanie Prof. dr hab. Marcin Wojnar ALKOHOLOWY ZESPÓŁ ABSTYNENCYJNY (AZA) F10.3 (ICD-10) Zespół objawów pojawiających się wskutek

Bardziej szczegółowo

Drgawki gorączkowe i padaczki ze spektrum GEFS+

Drgawki gorączkowe i padaczki ze spektrum GEFS+ Drgawki gorączkowe i padaczki ze spektrum GEFS+ Elżbieta Szczepanik Klinika Neurologii Dzieci i Młodzieży Instytut Matki i Dziecka Kurs CMKP 23-25. 09. 2019 Padaczka i inne stany napadowe u dzieci ...

Bardziej szczegółowo

Zespoły neurodegeneracyjne. Dr n. med. Marcin Wełnicki III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II WL Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Zespoły neurodegeneracyjne. Dr n. med. Marcin Wełnicki III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II WL Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Zespoły neurodegeneracyjne Dr n. med. Marcin Wełnicki III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II WL Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Neurodegeneracja Choroby przewlekłe, postępujące, prowadzące

Bardziej szczegółowo

HIPOTERMIA definicje, rozpoznawanie, postępowanie

HIPOTERMIA definicje, rozpoznawanie, postępowanie HIPOTERMIA definicje, rozpoznawanie, postępowanie dr med. Maciej Sterliński Szkolenie z zakresu ratownictwa lodowego WOPR Województwa Mazowieckiego Zegrze, 19.02.2006 Główne cele działania zespołów ratowniczych

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla Pacjenta

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla Pacjenta Uwaga: Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla Pacjenta Ta Charakterystyka Produktu Leczniczego, oznakowanie opakowań i ulotka dla pacjenta jest wynikiem

Bardziej szczegółowo

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał

Bardziej szczegółowo

Narkolepsja. Diagnostyka neurofizjologiczna

Narkolepsja. Diagnostyka neurofizjologiczna Historia badań nad narkolepsją. Diagnostyka neurofizjologiczna Aleksandra Wierzbicka Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 19 wiek Pierwszy opis objawów Lata 1950 Lata 1930 Sleep Onset Pierwsze REM

Bardziej szczegółowo

1. Protezowanie aparatami (przewodnictwo powietrzne i kostne). 2. Ćwiczenia logopedyczne.

1. Protezowanie aparatami (przewodnictwo powietrzne i kostne). 2. Ćwiczenia logopedyczne. 2. Implantacje mikroelektrod do ślimaka przekazywanie odpowiednio dobranych sygnałów elektrycznych do receptorów w sposób sterowany komputerem. Rehabilitacja w uszkodzeniach słuchu: 1. Protezowanie aparatami

Bardziej szczegółowo

Leczenie bezdechu i chrapania

Leczenie bezdechu i chrapania Leczenie bezdechu i chrapania Bezdech senny, to poważna i dokuczliwa choroba, dotykająca ok. 4% mężczyzn i 2% kobiet. Warto więc wykonać u siebie tzw. BADANIE POLISOMNOGRAFICZNE, które polega na obserwacji

Bardziej szczegółowo

Wyłączenia świadomości u dziecka w wieku 11 lat. Katarzyna Kotulska IPCZD Klinika Neurologii i Epileptologii

Wyłączenia świadomości u dziecka w wieku 11 lat. Katarzyna Kotulska IPCZD Klinika Neurologii i Epileptologii Wyłączenia świadomości u dziecka w wieku 11 lat Katarzyna Kotulska IPCZD Klinika Neurologii i Epileptologii W przychodni 1 Dziewczynka 11-letnia Bardzo dobrze się uczy, ale dysgrafia Ostatnio nauczyciele

Bardziej szczegółowo

Elektrostymulacja zamiast leków?

Elektrostymulacja zamiast leków? 15.12.2014 Nowa metoda leczenia migreny jest już dostępna w Polsce Elektrostymulacja zamiast leków? Pacjenci cierpiący na uporczywe bóle głowy mają alternatywę. Zamiast farmakologii powodującej liczne

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Uzupełnienia odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta

Aneks III. Uzupełnienia odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta Aneks III Uzupełnienia odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta Uwaga: Charakterystyka Produktu Leczniczego i Ulotka dla pacjenta są wynikiem zakończenia procedury

Bardziej szczegółowo

Aneks I. Wnioski naukowe oraz podstawy zmian warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu.

