MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA I

Transkrypt

1 MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA I Nr Przewidywana odpowied! Punkty Kryterium zaliczenia zad Kotlina P!ocka, 2. Rezerwat Kresy, 3. "#ck, 4. Jezioro Soczewka nazwy... 1 pkt - 2 nazw... 2 pkt - 3 nazw... 3 pkt - 4 nazw... 4 pkt 2. Obliczenia: a) Odleg!o$% na mapie 6 cm Skala mapy 1 : cm & 1,2 km 6 cm & x x = 6 1,2 = 7,2 km za poprawne obliczenie odleg!o$ci z wykonaniem pomiaru na mapie z dok!adno$ci# do 2 mm... 2 pkt lub za poprawny sposób obliczenia odleg!o$ci... 1 pkt Sikórz 100 m n.p.m. (do 102 m) Biskupice 53 m n.p.m. Ró'nica wysoko$ci 47 m (49 m) 3. W odpowiedzi uwzgl(dni: - miejsce noclegu, np. gospodarstwo agroturystyczne w Lasotkach, - obiekty krajoznawcze, np. zabytki architektury lub zabytkowe ko$cio!y w Siecieniu, Uniejewie, Rokiciu, - mo'liwo$ci rekreacji, np. nad Skrw#, w lasach BPK. 4. Walory krajobrazowe, np.: - teren pokryty w du'ym stopniu lasem, - obszar ma urozmaicon# rze)b( wyst(puj# liczne pagóry (wydmy), - wyst(puj# jeziora, rzeki i inne cieki wodne. 5. Bieg rzeki: kr(ty, rzeka silnie meandruje (tworzy liczne zakola), u uj$cia rozszerza si(. Dolina rzeczna: kr(ta, w#ska, g!(boko wci(ta o stromych zboczach (liczne skarpy). 6. a) Np.: Radziwie i Pop!acin po!o'one s# na niskim brzegu Wis!y. Radziwie i Pop!acin po!o'one s# ni'ej ni' prawobrze'na cz($% P!ocka. Np.: powodzie zimowe powstaj# w wyniku zatorów lodowych oraz gwa!townych roztopów. za poprawne obliczenie ró'nicy wysoko$ci... 2 pkt 0-3 za uzasadnienie wyboru miejsca noclegu... 1 pkt za uwzgl(dnienie w uzasadnieniu wyboru trasy: - walorów krajoznawczych... 1pkt - walorów rekreacyjnych... 1 pkt przyk!adu... 1 pkt - 2 przyk!adów... 2 pkt - 3 przyk!adów... 3 pkt opisu biegu rzeki... 1 pkt - 1 cechy doliny rzecznej... 1 pkt - 2 cech doliny rzecznej... 2 pkt za podanie wyja$nienia... 2 pkt - 1 przyczyny... 1 pkt - 2 przyczyn... 2 pkt 1

2 7. Np.: - cz($ciowo zalane dno doliny Wis!y, - liczne skarpy na stromym prawym brzegu wznosz#ce si( bezpo$rednio ponad zbiornikiem, - rozszerzenie uj$cia Skrwy Prawej w wyniku podniesienia si( poziomu uj$cia rzeki. 8. W opisie uwzgl(dni: parowanie, przenoszenie pary wodnej, kondensacj( pary wodnej, opad atmosferyczny, odp!yw powierzchniowy, wsi#kanie i sp!yw podziemny oraz odpowiednio zaznaczy te elementy na rysunku. 9. a) Wype!nia tabel(: A Bia!e 1 R B Lucie*skie 3 R C "#ckie Du'e 2 W z NW (pn. zach.) na SE (pd. wsch.) 10. a) Oznaczenie kierunku prostopadle do moren czo!owych (z N na S) Formy glacjalne akumulacyjne: moreny czo!owe, morena denna, drumliny. Formy fluwioglacjalne erozyjne: pradolina, rynny jeziorne. Formy fluwioglacjalne akumulacyjne: sto'ki sandrowe, kemy, ozy. 11. a) 52 o 35 N, 19 o 31 E wg czasu letniego o godz.: 08, 14, 20 wg czasu zimowego o godz.: 07, 13, 19 c) Ró'nicy 1 o d!ugo$ci geograficznej odpowiada ró'nica czasu 4 minuty. Ró'nica d!ugo$ci geograficznych Obserwatorium i po!udnika zerowego wynosi 19 o 31 czyli ró'nica czasu wynosi 78 minut (w zaokr#gleniu do 1 minuty) minut = przyk!adu... 1 pkt - 2 przyk!adów... 2 pkt 0-3 za uwzgl(dnienie w opisie: - 5 elementów obiegu wody... 1 pkt - 7 elementów... 2 pkt za zaznaczenie na rysunku co najmniej pi(ciu wymienionych elementów obiegu wody... 1 pkt 0 6 a) za podanie poprawnie: - 1 nazwy jeziora... 1 pkt - 3 nazw jezior... 2 pkt - wszystkich numerów planów batymetrycznych... 1 pkt - genezy 2 jezior... 1 pkt - genezy 3 jezior... 2 pkt za podanie kierunku... 1pkt 0-3 a) za poprawne oznaczenie kierunku... 1 pkt za poprawne wype!nienie: - 2 rubryk tabeli... 1 pkt - 3 rubryk... 2 pkt za podanie wspó!rz(dnych geograficznych... 1 pkt za podanie w!a$ciwych godzin obserwacji... 1 pkt c) za prawid!owe obliczenie czasu miejscowego... 2 pkt lub za sposób obliczenia czasu miejscowego... 1 pkt 2

