PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI JENIKOWO NA LATA

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr XIV/117/08 Rady Miejskiej w Maszewie z dnia 27 czerwca 2008 r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI JENIKOWO NA LATA Fot. Znak miejscowości Jenikowo. 1

2 Spis treści. I. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI. RYS HISTORYCZNY. CHARAKTERYSTYKA. II. IWENTARYZACJA ZASOBÓW. Instytucje. Infrastruktura techniczna. Zaopatrzenie w wodę. Gospodarka ściekowa. Gazyfikacja. Telefonizacja. Okolica. Komunikacja. III. OCENA MOCNYCH I SŁABYCH STRON. IV. OPIS PLANOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ: V. SZACUNKOWY KOSZT PLANOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ. VI. HARMONOGRAM PLANOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ. 2

3 I. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI RYS HISTORYCZNY W dostępnych materiałach brak jest informacji o wczesnych dziejach Jenikowa. Z układu wsi moŝna jednak wnioskować o wczesnych dziejach Jenikowa. Z układu wsi wnioskować moŝna jednak, Ŝe posiadała średniowieczny rodowód. Była prawdopodobnie wsią szlachecką, gdyŝ w XVIII w. naleŝała do domeny państwowej i dzięki temu zbudowano w 1722 r. kościół. Współcześnie z tego kościoła zachowała się tylko wieŝa. W drugiej połowie XIX w. odnotowane jest istnienie folwarku będącego własnością gminy wiejskiej. Folwark prawdopodobnie wcześniejszy czasowo załoŝony był na planie czworoboku z budynkiem bramnym według sztuki frankońskiej. Zagrody chłopskie w większości miały analogiczne rozplanowanie i zabudowę w konstrukcji ryglowej. W 1898 r. wzniesiono nowy kościół w Jenikowie. W latach 20 tych XX w. nastąpił znaczny rozwój wsi i folwarku. Była tu wówczas mleczarnia, krochmalnia, browar, i niewielka elektrownia wodna. W 1914 i 1920 r. odnotowano istnienie 9 zagród po około 50 ha oraz folwark o 128 ha. Około 1920 r. zamieszkiwało tu 366 osób. Nagminnie likwidowano budynki szkieletowe, przebudowując zagrody. W 1923 r. były w Jenikowie 62 domy mieszkalne, 82 gospodarcze i 381 mieszkańców. W 1939 r. wieś liczyła 13 zagród po ha oraz 2 zagrody po 128 ha. Liczba drobniejszych siedlisk nie jest znana. Areał ziemi we wsi wynosił 1227 ha. Jenikowo zachowało charakter wsi rolników indywidualnych do czasów współczesnych. Fot. Wieś Jenikowo. 3