Aneks I. Wnioski naukowe oraz podstawy zmian warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu. Aneks I Wnioski naukowe oraz podstawy zmian warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu. 1 Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie

Bardziej szczegółowo

DOBRE PRAKTYKI POSTĘPOWANIA DYSPOZYTORÓW MEDYCZNYCH I ZESPOŁÓW RATOWNICTWA MEDYCZNEGO Z PACJENTEM Z PODEJRZENIEM UDARU MÓZGU

DOBRE PRAKTYKI POSTĘPOWANIA DYSPOZYTORÓW MEDYCZNYCH I ZESPOŁÓW RATOWNICTWA MEDYCZNEGO Z PACJENTEM Z PODEJRZENIEM UDARU MÓZGU DOBRE PRAKTYKI POSTĘPOWANIA DYSPOZYTORÓW MEDYCZNYCH I ZESPOŁÓW RATOWNICTWA MEDYCZNEGO Z PACJENTEM Z PODEJRZENIEM UDARU MÓZGU Konsultant krajowy w dziedzinie neurologii prof. dr hab. n. med. Danuta Ryglewicz

Bardziej szczegółowo

Migrena rozpoznanie i leczenie

Migrena rozpoznanie i leczenie Migrena rozpoznanie i leczenie Hanna Wójcik-Drączkowska, Małgorzata Bilińska, Walenty Nyka Klinika Neurologii Dorosłych Akademii Medycznej w Gdańsku STRESZCZENIE Migrena jest jednym z najczęstszych samoistnych

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Sirdalud Tabletki, 4 mg. Tizanidinum

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Sirdalud Tabletki, 4 mg. Tizanidinum ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA Sirdalud Tabletki, 4 mg Tizanidinum Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie dystonii ogniskowych i połowiczego kurczu twarzy

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie dystonii ogniskowych i połowiczego kurczu twarzy Załącznik nr 13 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE DYSTONII OGNISKOWYCH I POŁOWICZEGO KURCZU TWARZY ICD-10 G24.3 - kręcz karku G24.5 - kurcz

Bardziej szczegółowo

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) Załącznik B.29. LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) ŚWIADCZENIOBIORCY 1.Kryteria kwalifikacji 1.1 Leczenia interferonem beta: 1) wiek od 12 roku życia; 2) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia

Bardziej szczegółowo

NEUROLOGIA. Opieka pielęgniarska nad chorymi z pourazowymi zespołami neurologicznymi. Sławomir Michalak, Danuta Lenart-Jankowska, Małgorzata Woźniak

NEUROLOGIA. Opieka pielęgniarska nad chorymi z pourazowymi zespołami neurologicznymi. Sławomir Michalak, Danuta Lenart-Jankowska, Małgorzata Woźniak NEUROLOGIA Sławomir Michalak, Danuta Lenart-Jankowska, Małgorzata Woźniak 16 Opieka pielęgniarska nad chorymi z pourazowymi zespołami neurologicznymi Urazy głowy prowadzą do zmian w obrębie układu nerwowego,

Bardziej szczegółowo

Przewodnik po leczeniu produktem leczniczym BOTOX

Przewodnik po leczeniu produktem leczniczym BOTOX Przewodnik po leczeniu produktem leczniczym BOTOX (toksyna botulinowa typu A) Dostarczony w ramach działań edukacyjnych prowadzonych przez firmę Allergan w profilaktyce bólów głowy u pacjentów dorosłych

Bardziej szczegółowo

SPOSÓB OCENY STANU ZDROWIA OSOBY CHOREJ NA CUKRZYCĘ W CELU STWIERDZENIA ISTNIENIA LUB BRAKU PRZECIWSKAZAŃ ZDROWOTNYCH DO KIEROWANIA POJAZDAMI