3 12. a) - daty i nazwy pierwszych dni astronomicznych pór roku (od góry w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara): 21 III wiosna, 21 (22) VI lato, 23 IX jesie*, 22 XII zima; - kierunek ruchu obiegowego przeciwny do ruchu wskazówek zegara, - ustawienie osi ziemskiej - / Np.: roczny rytm zmian o$wietlenia Ziemi, wyst(powanie nocy i dni polarnych. 13. a) +rednia roczna temperatura 25,3 C Roczna amplituda temperatury: 26,1 C - 24,5 C = 1,6 C c) strefa klimatów równikowych typ klimatu - równikowy wilgotny d) - wysokie miesi(czne temperatury powietrza, niewielka roczna amplituda temperatury, wysokie ca!oroczne opady atmosferyczne. e) Obszary wyst(powania: Kotlina Kongo, Nizina Amazonki, Archipelag Malajski nimbostratus - warstwowe deszczowe 1 cirrus - pierzaste 6 cumulonimbus k!(biastodeszczowe (burzowe) 15. Klimat Ro$linno$% Gleby umiarkowany step czarnoziem ciep!y suchy subpolarny tundra tundrowe podzwrotnikowy $ródziemnomorski lasy d(bowe i makia cynamonowe 16. Góry zr(bowe: schemat budowy zr(bu - przyk!ady gór: Sudety, Harz, Wogezy, Ural, A!taj, Schwarzwald, Abisy*skie, Tibesti, Ahaggar. Góry fa!dowe: schemat jednego z rodzajów fa!dów lub p!aszczowiny, - przyk!ady gór: Alpy, Karpaty, Apeniny, Betyckie, Andy, Kordyliery, Himalaje, Kaukaz, Zagros, Atlas. 0-5 a) za wpisanie dat i nazw pór roku 1 pkt za zaznaczenie kierunku ruchu...1 pkt za prawid!owe narysowanie ustawienia osi ziemskiej...1 pkt - 1 konsekwencji... 1 pkt - 2 konsekwencji... 2 pkt 0-6 a)- $redniej rocznej temperatury powietrza... 1 pkt - amplitudy temperatury... 1 pkt c) - nazwy strefy klimatycznej.. 1 pkt - typu klimatu... 1 pkt d) - 3 cech klimatu... 1 pkt e) - 3 obszarów wyst(powania.. 1 pkt 0-3 za ka'de dwie poprawnie wype!nione rubryki w tabeli po... 1 pkt 0-3 za ka'de dwie poprawnie wype!nione rubryki w tabeli po... 1 pkt 0-4 za poprawne naszkicowanie - zr(bu... 1 pkt - jednej ze struktur fa!dowych... 1 pkt - 2 poprawnych nazw gór... 1 pkt - 4 poprawnych nazw gór... 2 pkt 3

