ZMIANA PARADYGMATU W WYKORZYSTANIA DANYCH I INFORMACJI PRZESTRZENNYCH W BUDOWIE SPOŁECZEŃSTWA OPARTEGO NA WIEDZY

Transkrypt

1 ZMIANA PARADYGMATU W WYKORZYSTANIA DANYCH I INFORMACJI PRZESTRZENNYCH W BUDOWIE SPOŁECZEŃSTWA OPARTEGO NA WIEDZY Adam Iwaniak Wrocławski Instytut Zastosowań Informacji Przestrzennej i Sztucznej Inteligencji Instytut Geodezji i Geoinfrmatyki, UP we Wrocławiu

2 INFORMACJA PRZESTRZENNE Dane przestrzenne dane dotyczące obiektów, zjawisk lub procesów, które znajdują się w przyjętym układzie współrzędnych. Dane te określają położenie, wielkość, kształt, atrybuty opisowe oraz związki topologiczne zachodzące między tymi obiektami, zjawiskami lub procesami. Informacja przestrzenna: informacja uzyskiwana w drodze interpretacji danych przestrzennych, wiedza pozyskana wskutek przetwarzania danych przestrzennych. Mapa - najbardziej oczywistą formą prezentacji informacji przestrzennych jest mapa.

3 DANE A INFORMACJE INFORMACJA DANE Jakie piękne budynki!!! Co oznacza ten zbiór kresek? WIEDZA

4 DLACZEGO TWORZYMY MAPY Poznanie świata i jego podbój Działania militarne - mapy wojskowe Podatki mapy katastralne Napoleon B. Odkrywanie zależności pomiędzy zjawiskami rozprzestrzenianie się cholery Wspomaganie podejmowania decyzji - budowa kolei

5 MAPY KATASTRALNE CEL FISKALNY

6 ŻĄDZA WŁADZY - IMPERIUM BRYTYJSKIE

7 MAPY WOJSKOWE OPERACYJNE/TAKTYCZNE/STRATEGICZNE

8 PIERWSZE MAPY TEMATYCZNE LONDYN 1854 EPIDEMIA CHOLERY Analiza informacji analogowej o zasięgu lokalnym

9 GIS SYSTEMY INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ Termin używany dla określenia skomputeryzowanego systemu, umożliwiającego zbieranie, gromadzenie, przetwarzanie, analizę, wizualizację i publikację danych przestrzennych. Potocznie rozumiany jako system umożliwiający wzajemne nakładanie map o różnej tematyce. Analiza informacji cyfrowej o zasięgu lokalnym

10 INTERNET A SYSTEMY GIS Dzięki sieci INTERNET do systemów GIS można wczytać olbrzymią ilość danych udostępnionych w sieci. Celem infrastruktury informacji przestrzennej jest osiągnięcie stanu, kiedy proces wyszukania, wczytania i analizy danych będzie maksymalnie uproszczony, a uzyskane wyniki wiarygodne. Dostęp do informacji cyfrowej o zasięgu globalnym

11 DEFINICJE SDI Infrastruktura danych przestrzennych (ang. SDI) - jest to zespół odpowiednich technologii, środków politycznych i ekonomicznych oraz przedsięwzięć instytucjonalnych, które ułatwiają dostęp i korzystanie z danych przestrzennych. Poszukiwanie odpowiedzi: Jak udostępnić dane przestrzenne w sieci Internet? Jak je wyszukać? Czy dostęp ma być odpłatny czy nie? Jak zintegrować informację pochodzącą z różnych instytucji?

12 WIELOKROTNE WYKORZYSTANIE RAZ POZYSKANEJ INFORMACJI Geoportal Program ramowy: prawo standaryzacja interoperacyjność usługi sieciowe WWW WOJ. WWW WOJ. WWW WOJ. WWW CEN. WWW POW. WWW POW. WWW POW. WWW POW. WWW POW. Geoportal 2

13 INFRASTRUKTURA DANYCH PRZESTRZENNEJ INFRASTRUKTURA INFORMACJI PRZESTRZENNEJ Podstawowa funkcjonalność: wyszukanie map /WMSów / w sieci INTERNET podgląd danych wzajemne nakładanie Pobieranie danych /WFS/ Przetwarzanie danych. SII SDI Przetwarzanie informacji cyfrowej o zasięgu globalnym

14 MODELE BIZNESOWE

15 OBNIŻENIE KOSZTÓW POZYSKANIA DANYCH POCZĄTKI OPEN DATA W SDI 1990 Początki NSDI w USA i jego pragmatyzm. Zarządzenie A-16 o nieodpłatnym udostępnieniu danych wewnątrz resortu 1994 dyrektywa B.Clinton nieodpłatne udostępnienie danych dla podatnika Zmiana modelu sprzedaży danych w NMA Masowy dostęp do informacji cyfrowej o zasięgu globalnym

16 INICJATYWA OPEN DATA Nie jest nowa, ale w związku z wejściem cywilizacji w fazę budowy społeczeństw, idea nabiera nowej siły Polega na uwolnieniu danych w celu budowy nowych wartości. Uwalniający nawet nie musi wiedzieć jakich, chodzi o zwiększenie potencjału gospodarki, to konsumenci danych mają wymyślać te wartości Dotyczy przede wszystkim danych w postaci strukturalnej i surowej (tzn. bardziej wykazów, ewidencji niż dokumentów o charakterze opisowym)