4 CHARAKTERYSTYKA DuŜa wieś o historycznym układzie przestrzennym. Miejscowość połoŝona ok. 12 km. na płn. wsch. Od Maszewa, przy drodze Maszewo Nowogard. Pierwotnie wieś placowa owalnica, później rozbudowana w kierunku wsi placowo ulicowej. Z dwu dróg obiegających nawisie nadrzędną jest droga zachodnia (fragment szosy). Wieś rozciąga się na osi płn.- płd. A zabudowa jest zwarta, obustronna. W stosunku do 1890 r. układ dróg jest zachowany. Głównymi elementami kompozycji przestrzennej wsi są: wrzecionowate nawisie i kościół z cmentarzem ulokowany w jego centralnej części. Mapa z 1890 r. dokumentuje zasadnicze zróŝnicowanie wielkości działek i ich zabudowy. W tym okresie w płn. krańcu wsi przewaŝały małe siedliska. Wyjątek stanowi najbardziej na płn. wysunięta zagroda, obecnie nr 1, gdzie w końcu XIX w. znajdował się wiatrak. Kształt owej zagrody (młynarza) zachowany w pełni do czasów obecnych a w części budynków, w tym mieszkalny mają XIX wieczną metrykę. Wiatrak obecnie nie istnieje. Zabudowa wokół nawisia to zagrody zróŝnicowane, na róŝnej wielkości działek siedliskowych. Ta część miejscowości, jak teŝ jej kraniec płd. to głównie zagrody chłopskie. Występowały tu jeszcze sporadycznie zagrody czworoboczne. Do czasów obecnych przetrwały róŝne sposoby zabudowy działek. Budynki mieszkalne w najstarszych zagrodach ustawione są szczytem do drogi, w nieco nowszych kalenicowo do drogi, ale w głębi podwórzy. W najnowszych zagrodach budynki mieszkalne postawiono na froncie działek siedliskowych, bezpośrednio przy drodze. Na nawisiu w końcu XIX w. oprócz kościoła i cmentarza znajdowały się dwie zagrody. Układ ten przetrwał do czasów obecnych. Zachowane są teŝ budynki z tamtego okresu. Materiał historyczny dotyczący XIX w. informuje o istnieniu folwarku stanowiącego własność gminy wiejskiej. Materiał kartograficzny nie dokumentuje jednak istnienia folwarku, lecz duŝej zagrody czworobocznej. Zagroda ta znajduje się na wysokości płn. krańca nawisia, po wsch. Stronie drogi. Lata 20 te to okres znacznego rozwoju wsi, kiedy to ostatecznie ukształtował się jej wygląd. Wymieniono wówczas znaczną część starej zabudowy ryglowej na murowaną. Zachowało się sporo budynków ryglowych zarówno mieszkalnych jak i gospodarczych. Współcześnie zabudowa działek siedliskowych jest bardzo róŝnie usytuowana ze względu na połoŝenie budynków mieszkalnych. Przypuszczalnie pod koniec XIX w. bezpośrednio na wschód od wsi, przy drodze do Dobrej Nowogardzkiej załoŝono cmentarz. Obecnie jest to miejsce, które spełnia funkcję pochówku. 4

5 Z uwagi na intensywne nasycenie starą zabudową jak tez zachowany układ, Jenikowo przedstawia znaczne wartości kulturowe i winno być objęte opieką konserwatorską. W Jenikowie rozwija się teŝ działalność pozarolnicza, istnieją firmy, które prowadzą działalność gospodarczą, między innymi Serwis Opon, Wytwórnia Papieru. *** źródło: Studium ruralistyczne skrócone. JENIKOWO Mapa przedstawia gminę Maszewo. 5

6 II. IWENTARYZACJA ZASOBÓW - kościół murowany z cmentarzem przykościelnym Kościół w Jenikowie Pw. Św Józefa - Neogotycki kościół pochodzi z XIXw/ ; zbudowany z cegły, na planie prostokąta, z wydzielonym prezbiterium zamkniętym 3-bocznie, z dobudowaną zakrystią; od zachodu osobno stojąca wieŝa z XVIIIw., na planie kwadratu, odeskowana, drewniana, zwieńczona spiczastym hełmem, między kościołem i wieŝą - dobudowana kruchta; kościół oszkarpowany, Kryty dachem 2-spadowym ceramicznym; wejście na emporę chórową od zewnątrz dobudowaną klatką schodową w wieŝyczce. We wnętrzu: strop drewniany, podwyŝszony, w prezbiterium sklepienie; wyposaŝenie neogotyckie - organy, empora chórowa, ławki, Ŝyrandol. Kościół pw. Św. Józefa poświęcony 19. III r. 6

7 Fot. Dzwonnica znajdująca się na placu kościelnym w Jenikowie. - folwark (dwór, stajnia, stodoła) - budynek mieszkalny nr 5 - budynek mieszkalny nr 7 - szkoła nr 8 - świetlica nr 9 Fot. Przedstawia budynek w który ma być remontowany na świetlicę wiejską w Jenikowie. 7

8 - Budynek mieszkalny nr 11 - zagroda nr 1 (budynek mieszkalny, bud. inwestorski, stodoła) - zagroda nr 12 (budynek mieszkalny, bud. inwestorski) - zagroda nr 14 (2 budynki mieszkalne) - zagroda nr 17 (budynek mieszkalny, bud. inwestorski, stodoła) - zagroda nr 18 (budynek mieszkalny, budynek inwestorski) - zagroda nr 29 (plebania) - budynek mieszkalny nr 20 - zagroda nr 21 - budynek mieszkalny nr 25 - zagroda nr 26 - budynek mieszkalny nr 27 - budynek mieszkalny nr 32 - budynek mieszkalny nr 35 - budynek mieszkalny nr 36 - zlewnia mleka nr 43 - remiza OSP Fot. Lipa Srebrzysta - zabytek przyrody Jenikowa. 8