SPOSÓB OCENY STANU ZDROWIA OSOBY CHOREJ NA CUKRZYCĘ W CELU STWIERDZENIA ISTNIENIA LUB BRAKU PRZECIWSKAZAŃ ZDROWOTNYCH DO KIEROWANIA POJAZDAMI Załącznik nr 3 SPOSÓB OCENY STANU ZDROWIA OSOBY CHOREJ NA CUKRZYCĘ W CELU STWIERDZENIA ISTNIENIA LUB BRAKU PRZECIWSKAZAŃ ZDROWOTNYCH DO KIEROWANIA POJAZDAMI 1. Określenie: 1) ciężka hipoglikemia oznacza

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży

Zaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży Zaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży Zaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży: pojedynczy epizod dużej depresji nawracająca duża depresja dystymia mania lub submania stan mieszany zaburzenia afektywne

Bardziej szczegółowo

Pułapki w EEG prezentacja przypadków

Pułapki w EEG prezentacja przypadków Pułapki w EEG prezentacja przypadków Ewa Nagańska Klinika Neurologii i Epileptologii SPSK CMKP, Warszawa ZAKOPANE XI 2017 Jak rozpoznać nieprawidłowości w EEG? znajomość prawidłowego zapisu EEG znajomość

Bardziej szczegółowo

WYNIKI BADAŃ LABORATORYJNYCH

WYNIKI BADAŃ LABORATORYJNYCH WYNIKI BADAŃ LABORATORYJNYCH niektórych dopalaczy pobranych na terenie powiatu namysłowskiego Przygotowała : Urszula Modrak 1 Niezły wkręt JWH 081 Walina Fenyloalanina RCS 4 (substancja syntetyczna) (aminokwas)

Bardziej szczegółowo

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Torecan, 6,5 mg, tabletki powlekane Thiethylperazinum

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Torecan, 6,5 mg, tabletki powlekane Thiethylperazinum Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Torecan, 6,5 mg, tabletki powlekane Thiethylperazinum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona

Bardziej szczegółowo

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Zolpic, 10 mg, tabletki powlekane. Zolpidemi tartras

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Zolpic, 10 mg, tabletki powlekane. Zolpidemi tartras Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Zolpic, 10 mg, tabletki powlekane Zolpidemi tartras Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 99 SECTIO D 2005

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 99 SECTIO D 2005 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 99 SECTIO D 2005 Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Zakładzie Epidemiologii w Lublinie Wydział Lekarski Akademii

Bardziej szczegółowo

BÓL W KLATCE PIERSIOWEJ, ZASŁABNIĘCIE, OMDLENIA, PADACZKA. EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA

BÓL W KLATCE PIERSIOWEJ, ZASŁABNIĘCIE, OMDLENIA, PADACZKA. EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA BÓL W KLATCE PIERSIOWEJ, ZASŁABNIĘCIE, OMDLENIA, PADACZKA. EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA PAMIĘTAJ!!! TEKST PODKREŚLONY LUB WYTŁUSZCZONY JEST DO ZAPAMIĘTANIA. Opracował: mgr Mirosław Chorąży Zasłabnięcie

Bardziej szczegółowo

Przedmowa 11 Bożydar Latkowski Antoni Prusiński. Wprowadzenie 12 Antoni Prusiński. Część I. Wybrane problemy otoneurologii 21

Przedmowa 11 Bożydar Latkowski Antoni Prusiński. Wprowadzenie 12 Antoni Prusiński. Część I. Wybrane problemy otoneurologii 21 Spis treści Przedmowa 11 Wprowadzenie 12 Część I. Wybrane problemy otoneurologii 21 1. ABC anatomii i fizjologii narządu przedsionkowego jako obwodowego receptora układu równowagi 22 2. Badanie otoneurologiczne

Bardziej szczegółowo

Zasady leczenia nowo rozpoznanej padaczki

Zasady leczenia nowo rozpoznanej padaczki Zasady leczenia nowo rozpoznanej padaczki Ewa Nagańska Klinika Neurologii i Epileptologii CMKP Zasady ogólne jeden incydent napadowy wait and see diagnostyka: wywiad!!!! EEG, TK + kontrast, MRI, wideo-eeg

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13 Spis treści Przedmowa................ 11 1. Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi.................. 13 Najważniejsze problemy diagnostyczne....... 13 Ból w klatce piersiowej........... 14 Ostry

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych

Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Piśmiennictwo: Szczeklik E. Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. PZWL 1979 Bolechowski F. Podstawy ogólnej diagnostyki