4 17. Wpisuje: a) Surowiec - ropa naftowa +rodek transportu ruroci#g Kraj pochodzenia - Rosja Rafineria w Gda*sku. 18 Pozytywne skutki, np.: - miejsca pracy dla mieszka*ców, dochód dla miasta mo'liwo$ci poprawy infrastruktury miejskiej. Negatywne skutki, np.: - zanieczyszczenie $rodowiska (zanieczyszczenie powietrza, gleb, wody), ograniczenie mo'liwo$ci rozbudowy miasta. 19. a) Np.: wi(kszo$% surowców mineralnych nale'y do nieodnawialnych i musz# wystarczy% równie' dla przysz!ych pokole*. Przyk!ady propozycji dzia!a*: - poszukiwanie alternatywnych )róde! energii, - zwi(kszenie wykorzystania tradycyjnych odnawialnych )róde! energii (wody, wiatru), - wprowadzanie energooszcz(dnych i materia!ooszcz(dnych technologii, - wprowadzanie recyklingu, - pozyskiwanie surowców jako produktów ubocznych procesu produkcji, np. siarka odzyskiwana podczas produkcji stali, rudy metali z ha!d kopalnianych, - ograniczenie eksportu nieprzetworzonych surowców. 20. a) Np.: - przekszta!cenie systemu gospodarczego na rynkowy, - wzrost wydajno$ci pracy, - restrukturyzacja przemys!u, - likwidacja wielu zak!adów przemys!owych, - brak korelacji mi(dzy systemem kszta!cenia a potrzebami rynku pracy, - bardzo du'y udzia! m!odych grup - rodzaju surowca... 1 pkt - rodzaju $rodka transportu... 1 pkt - kraju pochodzenia surowca... 1 pkt za wymienienie przyk!adu... 1pkt skutku pozytywnego... 1pkt - 1 skutku negatywnego... 1 pkt 0-3 a) za podanie wyja$nienia... 1 pkt - 2 propozycji... 1 pkt - 3 propozycji... 2 pkt - 2 przyczyn... 1 pkt - 3 przyczyn... 2 pkt 4

5 wiekowych (roczniki wy'u demograficznego stanowi# du'# grup( wieku produkcyjnego). Np.: - dostosowanie kierunków kszta!cenia do potrzeb rynku pracy, - organizacja szkole* dla poszukuj#cych pracy, - rozwój ma!ej i $redniej przedsi(biorczo$ci, - podejmowanie przedsi(wzi(% podnosz#cych atrakcyjno$% regionu (budowa dróg, kanalizacji, wodoci#gów, oczyszczalni $cieków) w celu przyci#gania inwestycji, w wyniku których powstaj# miejsca pracy Ze wschodniego wybrze'a Ameryki Pó!nocnej na Zachód (migracje wewn(trzne),..., rozwój gospodarczy nowo zasiedlonych terytoriów. 4. Z Afryki Zachodniej do Ameryki Pó!nocnej, +rodkowej i Po!udniowej - sprowadzanie niewolników. 1. Z Europy do Ameryki Pó!nocnej - ekonomiczne, poprawa warunków bytowych - rozwój gospodarczy Stanów Zjednoczonych i Kanady, zró'nicowanie j(zykowe, narodowo$ciowe, kulturowe ludno$ci tych krajów. 22. a) Np.: megalopolis powstaje w wyniku rozrastania si(, a nast(pnie!#czenia si( wielkich aglomeracji i obszarów metropolitalnych. Procesy rozrastania si( aglomeracji s# m.in. efektem migracji ludno$ci z obszarów centralnych aglomeracji na ich obrze'a. Np.: W Stanach Zjednoczonych nad Wielkimi Jeziorami (Chicago, Detroit, Toronto). Na zachodnim wybrze'u Stanów Zjednoczonych w Kalifornii (San Francisco, Los Angeles). W Japonii (Tokio, Jokohama, Osaka, Kobe, Kioto). - 2 przyk!adów... 1 pkt - 3 przyk!adów... 2 pkt 0-3 za ka'de poprawnie wype!nione dwie rubryki tabeli po... 1 pkt za uwzgl(dnienie w opisie: -!#czenia si( aglomeracji... 1 pkt - procesu prowadz#cego do!#czenia si( aglomeracji... 1 pkt - ka'dego przyk!adu z wymienionymi dwoma miastami po... 1 pkt 5