9 ] Fot. Grab Zwyczajny - zabytek przyrody Jenikowa. Podstawowym celem do realizacji jest poprawa warunków Ŝycia na wsi i podniesienie jego standardu. Bardzo waŝnym elementem w tworzeniu nowego wizerunku wsi jest aktywizacja jego mieszkańców i w przypadku miejscowości Jenikowo, która ma duŝą liczbę mieszkańców (tzn. liczba na r. 244 osób), potrzebne by było sprawne funkcjonowanie świetlicy wiejskiej. Obecnie w tej miejscowości nie ma obiektu, który by słuŝył jako miejsce na spotkania, uroczystości jej mieszkańcom. Istnieje jednakŝe obiekt, który kiedyś słuŝył jako świetlica wiejska i opracowana jest dokumentacja projektu na remont świetlicy wiejskiej w miejscowości Jenikowio. Zamiar wyremontowania tego obiektu na potrzeby mieszkańców jest bardzo waŝnym przedsięwzięciem i długo wyczekiwanym przez samych zainteresowanych. ZauwaŜalna i bezustannie sygnalizowana przez mieszkańców stała się potrzeba wspólnych spotkań i dlatego priorytetowym zadaniem dla samorządu stało się zapewnienie mieszkańcom dogodnych warunków do spotkań jej mieszkańcom. Instytucje: Urząd Miejski znajduje się w Maszewie oddalonym o około 12 km. Mieszkańcy mogą korzystać z opieki zdrowotnej Ośrodka Zdrowia w Maszewie i Dębicach. MłodzieŜ z terenów wiejskich uczęszcza do Gimnazjum w Maszewie. 9

10 Infrastruktura techniczna: Zaopatrzenie w wodę: Jenikowo jest to wieś obsługiwana jest przez stację uzdatniania wody wodociągu grupowego. Stacja obsługiwana jest przez Wodociągi Zachodniopomorskie Sp. Z.O.O.; wyposaŝona jest w hydrofor o pojemności 4000 l jeden. Wydajność ujęcia pozwala zaspokoić potrzeby mieszkańców. Gospodarka ściekowa: Jenikowo nie posiada podłączenia do sieci kanalizacyjnej, odbiór ścieków odbywa się przez przydomowe zbiorniki bezodpływowe. Jenikowo jest to miejscowość, która została ujęta w koncepcji kanalizacji Gminy Maszewo. Gazyfikacja: W miejscowości Jenikowo nie ma gazociągu. Telefonizacja: W sołectwie funkcjonuje sieć telekomunikacyjna, więc potrzeby w zakresie telefonizacji przewodowej są zaspokojone. Okolica: Miejscowość Jenikowo otoczona jest piękną okolicą, wokół są lasy zasobne w runo leśne, łąki, pola. Jest spokój i czyste powietrze. Dodatkowym atutem krajobrazowym moŝe być bliskie połoŝenie rzeki Sąpólna, która swój początek bierze w okolicy wsi Bagna i Mokre, w obniŝeniach wytopiskowych, a następnie płynie na północ częściowo stanowiąc granicę gminy. Odwadnia dość znaczny północno zachodni fragment gminy. Dolina rzeki Sąpólny ma charakter przebudowanej rynny polodowcowej jest wąska, obniŝona do 10 m w stosunku do powierzchni wysoczyzny. Rzeczka przepływa lub sąsiaduje z niewielkimi fragmentami lasu. Swój początek bierze na wschód od Dębic. Dolina rzeki ma szerokość kilkunastu do kilkudziesięciu metrów i jest stosunkowo głęboka. Komunikacja: Obecnie ta miejscowość obsługiwana jest przez komunikację autobusową oraz prywatnych przewoźników (busy). Często mieszkańcy organizują sobie transport we własnym zakresie, dojeŝdŝając prywatnymi samochodami osobowymi do miejsca pracy. Miejscowość połoŝona jest przy ruchliwej trasie prowadzącej nad morze co sprzyja zjawisku wzmoŝonego ruchu. 10