Bardziej szczegółowo

Ocena ogólna: Raport całkowity z okresu od 04.05.2007 do 15.11.2007

Ocena ogólna: Raport całkowity z okresu od 04.05.2007 do 15.11.2007 W Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej ABC medic Praktyka Grupowa Lekarzy Rodzinnych w Zielonej Górze w okresie od 04.05.2007-15.11.2007 została przeprowadzona ocena efektów klinicznych u pacjentów

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Co się wydarzyło w pediatrycznej izbie przyjęć 2. NAZWA JEDNOSTKI

Bardziej szczegółowo

Wykaz Czynności Kontrolnych

Wykaz Czynności Kontrolnych Wykaz Czynności Kontrolnych WYKAZ CZYNNOŚCI KONTROLNYCH: Przygotowanie się do specjalistycznych badań w szpitalu Po wizycie u lekarza, możesz otrzymać zalecenie zgłoszenia się na kilka badań u specjalisty

Bardziej szczegółowo

Neurolog dziecięcy i szkoła koalicja czy opozycja? Dr n med. Katarzyna Wojaczyńska-Stanek

Neurolog dziecięcy i szkoła koalicja czy opozycja? Dr n med. Katarzyna Wojaczyńska-Stanek Neurolog dziecięcy i szkoła koalicja czy opozycja? Dr n med. Katarzyna Wojaczyńska-Stanek Czym jest szkoła? Budynek Miejscem nauki wiedzy norm społecznych norm etycznych Miejscem wcielania w życie idei

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Sirdalud Tabletki, 4 mg. Tizanidinum

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Sirdalud Tabletki, 4 mg. Tizanidinum ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA Sirdalud Tabletki, 4 mg Tizanidinum Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją

Bardziej szczegółowo

Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Reguły systemu wsparcia decyzji: wskazania/przeciwskazania trombolizy

Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Reguły systemu wsparcia decyzji: wskazania/przeciwskazania trombolizy Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649 Reguły systemu wsparcia decyzji: wskazania/przeciwskazania trombolizy Kryterium Dane (jakie) Dane (źródło) Reguła Moduł wiek wiek pacjent/osoba > 18 lat (włączająca) kliniczne

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 12 grudnia 2011 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 12 grudnia 2011 r. Dziennik Ustaw Nr 269 15687 Poz. 1597 1597 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 12 grudnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych Na

Bardziej szczegółowo

Biorytmy, sen i czuwanie

Biorytmy, sen i czuwanie Biorytmy, sen i czuwanie Rytmika zjawisk biologicznych określana jako biorytm przyporządkowuje zmiany stanu organizmu do okresowych zmian otaczającego środowiska. Gdy rytmy biologiczne mają charakter wewnątrzustrojowy

Bardziej szczegółowo

Aby można było mówić o zaburzeniach snu ważne jest to, aby poznać kilka najistotniejszych cech jego prawidłowości.

Aby można było mówić o zaburzeniach snu ważne jest to, aby poznać kilka najistotniejszych cech jego prawidłowości. Problem zaburzeń snu staje się coraz bardziej powszechny i obejmuje coraz szerszą populację. Dotyczy to również populacji dzieci i młodzieży. Wielokrotnie rodzice zgłaszają ten problem na wizytach lekarskich.

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia nerwicowe pod postacią somatyczną

Zaburzenia nerwicowe pod postacią somatyczną Zaburzenia nerwicowe pod postacią somatyczną Mikołaj Majkowicz Zakład Psychologii Klinicznej Katedry Chorób Psychicznych AMG Zaburzenia występujące pod postacią somatyczną Główną cechą zaburzeń pod postacią

Bardziej szczegółowo

Nie daj się grypie! Grypa przenosi się z osoby na osobę drogą kropelkową podczas

Nie daj się grypie! Grypa przenosi się z osoby na osobę drogą kropelkową podczas Nie daj się grypie! Jesień i zima to okres wzmożonych zachorowań na choroby górnych dróg oddechowych. Zachorowania mogą być wywoływane przez ponad 200 różnych gatunków wirusów. Najczęstszą przyczyną zachorowań

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko... Data urodzenia... Data wypełnienia ankiety. Stan zdrowia a) Czy nosi okulary? Jaka wada...