6 W Europie na pograniczu Beneluxu, Niemiec i Francji (Bruksela, Rotterdam, Haga, Amsterdam). 23. Od góry: P B B P P 24. a) NOKIA elektronika i telefonia komórkowa Finlandia; SIEMENS elektronika i telefonia komórkowa Niemcy; L Oréal kosmetyki i chemia Francja; NESTLE przemys! spo'ywczy Szwajcaria; CARREFOUR handel Francja; ROYAL DUTCH/SHELL GROUP dostawy paliw i petrochemia Wielka Brytania, Holandia. Cechy korporacji, np.: - ka'da korporacja posiada jedn# firm( macierzyst# i podporz#dkowane jej filie w ró'nych krajach $wiata (co najmniej dwóch), - posiadaj# ogromne zasoby kapita!owe, - maj# przewag( konkurencyjn# ze wzgl(du na stosowanie zawansowanych technologii, zatrudnianie wysoko kwalifikowanych kadr i efektywny marketing, - wp!ywaj# na tworzenie PKB pa*stw, w których s# filie, - maj# dominuj#cy udzia! w tworzeniu $wiatowego handlu. 25. a) Grupa G 8: Francja, Japonia, Kanada, Niemcy, Rosja, Stany Zjednoczone, Wlk. Brytania, W!ochy; A. Boliwia, B. Etiopia, C. Bangladesz poprawnych odpowiedzi... 1 pkt - 4 poprawnych odpowiedzi... 2 pkt - 5 poprawnych odpowiedzi... 3 pkt 0-5 a) za ka'de cztery prawid!owo wype!nione rubryki tabeli po... 1 pkt - 1 cechy... 1 pkt - 2 cech... 2 pkt za poprawne wymienienie i zaznaczenie na mapie: - 4 pa*stw... 1 pkt - 8 pa*stw... 2 pkt - 2 pa*stw... 1 pkt - 3 pa*stw... 2 pkt 6

7 26. a) Konsekwencje, np.: - nierówny dost(p do edukacji, nowych technologii i zdobyczy cywilizacji powoduj#cy zwi(kszanie si( ró'nic ekonomicznych, - zmniejszanie si( udzia!u krajów biednych w procesach globalizacji, - masowe migracje ludno$ci z krajów ubogich do krajów zamo'nych, - ograniczenia imigracyjne stosowane przez kraje bogate w obronie przed zalewem migrantów. Propozycje, np.: - pomoc materialna ze strony krajów wysoko rozwini(tych (udost(pnianie nowych technologii, dostarczanie $rodków produkcji lub produktów do KSR), - pomoc w reformowaniu instytucji w KSR tak, by zapewnia!y przestrzeganie regu! gospodarczych i spo!ecznych. - pomoc w podnoszeniu poziomu edukacji w KSR, - prowadzenie dzia!a* na rzecz liberalizacji handlu $wiatowego, np. poprzez znoszenia ce! na produkty b(d#ce przedmiotem eksportu z KSR, - rozwijanie wspó!pracy regionalnej. 27. Prawid!owo przypisze numer jednemu z euroregionów: 1. Ba!tyk, 2. Niemen, 3. Bug, 4. Karpaty, 5. Tatry, 6. Beskid, 7. +l#sk Cieszy*ski, 8. Silesia, 9. Pradziad, 10. Glacensis, 11. Dobrava, 12. Nysa, 13. Sprewa-Nysa-Bóbr, 14. Pro Europa Viadrina, 15. Pomerania. Poda w!a$ciwe nazwy pa*stw dla wybranego euroregionu i dziedziny Np. Euroregion Nysa, nr 12 - Polska, Czechy i Niemcy. Poda dziedziny wspó!pracy. np.: ochrona $rodowiska, zagospodarowanie przestrzenne. - 1 konsekwencji... 1 pkt - 2 konsekwencji... 2 pkt - 1 propozycji... 1 pkt - 2 propozycji... 2 pkt odpowiedniego numeru dla wybranego euroregionu...1 pkt - nazw pa*stw w!a$ciwych dla wskazanego euroregionu...1 pkt - 1 dziedziny wspó!pracy... 1 pkt - 2 dziedzin wspó!pracy... 2 pkt 7