17 OPEN STREET MAP OTWARTA ALTERNATYWA DLA GOOGLE MAPS I DANYCH URZĘDOWYCH Wolna licencja projektu Szerokie możliwości edycji grafiki Miliony użytkowników aktualizujących na bieżąco dane Bezpłatny dostęp do danych i ich wykorzystania we własnych opracowaniach Brak reklam na mapach

18 DUTCH NMCA LAUNCHES OPEN DATA Uwolnienie TBD i BDOT 10K - to się opłaca. GUGIK - sprzedaż BDOT 10K 5 mln pln / rok. Zyski z pobudzenie gospodarki? Koszt harmonizacja danych?

19 NOWY MODEL AKTUALIZACJI DANYCH TOPOGRAFICZNYCH BY ERIC LOUBIER Masowy i wolny dostęp do informacji cyfrowej o zasięgu globalnym

20 NOWE TRENDY W INSPIRE LOD I BIG DATA

21 21 WEB 3.0 I DANE POŁĄCZONE (LINKED DATA) Web 3.0 (Semantic Web ) jest.. Rozszerzeniem istniejącej sieci WWW, gdzie informacje i usługi posiadają dobrze zdefiniowane i wyrażone explicit znaczenie, w sposób umożliwiający ich współdzielenie i używanie przez ludzi i maszyny, Dane połączone (Linked Data) to Rekomendowane najlepsze praktyki w zakresie udostępniania i łączenia danych, informacji i wiedzy w Semantic Web z wykorzystaniem URI i RDF Dane połączone zamiast połączonych dokumentów.

22 LINKED DATA Idea danych połączonych związana z projektem Semantic Web. Budowa sieci danych (web of data) stanowiącą globalną bazę wiedzy. web of documents web of data

23 ZASADY LINKED DATA 1. Wykorzystuj identyfikatory URI dla zasobów. 2. URI powinny być dereferowalne z wykorzystaniem zapytań HTTP. 3. Publikuj dane z wykorzystaniem standardu RDF. 4. Połącz swoje dane z już opublikowanymi wykorzystując identyfikatory URI. Masowa integracja informacji cyfrowej o zasięgu globalnym

24 24 EUROPEJSKA AGENCJA ŚRODOWISKA

25 WYKORZYSTANIE DANYCH Google Flu Trends

26 BIG DATA Przetwarzanie danych charakteryzujących się: Dużą objętością, Dużą zmiennością, Dużą różnorodnością. Błyskawiczna analiza danych. Odkrywanie korelacji i wyciąganie wniosków. Grupa technologii i narzędzi wspomagających przetwarzanie rozproszone i zrównoleglone. Analiza danych "lokalnych". Eksploracja zintegrowanych danych o zasięgu globalnym

27 PROPONOWANE PODEJŚCIE Przestrzenna baza danych Geonames DBPedia Rozproszone zapytania SPARQL Przestrzenna baza danych Dane Przestrzenne GeoSPARQL Wykorzystanie robotów Klaster Hadoop GeoTools Jena Hadoop RDF Tools Zadania Map i Reduce Przestrzenna baza danych Zasoby datahub.io Linked Data Web of data Wskazanie zasobów Linked Data Wyniki przetwarzania CartoDB Przestrzenna baza danych WIZUALIZACJA

28 IDP, IIP, IWP Infrastruktura Danych Przestrzennych publikacja danych WMS, CSW Infrastruktura Informacji Przestrzennej publikacja informacji, udostępnianie metod jej przetwarzania WFS, WPS, geoportale z rozbudowanymi funkcjami analitycznymi Infrastruktura Wiedzy Przestrzennej eksploracja danych, wnioskowanie nowych faktów, publikacja wiedzy m.in. z wykorzystaniem RDF, OWL.

29 INFRASTRUKTURA WIEDZY PRZESTRZENNEJ Budowa IWP obejmuje: Budowę globalnej bazy wiedzy - otwieraniu danych Przyjęcie jednolitego systemu identyfikacji zasobów URL Ujednolicenie i zidentyfikowanie pojęć i terminologii w postaci tezaurusów i ontologii Budowę usług sieciowych pozwalających na wyszukiwaniu, integracji, eksploracje i wnioskowaniu nowych faktów.

30 1854, Analiza informacji analogowej o zasięgu lokalnym PODSUMOWANIE 1970, Analiza informacji cyfrowej o zasięgu lokalnym - GIS 1995, Przetwarzanie informacji cyfrowej o zasięgu globalnym - SDI 2005, Masowy dostęp do informacji cyfrowej o zasięgu globalnym Google Earth 2010, Masowy i wolny dostęp do informacji cyfrowej o zasięgu globalnym Open Street Map 2010, Eksploracja zintegrowanych danych o zasięgu globalnym Linked Data, Big Data

31 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Wrocławski Instytut Zastosowań Informacji Przestrzennej i Sztucznej Inteligencji