Imię i nazwisko... Data urodzenia... Data wypełnienia ankiety. Stan zdrowia a) Czy nosi okulary? Jaka wada... Szanowni Państwo Bardzo prosimy o wypełnienie poniższego kwestionariusza. Zawarte w nim informacje pozwolą nam na postawienie dokładniejszej diagnozy oraz na przygotowanie bardziej indywidualnego planu

Bardziej szczegółowo

Ulotka dla pacjenta: Informacja dla użytkownika. Tramadol Vitabalans, 50 mg, tabletki Tramadoli hydrochloridum

Ulotka dla pacjenta: Informacja dla użytkownika. Tramadol Vitabalans, 50 mg, tabletki Tramadoli hydrochloridum Ulotka dla pacjenta: Informacja dla użytkownika Tramadol Vitabalans, 50 mg, tabletki Tramadoli hydrochloridum Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zażyciem leku, ponieważ zawiera ona ważne informacje

Bardziej szczegółowo

Preparat podawać zewnętrznie, bezpośrednio na skórę. Nie kąpać zwierząt 2 dni przed i 2 dni po zastosowaniu produktu.

Preparat podawać zewnętrznie, bezpośrednio na skórę. Nie kąpać zwierząt 2 dni przed i 2 dni po zastosowaniu produktu. Strona 1 z 5 Strona 2 z 5 0,5 g/100 ml Roztwór na skórę dla psów i kotów. SKŁAD: Fipronil 0,5 g/100 ml DAWKOWANIE I DROGA PODANIA: Preparat podawać zewnętrznie, bezpośrednio na skórę. Nie kąpać zwierząt

Bardziej szczegółowo

Przedmowa do wydania polskiego. Przedmowa. 1.1 Fizjologia bólu i. 1.2 Miejsca działania środków przeciwbólowych w bólach głowy 4. 1.

Przedmowa do wydania polskiego. Przedmowa. 1.1 Fizjologia bólu i. 1.2 Miejsca działania środków przeciwbólowych w bólach głowy 4. 1. Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa V VI 1 Anatomia i fizjologia 1.1 Fizjologia bólu i 1.2 Miejsca działania środków przeciwbólowych w bólach głowy 4 1.3 Patogeneza 6 1.4 Klasyfikacja International

Bardziej szczegółowo

Metoksyfluran (Penthrox) Lek. Justyna Kasznia

Metoksyfluran (Penthrox) Lek. Justyna Kasznia Metoksyfluran (Penthrox) Lek. Justyna Kasznia Metoksyfluran nowy-stary środek Stosowany w Australii i Nowej Zelandii od 40 lat jako środek p- bólowy Zarejestrowany we wszystkich krajach Europejskich w

Bardziej szczegółowo

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) Załącznik B.29. LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) ŚWIADCZENIOBIORCY ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PROGRAMU

Bardziej szczegółowo

Astma oskrzelowa. Zapalenie powoduje nadreaktywność oskrzeli ( cecha nabyta ) na różne bodźce.

Astma oskrzelowa. Zapalenie powoduje nadreaktywność oskrzeli ( cecha nabyta ) na różne bodźce. Astma oskrzelowa Astma jest przewlekłym procesem zapalnym dróg oddechowych, w którym biorą udział liczne komórki, a przede wszystkim : mastocyty ( komórki tuczne ), eozynofile i limfocyty T. U osób podatnych

Bardziej szczegółowo

STILNOX, 10 mg, tabletki powlekane. Skład jakościowy i ilościowy: 1 tabletka powlekana zawiera 10 mg zolpidemu w postaci zolpidemu winianu (Zolpidemi

STILNOX, 10 mg, tabletki powlekane. Skład jakościowy i ilościowy: 1 tabletka powlekana zawiera 10 mg zolpidemu w postaci zolpidemu winianu (Zolpidemi STILNOX, 10 mg, tabletki powlekane. Skład jakościowy i ilościowy: 1 tabletka powlekana zawiera 10 mg zolpidemu w postaci zolpidemu winianu (Zolpidemi tartras). Substancja pomocnicza o znanym działaniu:

Bardziej szczegółowo

arypiprazolu Twój przewodnik na temat Broszura informacyjna dla pacjenta/opiekuna Arypiprazol (Lemilvo)

arypiprazolu Twój przewodnik na temat Broszura informacyjna dla pacjenta/opiekuna Arypiprazol (Lemilvo) Twój przewodnik na temat arypiprazolu Arypiprazol (Lemilvo) Broszura informacyjna dla pacjenta/opiekuna Twój przewodnik na temat arypiprazolu 3 Wprowadzenie Twój lekarz rozpoznał u Ciebie zaburzenia afektywne

Bardziej szczegółowo

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Zopitin 7,5 mg tabletki powlekane Zopiclonum

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Zopitin 7,5 mg tabletki powlekane Zopiclonum Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Zopitin 7,5 mg tabletki powlekane Zopiclonum Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY GAUCHERA ICD-10 E

LECZENIE CHOROBY GAUCHERA ICD-10 E załącznik nr 19 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu: LECZENIE CHOROBY GAUCHERA ICD-10 E 75 Zaburzenia przemian sfingolipidów i inne zaburzenia spichrzania

Bardziej szczegółowo

Niedociśnienie tętnicze. IKARD r dr Radosław Sierpiński

Niedociśnienie tętnicze. IKARD r dr Radosław Sierpiński Niedociśnienie tętnicze IKARD 15.12.2015r dr Radosław Sierpiński Definicja Przez niedociśnienie tętnicze, czyli hipotonię, rozumiemy trwale utrzymujące się niskie ciśnienie tętnicze, zazwyczaj skurczowe

Bardziej szczegółowo

Tematy seminariów z Neurologii dla V roku Kierunku Lekarskiego realizowane w Klinice Neurochirurgii:

Tematy seminariów z Neurologii dla V roku Kierunku Lekarskiego realizowane w Klinice Neurochirurgii: Tematyka zajęć i zaliczenie z Neurologii - plik pdf do pobrania Neurochirurgia Do zajęć seminaryjnych student jest zobowiązany przygotować wiedzę teoretyczną zgodnie ze słowami kluczowymi do danego tematu.

Bardziej szczegółowo

WYCHŁODZENIE I ODMROŻENIE

WYCHŁODZENIE I ODMROŻENIE WYCHŁODZENIE I ODMROŻENIE ZAPAMIETAJ!!! TEKST POGRUBIONY LUB PODKREŚLONY JEST DO ZAPAMIĘTANIA Opracował: mgr Mirosław Chorąży Wychłodzenie i odmrożenia Temperatura 36 C. to stan normalny organizmu ludzkiego.

Bardziej szczegółowo

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia rozsianego oparte na kryteriach

Bardziej szczegółowo

42 Choroby wysokogórskie PORADA PORADA 42 ROBERT SZYMCZAK. Choroby. wysokogórskie

42 Choroby wysokogórskie PORADA PORADA 42 ROBERT SZYMCZAK. Choroby. wysokogórskie 4 Choroby wysokogórskie PORADA 4 ROBERT SZYMCZAK Choroby wysokogórskie 4 4 Choroby wysokogórskie W rozdziale omówimy choroby związane ze zmniejszającą się dostępnością tlenu na wysokości: Ostrą Chorobę

Bardziej szczegółowo

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Zolpic, 10 mg, tabletki powlekane. Zolpidemi tartras

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Zolpic, 10 mg, tabletki powlekane. Zolpidemi tartras Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Zolpic, 10 mg, tabletki powlekane Zolpidemi tartras Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje

Bardziej szczegółowo

Powikłania ostre w cukrzycy typu 1. Anna Noczyńska

Powikłania ostre w cukrzycy typu 1. Anna Noczyńska Powikłania ostre w cukrzycy typu 1 Anna Noczyńska Cukrzycowa kwasica ketonowa Kwasica ketonowa w przebiegu cukrzycy jest ciężkim powikłaniem powodującym stan zagrożenia życia. Śmiertelność związana z

Bardziej szczegółowo

ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE

ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE Katowice 2007 Śl.C.Z.P Dział Chorobowości Hospitalizowanej 23 luty Ogólnopolski

Bardziej szczegółowo

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu 1 Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie

Bardziej szczegółowo