11 III. OCENA MOCNYCH I SŁABYCH STRON MOCNE STRONY: - Czyste powietrze. - Sieć wodociągowa. - Sieć energetyczna. - Sieć telekomunikacyjna. - Brak uciąŝliwego przemysłu. SŁABE STRONY: - Brak świetlicy wiejskiej. - Brak uzbrojenia kanalizacyjnego. - ZróŜnicowany poziom techniczny rolnictwa. - Mała liczba połączeń autobusowych. - Brak ciągu pieszo rowerowego. IV. OPIS PLANOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ: Zadaniami priorytetowymi dla sołectwa są: 1. Remont świetlicy wiejskiej. Wykonanie zadania pozwoli na stworzenie w miejscowości Jenikowo miejsca dla spotkań jej mieszkańców. Ponadto ułatwi odnowienie zanikających więzi społecznych między mieszkańcami. Zadanie to między innymi zawiera poniŝsze planowane przedsięwzięcia: a) Roboty pokrywcze: - - Naprawa pokryć dachowych papą termozgrzewalną, jednokrotne pokrycie papą wierzchniego krycia. Pokrycie dachu blachami profilowanymi trapezowymi. b) Roboty wewnątrz świetlicy: 11

12 - Izolacje cieplne i przeciwdźwiękowe z wełny mineralnej. - Wymiana stolarki okiennej i drzwiowej - Wykonanie posadzki z płytek - Dwukrotne malowanie farbami emulsyjnymi ścian. c) Elewacja: - Odbicie tynków zewnętrznych. - Ocieplenie ścian budynku płytami styropianowymi. d) Elementy zewnętrzne: - Uzupełnienie elementów konstrukcyjnych ścian, podestu i podjazdu dla niepełnosprawnych. - Wykonanie nawierzchni z kostki brukowej. e) Instalacja wodno kanalizacyjna : - Rurociągi na ścianach w budynku. - Zawory zwrotne przelotowe, zawory bezpieczeństwa, wodomierze. - Zakup i montaŝ sanitariatów. f) Instalacja elektryczna: - Wymiana przewodów elektrycznych. - Wymiana tablic licznikowych i bezpiecznikowych, gniazd wtyczkowych. PowyŜsze zadanie planowane są jeśli zostanie pozyskane wsparcie z dofinansowania z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Odnowa i rozwój wsi. 2. Wykonanie kanalizacji. Wykonanie tego zadania poprawiłoby komfort Ŝycia mieszkańców. 3. Wybudowanie chodnika przez wieś. Zjawiskiem zauwaŝalnym jest na tej trasie wzmoŝony ruch samochodów osobowych oraz cięŝarowych. Trasa ta jest 12

13 wykorzystywana jako dojazd nad morze i występuje duŝe zagroŝenie wypadkami drogowymi. Realizacja tego zadania pozwoliłaby na poprawienie bezpieczeństwa przechodniów i ogólnie ruchu drogowego. V. SZACUNKOWY KOSZT PLANOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ 1. Remont świetlicy wiejskiej. Kosztorys inwestorski Remont świetlicy wiejskiej w Jenikowie. L.p. Opis Wartość Wartość brutto netto 1. Roboty pokrywcze , ,11 2. Roboty wewnątrz świetlicy , ,88 3. Elewacja , ,16 4. Elementy zewnętrzne 9.195, ,50 5. Instalacja wodno , ,03 kanalizacyjna 6. Instalacja elektryczna 7.701, ,31 Razem , ,98 2. Wykonanie kanalizacji. Opracowana jest koncepcja kanalizacji Gminy Maszewo. 3. Wybudowanie chodnika przez wieś. Szacunkowy koszt powyŝszego zadania określić moŝe zarządca drogi, czyli Zachodniopomorski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Koszalinie. VI. HARMONOGRAM PLANOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ Realizacja planowanych przedsięwzięć będzie moŝliwa przy wykorzystaniu wypracowanych środków z budŝetu Gminy Maszewo i z chwilą przyznania środków pozabudŝetowych w latach